Από το Κεράσοβο Ευρυτανίας, μετανάστες στην Αμερική (1905-1928)

 

Προλεγόμενα

   Το Κεράσοβο είναι ένα πολύ γνωστό ορεινό κεφαλοχώρι της Ευρυτανίας, στις πλαγιές των νοτίων Αγράφων, σε υψόμετρο 1.000 μ., σε απόσταση 38 χμ από το Καρπενήσι. Από το 1930 μετονομάστηκε σε Κερασοχώρι.

   Η συγκέντρωση του υλικού αυτής της εργασίας άρχισε πριν από χρόνια και βρέθηκαν αναλυτικά στοιχεία για 130 άτομα. Η εργασία ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο του 2023.

 

Κερασοχώρι Ευρυτανίας (φωτογραφία από το Διαδίκτυο)

   Για το αποτέλεσμα αυτό χρειάστηκαν πολλές ώρες και μέρες εντατικής απασχόλησης. Με βοήθησε πολύ, μέσω του Διαδικτύου, το εξαιρετικό αμερικανικό αρχείο μετανάστευσης του νησιού Έλλις (Ellis Island). Η έρευνα απέδωσε 71 μεταναστευτικά ταξίδια (32 μετανάστες έκαναν πολλαπλά ταξίδια) και τελικά ανευρέθηκαν 130 μετανάστες. Πιθανά υπάρχουν και ίσως διέφυγαν κάποια ονόματα που δεν εντόπισα ή έγραψαν άλλο τόπο γέννησης και προηγούμενης διαμονής. Δεν γνωρίζω επώνυμα των ανθρώπων που έζησαν στο Κεράσοβο. 

 

   Επιπλέον δυσκολία ήταν ότι υπάρχει και το Κεράσοβο Ηπείρου, με κίνδυνοι να περιλάβω ονόματα μεταναστών από εκεί. Απέρριψα λοιπόν κάποια ονόματα, για τα οποία τα άλλα στοιχεία ( συγγενείς, τόποι προορισμού, γνωστοί στην Αμερική) δεν ταίριαζαν με τους υπολοίπους. Επίσης να θυμίσω τη (συνήθη) περίπτωση που κάποιοι, τότε στις ΗΠΑ, δήλωναν ότι γεννήθηκαν ή ότι διέμεναν στη μεγαλύτερη κωμόπολη ή πόλη (π.χ. Καρπενήσι, Λαμία) της περιοχής. Κάτι τέτοιο όμως, θα πρέπει να το συμπληρώσει κάποιος που ξέρει τα ντόπια επώνυμα, κι αν είναι μεγαλύτερης ηλικίας (με καλή μνήμη) ακόμα καλύτερα.

   Η παρούσα εργασία θα μπορούσε να εμπλουτιστεί με φωτογραφικό υλικό των μεταναστών στις ΗΠΑ, που εγώ δεν έχω αυτή τη δυνατότητα.

   Η εργασία-μελέτη αυτή θέλει να τιμήσει τους ανθρώπους του Κεράσοβου, για την τόλμη και την απόφαση να φύγουν στα ξένα (μερικοί ίσως να μην ξαναδούν τον τόπο τους), θυσιάζοντας τα καλύτερά τους χρόνια για να  ζήσει η γονική οικογένεια και οι ίδιοι καλύτερα.

   Μετά από έναν αιώνα, η προσπάθεια αυτή αποτείνεται στο θυμικό όσων έζησαν ή έχουν εικόνες από τα χρόνια της μετανάστευσης στην Αμερική. Είναι όμως μια αναγκαία κατάθεση μνήμης για τους νεότερους, στους οποίους και αφιερώνεται.

Κωνσταντίνος  Αθαν. Μπαλωμένος

                  φυσικός

 

 

Αυτοδιοικητικά

Από τον οικισμό Κεράσοβο, στο Κερασοχώρι

   Από τις 30 Σεπτεμβρίου 1836 συστάθηκε ο δήμος Αγραίων του νομού Αιτωλίας και Ακαρνανίας, με έδρα τον οικισμό Κεράσοβον. Στο δήμο προσαρτήθηκαν 13 οικισμοί (Χοτένα, Μαραθιά, Φραγκίστα, Βίνιανη, Έλσανη, Χρύσου, Επισκοπή, Άγ. Γεώργιος, Παληοχώρι, Απηδιά, Βούλπη, Μετόχι Τατάρνας και Παληοκάτουνο). Τα επόμενα χρόνια κάποιοι καταργήθηκαν.

   Από τις 31 Αυγούστου 1912 ο οικισμός Κεράσοβο αποσπάστηκε από το δήμο Αγραίων και ιδρύθηκε η Κοινότητα Κερασόβου που ήταν και έδρα της Κοινότητας. Ανήκε στο νομό Αιτωλοακαρνανίας.Ο δήμος Αγραίων καταργήθηκε.

   Στις 16 Μαΐου 1928 στην Κοινότητα προσαρτήθηκαν οι οικισμοί Κρέντης, Σκαμνιά και Πλιού. Στις 19 Φεβρουαρίου 1930 ο οικισμός Κεράσοβον μετονομάστηκε σε Κερασοχώριον (ταυτόχρονα και η κοινότητα), ανήκοντας πάντα στο νομό Αιτωλοακαρνανίας.

   Στις 22 Μαρτίου 1943, η κοινότητα Κερασοχωρίου αποσπάστηκε από το νομό Αιτωλοακαρνανίας και πλέον υπάγεται στο νομό Ευρυτανίας.

   Στις 4 Δεκεμβρίου 1997 (σχέδιο “Καποδίστριας”), η κοινότητα Κερασοχωρίου καταργήθηκε. Ο οικισμός έγινε έδρα του δήμου Βίνιανης. Προσαρτήθηκαν οι οικισμοί Σκαμνιά, Αγία Τριάδα και Κρέντης. Από το 2010, ο δήμος Βίνιανης καταργήθηκε και το Κερασοχώρι είναι έδρα του καλλικρατικού δήμου Αγράφων.

   Ο πληθυσμός του (απογραφή 2011) ήταν 174 κάτοικοι.

 

  1.    Στοιχεία για τη μετανάστευση στην Αμερική[1]

   Από τους 130 μετανάστες που τελικά εντόπισε η παρούσα εργασία, οι περισσότεροι (28) έφυγαν το 1914 (ποσοστό 22 %). Συνολικά έγιναν 71 μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (ομαδικά και μεμονωμένα). Βρέθηκαν 32 μετανάστες που έκαναν διπλό ή τριπλό ταξίδι.

   Το ποσοστό που μετανάστευσε ήταν 14 % του πληθυσμού, που είναι   μεγαλύτερο από το γενικό μέσο όρο της ελληνικής μετανάστευσης την περίοδο 1900-1925 (που ήταν 8%). Η περιοχή είχε σχετική αυτονομία αγαθών, κυρίως με κτηνοτροφία, αλλά με περιορισμένη καλλιεργήσιμη έκταση γης για γεωργική καλλιέργεια, που απέφερε μικρή επάρκεια των αναγκαίων για τη ζωή[2] των κατοίκων της περιοχής αυτής.

    Οι μετανάστες ήταν άρρενες και υπήρξαν και 8 θήλεις. Μελετώντας την ηλικιακή κατανομή συμπεραίνουμε ότι υπερίσχυσαν μικρότερες ηλικίες μέχρι και 20 ετών με 43 άτομα και ακολούθησαν οι παραγωγικές ηλικίες 21-30 ετών με 41 μετανάστες. Αμέσως λιγότεροι ήταν οι μεγαλύτερες ηλικίες 31-40 ετών, με 38 μετανάστες. Η κατανομή ηλικιών των μεταναστών του Κερασοχωρίου δίνονται στον πίνακα 3.

   Οι μικρότεροι σε ηλικία μετανάστες  ήταν :

(α) Νταλάς Ιωάννης, ετών 16 (πήγε το 1914)

(β) Τσιάμης Γεώργιος, ετών 16 (πήγε το 1910)

(γ) Χαρίσης Παντελής, ετών 16 (πήγε το 1928)

   Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία μετανάστες ήταν :

(α) Δερμάρης Αλέξανδρος, ετών 49 (πήγε το 1920)

(β) Κατοίκος Γεώργιος, ετών 48 (πήγε το 1914)

(γ) Θεόκλητος Λεωνίδας, ετών 47 (πήγε το 1928)

(δ) Θεόκλητος Ηλίας, ετών 46 (πήγε το 1919)

   Ο μέσος όρος ηλικιών όλων των μεταναστών είναι 27 έτη.

   Οι περισσότεροι μετανάστες του Κεράσοβου ήταν άγαμοι. Πιο συγκεκριμένα από τους 130 μετανάστες οι 72 ήταν άγαμοι (55 %) και οι υπόλοιποι 58 ήταν έγγαμοι.

   Από τις οικογένειες του Κεράσοβου, τα περισσότερα (αριθμητικά) ταξίδια των μεταναστών στην Αμερική κατέγραψαν τα επώνυμα :

 

   Συνολικά έγιναν 71 ταξίδια, που διακίνησαν τους 130 μετανάστες του Κεράσοβου. Οι περισσότεροι μετανάστες (95 άτομα) προτίμησαν το λιμάνι της Πάτρας (υψηλό ποσοστό 73 %), ενώ από το λιμάνι του Πειραιά έφυγαν μόνο 18 μετανάστες. Οι υπόλοιποι  έφυγαν από ξένα λιμάνια (της Νάπολης, της Χάβρης, της Βρέμης, της Μασσαλίας και του Χερβούργου) (βλ. πίνακα 4, με αριθμητικά στοιχεία). Τα ταξίδια διαρκούσαν 2-3 εβδομάδες, ανάλογα με το πλοίο.

  Η επιλογή του πλοίου δεν είχε κάποια ιδιαίτερη σημασία, εκτός από το κόστος του εισιτηρίου και την πυκνότητα των δρομολογίων. Τα ελληνόκτητα πλοία ήταν λιγότερα σε σχέση με τα ξένα. Στην προκείμενη περίπτωση οι περισσότεροι μετανάστες έφυγαν με ξένα πλοία. Με πλοία ελληνικής πλοιοκτησίας έφυγαν 51 άτομα.

   Σε ένα ταξίδι, από το λιμάνι της Πειραιά, το 1910 έφυγαν 6 μετανάστες με το πλοίο “Athinai”. Από το λιμάνι της Πάτρας το ίδιο έτος (1910), πάλι σε ένα ταξίδι, έφυγαν 5 μετανάστες, με το πλοίο “Eugenia”. Το 1914, πάλι από το λιμάνι της Πάτρας, σε ένα ταξίδι, έφυγαν 9 άτομα με το πλοίο “Martha Washington”. Το 1915, πάντα από το λιμάνι της Πάτρας, σε ένα ταξίδι,  έφυγαν 6 άτομα, με το πλοίο “Athinai”.

    Αναλυτικά αριθμητικά στοιχεία για τα πλοία, δίνονται στον Πίνακα 5, που παρατίθεται.

 

Φτάνοντας στο λιμάνι της Νέας Υόρκης, οι μετανάστες κατέβαιναν από το πλοίο. Μετά και μαζί με τις αποσκευές τους περίμεναν στη σειρά για να περάσουν  από υγειονομικό έλεγχο. Ακολουθούσε η τελική καταγραφή και ο έλεγχος από την υπηρεσία Μετανάστευσης, στο κτίριο του Ellis Island (νησιού Έλλις), που οι Έλληνες το έλεγαν «Καστιγγάρι».

   Οι άρρωστοι, όσοι είχαν κάποια καταδίκη (κλοπή ή έγκλημα), όσοι δεν είχαν συγγενείς ή φίλους στην Αμερική κι όσοι δεν είχαν λίγα χρήματα για εισιτήριο στον τόπο προορισμού, υποχρεωτικά επέστρεφαν στο πλοίο για επαναπατρισμό.

   Στη Νέα Υόρκη δεν έμεναν πολύ (ήταν πολύ ακριβή πόλη). Με ένα ποσό γύρω στα 20 δολάρια, αγόραζαν το εισιτήριο και έτρωγαν κάτι στη διαδρομή μέχρι τον τόπο προορισμού.

   Οι πολιτείες προορισμού που επέλεξαν οι μετανάστες του Κεράσοβου φαίνονται στον Πίνακα 6. Κυριάρχησε η πολιτεία της Νέας Υόρκης (με 63 άτομα) και το υψηλό ποσοστό 48 %! Ακολούθησε η πολιτεία  της Πενσυλβανίας, την οποία επέλεξαν για τόπο εργασίας 29  άτομα. Ιδιαίτερα η πόλη Ταμάκα δέχτηκε 20 μετανάστες από το Κεράσοβο.

   Μικροί αριθμοί μεταναστών πήγαν και εργάστηκαν στις πολιτείες Βιρτζίνια, Κεντάκυ, Νιου Χαμσάιρ, Βόρεια και Νότια Καρολίνα, Τενεσί και Τζώρτζια. Τέλος, μεμονωμένα άτομα πήγαν σε άλλες 4 πολιτείες. Αριθμητικά στοιχεία δίνονται στον παρατιθέμενο πίνακα 6.

   Πιο αναλυτικά, οι μετανάστες επέλεξαν τους επόμενους τόπους (σε παρένθεση είναι ο αριθμός μεταναστών) :

 

ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΙ-ΤΟΠΟΙ

 

ΠΟΛΙΤΕΙΑ	ΤΟΠΟΙ
Νέα Υόρκη (N.Y.)	New York (61), Rochelle (2)
Πενσυλβάνια(Pa.)	Tamaqua (20), Harrisburg (1), Brownsville (1), Mahanoy (2), Potts Ville (3), Tabaco (1), Shenandoah (1)
Βιρτζίνια (Va,)	Alexandria (2), Hampton (1), Richmond (2), Rochester (2)
Κεντάκυ(Ky.)	Henderson (5), Owensboro (1)
Νιου Χαμσάιρ(N.H.)	Manchester (5)
Βόρ. Καρολίνα (N.C.)	Charlotte (2), Greensboro (1)
Δυτ. Βιρτζίνια (W.Va.)	Elkins (3)
Τενεσί(Tenn.)	Knoxville (3)
Τζώρτζια(Ga.)	Harrisburg (3)
Νότ. Καρολίνα (S.C.)	Columbia (2)
Αϊόβα (Iowa)	Des Moines (1)
Ιντιάνα (Ind.)	Richmond (1)
Μαίρυλαντ(Md.)	Hagerstown (1)
Μασαχουσέτη (Mass.)	Cambridge (1)
δ.α.	2
ΣΥΝΟΛΟ	130

 

2.    Επαγγέλματα των μεταναστών

   Ο μεγάλος όγκος των μεταναστών (85 άτομα) δήλωσε εργάτης (laborer, worker, workman). Εκτός όμως των ανειδίκευτων εργατών, δηλώθηκαν κι άλλα επαγγέλματα.  Αριθμητικά στοιχεία αυτών ακολουθούν:

 

Σημείωση :          Μάγειροι : Αριστ. Σκουρλής, Γεώργ. Κατοίκος, Σπ. Λίτσος, Γεώργ. Παλικαράς

Έμποροι : Γεώργ. Θεόκλητος, Δημοσθ. Κοντονίκας, Κων. Σαΐνης, Χρ. Τσάμης, Γεώργ. Τσιόκος, Λεων. Θεόκλητος

Σερβιτόροι : Γεώργ. Καλογεράς, Γεώργ. Πανάκης

Εστιάτορες : Σταύρ. Σαΐνης, Αριστ. Θεόκλητος, Λεων. Θεόκλητος

Ξενοδόχοι : Γεώργ. Θεόκλητος, Ηλ. Θεόκλητος

Ράπτης : Δημ. Οικονόμου

Μπακάλης : Ανδρ. Σιεχώρης

Μεταλλωρύχος : Χαρίλ. Σκουρλής

Υπάλληλος : Κων. Βλάχος

 

Πολλαπλά ταξίδια στην Αμερική

   Από το σύνολο των μεταναστών, εντοπίστηκαν 32 άτομα που έκαναν πολλαπλά ταξίδια στην Αμερική. Ο συνήθης λόγος ήταν η στράτευση για τους Βαλκανικούς πολέμους 1912-13 και μετά έφυγαν πάλι.

   Περισσότερα χρόνια στο προηγούμενο ταξίδι (ή ταξίδια) τους έμειναν και εργάστηκαν οι : Θεόκλητος Λεων. (20 χρόνια), Θεόκλητος Ηλίας (15 χρόνια), Ντέπος Σερ. (12 χρόνια) και Θεόκλητος Αριστ. (9 χρόνια). Στατιστικά στοιχεία δίν9ονται στον Πίνακα 8.

 

   Τα ονόματα και οι πολλαπλοί προορισμοί ακολουθούν:

1.    Αθανάσιος Βάιλας :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1911-16 στο Μάντσεστερ του Νιου Χαμσάιρ. Το β’ ταξίδι έγινε το 1916 πάλι στον ίδιο προορισμό.

2.    Νικόλαος Γιαννόπουλος  :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1906-12 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1914 πάλι στον ίδιο προορισμό.

3.    Νικόλαος Γκαρίλας :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1910-12 σε τόπο της Βιρτζίνια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 στην πόλη Ταμάκα (Tamaqua) της Πενσυλβάνια.

4.    Κωνσταντίνος Ζαχαρόπουλος  :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-09 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1910 πάλι στον ίδιο προορισμό.

5.    Αριστείδης Θεόκλητος  :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1902-08 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1910-12 στην Κολούμπια. Το γ’ ταξίδι έγινε το 1915 στην πόλη Ποτς Βιλ (Potts Ville) της Πενσυλβάνια.

6.    Γεώργιος Θεόκλητος 1:  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1904-06 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1908 στην πόλη Γκρήνμπορο (Greensboro) της Βόρ. Καρολίνας.

7.    Γεώργιος Θεόκλητος 2 :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1912-14 στην πόλη Κολούμπια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 στην πόλη Ποτς Βιλ (Potts Ville) της Πενσυλβάνια.

8.    Ηλίας Θεόκλητος  :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1901-08 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1910-15 πάλι στη Νέα Υόρκη. Το γ’ ταξίδι έγινε το 1919 στον ίδιο προορισμό. Έκανε και δ’ ταξίδι το 1922 στην πόλη Σεναντόα (Shenandoah) της Πενσυλβάνια.

9.    Λεωνίδας Θεόκλητος  :  Το α’  ταξίδι έγινε για διάρκεια 20 ετών, στην Πενσυλβάνια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1928 στην πόλη Ταμάκα (Tamaqua) της Πενσυλβάνια.

10.  Μιχαήλ Κίτσος  :  Το α’  ταξίδι έγινε το 1913 στο Μάντσεστερ (Manchester) του Νιου Χαμσάιρ.Το β’ ταξίδι έγινε το 1916 πάλι στον ίδιο προορισμό.

11.  Δημοσθένης Κοντονίκας :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1904-11 στην πόλη Χέντερσον του Κεντάκυ. Το β’ ταξίδι έγινε το 1913 πάλι στον ίδιο προορισμό.

12.  Νικόλαος Κοντονίκας :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-09 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1910 πάλι στον ίδιο προορισμό.

13.  Βασίλειος Κοτσανάς :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1910-12 στην πόλη Χάμπτον της Βιρτζίνια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1914 πάλι στον ίδιο προορισμό.

14.  Νικόλαος Λούντος :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1904-10 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1911 στην πόλη Ταμάκα (Tamaqua) της Πενσυλβάνια.

15.  Κωνσταντίνος Μαλούχος :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1906-12 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 στην πόλη Αλεξάνδρεια (Alexandria) της Βιρτζίνια.

16.  Γεώργιος Μεριγκούνης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1902-05 στη Νέα Υόρκη. Το β’  ταξίδι έγινε το 1907  πάλι στον ίδιο προορισμό.

17.  Σωκράτης Μεριγκούνης:  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1904-05 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1906 πάλι στον ίδιο προορισμό.

18.  Σπύρος Μεριγκούνης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-10 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1911 στην πόλη Ντε Μόιν (Des Moines) της Αϊόβα.

19.  Γεώργιος Μπισμπίκης  :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1910-11 στην πόλη Νόξβιλ (Knoxville) του Τενεσί. Το β’ ταξίδι έγινε το 1914 πάλι στον ίδιο προορισμό.

20.  Αλέξανδρος Μπουζιούνης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1904-08 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1910 πάλι στον ίδιο προορισμό.

21.  Δημήτριος Οικονόμου  :  Το α’  ταξίδι έγινε το 1910 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1916 στο Μάντσεστερ του Νιου Χαμσάιρ.

22.  Κωνσταντίνος Οικονόμου  :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1903-08 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1910 πάλι στον ίδιο προορισμό.

23.  Νικόλαος Νικολάου  :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1905-12 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 πάλι στον ίδιο προορισμό.

24.  Σεραφείμ Ντέπος :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-19 σε τόπο της Πενσυλβάνια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1922 στην πόλη Ταμάκα (Tamaqua) της Πενσυλβάνια.

25.  Γεώργιος Παλικαράς  :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-11 στο Φέρμεντ (Ferment) της Τζώρτζια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 στην πόλη Ρότσεστερ της Πενσυλβάνια.

26.  Κωνσταντίνος Πλατικώνης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1908-11 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1921 στο χωριό Ταμπάκο (Tabaco) της Πενσυλβάνια.

27.  Σταύρος Σαΐνης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1906-11 στην πόλη Έλκινς της Δυτ. Βιρτζίνια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1912 πάλι στον ίδιο προορισμό.

28.  Χαρίλαος Σκουρλής  :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1905-11 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1914 στην Μπράουνσβιλ (Brownsville) της Πενδυλβάνια.

29.  Δημήτριος Τσάμης  :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-12 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 πάλι στον ίδιο προορισμό.

30.  Κωνσταντίνος Σαΐνης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1906-12 στην πόλη Ρότσεστερ (Rochester) της Πενσυλβάνια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 πάλι στον ίδιο προορισμό.

31.  Χρήστος Τσάμης  :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1905-12 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1914-20 πάλι στον ίδιο προορισμό και αλλού μετά. Το γ’ ταξίδι έγινε το 1921 στην περιοχή Ροσέλ (Rochelle) της Νέας Υόρκης.

32.  Αθανάσιος Χαρίσης  :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1906-11 στο Μάντσεστερ του Νιου Χαμσάιρ. Το β’ ταξίδι έγινε το 1916 πάλι στον ίδιο προορισμό.

 

 

3.    Αλφαβητικός Πίνακας των μεταναστών

      Από το αμερικανικό αρχείο του νησιού Έλλις (Ellis island) μέσω του Διαδικτύου (internet) βρέθηκαν οι περισσότεροι μετανάστες από το Κεράσοβο που έφτασαν στις Η.Π.Α. και καταγράφηκαν. Από το 1892 έως το 1924, περισσότεροι από 22 εκατομμύρια μετανάστες, επιβάτες, και μέλη πληρώματος των πλοίων ήρθαν στις ΗΠΑ μέσω του νησιού Ellis και του λιμένα της Νέας Υόρκης και έχουν καταγραφεί[3]. Τα βασικά στοιχεία των μεταναστών του Κεράσοβου δίνονται συνοπτικά στον παρακάτω πίνακα (με αλφαβητική σειρά και έτσι ακριβώς, όπως τα κατέγραψαν στην Υπηρεσία Μετανάστευσης των ΗΠΑ):

 

α/α      Ονοματεπώνυμο                χρ. άφιξης   ηλικία   έγγαμος     Πλοίο ταξιδιού         Λιμάνι αναχώρ.

 

1        Αρβανίτης Γεώργιος           14-1-1907       20       όχι        Sofia Hohenberg          Πάτρα

2        Βάιλας Αθανάσιος              24-9-1916       29       ναι        Vasilefs Constantinos     Πειραιάς

3        Βισβίκης Κωνσταντίνος       2-11-1907       30       ναι        Alice                           Πάτρα

4        Βλάχος Κωνσταντίνος         29-12-1906     29       ναι        La Lorraine                  Χάβρη

5        Γιαννιώτης Νικόλαος          23-7-1911       20       όχι        Martha Washington       Πάτρα

6        Γιαννόπουλος Νικόλαος      28-3-1914       27       όχι        Themistocles               Πάτρα

7        Γκαρίλας Νικόλαος            29-12-1910     32       ναι        Laura                          Πάτρα

8        Γκαρίλας Νικόλαος            11-1-1915       35       ναι        Calabria                      Πάτρα

9        Γούλας Κωνσταντίνος         6-12-1907       37       ναι        Laura                          Πάτρα

10       Δερμάρης Αλέξανδρος       14-7-1920       49       ναι        Presidente Wilson         Πάτρα

11       Δερμάρης Αλέξιος             25-8-1911       38       ναι        Patris                          Πάτρα

12       Δερμάρης Γεώργιος           14-10-1909     20       όχι        Argentina                    Πάτρα

13       Δερμάρης Δημήτριος          22-9-1910       20       όχι        Athinai                        Πειραιάς

14       Δερμάρης Ιωάννης             28-3-1914       18       όχι        Barbarossa                  Βρέμη

15       Ζαχαρόπουλος Κων/νος     18-6-1910       26       ναι        Columbia                    Πάτρα

16       Θεόκλητος Αριστείδης        22-9-1910       30       ναι        Athinai                        Πειραιάς

17       Θεόκλητος Αριστείδης        16-3-1915       36       ναι        Athinai                        Πάτρα

18       Θεόκλητος Γεώργιος 1       16-3-1908       34       ναι        La Bretagne                 Χάβρη

19       Θεόκλητος Γεώργιος 2       22-9-1910       18       όχι        Athinai                        Πειραιάς

20       Θεόκλητος Γεώργιος 1       27-12-1915     42       ναι        Ioannina                      Πειραιάς

21       Θεόκλητος Δημήτριος        22-9-1910       17       όχι        Athinai                        Πειραιάς

22       Θεόκλητος Ηλίας               22-9-1910       36       ναι        Athinai                        Πειραιάς

23       Θεόκλητος Ηλίας               31-10-1919     46       ναι        Argentina                    Πάτρα

24       Θεόκλητος Κων/νος           20-8-1907       25       όχι        Gerty                          Πάτρα

25       Θεόκλητος Λεωνίδας          2-7-1922        43       ναι        King Alexander             Πειραιάς

26       Θεόκλητος Λεωνίδας          8-2-1928        47       ναι        President Harding         Χερβούργο

27       Θεόκλητος Νικόλαος          3-8-1914        37       ναι        Martha Washington       Πάτρα

28       Θεοκλήτου Φωτεινή Ν.       3-8-1914        27       ναι        Martha Washington       Πάτρα

29       Κάλλας Ιωάννης                29-10-1910     20       όχι        Eugenia                       Πάτρα

30       Καλογεράς Γεώργιος         26-5-1911       22       όχι        Themistocles               Πάτρα

31       Καλύβας Γεώργιος             27-4-1914       32       ναι        Martha Washington       Πάτρα

32       Καπούλας Γεώργιος           30-5-1907       25       όχι        Laura                          Πάτρα

33       Κατοίκος Γεώργιος            10-4-1914       48       ναι        Argentina                    Πάτρα

34       Κίτσος Μιχαήλ                   21-11-1916     26       ναι        Dante Alighieri             Νάπολη

35       Κόκκαλης Δημήτριος          16-11-1911     24       όχι        Patris                          Πάτρα

36       Κοντονίκα Ελένη                27-6-1914       10μ     όχι        Kaiser Franz Josef I       Πάτρα

37       Κοντονίκα Ελένη Ν.            27-6-1914       30       ναι        Kaiser Franz Josef I       Πάτρα

38       Κοντονίκα Σοφία               27-6-1914       19       ναι        Kaiser Franz Josef I       Πάτρα

39       Κοντονίκας Δημοσθένης     27-11-1913     38       ναι        Patris                          Πειραιάς

40       Κοντονίκας Κων/νος          27-6-1914       2        όχι        Kaiser Franz Josef I       Πάτρα

41       Κοντονίκας Νικόλαος         18-6-1910       35       ναι        Columbia                    Πάτρα

42       Κορκοβής Δημήτριος          16-3-1915       38       ναι        Athinai                        Πάτρα

43       Κοσμάς Παναγιώτης           29-12-1910     19       όχι        Laura                          Πάτρα

44       Κοτσανάς Βασίλειος           8-5-1914        39       ναι        Ultonia                        Πάτρα

45       Κουβάτσος Χρήστος           5-10-1913       18       όχι        Patris                          Πάτρα

46       Κουτσουμπός Ιωάννης        29-10-1910     25       όχι        Eugenia                       Πάτρα

47       Λάππας Σεραφείμ              18-10-1907     20       όχι        Laura                          Πάτρα

48       Λίτσος Σπυρίδων               16-3-1915       40       ναι        Athinai                        Πάτρα

49       Λούντος Θεμιστοκλής         29-12-1910     36       ναι        Laura                          Πάτρα

50       Λούντος Νικόλαος             16-11-1911     35       ναι        Patris                          Πάτρα

51       Μάκας Θεόδωρος              30-10-1905     24       ναι        La Gascogne                Χάβρη

52       Μάκος Αθανάσιος              13-3-1911       35       ναι        Martha Washington       Πάτρα

53       Μαλούχος Κωνσταντίνος     11-5-1905       23       όχι        Konig Albert                 Νάπολη

54       Μαλούχος Κωνσταντίνος     16-3-1915       37       όχι        Athinai                        Πειραιάς

55       Μανέλας Βασίλειος            25-7-1914       25       όχι        Saxonia                       Πάτρα

56       Μανέλας Γεώργιος             28-3-1914       28       όχι        Barbarossa                  Βρέμη

57       Μανέλας Κωνσταντίνος       22-9-1910       18       όχι        Athinai                        Πάτρα

58       Μεριγκούνης Γεώργιος       8-6-1907        24       όχι        Germania                    Νάπολη

59       Μεριγκούνης Σπύρος         16-11-1911     20       όχι        Patris                          Πάτρα

60       Μεριγκούνης Σωκράτης      28-4-1906       20       όχι        La Gascogne                Χάβρη

61       Μητσογιάννης Κων/νος      22-1-1920       32       ναι        Pannonia                     Πειραιάς

62       Μητσογιάννης Ιωάννης       30-6-1912       25       όχι        Martha Washington       Πάτρα

63       Μητσοθανάσης Δημήτρ.      22-10-1910     19       όχι        Columbia (1908)            Πάτρα

64       Μητσοθανάσης Κων/νος     22-10-1910     24       όχι        Columbia (1908)            Πάτρα

65       Μπισμπίκης Αθανάσιος       17-11-1909     19       όχι        Alice                           Πάτρα

66       Μπισμπίκης Γεώργιος         4-3-1912        23       όχι        Argentina                    Πάτρα

67       Μπισμπίκης Γεώργιος         27-4-1914       26       όχι        Martha Washington       Πάτρα

68       Μπισμπίκης Δημήτριος       27-4-1914       40       ναι        Martha Washington       Πάτρα

69       Μπισμπίκης Θεόδωρος       4-3-1912        18       όχι        Argentina                    Πάτρα

70       Μπισμπίκης Κων/νος          10-11-1910     18       όχι        Laura                          Πάτρα

71       Μπισμπίκης Κώστας           8-5-1914        42       ναι        Ultonia                        Πάτρα

72       Μπισμπίκης Νικόλαος         27-4-1914       17       όχι        Martha Washington       Πάτρα

73       Μπισμπίκης Παναγιώτης     27-4-1914       37       ναι        Martha Washington       Πάτρα

74       Μπισμπίκης Ταξιάρχης       20-5-1912       19       όχι        Martha Washington       Πάτρα

75       Μπισμπίκης Χρήστος          10-11-1910     20       όχι        Laura                          Πάτρα

76       Μπισμπίκης Χρήστος          8-5-1914        26       όχι        Ultonia                        Πάτρα

77       Μπουζιούνης Αλέξανδρος   29-10-1910     36       ναι        Eugenia                       Πάτρα

78       Νικολάου Νικόλαος           10-5-1915       33       ναι        Athinai                        Πάτρα

79       Νταλάς Δημήτριος             27-4-1914       38       ναι        Martha Washington       Πάτρα

80       Νταλάς Ιωάννης                18-10-1907     20       όχι        Laura                          Πάτρα

81       Νταλάς Ιωάννης                14-10-1909     20       όχι        Argentina                    Πάτρα

82       Νταλάς Ιωάννης                27-4-1914       16       όχι        Martha Washington       Πάτρα

83       Νταλάς Κωνσταντίνος         18-10-1906     17       όχι        Gerty                          Πάτρα

84       Νταλάς Κωνσταντίνος         3-5-1907        18       όχι        Giulia                          Πάτρα

85       Ντέπος Γεώργιος               12-4-1914       37       ναι        Kaiser Franz Josef I       Πάτρα

86       Ντέπος Ιωάννης                15-11-1906     25       όχι        Saint Laurent               Χάβρη

87       Ντέπος Ιωάννης                3-8-1914        34       ναι        Martha Washington       Πάτρα

88       Ντέπος Κλεομένης             22-10-1910     27       όχι        Columbia (1908)            Πάτρα

89       Ντέπος Σεραφείμ              15-11-1906     23       όχι        Saint Laurent               Χάβρη

90       Ντέπος Σεραφείμ              1-11-1922       37       ναι        King Alexander             Πάτρα

91       Ντέπου Γεωργία                1-11-1922       26       ναι        King Alexander             Πάτρα

92       Ντέπου Λουκία                  1-11-1922       10       όχι        King Alexander             Πάτρα

93       Ντέπου Μελπομένη Ι.         3-8-1914        19       ναι        Martha Washington       Πάτρα

94       Οικονόμου Γεώργιος          20-4-1910       25       όχι        Laura                          Πάτρα

95       Οικονόμου Δημήτριος        28-9-1916       32       ναι        Dante Alighieri             Νάπολη

96       Οικονόμου Ιωάννης Τ.        14-10-1909     20       όχι        Argentina                    Πάτρα

97       Οικονόμου Ιωάννης           29-5-1921       44       ναι        Megali Hellas                Πάτρα

98       Οικονόμου Κων/νος           3-7-1910        29       ναι        Martha Washington       Πάτρα

99       Οικονόμου Νικόλαος          17-12-1909     24       όχι        Laura                          Πάτρα

100     Παλικαράς Αθανάσιος        17-9-1909       18       όχι        Martha Washington       Πάτρα

101     Παλικαράς Γεώργιος          17-7-1907       17       όχι        Laura                          Πάτρα

102     Παλικαράς Γεώργιος          16-3-1915       25       όχι        Athinai                        Πάτρα

103     Παλικαράς Θεοφάνης         30-6-1912       19       όχι        Martha Washington       Πάτρα

104     Πανάκης Γεώργιος            26-5-1911       37       ναι        Themistocles               Πάτρα

105     Πλατής Δημήτριος             27-4-1914       17       όχι        Martha Washington       Πάτρα

106     Πλατικώνης Κων/νος         2-1-1921        34       ναι        King Alexander             Πειραιάς

107     Σαΐνης Ιωάννης                 14-3-1912       25       όχι        Patris                          Πάτρα

108     Σαΐνης Κωνσταντίνος          8-9-1906        22       όχι        La Lorraine                  Χάβρη

109     Σαΐνης Κωνσταντίνος          16-3-1915       33       ναι        Athinai                        Πάτρα

110     Σαΐνης Σταύρος                 14-3-1912       29       όχι        Patris                          Πάτρα

111     Σιεχώρης Ανδρόνικος         17-12-1909     20       όχι        Laura                          Πάτρα

112     Σκουρλής Αριστείδης         2-9-1905        30       Όχι       Germania                    Νάπολη

113     Σκουρλής Παρασκευάς       11-6-1920       39       όχι        Patria                         Μασσαλία

114     Σκουρλής Χαρίλαος           27-4-1914       32       όχι        Martha Washington       Πάτρα

115     Σκούρτας Ιωάννης             8-5-1914        27       όχι        Ultonia                        Πάτρα

116     Τσάμη Ιουλία Χρ.               2-5-1921        25       ναι        King Alexander             Πειραιάς

117     Τσάμης Δημήτριος             10-5-1915       40       ναι        Athinai                        Πάτρα

118     Τσάμης Χρήστος               28-3-1914       32       όχι        Barbarossa                  Βρέμη

119     Τσάμης Χρήστος               2-5-1921        38       ναι        King Alexander             Πειραιάς

120     Τσιάμης Γεώργιος             29-10-1910     16       όχι        Eugenia                       Πάτρα

121     Τσιάμης Ιωάννης               29-10-1910     39       ναι        Eugenia                       Πάτρα

122     Τσιόκος Γεώργιος             2-8-1922        34       ναι        Constantinople             Πειραιάς

123     Τσιόκος Δημήτριος            25-8-1911       24       όχι        Patris                          Πάτρα

124     Τσιόκος Κωνσταντίνος        5-12-1911       19       όχι        Martha Washington       Πάτρα

125     Τσώκος Δημήτριος            18-10-1907     35       ναι        Laura                          Πάτρα

126     Τσιόκος Κωνσταντίνος        1-4-1921        27       όχι        Megali Hellas                Πειραιάς

127     Χαρίσης Αθανάσιος            24-9-1916       27       ναι        Vasilefs Constantinos     Πειραιάς

128     Χαρίσης Παντελής             2-11-1928       16       όχι        Edison                        Πειραιάς

129     Χειλάς Θεόφιλος               18-6-1910       18       όχι        Columbia                    Πάτρα

130     Χειλάς Χρήστος                 14-10-1909     18       όχι        Argentina                    Πάτρα

 

 

4.   Χρονικό μετανάστευσης από το Κεράσοβο Ευρυτανίας

 

i.  Οι πρωτοπόροι μετανάστες στις αρχές του 20ού αι.

   Από τις καταγραφές του αρχείου, οι οποίες στηρίζονται στις προφορικές δηλώσεις των ίδιων των μεταναστών, ξέρουμε τους πρωτοπόρους από το Κεράσοβο προς την Αμερική. Έτσι έχουμε :

·         Στο 1901 έφυγε ο Ηλίας Θεόκλητος, σε ηλικία 27 ετών,με προορισμό τη Νέα Υόρκη.

·         Στο 1902 έφυγε ο Γεώργιος Μεριγκούνης, σε ηλικία 19 ετών, για  τη Νέα Υόρκη.

·         Στο 1903 έφυγε ο Κωνσταντίνος Οικονόμου, σε ηλικία 22 ετών, για τηΝέα Υόρκη.

·         Στο 1904 έφυγαν τέσσερα άτομα, οι : Σωκρ. Μεριγκούνης (18 ετών), Γεώρ. Θεόκλητος (30 ετών), Νικ. Λούντος (28 ετών) και Δημοσθ. Κοντονίκας (29 ετών).

 

ii.  Λίγες αναχωρήσεις στο 1905

   Στη διάρκεια του έτους έγιναν τρεις μεμονωμένες αναχωρήσεις προς την Αμερική. Τα ταξίδια έγιναν από ξένα λιμάνια και με πλοία ξένης πλοιοκτησίας (δεν υπήρχαν ελληνικά ποντοπόρα πλοία). Πιο συγκεκριμένα:

   Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1905 έγινε από τον Κωνσταντίνο Μαλούχο. Από την Ελλάδα πήγε με πλοίο μέχρι το ιταλικό λιμάνι της Νάπολης. Από εκεί, στις 28 Απριλίου ταξίδεψε με το πλοίο “Konig Albert” και στις 11 Μαΐου έφτασε το λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 23 ετών. Ως τόπο προηγούμενης διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Με 16 $ μαζί του έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ένας ξάδερφός του.

   Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1905 έγινε από τον Αριστείδη Σκουρλή. Κι αυτός πρώτα πήγε με πλοίο μέχρι το ιταλικό λιμάνι της Νάπολης. Στις 18 Αυγούστου αναχώρησε με το πλοίο “Germania”  και στις 2 Σεπτεμβρίου κατέβηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 30 ετών. Δήλωσε μάγειρος (cook). Ως τόπο προηγούμενης διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Αναζητούσε δουλειά, με 20 $ μαζί του στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ένας ξάδερφός[4] του.

   Η τρίτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1905 έγινε από το Θεόδωρο Μάκα (Theodoros D. Makas). Από την Ελλάδα έφυγε με πλοίο μέχρι το γαλλικό λιμάνι της Χάβρης. Από εκεί, στις 21 Οκτωβρίου 1905 ταξίδεψε με το ατμόπλοιο “La Gascogne” και στις 30 Οκτωβρίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν τότε 24 ετών και παντρεμένος. Με 15 $ για τα πρώτα του αναγκαία έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Δ. Πατρώνης.

   Επιπλέον αυτών έφυγαν οι : Χρήστος Τσάμης, Χαρίλαος Σκουρλής και Νικόλαος Νκολάου.

 

Πλοίο La Gascogne   (Photo: Richard Faber Collection)

 

iii. Η θαρρετή συνέχεια στο 1906

   Στη διάρκεια του έτους έγιναν 5 μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (1 ομαδικό και 4 από μεμονωμένους) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 6 άνθρωποι του Κεράσοβου. Συγκεκριμένα :

   Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1906 έγινε από το Σωκράτη Μεριγκούνη. Είναι μια ενδιαφέρουσα περίπτωση ατόμου, που μάλλον κατάγεται από το Κεράσοβο, αλλά ήταν πριν στην Κωνσταντινούπολη. Το ταξίδι του έγινε τμηματικά, δηλ. πρώτα πήγε με πλοίο μέχρι το γαλλικό λιμάνι της Χάβρης. Από εκεί, στις 28 Απριλίου επιβιβάστηκε στο πλοίο “La Gascogne”  και στις 7 Μαΐου αποβιβάστηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 20 ετών. Προορισμός του για δουλειά (με 12 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στο θείο του Ιωάννη Νταλά. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Σωκράτης Μεριγκούνης την περίοδο 1904-05 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

   Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1906 έγινε από τον Κωνσταντίνο Σαΐνη. Το ταξίδι του έγινε τμηματικά, δηλ. από την Ελλάδα πήγε με πλοίο μέχρι το γαλλικό λιμάνι της Χάβρης. Από εκεί, την 1η Σεπτεμβρίου 1906 αναχώρησε με το πλοίο “La Lorraine” και στις 8 Σεπτεμβρίου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν 22 ετών. Αναζητούσε δουλειά, με 12 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Σταύρο Σαΐνη.

   Η τρίτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1906 έγινε από τον Κωνσταντίνο Νταλά. Από το λιμάνι της Πάτρας στις 25 Σεπτεμβρίου ταξίδεψε με το πλοίο “Gerty” και στις 18 Οκτωβρίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 17 ετών. Με 10 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο αδερφός του Αθανάσιος Νταλάς.

   Η ομαδική αναχώρηση στο 1906 έγινε από δύο άτομα, τους : Ιωάν. Ντέπο και Σερ. Ντέπο, Από την Ελλάδα έφυγαν με πλοίο, μέχρι το γαλλικό λιμάνι της Χάβρης. Από εκεί, στις 3 Νοεμβρίου ανέβηκαν στο πλοίο “Saint Laurent” και στις 15 Νοεμβρίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Τα υπάρχοντα στοιχεία του αρχείου μας πληροφορούν ότι :

·         Ο Ιωάννης Ντέπος ήταν 25 ετών. Ως τόπο γέννησης δήλωσε τον Πειραιά και ως τόπο διαμονής το Καρπενήσι. Προορισμός του για δουλειά (με 12 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Γεώργιο Σταμούλη[5].

·         Ο Σεραφείμ Ντέπος ήταν 23 ετών. Κι αυτός δήλωσε ότι γεννήθηκε στον Πειραιά και διέμενε πριν στο Καρπενήσι. Με 12 $ για τα πρώτα έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Σταύρο Σαΐνη[6].

   Η τέταρτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1906 έγινε από τον Κωνσταντίνο Βλάχο. Από την Ελλάδα με πλοίο πήγε στο γαλλικό λιμάνι της Χάβρης. Στις 22 Δεκεμβρίου 1906, έφυγε από εκεί με το πλοίο “La Lorraine” και στις 29 Δεκεμβρίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν 29 ετών και παντρεμένος. Γεννήθηκε στο Κεράσοβο, αλλά ως τόπο διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Το επάγγελμά του ήταν υπάλληλος (clerk). Αναζητούσε δουλειά, με 20 $ μαζί του στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Ιωάννης Στεφάνου.

   Επιπλέον αυτών στο ίδιο έτος έφυγαν και οι μετανάστες : Σταύρος Σαΐνης, Κωνσταντίνος Μαλούχος και Αθανάσιος Χαρίσης.

 

Ατμόπλοιο “La Lorraine” (Photo: Richard Faber Collection)

 

iv.   Αύξηση του μεταναστευτικού ρεύματος στο 1907

   Στη διάρκεια του έτους έγιναν 9 μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (1 ομαδικό και 8 από μεμονωμένους) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 10 άνθρωποι του από το Κεράσοβο. Αναλυτικά έχουμε :

   Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1907 έγινε από το Γεώργιο Αρβανίτη. Στις 24 Δεκεμβρίου 1906, από το λιμάνι της Πάτρας επιβιβάστηκε στο πλοίο “Sofia Hohenberg” και στις 14 Ιανουαρίου 1907 αποβιβάστηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 20 ετών και αναλφάβητος. Με 10 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Θεόδωρο Αρβανίτη.

   Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1907 έγινε από τον Κωνσταντίνο Νταλά (Const. G. Dalas). Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 11 Απριλίου 1907 έφυγε με το πλοίο “Giulia” και στις 3 Μαΐου έφτασε στην Αμερική. Ήταν 18 ετών. Προορισμός του για δουλειά (με 10 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Σωκρ. Μεριγκούνης[7].

   Η τρίτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1907 έγινε από το Γεώργιο Καπούλα. Στις 13 Μαΐου, από το λιμάνι της Πάτρας ανέβηκε στο πλοίο “Laura” και στις 30 Μαΐου κατέβηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 25 ετών. Με 10 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου είχε τον ξάδερφό του Δημήτριο Δημητρίου.

   Η τέταρτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1907 έγινε από το Γεώργιο Μεριγκούνη. Από την Ελλάδα έφυγε με πλοίο μέχρι το ιταλικό λιμάνι της Νάπολης. Από εκεί, στις 24 Μαΐου πήρε το πλοίο “Germania” και στις 8 Ιουνίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 24 ετών. Ως τόπο γέννησης και διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Προορισμός του για δουλειά (με 12 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Σεραφείμ Μεριγκούνη. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Γεώργιος Μεριγκούνης την περίοδο 1902-05 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

   Η πέμπτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1907 έγινε από το Γεώργιο Παλικαρά[8]. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 29 Ιουνίου ταξίδεψε με το πλοίο “Laura” και στις 17 Ιουνίου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν 17 ετών. Ως τόπο γέννησης δήλωσε το Καρπενήσι και ως τόπο προηγούμενης διαμονής την Κωνσταντινούπολη! Αναζητούσε δουλειά, με 14 $ μαζί του στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Ιωάν. Χασένης.

   Η έκτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1907 έγινε από τον Κωνσταντίνο Θεόκλητο. Στις 28 Ιουλίου, από το λιμάνι της Πάτρας επέλεξε το πλοίο “Gerty” και στις 20 Αυγούστου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 25 ετών. Με 10 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδελφό του Αριστείδη Θεόκλητο[9].

   Η ομαδική αναχώρηση στο 1907 αριθμούσε τρία άτομα και περιλάμβανε τους : Σερ. Λάππα, Ιωάν. Νταλά και Δημ. Τσώκο. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 30 Σεπτεμβρίου επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Laura” και στις 18 Οκτωβρίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Τα διαθέσιμα στοιχεία του αρχείου μας αναφέρουν ότι :

·         Ο Σεραφείμ Λάππας ήταν 20 ετών και αναλφάβητος. Το όνομα του πατέρα του στο Κεράσοβο ήταν Ιωάννης. Προορισμός του για δουλειά (με 12 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Σεραφείμ Τριαντογιάννης[10].

·         Ο Ιωάννης Νταλάς ήταν 29 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Γεώργιος. Με 12 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Γεώργιο Στασινό[11].

·         Ο Δημήτριος Τσώκος ήταν 35 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Κατίνα. Αναζητούσε δουλειά, με 10 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Άρης Τσώκος.

 

Ατμόπλοιο Laura (Photo: Peabody Essex Museum)

   Η έβδομη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1907 έγινε από τον Κωνσταντίνο Βισβίκη. Στις 15 Οκτωβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας ταξίδεψε με το πλοίο “Alice” και στις 2 Νοεμβρίου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν 30 ετών και παντρεμένος. Το όνομα του πατέρα του ήταν Σεραφείμ. Με 10 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στην πόλη Νόξβιλ (Knoxville) του Τενεσί, κοντά στον αδερφό του Σπύρο.

   Η έβδομη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1907 έγινε από τον Κωνσταντίνο Γούλα. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 19 Νοεμβρίου έφυγε με το πλοίο “Laura” και στις 6 Δεκεμβρίου έφτασε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 37 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Προορισμός του για δουλειά (με 10 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Αριστείδης Κατσιπιάς.

   Στο ίδιο έτος, έφυγαν μετανάστες για την Αμερική και οι : Κων/νος Ζαχαρόπουλος, Νικόλαος Κοντονίκας, Σπύρος Μεριγκούνης, Δημήτριος Τσάμης και Σεραφείμ Ντέπος.

 

 

v.    Μία μεμονωμένη αναχώρηση στο 1908

   Έγινε από το Γεώργιο Θεόκλητο. Από την Ελλάδα πήγε με πλοίο μέχρι το γαλλικό λιμάνι της Χάβρης. Από εκεί, στις 7 Μαρτίου 1908 αναχώρησε με το πλοίο “LaBretagne” και στις 16 Μαρτίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 34 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν έμπορος (merchant). Για όνομα της γυναίκας του γράφτηκε Cris (ίσως Χριστίνα). Με 56 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε στην πόλη Γκρήνσμπορο (Greensboro) της Βόρ. Καρολίνας. Για το Γεώργιο Θεόκλητο, αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στην Αμερική. Ξαναπήγε την περίοδο 1904-06 και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη.

 

vi. Διατήρηση του μεταναστευτικού ρεύματος στο 1909

   Στη διάρκεια του έτους έγιναν τέσσερα μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (2 ομαδικά και 2 από μεμονωμένους) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 8 άτομα από το Κεράσοβο. Πιο συγκεκριμένα:

   Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1909 έγινε από τον Αθανάσιο Παλικαρά. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 4 Σεπτεμβρίου ταξίδεψε με το πλοίο “Martha Washington” και στις 17 Σεπτεμβρίου αφίχθηκε τις ΗΠΑ. Ήταν 18 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Κωνσταντίνος. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Δημήτριος Τσιάμης.

   Η πρώτηομαδική αναχώρηση στο 1909 αριθμούσε τέσσερα άτομα. Ήταν οι : Γεώργ. Δερμάρης,  Ιωάν. Νταλάς, Ιωάν. Οικονόμου και Χρ. Χειλάς. Στις 27 Σεπτεμβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Argentina” και στις 14 Οκτωβρίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Τα γνωστά στοιχεία του αρχείου μας γνωστοποιούν ότι :

·         Ο Γεώργιος Δερμάρης ήταν 29 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Ιωάννης. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά εργάτη σε φάρμα στη Νέα Υόρκη, κοντά στο θείο του Δ. Τσάμη.

·         Ο Ιωάννης Νταλάς (Dalos Joannis C.)ήταν 20 ετών. Το όνομα της μητέρας του ήταν Μαρία. Προορισμός του για δουλειά εργάτη σε φάρμα (με 25 $ μαζί του) ήταν το Ρίτσμοντ (Richmond) της Βιρτζίνια, όπου ήταν ο ξάδερφός του Κωνστ. Νταλάς.

·         Ο Ιωάννης Οικονόμου ήταν 20 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Ταξιάρχης. Με 25 $ για τα πρώτα του αναγκαία έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Δ. Τσάμης.

·         Ο Χρήστος Χειλάς ήταν18 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Αιμίλιος. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του στη Νέα Υόρκη, κοντά στο θείο του Δ. Τσάμη.

 

Ατμόπλοιο “Argentina”

   Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1909 έγινε από τον Αθανάσιο Μπισμπίκη. Από το λιμάνι της Πάτρας, την 1η Νοεμβρίου έφυγε με το πλοίο “Alice” και στις 17 Νοεμβρίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν 19 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Δημήτριος. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά εργάτη σε φάρμα στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο θείος του Ιωάννης Κλίτσης[12].

   Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1909 έγινε από δύο άτομα, τους Νικ. Οικονόμου και Ανδρ. Σιεχώρη. Στις 29 Νοεμβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας ανέβηκαν στο πλοίο “Laura” και στις 17 Δεκεμβρίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Επιπλέον στοιχεία μας γνωρίζουν ότι:

·         Ο Νικόλαος Οικονόμου ήταν 24 ετών. Το όνομα της μητέρας του ήταν Βηθλεέμ. Προορισμός του για δουλειά (με 25 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Πάνος Χαρμαούτας.

·         Ο Ανδρόνικος Σιεχώρης (Siehoris) ήταν 20 ετών. Η μητέρα του ονομαζόταν Μαρία. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν μπακάλης (grocer). Αναζητούσε ανάλογη δουλειά (με 18 $ στην τσέπη) στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Σωτήριο Κόκκαλη.

 

vii.       Πρώτη κορύφωση της μετανάστευσης στο 1910

   Στη διάρκεια του έτους έγιναν οκτώ μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (6 ομαδικά και 2 από μεμονωμένους) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 25 άτομα από το Κεράσοβο. Αναλυτικά έχουμε :

   Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1910 έγινε από το Γεώργιο Οικονόμου. Στις 4 Απριλίου, από το λιμάνι της Πάτρας ταξίδεψε με το πλοίο “Laura” και στις 20 Απριλίου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν 25 ετών. Στο Κεράσοβο ήταν ο πατέρας του Ταξιάρχης. Με 9 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο θείος του Δημήτριος Τσιάμης.

   Η πρώτη ομαδική αναχώρηση στο 1910 έγινε από τρία άτομα. Ήταν οι : Κων. Ζαχαρόπουλος, Νικ. Κοντονίκας και Θεόφ. Χειλάς. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 30 Μαΐου ανέβηκαν στο πλοίο “Columbia” και στις 18 Ιουνίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ξέρουμε ακόμη ότι :

·         Ο Κωνσταντίνος Ζαχαρόπουλος ήταν 26 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Ελένη. Αναζητούσε δουλειά εργάτη σε φάρμα, με 25 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Γεώργιος  Κουφαλιώτης[13]. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Κωνστ. Ζαχαρόπουλος την περίοδο 1907-09 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

·         Ο Νικόλαος Κοντονίκας ήταν 35 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του ονομαζόταν Ελένη. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά εργάτη σε φάρμα στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Γεώργιο Κόντο. Για το Νικόλαο Κοντονίκα αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι που έκανε στις ΗΠΑ. Πρωτοπήγε την περίοδο 1907-09 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

·         Ο Θεόφιλος Χειλάς (Chalas) ήταν 18 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Αιμίλιος. Προορισμός του για δουλειά εργάτη σε φάρμα ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο θείος του Ιωάννης Κλίτσης.

 

Ατμόπλοιο “Columbia”  (Photo: Andreas Hernandez Collection

   Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1910 έγινε από τον Κωνσταντίνο Οικονόμου. Στις 20 Ιουνίου, από το λιμάνι της Πάτρας ταξίδεψε με το πλοίο “Martha Washington” και στις 3 Ιουλίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν 29 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Αικατερίνη. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Σεραφείμ Κλίτσης. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Κωνστ. Οικονόμου την περίοδο 1903-08και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

   Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1910 αριθμούσε έξη άτομα και περιλάμβανε τους : Δημ. Δερμάρη, Αριστ. Θεόκλητο, Γεώργ. Θεόκλητο, Δημ. Θεόκλητο, Ηλ. Θεόκλητο και Κων. Μανέλα. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 3 Σεπτεμβρίου επιβιβάστηκαν στο ελληνικής πλοιοκτησίας ατμόπλοιο “Athinai” και στις 22 Σεπτεμβρίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Από το υλικό του αρχείου αντλούμε περισσότερα στοιχεία για τους μετανάστες, όπως :

·         Ο Δημήτριος Δερμάρης ήταν 20 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Δημήτριος. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Ιωάννη Κλίτση.

·         Ο Αριστείδης Θεόκλητος ήταν 30 ετών και παντρεμένος. Το όνομα του πατέρα του ήταν Θεόδωρος. Με 23 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Αχιλ. Χατσαλάς. Για τον Αριστείδη Θεόκλητο, αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι που έκανε στις ΗΠΑ. Ξαναπήγε την περίοδο 1902-08 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

·         Ο Γεώργιος Θεόκλητος ήταν 18 ετών. Ως τόπο γέννησης δήλωσε το Καρπενήσι. Προορισμός του για δουλειά (με 25 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Δημήτριος Τσάμης.

·         Ο Δημήτριος Θεόκλητος ήταν 17 ετών. Στο Κεράσοβο ήταν ο πατέρας του Θεόδωρος. Με 25 $ για τα αναγκαία πρώτα έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, συνοδευόμενος από τον αδερφό του Αριστείδη Θεόκλητο.

·         Ο Ηλίας Θεόκλητος ήταν 36 ετών και παντρεμένος. Γεννήθηκε στο Κεράσοβο, αλλά ως τόπο προηγούμενης διαμονής δήλωσε αόριστα “Ευρυτανία”. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Στυλιανή.  Αναζητούσε δουλειά, με 200 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Ιωάννης Κλίτσης.

·         Ο Κωνσταντίνος Μανέλας ήταν 18 ετών. Ο πατέρας του ονομαζόταν Ιωάννης. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Νικόλαο Λούντο.

 

Ατμόπλοιο “Athinai” (1910)

   Η τρίτη ομαδική αναχώρηση στο 1910 έγινε από τριμελή ομάδα, με τους : Δημ. Μητσοθανάση, Κων. Μητσοθανάση και Κλεομ. Ντέπο. Στις 8 Οκτωβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας αναχώρησαν με το πλοίο “Columbia (1908)” και στις 22 Οκτωβρίου βρέθηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Επίσης γνωρίζουμε για τους μετανάστες αυτούς ότι :

·         Ο Δημήτριος Μητσοθανάσης ήταν 19 ετών και αναλφάβητος. Το όνομα του πατέρα του ήταν  Παναγιώτης. Προορισμός του για δουλειά (με 25 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Γεώργιος Κουφαλιώτης.

·         Ο Κωνσταντίνος Μητσοθανάσης ήταν 24 ετών και αναλφάβητος. Το όνομα του πατέρα του ήταν  Παναγιώτης. Με 24 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Δημ. Τσάμης.

·         Ο Κλεομένης Ντέπος ήταν 27 ετών. Ως πλησιέστερο συγγενή του στο Κεράσοβο δήλωσε τον αδερφό του Γεώργιο. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του, στην Νέα Υόρκη, όπου είχε φίλο το Δημ. Τσάμη.

   Η τέταρτη ομαδική αναχώρηση στο 1910αριθμούσε πέντε άτομα. Ήταν οι : Ιωάν. Κάλλας, Ιωάν. Κουτσουμπός, Αλέξ. Μπουζιούνης, Γεώργ. Τσιάμης και Ιωάν. Τσιάμης. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 10 Οκτωβρίου ανέβηκαν στο πλοίο “Eugenia” και στις 29 Οκτωβρίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Το υπάρχον αρχειακό υλικό μας αναφέρει ότι:

·         Ο Ιωάννης Κάλλας ήταν 20 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Παναγιώτης. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στο φίλο του ΔημήτριοΤσάμη.

·         Ο Ιωάννης Κουτσουμπός ήταν 25 ετών και αναλφάβητος. Ο πατέρας του λεγόταν Γεώργιος. Προορισμός του για δουλειά (με 25 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Δημήτριος Τσάμης.

·         Ο Αλέξανδρος Μπουζιούνης ήταν 36 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Αικατερίνη. Με 25 $ για τα πρώτα του αναγκαία έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Ιωάννη Κλίτση. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Αλέξανδρος Μπουζιούνης την περίοδο 1904-08 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

·         Ο Ιωάννης Τσιάμης ήταν 39 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Πηνελόπη. Αναζητούσε δουλειά, με 48 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Ξενοφών Ζώτος.

·         Ο Γεώργιος Τσιάμης ήταν 16 ετών, γιος του Ιωάννη. Γράφτηκε ως μαθητής (pupil). Η μητέρα του λεγόταν Πηνελόπη. Μαζί με τον πατέρα του πήγαινε στη Νέα Υόρκη.

   Η πέμπτη ομαδική αναχώρηση στο 1910 έγινε από δύο άτομα (αδέλφια), τους Κων. Μπισμπίκη και Χρ. Μπισμπίκη. Στις 24 Οκτωβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας έφυγαν με το πλοίο “Laura” και στις 10 Νοεμβρίου έφτασαν στην Αμερική. Επιπλέον στοιχεία μας γνωρίζουν ότι:

·         Ο Κωνσταντίνος Μπισμπίκης ήταν 18 ετών. Ως επάγγελμα δήλωσε αγρότης-κτηματίας (farmer). Το όνομα του πατέρα του ήταν  Αλέξιος. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη όπου ήταν ο φίλος του Δημήτριος Τσιάμης.

·         Ο Χρήστος Μπισμπίκης ήταν 20 ετών. Κι αυτός δήλωσε αγρότης-κτηματίας (farmer). Με 24 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Δημήτριος Τσιάμης.

   Η έκτη ομαδική αναχώρηση στο 1910 έγινε από τριμελή ομάδα με τους : Νικ. Γκαρίλα, Παν. Κοσμά και Θεμ. Λούντο. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 12 Δεκεμβρίου επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Laura” και στις 29 Δεκεμβρίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ξέρουμε ακόμη γι’ αυτούς ότι:

·         Ο Νικόλαος Γκαρίλας ήταν 32 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Το όνομα της συζύγου ήταν Μαρία. Προορισμός του (με 25 $ μαζί του) για δουλειά εργάτη σε φάρμα ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Ιωάννης Κλίτσης.

·         Ο Παναγιώτης Κοσμάς ήταν 19 ετών και αναλφάβητος. Το όνομα της μητέρας του ήταν Αικατερίνη. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Ιωάννης Κλίτσης.

·         Ο Θεμιστοκλής Λούντος ήταν 36 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Φωτεινή. Αναζητούσε δουλειά εργάτη σε φάρμα, με 27 $ μαζί του, στην πόλη Ρίτσμοντ(Richmond) της Ιντιάνα, όπου ήταν ο κουνιάδος του Δ. Κολιός[14].

 

 

viii.  Μείωση του αριθμού μεταναστών στο 1911

   Στη διάρκεια του έτους έγιναν έξη μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (3 ομαδικά και 3 από μεμονωμένους) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 10 άτομα από το Κεράσοβο. Πιο συγκεκριμένα :

   Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1911 έγινε από τον Αθανάσιο Μάκο ή Μάκα (Makos). Στις 27 Φεβρουαρίου, από το λιμάνι της Πάτρας έφυγε με το πλοίο “Martha Washington”  και στις 13 Μαρτίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν 35 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Ελένη. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Τζέιμς Παπασταυρόπουλος.

   Η πρώτη ομαδική αναχώρηση στο 1911 έγινε από δύο άτομα, τους : Γεώργ. Καλογερά και Γεώργ. Πανάκη. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 8 Μαΐου επέλεξαν το ελληνόκτητο πλοίο “Themistocles” και στις 26 Μαΐου αφίχθηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Από τα στοιχεία του αρχείου ξέρουμε ότι:

·         Ο Γεώργιος Καλογεράς ήταν 22 ετών. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν σερβιτόρος (waiter). Το όνομα της μητέρας του ήταν Μαρία. Προορισμός του για δουλειά (με 25 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Χρήστο Ζαρίδα[15].

·         Ο Γεώργιος Πανάκης ήταν 37 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της μητέρας του ήταν Μαρία. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν σερβιτόρος (waiter). Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Αλκιβιάδης Ρέτσιος[16].

   Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1911 έγινε από το Νικόλαο Γιαννιώτη. Στις 10 Ιουλίου, από το λιμάνι της Πάτρας ταξίδεψε με το πλοίο “Martha Washington” και στις 23 Ιουλίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 20 ετών και αναλφάβητος. Το όνομα του πατέρα του ήταν Ιωάννης. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Χρήστο Ζαρίδα.

   Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1911 έγινε από διμελή ομάδα, με τους Αλέξ. Δερμάρη και Δημ. Τσιόκο. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 11 Αυγούστου ανέβηκαν στο ελληνόκτητο πλοίο “Patris” και στις 25 Αυγούστου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Επιπλέον ξέρουμε ότι :

·         Ο Αλέξιος Δερμάρης ήταν 38 ετών και παντρεμένος. Στο Κεράσοβο είχε τη γυναίκα του Γιαννούλα. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στην πόλη Ταμάκα (Tamaqua) της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο συμπατριώτης του Ιωάννης Ντέπος.

·         Ο Δημήτριος Τσιόκος ήταν 24 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Ιωάννης. Προορισμός του για δουλειά (με 25 $ μαζί του) ήταν η πόληΤαμάκα (Tamaqua) της Πενσυλβάνια, κοντά στον αδερφό του Τομ Τσιόκο.

 

   Η τρίτη ομαδική αναχώρηση στο 1911 αριθμούσε τρία άτομα. Ήταν οι : Δημ. Κόκκαλης, Νικ. Λούντος και Σπ. Μεριγκούνης. Στις 31 Οκτωβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας, επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Patris” και στις 16 Νοεμβρίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Το αρχειακό υλικό μας αναφέρει περισσότερα στοιχεία, όπως ότι:

·         Ο Δημήτριος Κόκκαλης ήταν 24 ετών. Το όνομα της μητέρας του ήταν Γεωργίτσα. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Σωτήριος Κόκκαλης.

·         Ο Νικόλαος Λούντος ήταν 35 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Βασιλική. Αναζητούσε δουλειά, με 35 $ μαζί του στην πόλη Ταμάκα (Tamaqua) της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο συμπατριώτης του Σεραφείμ Κάππος. Ο Νικόλαος Λούντος είχε ξαναπάει στην Αμερική. την περίοδο 1904-10 και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη.

·         Ο Σπύρος Μεριγκούνης ήταν 20 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Δημήτριος. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στην πόλη Ντε Μοιν (Des Moines) της Αϊόβα, κοντά στον αδερφό του Σωκράτη. Για το Σπύρο Μεριγκούνη, αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι που έκανε στις ΗΠΑ. Την προηγούμενη φορά πήγε την περίοδο 1907-10 και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη.

Η τρίτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1911 έγινε από τον Κωνσταντίνο Τσιόκο. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 20 Νοεμβρίου έφυγε με το πλοίο “Martha Washington” και στις 5 Δεκεμβρίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν 19 ετών. Στο χωριό ήταν ο πατέρας του Σταύρος. Προορισμός του για δουλειά ήταν η πόλη Ταμάκα της  Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο ξάδερφός του Ι. Ντέπος.

 

ix.   Νέα ελάττωση του αριθμού μεταναστών στο 1912

   Στη διάρκεια του έτους έγιναν τέσσερα μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (3 ομαδικά και 1 από μεμονωμένο) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 7 άτομα από το Κεράσοβο. Αναλυτικά:

   Η πρώτη ομαδική αναχώρηση στο 1912 έγινε από δύο άτομα, τους : Γεώργ. Μπισμπίκη και Θεόδ. Μπισμπίκη. Στις 15 Φεβρουαρίου, από το λιμάνι της Πάτρας, ταξίδεψαν με το πλοίο “Argentina” και στις 4 Μαρτίου αφίχθηκαν στις ΗΠΑ. Γνωρίζουμε ακόμη ότι :

·         Ο Γεώργιος Μπισμπίκης ήταν 23 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Ιωάννης. Με 25 $ για τα αναγκαία πρώτα έξοδα, πήγαινε για δουλειά εργάτη σε φάρμα στην πόλη Ταμάκα (Tamaqua) της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο φίλος του Ιωάννης Ντέπος.

·         Ο Θεόδωρος Μπισμπίκης (Mpispikis) ήταν 18 ετών και αναλφάβητος. Στο χωριό ήταν ο πατέρας του Κωνσταντίνος. Προορισμός του για δουλειά (με 25 $ μαζί του) ήταν η πόλη Ταμάκα της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο συγγενής του Σεραφείμ Ντέπος.

   Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1912 έγινε από δύο άτομα (αδέλφια), τους : Ιωάν. Σαΐνη και Σταύρο Σαΐνη. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 27 Φεβρουαρίου ανέβηκαν στο πλοίο “Patris” και στις 14 Μαρτίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Τα στοιχεία του αρχείου μας πληροφορούν ότι:

·         Ο Ιωάννης Σαΐνης ήταν 25 ετών. Η μητέρα του ονομαζόταν Ελένη. Αναζητούσε δουλειά, με 30 $ μαζί του, στην πόλη Έλκινς (Elkins) της Δυτικής Βιρτζίνια, κοντά στον αδερφό του Γκας (Κωνσταντίνο) Σαΐνη (που είχε το εστιατόριο Gust Sainis Busy Bee Restaurant).

·         Ο ΣταύροςΣαΐνης ήταν 29 ετών. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν εστιάτορας (restaurant keeper). Μαζί με τον αδερφό του Ιωάννη και 50 $ στην τσέπη, πήγαινε στη δουλειά του (to his business) στην πόλη Έλκινς της Δυτικής Βιρτζίνια (στο εστιατόριο Gust Sainis Busy Bee Restaurant). Είχε ξανάρθει στην Αμερική ο Σταύρος Σαΐνης, την περίοδο 1906-11 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

   Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1912 έγινε από τον Ταξιάρχη Μπισμπίκη (Pispikis). Στις 6 Μαΐου, από το λιμάνι της Πάτρας επέλεξε το πλοίο “Martha Washington” και στις μετά από το ταξίδι στις 20 Μαΐου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 19 ετών. Είχε τον πατέρα του Δημήτριο στο Κεράσοβο. Προορισμός του για δουλειά (με 25 $ μαζί του) ήταν η πόλη Ρίτσμοντ(Richmond) της Βιρτζίνια, όπου ήταν ο θείος του Κωνσταντίνος Καντερές[17].

   Η Τρίτη ομαδική αναχώρηση στο 1912 έγινε από δύο άτομα. Ήταν οι Ιωάν. Μητσογιάννης και Θεοφ. Παλικαράς. Στις 17 Ιουνίου, από το λιμάνι της Πάτρας αναχώρησαν με το πλοίο “Martha Washington” και στις 30 Ιουνίου βρέθηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ξέρουμε επίσης ότι:

·         Ο Ιωάννης Μητσογιάννης ήταν 25 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Σταύρος. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στην πόλη Σάρλοτ(Charlotte) της Βόρειας Καρολίνας, όπου είχε ένα φίλο[18] του.

·         Ο Θεοφάνης Παλικαράς ήταν 19 ετών. Ο πατέρας του ονομαζόταν Κωνσταντίνος. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του, στην πόλη Έλκινς (Elkins) της Δυτικής Βιρτζίνια, κοντά στον αδερφό του Αθανάσιο Παλικαρά.

 

 

x. Δύο μεμονωμένες αναχωρήσεις στο 1913

   Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1913 έγινε από το Χρήστο Κουβάτσο. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 4 Σεπτεμβρίου έφυγε με το πλοίο “Patris” και στις 5 Οκτωβρίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 18 ετών. Στο Κεράσοβο είχε τον πατέρα του Δημήτριο. Με 15 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στην πόλη Κέμπριτζ(Cambridge) της Μασαχουσέτης, κοντά στον αδερφό του Λάζαρο.

   Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1913 έγινε από το Δημοσθένη Κοντονίκα. Στις 7 Νοεμβρίου, από το λιμάνι του Πειραιά ταξίδεψε με το πλοίο “Patris” και στις 27 Νοεμβρίου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν 38 ετών και παντρεμένος. Γεννήθηκε στο Κεράσοβο, αλλά ως τόπο προηγούμενης διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Σοφία. Το επάγγελμά του ήταν έμπορος (merchant). Προορισμός του για δουλειά ήταν η πόλη Χέντερσον του Κεντάκυ, όπου ήταν ο συγγενής του Δημ. Κοντονίκας. Για τον Δημοσθένη Κοντονίκα αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι που έκανε στην Αμερική. Πρωτοπήγε την περίοδο 1904-11 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

 

 

xi. Κορύφωση του μεταναστευτικού ρεύματος στο 1914

   Μετά τη λήξη των Βαλκανικών Πολέμων, στους οποίους συμμετείχαν και μετανάστες που επέστρεψαν για να υπηρετήσουν ακολούθησε η αποστράτευση. Οι ανάγκες της ζωής οδήγησαν να πάρουν το δρόμο της φυγής, τόσο παλιότεροι μετανάστες, όσο και νέοι.

   Στη διάρκεια του έτους έγιναν εννέα μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (5 ομαδικά και 4 από μεμονωμένους) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 28 άτομα από το Κεράσοβο. Πιο συγκεκριμένα:

   Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1914 έγινε από το Νικόλαο Γιαννόπουλο. Στις 11 Μαρτίου, από το λιμάνι της Πάτρας έφυγε με το πλοίο “Themistocles” και στις 28 Μαρτίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν τότε 27 ετών. Στο χωριό είχε τον πατέρα του Γεώργιο. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Θεόδωρος Βούγας[19]. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Νικόλαος Γιαννόπουλος την περίοδο 1906-12 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

 

    Η πρώτη ομαδική αναχώρηση στο 1914 έγινε από τρία άτομα, τους : Ιωάν. Δερμάρη, Γεώργ. Μανέλα και Χρ. Τσάμη. Από την Ελλάδα ταξίδεψαν με πλοίο μέχρι το γερμανικό λιμάνι της Βρέμης. Από εκεί, στις 14 Μαρτίου ανέβηκαν στο πλοίο “Barbarossa” και στις 28 Μαρτίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Περισσότερα στοιχεία του αρχείου μας πληροφορούν ότι:

·         Ο Ιωάννης Δερμάρης ήταν 18 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Δημήτριος. Δήλωσε αγρότης (farmer). Αναζητούσε δουλειά, με 20 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο θείος του Κωνσταντίνος Παπάς (Papas).

·         Ο Γεώργιος Μανέλας ήταν 28 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Ιωάννης. Με 20 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στην πόλη Όνσπορο (Owensboro) του Κεντάκυ, όπου ήταν κάποιος[20] γνωστός του.

·         Ο Χρήστος Τσάμης ήταν 32 ετών. Δήλωσε αγρότης-κτηματίας (farmer). Ως πλησιέστερο συγγενή του στο Κεράσοβο δήλωσε τον αδελφό του Δημήτριο. Προορισμός του για δουλειά (με 25 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Κωνσταντίνος Παπάς (Papas). Για το Χρήστο Τσάμη, αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι που έκανε στην Αμερική. Ξαναπήγε την περίοδο 1905-12 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

   Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1914 έγινε από το Γεώργιο Κατοίκο. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 23 Μαρτίου ταξίδεψε με το πλοίο “Argentina” και στις 10 Απριλίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 48 ετών και παντρεμένος. Ως επάγγελμαδήλωσε αρχικά εργάτης, αλλά το άλλαξε σε μάγειρος (cook). Με 42 $ για τα αναγκαία πρώτα έξοδα, πήγαινε για δουλειά στην πόλη Χάρισμπουργκ (Harrisburg) της Πενσυλβάνια, κοντά στο γιο του Βασίλειο Κατοίκο.

   Η τρίτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1914 έγινε από το Γεώργιο Ντέπο. Στις 30 Μαρτίου, από το λιμάνι της Πάτρας επέλεξε το πλοίο “Kaiser Franz Josef I” για ταξίδι και στις 12 Απριλίου αφίχθηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 37 ετών και παντρεμένος. Στο χωριό είχε τη γυναίκα του Θεοδώρα. Αναζητούσε δουλειά, με 30 $ μαζί του, στην πόλη Αλεξάνδρεια της Βιρτζίνια, όπου ήταν ο ξάδερφός του Σπύρος Πριόβολος[21].

   Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1914 ήταν η μεγαλύτερη αριθμητικά στη μικρή ιστορία της μετανάστευσης από το Κεράσοβο. Αριθμούσε εννέα άτομα και περιλάμβανε τους: Γεώργ. Καλύβα, Γεώργ. Μπισμπίκη, Δημ. Μπισμπίκη, Νικ. Μπισμπίκη, Παν. Μπισμπίκη, Δημ. Νταλά, Ιωάν. Νταλά, Δημ. Πλατή και Χαρ. Σκουρλή. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 13 Απριλίου επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Martha Washington” και στις 27 Απριλίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Το διαθέσιμο αρχειακό υλικό μας αναφέρει γι’ αυτούς ότι:

·         Ο Γεώργιος Καλύβας ήταν 32 ετών και παντρεμένος. Στο Κεράσοβο είχε τη γυναίκα του Ελένη. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στην πόλη Ταμάκα (Tamaqua) της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο φίλος του Σ. Αντωνίου.

·         Ο Γεώργιος Μπισμπίκης ήταν 26 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Ιωάννης. Προορισμός του για δουλειά (με 25 $ μαζί του) ήταν η πόλη Νόξβιλ (Knoxville) του Τενεσί, κοντά στον αδερφό του Χρήστο Μπισμπίκη. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Γεώργιος Μπισμπίκης, την περίοδο 1910-11 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο τόπο.

·         Ο Δημήτριος Μπισμπίκης ήταν 40 ετών και παντρεμένος. Ο πατέρας του λεγόταν Πέτρος. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στην πόλη Κολούμπια της Νότιας Καρολίνας, όπου ήταν ο ανεψιός του Θεόδωρος Μπισμπίκης.

 

Ατμόπλοιο “Martha Washington”  (Photo: Richard Faber Collection)

·         Ο Νικόλαος Μπισμπίκης ήταν 17 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Κώστας. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του στην πόλη Κολούμπια (Columbia) της Νότιας Καρολίνας, κοντά στον αδερφό του Θεόδωρο Μπισμπίκη.

·         Ο Παναγιώτης Μπισμπίκης ήταν 37 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του πρέπει να ήταν Χρυσάνθη[22]. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στην πόλη Νόξβιλ (Knoxville) του Τενεσί, όπου ήταν ο ανεψιός του Χρήστος Μπισμπίκης.

·         Ο Δημήτριος Νταλάς (Dalàs) ήταν38 ετών και παντρεμένος. Λεγόταν Παρασκευή η γυναίκα του. Προορισμός του για δουλειά (με 15 $ μαζί του) ήταν η πόλη Ταμάκα (Tamaqua) της Πενσυλβάνια. όπου ήταν ο φίλος του Σεραφείμ Ντέπος.

·         Ο Ιωάννης Νταλάς ήταν 16 ετών (γιος του προαναφερθέντος). Η μητέρα του λεγόταν Παρασκευή. Με 15 $ για τα πρώτα του έξοδα, μαζί με τον πατέρα του πήγαινε για δουλειά στην πόλη Ταμάκα της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο φίλος του Σεραφείμ Ντέπος.

·         Ο Δημήτριος Πλατής ήταν 17 ετών και αναλφάβητος. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του, στην πόλη Ταμάκα της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο φίλος του Ιωάννης Μπετρης.

·         Ο Χαρίλαος Σκουρλής ήταν 32 ετών. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν μεταλλωρύχος (miner). Στο χωριό είχε τη μητέρα του Παρασκευή. Με 200 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στην Μπράουνβιλ (Brownsville) της Πενσυλβάνια, κοντά στον αδερφό του Α. Σκουρλή. Για το Χαρίλαο Σκουρλή, αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ. Πρωτοπήγε την περίοδο 1905-11 και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη.

   Η τρίτη ομαδική αναχώρηση στο 1914 έγινε από 4μελή ομάδα, με τους : Βασ. Κοτσανά, Κώσ. Μπισμπίκη, Χρ. Μπισμπίκη και Ιωάν. Σκούρτα. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 13 Απριλίου έφυγαν με το πλοίο “Ultonia” και στις 8 Μαΐου αφίχθηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Επιπλέον στοιχεία του αρχείου μας γνωρίζουν γι’ αυτούς ότι:

·         Ο Βασίλειος Κοτσανάς ήταν 39 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Αλεξάνδρα. Προορισμός του για δουλειά (με 25 $ μαζί του) ήταν η πόλη Χάμπτον (Hampton) της Βιρτζίνια, όπου ήταν ο ξάδερφός του Γεώργιος Στασινός[23]. Είχε ξανάρθει στην Αμερική ο Βασίλειος Κοτσανάς, την περίοδο 1910-12 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο τόπο.

·         Ο Κώστας Μπισμπίκης ήταν 42ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του ονομαζόταν Αθηνούλα. Με 39 $ για τα αναγκαία πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στο Χάρισμπουργκ (Harrisburg) της Τζώρτζια, όπου ήταν ο φίλος του Δημήτριος Σπηλιώτης.

·         Ο Χρήστος Μπισμπίκης ήταν 26 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Αλέξανδρος. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του, στο Χάρισμπουργκ (Harrisburg) της Τζώρτζια, όπου ήταν ο φίλος του Δημήτριος Σπηλιώτης.

·         Ο Ιωάννης Σκούρτας ήταν 27 ετών. Ο πατέρας του ονομαζόταν Δημήτριος. Με 20 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στο Χάρισμπουργκ της Τζώρτζια, όπου ήταν ο φίλος του Δημήτριος Δερμάρης.

 

Πλοίο “Ultonia” (Photo: Hisashi Noma Collection)

    Η τέταρτη ομαδική αναχώρηση στο 1914 αριθμούσε τέσσερα άτομα μιας οικογένειας. Ήταν οι : Κων. Κοντονίκας, Ελ. Κοντονίκα, Σοφ. Κοντονίκα και Ελ. Κοντονίκα. Από το λιμάνι της Πάτρας, αναχώρησαν με το πλοίο “Kaiser Franz Josef I” και στις 27 Ιουνίου έφτασαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Τα υπάρχοντα στοιχεία μας πληροφορούν ακόμη ότι:

·         Η Ελένη Κοντονίκα ήταν 30 ετών και παντρεμένη. Επάγγελμα “οικιακά”. Ως πλησιέστερο συγγενή της στο Κεράσοβο δήλωσε τον Αλέξιο Κοντονίκα. Προορισμός της ήταν η μικρή πόλη Χέντερσον του Κεντάκυ, για να συναντήσει το σύζυγό της Νικόλαο.

·         Η Σοφία Κοντονίκα ήταν 19 ετών και παντρεμένη. Επάγγελμα “οικιακά”. Ως τόπο γέννησης και διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι, με πλησιέστερο συγγενή της στο Σπύρο Κολοβό. Με 52 $ μαζί της πήγαινε στην πόλη Χέντερσον (Henderson) του Κεντάκυ, για να συναντήσει το σύζυγό της Δημοσθένη Κοντονίκα.

·         Ο Κωνσταντίνος Κοντονίκας ήταν μικρό παιδί 2 ετών. Συνοδευόμενο από τη μητέρα του, πήγαινε στη μικρή πόλη Χέντερσον του Κεντάκυ, όπου ήταν ο πατέρας του Νικόλαος.

·         Η Ελένη Κοντονίκα ήταν βρέφος 10 μηνών. Με τη μητέρα του (Σοφία) πήγαιναν να συναντήσουν τον πατέρα και σύζυγο Δημοσθένη.

 

Ατμόπλοιο “Kaiser Franz Josef I”  (Photo: Richard Faber Collection)

   Η τέταρτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1914 έγινε από το Βασίλειο Μανέλα. Στις 10 Ιουλίου, από το λιμάνι της Πάτρας ταξίδεψε με το πλοίο “Saxonia” και στις 25 Ιουλίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 25 ετών και αναλφάβητος. Στο Κεράσοβο είχε τον πατέρα του Ιωάννη. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στην πόλη Ταμάκα (Tamaqua) της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο φίλος του Σεραφείμ Ντέπος.

   Η πέμπτη (και τελευταία) ομαδική αναχώρηση στο 1914 έγινε από 4μελή ομάδα (με 2 έγγαμα ζευγάρια), που περιλάμβανε τους : Νικ. Θεόκλητο, Φωτ. Θεοκλήτου, Ιωάν. Ντέπο και Μελπ. Ντέπου. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 20 Ιουλίου ανέβηκαν στο πλοίο “Martha Washington” και στις 3 Αυγούστου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Πρόσθετες πληροφορίες του αρχείου μας γνωρίζουν ότι:

·         Ο Νικόλαος Θεόκλητος ήταν 37 ετών και παντρεμένος. Στο Κεράσοβο ήταν ο πατέρας του Θεόδωρος. Προορισμός[24] ήταν η πόλη Μαχάνοϊ (Mahanoy) της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ένας ξάδερφός του. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Νικόλαος Θεόκλητος, την περίοδο 1903-12 και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη.

·         Η Φωτεινή Θεοκλήτου ήταν 27 ετών και παντρεμένη. Μαζί με το σύζυγό της Νικόλαο πήγαινε στην πόλη Μαχάνοϊ της Πενσυλβάνια.

·         Ο Ιωάννης Ντέπος ήταν 34 ετών και παντρεμένος. Δήλωσε ως πλησιέστερο συγγενή του στο Κεράσοβο το όνομα Δημήτριος. Με 135 $ για τα αναγκαία πρώτα έξοδα του ζεύγους, πήγαινε[25] στην πόλη Ταμάκα (Tamaqua) της Πενσυλβάνια, όπου ο Ιωάννης Ντέπος είχε κατάστημα (My shop).

·         Η Μελπομένη Ντέπου ήταν 19 ετών και παντρεμένη. Επάγγελμα “οικιακά”. Συνόδευε το σύζυγό της Ιωάννη Ντέπο, στον ίδιο προορισμό, την πόλη Ταμάκα της Πενσυλβάνια.

 

 

xii.  Νέα μείωση του αριθμού μεταναστών στο 1915

   Στη διάρκεια του έτους έγιναν τέσσερα μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (2 ομαδικά και άλλα 2 από μεμονωμένους) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 10 άτομα από το Κεράσοβο. Αναλυτικά :

   Η πρώτη μεμονωμένη άφιξη στο 1915 έγινε από το Νικόλαο Γκαρίλα (Garelas). Στις 19 Δεκεμβρίου 1914, από το λιμάνι της Πάτρας αναχώρησε με το πλοίο “Calabria” και στις 11 Ιανουαρίου 1915 αφίχθηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 35 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Μαρία. Αναζητούσε δουλειά, με 20 $ μαζί του, στην πόλη Ταμάκα (Tamaqua) της Πενσυλβάνια, κοντά στο φίλο του Σεραφείμ Ντέπο. Για το Νικόλαο Γκαρίλα, αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι, που έκανε στις ΗΠΑ. Είχε πάει την περίοδο 1910-12 και εργάστηκε σε τόπο της Βιρτζίνια.

   Η πρώτη ομαδική αναχώρηση στο 1915 αριθμούσε έξη άτομα και περιλάμβανε τους : Αριστ. Θεόκλητο, Δημ. Κορκοβή, Σπυρ. Λίτσο, Κων. Μαλούχο, Γεώργ. Παλικαρά και Κων. Σαΐνη.  Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 26 Φεβρουαρίου επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Athinai”  και στις 16 Μαρτίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Το αρχειακό υλικό μας αναφέρει συμπληρωματικά ότι:

·         Ο Αριστείδης Θεόκλητος ήταν 36 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν εστιάτορας (restaurant keeper). Στο Κεράσοβο είχε τη γυναίκα του Περσεφόνη. Με 30 $ στην τσέπη πήγαινε στην πόλη Ποτς Βιλ (Potts Ville) της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο αδερφός του Κωνσταντίνος Θεόκλητος. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Αριστείδης Θεόκλητος την περίοδο 1903-12 και εργάστηκε στην πόλη Κολούμπια.

·         Ο Δημήτριος Κορκοβής[26] ήταν 38 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Κωστάντω. Προορισμός του για δουλειά (με 25 $ μαζί του) ήταν η πόλη Ταμάκα (Tamaqua) της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο φίλος του Σεραφείμ Ντέπος.

·         Ο Σπυρίδων Λίτσος ήταν 40 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν μάγειρος (cook). Στο χωριό είχε τη γυναίκα του Ουρανία. Με 30 $ για τα πρώτα του αναγκαία έξοδα, πήγαινε για ανάλογη δουλειά στην πόλη Ποτς Βιλ (Potts Ville) της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο θείος του Νικόλαος Κλείτος (;).

·         Ο Κωνσταντίνος Μαλούχος ήταν 37 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Δημήτριος. Αναζητούσε δουλειά, με 41 $ μαζί του στην πόλη Αλεξάνδρεια (Alexandria) της Βιρτζίνια, όπου ήταν ο φίλος του Γεώργιος Χίος. Αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι που έκανε ο Κων/νος Μαλούχος στις ΗΠΑ. Πρωτοπήγε την περίοδο 1906-12 και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη.

·         Ο Γεώργιος Παλικαράς[27]ήταν 25 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Κωνσταντίνος. Δήλωσε μάγειρος (cook). Με 35 $ στην τσέπη, έψαχνε για ανάλογη δουλειά στην πόλη Ρότσεστερ της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο φίλος του Γεώργιος Νικόπουλος. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Γεώργιος Παλικαράς, την περίοδο 1907-11 και εργάστηκε στον τόπο Φέρμεντ (Ferment) της Τζώρτζια.

·         Ο Κωνσταντίνος Σαΐνης ήταν 33 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν έμπορος. Στο Κεράσοβο ήταν η γυναίκα του Ερασμία. Προορισμός του για δουλειά, με 150 $ μαζί του, ήταν η πόλη Ρότσεστερ (Rochester) της Πενσυλβάνια, κοντά στον αδερφό του Σταύρο Σαΐνη. Αυτό ήταν δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ για τον Κων/νο Σαΐνη. Πρωτοπήγε την περίοδο 1906-12 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

   Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1915 έγινε από δύο άτομα, τους: Νικ. Νικολάου και Δημ. Τσάμη. Στις 21 Απριλίου, από το λιμάνι της Πάτρας έφυγαν με το πλοίο “Athinai” και στις 10 Μαΐου έφτασαν στην Αμερική. Ξέρουμε ακόμη ότι :

·         Ο Νικόλαος Νικολάου ήταν 33 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Ευαγγελία. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Χρήστος Τσάμης. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Νικόλαος Νικολάου, την περίοδο 1905-12 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

·         Ο Δημήτριος Τσάμης ήταν 40 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του Ελένη ήταν στο Κεράσοβο. Αναζητούσε δουλειά, με 20 $ μαζί του στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Κώστας Πάππας (Pappas). Για το Δημήτριο Τσάμη αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι που έκανε στις ΗΠΑ. Πρωτοπήγε την περίοδο 1907-12 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

   Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1915 έγινε από το Γεώργιο Θεόκλητο. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 27 Νοεμβρίου ταξίδεψε με το ελληνόκτητο πλοίο “Ioannina” και στις 27 Δεκεμβρίου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν 42 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν ξενοδόχος (hotelkeeper). Το όνομα της γυναίκας του ήταν Χρυσάνθη. Προορισμός του (με 25 $ μαζί του) ήταν η πόλη Ποτς Βιλ (Potts Ville) της Πενσυλβάνια, κοντά στον αδερφό του Νικόλαο Θεόκλητο. Ο Γεώργιος Θεόκλητος είχε ξαναπάει στην Αμερική την περίοδο 1912-14 και εργάστηκε στην πόλη Κολούμπια.

xiii. Ελάχιστοι μετανάστες στο 1916

   Στη διάρκεια του έτους έγιναν τρία μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (1 ομαδικό και άλλα 2 από μεμονωμένους) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 4 άτομα από το Κεράσοβο. Συγκεκριμένα :

    Η ομαδική αναχώρηση στο 1916 έγινε από δύο άτομα, τους Αθαν. Βάιλα και Αθαν. Χαρίση. Στις 9 Σεπτεμβρίου, από το λιμάνι του Πειραιά ανέβηκαν στο πλοίο “Vasilefs Constantinos” και στις 24 Σεπτεμβρίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Γνωρίζουμε επιπλέον ότι:

·         Ο Αθανάσιος Βάιλας ήταν 29 ετών. Το όνομα της μητέρας του ήταν Βασίλω. Με 100 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στην πόλη Μάντσεστερ του Νιου Χαμσάιρ, όπου ήταν ο ξάδερφός του Ευάγγελος Λούλης. Για τον Αθανάσιο Βάιλα αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι που έκανε στις ΗΠΑ. Είχε ξαναπάει την περίοδο 1911-16 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

·         Ο Αθανάσιος Χαρίσης ήταν 27 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Ουρανία. Με 20 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στην πόλη Μάντσεστερ του Νιου Χαμσάιρ, όπου ήταν ο ξάδερφός του Ευάγγελος Χαρίσης. Ο Αθανάσιος Χαρίσης είχε ξαναπάει στην Αμερική την περίοδο1906-11 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

   Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1916 έγινε από το Δημήτριο Οικονόμου. Από την Ελλάδα έφυγε με πλοίο μέχρι το ιταλικό λιμάνι της Νάπολης. Από εκεί, στις 13 Σεπτεμβρίου αναχώρησε με το πλοίο “Dante Alighieri” και στις 28 Σεπτεμβρίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 32 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν ράπτης (tailor). Αναζητούσε δουλειά, με 27 $ μαζί του, στο Μάντσεστερ του Νιου Χαμσάιρ, κοντά στον ξάδερφό του Νικόλαο Ζούκα. Αυτό ήταν δεύτερο ταξίδι για το Δημήτριο Οικονόμου. Πρωτοπήγε το 1910 και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη.

    Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1916 έγινε από το Μιχαήλ Κίτσο. Ταξίδεψε με πλοίο από την Ελλάδα μέχρι το ιταλικό λιμάνι της Νάπολης, απ’ όπου στις 5 Νοεμβρίου έφυγε με το πλοίο “Dante Alighieri” και στις 21 Νοεμβρίου έφτασε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 26 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του πρέπει να ήταν Ευτυχία. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά εργάτη σε φάρμα, στο Μάντσεστερ (Manchester) του Νιου Χαμσάιρ, όπου ήταν ένα ξάδερφός[28] του. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Μιχαήλ Κίτσος, το 1913 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

 

Πλοίο “Dante Alighieri”

xiv. Μία μεμονωμένη αναχώρηση στο 1919

   Έγινε από τον Ηλία Θεόκλητο. Στις 10 Οκτωβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας αναχώρησε με το πλοίο “Argentina” και στις 31 Οκτωβρίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν 46 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν ξενοδόχος (hotel keeper). Στο Κεράσοβο ήταν η γυναίκα του Στυλιανή. Προορισμός του (με 100 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου είχε φίλους τους Αφούς Κλίτση. Για τον Ηλία Θεόκλητο αυτό ήταν το τρίτο ταξίδι που έκανε στην Αμερική. Τα προηγούμενα ταξίδια έγιναν στις περιόδους 1901-08 και 1910-15 με προορισμό - εργασία στη Νέα Υόρκη

 

xv.  Τρεις μεμονωμένες αφίξεις στο 1920

   Η πρώτη μεμονωμένη άφιξη στο 1920 έγινε από τον Κωνσταντίνο Μητσογιάννη. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 24 Δεκεμβρίου 1919 αναχώρησε με το πλοίο “Pannonia” και στις 22 Ιανουαρίου 1920 αφίχθηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 32 ετών και παντρεμένος. Δήλωσε αγρότης-κτηματίας (farmer). Το όνομα της γυναίκας του ήταν Ασπασία. Προορισμός του ήταν η πόλη Σάρλοτ (Charlotte) της Βόρειας Καρολίνας, όπου ήταν ο φίλος του Γεώργιος Αναγνωστόπουλος.

   Η δεύτερη μεμονωμένη άφιξη στο 1920 έγινε από τον Παρασκευά Σκουρλή. Από την Ελλάδα ταξίδεψε με πλοίο μέχρι το γαλλικό λιμάνι της Μασσαλίας. Από εκεί ανέβηκε στο πλοίο “Patria”  και στις 11 Ιουνίου 1920 κατέβηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 39 ετών. Άλλα στοιχεία ελλείπουν από πρόβλημα του αρχείου.

   Η τρίτη μεμονωμένη άφιξη στο 1920 έγινε από τον Αλέξανδρο Δερμάρη. Από το λιμάνι της Πάτρας ταξίδεψε με το πλοίο “Presidente Wilson” και στις 14 Ιουλίου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν 49 ετών και παντρεμένος. Άλλα στοιχεία ελλείπουν από πρόβλημα του αρχείου.

 

 

xvi. Λίγοι μετανάστες στο 1921

   Στη διάρκεια του έτους έγιναν τέσσερα μεταναστευτικά ταξίδια (1 ομαδικό και 3 από μεμονωμένους) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 5 άτομα από το Κεράσοβο. Αναλυτικά έχουμε :

   Η πρώτη μεμονωμένη άφιξη στο 1921 έγινε από τον Κωνσταντίνο Πλατικώνη. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 16 Δεκεμβρίου 1920 επιβιβάστηκε στο πλοίο “King Alexander”  και στις 5 Ιανουαρίου 1921 αποβιβάστηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 34 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Αρετή. Με 30 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στο χωριό Ταμπάκο (Tabaco) της Πενσυλβάνια, κοντά στον ξάδερφό του Βασίλειο Κατοίκο. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Κων/νος Πλατικώνης την περίοδο 1908-11 και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη.

 

Ατμόπλοιο “King Alexander”

   Η δεύτερη μεμονωμένη άφιξη στο 1921 έγινε από τον Κωνσταντίνο Τσώκο (Tsokos). Στις 18 Μαρτίου, από το λιμάνι του Πειραιά αναχώρησε με το πλοίο “Megali Hellas”  και την 1η Απριλίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 27 ετών. Το όνομα της μητέρας του ήταν Ελισάβετ. Αναζητούσε δουλειά, με 57 $ μαζί του, στην πόλη Χαγκερστάουν (Hagerstown) του Μαίρυλαντ, όπου ήταν ο θείος του Δημήτριος Στεργιάκης.

   Η ομαδική άφιξη στο 1921 έγινε από το συζυγικό ζεύγος Χρήστου και Ιουλίας Τσάμη. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 15 Απριλίου ανέβηκαν στο πλοίο “KingAlexander” και στις 2 Μαΐου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Επιπλέον στοιχεία του αρχείου μας γνωρίζουν ότι :

·         Ο Χρήστος Τσάμης ήταν 38 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν έμπορος (merchant). Στο χωριό είχε τον πατέρα του Δημήτριο. Με 80 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στην περιοχή Ρεσέλ (Rochelle) της Νέας Υόρκης, κοντά στον κουνιάδο του Γκας Μούτσελο. Για το Χρήστο Τσάμη, αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ. Την προηγούμενη φορά ήρθε και εργάστηκε την περίοδο 1913-20, σε τόπο που δεν μας είναι γνωστός.

·         Η Ιουλία Τσάμη ήταν 25 ετών και παντρεμένη. Επάγγελμα “οικιακά”. Ακολουθούσε το σύζυγό της Χρήστο Τσάμη στον ίδιο προορισμό.

   Η τρίτη μεμονωμένη άφιξη στο 1921 έγινε από τον Ιωάννη Οικονόμου. Στις 15 Μαΐου, από το λιμάνι του Πειραιά ταξίδεψε με το πλοίο “Megali Hellas”  και στις 29 Μαΐου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν 44 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Αγγελική. Προορισμός του για δουλειά (με 55 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Κώστας Παππάς (Papas).

 

xvii.Ίδιος χαμηλός αριθμός μεταναστών στο 1922

   Στη διάρκεια του έτους έγιναν τρία μεταναστευτικά ταξίδια (1 ομαδικό και 2 από μεμονωμένους) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 5 άτομα από το Κεράσοβο. Πιο συγκεκριμένα :

   Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1922 έγινε από τον Λεωνίδα Θεόκλητο. Στις 10 Ιουνίου, από το λιμάνι του Πειραιά έφυγε με το πλοίο “King Alexander” και στις 2 Ιουλίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν 43 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν πανδοχέας/εστιάτορας (host/restaurant). Στο Κεράσοβο είχε τη γυναίκα του Ελένη. Με 30 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη μικρή πόλη Σεναντόα (Shenandoah) της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο αδερφός του Κωνσταντίνος Θεόκλητος. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Λεωνίδας Θεόκλητος την περίοδο 1904-19 και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη.

   Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1922 έγινε από το Γεώργιο Τσιόκο (Tsiokos). Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 13 Ιουλίου ταξίδεψε με το ελληνόκτητο πλοίο “Constantinople” και στις 2 Αυγούστου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 34 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν έμπορος (merchant). Ως πλησιέστερο συγγενή του στο χωριό δήλωσε τον κουνιάδο του Ευστάθιο. Αναζητούσε δουλειά, με 100 $ μαζί του, στην πόλη Ταμάκα (Tamaqua) της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ένας συγγενής[29] του.

 

Πλοίο Constantinople (Photo: Andreas Hernandez Collection)

   Η ομαδική αναχώρηση στο 1922 αριθμούσε τρία άτομα και περιλάμβανε τα μέλη της οικογένειας Σερ. Ντέπου. Στις 14 Οκτωβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας επιβιβάστηκαν στο πλοίο “King Alexander” και την 1η Νοεμβρίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Επιπλέον πληροφορίες από το αρχειακό υλικό μας πληροφορούν γι’ αυτούς ότι :

·         Ο Σεραφείμ Ντέπος ήταν 37 ετών και παντρεμένος. Ως επάγγελμα δήλωσε “δουλειές” (business). Ως πλησιέστερο συγγενή του στο Κεράσοβο δήλωσε τον αδερφό του Δημήτριο. Με 250 $ μαζί του (για τρία άτομα) πήγαινε στην πόλη Ταμάκα (Tamaqua) της Πενσυλβάνια, όπου είχε φίλο του τον Α. Β. Seal. Για τον Σεραφείμ Ντέπο, αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι του στις ΗΠΑ. Είχε ξανάρθει την περίοδο 1907-1919 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο τόπο της Πενσυλβάνια.

·         Η Γεωργία Ντέπου ήταν 26 ετών και παντρεμένη. Επάγγελμα “οικιακά”. Με το σύζυγό της Σεραφείμ πήγαινε στην ίδια πόλη.

·         Η Λουκία Ντέπου ήταν 10 ετών και αναλφάβητη. Μαζί με τους γονείς της πήγαινε στον ίδιο προορισμό.

 

 

xviii.     Μεταναστευτικός επίλογος στο 1928

   Στη διάρκεια του έτους έγιναν δύο μεμονωμένες αναχωρήσεις. Συγκεκριμένα :

   Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1928 έγινε από το Λεωνίδα Θεόκλητο. Από την Ελλάδα έφυγε με πλοίο μέχρι το γαλλικό λιμάνι του Χερβούργου. Από εκεί, στις 31 Ιανουαρίου αναχώρησε με το πλοίο “President Harding” και στις 8 Φεβρουαρίου αφίχθηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 47 ετών και παντρεμένος. Δήλωσε έμπορος (merchant). Η γυναίκα του ονομαζόταν Βασιλική. Με 150 $ στην τσέπη, πήγαινε για δουλειές στην πόλη Ταμάκα (Tamaqua) της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο αδερφός του Νικόλαος. Είχε ξανάρθει στην Αμερική ο Λεωνίδας Θεόκλητος και εργάστηκε για 20 χρόνια στην Πενσυλβάνια.

   Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1928 έγινε από τον Παντελή Χαρίση. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 16 Οκτωβρίου ανέβηκε στο πλοίο “Edison”  και στις 2 Νοεμβρίου κατέβηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν μόλις 16 ετών. Γράφτηκε ως μαθητής (scholar). Ως πλησιέστερο συγγενή του στο Κεράσοβο Ευρυτανίας δήλωσε τον αδερφό του Ιωάννη. Με ε 20 για τα πρώτα του αναγκαία έξοδα, πήγαινε στο Μάντσεστερ (Manchester) του Νιου Χαμσάιρ, για να συναντήσει τον πατέρα του Κώστα.

 

Πλοίο Edison

---------------------------

 

Βιβλιογραφία-Αναφορές-Ιστοσελίδες

1.    Αρχείο EllisIsland, της Υπηρεσίας Μετανάστευσης των ΗΠΑ.

2.    Β.Δ.  3/15-12-1833

3.    Διάταγμα 29-8-1912 (ΦΕΚ 261/1912)

4.    Απογραφές πληθυσμού 1889, 1896, 1920.

5.    Εκλογικός Κατάλογος δήμου Κλεπαΐδος, του έτους 1886, από την ιστοσελίδα : http://kravara-klepa.blogspot.com

6.    Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : “ Μετανάστες στην Αμερική από την περιοχή Λαμίας (1902-1922)” / Περιοδικό ΦΘΙΩΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ ετών 2012-2013, Λαμία. Αναρτήθηκε στο μπλογκ  amfictyon.blogspot.gt από τις 7-7-2014 (α’ μέρος) και 14-7-2014 (β’ μέρος).

7.    Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : “Ευρυτάνες μετανάστες στην Αμερική (1899-1924)”, από Οκτ. 2015, σε μπλογκ amfictyon.blogspot.gt Ιστοσελίδα :  www.amfictyon.blogspot.gr

8.    Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : “Από τη Φραγκίστα Ευρυτανίας. μετανάστες στην Αμερική (1900-1936)”. Ανέκδοτη εργασία από τον Αύγουστο 2018. Αναρτήθηκε στο amfictyon.blogspot.gr στις 28 Αυγούστου 2018.

9.    Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : “Από τη Βίνιανη Ευρυτανίας, μετανάστες στην Αμερική (1898-1939)”. Ανέκδοτη εργασία από τον Ιανουάριο 2021. Αναρτήθηκε στο amfictyon.blogspot.gr στις 17 Ιανουαρίου 2021.

10.  Ιστοσελίδα https://www.eetaa.gr

11.  περ. «Οικονομικός Ταχυδρόμος», ειδικό τεύχος, σελ. 54, 1997.

12.  εφ. Η ΕΠΑΡΧΙΑ, ετών 1927-1934, Λαμίας.

13.  «Οδηγός του Μετανάστου», 1910, Αθήνα.

14.  Θ.  Ανθογαλίδου  «Η ελληνική μετανάστευση στις ΗΠΑ (1900-1925)», στην ηλεκτρονική διεύθυνση:  http://www.auth.gr/virtualschool/1.2/Praxis/BoravouProject.html

15.  Θανάση Καλαφάτη «1880-1920, η πρώτη εν Αμερική μετανάστευσις»,  2-5-2004, από το Διαδίκτυο.

16.  Βικιπαίδεια

 

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

 

---

[1] Όταν λέμε Αμερική εννοούμε τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (ΗΠΑ).

[2] Στο σύνολο των 130 μεταναστών του Κεράσοβου βρέθηκαν 12 αναλφάβητοι  (δηλ. ποσοστό  9 %).

[3] Δεν καταγράφηκαν και  δεν περιλαμβάνονται σ’ αυτή την εργασία όσοι μετανάστες ήρθαν στις ΗΠΑ, αλλά από άλλα λιμάνια της.

[4]Στο χειρόγραφο αρχείο, το όνομα είναι δυσανάγνωστο.

[5]Από το Καρπενήσι. Πήγε στην Αμερική στις 7  Νοεμβρίου 1906, σε ηλικία 30 ετών και ήταν παντρεμένος. Προορισμός του η Νέα Υόρκη, όπου είχε τον ξάδερφό του Δημ. Σταμούλη.

[6] Από το Κεράσοβο. Πήγε στην Αμερική το 1906. Εργάστηκε 5 χρόνια στην πόλη Elkins της Δυτ. Βιρτζίνια κι απέκτησε εστιατόριο. Επέτρεψε το 1911, αλλά το 1912 έκανε δεύτερο ταξίδι στην Αμερική.

[7]Από την Κωνσταντινούπολη! Πήγε στην Αμερική την περίοδο 1904-05. Το 1906 έκανε δεύτερο ταξίδι, δηλώνοντας ως τόπο προηγούμενης διαμονής την Κωνσταντινούπολη. Προορισμός του ήταν η Κωνσταντινούπολη για δουλειά σερβιτόρου (waiter), κοντά στο θείο του Ιωάννη Νταλά.

[8]Ο πατέρας του Κωνσταντίνος Παλικαράς διέμενε στο Κεράσοβο (όπως δήλωσε ο Γεώργιος στο β’ ταξίδι του το έτος 1915). Άρα ο Γεώργιος είχε πριν πάει στην Κωνσταντινούπολη ως μετανάστης.

[9]Είχε πάει το έτος 1902 στην Αμερική.

[10]Από το Καρπενήσι (όπως ο ίδιος δήλωσε). Πήγε στην Αμερική το 1906, σε ηλικία 39 ετών και παντρεμένος. Ήταν έμπορος. Προορισμός του ήταν η Νέα Υόρκη.

[11]Από το Καρπενήσι (όπως ο ίδιος δήλωσε). Πήγε το 1905 στην Αμερική, σε ηλικία 25 ετών. Προορισμός του για δουλειά ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν και ο αδερφός του Ιωάννης.

[12]Από τη Βίνιανη. Πήγε στην Αμερική το 1908, σε ηλικία 33 ετών. Εργάστηκε στη Νέα Υόρκη μέχρι το 1914, που επέστρεψε. Το 1915 έκανε δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ. Ήταν ανθοπώλης.

[13]Από το Παπαρούσι. Πήγε στην Αμερική το 1906, σε ηλικία 29 ετών, με προορισμό τη Νέα Υόρκη. Εργάστηκε 4 χρόνια, μέχρι το 1910 που επέστρεψε. Το 1915 έκανε δεύτερο ταξίδι με τον ίδιο προορισμό.

[14]Από το Καρπενήσι. Πήγε στην Αμερική το 1905, σε ηλικία 24 ετών, με προορισμό τη Νέα Υόρκη.

[15]Από τη Φραγκίστα. Πήγε στην Αμερική το 1906, σε ηλικία 30 ετών. Προορισμός του ήταν η Νέα Υόρκη. Το 1911 επέστρεψε, αλλά το 1914 έκανε δεύτερο ταξίδι. Το 1920 επέστρεψε. Το 1922 έκανε τρίτο ταξίδι πάντα με τον ίδιο τελικό προορισμό.

[16]Από το Μαραθιά Ευρυτανίας. Πήγε στην Αμερική το 1904 σε ηλικία 21 ετών, με προορισμό τη Νέα Υόρκη. Εργάστηκε 4 χρόνια και το 1908 επέστρεψε. Το 1911 έκανε δεύτερο ταξίδι πάλι στον ίδιο προορισμό.

[17]Από τη Βίνιανη. Πήγε στην Αμερική το 1901, σε ηλικία 19 ετών. Εργάστηκε 11 χρόνια σε τόπο της Βιρτζίνια και το 1912 επέστρεψε στην Ελλάδα (για στράτευση). Το 1916 έκανε και δεύτερο ταξίδι, με προορισμό το Ρίτσμοντ της Βιρτζίνια.

[18]Στο χειρόγραφο αρχείο το επώνυμο είναι δυσανάγνωστο.

[19]Πήγε στην Αμερική το 1902 σε ηλικία 28 ετών, με προορισμό τη Νέα Υόρκη. Ο τόπος καταγωγής του δεν μας είναι γνωστός.

[20]Στο χειρόγραφο αρχείο το ονοματεπώνυμο είναι κακογραμμένο και δυσανάγνωστο.

[21]Από τη Χρύσω Βίνιανης. Πήγε στην Αμερική το 1904, σε ηλικία 14 ετών. Εργάστηκε 10 χρόνια στην πόλη Αλεξάνδρεια της Βιρτζίνια. Ήταν ξενοδόχος. Το 1914 επέστρεψε στην Ελλάδα. Το 1920 έκανε δεύτερο ταξίδι.

[22]Το γράφω με επιφύλαξη, επειδή στο χειρόγραφο αρχείο είναι κακογραμμένο και δυσανάγνωστο.

[23]Από τη Φραγκίστα. Πήγε στην Αμερική το 1905, σε ηλικία 23 ετών. Προορισμός του ήταν η πόλη Χάμπτον της Βιρτζίνια. Το 1912 επέστρεψε στην Ελλάδα. Το 1914 έκανε δεύτερο ταξίδι στον ίδιο προορισμό, όπου είχε δικό του κατάστημα.

[24]Αρχικός τόπος προορισμού δηλώθηκε η Νέα Υόρκη. Μετά όμως άλλαξε.

[25]ό. π.

[26]Κάποιος στρατιώτης Χαράλαμπος Κορκοβής, σε ηλικία 23 ετών, σκοτώθηκε το 1948 σε ύψωμα της περιοχής Λάκκα Σουλίου, πολεμώντας με τον εθνικό στρατό. Το 2013, μετά από 65 χρόνια παραδόθηκαν τα οστά του στην 89χρονη αδερφή του Αγαθή. Πιθανά είναι συγγενής με το μετανάστη. (Ελήφθη από το από ProtoThema.gr)

[27]Φέρει σφραγίδα που γράφει : NO IMMIGRANT ALIEN (δηλ. δεν θεωρείται ξένος μετανάστης).

[28]Στο χειρόγραφο αρχείο, το όνομα είναι δυσανάγνωστο.

[29]Στο χειρόγραφο αρχείο, το όνομα είναι δυσανάγνωστο.