"Τη μάνα μου τη Ρούμελη ν' αγνάντευα το λαχταρώ
Ψηλά που με νανούριζες καημένo Καρπενήσι!
Τρανά πλατάνια ξεδιψούν στις βρύσες με το κρύο νερό
Σαρακατσάνα ροβολάει και πάει για να γεμίσει.

Με κρουσταλλένια σφυριχτά, σε λόγγους φεύγουν σκοτεινούς
κοτσύφια και βοσκόπουλα με τα λαμπρά τα μάτια,
νερά βροντούνε στο γκρεμό και πάνε προς τους ουρανούς
ίσια κι ορθά, σαν την ψυχή της Ρούμελης, τα ελάτια..."

Ζαχαρίας Παπαντωνίου

Κυλιόμενο

22/4/20

Αναζητώντας το Πανελλήνιο Ηρώο του 1821


Ιστορική αναδρομή



Πρόλογος

   Η σκλαβωμένη Ελλάδα για τέσσερις αιώνες, με την επανάσταση από το 1821 και με αιματηρούς αγώνες μέχρι το 1928 πέτυχε την απελευθέρωση από τους Τούρκους. Από την ίδρυση του ακόμη μικρού νεοελληνικού κράτους, με Κυβερνήτη τον Ιωάννη Καποδίστρια, το πρώτο που σκέφτηκε ήταν να τιμήσει τους αγωνιστές, με ένα Ηρώο, δηλ. ένα μνημείο το οποίο ουσιαστικά έπρεπε να περιλαμβάνει τον Ιερό Ναό του Σωτήρος.
   Οι προσπάθειες που έγιναν για το σκοπό αυτό είναι το θέμα της παρούσης εργασίας, η οποία άντλησε πολύ σημαντικό και ενδιαφέρον υλικό από δύο θαυμάσιες εργασίες, οι οποίες αναφέρονται στη Βιβλιογραφία. Οι φωτογραφίες επεξεργάστηκαν από το γράφοντα.
   Όπως πάντα, το θέμα θα αποδοθεί με όσο γίνεται συνοπτικό, αλλά και περιεκτικό τρόπο.

Κωνσταντίνος Αθαν. Μπαλωμένος
                   φυσικός


15/4/20

Ο εορτασμός της 100ετηρίδας της ελληνικής επανάστασης


Έγινε το 1930



Πρόλογος

   Οι εορτασμοί για τα  100 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821 σχεδιάστηκαν να γίνουν το 1921, αλλά το ελληνικό κράτος τους μετέθεσε στο 1930.  Η αναβολή ήταν αναγκαία λόγω των έκτακτων συνθηκών της μικρασιατικής εκστρατείας. Τη διοργάνωση είχε αναλάβει η Κεντρική Επιτροπή Εκατονταετηρίδος (στο εξής ΚΕΕ).
   Το 1821 δεν είναι μόνο επέτειος της ελληνικής ανεξαρτησίας, αλλά επιπλέον θεωρείται η ληξιαρχική πράξη γέννησης του νεοελληνικού κράτους, και η μετωνυμία του αιματηρού αγώνα 1821-27. Έτσι στα επόμενα χρόνια το 1821 έγινε ορόσημο μνήμης για τη χώρα. Ήδη από το 1838, η 25η Μαρτίου εορταζόταν ως εθνική επέτειος.
   Η παρούσα εργασία, στηρίχθηκε σε δύο εξαιρετικές μελέτες που αναφέρονται στη Βιβλιογραφία. Το θέμα θα παρουσιαστεί με όσο γίνεται συνοπτικό αλλά και περιεκτικό τρόπο

Κωνσταντίνος Αθ. Μπαλωμένος
              φυσικός
 

7/4/20

Το Ορφανοτροφείο Θηλέων Λαμίας


Μετά από 75 χρόνια  προσφοράς



Πρόλογος

    Υπήρξε ένας ευεργέτης του τόπου μας, που τελευταία  επιθυμία του ήταν να δημιουργήσει Ορφανοτροφείο Θηλέων στη Λαμία. Ήταν ο Κωνσταντίνος Μουστάκας (1839-1899) που έγραψε στη διαθήκη του :

“ … ν’ άγορασθή οίκόπεδον είς τό άνατολικόν άκρον τής πόλεως Λαμίας καί ν’ άνεγερθή, έπ’ αύτού κατάστημα, όπερ νά χρησιμεύση ώς Όρφανοτροφείον τών Θηλέων τής πόλεως Λαμίας …”

   Τα χρήματα από τόκους που συγκεντρώθηκαν στη 10ετία του ’30 δεν έφταναν για το σκοπό αυτό. Έτσι η επιθυμία του δεν πραγματοποιήθηκε.
   Στα χρόνια της Κατοχής όμως ευαίσθητα άτομα της χριστιανικής ορθόδοξης εκκλησίας μας ίδρυσαν Ορφανοτροφείο Θηλέων στη Λαμία, που ανταποκρίθηκε εξαιρετικά στο σκοπό των δημιουργών του. Η προσπάθεια αυτή θα δοθεί στην παρούσα εργασία, με όσο γίνεται σύντομο, αλλά περιεκτικό τρόπο.

              Κωνσταντίνος Αθαν. Μπαλωμένος
                                 φυσικός

Από την Αρτοτίνα Φωκίδας, μετανάστες στην Αμερική (1900-1927)



Προλεγόμενα

  Η Αρτοτίνα είναι ορεινό χωριό του νομού Φωκίδας, της πρώην επαρχίας Δωρίδας. Βρίσκεται σε υψόμετρο 1.100-1.350 μ., στα Βαρδούσια, στους πρόποδες του βουνού Κόρακας.  Ήταν η πατρίδα του ήρωα Αθανασίου Διάκου και πολλών οπλαρχηγών του ’21, γνωστή ως καπετανοχώρι της Δωρίδας.

 
Η Αρτοτίνα (πανοραμική φωτογραφία από τη Βικιπαίδεια)

   Μελετώντας τους Έλληνες μετανάστες που πήγαν στην Αμερική, εδώ και αρκετά χρόνια, κατέγραψα και όσους προήλθαν από την Αρτοτίνα. Η συγκέντρωση του υλικού άρχισε πριν από χρόνια και βρέθηκαν αναλυτικά στοιχεία για 176 άτομα. Η εργασία ολοκληρώθηκε το Μάρτιο του 2020.