"Τη μάνα μου τη Ρούμελη ν' αγνάντευα το λαχταρώ
Ψηλά που με νανούριζες καημένo Καρπενήσι!
Τρανά πλατάνια ξεδιψούν στις βρύσες με το κρύο νερό
Σαρακατσάνα ροβολάει και πάει για να γεμίσει.

Με κρουσταλλένια σφυριχτά, σε λόγγους φεύγουν σκοτεινούς
κοτσύφια και βοσκόπουλα με τα λαμπρά τα μάτια,
νερά βροντούνε στο γκρεμό και πάνε προς τους ουρανούς
ίσια κι ορθά, σαν την ψυχή της Ρούμελης, τα ελάτια..."

Ζαχαρίας Παπαντωνίου

Κυλιόμενο

19/11/25

Δημήτριος Λέτσος (1935-2024)

 Αυτοδημιούργητοι επαγγελματίες της Λαμίας

 του Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου, φυσικού

 

   Γεννήθηκε στο Κυριακοχώρι Σπερχειάδας στις 31 Δεκεμβρίου 1935. Γονείς του ήταν ο Γεώργιος και η Ελένη. Ο πατέρας του πολέμησε στο αλβανικό μέτωπο και στις 19 Μαρτίου 1941 φονεύτηκε στην Πεστάνη.

Δημ. Λέτσος
   Ο Δημήτριος, μαζί με τον αδερφό του Νικόλαο και τη μητέρα τους εγκαταστάθηκαν στη Λαμία. Ο Δημήτριος ασχολήθηκε με το εμπόριο ρούχων. Το πρώτο του μαγαζί ήταν στην οδό Χαντζοπούλου, όπου ήταν γνωστά τότε μαγαζιά με το όνομα παλιαντζίδικα. Παράλληλα συμμετείχε και σε άλλες εμπορικές αγορές, όπως το περίφημο ετήσιο παζάρι της Σπερχειάδας. Τα μεταπολεμικά χρόνια ήταν δύσκολα, αλλά τα κατάφερε. Είχε σημαντική βοήθεια από τη σύζυγό του Μαρία και τις δύο κόρες του (Ελένη, Αικατερίνη).

  Από τη δεκαετία του ’60 άρχισε η εισαγωγή τζιν των γνωστών ξένων εταιριών Levis, Lee, Cooper, Billardi, Robe di Cappa, κλπ. Το κατάστημα γνώρισε μεγάλη εμπορική επιτυχία, η οποία κορυφώθηκε στις επόμενες δεκαετίες του ’70 και του ’80.

13/11/25

Μαρία Τζιβελέκη – Πολυμεροπούλου (1932-2025)

 

Με σαρακατσάνικη καταγωγή από τη μητέρα της, με μεγάλο σόι (όπως έγραψε η ίδια) και από πατέρα γεννημένο σε χωριό στα “ριζά” της Οίτης, επίσης με μεγάλο σόι, η Μαρία γεννήθηκε στις 30 Ιουνίου 1932, στο Λουπάκι[1] της Οίτης, στα σαρακατσάνικα κονάκια. Ήταν το έβδομο και τελευταίο παιδί της οικογένειας.

   Ο πατέρας της Σωτήριος Τζιβελέκης ήταν σιδηρουργός, με σιδηρουργείο στην οδό Γκουαλέν 4 (μετονομάστηκε σε Βενιζέλου) της Λαμίας. Το όνομα της μητέρας της ήταν Αικατερίνη. Η Μαρία έζησε στη Λαμία και – όπως η ίδια έγραψε - ήταν τυχερή στη ζωή της που οι γονείς της δεν την ξέκοψαν από τις ρίζες, με την αγάπη για τη φύση, τη γλώσσα, τα ήθη και τις παραδόσεις. Απέκτησε προσωπικά βιώματα απ’ τη ζωή και τη γλώσσα, στο χωριό και στη στάνη.

9/11/25

Η Λαμία την περίοδο του ελληνο-ιταλικού πολέμου

 Μελέτη

 Κωνσταντίνος Αθαν. Μπαλωμένος, φυσικός

 

1.    Οι Ιταλοί στην ΑλβανίαΠολεμικές προειδοποιήσεις

   Σε σύντομη στρατιωτική εκστρατεία, διάρκειας 5 ημερών, από τις 7 έως τις 12 Απριλίου 1939, ισχυρές ιταλικές δυνάμεις κατέλαβαν τα λιμάνια και σύντομα την πρωτεύουσα Τίρανα, μετά από ελάχιστη αντίσταση. Ο βασιλιάς[1] της Αλβανίας Αχμέτ Ζόγου αυτοεξορίστηκε περνώντας στην Ελλάδα. Από τις 12 Απριλίου 1939 η Αλβανία αποτελούσε ιταλικό έδαφος.

   Από το θέρος του 1940 οι προκλήσεις και απειλές κατά της Ελλάδος διαδέχονταν η μία την άλλη. Οι Ιταλοί δημιούργησαν πολλά συνοριακά επεισόδια. Ο αλβανικός Τύπος, με έμπνευση και ενθάρρυνση των Ιταλών, δημοσίευε ανυπόστατες κατηγορίες κατά της ελληνικής κυβέρνησης και του ελληνικού λαού. Έθεταν ευθέως ζητήματα ανύπαρκτης μειονότητας Τσάμηδων – Τσαμουριάς, ενώ Αλβανοί Λεγεωνάριοι είχαν πλαισιώσει τις φασιστικές δυνάμεις στην Αλβανία.

3/11/25

Τα παιδιά

 Ποίηση

 του Δημήτρη Κ. Καραθεοδώρου, φιλολόγου-λογοτέχνη

 

Τα παιδιά με κοίταγαν στα μάτια

και ρώταγαν γιατί είναι έτσι το σχολείο

γιατί είναι τόσο άδεια από πραμάτεια

γιατί φυσάει στην καρδιά τους τόσο κρύο.