ΦΘΙΩΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ – 75 ΧΡΟΝΙΑ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ

 Βιβλιοπαρουσίαση

 Ομιλία Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου, σε εκδήλωση στις 16 Νοε. 2024

    Η πρόταση συγγραφής ενός επετειακού βιβλίου που θα αναδείκνυε τα 75 χρόνια ζωής και δράσης του Επιμελητηρίου Φθιώτιδας από το 1948 μέχρι το 2023 ήταν για μένα μια δύσκο­λη, αλλά ταυτόχρονα και ενδιαφέρουσα πρόκληση, επειδή παράλ­ληλα στα χρόνια αυτά διέτρεχε την οικονομική και πολιτική ιστο­ρία του τόπου μας. Επιπλέον όμως, έκρινα ότι ήταν αναγκαία η παρουσίαση της επιχειρηματικότητας στη Φθιώτιδα για πρώτη φορά, στα 200 χρόνια του ελεύθερου νεοελληνικού κράτους. Βέβαια, το έργο μου γινόταν πιο δύσκολο, όμως εκτίμησα ότι ήταν εφικτό. Η αποδοχή τής γενικευμένης πρότασής μου από το Δ.Σ. του Επιμελητηρίου, παρά τις δυσκο­λίες και τον όγκο του έργου σε 400 και πλέον σελίδες, επέτρεψε παράλληλα και ταυτόχρονα να αποδοθεί η σημαντική και ενδιαφέρουσα δυναμική των παραγωγικών φορέων αυτού του τόπου, οι οποίες αναδείχτηκαν τόσο πριν την ίδρυση του Επιμελητηρίου, όσο και μετά. 

Από το 19ο αι. υπήρξαν δημιουργικά άτομα, που ίδρυσαν επιχειρή­σεις στο νομό (βιομηχανίες, βιοτεχνίες, εμπόριο) με πολυετή λειτουργία, αξιοποιώντας τη γεωγραφική θέση της Φθιώτιδας, τα φυσικά αγαθά που παράγει ο πρωτογενής τομέας και τα υπάρχοντα τότε μέσα μεταφοράς (σιδηρόδρομος, λιμάνι Στυλίδας). Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι το Βιομηχανικό Συγκρότημα του  Παναγιώτη και μετά Κων/νου Αγαθοκλή στη Στυλίδα από το 1869, η ποτοποιία Ευθ. Στεφοπούλου από το 1865, ο έμπορος Ιωάν. Ανδρώνος από το 1871, ο έμπορος Δημ. Κονταξής από το 1867, ο βιομηχανικός οίκος Νικ. Ιωσήφ από το 1880 και η εμπορική εταιρεία Κων. Κρόκος – Αφοί Μουζέλη από το 1886. 

Από το Καλαπόδι Λοκρίδας, μετανάστες στην Αμερική (1907-1920)

 

Προλεγόμενα

   Το Καλαπόδι είναι ένα πεδινό  πλούσιο χωριό της Λοκρίδας. Ανήκει διοικητικά στο δήμο Λοκρών. Δεν το έχω επισκεφτεί.

   Μελετώντας τους Έλληνες μετανάστες που πήγαν στην Αμερική, εδώ και αρκετά χρόνια, κατέγραψα και όσους προήλθαν από το Καλαπόδι. Η συγκέντρωση του υλικού άρχισε πριν από χρόνια και βρέθηκαν αναλυτικά στοιχεία για 24 άτομα. Η εργασία ολοκληρώθηκε το Νοέμβριο του 2024.

   Για το αποτέλεσμα αυτό χρειάστηκε αρκετός χρόνος απασχόλησης. Με βοήθησε πολύ, μέσω του Διαδικτύου, το εξαιρετικό αμερικανικό αρχείο μετανάστευσης του νησιού Έλλις (EllisIsland). Η έρευνα απέδωσε 11 μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων και τελικά ανευρέθηκαν 24 ονόματα μεταναστών. Πρέπει να σημειωθεί, επειδή δεν ξέρω επώνυμα, ότι κατέγραψα ως μετανάστες από το Καλαπόδι, όσους δήλωσαν στην Αμερική ότι γεννήθηκαν ή ότι κατοικούσαν σ’ αυτό.

“75 ΧΡΟΝΙΑ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ - ΦΘΙΩΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ”

 Βιβλιοκριτική

του Δημήτρη Κ. Καραθεοδώρου, φιλολόγου

 

Ολύμπια γραφή και εικόνα

το “ΦΘΙΩΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ”.

Μνημειώδης έκδοση, καλαίσθητη

μας ξανασυστήνει το ευ ζην.

 

Και τα λόγια του ξυπνάνε

Φθιωτών μορφές και άξιά τους

ιδού Επιμελητηρίου μνήμες

ιδού και η θεϊκή θωριά τους.

 

   Καλοτάξιδο το αξιανάγνωστο ΛΕΥΚΩΜΑ και ούριοι άνεμοι να το συντροφεύουν, μαζί με επαρκείς αναγνώστες. Και κοντά σ’ αυτούς κι εγώ να σου χορηγώ γενναία την υποστήριξή μου. Γιατί αγαπάς το φως και μέσα στο φως και με το φως κτίζεις ΛΑΜΙΑΣ παρελθόν, ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ σύμπαν ανθισμένο, για να μας χαμογελάει ανεξάντλητο.

   Αποταμιεύουμε ασμένως τα ονόματα και τις αείροες λέξεις και φωτογραφίες-εικόνες, τα επαγγέλματα και τα καταστήματα, τα εργοστάσια και βιομηχανικά συγκροτήματα μέσα στο νου μας, σαν τρόπαια όπου, αιώνα φωνήματα, θαυμάτων αφές, κτίσματα πάλης, φύτρα ανάβασης σαν σήματα μνήμης σε πολύφυλλα τιμής, αναγνώρισης και σεβασμού που χαρίζουν σ’ ορίζοντες νόστου ταξίδι.

   Το “Φθιωτών Επιχειρείν” μας ταξιδεύει με άνεμο οίστρου μέσα σε καράβι τέχνης και ζωής του Επιμελητηρίου και μας κομίζει μέγα πλούτο και προίκα εμπειρίας, οικονομίας και ιστορίας, εμπορίου, συναλλαγών, γενναίας τοπικής προσφοράς, προίκα ερευνητικής δεινότητας, προόδου και προκοπής ανθρώπινων ικανοτήτων.

  Μ’ ευχαριστούν και με συγκινούν τα 75 εόρτια χρόνια του Επιμελητηρίου Φθιώτιδας, σε εποχή που κοντεύουμε να τυλίξουμε ξανά σαν κουβαρίστρα τη Γη μας με συρματόπλεγμα. Αλλά η έκδοση του “Φθιωτών Επιχειρείν” με έκανε να νιώθω και πάλι δυνατός, να αναθαρρώ, να ελπίζω, να αισιοδοξώ.

 

Από τη Ρεντίνα Καρδίτσας, μετανάστες στην Αμερική (1907-1929)

 

Προλεγόμενα

  Η Ρεντίνα είναι ένα ορεινό χωριό του νομού Καρδίτσας, σε υψόμετρο 900 μ. των Αγράφων. Είναι η περιοχή του αρχαίου λαού των Δολόπων.

   Μελετώντας τους Έλληνες μετανάστες που πήγαν στην Αμερική, εδώ και αρκετά χρόνια, κατέγραψα και όσους προήλθαν από τη Ρεντίνα. Η συγκέντρωση του υλικού άρχισε πριν από χρόνια και βρέθηκαν αναλυτικά στοιχεία για 113 άτομα. Η εργασία ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο του 2024.

 

Ρεντίνα, η βασίλισσα των Αγράφων (Η φωτογραφία ελήφθη από το Διαδίκτυο)

   Για το αποτέλεσμα αυτό χρειάστηκαν πολλές μέρες και ώρες εντατικής απασχόλησης. Με βοήθησε πολύ, μέσω του Διαδικτύου, το εξαιρετικό αμερικανικό αρχείο μετανάστευσης του νησιού Έλλις (EllisIsland). Η έρευνα απέδωσε 37 μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων και τελικά ανευρέθηκαν στοιχεία για 113 άτομα (18 μετανάστες έκαναν πολλαπλό ταξίδι). Πρέπει να σημειωθεί, επειδή δεν ξέρω επώνυμα, ότι κατέγραψα ως μετανάστες από τη Ρεντίνα, όσους δήλωσαν στην Αμερική ότι γεννήθηκαν και κατοικούσαν σ’ αυτήν. Ίσως να διέφυγαν κάποια ονόματα που δεν εντόπισα ή μπορεί να έγραψαν άλλο τόπο γέννησης και προηγούμενης διαμονής. 

Ποια θα είναι η τύχη των μεταλλικών περιπτέρων της Π.Ε.Λ.;

Ένα αναγκαίο ερώτημα

 του Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου, φυσικού

 

“Ξεκίνησαν οι εργασίες για τη μεγάλη επένδυση στην Πανελλήνια Ένθεση Λαμίας”

                     Πρωτοσέλιδη είδηση στο χτεσινό Λαμιακό Τύπο

Άρχισε η αποξήλωση των περιπτέρων

   Η χτεσινή είδηση ήταν πολυαναμενόμενη και καλοδεχούμενη. Έτσι, όπως γράφτηκε, σε πρώτη φάση προβλέπεται η κατεδάφιση των κτιρίων που υπάρχουν μέσα στις εγκαταστάσεις της Πανελλήνιας Έκθεσης και ήδη από την Τετάρτη, ξεκίνησαν οι εργασίες για το ξήλωμα των πάνελ.

  Θα ακολουθήσει η αποσυναρμολόγηση της σιδεροκατασκευής των περιπτέρων, για να προχωρήσουν οι υπόλοιπες εργασίες, όπως προβλεπόταν από το αρχικό σχέδιο.

   Είναι τα σίδερα των τριών περιπτέρων, που σχεδιάστηκαν από τον Κώστα Δαρδιώτη και εξυπηρέτησαν για δεκαετίες τις δράσεις της Έκθεσης. Δεν είναι γνωστός ο βαθμός συντήρησης όλα αυτά τα χρόνια, αλλά είναι βέβαιο ότι ανταποκρίθηκαν πολύ καλά. Τα τελευταία χρόνια όμως είχαν εγκαταλειφθεί στην τύχη τους και είχαν γίνει στόχος αρπαγής, όσα αντικείμενα ήταν εύκολο να αποσπαστούν.

Μισερλής ή Μισιρλής Γεώργιος, με το επώνυμο Ουζερί Λαμίας

του Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου, φυσικού

Γιώργος Μισερλής

   Γεννημένος το 1937, ασχολήθηκε με την εστίαση, όλη του την επαγγελματική ζωή. Άνοιξε στην οδό Σατωβριάνδου 6, το πιο γνωστό ουζερί της Λαμίας. Το επώνυμο είναι ενδεικτικό της καταγωγής (Μισερλής) και είναι πολύ πιθανό η οικογένεια να προήλθε από την Αλεξάνδρεια (ή Μισίρι) της Αιγύπτου. Ο Γιώργος ήταν πολύ καλός ως άνθρωπος και  επιχειρηματίας και εξυπηρετούσε τους θαμώνες του μικρού ουζερί, πάντα με το χαμόγελο στα χείλη.

   Η γυναίκα του ετοίμαζε τους συνοδευτικούς μεζέδες, οι οποίοι σε κάθε παραγγελία ήταν διαφορετικοί. Το ουζερί Μισερλή έγινε σημείο αναφοράς για τους ανθρώπους της πόλης. Τα μεσημέρια ήταν τόπος συνάντησης για ένα  ουζάκι,  ή  μπύρα (το τσίπουρο ήρθε αργότερα ως συνήθεια). Για τη Λαμία, έγινε και στοιχείο ταυτότητας της πόλης, μαζί με τα άλλα δύο ουζερί Μεργιά και Ζέρβα.

   Μετά από αρκετά χρόνια, το ουζερί (ήταν με ενοίκιο) στην οδό Σατωβριάνδου έκλεισε, αλλά σε σύντομο χρόνο, λειτούργησε σε άλλη θέση, στην περιοχή Γαλανέικων, μετά τον Ι.Ν. του Αγίου Αθανασίου, στην οδό Λαρίσης (κοντά στο οδικό φανάρι του δρόμου). Θυμάμαι θαυμάσιους μεζέδες από μοσχαροκεφαλή, κοιλίτσες γιαχνί, γαρδουμπάκια εξαιρετικά και τόσα άλλα. Με τη συνταξιοδότηση του Γιώργου το Ουζερί και τσιπουράδικο έκλεισε.

   Εκτός από καλός επαγγελματίας, ο Γιώργος ήταν άνθρωπος της προσφοράς και του εθελοντισμού. Βοήθησε "αθόρυβα", πολλούς συνανθρώπους του. Για πολλά χρόνια μέχρι πρόσφατα, υπήρξε πρόεδρος του Β΄ ΚΑΠΗ Λαμίας.

   Πέθανε στις 28 Σεπτεμβρίου 2024, σε ηλικία 87 ετών. Η κηδεία του έγινε στον Κοιμητηριακό Ι.Ν. της Παναγίας Ξηριώτισσας στο Δημοτικό Κοιμητήριο Λαμίας.