Ο Ιερός Ναός της Αγίας Παρασκευής Νέας Άμπλιανης Λαμίας

 

(με επιπλέον στοιχεία)

 

Πρόλογος

 

   Οι πρώτοι κάτοικοι στην περιοχή νότια της Λαμίας, ήταν νομάδες κτηνοτρόφοι από την Άμπλιανη Ευρυτανίας, που έφερναν τα κοπάδια με πρόβατα για την περίοδο του χειμώνα (από την εορτή του Αγίου Δημητρίου μέχρι την εορτή του Αγίου Γεωργίου). Οι οικογένειές τους διέμεναν σε καλύβες, που κατασκεύαζαν οι ίδιοι μέσα στα βοσκοτόπια, που ήταν τότε όλη η γύρω από τη Λαμία περιοχή. Μετά έφευγαν και σε 2-3 μέρες πορεία με τα πόδια - μέσω Γαρδικίου Ομιλαίων και Σαράνταινας - έφταναν στην ορεινή Άμπλιανη, όπου είχαν πετρόκτιστα σπίτια. Εκεί υπήρχε Ιερός Ναός της Αγίας Παρασκευής, όπου εκκλησιάζονταν. Κορυφαία ετήσια γιορτή ήταν το πανηγύρι στις 26 Ιουλίου, εορτή της Αγίας Παρασκευής, με παραδοσιακούς χορούς στο χοροστάσι Στέγκο και γλέντι στην πλατεία του χωριού, κάτω από υπεραιωνόβια πλατάνια.

Από τον Τέρνο (ή Μεσοκώμη) Ευρυτανίας, μετανάστες στην Αμερική (1901-1932)

 

Προλεγόμενα

     Ο Τέρνος (παλιά ονομασία του χωριού) είναι ένα πολύ ορεινό χωριό του νομού Ευρυτανίας, στην απότομη πλαγιά του Παναιτωλικού όρους, σε υψόμετρο από 870-1000 μ. Βρίσκεται στα νότια του νομού Ευρυτανίας, κοντά στο νομό Αιτωλοακαρνανίας.

Ο Ι. Ν. Κοιμήσεως της Θεοτόκου (του 1911) στη Μεσοκώμη (Τέρνο).

Η φωτογραφία ελήφθη από https://oreinografies.wordpress.com

 

    Μελετώντας τους Έλληνες μετανάστες που πήγαν στην Αμερική, εδώ και αρκετά χρόνια, κατέγραψα και όσους προήλθαν από τον Τέρνο (ή Μεσοκώμη). Η συγκέντρωση του υλικού άρχισε πριν από χρόνια και βρέθηκαν αναλυτικά στοιχεία για 163 άτομα. Η εργασία ολοκληρώθηκε το Σεπτέμβριο του 2022.

Οι Μικρασιατικές σφαγές του 1922 και η πολιτική σιωπή του 2022

 

Ελληνική αναντίστοιχη στάση

 

Χρυσόστομος, μητροπολίτης Σμύρνης

   Πέρασε το τέλος Αυγούστου και είμαστε στις πρώτες μέρες του Σεπτέμβρη 2022. Συμπληρώθηκαν ακριβώς 100 χρόνια από την Μικρασιατική Καταστροφή. Η θύμηση “τρέχει” αμέσως σε τραγικές μέρες τότε. Θα αναφέρω συνοπτικά μερικές αντιπροσωπευτικές (αν και όλες ήταν ίδιες) :

  Στις 13 Αυγούστου 1922, με την τουρκική αντεπίθεση, σπάζει το μέτωπο. Ο ελληνικός στρατός στις επόμενες 15 μέρες διαλύθηκε και αναζήτησε τη σωτηρία του στα παράλια. Από τις 26 Αυγούστου μέχρι τις 5 Σεπτεμβρίου ο στρατός έφυγε από τη Σμύρνη και τον Τσεσμέ. Ο ελληνικός πληθυσμός εγκαταλείφθηκε με την πολιτική εντολή του πρωθυπουργού Πρωτοπαπαδάκη και την αντίστοιχη  στρατιωτική εντολή “Στρατόν σώσατε, πολίτας εγκαταλείψατε”! Έτσι, οι κάτοικοι της Μικρασιατικής ενδοχώρας παράτησαν τις περιουσίες τους κι έφυγαν για κάποιο λιμάνι, ελπίζοντας να σωθούν.

   Στις 26 Αυγούστου 1922, ο Αριστείδης Στεργιάδης, ύπατος αρμοστής Σμύρνης και προδότης όπως χαρακτηρίστηκε για τη ρήξη του με την τοπική, πολιτική, στρατιωτική και θρησκευτική ηγεσία του τόπου, φεύγει με αγγλικό πλοίο από τη Σμύρνη για τη Γαλλία και δεν επέστρεψε ποτέ στην Ελλάδα.

Στα 40 νεότερα χρόνια του “Λαμιακού Τύπου”

 

Επετειακά

 

   Ήταν Αύγουστος το 1982, που μια παρέα καλών φίλων καθόταν στην πλατεία Ελευθερίας της Λαμίας. Μεταξύ αυτών ήταν ο (αείμνηστος) Δημήτρης (ή Τζίμης) Ρίζος, που έφερε την είδηση στους άλλους. Είχε πρόταση από τον υπερήλικα τότε (αείμνηστο) Μιλτιάδη Αλεξανδρή (1907-1982), ιδρυτή και διευθυντή της ιστορικής εφημερίδας “Λαμιακός Τύπος”, ότι πουλούσε τον τίτλο και τα μηχανήματα της εφημερίδας. Μας ζήτησε τη γνώμη και το συζητήσαμε. Ο Τζίμης κατείχε άριστα την τυπογραφική τέχνη, εργαζόμενος από νέος, αλλά είχε επιφυλάξεις για να αναλάβει μια εφημερίδα.

Ο παλαιότερος λογότυπος