"Τη μάνα μου τη Ρούμελη ν' αγνάντευα το λαχταρώ
Ψηλά που με νανούριζες καημένo Καρπενήσι!
Τρανά πλατάνια ξεδιψούν στις βρύσες με το κρύο νερό
Σαρακατσάνα ροβολάει και πάει για να γεμίσει.

Με κρουσταλλένια σφυριχτά, σε λόγγους φεύγουν σκοτεινούς
κοτσύφια και βοσκόπουλα με τα λαμπρά τα μάτια,
νερά βροντούνε στο γκρεμό και πάνε προς τους ουρανούς
ίσια κι ορθά, σαν την ψυχή της Ρούμελης, τα ελάτια..."

Ζαχαρίας Παπαντωνίου

Κυλιόμενο

14/1/22

Ιωάννης Παπαλέξης (1889-1957)

 

Ένας πετυχημένος μετανάστης και έμπορος

 

Ιωάν. Παπαλέξης (1912)

   Γεννήθηκε το 1889 στη Βαρυμπόπη (Μακρακώμη). Οι γονείς του ονομάζονταν Ευάγγελος και Αικατερίνη. Το 1912 πήγε μετανάστης στην Αμερική, με προορισμό την πόλη Έλυ (Ely) της Νεβάδα.

   Επέστρεψε το ίδιο έτος και κατατάχθηκε στο στρατό ως εθελοντής. Έλαβε μέρος στο Β’ Βαλκανικό Πόλεμο υπηρετώντας στο 3ο Τάγμα του 2ου Συντάγματος Πεζικού της Λαμίας (με διοικητή τον Αλκιβιάδη Οικονομίδη). Με το βαθμό του υποδεκανέα έλαβε μέρος στις φονικές μάχες που έγιναν στα Στενά της Κρέσνας, στο Σιμιτλή και στα υψώματα της Άνω Τζουμαγιάς. Του απονεμήθηκε Αναμνηστικό Μετάλλιο.

   Σε ηλικία 25 ετών, στις 2 Μαΐου 1914, από το λιμάνι Πάτρας, έφυγε πάλι - με το πλοίο Laconia (1912) - και στις 17 Μαΐου έφτασε στην Αμερική, με προορισμό το Σικάγο, κοντά στον ξάδερφό του Λούη Σοφιανό. Ως επάγγελμα αρχικά δήλωσε μάγειρας (cook)!

 

 Πήγε στο Ντιτρόιτ και εργάστηκε στο εργοστάσιο αυτοκινήτων Ford. Ο ίδιος ο ιδρυτής της αυτοκινητοβιομηχανίας εκτίμησε τα προσόντα και την εργατικότητά του και τον έστειλε με δική του υποτροφία να σπουδάσει (μαζί με το γιο του) μηχανολόγος στο Σικάγο. Ο Ιωάννης Παπαλέξης στην εταιρία Ford,  με την ικανότητα και αξία του, κατάφερε να γίνει επιθεωρητής μηχανών[1]. Παράλληλα ήταν και άριστος οδηγός. Συμμετείχε σε αγώνες ταχύτητας στην Αμερική με αυτοκίνητα Ford.  

Αθαν. Παπαλέξης
    Το 1922 ο αδελφός του Αθανάσιος (1891-1922) σκοτώθηκε στο Μικρασιατικό μέτωπο. Είχε σπουδάσει δάσκαλος. Υπηρέτησε στο Λόχο Διοικήσεως του 5/42 Συντάγματος Ευζώνων της Λαμίας με διοικητή το Νικ. Πλαστήρα. Βρέθηκε στην πρώτη γραμμή του μετώπου, στη μάχη του Αφιόν Καραχισάρ, κατά την τουρκική αντεπίθεση στο Καμελάρ Νταγ και σκοτώθηκε στις 14 Αυγούστου 1922, από οβίδα που έπεσε μέσα στο αμπρί των αξιωματικών. Έφερε το βαθμό του υπολοχαγού.

   Ο Ιωάννης Παπαλέξης τότε  επέστρεψε στην Ελλάδα. Μαζί του έφερε ένα επιβατηγό αυτοκίνητο Ford καμπριολέ, τύπου Essex 5 θέσεων.



 

Ο Ιωάννης Παπαλέξης στο αυτοκίνητο Essex, που έφερε από την Αμερική.

   Επιπλέον όμως η αμερικανική εταιρία αυτοκινήτων Ford του ανέθεσε τη γενική αντιπροσωπεία[2] αυτοκινήτων της σε όλη την Ελλάδα! Είχε κεντρικά γραφεία και έκθεση αυτοκινήτων στην οδό Κολοκοτρώνη της Λαμίας και συνεργεία στην οδό Σατωβριάνδου. Ίδρυσε υποκαταστήματα και αντιπροσωπείες της Ford σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, και άλλες πόλεις. Η Ελλάδα γέμισε αυτοκίνητα Ford με οικονομικό κέντρο τη Λαμία. Παράλληλα κάλυπτε όλη την ελληνική αγορά με ανταλλακτικά.

εφ. Η ΕΠΑΡΧΙΑ (1931)
   Από την αρχή της δεκαετίας του ’30, επέστρεψαν οι διαφημίσεις αυτοκινήτων από τις αντιπροσωπείες στη Λαμία, όπως της Φορντ (παρατίθεται δείγμα στην εφ. Η ΕΠΑΡΧΙΑ της Λαμίας). Η οικονομική κρίση άρχισε (το 1929 στην Αμερική) και στη συνέχεια επηρέασε και την ελληνική πραγματικότητα.

   Το 1933 ιδρύθηκε η Συνεταιριστική[3] Εταιρία Μεταφορών Λαμίας (Α. Λιόντος & Σία) με 10 αυτοκίνητα. Οι συνεταίροι ήταν: Παπαλέξης-Λάμπρου & Σία, Στ. Ζαρκαδούλας, Κ. Νικολόπουλος, Αντ. Λιόντος, Περ. Αθανασίου και Αθ. Ζαρκαδούλας. Τα γραφεία της εταιρίας ήταν στην οδό Κολοκοτρώνη (έναντι του κτιρίου[4] της τότε τραπέζης Κ. Κρόκου-Αφών Μουζέλη). Την περίοδο αυτή τα ταξί της μοναδικής πιάτσας στη Λαμία (της πλατείας Λαού) ήταν σχεδόν όλα αμερικάνικα Chevrolet και Ford.

   Με τον πόλεμο του ’40 και  την Κατοχή που ακολούθησε, η επιχείρηση καταστράφηκε από τους βομβαρδισμούς των Γερμανών στις 18 Απριλίου 1941 και τις λεηλασίες. Την περίοδο της Κατοχής που ακολούθησε, όλα τα αυτοκίνητα επιτάχθηκαν και όλα χάθηκαν.

   Ο Ιωάννης Παπαλέξης από το γάμο του με την Ηλίτσα Ιωάν. Λάμπρου, απέκτησε[5] 5 κόρες (Ελένη, Βασιλική, Αικατερίνη, Δήμητρα, Μαρία) και δύο γιους (Αθανάσιος και Φιλοποίμην).

   Ο Ιωάννης Παπαλέξης πέθανε το 1957 σε ηλικία μόλις 68 ετών.


 ------------------

Βιβλιογραφία-Αναφορές-Ιστοσελίδες

 

1.    εφ. Η ΕΠΑΡΧΙΑ, 1931, 1933.

2.    Βιβλίο Γεννήσεων-Βαπτίσεων του Ι.Ν. Ευαγγελίστριας Λαμίας.

3.    Φοίβου Ιωσήφ : “Εμπορικός Οίκος «Ιωάννης Παπαλέξης»”, στην εφ. ΛΑΜΙΑΚΟΣ ΤΥΠΟΣ, φ. 20771, σελ. 6, 3 & 4 Ιαν. 2015, Λαμία.

4.    Βαγγέλη Κ. Χορμόβα : Βιβλίο “Ιστορία της Μακρακώμης”, 1990, Μακρακώμη.

5.    Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : “Τα πρώτα αυτοκίνητα στη Λαμία”, εφ. ΛΑΜΙΑΚΟΣ ΤΥΠΟΣ, σελ. 10-11, στις 17-7-2013, Λαμία.

6.    Ιστοσελίδα : www.sotosalexopoulos.blogspot.gr

 

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

 



[1] Από το βιβλίο του Βαγγέλη Κ. Χορμόβα : “Ιστορία της Μακρακώμης”, 1990, Μακρακώμη.

[2] Στοιχεία ελήφθησαν από το χρονογράφημα του Φοίβου Ιωσήφ, με τίτλο “Εμπορικός Οίκος «Ιωάννης Παπαλέξης»”, που δημοσιεύτηκε στην εφ. ΛΑΜΙΑΚΟΣ ΤΥΠΟΣ, φ. 20771, σελ. 6, 3 & 4 Ιαν. 2015, Λαμία.

[3] εφ. Η ΕΠΑΡΧΙΑ, φ. 679, σ. 2, 1-7-1933, Λαμία

[4] Υπάρχει και σήμερα ενοικιασμένο ως Κατάστημα νυφικών (Κολοκοτρώνη 3) δίπλα από το κατάστημα  Αφών Κατσούδα.

[5] Από το βιβλίο Γεννήσεων-Βαπτίσεων του Ι. Ν. Ευαγγελισμού της Θεοτόκου (Ευαγγελίστριας) Λαμίας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου