Γεωργοί στην προπολεμική Λαμία

Πρόλογος

   Η Λαμία, από τα παλιότερα χρόνια στηρίχθηκε στη μεταποίηση και στον τριτογενή τομέα, με κυρίαρχο το εμπόριο. Η γεωργία προϋποθέτει κτήματα, που πριν ανήκαν σε Τούρκους και μετά πέρασαν σε Έλληνες μεγαλοκτηματίες. Η μικρή τότε πόλη της Λαμίας κάλυπτε τις ανάγκες διατροφής με γεωργικά προϊόντα, που έρχονταν από τα χωριά της περιοχής. Έτσι, οι πραγματικά Λαμιώτες γεωργοί αναμένουμε ότι θα ήταν λίγοι αριθμητικά και πιθανά θα κατάγονταν από άλλα μέρη.

   Από τα Βιβλία των Ιερών Ναών της Λαμίας, βρέθηκε ένας αριθμός 132 γεωργών, που καταγράφηκε στο μισό περίπου του 20ού αι. στην πόλη, όπου τελεύτησε. Την ίδια χρονική περίοδο, ο αριθμός όσων δηλώθηκαν ως κτηματίες ήταν 127. Η σύγκριση των δύο αριθμών βεβαιώνει ότι το γεωργικό επάγγελμα δεν χαρακτήριζε τη Λαμία.

   Τα σχετικά στοιχεία θα δοθούν με όσο γίνεται σύντομο αλλά περιεκτικό τρόπο.

Από το Κηφισοχώρι (Τιθορέα) Λοκρίδας, μετανάστες στην Αμερική (1907-1914)

Προλεγόμενα

   Από το όνομα του ποταμού Κηφισού, στην κοιλάδα της δυτικής Λοκρίδας, πήρε το όνομα Κηφισοχώρι, αν και παλιότερα ήταν γνωστή ως Καλύβια Βελίτσης. Είναι πολύ γνωστή με το όνομα Κάτω Τιθορέα, από η θέση της επάνω στον σιδηροδρομικό άξονα Αθηνών-Θεσσαλονίκης. Μετά το 2010 είναι πρωτεύουσα καλλικρατικού δήμου.

   Μελετώντας τους Έλληνες μετανάστες που πήγαν στην Αμερική, εδώ και αρκετά χρόνια, κατέγραψα και όσους προέρχονταν από το Κηφισοχώρι. Η συγκέντρωση του υλικού άρχισε πριν από χρόνια. Η επεξεργασία έγινε τμηματικά και η εργασία ολοκληρώθηκε τον Απρίλιο του 2019.

   Για το αποτέλεσμα αυτό χρειάστηκαν πολλές ώρες και μέρες εντατικής απασχόλησης. Με βοήθησε πολύ, μέσω του Διαδικτύου, το εξαιρετικό αμερικανικό αρχείο μετανάστευσης του νησιού Έλλις (Ellis Island). Η έρευνα απέδωσε 37 μετανάστες, σε 14 μεταναστευτικά ταξίδια (κάποιοι μετανάστες έκαναν 2 ταξίδια). Ίσως να διέφυγαν κάποια ονόματα που δεν εντόπισα ή να έγραψαν άλλο τόπο γέννησης και προηγούμενης διαμονής. Θυμίζω τη (συνήθη) περίπτωση που κάποιοι, τότε στις ΗΠΑ, δήλωναν ότι γεννήθηκαν ή ότι διέμεναν στη μεγαλύτερη πόλη (π.χ. Αμφίκλεια, Λαμία) της περιοχής. Κάτι τέτοιο όμως, θα πρέπει να το συμπληρώσει κάποιος που ξέρει τα ντόπια επώνυμα, κι αν είναι μεγαλύτερης ηλικίας (με καλή μνήμη) ακόμα καλύτερα.