Από τη Βιτρινίτσα (Τολοφώνα) Δωρίδας, μετανάστες στην Αμερική (1903-1921)

Προλεγόμενα

   Η Βιτρινίτσα είναι πεδινό χωριό της Δωρίδας, στο νομό Φωκίδας. Το όνομα Βιτρινίτσα είναι σλαβικής προέλευσης και σημαίνει ”ανεμοχώρι”. Το σύγχρονο όνομα προέρχεται από την αρχαία πόλη Τολοφώνα, που ερείπια αυτής (πιθανά) έχουν εντοπιστεί στην περιοχή.

Καταστράφηκε από τους Τούρκους παλιότερα και πυρπολήθηκε στην Κατοχή από τους Ιταλούς.

   Μελετώντας τους Έλληνες μετανάστες που πήγαν στην Αμερική, εδώ και αρκετά χρόνια, κατέγραψα και όσους προήλθαν από τη Βιτρινίτσα. Η συγκέντρωση του υλικού άρχισε πριν από χρόνια και βρέθηκαν αναλυτικά στοιχεία για 153 άτομα. Η εργασία ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο του 2019.

   Για το αποτέλεσμα αυτό χρειάστηκαν πολλές ώρες και μέρες εντατικής απασχόλησης. Με βοήθησε πολύ, μέσω του Διαδικτύου, το εξαιρετικό αμερικανικό αρχείο μετανάστευσης του νησιού Έλλις (Ellis Island). Η έρευνα απέδωσε 53 μεταναστευτικά ταξίδια (κάποιοι μετανάστες έκαναν πολλαπλά ταξίδια) και τελικά βρέθηκαν 153 καταγραφές. Ίσως να διέφυγαν κάποια ονόματα που δεν εντόπισα ή να έγραψαν άλλο τόπο γέννησης και προηγούμενης διαμονής (υπόψη ότι δεν ξέρω επώνυμα κατοίκων της). Θυμίζω τη (συνήθη) περίπτωση που κάποιοι, τότε στις ΗΠΑ, δήλωναν ότι γεννήθηκαν ή ότι διέμεναν στη μεγαλύτερη πόλη (π.χ. Άμφισσα) ή άλλο χωριό της περιοχής. Κάτι τέτοιο όμως, θα πρέπει να το συμπληρώσει κάποιος που ξέρει τα ντόπια επώνυμα, κι αν είναι μεγαλύτερης ηλικίας (με καλή μνήμη) ακόμα καλύτερα.

   Η εργασία-μελέτη αυτή θέλει να τιμήσει τους ανθρώπους της Βιτρινίτσας, για την τόλμη και την απόφαση να φύγουν στα ξένα (μερικοί ίσως να μην ξαναδούν τον τόπο τους), θυσιάζοντας τα καλύτερά τους χρόνια για να  ζήσει η γονική οικογένεια και οι ίδιοι καλύτερα.

   Μετά από έναν αιώνα, η προσπάθεια αυτή αποτείνεται στο θυμικό όσων έζησαν ή έχουν εικόνες από τα χρόνια της μετανάστευσης στην Αμερική. Είναι όμως μια αναγκαία κατάθεση μνήμης για τους νεότερους, στους οποίους και αφιερώνεται.

Κωνσταντίνος  Αθαν. Μπαλωμένος

                  φυσικός

Πρόδρομος Μποδοσάκης Αθανασιάδης

Ένας άξιος Έλληνας και μεγάλος ευεργέτης

40 χρόνια από το θάνατό του

Πρόλογος

   Υπήρξε μια ενδιαφέρουσα προσωπικότητα. Από την ηλικία των 15 χρόνων ξεκίνησε την εντυπωσιακή  σταδιοδρομία του ως αλευροβιομήχανος! Στα 27 χρόνια, με ήδη σημαντική περιουσία, πήγε στην Κωνσταντινούπολη. Η γνωριμία του με τον Ελευθ. Βενιζέλο του ενίσχυσε το δημιουργικό ρόλο ως Έλληνα, αλλά “κόλλησε και το μικρόβιο” της πολιτικής. Με τη Μικρασιατική Καταστροφή έχασε την περιουσία του. Από τη δεκαετία του ’30, ανέλαβε τη χρεοκοπημένη εταιρία Πυριτιδοποιείο-Καλυκοποιείο και την έκανε μεγάλη και κερδοφόρα εθνική μονάδα.

Πρόδρομος (Μποδοσάκης)

Αθανασιάδης (φωτ. ΕΛΙΑ)

  Το ίδιο ακολούθησε και στα μεταπολεμικά χρόνια, με την ίδρυση μεγάλων βιομηχανιών, αξιοποιώντας τον ορυκτό πλούτο (λιγνίτη, νικέλιο, χαλκό, κ.ά.), και παράγοντας χημικά, λιπάσματα, οινοπνεύματα, αλλά και σε άλλους τομείς (εριουργία, υαλουργία). Δίκαια ονομάστηκε “μπέης” της ελληνικής βιομηχανίας.

  Ο Αλμπέρτο Μοράβια είπε : “Για να κερδίζεις λεφτά χρειάζεται ταλέντο, αλλά για να ξοδεύεις λεφτά χρειάζεται κουλτούρα”. Με άλλα λόγια, η δημιουργία του πλούτου είναι απόδειξη της αξιοσύνης του μυαλού, αλλά η χρήση του πλούτου είναι επιβεβαίωση του εσωτερικού κόσμου του ανθρώπου. Το Ίδρυμα Μποδοσάκη, το “τελευταίο του παιδί”, όπως το ονόμασε ο ίδιος, αποτελεί - μετά από πολλά άλλα - τη σημαντικότερη προσφορά του στο κοινωνικό σύνολο, εδώ και 40 χρόνια (από το θάνατό του).

  Η γραφή τούτη επιθυμεί να θυμίσει τη δημιουργικότητα κι αξιοσύνη που συνόδευε τους Έλληνες όπου γης, να προβάλλει στη νέα γενιά ένα επιτυχημένο πρότυπο, που συμβάλλει στην εθνική ανάπτυξη, αλλά επιπλέον την ευεργεσία προς την πατρίδα του με σημαντικές δωρεές.

Κωνσταντίνος Αθαν. Μπαλωμένος

                φυσικός

------------------------

Η μερική ή ολική αντιγραφή (copy-paste) και ανάρτηση ή δημοσίευση σε άλλο ηλεκτρονικό ή έντυπο μέσο απαγορεύεται, χωρίς  τη σχετική άδεια του συγγραφέα ή του διαχειριστή το παρόντος μέσου (www. amfictyon.blogspot.gr). Θεωρείται κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας και διώκεται σύμφωνα με το νόμο.

Τράπεζα Ηπειροθεσσαλίας και Τράπεζα Θεσσαλίας

Παλιά πιστωτικά ιδρύματα

Πρόλογος

   Εκτός των κεντρικών τραπεζών, που είχαν έδρα την Αθήνα και υποκαταστήματα στις μεγάλες πόλεις της Ελλάδος, υπήρξαν και σημαντικές προσπάθειες ίδρυσης και λειτουργίας πιστωτικών ιδρυμάτων στην περιφέρεια. Εκτός της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, που άνοιξε το 1860 υποκατάστημα στη Λαμία, ιδρύθηκε από το 1866 και ο Πιστωτικός Οίκος των Κων. Κρόκου και Αφών Μουζέλη.

   Επιπλέον, η Λαμία είχε την πρωτοπορία, να αποκτήσει από το 1900 τον Πιστωτικό Συνεταιρισμό Τεχνοεργατών, ο οποίος για έναν αιώνα περίπου είχε σημαντική προσφορά στην περιοχή.

   Στις δύο τελευταίες δεκαετίες του 19ου αι., στην περιοχή Θεσσαλίας, λειτούργησε η Τράπεζα Ηπειροθεσσαλίας. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας, αλλά και στη Φθιώτιδα (Λαμία) λειτούργησε η Τράπεζα Θεσσαλίας. Για τις δύο αυτές πιστωτικές βραχύβιες προσπάθειες, θα γίνει αναφορά στην παρούσα εργασία.