"Τη μάνα μου τη Ρούμελη ν' αγνάντευα το λαχταρώ
Ψηλά που με νανούριζες καημένo Καρπενήσι!
Τρανά πλατάνια ξεδιψούν στις βρύσες με το κρύο νερό
Σαρακατσάνα ροβολάει και πάει για να γεμίσει.

Με κρουσταλλένια σφυριχτά, σε λόγγους φεύγουν σκοτεινούς
κοτσύφια και βοσκόπουλα με τα λαμπρά τα μάτια,
νερά βροντούνε στο γκρεμό και πάνε προς τους ουρανούς
ίσια κι ορθά, σαν την ψυχή της Ρούμελης, τα ελάτια..."

Ζαχαρίας Παπαντωνίου

Κυλιόμενο

28/12/18

Από τη Ζημιανή (Δίκαστρο) Φθιώτιδας, μετανάστες στην Αμερική (1907-1921)



Προλεγόμενα

   Το όνομα του χωριού αυτού μου είναι ακουστό από παλιά. Δεν το έχω επισκεφτεί δυστυχώς. Μελετώντας τους Έλληνες μετανάστες που πήγαν στην Αμερική, εδώ και αρκετά χρόνια, κατέγραψα και όσους προέρχονταν από τη Ζημιανή (σημερινό όνομα Δίκαστρο). Η συγκέντρωση του υλικού άρχισε πριν από χρόνια και βρέθηκαν αναλυτικά στοιχεία για 67 άτομα. Η εργασία ολοκληρώθηκε το Δεκέμβριο του 2018. 

Ο Ι. Ν. Κοιμήσεως της Θεοτόκου (Παναγίας) Ζημιανής (από το Διαδίκτυο)

   Για το αποτέλεσμα αυτό χρειάστηκαν πολλές ώρες και μέρες εντατικής απασχόλησης. Με βοήθησε πολύ, μέσω του Διαδικτύου, το εξαιρετικό αμερικανικό αρχείο μετανάστευσης του νησιού Έλλις (Ellis Island). Η έρευνα απέδωσε 18 μεταναστευτικά ταξίδια (17 μετανάστες έκαναν διπλά ταξίδια) και τελικά ανευρέθηκαν 67 μετανάστες. Πιθανά διέφυγαν κάποια ονόματα που δεν εντόπισα ή έγραψαν άλλο τόπο γέννησης και προηγούμενης διαμονής. Θυμίζω τη (συνήθη) περίπτωση που κάποιοι, τότε στις ΗΠΑ, δήλωναν ότι γεννήθηκαν ή ότι διέμεναν στη μεγαλύτερη κωμόπολη ή πόλη (π.χ. Βαρυμπόπη, Λαμία) της περιοχής. Κάτι τέτοιο όμως, θα πρέπει να το συμπληρώσει κάποιος που ξέρει τα ντόπια επώνυμα, κι αν είναι μεγαλύτερης ηλικίας (με καλή μνήμη) ακόμα καλύτερα.

18/12/18

Επιβατηγά ατμόπλοια, που μετέφεραν Έλληνες μετανάστες στην Αμερική (1863-1940)



Πρόλογος


   Στην ιστορική εξέλιξη του πλοίου, ο 19ος αι. ήταν καταλυτικός. Έδωσε τον τρόπο να κινηθούν τα μεγάλα πλοία, χωρίς την ανάγκη του ανέμου. Αυτό έγινε χάρη στη δύναμη του ατμού (με ατμομηχανή ή ατμοστρόβιλο). Η παραγωγή ατμού όμως επέβαλε την καύση κάρβουνου (δηλ. φωτιάς), κάτι απαγορευτικό για τα ξύλινα σκάφη. Έτσι έγινε το αναγκαίο πέρασμα από τα ξύλινα στα σιδερένια πλοία, με πλήρη εγκατάλειψη των ιστιοφόρων.
   Η ανάπτυξη της επιβατικής ατμοπλοΐας επιταχύνθηκε την ίδια χρονική περίοδο, με το ισχυρό ρεύμα της μετανάστευσης προς την Αμερική. Στην αλλαγή του αιώνα από το 19ο στον 20ό, κατασκευάστηκαν τα περισσότερα μεγάλα ατμόπλοια για να διαπλέουν τον Ατλαντικό Ωκεανό, δηλ. υπερωκεάνια.
   Η παρούσα εργασία καλύπτει χρονική περίοδο 75 ετών, από το 1863 μέχρι το 1938 και κατέγραψε 152 ατμόπλοια. Η πολυετής ενασχόλησή μου με τους μετανάστες από τη Στερεά Ελλάδα προς την Αμερική, στο πρώτο τέταρτο του 20ού αι., μου αποκόμισε πολλά στοιχεία για το θέμα που αναφέρεται εδώ. Η εργασία θα αποδοθεί, με όσο γίνεται περιεκτικό, ακριβή, αλλά και σύντομο τρόπο.


Κωνσταντίνος Αθ. Μπαλωμένος
    φυσικός


10/12/18

Από το Γαλαξίδι, μετανάστες στην Αμερική (1886-1927), Μέρος Β’







συνέχεια από το α’ μέρος



vii. Λιγότεροι μετανάστες στο 1908

   Στη διάρκεια του έτους έγιναν μόνο 3 ταξίδια (2 ομαδικά και 1 μεμονωμένα) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 10 άτομα του Γαλαξιδιού. Πιο αναλυτικά :
   Η πρώτη ομαδική αναχώρηση στο 1908 αριθμούσε τέσσερα άτομα, τους : Ευστ. Γονιό, Βασ. Λαγό, Μιχ. Μιχόπουλο και Πέτ. Σκούρτη. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 10 Μαΐου επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Moraitis” και στις 27 Μαΐου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Τα διαθέσιμα στοιχεία του αρχείου μας πληροφορούν ότι :
·         Ο Ευστάθιος Γονιός ήταν 23 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Ιωάννης. Με 10 $ για τα πρώτα έξοδα πήγαινε για δουλειά εργάτη στο Μπράνσβικ (Brunswick) της Τζώρτζια, όπου ήταν ο θείος του Γεώργιος Λάιος.
·         Ο Βασίλειος Λαγός ήταν 38 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του στο Γαλαξίδι λεγόταν Ελένη. Αναζητούσε δουλειά εργάτη (με 10 $ μαζί του) στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Ιωάννης Ρόμπαπας.
·         Ο Μιχαήλ Μιχόπουλος ήταν 42 ετών και παντρεμένος. Η σύζυγός του στην πατρίδα λεγόταν Βηθλεέμ. Με 10 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά εργάτη στην πόλη Μπράνσβικ της Τζώρτζια, όπου ήταν ο συμπατριώτης του Γεώργιος Λάιος.
·         Ο Πέτρος Σκούρκης[1] (Scourkis) ήταν 35 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Ασήμω. Προορισμός του (με 10 $) για δουλειά εργάτη, ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Ιωάννης Ρόμπαπας.
   Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1908 έγινε από τον Ηλία Μακρή. Στις 28 Σεπτεμβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας ταξίδεψε με το πλοίο “Oceania” και στις 16 Οκτωβρίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 20 ετών. Ο πατέρας του στο Γαλαξίδι λεγόταν Ζαχαρίας[2]. Με 10 $ για τα αναγκαία έξοδα πήγαινε για δουλειά εργάτη στο Πόρτσμουθ της Βιρτζίνια, όπου είχε ένα φίλο[3].

1/12/18

Από το Γαλαξίδι, μετανάστες στην Αμερική (1886-1927)




Προλεγόμενα

   Το ΓαλαξίδιΓαλαξείδι) είναι ευρύτερα πολύ γνωστό για τη σημαντική ναυτιλία που ανέπτυξε στο 19ο αιώνα καθώς και για τη γραφικότητά του. Είναι μια παραθαλάσσια κωμόπολη, με αρκετά σημαντική ιστορία.

Το Γαλαξίδι (φωτογραφία από το Διαδίκτυο)

   Μελετώντας τους Έλληνες μετανάστες που πήγαν στην Αμερική, εδώ και αρκετά χρόνια, κατέγραψα και όσους προέρχονταν απ’ αυτό. Η συγκέντρωση του υλικού άρχισε πριν από χρόνια και βρέθηκαν αναλυτικά στοιχεία για 349 άτομα. Η εργασία ολοκληρώθηκε το Νοέμβριο του 2018.
   Για το αποτέλεσμα αυτό χρειάστηκαν πολλές ώρες και μέρες εντατικής απασχόλησης. Με βοήθησε πολύ, μέσω του Διαδικτύου, το εξαιρετικό αμερικανικό αρχείο μετανάστευσης του νησιού Έλλις (Ellis Island). Η έρευνα απέδωσε 113 μεταναστευτικά ταξίδια (αρκετοί μετανάστες έκαναν διπλά ταξίδια) και τελικά ανευρέθηκαν 349 μετανάστες. Δεν κατάγομαι από το Γαλαξίδι, αλλά το έχω επισκεφθεί. Επειδή δεν ξέρω επώνυμα όσων είναι όντως Γαλαξιδιώτες, κατέγραψα ως μετανάστες από το Γαλαξίδι, όσους δήλωσαν στην Αμερική ότι γεννήθηκαν και κατοικούσαν σ’ αυτό.