Συνέχεια από το Ε’ μέρος
11. Ελάχιστοι μετανάστες έφυγαν στο 1913
Στη
διάρκεια του έτους αυτού έγιναν μόνο 4 ταξίδια (1 ομαδικό και 3 μεμονωμένα). Οι
Βαλκανικοί Πόλεμοι[1] της Ελλάδος με Τούρκους
και Βούλγαρους, αντέστρεψαν το ρεύμα και έφεραν πίσω τους μετανάστες που
στρατεύτηκαν και υπήρξαν και θύματα. Πάντως, στο 1913 έφυγαν μόνο 8 μετανάστες.
Πιο συγκεκριμένα :
Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση το 1913 στην
Αμερική έγινε από τον Κώστα Καβαλάρη.
Στις αρχές Απριλίου, από το λιμάνι της Πάτρας, έφυγε με το πλοίο “Oceania” και στις 18 Απριλίου
έφτασε στην Αμερική. Ήταν τότε 18 ετών. Τελικός του προορισμός (με 25 $ μαζί
του) ήταν το Χάμλιν (Hamlin) του Οχάιο, όπου ήταν ο
ξάδερφός του Σ. Καβαλάρης.
Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση το 1913
στην Αμερική έγινε από τον Αθανάσιο
Κυρίτση. Πρώτα πήγε με πλοίο από την Ελλάδα στη Γαλλία. Από το λιμάνι της
Χάβρης, στις 17 Μαΐου αναχώρησε με το πλοίο “Rochambeau” και στις 26 Μαΐου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της
Νέας Υόρκης. Ήταν 56 ετών και παντρεμένος. Δήλωσε έμπορος (merchant).
Η γυναίκα του λεγόταν Μαρία. Με 110 $ στην τσέπη αναζητούσε δουλειά στη Φλόρενς
(Florence) της Νότ. Καρολίνας, όπου είχε τον ανεψιό του
Κωστ. Δ. Κώτσα.
Η τρίτη μεμονωμένη αναχώρηση το 1913 στην
Αμερική έγινε από το Δημήτριο Χατζή.
Στις 6 Οκτωβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας, επιβιβάστηκε στο πλοίο “Martha Washington”
και στις 20 Οκτωβρίου αποβιβάστηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 45
ετών και παντρεμένος. Δήλωσε κτηματίας. Η γυναίκα του λεγόταν Ελένη. Με 25 $
μαζί του έψαχνε για δουλειά στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης, όπου ήταν ο κουνιάδος
του Ευθύμιος Δ. Πλακιάς. Για το Δημ. Χατζή αυτό ήταν το β’ ταξίδι στην Αμερική,
εφόσον είχε πρωτοέρθει την περίοδο 1899-1913 και εργάστηκε πάλι στη Βοστώνη.
Η μοναδική ομαδική αναχώρηση στο 1913 αρίθμησε
5 άτομα και περιλάμβανε τους : Νικ. Βασιλόπουλο, Σπ. Κομπορόζο, Βασ.
Μοσχονήσιο, Ελ. Πολύζου και Γεώρ. Λάππα. Στις 7 Νοεμβρίου, από το λιμάνι του
Πειραιά αναχώρησαν οι 4 πρώτοι μετανάστες με το πλοίο “Patris”, που πέρασε από το
λιμάνι της Πάτρας και πήρε ακόμη το Γεώρ. Λάππα. Στις 27 Νοεμβρίου το πλοίο
έδεσε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Επιπλέον στοιχεία μας πληροφορούν ότι :
·
Ο
Νικόλαος Βασιλόπουλος ήταν 35 ετών
και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Δέσπω. Με 40 $ μαζί του αναζητούσε
δουλειά εργάτη στην Φλόρενς (Florence) της Νότ. Καρολίνας,
όπου ήταν ο φίλος του Κωνστ. Κοτρώτσος.
·
Ο
Σταύρος Κομπορόζος ήταν 33 ετών και
παντρεμένος. Ως επάγγελμα δήλωσε έμπορος. Η σύζυγός του λεγόταν Δέσπω. Με 55 $
στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στο Νιούπορτ Νιους (Newport News)
της Βιρτζίνια, κοντά στον ανεψιό του Γεώργιο Πολύζο. Για το Σταύρο Κομπορόζο
αυτό ήταν το β’ ταξίδι στις ΗΠΑ. Είχε έρθει πάλι την περίοδο 1900-12 και
εργάστηκε στο Νόρφολκ (Norfolk) της Βιρτζίνια.
·
Ο
Βασίλειος Μοσχονήσιος ήταν 40 ετών.
Δήλωσε έμπορος (merchant). Στην Ελλάδα είχε τον
αδερφό του Γεώργιο Μοσχονήσιο, αξιωματικό του ελληνικού στρατού. Με 25 $ στην
τσέπη αναζητούσε δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου είχε το φίλο του Νικόλαο Κυπριάδη.
Για το Βασίλειο Μοσχονήσιο αυτό ήταν το β’ ταξίδι στις ΗΠΑ. Ξαναήρθε την
περίοδο 1903-10 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.
·
Η
Ελένη Πολύζου ήταν 24 ετών. Ο
πατέρας της στην πατρίδα λεγόταν Αθανάσιος. Δήλωσε οικιακά και πήγαινε να
συναντήσει τον αδερφό της Γεώργιο Πολύζο στο Νιούπορτ Νιους της Βιρτζίνια.
·
Ο
Γεώργιος Λάππας ήταν 35 ετών. Ως
επάγγελμα δήλωσε μάγειρος. Η μητέρα του λεγόταν Παρασκευή. Με 12 $ μαζί του
αναζητούσε δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Άγγελο Μακασά. Αυτό ήταν
το β’ ταξίδι στην Αμερική για το Γεώρ. Λάππα. Πρωτοήρθε την περίοδο 1906-12 και
εργάστηκε στη Σαβάνα (Savannah) της Τζώρτζια.
Εκτός
αυτών, στη διάρκεια του 1913 μετανάστευσαν και οι : Χαράλαμπος Αποστολόπουλος (Frano
Cal.), Λεωνίδας Κουτσόπουλος (άγνωστος), Κων/νος Λαλάς (Wilmington,
N.C.), Βασίλειος Μαθιάς (Buffalo, N.Y.)
και Σπυρίδων Παπασπύρος (Richmond, Va.).
12. Νέα κορύφωση του μεταναστευτικού ρεύματος στο 1914
Στη
διάρκεια του έτους αυτού έγιναν 27 ταξίδια (17 ομαδικά και 10 μεμονωμένα). Η
λήξη των Βαλκανικών πολέμων και η αποστράτευση, όπως και η φυγή νέων
μεταναστών, που πήραν μαζί τους οι παλιότεροι, είχαν ως αποτέλεσμα τον μεγάλο
αριθμό των 114 συνολικά μεταναστών (ποσοστό 13,5 % του συνόλου) που έφυγαν στο
1914. Πιο αναλυτικά έχουμε λοιπόν :
Η πρώτη ομαδική φυγή στο 1914 έγινε από 2
άτομα, τους Νικ. Βλάχο και Χαρ. Γούλα. Από την Ελλάδα ταξίδεψαν με πλοίο έως
την Τεργέστη. Από εκεί, στις 15 Δεκεμβρίου 1913, αναχώρησαν με το πλοίο “Pannonia” και στις 10 Ιανουαρίου
1914 έφτασαν στην Αμερική. Επιπλέον ξέρουμε ότι:
·
Ο
Νικόλαος Βλάχος ήταν 22 ετών. Ως
επάγγελμα δήλωσε σερβιτόρος (waiter). Η μητέρα του λεγόταν
Αγόρω. Με 25 $ μαζί του πήγαινε στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Θεόδωρο
Βλάχο. Αυτό ήταν το β’ ταξίδι στις ΗΠΑ για το Νικόλαο Βλάχο. Πρώτη φορά είχε
έρθει την περίοδο 1910-12 και εργάστηκε στη Βοστώνη.
·
Ο
Χαράλαμπος Γούλας ήταν 18 ετών. Ο
πατέρας του λεγόταν Κωνσταντίνος. Ως εργάτης (με 25 $ στην τσέπη) αναζητούσε
δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Θεόδωρος Βλάχος.
Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1914 έγινε
από 2 άτομα, τους Σπ. Αθανασόπουλο και Ζαχ. Σκώκο. Το ταξίδι τους έγινε
τμηματικά. Από την Ελλάδα πήγαν με πλοίο στην Τεργέστη. Από αυτό το λιμάνι,
στις 2 Ιανουαρίου, επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Carpathia” και στις 22 Ιανουαρίου αποβιβάστηκαν στο
λιμάνι της Νέας Υόρκης. Για τους μετανάστες αυτούς γνωρίζουμε ότι :
·
Ο
Σπυρίδων Αθανασόπουλος ήταν τότε 20
ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Μιχαήλ. Με 25 $ μαζί του πήγαινε για δουλειά εργάτη
στο Κάμντεν (Camden) της Νότ. Καρολίνας, κοντά στον ξάδερφό του Χάρη Πούλο.
·
Ο
Ζαχαρίας Σκώκος ήταν 20 ετών. Ο
πατέρας του λεγόταν Ιωάννης. Κι αυτός είχε τον ίδιο προορισμό για δουλειά
εργάτη (με 25 $ στην τσέπη) στο Κάμντεν (Camden) της Νότ. Καρολίνας,
κοντά στον ξάδερφό του Χάρη Πούλο.
Η τρίτη ομαδική αναχώρηση στο 1914 αριθμούσε
8 άτομα και συγκροτήθηκε από τους : Κων. Μαντζούφα, Ιωάν. Σερετάκη, Στυλ.
Σερετάκη, Γεώρ. Σκεντέρη, Βασ. Τσαβαλιά, Δημ. Τσαβαλιά, Κων. Τσαβαλιά και Γεώρ.
Τσιτσάρα. Από το λιμάνι της Πάτρας, η ομάδα αναχώρησε με το πλοίο “Saxonia” και στις 2 Φεβρουαρίου
έφτασε στην Αμερική. Τα υπάρχοντα στοιχεία μας δηλώνουν ότι:
·
Ο
Κωνσταντίνος Μαντζούφας ήταν 17
ετών. Γράφτηκε ως μαθητής (scholar). Ο πατέρας του λεγόταν
Σπυρίδων. Με 25 $ μαζί του πήγαινε να συναντήσει τον αδερφό του Ιωάννη
Μαντζούφα στο Πίτσμπουργκ της Πενσυλβάνια.
·
Ο
Ιωάννης Σερετάκης ήταν 32 ετών. Ως
επάγγελμα δήλωσε ξενοδόχος (hotelkeeper). Ο πατέρας του λεγόταν
Νικόλαος. Με 23 $ στην τσέπη αναζητούσε δουλειά στο Άκρον[2] του Οχάιο, όπου ήταν ο
αδερφός του Κωνσταντίνος. Για τον Ιωάννη Σερετάκη αυτό ήταν το β’ ταξίδι στην
Αμερική, εφόσον είχε ξανάρθει την περίοδο 1906-12 και εργάστηκε στο Πίτσμπουργκ
της Πενσυλβάνια.
·
Ο
Στυλιανός Σερετάκης ήταν 17 ετών.
Γράφτηκε ως μαθητής (scholar). Ο πατέρας του λεγόταν
Λεωνίδας. Προορισμός του ήταν το Πίτσμπουργκ της Πενσυλβάνια (με 25 $ μαζί
του), όπου είχε τον αδερφό του Δημήτριο Σερετάκη.
·
Ο
Γεώργιος Σκεντέρης ήταν 18 ετών. Ο
πατέρας του λεγόταν Ιωάννης. Ως εργάτης έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη (με 25
$ στην τσέπη), κοντά στον αδερφό του Σεραφείμ Σκεντέρη.
·
Ο
Βασίλειος Τσαβαλιάς ήταν 30 ετών. Η
μητέρα του στην πατρίδα λεγόταν Ελένη. Με 22 $ μαζί του αναζητούσε δουλειά
εργάτη στο Ήστον (Easton) της Πενσυλβάνια, κοντά στον ξάδερφό του
Δημήτριο Κοντοπάνο. Αυτό ήταν το β’ ταξίδι στις ΗΠΑ για το Βασίλειο Τσαβαλιά.
Είχε έρθει πάλι την περίοδο 1910-12 και εργάστηκε πάλι στο Ήστον.
·
Ο
Δημήτριος Τσαβαλιάς ήταν 36 ετών. Η
μητέρα του στην πατρίδα λεγόταν Ελένη. Κι αυτός, με 73 $ στην τσέπη, δήλωσε ως
προορισμό για δουλειά εργάτη το Ήστον της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο φίλος του Δ.
Μπενέκος. Για το Δημήτριο Τσαβαλιά ήταν το β’ ταξίδι στην Αμερική, εφόσον πρωτοήρθε
την περίοδο 1905-08 και εργάστηκε πάλι στο Ήστον.
·
Ο
Κωνσταντίνος Τσαβαλιάς ήταν 17 ετών.
Γράφτηκε ως μαθητής (scholar). Η μητέρα του στην
πατρίδα λεγόταν Ελένη. Μαζί με τα αδέρφια του Βασίλειο και Δημήτριο κι αυτός
(με 25 $ μαζί του) πήγαινε στο Ήστον της Πενσυλβάνια, στον ίδιο φίλο.
·
Ο
Γεώργιος Τσιτσάρας ήταν 17 ετών.
Γράφτηκε ως μαθητής. Ο πατέρας του λεγόταν Νικόλαος. Με 25 $ στην τσέπη πήγαινε
να συναντήσει το θείο του Γεώργιο Σερετάκη στο Άκρον του Οχάιο.