"Τη μάνα μου τη Ρούμελη ν' αγνάντευα το λαχταρώ
Ψηλά που με νανούριζες καημένo Καρπενήσι!
Τρανά πλατάνια ξεδιψούν στις βρύσες με το κρύο νερό
Σαρακατσάνα ροβολάει και πάει για να γεμίσει.

Με κρουσταλλένια σφυριχτά, σε λόγγους φεύγουν σκοτεινούς
κοτσύφια και βοσκόπουλα με τα λαμπρά τα μάτια,
νερά βροντούνε στο γκρεμό και πάνε προς τους ουρανούς
ίσια κι ορθά, σαν την ψυχή της Ρούμελης, τα ελάτια..."

Ζαχαρίας Παπαντωνίου

Κυλιόμενο

21/11/24

Α Ρ Ι Σ Τ Ε Ι Α

 Συμβολή στην επέτειο της Εθνικής Αντίστασης

 Διήγημα του Δημήτρη Κ. Καραθεοδώρου, λογοτέχνη-φιλολόγου

 

   Μεσημεράκι θάταν, όταν έφτασε η μεγάλη είδηση. Ο φιλόλογός μας, ο κυρ Έλληνας, σύνδεσμος των ανταρτών από τους πρώτους, ντελάλισε σ’ όλους τους μαχαλάδες του χωριού, σαν άλλος Φειδιππίδης, το θεότρελο κατόρθωμά μας: “Ανατινάχτηκε η γέφυρα! Ανατινάχτηκε η γέφυρα! Καλή Λευτεριά! Ο φασισμός δεν θα περάσει!”

Ο ηθοποιός του ΔΗΠΕΘΕΡ Άρης Τσιούνης διαβάζει την ΑΡΙΣΤΕΙΑ
   Ξαλάφρωσε η καρδιά μας και γέλασε το φαρμακωμένο μας τ’ αχείλι. Διασίδι γίναμε στο χοροστάσι του χωριού κι αγκαλιαζόμασταν σαν στο Χριστός Ανέστη και κλαίγαμε από χαρά. Και στα ταίρια της, Χριστέ μου, λέγαμε, και στα ταίρια της! Κι υψώναμε ψηλά στον ουρανό, με πολεμάρχο τον κυρ Έλληνα, τα ταπεινά μας όπλα, ότι αυτά μας είχαν απομείνει, το τσεκούρι, τη βουκέντρα, το σκαλιστήρι, το σκεπάρνι, τη βαριά, το ξυλοφάι, το αρνάρι, τον κασμά, τον λοστό, το αμόνι, το ακόνι, το σφυράκι, τον σουβλιά, το δρεπάνι, την κοσιά, την πιρούνα, το χαντζάρι, το κλαδευτήρι, το δικέλλι, να τα βλογήσει η Λευτεριά, τώρα που ήρθε ανάμεσό μας.

   Και τα κορίτσια μας ανοίγαν τα προικιάρικα σεντούκια τους και στόλιζαν τα πορτόφυλλα και πορτοπαραθύρια με τα γαμήλια δώρα τους, χάρισμα κι αυτά στη Λευτεριά, γιατί όπως ελέγαν, σαν ελευθερωθούμε απ’ όλα κάμνουνε.

 

16/11/24

ΦΘΙΩΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ – 75 ΧΡΟΝΙΑ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ

 Βιβλιοπαρουσίαση

 Ομιλία Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου, σε εκδήλωση στις 16 Νοε. 2024

    Η πρόταση συγγραφής ενός επετειακού βιβλίου που θα αναδείκνυε τα 75 χρόνια ζωής και δράσης του Επιμελητηρίου Φθιώτιδας από το 1948 μέχρι το 2023 ήταν για μένα μια δύσκο­λη, αλλά ταυτόχρονα και ενδιαφέρουσα πρόκληση, επειδή παράλ­ληλα στα χρόνια αυτά διέτρεχε την οικονομική και πολιτική ιστο­ρία του τόπου μας. Επιπλέον όμως, έκρινα ότι ήταν αναγκαία η παρουσίαση της επιχειρηματικότητας στη Φθιώτιδα για πρώτη φορά, στα 200 χρόνια του ελεύθερου νεοελληνικού κράτους. Βέβαια, το έργο μου γινόταν πιο δύσκολο, όμως εκτίμησα ότι ήταν εφικτό. Η αποδοχή τής γενικευμένης πρότασής μου από το Δ.Σ. του Επιμελητηρίου, παρά τις δυσκο­λίες και τον όγκο του έργου σε 400 και πλέον σελίδες, επέτρεψε παράλληλα και ταυτόχρονα να αποδοθεί η σημαντική και ενδιαφέρουσα δυναμική των παραγωγικών φορέων αυτού του τόπου, οι οποίες αναδείχτηκαν τόσο πριν την ίδρυση του Επιμελητηρίου, όσο και μετά. 

Από το 19ο αι. υπήρξαν δημιουργικά άτομα, που ίδρυσαν επιχειρή­σεις στο νομό (βιομηχανίες, βιοτεχνίες, εμπόριο) με πολυετή λειτουργία, αξιοποιώντας τη γεωγραφική θέση της Φθιώτιδας, τα φυσικά αγαθά που παράγει ο πρωτογενής τομέας και τα υπάρχοντα τότε μέσα μεταφοράς (σιδηρόδρομος, λιμάνι Στυλίδας). Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι το Βιομηχανικό Συγκρότημα του  Παναγιώτη και μετά Κων/νου Αγαθοκλή στη Στυλίδα από το 1869, η ποτοποιία Ευθ. Στεφοπούλου από το 1865, ο έμπορος Ιωάν. Ανδρώνος από το 1871, ο έμπορος Δημ. Κονταξής από το 1867, ο βιομηχανικός οίκος Νικ. Ιωσήφ από το 1880 και η εμπορική εταιρεία Κων. Κρόκος – Αφοί Μουζέλη από το 1886. 

3/11/24

Από το Καλαπόδι Λοκρίδας, μετανάστες στην Αμερική (1907-1920)

 

Προλεγόμενα

   Το Καλαπόδι είναι ένα πεδινό  πλούσιο χωριό της Λοκρίδας. Ανήκει διοικητικά στο δήμο Λοκρών. Δεν το έχω επισκεφτεί.

   Μελετώντας τους Έλληνες μετανάστες που πήγαν στην Αμερική, εδώ και αρκετά χρόνια, κατέγραψα και όσους προήλθαν από το Καλαπόδι. Η συγκέντρωση του υλικού άρχισε πριν από χρόνια και βρέθηκαν αναλυτικά στοιχεία για 24 άτομα. Η εργασία ολοκληρώθηκε το Νοέμβριο του 2024.

   Για το αποτέλεσμα αυτό χρειάστηκε αρκετός χρόνος απασχόλησης. Με βοήθησε πολύ, μέσω του Διαδικτύου, το εξαιρετικό αμερικανικό αρχείο μετανάστευσης του νησιού Έλλις (EllisIsland). Η έρευνα απέδωσε 11 μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων και τελικά ανευρέθηκαν 24 ονόματα μεταναστών. Πρέπει να σημειωθεί, επειδή δεν ξέρω επώνυμα, ότι κατέγραψα ως μετανάστες από το Καλαπόδι, όσους δήλωσαν στην Αμερική ότι γεννήθηκαν ή ότι κατοικούσαν σ’ αυτό.