ΠΑΙΔΙΚΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

 

Το αγγελάκι

 

                                                                    του Δημήτρη Κ. Καραθεοδώρου

 

   1958. Μια ξεχωριστή χρονιά για τη μικρή μας πόλη. Ιδρύεται Γυμνάσιον Στυλίδος και χαρά μεγάλη σε μας τους αποφοίτους μαθητές του Δημοτικού Σχολείου. Με εισιτήριες εξετάσεις τον Ιούλιο του ’58, να ’μαι κι εγώ μαθητής της Α’ τάξεως του Γυμνασίου Στυλίδος, το Φθινόπωρο της ίδιας χρονιάς.

   Εφηβάκι - βραχνοκοκοράκι (λόγω μεταφώνησης) και ποιος με πιάνει.

   Με το πηλήκιο της σοφής μου κουκουβάγιας, πλαισιωμένης εκατέρωθεν με τα μεταλλικά γράμματα Γ.Σ. (Γυμνάσιο Στυλίδος ή γάιδαρος σαμαρωμένος, όπως μας παίρναν κάποιοι στο ψιλό, ως είναι το συνήθειό τους, οι απαίσιοι), φούσκωνα από περηφάνια και καμάρι που κι εγώ έμπαινα στον ναό της Γνώσης και επένδυα στα Γράμματα και τη θεραπευτική δύναμη της Παιδείας.

   Είχα μια προδιάθεση Νίκης... Αυστηρό το Γυμνάσιο, αυστηροί και οι καθηγητές (Νικολακοπούλου, φιλόλογος, Καρτσακλής, φιλόλογος, Κουτρούμπας, μαθηματικός, Νάκος, φυσικός), αφοσιωνόμουνα με αγάπη κι ευχαρίστηση στα μαθήματα εκείνα που πολλά είχαν να πουν στα ενδιαφέροντά μου.

   Εξηγούμαι, τα φιλολογικά. Τα διάβαζα μετά μανίας, τα ερευνούσα, τα αποστήθιζα, γιατί υφάρπαζαν το μυαλό και την ψυχούλα μου και μου υπόσχονταν κάτι καλό και σοφό για το μέλλον μου.

   Πλησίαζαν τα Χριστούγεννα του ’58 και οι καθηγητές μας μάς είπαν να φέρουμε όλοι στο Σχολείο από ένα τάλιρο για να αγοράσουμε δώρα, παιχνίδια και λαμπιόνια χριστουγεννιάτικα και να τα κληρώσουμε παραμονές των Χριστουγέννων σε όλα τα παιδιά. Για μας τους φτωχούς μαθητές με τα μπαλωμένα παντελόνια, τα τρύπια παπούτσια και τα λερά και σχισμένα πανωφόρια ήταν ασήκωτο ποσόν.

Από την Αγόριανη (Επτάλοφο) Φωκίδας, μετανάστες στην Αμερική (1901-1921)

Προλεγόμενα

    Η Αγόριανη (παλιότερα υπήρχε Άνω και Κάτω), που το 1927 μετονομάστηκε σε Επτάλοφο, είναι ορεινός οικισμός (σε υψόμετρο 830 μ.), στις ΒΑ πλαγιές του Παρνασσού, της περιοχής Παρνασσίδας, του νομού Φωκίδας. 

   Μελετώντας τους Έλληνες μετανάστες που πήγαν στην Αμερική, εδώ και αρκετά χρόνια, κατέγραψα και όσους προήλθαν από την Αγόριανη. Η συγκέντρωση του υλικού άρχισε πριν από χρόνια. Βρέθηκαν αναλυτικά στοιχεία για 72 άτομα. Η εργασία ολοκληρώθηκε το Νοέμβριο του 2022.

Η πλατεία Αγόριανης (Από https://passenger.gr/)

   Για το αποτέλεσμα αυτό χρειάστηκε αρκετός χρόνος. Με βοήθησε πολύ, μέσω του Διαδικτύου, το εξαιρετικό αμερικανικό αρχείο μετανάστευσης του νησιού Έλλις (Ellis Island). Η έρευνα απέδωσε 28 μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (10 μετανάστες έκαναν διπλό ταξίδι) και τελικά βρέθηκαν οι 72 καταγραφές. Υπόψη ότι δεν ξέρω επώνυμα των κατοίκων της. Η προσπάθεια ήταν πολύ δύσκολη, επειδή υπάρχει και Αγόριανη Λακωνίας, με κίνδυνο λάθους. Στηρίχθηκα περισσότερο στα επώνυμα του Εκλογικού Καταλόγου του 1865 του παλαιού δήμου Δωριέων.

Το Μυλαύλακο της Λαμίας

 

Ξηριάς Λαμίας (ελήφθη από το https://elsito.gr/)

   Η δημιουργία και η χρήση του πρέπει να ανάγονται στα χρόνια της Μυκηναϊκής περιόδου, όπως αποδεικνύεται από τους αντίστοιχους τάφους που βρέθηκαν στην περιοχή Ταράτσας, όταν έγιναν τα έργα για το δίκτυο φυσικού αερίου. Πιθανά λοιπόν κατοικήθηκε από τότε και το αυλάκι βοήθησε στην άρδευση μικρών καλλιεργειών.

   Από τα προεπαναστατικά χρόνια στα βόρεια της Λαμίας αναφέρεται ο οικισμός Ταράτσα. Ο περιηγητής Πουκεβίλ, το 1810 κατέγραψε 20 σπίτια. Ο πληθυσμός του οικισμού[1] στο τέλος του 19ου αι. ήταν 292 κάτοικοι (1889) και 110 κάτοικοι (1896), ενώ το 1920 ήταν 219 κάτοικοι.