"Τη μάνα μου τη Ρούμελη ν' αγνάντευα το λαχταρώ
Ψηλά που με νανούριζες καημένo Καρπενήσι!
Τρανά πλατάνια ξεδιψούν στις βρύσες με το κρύο νερό
Σαρακατσάνα ροβολάει και πάει για να γεμίσει.

Με κρουσταλλένια σφυριχτά, σε λόγγους φεύγουν σκοτεινούς
κοτσύφια και βοσκόπουλα με τα λαμπρά τα μάτια,
νερά βροντούνε στο γκρεμό και πάνε προς τους ουρανούς
ίσια κι ορθά, σαν την ψυχή της Ρούμελης, τα ελάτια..."

Ζαχαρίας Παπαντωνίου

Κυλιόμενο

5/3/19

Ιωάννης Γρηγ. Μακρόπουλος


Ένας Δήμαρχος “πρότυπο”, ένας οραματιστής πολιτικός



Πρόλογος

Ιωάν. Μακρόπουλος
   Ήταν ένας άνθρωπος αφοσιωμένος στο όραμά του για προσφορά στο κοινωνικό σύνολο. Πολέμησε και τραυματίστηκε, έγινε δήμαρχος Λαμίας με όραμα για την πόλη, και σε μια 4ετία έλυσε μακρόχρονα προβλήματα (ύδρευση, ασθένειες, κ.ά).
   Από άλλη θέση, του βουλευτή και κυρίως του υπουργού Προνοίας ολοκλήρωσε το κοινωνικό του έργο (Ορφανοτροφείο Αρρένων, Σανατόριο Αντίνιτσας). Έφτασε στο ύπατο αξίωμα του προέδρου της ελληνικής Βουλής. Δεν έκανε οικογένεια, αλλά φέρθηκε σαν πατέρας στο κοινωνικό σύνολο.
   Σε πορεία προς τις αυτοδιοικητικές εκλογές στο 2019, η παρουσίαση του έργου του αποτελεί άριστο οδηγό για τους υποψηφίους, αλλά και συγκριτικό κριτήριο για τους ψηφοφόρους. Επιθυμία μου είναι αυτή η γραφή να αποτελεί ένα πολιτικό μνημόσυνο και να βρει μιμητές.

Κωνσταντίνος Αθαν. Μπαλωμένος
               φυσικός

---



   Ο Ιωάννης Μακρόπουλος γεννήθηκε το 1883 στη Λαμία.  Ο πατέρας του λεγόταν Γρηγόριος (με καταγωγή από την Υπάτη) και ήταν ελληνορράπτης με ειδικότητα στις σκούφιες. Το ραφείο του ήταν στα στενά (οδός Καραϊσκάκη 6). Μέχρι τα βαθειά γηρατειά του συνέχισε το αγαπημένο του επάγγελμα. Έφτιαχνε περίφημες σκούφιες, όπως επίσης φουστανέλες, γιλέκα, κλπ. Σε μια επίσκεψή του στη Λαμία το 1937, ο δημοσιογράφος Αλέκος Μ. Λιδωρίκης έγραψε[1] γι αυτόν:

“Κάπου εκεί σ’ ένα στενάκι διαβάζω μιαν επιγραφή «Γρηγόρης Μακρόπουλος Ελληνοράπτης». Είναι ένα γεροντάκι σφριγηλόν με φουστανέλλα, ακμαίον, λεβέντικο ακόμη. Είναι ο πατέρας του άλλοτε υπουργού, Όλα επέρασαν, όμως αυτός ράβει ανακλαδωτά (!) σ’ ένα τραπέζι καθισμένος μια φουστανέλλα συντοπίτου. Είναι η Ρούμελη που ζη, που χαίρεται τη μακροβιότητά της και που φιλοσοφεί κισμέτι ανακλαδωτό (!) με του εγκοσμίου τη ματαιότητα.”

   Το σπίτι τους ήταν το παλιό αρχοντικό στην πλατεία Διάκου (που μετά αγοράστηκε από την Τράπεζα της Ελλάδος). Είχαν δίπλα και περιβόλι (κήπο), εκεί όπου βρίσκεται η “Χριστιανική Εστία”.
   Η οικογένεια που απέκτησε o Γρηγόριος Μακρόπουλος με τη γυναίκα του Ελένη αριθμούσε 9 παιδιά (4 αγόρια και 5 κορίτσια). Πρωτότοκος ήταν ο Ιωάννης. Τα άλλα άρρενα τέκνα ήταν ο Δημήτριος, ο Πέτρος (σκοτώθηκε στη μάχη του Λαχανά) και ο Στέφανος.
   Ο Ιωάννης τελείωσε τη βασική σχολική του εκπαίδευση στη Λαμία. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Αποφοίτησε[2] από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών το έτος 1903-1904, με πρύτανη τον Ιωάννη Παπαλουκά Ευταξία (1845-1927), από την Αμφίκλεια. Το 1904 άρχισε να ασκεί τη δικηγορία στο Πρωτοδικείο Λαμίας. Πήρε μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους και τραυματίστηκε στη μάχη της Μπάνιτσας[3] (19 Οκτωβρίου 1912, π.η.).
   Μετά από κλήση και πιεστική παρότρυνση ομάδας επωνύμων Λαμιωτών, έθεσε υποψηφιότητα στις δημοτικές εκλογές και στις 25-10-1925 εξελέγη δήμαρχος Λαμίας. Το ψηφοδέλτιό του πλαισίωσαν και εκλέχτηκαν σημαντικά ονόματα της πόλης, όπως Ευστ. Τσουκαλάς, Παν. Τομαράς, Κων. Πασχάλης, Κ. Μιχαλόπουλος, Ιωάν. Γιαννιτσιώτης, Νικ. Χονδρόπουλος, Αθαν. Γραμματίκας, Νικ. Παπαδογιώργος, Π. Χριστίδης, Απ. Αθανασίου, Δημ Καϋλάνης, Δημ. Ρόδιος, Γεώρ. Πλατής, Θρασύβ. Λεβαδίτης, Κων. Αποστόλου, Ισίδ. Ανδρώνος και Περ. Κλάρας. Περιλάμβανε δηλ. γιατρό, δικηγόρους, φαρμακοποιούς και εμπόρους της Λαμίας.
    Το πρόγραμμά του είχε 4 άξονες : εξυγίανση, νέα διδακτήρια για την  εκπαίδευση, κοινωνική πρόνοια και εξωραϊσμός της πόλης. Για την υλοποίηση του προγράμματος αυτού ερεύνησε, αναζήτησε και επέβαλε τις βέλτιστες λύσεις. Συγκεκριμένα :
(α) Απορρίπτοντας άλλες προτάσεις ύδρευσης της Λαμίας (από την περιοχή Ανάβρας, με άντληση απ’ το Σπερχειό ποταμό) δέχθηκε την άριστη πρόταση, από την πηγή Παλιοδρίστελα ή Νεροτριβή του Γοργοποτάμου. Ο καθηγητής Χημείας του ΕΚΠΑ Ε. Εμμανουήλ, το Δεκέμβριο του 1926 και μετά από χημική ανάλυση του νερού έγραψε στην αναφορά του ότι :

“το ύδωρ τούτο είναι εξαιρετικώς άριστον και ως εγώ τουλάχιστον γνωρίζω, ουδεμία της παλαιάς Ελλάδος πόλις ηυτύχησε να αποκτήσει τοιούτον ύδωρ”.

   Η ποσότητα του νερού επαρκούσε για πόλη 40-50 χιλιάδων κατοίκων και πλέον, προβλέποντας την ύδρευση μεγάλων μονάδων στρατού και των προσφυγικών συνοικισμών. Ο καθηγητής υδραυλικής και μηχανικός Αλεξ. Σίνος του ΕΜΠ και ο επιθεωρητής Δημοσίων Έργων μηχανικός Χρ. Σαδούκας εκτίμησαν το κόστος του τεχνικού έργου ύδρευσης σε 7 εκατομμύρια δρχ. Τη μελέτη και επίβλεψη του έργου ανέλαβε ο Αλ. Σίνος καθηγητής του ΕΜΠ, με 170.000 δρχ. Στο έργο συμπεριλαμβανόταν και η κατασκευή νέου υδραγωγείου.
Υπογραφή Ιωάννη Μακροπούλου (6-12-1925)
   Η παροχή του νερού θα ήταν 70 λίτρα/s που θα μεταφερόταν με χαλύβδινες και χυτοσιδηρές σωλήνες υψηλής πίεσης 20 ατμοσφαιρών. Έγιναν 3 μειοδοτικές δημοπρασίες, έτσι ώστε να μειωθεί το κόστος και τελευταίος μειοδότης ανεδείχθη ο Σπυρ. Κοκκίνης,  εκ Θεσ/κης, ως αντιπρόσωπος γαλλικού εργοστασίου, με προσφορά συνολικής αξίας 14.550 λιρών Αγγλίας. Ακολούθησε η σύναψη δημοτικού δανείου για ποσό 12 εκατομμυρίων δραχμών από την ΕΤΕ.
    Την κατασκευή των έργων ύδρευσης της πόλεως Λαμίας από τις πηγές Γοργοποτάμου, ως τελευταίος μειοδότης ανεδείχθη ο μηχανικός Δημ. Πέζαρης με ποσοστό 21 % έκπτωσης της δαπάνης προϋπολογισθείσης εκ 3.300.000 δρχ.  Το 1927, λόγω θανάτου του Δημ. Πέζαρη, το έργο ανέλαβε και συνέχισε η χήρα του Αγγελική Δ. Πέζαρη, με διορισμό επιβλέποντα μηχανικού.
   Επιπλέον, για το πρόβλημα της αποχέτευσης, που ήταν πηγή ελονοσίας και δυσοσμίας, φρόντισε να καλυφθεί το ρέμα από τα Πηγαδούλια μέχρι τη “Λαμιακή τάφρο” με την κατασκευή αποχετευτικού αγωγού, συμπληρώνοντας το έργο του προγενέστερου δημάρχου Νικολάου Κρίτσα. Από το 1927 έγινε δίκτυο υπονόμων σε μήκος 5 χλμ. περίπου κατά μήκος αρκετών οδών της Λαμίας για λόγους οικιακής υγιεινής, αλλά και εξάλειψης των πηγών ελονοσίας που μάστιζαν την περιοχή. Ταυτόχρονα, σφράγισε όλα τα πηγάδια της πόλης, που ήταν δίπλα σε βόθρους, με αποτέλεσμα τη μόλυνση του νερού των πηγαδιών και πολλούς θανάτους από δυσεντερία.
   Το δημοτικό πρόγραμμα Ιωάννη Μακροπούλου περιλάμβανε την κατασκευή δημοτικής αγοράς για τη συγκέντρωση κρεοπωλείων, ιχθυοπωλείων και λαχανοπωλείων και εξασφάλιση υγιεινής επαγγελματικής στέγης εις πολλούς επαγγελματίες, αποτελώντας επίσης έργα απαραίτητα για την εξυγίανση της πόλεως. Τη μελέτη ανέλαβε και έκανε ο μηχανικός Χρ. Σαδούκας, περιλάμβανε δε 47 καταστήματα. Εγκρίθηκε παμψηφεί από το Δημοτικό Συμβούλιο Λαμίας στις 27 Αυγούστου 1929. Όμως το έργο υλοποιήθηκε τον Ιούνιο του 1936, με δήμαρχο το Σπύρο Πετρόπουλο.
   Σημαντική συμβολή στην υγεία των κατοίκων της Λαμίας αποτελούσε και η δενδροφύτευση με 15 χιλιάδες πεύκα, που διατέθηκαν από το υπουργείο Γεωργίας για αναδάσωση των περιαστικών χώρων.
(β) Για τη λαϊκή εκπαίδευση, πριν ακόμα αναλάβει ως δήμαρχος μερίμνησε για την ίδρυση νυκτερινής Σχολής απόρων παίδων, στην οποία ο Επιθεωρητής των Δημοτικών Σχολείων και οι δημοδιδάσκαλοι της πόλεως προθυμοποιήθηκαν να διδάσκουν αμισθί.
Ιωάννης Μακρόπουλος
   Επίσης, η Λαμία χρειαζόταν διδακτήρια νέα, υγιεινά, που να καλύπτουν τις παιδαγωγικές ανάγκες. Μέχρι τότε (εκτός του Μουστακείου και του Παρθεναγωγείου) τα σχολεία ήταν όλα σε νοικιασμένα και ακατάλληλα κτίρια, ώστε η νοσηρότητα των παιδιών και εφήβων ήταν μεγάλη. Ο Δήμος Λαμίας σε εκποίηση δύο οικοπέδων (παλιού στρατώνα και νοσοκομείου)  θα τα αγόραζε για να γίνουν σ’ αυτά ένα σχολείο και μια άλλη κοινωνική χρήση. Στο διδακτήριο αυτό να περιλαμβάνονταν το Διδασκαλείο, η Εμπορική Σχολή και ό,τι άλλο συναφές για φιλανθρωπικούς σκοπούς.
(γ) Για το ζήτημα της κοινωνικής πρόνοιας, με σκοπό την υποστήριξη των πασχόντων, ο Ιωάννης Μακρόπουλος πρότεινε (1) τη δημιουργία ταμείου κοινωνικής πρόνοιας από το Δήμο Λαμίας και άλλες δωρεές και εισφορές, (2) την ίδρυση ορφανοτροφείου και Νοσοκομείου στη Λαμία, που επιπλέον θα διαθέτουν και επαγγελματικές σχολές, σε συνδυασμό με τα ιδρύματα Κων. Ελασσώνα (Ελασσώνειο Νοσοκομείο Λαμίας) και Κων. Μουστάκα (Μουστάκειο Ορφανοτροφείο Θηλέων).
   Έτσι, το 1928 από το δήμο Λαμίας αγοράστηκε ένα οικόπεδο (με ποσό 356.250 δρχ.) στο λόφο Γολγοθά (περιοχή παλιού Νεκροταφείου), όπου - μετά από απόφαση του υπουργείου Προνοίας, με υπουργό τον Ιωάννη Μακρόπουλο – από τις 3 Οκτ. 1933 άρχισε η οικοδόμηση του Ορφανοτροφείου Αρρένων Λαμίας, που υπάρχει μέχρι σήμερα.
(δ) Για τον εξωραϊσμό της πόλης χρειάστηκε ασφαλτόστρωση ή πισσόστρωση τουλάχιστον των κεντρικών οδών και πλατειών, που μέχρι τότε παρέμεναν με χώμα. Πρώτα ασφαλτοστρώθηκαν η πλατεία Λαού, η οδός Ρήγα Φεραίου και περιφερειακώς η πλατεία Ελευθερίας. Θα ακολουθούσαν κι άλλες.
   Σε 33 περίπου δρόμους της Λαμίας - εκτός του ιστορικού κέντρου της - που παρέμεναν ανώνυμοι, δόθηκαν ονόματα. Έγινε η σχετική διαμόρφωση των οδών και σκυρόστρωση (εφόσον τα οικονομικά του δήμου ήταν περιορισμένα)
   Επίσης ήταν επιτακτική η ανάγκη οργανώσεως της πυροσβεστικής υπηρεσίας του Δήμου προς αποφυγήν καταστροφών. Ακολούθησε προκήρυξη μειοδοτικής δημοπρασίας για προμήθεια αυτοκινήτου-καταβρεκτήρα που παράλληλα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και ως πυραντλία.
   Η κάλυψη των πολλών αναγκών του δήμου επέβαλε αύξηση των δημοτικών εσόδων, με φόρο των οικοδομών, τέλη ύδρευσης (με κανονισμό υδροληψίας) και τέλος αποχέτευσης.  Το μεγάλο έργο της ύδρευσης της Λαμίας επέβαλε τη σύναψη μεγάλου δανείου 12 εκατομμυρίων δραχμών. Πρέπει να τονιστεί ότι όλες οι αποφάσεις του δημοτικού συμβουλίου Λαμίας, στις εισηγήσεις του Δημάρχου ήταν ομόφωνες!
   Τότε, ένας αυτοσχέδιος στιχοπλόκος στο Σλα Μαχαλά της Λαμίας, ο Γιάν. Γιαννακάκης (ήταν οδοκαθαριστής) έδωσε αμέσως ένα δίστιχο :
                    “Εσύ μας έφερες νερό, νερό Γοργοποτάμου,
                     χαίρε, γιατί Μακρόπουλε, δροσίζεις την καρδιά μου”.
   Στις αρχές του 1928, μετά από εντολή του Ιωάννη Μακροπούλου, ολοκληρώθηκαν οι διαπραγματεύσεις με τη χήρα του πρώην δημάρχου Αριστείδη Σκληβανιώτη για την αγορά της πρώην οικίας του. Το μέγαρο (και σημερινό δημαρχείο) αποτελείται από 11 ευρύχωρα δωμάτια και παραδόθηκε στο δήμο Λαμίας στις 15 Μαρτίου 1928.
   Την περίοδο της δημαρχίας Ιωάν. Μακροπούλου έγινε επέκταση του σχεδίου πόλης στις συνοικίες Νέας Σφαίρας και Νέας Άμπλιανης.
   Ασχολήθηκε με το θέμα του ημιτελούς κτιρίου του “Πανείου” Θεάτρου Λαμίας. Από το 1898 το έργο-δωρεά του Οδυσσέα Πάνου είχε εγκαταλειφθεί.  Από τον Ιανουάριο του 1926, πρότεινε την εκχώρησή του σε εταιρία με μετοχές για αποπεράτωση με νέα μελέτη και προοπτική πολλαπλών χρήσεων του κτιρίου. Ανέθεσε τη νέα μελέτη στους αρχιτέκτονες Χρ. Σαδούκα και Κίμ. Λάσκαρη. Από τις αρχές του 1928 συστήθηκε Εταιρεία του Δημοτικού Θεάτρου Λαμίας με Καταστατικό και μετοχές που συγκέντρωσαν κεφάλαιο πλέον του 1 εκατ. δρχ. Το θέρος του 1929 όλα ήταν έτοιμα για να αρχίσουν οι εργασίες ανακατασκευής του Θεάτρου. Αν παρέμενε σε 2η θητεία ο ίδιος, το Θέατρο θα ήταν έτοιμο. Όμως οι δημοτικές εκλογές που ακολούθησαν με την έντονη αντιπαλότητα των υποψηφίων Γ. Πλατή και Αθ. Γραμματίκα και το οριακό εκλογικό αποτέλεσμα (νίκη του Γ. Πλατή με διαφορά 2 ψήφων) δίχασε τους Λαμιώτες και όλη η προσπάθεια του Ιωάννη Μακρόπουλου πήγε χαμένη.

Εδουάρδος Ερριώ
(Λαμία, 1929)
   Τον Απρίλιο του 1929 πέρασε από τη Λαμία ο τότε πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος, που μίλησε[4] από τον εξώστη του ξενοδοχείου “Αχίλλειον” της πλατείας Ελευθερίας, σε πλήθος κόσμου.
   Ως δήμαρχος, ο Ιωάννης Μακρόπουλος φρόντισε και για τη διεθνή προβολή της Λαμίας. Μετά από πρόσκλησή του, τον Αύγουστο του 1929, ήλθε με αυτοκίνητο ο δήμαρχος της Λυών Εδουάρδος Ερριώ και πρώην πρωθυπουργός της Γαλλίας. Επισκέφθηκε το δημαρχείο Λαμίας, τον προσφώνησε ο δήμαρχος στα γαλλικά και μετά τον συνόδευσε στις Θερμοπύλες, για ξενάγηση. Η άμεση προσφορά του Ερριώ ήταν να δεχτεί δωρεάν 2 νέους από τη Λαμία ως υποτρόφους στην Αγροτική Σχολή της Λυών. Στο αυτόγραφο που άφησε ο Ερριώ έγραψε (εδώ δίνεται σε μετάφραση):

Προσφέρω στο Δήμαρχο Λαμίας, ως ενθύμιο της λαμπρής υποδοχής, όλες μου τις ευχές για τη θαυμάσια πόλη του και τη μεγάλη του πατρίδα.
                                           Λαμία 19η Αυγούστου 1929.

   Η Λαμία είχε τότε το Ελασσώνειο Πολιτικό Νοσοκομείο, για (περιορισμένη έστω) κάλυψη των περιστατικών υγείας. Δεν είχε όμως Σανατόριο για τη μάστιγα της εποχής, τη φυματίωση. Για το πρόβλημα αυτό, στις αρχές του 1928 ανακοίνωσε την απόφαση της οικογένειας Μακροπούλου (Ιωάννης και Δημήτριος Μακρόπουλος και ο γαμπρός σε αδερφή τους Ιωάννης Κρανάκης), όπως έγραψε τότε ο τοπικός τύπος : « … θα ανεγερθεί Σταθμός νοσηλείας των φυματιώντων παρά την Μονήν Αντινίτσης, με ιατρική προστασία των γιατρών της Λαμίας. Οι αδελφοί Μακρόπουλοι προσέφεραν το ποσό των 400.000 δρχ. για το Ίδρυμα αυτό»[5].
   Για τον άνθρωπο Ιωάννη Μακρόπουλο (οι απλοί Λαμιώτες τον αποκαλούσαν μπαρμπα-Γιάννη), υπάρχει μια σύντομη αλλά εξαιρετική περιγραφή του έτους 1929, με τίτλο “Ένας πατέρας” από τον Αντ. Χατζηαποστόλου,  ειδικό απεσταλμένο της εφ. “Πατρίδα” των Αθηνών[6]. Ακολουθεί η περιγραφή αυτή :

   Η Λαμία έχει έναν πατέρα. Είναι ο αγαπημένος Δήμαρχός της. Γλυκομίλητος, έτοιμος να συμμεριστεί τον πόνον, την λύπην και τας ανάγκας των συμπολιτών του. Σκορπά ανακουφιστικά λόγια, φάρμακα, βοηθήματα. Σκορπά τον πλούτον της ακενώτου ψυχής του, χωρίς φειδώ και χωρίς διάκρισιν. Ευφραδής, διακρίνεται δια τις ευγενέστερες ορμές του. Εκδηλώνει έναν πόνον και μίαν μόρφωσιν, όχι μόνον για τον δήμον του, αλλά για την Ελλάδα ολόκληρη που ξεπερνούν το πλαίσιον ενός λεγομένου συγχρόνου διανοουμένου. Η Λαμία ολόκληρος τον λατρεύει και αυτός επιμένει να το αγνοή.
   Δεν ζητεί την ταπεινοφροσύνην, την πιστεύει. Σας λέει πως είναι βλάχος, χωριάτης, ενώ βλέπεις πως δίπλα του είνε το σύγγραμμα του Ενρύ Μωρουά “Η ζωή του Ντ’ Ισραέλι”.
Η εξυγίανσις της Ελλάδος. Να το όνειρόν του, ο σκοπός του. Είνε τελείως άκακος, δεν μισεί τον ελώδη πυρετόν, δια την εξαφάνισίν του οποίου ευχαρίστως θα εθυσίαζε την ζωήν του.
   Πόσο καλός πατέρας αλήθεια και πόσο κρίμα που δεν μπόρεσε η Λαμία, να τον κρατήσει εις το αξίωμά του. Μα δεν βαρυέσαι. Θα παύση να είνε δήμαρχός της, αλλά δεν θα παύση να είνε πατέρας της πάντα και να εργασθή αύριον από άλλης έδρας δια την ευημερίαν ολοκλήρου του νομού Φθιωτιδοφωκίδος.

   Η Λαμιώτισσα ερευνήτρια και συγγραφέας κα Μαρία Τζιβελέκη-Πολυμεροπούλου έγραψε ειδικά : “Όλοι οι Μακροπουλαίοι, άνδρες και γυναίκες ήταν σωματώδεις, μελαχρινοί, όμορφοι. Από τα αγόρια, ο μπαρμπα-Γιάννης ο Μακρόπουλος ήταν αρχοντάνθρωπος”.

Ιωάν. Μακρόπουλος
(σκίτσο, 1934)
   Δυστυχώς για τη Λαμία έμεινε ως δήμαρχος μόνο μία τετραετία, μέχρι τις 4-8-1929 (δεν θέλησε κι άλλη θητεία). Ο  γιατρός Ευστάθιος Τσουκαλάς, πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου Λαμίας κατά την τελευταία συνεδρίαση στις 27 Αυγούστου 1929, στην ομιλία του για τον απερχόμενο δήμαρχο Ιωάννη Μακρόπουλο είπε ότι “ήταν πρωτοφανής στα δημαρχιακά χρονικά η αμερόληπτη διοίκησή του και τα μεγάλα έργα που εκείνος και μόνον ήταν δυνατό να εκτελέσει, για τα οποία η πόλη θα υπερηφανεύεται και θα τον ευγνωμονεί
   Μετά το 1929 ο Ιωάννης Μακρόπουλος ασχολήθηκε με την πολιτική. Κατήλθε στις εθνικές εκλογές και το 1932 εξελέγη βουλευτής Φθιωτιδοφωκίδος με το Λαϊκό Κόμμα, όπως και το 1933. Στην κυβέρνηση Παναγή Τσαλδάρη ανέλαβε υπουργός Κρατικής Υγιεινής και Αντιλήψεως (την περίοδο 10-3-1933 έως 21-3-1934), ενώ παράλληλα ήταν και προσωρινός  υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων (την περίοδο 20-11-1933 έως 21-3-1934). Παράλληλα, πίεζε για το έργο κατασκευής του δρόμου μέχρι την Αντίνιτσα ώστε να ολοκληρωθεί το κτίριο του Σανατορίου Αντίνιτσας.
   Μετά έγινε υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων (την περίοδο 21-3-1934 έως 18-2-1935). Στις αρχές του 1935 παραιτήθηκε[7] για λόγους υγείας και έφυγε στο εξωτερικό (στη Βιέννη). Τον Ιούλιο του 1935 η υγεία του αποκαταστάθηκε και ο Ιωάννης Μακρόπουλος επέστρεψε[8]. Διαφώνησε με τους Λαϊκούς του Κόμματος για το θέμα της παλινόρθωσης της μοναρχίας και επαναφοράς του Γεωργίου Β’ και απείχε από την ενεργό πολιτική.
   Δικό του έργο ήταν οι νόμοι «περί προσφυγικής αποκαταστάσεως», «περί προστασίας θυμάτων και αναπήρων πολέμου», «περί προστασίας πολυτέκνων» και «περί διοικητικής εκπαιδεύσεως». Κατά τη διάρκεια της υπουργικής του θητείας είχε τότε την ευκαιρία να λάβει μέτρα για την προώθηση της Δελφικής Ιδέας, την οποία είχε συλλάβει ο ποιητής Άγγελος Σικελιανός, και την ίδρυση Διεθνούς Κέντρου Δελφών με την ψήφιση του σχετικού νόμου στη Βουλή και τη Γερουσία.

Ιωάν. Μακρόπουλος,
υπουργός Γεωργίας (1945)
   Στο τέλος του 1935, το Σανατόριο Αντίνιτσας ήταν έτοιμο και άρχισε να δέχεται ασθενείς. Διευθυντής-ιατρός ορίστηκε τελικά ο φυματιολόγος-ακτινολόγος ιατρός Λαμίας Σταύρος Τσιμπούρης. Το Σανατόριο λειτούργησε 9 χρόνια αλλά είχε τραγικό τέλος. Στις 13 Ιουνίου 1944, στρατιωτικό τμήμα Γερμανών το κατέστρεψαν, με πυροβόλα και ανατίναξη, χωρίς να ειδοποιήσουν τους 36 ασθενείς που ήταν μέσα!
   Μετά την Κατοχή και μετά την παραίτηση της κυβέρνησης Γεωργίου Παπανδρέου - την εποχή των Δεκεμβριανών του 1944 - στην κυβέρνηση Νικ. Πλαστήρα, ο Ιωάννης Μακρόπουλος χρημάτισε υπουργός Γεωργίας (την περίοδο 6-1-1945 έως 8-4-1945), δηλ. για 3 μήνες. Με την ιδιότητα αυτή συμμετείχε μαζί με τον Ιωάν. Σοφιανόπουλο (υπουργό Εξωτερικών) και Περ. Ράλλη (υπουργό Εσωτερικών) στην κυβερνητική αντιπροσωπεία, που κατέληξε στη Συμφωνία της Βάρκιζας, στις 12 Φεβρουαρίου 1945.
   Το 1946 πρωτοστάτησε στην επαναλειτουργία του “Πιστωτικού Συνεταιρισμού Τεχνοεργατών Λαμίας[9]”, που είχε διακοπεί λόγω της Κατοχής.

Ιωάν. Μακρόπουλος,
πρόεδρος Βουλής (1952-53)
   Στις εκλογές του 1952 εξελέγη βουλευτής Φθιώτιδος με το κόμμα “Ελληνικός Συναγερμός” και αρχηγό τον Αλέξανδρο Παπάγο και πήρε 10.598 ψήφους. Στη Βουλή των Ελλήνων εξελέγη πρόεδρος την περίοδο 15-12-1952 έως 16-11-1953, αφού έλαβε 230 ψήφους σε 286 παρόντες βουλευτές.  Αναλαμβάνοντας τα καθήκοντά του είπε μεταξύ άλλων : “Ας κινηθούν αι προσπάθειαι πάντων δια την αναγέννησιν και ανύψωσιν της Ελλάδος”. Όμως δεν δέχτηκε να επανεκλεγεί Πρόεδρος της Βουλής, επικαλούμενος λόγους υγείας.
    Δεν έκανε οικογένεια.
   Απεβίωσε από πνευμονική εμβολή στο νοσοκομείο “Ευαγγελισμός” στις 30  Ιανουαρίου του 1954, σε ηλικία 71 ετών. Η κηδεία του έγινε από το ναό της Μητρόπολης Αθηνών, με τιμές υπουργού εν ενεργεία. Ενταφιάστηκε στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών.
   Μετά το θάνατό του έγιναν αναπληρωματικές εκλογές και την έδρα  του κατέλαβε ο μικρότερος αδελφός του Στέφανος Μακρόπουλος.


ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ-ΑΝΑΦΟΡΕΣ-ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ

1.    Βιβλία Πρακτικών των Συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου Λαμίας (1925-1929)
2.    εφ. Η ΕΠΑΡΧΙΑ, ετών 1927-1940, Λαμία.
3.    Ληξιαρχικές Πράξεις, Δημοτολόγια από υπηρεσίες του Δήμου Λαμίας.
4.    Βικιπαίδεια


ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ



[1] Ο Αλέκος Λιδωρίκης (1907-1988) ήταν δημοσιογράφος, λογοτέχνης και σπουδαίος θεατρικός συγγραφέας. Το παραπάνω απόσπασμα αναδημοσιεύτηκε στην εφ. Η ΕΠΑΡΧΙΑ, 8-12-1937, Λαμία.
[2] Μαζί μ’ αυτόν ήταν και οι παρακάτω Φθιωτείς :  Γ.Ν. Πολυμερόπουλος,  Ν. Ξηροτύρης (απ’ την Υπάτη), Κων. Καζάκος, Γ. Α. Καζούλης, Ν. Μ. Μερεντίτης και Κ. Σ. Δημερούκης (απ’ την Λαμία). [βλ. Κώστα Δημοσθ. Γαλλή: “Καθηγητές και Υφηγητές του Πανεπιστημίου Αθηνών τον 19ο αι.”, περ. «Φθιωτικά Χρονικά» 1987, σελ. 9, Λαμία].
[3] Έχει μετονομαστεί και λέγεται Βεύη. Ανήκει στο νομό Φλώρινας. Κατελήφθη από την 5η ελληνική μεραρχία μετά το Αμύνταιο (που παλιά λεγόταν Σόροβιτς).
[4] εφ. Η ΕΠΑΡΧΙΑ, φ. 131, σελ. 1, 13-4-1929, Λαμία.
[5] εφ. Η ΕΠΑΡΧΙΑ, φ. 16, σ. 4, 11-2-1928, Λαμία.
[6] αναδημοσιεύτηκε από την τοπική εφ. Η ΕΠΑΡΧΙΑ, φ. 160, σ. 1, 19-7-1929, Λαμία.
[7] εφ. Η ΕΠΑΡΧΙΑ, φ.  925, σ. 4, 16-2-1935, Λαμία.
[8] εφ. Η ΕΠΑΡΧΙΑ, φ.  975, σ. 1, 1-8-1935, Λαμία.
[9] Μετεξελίχθηκε στη Συνεταιριστική Τράπεζα Λαμίας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου