Από το χωριό Ζιώψη Φθιώτιδος, μετανάστες στην Αμερική (1907-1915)

Πρόλογος

   Καταγράφοντας τους μετανάστες του τόπου μας, έμαθα για ένα χωριό με αυτό το όνομα και κράτησα τα ονόματα που τυχαία συνάντησα στην έρευνα. Πρόσφατα, έλαβα από τον αναπλ. καθηγητή του ΕΚΠΑ κ. Δημήτριο Β. Γόνη κάποια ανάτυπα εργασιών του και τον ευχαριστώ γι’ αυτά. Σε ένα απ’ αυτά με τον τίτλο “Επιγραφή στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου Ασπροκάμπου Φθιώτιδας (1738)”, Αθήναι 1994, μου έφερε την ιδέα να αναζητήσω κι άλλους μετανάστες από τη Ζιώψη (μετονομάστηκε το 1927 σε Ασπρόκαμπο). Δυστυχώς δεν ήξερα επώνυμα των παλιότερων κατοίκων της. Με βοήθησε κάπως το υλικό που έχει αναρτήσει ο εξαιρετικός ερευνητής-δάσκαλος κ. Ευθυμίου στο γνωστό μπλογκ (http://fthiotikos-tymfristos.blogspot.gr).

   Εντοπίστηκαν 26 μετανάστες και είναι γνωστή η διαδρομή τους. Σε μορφή Χρονικού δίνεται το πληροφοριακό υλικού του αρχείου. Η παρούσα εργασία μπορεί να συμπληρωθεί, με την τύχη των μεταναστών αυτών, δηλ. ποιοι γύρισαν στην πατρίδα και ποια ήταν η προκοπή τους (επαγγελματική και προσωπική). Πιθανότατα υπάρχουν κι άλλοι που δεν εντοπίστηκαν στην παρούσα προσπάθεια.

   Επιπλέον θα μπορούσε να εμπλουτιστεί με φωτογραφικό υλικό των μεταναστών αυτών στις ΗΠΑ, που εγώ δεν έχω αυτή τη δυνατότητα. Αν υπάρχει κάποιος Σύλλογος ή με πρωτοβουλία κάποιου (ή κάποιων), αν αναζητηθούν και βρεθούν σε απογόνους κάποιες φωτογραφίες, θα συμπληρώσουν την προσπάθεια αυτή.

    Η εργασία-μελέτη αυτή θέλει να τιμήσει τους ανθρώπους του χωριού αυτού, για την τόλμη και την απόφαση να φύγουν στα ξένα (μερικοί ίσως να μην ξαναδούν τον τόπο τους), θυσιάζοντας τα καλύτερά τους χρόνια για να  ζήσει η γονική οικογένεια και οι ίδιοι καλύτερα.

    Μετά από έναν αιώνα, η προσπάθεια αυτή αποτείνεται στο θυμικό όσων έζησαν ή έχουν εικόνες από τα χρόνια της μετανάστευσης στην Αμερική. Είναι όμως μια αναγκαία κατάθεση μνήμης για τους νεότερους, στους οποίους και αφιερώνεται.

      Κωνσταντίνος Αθ.  Μπαλωμένος

                              φυσικός

Οι Ιατρικοί Σύλλογοι στο νομό Φθιώτιδος (μέχρι το 1960)

Πρόλογος

    Δεν ανήκει στο σκοπό αυτής της προσπάθειας η ολοκληρωμένη παρουσίαση και το πολύχρονο έργο ενός Συλλόγου με πολύπλευρο έργο, σημαντική κοινωνική απήχηση και βασικό ρόλο για την υγεία του συνόλου. Εν τούτοις, παρά την έλλειψη του απαραίτητου υλικού τεκμηρίωσης, χωρίς πρακτικά για την περίοδο 1885-1925 και με σποραδικά δημοσιεύματα, θα αποδοθεί ένα ιστορικό των Ιατρικών Συλλόγων Λοκρίδας και Λαμίας (έτσι αναφερόταν σε προπολεμικά δημοσιεύματα) ή της Φθιώτιδος (όπως ήταν το ορθότερο).

    Η παρούσα εργασία αποτελεί τμήμα μιας ανέκδοτης μεγάλης εργασίας-μελέτης με τίτλο “Οι γιατροί της Φθιώτιδας (1860-1960)”, που ολοκληρώθηκε το 2009.

   Κατά την προγενέστερη περίοδο 1835-1881, η Λαμία αριθμούσε 35 γιατρούς, που κατάγονταν από διάφορα μέρη (Ήπειρο, Επτάνησα, κλπ.), αλλά οι περισσότεροι προέρχονταν από οικογένειες της Λαμίας. Πηγή της προσπάθειας αυτής αποτέλεσε το υπάρχον αρχείο των Ιατρικών Συλλόγων Φθιώτιδας και Λοκρίδας (δεν βρέθηκε αντίστοιχο του Δομοκού).

    Ως καταληκτικός χρόνος της προκείμενης εργασίας τέθηκε το έτος 1960, εφόσον έπρεπε να οριοθετηθεί το υλικό για να είναι δυνατή και η μελέτη του. Είναι προφανές ότι όσοι γιατροί απέκτησαν άδεια άσκησης επαγγέλματος μετά το 1960 δεν περιλήφθηκαν στην παρούσα εργασία. Αποτελούν αντικείμενο μιας επόμενης, που θα συμπληρώσει το “παζλ” αυτής της κοινωνικής τάξης.   Θα προηγηθεί ένα σύντομο ιστορικό του Ιατρικού Συλλόγου Λοκρίδας και θα ακολουθήσει το αντίστοιχο της Λαμίας (αρχικά) και Φθιώτιδος (αργότερα).

   Οφείλω και αποδίδω τις ευχαριστίες μου σε όσους συνέβαλαν στην πραγματοποίηση της εργασίας αυτής. Αναφέρω ιδιαίτερα τον τότε πρόεδρο του Ιατρικού Συλλόγου Φθιώτιδος (Ι.Σ.Φ.) κ. Κων. Χαντζή για την εμπιστοσύνη του στο σεβασμό της  χρήσης των στοιχείων του αρχείου.

   Επίσης η βοήθεια των αιρετών εκπροσώπων των τοπικών κοινωνιών στην παροχή στοιχείων ήταν πολύ σημαντική και τους ευχαριστώ. Η άμεση ανταπόκρισή τους για εμπλουτισμό των στοιχείων της εργασίας αυτής αποτελεί ελάχιστο δείγμα της ευαισθησίας τους και της αγάπης για τους γιατρούς που υπηρέτησαν τον τόπο τους.

                                                            Κωνσταντίνος Αθ. Μπαλωμένος
                                                                            φυσικός