"Τη μάνα μου τη Ρούμελη ν' αγνάντευα το λαχταρώ
Ψηλά που με νανούριζες καημένo Καρπενήσι!
Τρανά πλατάνια ξεδιψούν στις βρύσες με το κρύο νερό
Σαρακατσάνα ροβολάει και πάει για να γεμίσει.

Με κρουσταλλένια σφυριχτά, σε λόγγους φεύγουν σκοτεινούς
κοτσύφια και βοσκόπουλα με τα λαμπρά τα μάτια,
νερά βροντούνε στο γκρεμό και πάνε προς τους ουρανούς
ίσια κι ορθά, σαν την ψυχή της Ρούμελης, τα ελάτια..."

Ζαχαρίας Παπαντωνίου

Κυλιόμενο

27/7/22

Από το Σκλήθρο Φωκίδας μετανάστες στην Αμερική (1907-1921)

Προλεγόμενα

   Το Σκλήθρο είναι ορεινός οικισμός (σε υψόμετρο 760 μ.) της περιοχής Παρνασσίδας, του νομού Φωκίδας. Δεν το έχω επισκεφτεί.

   Μελετώντας τους Έλληνες μετανάστες που πήγαν στην Αμερική, εδώ και αρκετά χρόνια, κατέγραψα και όσους προήλθαν από το Σκλήθρο. Η συγκέντρωση του υλικού άρχισε πριν από χρόνια. Βρέθηκαν αναλυτικά στοιχεία για 32 άτομα. Η εργασία ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο του 2022.

Οδική πινακίδα

   Για το αποτέλεσμα αυτό χρειάστηκε αρκετός χρόνος. Με βοήθησε πολύ, μέσω του Διαδικτύου, το εξαιρετικό αμερικανικό αρχείο μετανάστευσης του νησιού Έλλις (Ellis Island). Η έρευνα απέδωσε 15 μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (1 μετανάστης έκανε διπλό ταξίδι) και τελικά βρέθηκαν οι 32 καταγραφές. Υπόψη ότι δεν ξέρω επώνυμα των κατοίκων της. Ίσως να διέφυγαν κάποια ονόματα που δεν εντόπισα ή να έγραψαν άλλο τόπο γέννησης και προηγούμενης διαμονής. Θυμίζω τη (συνήθη) περίπτωση που κάποιοι, τότε στις ΗΠΑ, δήλωναν ότι γεννήθηκαν ή ότι διέμεναν στη μεγαλύτερη πόλη (π.χ. Άμφισσα) ή άλλο χωριό της περιοχής.

   Η εργασία-μελέτη αυτή θέλει να τιμήσει τους ανθρώπους του Σκλήθρου, για την τόλμη και την απόφαση να φύγουν στα ξένα (μερικοί ίσως να μην ξαναδούν τον τόπο τους), θυσιάζοντας τα καλύτερά τους χρόνια για να  ζήσει η γονική οικογένεια και οι ίδιοι καλύτερα.

   Μετά από έναν αιώνα, η προσπάθεια αυτή αποτείνεται στο θυμικό όσων έζησαν ή έχουν εικόνες από τα χρόνια της μετανάστευσης στην Αμερική. Είναι όμως μια αναγκαία κατάθεση μνήμης για τους νεότερους, στους οποίους και αφιερώνεται.

Κωνσταντίνος  Αθαν. Μπαλωμένος

                  φυσικός

21/7/22

Η μούσα της Στυλίδας

του Δημήτρη Κ. Καραθεοδώρου, φιλολόγου

 

   Στην αρχαία μας Μυθολογία μια από τις εννέα Μούσες ήταν και η Καλλιόπη και μάλιστα η πιο σεβαστή. Συνήθως η Καλλιόπη :

”παρίσταται εις στάσιν ρεμβώδη. Η κεφαλή της ακουμβά επί της χειρός της ž  ο αγκών της στηρίζεται επί των γονάτων της. Καλλίφωνος και καλλιεπής ρητορική, δι’ ης και πολιτεύονται και δήμους προσφωνούσιν, άγοντες πειθοί και ου βία εφ’ ό,τι αν προαιρώνται”.

 

Η κεντρική πλατεία της Στυλίδας (το 1937)

16/7/22

Από το Βασίλειο Καϊλάνη, στο Νικόλαο Κατσούδα

 

Ένα ακόμα αιωνόβιο Φαρμακείο στη Λαμία

    Ήταν στη δεκαετία του ’20, όταν στα υπάρχοντα τότε φαρμακεία της Λαμίας προστέθηκε άλλο ένα. Αυτό ήταν του φαρμακοποιού Βασιλείου Κ. Καϊλάνη. Η θέση του ήταν σε ενοικιασμένο κτίριο, στα δυτικά της πλατείας Βασιλέως Κωνσταντίνου (Σταροπάζαρο), δίπλα από το κτίριο, όπου τώρα στεγάζεται η Τράπεζα Αττικής.

   Ο Βασίλειος Καϊλάνης είχε αναπτύξει και κοινωνική δράση. Μετά από λαϊκό έρανο, ως εκπρόσωπος λαϊκής επιτροπής το 1935 παρέδωσε στο Δήμο Λαμιέων αναθηματική στήλη, η οποία στήθηκε στην Καμηλόβρυση, εις μνήμην των πεσόντων κατά το 1897 (προϊόν λαϊκού εράνου). Η εκδήλωση έγινε την Κυριακή 12 Μαΐου 1935, στο καθιερωμένο ετήσιο μνημόσυνο[1] στην Ταράτσα Λαμίας.

7/7/22

Από τα Βελωτά Ευρυτανίας, μετανάστες στην Αμερική (1907-1914)

 

Προλεγόμενα

  Τα Βελωτά είναι ένας ορεινός οικισμός στα ΝΔ του νομού Ευρυτανίας και σε υψόμετρο 780 μ. Ο Προυσός είναι σε απόσταση 18 χμ. στα ΝΔ του χωριού. Δεν το έχω επισκεφθεί.

 

Το χωριό Βελωτά και στο βάθος η Χελιδόνα (Η φωτογραφία ελήφθη από www.katelanos,blogspot.gr)


   Μελετώντας τους Έλληνες μετανάστες που πήγαν στην Αμερική, εδώ και αρκετά χρόνια, κατέγραψα και όσους προήλθαν από τα Βελωτά. Η συγκέντρωση του υλικού άρχισε πριν από χρόνια και βρέθηκαν αναλυτικά στοιχεία για 17 άτομα. Η εργασία ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο του 2022.