Από τη Βούλπη Ευρυτανίας, μετανάστες στην Αμερική (1908-1914)

Προλεγόμενα

   Η Βούλπη είναι ένα ορεινό χωριό του νομού Ευρυτανίας, σε υψόμετρο 700 μ. με αρκετούς μικρούς οικισμούς. Δεν το έχω επισκεφθεί.

   Μελετώντας τους Έλληνες μετανάστες που πήγαν στην Αμερική, εδώ και αρκετά χρόνια, κατέγραψα και όσους προήλθαν από τη Βούλπη. Η συγκέντρωση του υλικού άρχισε πριν από χρόνια και βρέθηκαν αναλυτικά στοιχεία για 17 άτομα. Η εργασία ολοκληρώθηκε τον Αύγουστο του 2024.

 

Η Βούλπη (Η φωτογραφία ελήφθη από httpswww.eirinika.gr)

  

    Για το αποτέλεσμα αυτό χρειάστηκαν πολλές μέρες και ώρες εντατικής απασχόλησης. Με βοήθησε πολύ, μέσω του Διαδικτύου, το εξαιρετικό αμερικανικό αρχείο μετανάστευσης του νησιού Έλλις (EllisIsland). Η έρευνα απέδωσε 10 μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (ένας μετανάστες έκανε διπλό ταξίδι) και τελικά ανευρέθηκαν στοιχεία για 17 άτομα. Πρέπει να σημειωθεί, επειδή δεν ξέρω επώνυμα, ότι κατέγραψα ως μετανάστες από τη Βούλπη, όσους δήλωσαν στην Αμερική ότι γεννήθηκαν και κατοικούσαν σ’ αυτήν. Ίσως να διέφυγαν κάποια ονόματα που δεν εντόπισα ή μπορεί να έγραψαν άλλο τόπο γέννησης και προηγούμενης διαμονής.

   Η εργασία-μελέτη αυτή θέλει να τιμήσει τους ανθρώπους από τη Βούλπη, για την τόλμη και την απόφαση να φύγουν στα ξένα (μερικοί ίσως να μην ξαναδούν τον τόπο τους), θυσιάζοντας τα καλύτερά τους χρόνια για να  ζήσει η γονική οικογένεια και οι ίδιοι καλύτερα.

   Μετά από έναν αιώνα, η προσπάθεια αυτή αποτείνεται στο θυμικό όσων έζησαν ή έχουν εικόνες από τα χρόνια της μετανάστευσης στην Αμερική. Είναι όμως μια αναγκαία κατάθεση μνήμης για τους νεότερους, στους οποίους και αφιερώνεται.

Κωνσταντίνος  Αθαν. Μπαλωμένος

                  φυσικός

 

 Αυτοδιοικητικά

Οικισμός Βούλπη Ευρυτανίας

   Από τις 30 Σεπτεμβρίου 1836 ο οικισμός Βούλπη προσαρτήθηκε διοικητικά στο δήμο Αγραίων (με πρωτεύουσα το Κεράσοβο) του νομού Ακαρνανίας και Αιτωλίας.

   Στις 31 Αυγούστου 1912, ο οικισμός Βούλπη αποσπάστηκε από το δήμο Αγραίων. Ιδρύθηκε κοινότητα Βούλπης, που περιλάμβανε τον ομώνυμο οικισμό και την έδρα της κοινότητας. Υπαγόταν στο νομό Αιτωλοακαρνανίας. Σ’ αυτή προσαρτήθηκε και ο οικισμός Παλαιοκάτουνον.

   Στις 22 Μαρτίου 1943 ο οικισμός και η κοινότητα Βούλπης αποσπάστηκε από το νομό Αιτωλοακαρνανίας και πλέον υπάγεται στο νομό Ευρυτανίας. Στις 5 Απριλίου 1981 προσαρτήθηκε στην κοινότητα Βούλπης και ο οικισμός Καρναίικα, που καταργήθηκε.

   Στις 4 Δεκεμβρίου 1997, η κοινότητα Βούλπης καταργήθηκε και ο οικισμός προσαρτήθηκε στο δήμο Απεραντίων. Στις 7 Ιουνίου 2010, ο δήμος Απεραντίων καταργήθηκε και ο οικισμός Βούλπης προσαρτήθηκε στο δήμο Αγράφων.

   Ο πληθυσμός του (απογραφή 2011) ήταν 158 κάτοικοι.

 

1.   Στοιχεία για τη μετανάστευση από τη Βούλπη στην Αμερική[1]

   Από τους 17 μετανάστες που τελικά εντόπισε η παρούσα εργασία, οι περισσότεροι (7) έφυγαν το έτος 1910 (ποσοστό 41%). Συνολικά έγιναν 10 μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (ομαδικά και μεμονωμένα). Βρέθηκε1 μετανάστης που έκανε διπλό ταξίδι.

   Το ποσοστό που μετανάστευσε (τα 17 άτομα) ως προς τον πληθυσμό της Βούλπης ήταν 5 %, που είναι μικρότερο σε σχέση με το γενικό μέσο όρο της ελληνικής μετανάστευσης (που ήταν 8%). Η περιοχή είχε κυρίως κτηνοτροφία, ήταν ορεινή και σχετικά κάλυπτε τις ανάγκες της ζωής[2] των κατοίκων της.

    Οι μετανάστες ήταν μόνον άρρενες. Μελετώντας την ηλικιακή κατανομή συμπεραίνουμε ότι κυριάρχησαν οι παραγωγικές ηλικίες 21-30 ετών (με 8 άτομα). Ακολούθησαν οι μεγαλύτερες ηλικίες 31-40 ετών (με 6 άτομα) και μετά οι μικρότερες ηλικίες έως και 20 ετών (με 3 άτομα). Η κατανομή σε ομάδες ηλικιών των μεταναστών από τη Βούλπη, δίνεται στον πίνακα 3.

                 Μικρότερες ηλικίες μεταναστών :

(α) Ανδρεάκης Λάμπρος, ετών 18 (πήγε το 1912)

(β) Φούκας Νικόλαος, ετών 18 (πήγε το 1912)

Μεγαλύτερες ηλικίες μεταναστών :

(α) Γρούμπας Ιωάννης, ετών 44 (πήγε το 1914)

   Ο μέσος όρος ηλικιών όλων των μεταναστών είναι 28 έτη.

   Οι σχετικά περισσότεροι μετανάστες από τηΒούλπη ήταν έγγαμοι. Πιο συγκεκριμένα, από τους 17 μετανάστες, οι 10 ήταν άγαμοι και οι υπόλοιποι 7 ήταν έγγαμοι.

   Από τις οικογένειες του χωριού, τα περισσότερα (αριθμητικά) ταξίδια των μεταναστών στην Αμερική κατέγραψαν τα επώνυμα :

 

 

   Συνολικά έγιναν 10 ταξίδια, που διακίνησαν τους 17 μετανάστες από τη Βούλπη. Όλοι οι μετανάστες έφυγαν από το λιμάνι της Πάτρας. Τα ταξίδια διαρκούσαν 2-3 εβδομάδες, ανάλογα με το πλοίο.

  Η επιλογή του πλοίου δεν είχε κάποια ιδιαίτερη σημασία, εκτός από το κόστος του εισιτηρίου και την πυκνότητα των δρομολογίων. Τα ελληνόκτητα πλοία ήταν λιγότερα σε σχέση με τα ξένα. Στην προκείμενη περίπτωση σχεδόν όλοι οι μετανάστες από τη Βούλπη (16 άτομα) έφυγαν με ξένα πλοία. Με ελληνικά πλοία έφυγε μόνον 1 άτομο.

   Σε σύγκριση, τα μεμονωμένα ταξίδια ήταν πολύ περισσότερα από τα ομαδικά. Συγκεκριμένα, έγιναν 6 μεμονωμένα ταξίδια και  4 ομαδικά. Αναλυτικά στοιχεία για τα πλοία δίνονται στον Πίνακα 6, που παρατίθεται. Το 1914, σε ένα ταξίδι, έφυγαν 5 άτομα με το πλοίο “Argentina”.

   Φτάνοντας στο λιμάνι της Νέας Υόρκης, οι μετανάστες περνούσαν από υγειονομικό έλεγχο επάνω στο πλοίο. Μετά κατέβαιναν και μαζί με τις αποσκευές τους περίμεναν στη σειρά για την τελική καταγραφή και έλεγχο της υπηρεσίας Μετανάστευσης, στο κτίριο του EllisIsland (νησιού Έλλις), που οι Έλληνες το έλεγαν «Καστιγγάρι».

   Οι άρρωστοι, όσοι είχαν κάποια καταδίκη (κλοπή ή έγκλημα), όσοι δεν είχαν συγγενείς ή φίλους στην Αμερική κι όσοι δεν είχαν λίγα χρήματα για εισιτήριο στον τόπο προορισμού, υποχρεωτικά επέστρεφαν στο πλοίο για  επαναπατρισμό.

    Στη Νέα Υόρκη δεν έμεναν πολύ (ήταν πολύ ακριβή πόλη). Με ένα ποσό γύρω στα 20 δολάρια, αγόραζαν το εισιτήριο και έτρωγαν κάτι στη διαδρομή μέχρι τον τόπο προορισμού.

   Οι πολιτείες προορισμού που επέλεξαν οι μετανάστες από τη Βούλπη φαίνονται στον Πίνακα 7. Οι περισσότεροι επέλεξαν την πολιτεία της Νέας Υόρκης(9 άτομα). Ακολούθησε η πολιτεία της Πενσυλβάνια (4 άτομα). Μικρότερες προτιμήσεις υπήρξαν στις πολιτείες της Βιρτζίνια και Δυτ. Βιρτζίνια. Τα αριθμητικά στοιχεία των προορισμών φαίνονται στον παρατιθέμενο πίνακα 7.

   Αναλυτικά, οι μετανάστες επέλεξαν τους επόμενους τόπους (σε παρένθεση είναι ο αριθμός μεταναστών) :

 

2.   Επαγγέλματα των μεταναστών

    Η αριθμητική πλειοψηφία των μεταναστών, δηλ. 12 άτομα δήλωσε απλό εργάτης (laborer, worker, workman). Υπήρξαν και άλλα συναφή επαγγέλματα. Στοιχεία αυτών ακολουθούν:

 

3.   Διπλό ταξίδι στην Αμερική

   Από το σύνολο των μεταναστών, εντοπίστηκε1άτομο που έκανε διπλό ταξίδι στην Αμερική. Ο συνήθης λόγος ήταν η στράτευση για τους Βαλκανικούς πολέμους 1912-13 και μετά έφυγαν πάλι.

Το όνομα και οι πολλαπλοί προορισμοί ακολουθεί:

1.    Δημήτριος Νιαβής :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1910-13 στην πόλη Ρήνοκ  (Roanoke) της Βιρτζίνια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1914 πάλι στον ίδιο προορισμό.

 

4. Αλφαβητικός πίνακας των μεταναστών από τη Βούλπη

   Από το αμερικανικό αρχείο του νησιού Έλλις (Ellisisland) μέσω του Διαδικτύου (internet) βρέθηκαν οι περισσότεροι μετανάστες από τη Βούλπη που έφτασαν στις Η.Π.Α. και καταγράφηκαν. Από το 1892 έως το 1924, περισσότεροι από 22 εκατομμύρια μετανάστες, επιβάτες, και μέλη πληρώματος των πλοίων ήρθαν στις ΗΠΑ μέσω του νησιού Ellis και του λιμένα της Νέας Υόρκης και έχουν καταγραφεί[3]. Τα βασικά στοιχεία των μεταναστών της Βούλπης δίνονται συνοπτικά στον παρακάτω πίνακα (με αλφαβητική σειρά και έτσι ακριβώς, όπως τα κατέγραψαν στην Υπηρεσία Μετανάστευσης των ΗΠΑ):

 

 

α/α       Ονοματεπώνυμο            χρ. άφιξης   ηλικία       έγγαμος           Πλοίο ταξιδιού       Λιμάνι αναχώρ.

1       Ανδρεάκης Ευάγγελος       3-7-1910        26           όχι          Martha Washington      Πάτρα

2       Ανδρεάκης Ιωάννης           10-4-1914       37           ναι          Argentina                  Πάτρα

3       Ανδρεάκης Λάμπρος          30-6-1912       18           όχι          Martha Washington      Πάτρα

4       Ανδρεάκης Νικόλαος         10-4-1914       24           όχι          Argentina                  Πάτρα

5       Γερονίκος Θωμάς              10-11-1910     26           όχι          Laura                        Πάτρα

6       Καραγεώργος Δημήτριος    10-4-1914       37           ναι          Argentina                  Πάτρα

7       Κύπρου Γεώργιος              26-1-1908       33           ναι          Laura                        Πάτρα

8       Λύκος Ηλίας                     17-11-1910     30           ναι          Oceania                     Πάτρα

9       Μαλής Αθανάσιος              17-11-1910     35           ναι          Oceania                     Πάτρα

10      Μάλλιος Δημήτριος            10-4-1914       25           όχι          Argentina                  Πάτρα

11      Νιαβής Δημήτριος              10-4-1914       27           όχι          Argentina                  Πάτρα

12      Πέγκας Φώτης                  28-1-1912       35           ναι          Caroline                    Χάβρη

13      Τσίπρας Κωνσταντίνος        17-11-1909     20           όχι          Alice                         Πάτρα

14      Τσίπρας Ταξιάρχης            11-3-1910       26           όχι          Oceania                     Πάτρα

15      Φούκας Θεοφάνης             14-3-1912       21           όχι          Patris                        Πάτρα

16      Φούκας Νικόλαος              3-7-1910        18           όχι          Martha Washington      Πάτρα

17      Φουρκόπουλος Κων/νος    10-11-1910     35           ναι          Laura                        Πάτρα

 

 

5.  Χρονικό μετανάστευσης από τη Βούλπη Ευρυτανίας

 

1.    Ο πρωτοπόρος του 1908

    Ο άνθρωπος που τόλμησε το μεγάλο ταξίδι προς την Αμερική ήταν ο Γεώργιος Κύπρου. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 7 Ιανουαρίου 1908 έφυγε με το πλοίο “Laura” και μέσω Παλέρμου, στις 26 Ιανουαρίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν 33 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Πηνελόπη. Με 10 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Σεραφείμ Τριαντόπουλος.

 

2.    Μεμονωμένη αναχώρηση στο 1909

   Έγινε από τον Κωνσταντίνο Τσίπρα. Την 1η Νοεμβρίου 1909, από το λιμάνι της Πάτρας ταξίδεψε με το πλοίο “Alice” και στις 17 Νοεμβρίου 1909 αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν 20 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Αναστάσιος. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Βασίλειος Μπουρεκούλιας.

 

3.    Αύξηση του μεταναστευτικού ρεύματος στο 1910

   Στη διάρκεια του έτους έγιναν 4 μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (3 ομαδικά και 1 από μεμονωμένο) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 7 άτομα της Βούλπης. Πιο συγκεκριμένα :

   Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1910 έγινε από τον Ταξιάρχη Τσίπρα. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 24 Οκτωβρίου αναχώρησε με το πλοίο “Laura” και στις 10 Νοεμβρίου αντίκρισε το λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 26 ετών και αναλφάβητος. Δήλωσε αγρότης-κτηματίας (farmer). Το όνομα της μητέρας του ήταν Ευαγγελία. Με 25 $ στην τσέπη έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Δημ. Νιαβή[4].

   Η πρώτη ομαδική αναχώρηση στο 1910 έγινε από δύο άτομα, τους Ευάγ. Ανδρεάκη και Νικ. Φούκα. Στις 20 Ιουνίου, από το λιμάνι της Πάτρας έφυγαν με το πλοίο “Martha Washington” και στις 3 Ιουλίου έφτασαν στην Αμερική. Επιπλέον στοιχεία μας γνωρίζουν ότι:

·         Ο Ευάγγελος Ανδρεάκης ήταν 26 ετών. Ο πατέρας του ονομαζόταν Μάρκος. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Δημ. Τσιάμης.

·         Ο Νικόλαος Φούκας ήταν 18 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Θωμάς. Προορισμός του για δουλειά (με 25 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Δημ. Τσιάμης.

   Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1910 έγινε από δύο άτομα. Ήταν οι : Θ. Γερονίκος και Κων. Φουρκόπουλος. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 24 Οκτωβρίου επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Laura” και στις 10 Νοεμβρίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Τα υπάρχοντα στοιχεία του αρχείου μας πληροφορούν ότι :

·         Ο Θωμάς Γερονίκος ήταν 26 ετών και αναλφάβητος. Δήλωσε αγρότης-κτηματίας (farmer). Με 25 $ για τα αναγκαία πρώτα έξοδα, πήγαινε για ανάλογη δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Δημ. Νιαβής.

·         Ο Κωνσταντίνος Φουρκόπουλος ήταν 35 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Αικατερίνη. Αναζητούσε δουλειά αγρότη-κτηματία (farmer), με 25 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο συμπατριώτης του Δημ. Νιαβής.

 

Ατμόπλοιο Laura (Photo: Peabody Essex Museum)

   Η τρίτη ομαδική αναχώρηση στο 1910 έγινε από δύο άτομα, τους : Ηλ. Λύκο και Αθαν. Μαλή. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 31 Οκτωβρίου ανέβηκαν στο πλοίο “Oceania” και στις 17 Νοεμβρίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Επιπλέον στοιχεία του αρχειακού υλικού μας αναφέρουν γι’ αυτούς ότι :

·         Ο Ηλίας Λύκος ήταν 30 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Η γυναίκα του ονομαζόταν Μαρία. Με 23 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά εργάτη σε φάρμα, στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Ηλία Τσίπρα.

·         Ο Αθανάσιος Μαλής ήταν 35 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Γιαννούλα. Προορισμός του για δουλειά εργάτη σε φάρμα (με 23 $ μαζί του), ήταν η πόλη Ρήνοκ (Roanoke) της Βιρτζίνια, όπου ήταν ο κουνιάδος του Χρήστος Νάκος[5].

 

4.    Τρεις μεμονωμένες αναχωρήσεις στο 1912

   Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1912 έγινε από τον Φώτη Πέγκα. Από την Ελλάδα έφυγε με πλοίο, μέχρι το γαλλικό λιμάνι της Χάβρης. Από εκεί, στις14 Ιανουαρίου 1912 ταξίδεψε με το πλοίο “Caroline” και στις 28 Ιανουαρίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν 35 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Στη Βούλπη είχε τη γυναίκα του Βάγια. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Δημ. Τσάμης[6].

   Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1912 έγινε από τον Θεοφάνη Φούκα. Στις 27 Φεβρουαρίου, από το λιμάνι της Πάτρας επιβιβάστηκε στο ελληνόκτητο πλοίο “Patris” και στις 14 Μαρτίου αποβιβάστηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 21 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Λάμπρος. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του, στην πόλη Γκράφτον (Grafton) της Δυτικής Βιρτζίνια, κοντά στον ξάδερφό του Νικόλαο Φούκα.

   Η τρίτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1912 έγινε από τον Λάμπρο Ανδρεάκη. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 17 Ιουνίου ανέβηκε στο πλοίο “Martha Washington” και στις 30 Ιουνίου κατέβηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 19 ετών. Ο πατέρας του ονομαζόταν Μάρκος. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στην τοποθεσία Έλκινς (Elkins) της Δυτικής Βιρτζίνια, κοντά στον αδερφό του Ευάγγελο Ανδρεάκη.

 

5.    Μία ομαδική αναχώρηση στο 1914

    Αριθμούσε πέντε άτομα και περιλάμβανε τους : Ιωάν. Ανδρεάκη, Νικ. Ανδρεάκη, Δημ. Καραγεώργο, Δημ. Μάλλιο και Δημ. Νιαβή. Στις 23 Μαρτίου, από το λιμάνι της Πάτρας  αναχώρησαν με το πλοίο “Argentina” και στις 10 Απριλίου αντίκρισαν το λιμάνι της Νέας Υόρκης. Το υπάρχον αρχειακό υλικό μας γνωρίζει ακόμη ότι :

·         Ο Ιωάννης Ανδρεάκης ήταν 37 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του ονομαζόταν Σοφία. Προορισμός του για δουλειά (με 25 $ μαζί του) ήταν η πόλη Ρότσεστερ της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ένας γνωστός[7] του.

·         Ο Νικόλαος Ανδρεάκης ήταν 24 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Μάρκος. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στην πόλη Ρότσεστερ της Πενσυλβάνια, κοντά στον αδερφό του Ευάγγελο Ανδρεάκη.

 

Ατμόπλοιο “Argentina”

·         Ο Δημήτριος Καραγεώργος ήταν 37 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Μαρία. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του, στην πόλη Ταμάκα (Tamaqua) της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο φίλος του Γκας Κόρδης[8].

·         Ο Δημήτριος Μάλλιος ήταν 25 ετών. Ο πατέρας του ονομαζόταν Κώστας. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στην πόλη Ταμάκα (Tamaqua) της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο φίλος του Σεραφείμ Ντέπος[9].

·         Ο Δημήτριος Νιαβής ήταν 27 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Σταύρος. Προορισμός του για δουλειά (με 25 $ μαζί του) ήταν η πόλη Ρήνοκ (Roanoke) της Βιρτζίνια, όπου ήταν  ο ξάδερφός του Γκας Καρακώστας. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Δημήτριος Νιαβής την περίοδο 1910-13 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

 

--------------------------

 

Βιβλιογραφία-Αναφορές-Ιστοσελίδες

 

1.    Αρχείο EllisIsland, της Υπηρεσίας Μετανάστευσης των ΗΠΑ.

2.    Β.Δ.  3/15-12-1833

3.    Διάταγμα 29-8-1912 (ΦΕΚ 261/1912)

4.    Απογραφές πληθυσμού 1889, 1896, 1920.

5.    Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : “Ευρυτάνες μετανάστες στην Αμερική (1899-1924)”, από Οκτ. 2015, σε μπλογκ www.amfictyon.blogspot.gr

6.    Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου :  “Από το Κεράσοβο Ευρυτανίας, μετανάστες στην Αμερική (1905-1928). Ανέκδοτη εργασία από τον Οκτώβριο 2023. Αναρτήθηκε στο amfictyon.blogspot.gr, στις 15 Νοεμβρίου 2023”.

7.    Ιστοσελίδα https://www.eetaa.gr

8.    περ. «Οικονομικός Ταχυδρόμος», ειδικό τεύχος, σελ. 54, 1997.

9.    εφ. Η ΕΠΑΡΧΙΑ, ετών 1927-1934, Λαμίας.

10.  «Οδηγός του Μετανάστου», 1910, Αθήνα.

11.  Θ.  Ανθογαλίδου  «Η ελληνική μετανάστευση στις ΗΠΑ (1900-1925)», στην ηλεκτρονική διεύθυνση:  http://www.auth.gr/virtualschool/1.2/Praxis/BoravouProject.html

12.  Θανάση Καλαφάτη «1880-1920, η πρώτη εν Αμερική μετανάστευσις»,  2-5-2004, από το Διαδίκτυο.

13.  Ιστοσελίδα http://www.mariailiaki.gr/

 

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

 

---

[1]Όταν λέμε Αμερική εννοούμε τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (ΗΠΑ).

[2]Στο σύνολο των 17 μεταναστών από τη Βούλπη, βρέθηκαν 6 αναλφάβητοι (ποσοστό 35 %)!

[3]Δεν καταγράφηκαν και  δεν περιλαμβάνονται σ’ αυτή την εργασία όσοι μετανάστες ήρθαν στις ΗΠΑ, αλλά από άλλα λιμάνια της.

[4]Από τη Βούλπη. Πήγε το 1910 στην Αμερική, σε ηλικία 23 ετών, με προορισμό την πόλη Ρήνοκ (Roanoke) της Βιρτζίνια, όπου και εργάστηκε 3 χρόνια. Το 1914 έκανε και δεύτερο ταξίδι.

[5]Με αυτό το όνομα Cristo Nakos, πήγε το 1907 στην Αμερική, σε ηλικία 23 ετών. Ως τόπο προέλευσης έγραψε Πειραιάς (Pireo). Προορισμός του ήταν ο τόπος Αλτούνα (Altoona) της Πενσυλβάνια.

[6]Από το Κεράσοβο. Πήγε στην Αμερική το 1907, σε ηλικία 32 ετών και παντρεμένος. Προορισμός του για δουλειά ήταν η Νέα Υόρκη. Εργάστηκε 5 χρόνια και το 1912 επέστρεψε. Το 1915 έκανε και δεύτερο ταξίδι.

[7]Το όνομα είναι Στάμος, αλλά το επώνυμο είναι δυσανάγνωστο.

[8]Από το χωριό Κουφάλα Ευρυτανίας. Ο Κωνσταντίνος Κόρδης πήγε στην Αμερική το 1911, σε ηλικία 19 ετών. Προορισμός του ήταν η πόλη Ταμάκα της Πενσυλβάνια.

[9]Δήλωσε ως τόπο καταγωγής το Καρπενήσι. Πήγε το 1906, σε ηλικία 23 ετών, με προορισμό τη Νέα Υόρκη. Μέχρι το 1919 εργάστηκε σε τόπο της Πενσυλβάνια, κυρίως στην πόλη Ταμάκα. Το 1922 έκανε και δεύτερο ταξίδι, δηλώνοντας ως τόπο καταγωγής το Κεράσοβο. Πήγε για δουλειές (business) πάλι στον ίδιο προορισμό.