Από τον Τέρνο (ή Μεσοκώμη) Ευρυτανίας, μετανάστες στην Αμερική (1901-1932)

 

Προλεγόμενα

     Ο Τέρνος (παλιά ονομασία του χωριού) είναι ένα πολύ ορεινό χωριό του νομού Ευρυτανίας, στην απότομη πλαγιά του Παναιτωλικού όρους, σε υψόμετρο από 870-1000 μ. Βρίσκεται στα νότια του νομού Ευρυτανίας, κοντά στο νομό Αιτωλοακαρνανίας.

Ο Ι. Ν. Κοιμήσεως της Θεοτόκου (του 1911) στη Μεσοκώμη (Τέρνο).

Η φωτογραφία ελήφθη από https://oreinografies.wordpress.com

 

    Μελετώντας τους Έλληνες μετανάστες που πήγαν στην Αμερική, εδώ και αρκετά χρόνια, κατέγραψα και όσους προήλθαν από τον Τέρνο (ή Μεσοκώμη). Η συγκέντρωση του υλικού άρχισε πριν από χρόνια και βρέθηκαν αναλυτικά στοιχεία για 163 άτομα. Η εργασία ολοκληρώθηκε το Σεπτέμβριο του 2022.

   Για το αποτέλεσμα αυτό χρειάστηκαν πολλές μέρες και ώρες εντατικής απασχόλησης. Με βοήθησε πολύ, μέσω του Διαδικτύου, το εξαιρετικό αμερικανικό αρχείο μετανάστευσης του νησιού Έλλις (EllisIsland). Η έρευνα απέδωσε 54 μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (κάποιοι μετανάστες έκαναν πολλαπλά ταξίδια) και τελικά ανευρέθηκαν στοιχεία για 163 άτομα. Πρέπει να σημειωθεί, επειδή δεν ξέρω επώνυμα, ότι κατέγραψα ως μετανάστες από τον Τέρνο, όσους δήλωσαν στην Αμερική ότι γεννήθηκαν και κατοικούσαν σ’ αυτό. Ίσως να διέφυγαν κάποια ονόματα που δεν εντόπισα ή μπορεί να έγραψαν άλλο τόπο γέννησης και προηγούμενης διαμονής. Θυμίζω τη (συνήθη) περίπτωση που κάποιοι, τότε στις ΗΠΑ, δήλωναν ότι γεννήθηκαν ή ότι διέμεναν στη μεγαλύτερη πόλη (π.χ. Καρπενήσι, Λαμία, Αθήνα). Κάτι τέτοιο όμως, θα πρέπει να το συμπληρώσει κάποιος που ξέρει τα ντόπια επώνυμα, κι αν είναι μεγαλύτερης ηλικίας (με καλή μνήμη) ακόμα καλύτερα.

   Η εργασία-μελέτη αυτή θέλει να τιμήσει τους ανθρώπους από τον Τέρνο, για την τόλμη και την απόφαση να φύγουν στα ξένα (μερικοί ίσως να μην ξαναδούν τον τόπο τους), θυσιάζοντας τα καλύτερά τους χρόνια για να  ζήσει η γονική οικογένεια και οι ίδιοι καλύτερα.

   Μετά από έναν αιώνα, η προσπάθεια αυτή αποτείνεται στο θυμικό όσων έζησαν ή έχουν εικόνες από τα χρόνια της μετανάστευσης στην Αμερική. Είναι όμως μια αναγκαία κατάθεση μνήμης για τους νεότερους, στους οποίους και αφιερώνεται.

 

Κωνσταντίνος  Αθαν. Μπαλωμένος

                  φυσικός

 

Αυτοδιοικητικά

 

Από τον οικισμό Τέρνος στη Μεσοκώμη

   Από τις 30 Σεπτεμβρίου 1836, ο οικισμός Τέρνος προσαρτήθηκε στο δήμο Πετραίων του νομού Ακαρνανίας και Αιτωλίας. Στις 3 Νοεμβρίου 1836 αποσπάστηκε από το δήμο Πετραίων και προσαρτήθηκε στο δήμο Ευρυτάνων.

   Το 1899 αποσπάστηκε από το νομό Ακαρνανίας και Αιτωλίας και υπαγόταν πλέον στο νομό Ευρυτανίας. Το 1909 όμως έγινε πάλι το αντίθετο και υπαγόταν ξανά στο νομό Ακαρνανίας και Αιτωλίας.

   Στις 31 Αυγούστου 1912, ο οικισμός αποσπάστηκε από το δήμο Ευρυτάνων. Ιδρύθηκε κοινότητα Τέρνου με ομώνυμη έδρα. Από τις 14 Μαΐου 1928, ο οικισμός Τέρνος μετονομάστηκε σε Μεσοκώμη.

   Από τις 22 Μαρτίου 1943 ο οικισμός Μεσοκώμη αποσπάστηκε από το νομό Αιτωλοακαρνανίας και υπάγεται πλέον στο νομό Ευρυτανίας.

   Στις 4 Δεκεμβρίου 1997 (σχέδιο “Καποδίστριας”), η κοινότητα Μεσοκώμης καταργήθηκε και ο αντίστοιχος οικισμός προσαρτήθηκε στο δήμο Δομνίστας. Στις 7 Ιουνίου 2010 (σχέδιο “Καλλικράτης”) ο δήμος Δομνίστας καταργήθηκε και ο οικισμός Μεσοκώμη προσαρτήθηκε στο δήμο Καρπενησίου.

   Ο πληθυσμός της (απογραφή 2011) ήταν 110 κάτοικοι.

 

 

1.  Στοιχεία για τη μετανάστευση στην Αμερική[1]

    Από τους 163 μετανάστες που τελικά εντόπισε η παρούσα εργασία, οι περισσότεροι (32) έφυγαν το έτος 1907 (ποσοστό 20%). Αριθμητικά στοιχεία για τις αναχωρήσεις δίνονται στον Πίνακα 1. Συνολικά έγιναν 54 μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (ομαδικά και μεμονωμένα). Βρέθηκαν 50 μετανάστες που έκαναν πολλαπλά ταξίδια (2πλά και 3πλά).

   Το ποσοστό που μετανάστευσε (τα 163 άτομα) σε σχέση με τον πληθυσμό του χωριού ήταν 34 %, που είναι 4 και πλέον φορές μεγαλύτερο από το γενικό μέσο όρο της ελληνικής μετανάστευσης (που ήταν 8%). Η περιοχή είχε μόνο κτηνοτροφία, ήταν πολύ ορεινή και δυσκόλευε πολύ τη ζωή[2] των κατοίκων της.

    Οι μετανάστες ήταν μόνον άρρενες. Μελετώντας την ηλικιακή κατανομή συμπεραίνουμε ότι ήταν περισσότερα τα άτομα με μικρότερες ηλικίες έως και 20 ετών (με 54 άτομα), αλλά ήταν ίσα σε αριθμό με άτομα στις παραγωγικές ηλικίες 21-30 ετών (πάλι με 54 άτομα).

   Ακολούθησαν οι μεγαλύτερες ηλικίες 31-40 ετών (με 43 άτομα). Πολύ λιγότερα ήταν άτομα με μεγαλύτερες ηλικίες 41-50 ετών.

   Η κατανομή σε ομάδες ηλικιών των μεταναστών από τον Τέρνο, δίνεται στον πίνακα 3.

 

Μικρότερες ηλικίες μεταναστών κατέγραψαν οι :

α) Ζαμπακόλας Σπύρος, ετών 13 (πήγε το 1913)

(β) Στούμπας Νικόλαος, ετών 15 (πήγε το 1909)

(γ) Κάππας Αθανάσιος Δ., ετών 16 (πήγε το 1909)

(δ) Μπριάννης Ιωάννης, ετών 16 (πήγε το 1914)

(ε) Τσούκαλος Σπυρίδων, ετών 16 (πήγε το 1914)

 

 

Μεγαλύτερες ηλικίες μεταναστών κατέγραψαν οι  :

(α) Βέλλιος Αθανάσιος, ετών 51 (πήγε το 1921)

(β) Παπαλέξης Αλέξιος, ετών 48  (πήγε το 1921)

(γ) Τσούκαλος Σπυρίδων, ετών 48 (πήγε το 1921)

    Ο μέσος όρος ηλικιών όλων των μεταναστών είναι 27 έτη.

   Οι σχετικά περισσότεροι μετανάστες από τον Τέρνο ήταν άγαμοι. Πιο συγκεκριμένα, από τους 163 μετανάστες, οι 91 ήταν άγαμοι και οι υπόλοιποι 72 ήταν έγγαμοι.

   Από τις οικογένειες τουχωριού, τα περισσότερα (αριθμητικά) ταξίδια των μεταναστών στην Αμερική κατέγραψαν τα επώνυμα :

 

 

   Συνολικά έγιναν 54 ταξίδια, που διακίνησαν τους 163 μετανάστες από τον Τέρνο. Η μεγάλη πλειοψηφία των μεταναστών (137 άτομα) επέλεξε να φύγει από το λιμάνι της Πάτρας (ποσοστό 84 %), ενώ από το λιμάνι του Πειραιά έφυγαν μόνο 12 μετανάστες. Από δύο ελληνικά λιμάνια (Βοστίτσας[3], Καλαμάτας) έφυγαν 2 άτομα. Οι υπόλοιποι έφυγαν από ξένα λιμάνια (βλ. πίνακα 5). Τα ταξίδια διαρκούσαν 2-3 εβδομάδες, ανάλογα με το πλοίο.

  Η επιλογή του πλοίου δεν είχε κάποια ιδιαίτερη σημασία, εκτός από το κόστος του εισιτηρίου και την πυκνότητα των δρομολογίων. Τα ελληνόκτητα πλοία ήταν λιγότερα σε σχέση με τα ξένα. Στην προκείμενη περίπτωση οι περισσότεροι μετανάστες από τον Τέρνο έφυγαν με ξένα πλοία. Με ελληνικά πλοία έφυγαν μόνον 43 άτομα.

   Σε σύγκριση, τα μεμονωμένα ταξίδια ήταν ακριβώς ίσα σε αριθμό με τα ομαδικά. Συγκεκριμένα, έγιναν 27 μεμονωμένα ταξίδια και  άλλα 27 ομαδικά. Αναλυτικά στοιχεία για τα πλοία δίνονται στον Πίνακα 6, που παρατίθεται.

  Φτάνοντας στο λιμάνι της Νέας Υόρκης, οι μετανάστες κατέβαιναν και περνούσαν από υγειονομικό έλεγχο. Μετά και μαζί με τις αποσκευές τους περίμεναν στη σειρά για την τελική καταγραφή και τον έλεγχο της υπηρεσίας Μετανάστευσης, στο κτίριο του EllisIsland (νησιού Έλλις), που οι Έλληνες το έλεγαν «Καστιγγάρι».

   Οι άρρωστοι, όσοι είχαν κάποια καταδίκη (κλοπή ή έγκλημα), όσοι δεν είχαν συγγενείς ή φίλους στην Αμερική κι όσοι δεν είχαν λίγα χρήματα για εισιτήριο στον τόπο προορισμού, υποχρεωτικά επέστρεφαν στο πλοίο για επαναπατρισμό.

   Στη Νέα Υόρκη δεν έμεναν πολύ (ήταν πολύ ακριβή πόλη). Με ένα ποσό γύρω στα 20 δολάρια, αγόραζαν το εισιτήριο και έτρωγαν κάτι στη διαδρομή μέχρι τον τόπο προορισμού.

   Οι πολιτείες προορισμού που επέλεξαν οι μετανάστες από τον Τέρνο φαίνονται στον Πίνακα 7. Κυριάρχησε η πολιτεία και πόλη της Νέας Υόρκης, με 149 άτομα (ποσοστό 91 %). Θα μπορούσαμε να πούμε ότι στη Νέα Υόρκη δημιουργήθηκε μια παροικία του Τέρνου. Ακολούθησε η πολιτεία της Μοντάνα (με προτίμηση το Σαιν Λούις). Μεμονωμένες προτιμήσεις καταγράφηκαν σε άλλες 2 πολιτείες. Τα αριθμητικά στοιχεία των προορισμών φαίνονται στον παρατιθέμενο πίνακα 7.

  Αναλυτικά, οι μετανάστες επέλεξαν τους επόμενους τόπους (σε παρένθεση είναι ο αριθμός μεταναστών) :

 

ΠΟΛΙΤΕΙΑ	ΤΟΠΟΙ
Νέα Υόρκη (N.Y.)	New York (148), New Springfield (1)
Μασαχουσέτη (Mass.)		Peabody (1)
Μοντάνα (Mo.)	St. Louis (8)
Ιλινόις (Ill.)	Chicago (1)
Γιούτα (Utah)	άγνωστος(1)
δ. α.	3
ΣΥΝΟΛΟ	163

 

2.  Επαγγέλματα των μεταναστών

   Ο μεγάλος όγκος των μεταναστών, δηλ. 117 άτομα δήλωσε εργάτης (laborer, worker, workman). Ακολούθησαν τα αγροτικά επαγγέλματα. Υπήρξαν όμως και σημαντικοί επαγγελματίες, με επιτυχία στις επιχειρήσεις τους (ανθοπώλες, εστιάτορες, κ.ά.). Στοιχεία αυτών ακολουθούν:

 

      Σημείωση :

Εστιάτορες : Δημήτριος Τυλιγάδας, Χρήστος Τυλιγάδης

Έμπορος :  Γεώργιος Τυλιγάδας

Ανθοπώλες : Κων/νος Στούμπας, Ιωάννης Τσούκαλος

Μπακάλης : Αθανάσιος Βέλλιος

 

 

 

3.  Πολλαπλά ταξίδια στην Αμερική

   Από το σύνολο των μεταναστών, εντοπίστηκαν 50 άτομα που έκαναν πολλαπλά ταξίδια στην Αμερική. Ο συνήθης λόγος ήταν η στράτευση για τους Βαλκανικούς πολέμους 1912-13 και μετά έφυγαν πάλι. Άλλος λόγος ήταν για να νυμφευτούν.

  Περισσότερα χρόνια στην Αμερική (στο α’ ταξίδι) έμεινε ο Κων/νος Στούμπας (16 χρόνια)!Τριπλά ταξίδια έκαναν οι: Γεώργ. Τυλιγάδας, Αλέξ. Παπαλέξης και Κων. Παπαλέξης.

   Τα ονόματα και οι πολλαπλοί προορισμοί ακολουθούν:

1.    Περικλής Τυλιγάδης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1905-1906 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1910 πάλι στον ίδιο προορισμό.

2.    Σπυρίδων Τυλιγάδης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1901-1904 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1910 πάλι στον ίδιο προορισμό.

3.    Γεώργιος Ασημάκης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1903-1907 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1911 πάλι στον ίδιο προορισμό.

4.    Νικόλαος Κακατσίδας :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1906-1910 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1911 πάλι στον ίδιο προορισμό.

5.    Λεωνίδας Τσούκαλος :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1904-1909 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1911 πάλι στον ίδιο προορισμό.

6.    Δημήτριος Τυλιγάδης1 :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1906-1908 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1911 πάλι στον ίδιο προορισμό.

7.    Ελευθέριος Τυλιγάδης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1904-1909 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1911 πάλι στον ίδιο προορισμό.

8.    Νικόλαος Στούμπας :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1908-1912 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1913 πάλι στον ίδιο προορισμό.

9.    Νικόλαος Τυλιγάδης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1903-1912 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1914 πάλι στον ίδιο προορισμό.

10.  Δημήτριος Τσούκαλος :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-1912 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1914 πάλι στον ίδιο προορισμό.

11.  Γεώργιος Καρασούλος :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-1912 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1914 πάλι στον ίδιο προορισμό.

12.  Γεώργιος Τυλιγάδης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-1912 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1914 πάλι στον ίδιο προορισμό.

13.  Χρήστος Παπαλέξης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1908-1909 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1914 πάλι στον ίδιο προορισμό.

14.  Αθανάσιος Τσούκαλος :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-1912 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1914 πάλι στον ίδιο προορισμό.

15.  Γεώργιος Ζαγκουβάς :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1905-1910 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 πάλι στον ίδιο προορισμό.

16.  Νικόλαος Κατσώνης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1911-1912 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 πάλι στον ίδιο προορισμό.

17.  Αντώνιος Παπαδάκης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-1911 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 πάλι στον ίδιο προορισμό.

18.  Σπυρίδων Σκαμνέλης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1903-1912 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 στο Νέο Σπρίνγκφιλντ (NewSpringfield) της Νέας Υόρκης.

19.  Σπυρίδων Τσούκαλος :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1908-1912 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 πάλι στον ίδιο προορισμό.

20.  Γεώργιος Τυλιγάδας/δης:  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-1912 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1915-1922 πάλι στον ίδιο προορισμό. Το γ’ ταξίδι έγινε το 1927 πάλι στη Νέα Υόρκη.

21.  Ηρακλής Τυλιγάδας :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1909-1913 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 πάλι στον ίδιο προορισμό.

22.  Αθανάσιος Τυλιγάδης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-1911 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 πάλι στον ίδιο προορισμό.

23.  Δημήτριος Καραθανάσης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-1913 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 πάλι στον ίδιο προορισμό.

24.  Αθανάσιος Μπριάννης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1906-1912 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 πάλι στον ίδιο προορισμό.

25.  Αλέξιος Καραμέτος :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-1912 στο Σαιν Λούις της Μοντάνα. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 στη Νέα Υόρκη.

26.  Αλέξιος Παπαλέξης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-1911 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1915-1919 πάλι στον ίδιο προορισμό. Το γ’ ταξίδι έγινε το 1921 πάλι στη Νέα Υόρκη.

27.  Κωνσταντίνος Παπαλέξης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1911-1912 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1915-1920 πάλι στον ίδιο προορισμό. Το γ’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1921-1926 πάλι στη Νέα Υόρκη. Το δ’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1926-1928 πάλι στον ίδιο προορισμό. Το ε’ ταξίδι έγινε το 1929 πάλι στη Νέα Υόρκη.

28.  Γεώργιος Τυλιγάδης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-1912 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 πάλι στον ίδιο προορισμό.

29.  Χρήστος Τυλιγάδης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1906-1915 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1916 πάλι στον ίδιο προορισμό.

30.  Γεώργιος Κατσώνης :  Το α’  ταξίδι έγινε το 1913, αλλά δεν ξέρουμε τη διάρκεια,  στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1920 πάλι στον ίδιο προορισμό.

31.  Ιωάννης Μακρυγιάννης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1909-1912 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1920 πάλι στον ίδιο προορισμό.

32.  Δημήτριος Τυλιγάδας :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1911-1915 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1920 πάλι στον ίδιο προορισμό.

33.  Βασίλειος Καραμέτος :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1910-1914 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1921 πάλι στον ίδιο προορισμό.

34.  Κατσαρός Αναστάσιος :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-1913στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1921 πάλι στον ίδιο προορισμό.

35.  Αθανάσιος Τσούκαλος :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1908-1912 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1921 πάλι στον ίδιο προορισμό.

36.  Σπυρίδων Τσούκαλος :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1902-1906 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1921 πάλι στον ίδιο προορισμό.

37.  Γεώργιος Τσούκαλος :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1909-1912 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1921 πάλι στον ίδιο προορισμό.

38.  Νικόλαος Φραγκούλης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1909-1912 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1921 πάλι στον ίδιο προορισμό.

39.  Λεωνίδας Κατσώνης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1914-1918 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1921 πάλι στον ίδιο προορισμό.

40.  Δημήτριος Δημητρογιάννης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-1912 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1921 πάλι στον ίδιο προορισμό.

41.  Ιωάννης Ξυλωμένος :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1910-1912 στο Σαιν Λούις της Μοντάνα. Το β’ ταξίδι έγινε το 1921 στη Νέα Υόρκη.

42.  Ιωάννης Τσούκαλος :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-1913 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1921 πάλι στον ίδιο προορισμό.

43.  Αθανάσιος Βέλλιος :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1912-1919 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1921 στο Πήμποντι (Peabody) της Μασαχουσέτης.

44.  Χρήστος Παπαλέξης 1 :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1914-1924 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1925 πάλι στον ίδιο προορισμό.

45.  Αθανάσιος Κατσαρός :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1920-1925 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1926 πάλι στη Νέα Υόρκη.

46.  Κωνσταντίνος Στούμπας :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1909-1925 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1926 πάλι στον ίδιο προορισμό.

47.  Ιωάννης Τσούκαλος :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1927-1931 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1932πάλι στον ίδιο προορισμό.

 

   Πολλαπλά ταξίδια πρέπει να είχαν κάνει και οι :

Ευθύμιος Ζαμπακόλας, Νικόλαος Στούμπας, Χρήστος Παπαλέξης 2. Από το αρχείο όμως δεν βρέθηκαν περισσότερα στοιχεία γι’ αυτούς.

 

4. Αλφαβητικός πίνακας των μεταναστών από τον Τέρνο

 

   Από το αμερικανικό αρχείο του νησιού Έλλις (Ellisisland) μέσω του Διαδικτύου (internet) βρέθηκαν οι περισσότεροι μετανάστες από τον Τέρνο που έφτασαν στις Η.Π.Α. και καταγράφηκαν. Από το 1892 έως το 1924, περισσότεροι από 22 εκατομμύρια μετανάστες, επιβάτες, και μέλη πληρώματος των πλοίων ήρθαν στις ΗΠΑ μέσω του νησιού Ellis και του λιμένα της Νέας Υόρκης και έχουν καταγραφεί[4]. Τα βασικά στοιχεία των μεταναστών από τον Τέρνο δίνονται συνοπτικά στον παρακάτω πίνακα (με αλφαβητική σειρά και έτσι ακριβώς, όπως τα κατέγραψαν στην Υπηρεσία Μετανάστευσης των ΗΠΑ) :

 

α/α           Ονοματεπώνυμo             χρον. άφιξης   ηλικία  έγγαμος   Πλοίο ταξιδιού Λιμάνι  αναχώρ.

1            Ακριβίδης Ιωάννης          25-3-1909          18       όχι        Atlanta                     Πάτρα

2            Ακριβίδης Κων/νος Γ.      1-10-1907          23       όχι        Massilia                    Πάτρα

3            Ακριβίδης Κων/νος Δ.      20-4-1912          19       όχι        Macedonia                Πάτρα

4            Αντζουλής Γεώργιος        16-3-1915          40       ναι        Athinai                     Πάτρα

5            Αντζουλής Ελευθέριος     25-3-1909          19       όχι        Atlanta                     Πάτρα

6            Αντζουλής Ιωάννης          29-9-1907          19       όχι        Francesca                 Πάτρα

7            Ασημάκης Γεώργιος        13-3-1911          35       ναι        Martha Washington     Πάτρα

8            Ασημάκης Φώτιος           29-9-1907          18       όχι        Francesca                 Πάτρα

9            Βάρσος Δημήτριος          25-3-1909          24       όχι        Atlanta                     Πάτρα

10           Βέλλιος Αθανάσιος          22-3-1914          37       ναι        Carpathia                  Πάτρα

11           Βέλλιος Αθανάσιος          1-8-1921           51       ναι        Calabria                    Πάτρα

12           Βέλλιος Βασίλειος           29-9-1907          23       όχι        Francesca                 Πάτρα

13           Βέλλιος Κων/νος             17-9-1909          21       όχι        Martha Washington     Πάτρα

14           Βέλλιος Σπύρος              17-3-1907          40       ναι        Eugenia                    Πάτρα

15           Βέλλιος Χρήστος             14-4-1910          29       ναι        Alice                        Πάτρα

16           Βέλλιος Χαράλαμπος       11-4-1906          18       όχι        Germania                 Νάπολη

17           Δημέσος Βασίλειος          29-9-1907          19       όχι        Francesca                 Πάτρα

18           Δημητρογιάννης Δημ.      18-6-1921          41       ναι        Themistocles            Πάτρα

19           Ζάβρας Ηρακλής            17-3-1907          17       όχι        Eugenia                    Πάτρα

20           Ζαγκουβάς Γεώργιος      16-3-1915          38       ναι        Athinai                     Πάτρα

21           Ζαγκώνας Γεώργιος        15-4-1908          31       ναι        Alice                        Πάτρα

22           Ζαμπακόλας Γεώργιος     20-4-1912          19       όχι        Macedonia                Πάτρα

23           Ζαμπακόλας Ευθύμιος     25-3-1909          30       ναι        Atlanta                     Πάτρα

24           Ζαμπακόλας Ευθύμιος     9-11-1924          47       ναι        Edison                      Πάτρα

25           Ζαμπακόλας Κων/νος      25-3-1909          27       ναι        Atlanta                     Πάτρα

26           Ζαμπακόλας Σπύρος       24-12-1913        13       όχι        Ultonia                     Τεργέστη

27           Κακατσίδας Νικόλαος      13-3-1911          35       ναι        Martha Washington     Πάτρα

28           Κάππας Αθανάσιος          14-4-1910          19       όχι        Alice                        Πάτρα

29           Κάππας Αθανάσιος Δ.      25-3-1909          16       όχι        Atlanta                     Πάτρα

30           Κάππας Γεώργιος            6-10-1912          19       όχι        Ivernia                     Πάτρα

31           Κάππας Ευάγγελος          17-3-1907          23       όχι        Eugenia                    Πάτρα

32           Κάππας Ευθύμιος            13-3-1911          19       όχι        Martha Washington     Πάτρα

33           Κάππας Ευθύμιος            6-10-1912          19       όχι        Ivernia                     Πάτρα

34           Κάππας Νικόλαος            25-3-1909          19       όχι        Atlanta                     Πάτρα

35           Κάππας Σπυρίδων Δ.       22-3-1914          26       όχι        Carpathia                  Πάτρα

36           Κάππας Χαράλαμπος       25-3-1909          18       όχι        Atlanta                     Πάτρα

37           Καραθανάσης Δημήτρ.     2-3-1909           27       ναι        Atlanta                     Πάτρα

38           Καραθανάσης Δημήτρ.     21-4-1915          34       ναι        Themistocles            Πάτρα

39           Καραθανάσης Νικόλ.       3-4-1904           20       όχι        La Touraine              Χάβρη

40           Καραθάνος Παναγιώτ.     6-12-1907          23       όχι        Laura                       Πάτρα

41           Καραμέτος Αλέξης          17-3-1907          30       ναι        Eugenia                    Πάτρα

42           Καραμέτος Αλέξιος          12-7-1915          38       ναι        Vasilefs Constantinos  Πειραιεύς

43           Καραμέτος Βασίλειος       10-1-1921          26       όχι        Pannonia                  Πάτρα

44           Καρανίκας Κων/νος         3-9-1907           24       όχι        Laura                       Πάτρα

45           Καρανίκας Νικόλαος        3-9-1907           22       όχι        Laura                       Πάτρα

46           Καρασούλος Γεώργιος     17-3-1907          28       ναι        Eugenia                    Πάτρα

47           Καρασούλος Γεώργιος     16-6-1914          34       ναι        Pannonia                  Πάτρα

48           Κατσαρός Αθανάσιος       29-9-1907          19       όχι        Francesca                 Πάτρα

49           Κατσαρός Αθανάσιος       20-4-1926          38       ναι        Byron                      Πάτρα

50           Κατσαρός Αναστάσιος      10-1-1921          32       ναι        Pannonia                  Πάτρα

51           Κατσώνης Γεώργιος        13-3-1911          27       ναι        Martha Washington     Πάτρα

52           Κατσώνης Γεώργιος        14-7-1920          36       ναι        Patris                       Πάτρα

53           Κατσώνης Γεώργιος        1-4-1921           35       ναι        Megali Hellas             Πειραιεύς

54           Κατσώνης Λεωνίδας        15-5-1921          39       ναι        Calabria                    Πάτρα

55           Κατσώνης Νικόλαος        16-3-1915          35       ναι        Athinai                     Πάτρα

56           Κοσμάς Παντολέων         25-3-1909          33       ναι        Atlanta                     Πάτρα

57           Μακρυγιάννης Αθαν.       29-9-1907          19       όχι        Francesca                 Πάτρα

58           Μακρυγιάννης Αντών.      20-4-1912          17       όχι        Macedonia                Πάτρα

59           Μακρυγιάννης Ιωάν.        25-3-1909          19       όχι        Atlanta                     Πάτρα

60           Μακρυγιάννης Ιωάννης    14-7-1920          30       ναι        Patris                       Πάτρα

61           Μακρυγιάννης Κων/νος   14-4-1910          38       ναι        Alice                        Πάτρα

62           Μπασδέκης Αθανάσιος     29-9-1907          23       όχι        Francesca                 Πάτρα

63           Μπασδέκης Βασίλειος      6-12-1907          30       ναι        Laura                       Πάτρα

64           Μπασδέκης Σεραφείμ      14-4-1910          25       όχι        Alice                        Πάτρα

65           Μπουρνέλος Δημήτριος    13-3-1911          17       όχι        Martha Washington     Πάτρα

66           Μπριάννης Αθανάσιος      24-11-1906        37       όχι        Gregory Morch          Πειραιεύς

67           Μπριάννης Αθανάσιος      21-4-1915          47       ναι        Themistocles            Πάτρα

68           Μπριάννης Ιωάννης         22-3-1914          16       όχι        Carpathia                  Πάτρα

69           Μπριάννης Κων/νος        13-3-1911          19       όχι        Martha Washington     Πάτρα

70           Μπριάννης Νικόλαος       13-3-1911          30       ναι        Martha Washington     Πάτρα

71           Ξυλωμένος Δημήτριος     14-4-1910          25       ναι        Alice                        Πάτρα

72           Ξυλωμένος Ιωάννης Κ.     14-4-1910          19       όχι        Alice                        Πάτρα

73           Ξυλωμένος Ιωάννης        25-6-1921          33       ναι        Acropolis                  Πάτρα

74           Παλαΐνης Αλέξανδρος      27-9-1912          18       όχι        Macedonia                Πάτρα

75           Παλαΐνης Γεώργιος         25-3-1909          19       όχι        Atlanta                     Πάτρα

76           Παλαΐνης Κων/νος Ν.      25-3-1909          17       όχι        Atlanta                     Πάτρα

77           Παπαδάκης Αντώνιος       29-9-1907          27       όχι        Francesca                 Πάτρα

78           Παπαδάκης Αντώνιος       16-3-1915          35       ναι        Athinai                     Πάτρα

79           Παπαθανάσης Νικόλαος   29-9-1907          35       ναι        Francesca                 Πάτρα

80           Παπαλέξης Αλέξιος         12-7-1915          38       ναι        VasilefsConstantinos   Πειραιεύς

81           Παπαλέξης Αλέξιος         2-5-1921           48       ναι        King Alexander          Πειραιεύς

82           Παπαλέξης Βασίλειος       29-9-1907          30       όχι        Francesca                 Πάτρα

83           Παπαλέξης Κων/νος        20-4-1912          28       ναι        Macedonia                Πάτρα

84           Παπαλέξης Κων/νος        22-3-1914          -         ναι        Carpathia                  Πάτρα

85           Παπαλέξης Κων/νος        12-7-1915          31       ναι        VasilefsConstantinos   Πειραιεύς

86           Παπαλέξης Κων/νος        18-6-1921          38       ναι        Themistocles            Πάτρα

87           Παπαλέξης Κων/νος        22-8-1926          43       ναι        Presidente Wilson      Βσστίτσα

88           Παπαλέξης Κων/νος        23-9-1929          46       όχι        Vulcania                   Πάτρα

89           Παπαλέξης Χρήστος        3-10-1908          20       όχι        Laura                       Πάτρα

90           Παπαλέξης Χρήστος        20-4-1912          33       ναι        Macedonia                Καλαμάτα

91           Παπαλέξης Χρήστος        3-8-1914           27       ναι        Martha Washington     Πάτρα

92           Παπαλέξης Χρήστος 1      24-4-1925          37       ναι        King Alexander          Πειραιεύς

93           Παπαλέξης Χρήστος 2      24-4-1925          44       ναι        King Alexander          Πειραιεύς

94           Παπαλεξίου Αλέξιος        15-4-1908          34       ναι        Alice                        Πάτρα

95           Σακελλάρης Αθανάσιος    14-4-1910          25       ναι        Alice                        Πάτρα

96           Σακελλάρης Γεώργιος     24-4-1905          23       όχι        Germania                 Νάπολη

97           Σακελλάρης Γεώργιος     22-3-1914          37       ναι        Carpathia                  Πάτρα

98           Σακελλάρης Ελευθέριος   14-10-1903        25       όχι        Germania                 Νάπολη

99           Σακελλαρίου Νικόλαος    29-9-1907          19       όχι        Francesca                 Πάτρα

100         Σκαμνέλης Γεώργιος       1-10-1907          19       όχι        Massilia                    Πάτρα

101         Σκαμνέλης Ιωάννης         14-4-1910          35       ναι        Alice                        Πάτρα

102         Σκαμνέλης Σπυρίδων       16-3-1915          24       όχι        Athinai                     Πάτρα

103         Στούμπας Γεώργιος         21-3-1907          39       ναι        Germania                 Νάπολη

104         Στούμπας Ιωάννης          21-12-1907        25       όχι        Alice                        Πάτρα

105         Στούμπας Ιωάννης          20-4-1912          22       όχι        Macedonia                Πάτρα

106         Στούμπας Ιωάννης          21-8-1914          27       όχι        Ivernia                     Πάτρα

107         Στούμπας Κων/νος          25-3-1909          19       όχι        Atlanta                     Πάτρα

108         Στούμπας Κων/νος          20-4-1926          36       όχι        Byron                      Πάτρα

109         Στούμπας Νικόλαος         25-3-1909          15       όχι        Atlanta                     Πάτρα

110         Στούμπας Νικόλαος         24-12-1913        18       όχι        Ultonia                     Τεργέστη

111         Στούμπας Νικόλαος         9-11-1924          29       όχι        Byron                      Πάτρα

112         Τσούκαλος Αθανάσιος     17-3-1907          19       όχι        Eugenia                    Πάτρα

113         Τσούκαλος Αθανάσιος     21-8-1914          25       όχι        Ivernia                     Πάτρα

114         Τσούκαλος Αθανάσιος     10-1-1921          30       όχι        Pannonia                  Πάτρα

115         Τσούκαλος Γεώργιος       25-3-1909          19       όχι        Atlanta                     Πάτρα

116         Τσούκαλος Γεώργιος       1-4-1921           32       όχι        Megali Hellas             Πειραιεύς

117         Τσούκαλος Δημήτριος     16-5-1914          33       όχι        Thessaloniki              Πάτρα

118         Τσούκαλος Δημήτρ. Ε.     6-10-1912          19       όχι        Ivernia                     Πάτρα

119         Τσούκαλος Δημήτρ. Θ.    29-9-1907          25       όχι        Francesca                 Πάτρα

120         Τσούκαλος Ευστάθιος      22-3-1914          27       ναι        Carpathia                  Πάτρα

121         Τσούκαλος Θεόδωρος     4-9-1911           20       όχι        Martha Washington     Πάτρα

122         Τσούκαλος Ιωάννης 1      17-3-1907          19       όχι        Eugenia                    Πάτρα

123         Τσούκαλος Ιωάννης 2      29-9-1907          19       όχι        Francesca                 Πάτρα

124         Τσούκαλος Ιωάννης        2-7-1921           34       ναι        King Alexander          Πάτρα

125         Τσούκαλος Ιωάννης        27-10-1932        40       ναι        Saturnia                   Πάτρα

126         Τσούκαλος Λεωνίδας       24-4-1905          40       ναι        Germania                 Νάπολη

127         Τσούκαλος Λεωνίδας       13-3-1911          45       ναι        Martha Washington     Πάτρα

128         Τσούκαλος Σπυρίδων      25-3-1909          18       όχι        Atlanta                     Πάτρα

129         Τσούκαλος Σπυρίδων      16-3-1915          24       όχι        Athinai                     Πάτρα

130         Τσούκαλος Σπυρίδων      22-3-1914          16       όχι        Carpathia                  Πάτρα

131         Τσούκαλος Σπυρίδων      10-1-1921          48       ναι        Pannonia                  Πάτρα

132         Τυλιγάδας Γεώργιος        16-3-1915          25       όχι        Athinai                     Πάτρα

133         Τυλιγάδας Δημήτριος      14-7-1920          28       όχι        Patris                       Πάτρα

134         Τυλιγάδας Ηρακλής        16-3-1915          32       ναι        Athinai                     Πάτρα

135         Τυλιγάδας Κων/νος         17-3-1907          19       όχι        Eugenia                    Πάτρα

136         Τυλιγάδης Αθανάσιος      17-3-1907          25       ναι        Eugenia                    Πάτρα

137         Τυλιγάδης Αθανάσιος      15-4-1908          17       όχι        Alice                        Πάτρα

138         Τυλιγάδης Αθανάσιος      16-3-1915          34       ναι        Athinai                     Πάτρα

139         Τυλιγάδης Γεώργιος        30-9-1902          25       όχι        La Gascogne             Χάβρη

140         Τυλιγάδης Γεώργιος        17-3-1907          28       ναι        Eugenia                    Πάτρα

141         Τυλιγάδης Γεώργιος        29-9-1907          19       όχι        Francesca                 Πάτρα

142         Τυλιγάδης Γεώργιος        22-3-1914          28       ναι        Carpathia                  Πάτρα

143         Τυλιγάδης Γεώργιος        16-6-1914          27       όχι        Pannonia                  Πάτρα

144         Τυλιγάδης Γεώργιος        12-7-1915          30       ναι        Vasilefs Constantinos  Πειραιεύς

145         Τυλιγάδης Γεώργιος        29-5-1927          37       ναι        Byron                      Πειραιεύς

146         Τυλιγάδης Δημήτριος 1    13-3-1911          28       όχι        Martha Washington     Πάτρα

147         Τυλιγάδης Δημήτριος 2    13-3-1911          19       όχι        Martha Washington     Πάτρα

148         Τυλιγάδης Ελευθέριος     26-9-1906          23       ναι        Germania                 Νάπολη

149         Τυλιγάδης Ελευθέριος     13-3-1911          27       ναι        Martha Washington     Πάτρα

150         Τυλιγάδης Επαμειν.         24-4-1905          17       όχι        Germania                 Νάπολη

151         Τυλιγάδης Ευθύμιος        25-3-1909          19       όχι        Atlanta                     Πάτρα

152         Τυλιγάδης Θεοφάνης      24-4-1905          20       όχι        Germania                 Νάπολη

153         Τυλιγάδης Νικόλαος        2-4-1914           24       όχι        Laconia (1912)           Πάτρα

154         Τυλιγάδης Περικλής        14-4-1910          26       ναι        Alice                        Πάτρα

155         Τυλιγάδης Σπυρίδων       9-9-1910           44       όχι        Argentina                 Πάτρα

156         Τυλιγάδης Στέλιος          13-3-1911          35       ναι        Martha Washington     Πάτρα

157         Τυλιγάδης Χαράλ. Ι.        25-3-1909          19       όχι        Atlanta                     Πάτρα

158         Τυλιγάδης Χαράλ. Π.       25-3-1909          20       όχι        Atlanta                     Πάτρα

159         Τυλιγάδης Χρήστος         10-10-1916        30       ναι        Patris                       Πάτρα

160         Φλώρος Σπυρίδων          5-10-1913          39       ναι        Patris                       Πάτρα

161         Φραγκούλης Κων/νος     20-4-1912          18       όχι        Macedonia                Πάτρα

162         Φραγκούλης Νικόλαος    25-3-1909          19       όχι        Atlanta                     Πάτρα

163         Φραγκούλης Νικόλαος    2-5-1921           33       ναι        King Alexander          Πειραιεύς

 

 

 

5.   Χρονικό μετανάστευσης από τον Τέρνο Ευρυτανίας

 

 Ο πρωτοπόρος μετανάστης του 1901

    Ήταν ο Σπυρίδων Τυλιγάδης, ο άνθρωπος που τόλμησε και έφυγε πρώτος για τη μακρινή Αμερική. Ήταν τότε 31 ετών. Προορισμός του για δουλειά ήταν η Νέα Υόρκη. Εκεί εργάστηκε 3 χρόνια, μέχρι το 1904, που επέστρεψε στην πατρίδα. Το 1910 όμως έκανε και δεύτερο ταξίδι.

 

             i.        Οι μεμονωμένοι μετανάστες στα έτη 1902, 1903 και 1904

    Το έτος 1902 ακολούθησε ο Γεώργιος Τυλιγάδης. Από το λιμάνι του Πειραιά έφυγε με πλοίο μέχρι το γαλλικό λιμάνι της Χάβρης. Από εκεί στις 20 Σεπτεμβρίου 1902 ταξίδεψε με το πλοίο “LaGascogne” και στις 30 Σεπτεμβρίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν 25 ετών. Ως τόπο προηγούμενης διαμονής δήλωσε τον Πειραιά. Το επάγγελμά του ήταν αγρότης-κτηματίας (farmer). Με 12 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Αθανάσιος Τυλιγάδης.

  Το επόμενο έτος 1903, αναχώρησε μεμονωμένα ο Ελευθέριος Σακελλάρης. Με πλοίο έφτασε μέχρι το ιταλικό λιμάνι της Νάπολης, απ’ όπου στις 30 Σεπτεμβρίου 1903 ανέβηκε στο πλοίο “Germania” και στις 14 Οκτωβρίου κατέβηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 25 ετών. Ως τόπο προηγούμενης διαμονής γράφτηκε αόριστα “Greek” (Έλληνας). Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Β. Τυλιγάδης.

  Άλλη μία μεμονωμένη αναχώρηση έγινε στο έτος 1904, από το Νικόλαο Καραθανάση. Κι αυτός με πλοίο από τον Πειραιά έφτασε στο γαλλικό λιμάνι της Χάβρης. Από εκεί, στις 26 Μαρτίου 1904 ταξίδεψε με το πλοίο “LaTouraine” και στις 3 Απριλίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 20 ετών. Ως προηγούμενο τόπο διαμονής δήλωσε τον Πειραιά. Με 9 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά αγρότη στο Σαιν Λούις της Μοντάνα, κοντά στον πατέρα του Γεώργιο Καραθανάση.

Πλοίο“Germania”  [Photo: Peabody Essex Museum]

 

             ii.        Μία ομαδική αναχώρηση στο 1905

    Περιλάμβανε τέσσερα άτομα. Ήταν οι : Γεώρ. Σακελλάρης, Λεων. Τσούκαλος, Επαμ. Τυλιγάδης και Θεοφ. Τυλιγάδης. Από την Ελλάδα έφυγαν με πλοίο μέχρι το ιταλικό λιμάνι της Νάπολης. Από εκεί, στις 10 Απριλίου 1905 επιβιβάστηκαν στο ατμόπλοιο “Germania” και στις 24 Απριλίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Τα υπάρχοντα στοιχεία του αρχείου μας αναφέρουν γι’ αυτούς ακόμη ότι:

·         Ο Γεώργιος Σακελλάρης ήταν 23 ετών. Με 20 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο αδελφός του Ελευθέριος.

·         Ο Λεωνίδας Τσούκαλος ήταν 40 ετών και παντρεμένος. Αναζητούσε δουλειά, με 15 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδελφός του Ευθύμιο.

·         Ο Επαμεινώνδας Τυλιγάδης ήταν 17 ετών και αναλφάβητος. Ως τόπο προηγούμενης διαμονής του δήλωσε το Καρπενήσι. Με 20 $ στην τσέπη, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδελφό του Γεώργιο.

·         Ο Θεοφάνης Τυλιγάδης ήταν 20 ετών και αναλφάβητος. Προορισμός του για δουλειά (με 15 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο αδερφός του Περικλής.

 

 

           iii.        Τρεις μεμονωμένες αναχωρήσεις στο 1906

     Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1906 έγινε από το Χαράλαμπο Βέλλιο. Το ταξίδι του έγινε τμηματικά, δηλ. από την Ελλάδα πήγε με πλοίο μέχρι το ιταλικό λιμάνι της Νάπολης. Από εκεί, στις 29 Μαρτίου 1906 ανέβηκε στο πλοίο “Germania” και στις 11 Απριλίου κατέβηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 18 ετών. Ως τόπο προηγούμενης διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Αναζητούσε δουλειά, με 20 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Θεοφάνη Τυλιγάδη.

   Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1906 έγινε από το Ελευθέριο Τυλιγάδη. Από την Ελλάδα ταξίδεψε με πλοίο μέχρι το ιταλικό λιμάνι της Νάπολης. Από εκεί, στις 12 Σεπτεμβρίου 1906 αναχώρησε με το ατμόπλοιο “Germania” και στις 26 Σεπτεμβρίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν τότε 23 ετών. Ως τόπο προηγούμενης διαμονής του δήλωσε το Καρπενήσι. Με 15 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο αδελφός[5] του.

   Η τρίτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1906 έγινε από τον Αθανάσιο Μπριάννη. Από το λιμάνι του Πειραιά στις 3 Νοεμβρίου ανέβηκε στο πλοίο “GregoryMorch” και στις 24 Νοεμβρίου κατέβηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 37 ετών. Ως τόπο προηγούμενης διαμονής του δήλωσε το Καρπενήσι. Αναζητούσε δουλειά, με 86 $ μαζί του, σε τόπο της πολιτείας Γιούτα, όπου θα συναντούσε τον ξάδερφό του Βασίλειο Κατσαρό.

 

 

           iv.        Κορύφωση του μεταναστευτικού ρεύματος στο 1907

    Στη διάρκεια του έτους έγιναν επτά μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (5 ομαδικά και 2 από μεμονωμένους) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 32 άνθρωποι από το Τέρνο. Πιο συγκεκριμένα έχουμε :

   Η πρώτη ομαδική αναχώρηση στο 1907 έγινε από 10 άτομα. Ήταν οι : Σπ. Βέλλιος, Ηρ. Ζάβρας, Ευάγ. Κάππας, Αλ. Καραμέτος, Γεώρ. Καρασούλος, Αθ. Τσούκαλος, Ιωάν. Τσούκαλος, Κων. Τυλιγάδας, Αθ. Τυλιγάδης και Γεώρ. Τυλιγάδης. Στις 23 Φεβρουαρίου, από το λιμάνι της Πάτρας, η ομάδα ταξίδεψε με το πλοίο “Eugenia” και στις 17 Μαρτίου αφίχθηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Το διαθέσιμο αρχειακό υλικό μας πληροφορεί επιπλέον γι’ αυτούς ότι:

·         Ο Σπύρος Βέλλιος ήταν 40 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Με 20 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στο Σαιν Λούις της Μοντάνα, όπου ήταν ο αδερφός του Νικόλαος Βέλλιος.

·         Ο Ηρακλής Ζάβρας ήταν 17 ετών. Προορισμός του για δουλειά (με 20 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Χρήστος Ν. Τυλιγάδης.

·         Ο Ευάγγελος Κάππας ήταν 23 ετών. Με 15 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στο Σαιν Λούις της Μοντάνα, κοντά στον ξάδερφό του Χαράλαμπο Βέλλιο.

·         Ο Αλέξης Καραμέτος ήταν 30 ετών και παντρεμένος. Αναζητούσε δουλειά, με 15 $ μαζί του στην πόλη Σαιν Λούις της Μοντάνα, όπου ήταν ο κουνιάδος του Νικόλαος Καραθανάσης.

·         Ο Γεώργιος Δ. Καρασούλος ήταν 28 ετών. Με 20 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο γνωστός του Ιωάννης Σκαμνέλης.

 

Πλοίο“Eugenia” (Photo: Maurizio Eliseo Collection)

·         Ο Αθανάσιος Τσούκαλος ήταν 19 ετών. Προορισμός του για δουλειά (με 10 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στο θείο του Λεωνίδα Τσούκαλο.

·         Ο Ιωάννης Τσούκαλος ήταν 18 ετών. Με 10 $ για τα αναγκαία πρώτα έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Γεώργιος Ασημάκης.

·         Ο Κωνσταντίνος Τυλιγάδας ήταν 19 ετών. Αναζητούσε δουλειά, με 20 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Μπιλ Κακατσίδας.

·         Ο Αθανάσιος Τυλιγάδης ήταν 27 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Με 17 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Γεώργιο Τυλιγάδη.

·         Ο ΓεώργιοςΤυλιγάδης ήταν 28 ετών και παντρεμένος. Γεννήθηκε στο Τέρνο, αλλά ως τόπο προηγούμενης διαμονής  του δήλωσε το Γαλαξίδι. Προορισμός του για δουλειά (με 12 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Θεοφάνης Τυλιγάδης.

   Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1907 έγινε από το Γεώργιο Στούμπα. Από την Ελλάδα ταξίδεψε με πλοίο μέχρι το ιταλικό λιμάνι της Νάπολης. Από εκεί, στις 6 Μαρτίου ανέβηκε στο πλοίο “Germania” και στις 21 Μαρτίου κατέβηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 39 ετών και παντρεμένος. Γεννήθηκε στο Τέρνο, αλλά ως τόπο διαμονής του δήλωσε αόριστα “Ελλάς”(Greece). Αναζητούσε δουλειά, με 20 $ μαζί του, στη Νέα Υορκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Θάνος Σκαμνέλης.

Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1907 έγινε  από δύο άτομα τους Κων. και Νικ. Καρανίκα. Στις 17 Αυγούστου, από το λιμάνι της Πάτρας έφυγαν με το πλοίο “Laura” και στις 3 Σεπτεμβρίου έφτασαν στην Αμερική. Γνωρίζουμε ακόμη γι’ αυτούς ότι:

·         Ο Κωνσταντίνος Καρανίκας ήταν 24 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Νίκος. Με 12 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά εργάτη σε φάρμα στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Βασ. Σταμούλης.

·         Ο Νικόλαος Καρανίκας ήταν 22 ετών. Στο Τέρνο είχε τον πατέρα του Γιάννη. Αναζητούσε δουλειά εργάτη σε φάρμα στη Νέα Υόρκη,όπου ήταν ο ξάδερφός του Βασ. Σταμούλης.

   Η τρίτη ομαδική αναχώρηση στο 1907 αριθμούσε 14 άτομα και περιλάμβανε τους: Ιωάν. Αντζουλή, Φώτ. Ασημάκη, Βασ. Βέλλιο, Βασ. Δημέσο, Αθ. Κατσαρό, Αθ. Μακρυγιάννη, Αθ. Μπασδέκη, Αντ. Παπαδάκη, Νικ. Παπαθανάση, Βασ. Παπαλέξη, Νικ. Σακελλαρίου, Δημ. Τσούκαλο, Ιωάν. Τσούκαλο και Γεώρ. Τυλιγάδη. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 5 Σεπτεμβρίου επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Francesca” και στις 29 Σεπτεμβρίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Από το υλικό του αρχείου αντλούμε επιπλέον στοιχεία γι’ αυτούς, που αναφέρουν ότι:

·         Ο Ιωάννης Αντζουλής ήταν 19 ετών και αναλφάβητος. Το όνομα του πατέρα του ήταν Χαράλαμπος. Αναζητούσε δουλειά εργάτη σε φάρμα, με 15 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, κοντά στο θείο του Επαμεινώνδα Αντζουλή.

·         Ο  Φώτιος Ασημάκης ήταν 18 ετών. Ο πατέρας του στο χωριό λεγόταν Λεωνίδας. Με 15 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειάεργάτη σε φάρμα, στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Λεωνίδα.

·         Ο Βασίλειος Βέλλιος ήταν 23 ετών. Το όνομα της μητέρας του ήταν Ελένη. Προορισμός του για δουλειά εργάτη σε φάρμα (με 15 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Νικόλαος Βέλλιος.

·         Ο Βασίλειος Δημέσος (Dimesos) ήταν 19 ετών. Η μητέρα του στο Τέρνο λεγόταν Πανωραία Κυρίτση. Με 12 $ για τα αναγκαία πρώτα έξοδα, πήγαινε για δουλειά εργάτη σε φάρμα στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Λούη Ασημάκη.

·         Ο Αθανάσιος Κατσαρός ήταν 19 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Αναστάσιος. Αναζητούσε δουλειά εργάτη σε φάρμα, με 12 $ μαζί του στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο κουνιάδος του Περ. Τυλιγάδης.

·         Ο Αθανάσιος Μακρυγιάννης ήταν 18 ετών και αναλφάβητος. Ως πλησιέστερο συγγενή του στο χωριό δήλωσε τον αδερφό του Γεώργιο. Με 20 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά εργάτη σε φάρμα στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Ευθ. Ζαμπακόλα.

·         Ο Αθανάσιος Μπασδέκης ήταν 23 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Ιωάννης. Προορισμός του για δουλειά εργάτη σε φάρμα (με 20 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο θείος του Αθαν. Μπριάννης.

·         Ο Αντώνιος Παπαδάκης ήταν 27 ετών. Στο Τέρνο είχε τον πατέρα του Δημήτριο. Με 15 $ για τα πρώτα αναγκαία έξοδα, πήγαινε για δουλειά εργάτη σε φάρμα, στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Χρ. Τυλιγάδη.

·         Ο Νικόλαος Παπαθανάσης ήταν 35 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Το όνομα της συζύγου του στο Τέρνο ήταν Παναγιώτα. Αναζητούσε δουλειά εργάτη σε φάρμα, με 15 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Γεώργιος Τυλιγάδης.

·         Ο Βασίλειος Παπαλέξης ήταν 39 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Γιάννος. Με 12 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά εργάτη σε φάρμαστη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Ελευθ. Σακελλαρίου.

·         Ο Νικόλαος Σακελλαρίου ήταν 19 ετών και αναλφάβητος. Το όνομα του πατέρα του ήταν Λεωνίδας. Προορισμός του για δουλειά εργάτη σε φάρμα (με 15 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στον ανεψιό του Γρηγ. Σακελλαρίου.

·         Ο Δημήτριος Τσούκαλος ήταν 25 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Θεοδ. Τσούκαλος. Με 10 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά εργάτη σε φάρμαστη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο θείος του Λεων. Τσούκαλος.

·         Ο Ιωάννης Τσούκαλος2 ήταν 19 ετών. Το όνομα της μητέρας του ήταν Παρασκευή. Αναζητούσε δουλειά εργάτη σε φάρμα, με 15 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, κοντά σε ένα θείο του[6].

·         Ο Γεώργιος Τυλιγάδης ήταν 19 ετών. Άλλα στοιχεία ελλείπουν από πρόβλημα του αρχείου.

   Η τέταρτη ομαδική αναχώρηση στο 1907 έγινε από δύο άτομα, τους : Κων. Ακριβίδη και Γεώρ. Σκαμνέλη. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 10 Σεπτεμβρίου ταξίδεψαν με το πλοίο “Massilia” και την 1η Οκτωβρίου αφίχθησαν στις ΗΠΑ. Επιπλέον στοιχεία του αρχείου μας αναφέρουν ότι:

·         Ο Κωνσταντίνος Ακριβίδης ήταν 23 ετών. Ο πατέρας του πρέπει να λεγόταν Γεώργιος. Με 12 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Χ. Τυλιγάδης.

·         Ο Γεώργιος Σκαμνέλης ήταν 19 ετών και αναλφάβητος. Το όνομα του πατέρα του ήταν Ανδρέας. Προορισμός του για δουλειά (με 11 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στο θείο του Ιωάννη Σκαμνέλη.

   Η πέμπτη ομαδική αναχώρηση στο 1907 έγινε από δύο άτομα. Ήταν οι Παν. Καραθάνος και Βασ. Μπασδέκης. Στις 19 Νοεμβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας, έφυγαν με το πλοίο “Laura” και στις 6 Δεκεμβρίου “πάτησαν πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ξέρουμε ακόμη ότι:

·         Ο Παναγιώτης Καραθάνος ήταν 23 ετών και αναλφάβητος. Το όνομα του πατέρα του ήταν Νικόλαος. Με 10 $ για τα πρώτα έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Σ. Αντωνόπουλος.

·         Ο Βασίλειος Μπασδέκης ήταν 30 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Μαρία. Αναζητούσε δουλειά, με 15 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου κοντά στο αδερφό του Δ. Μπασδέκη.

   Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1907 έγινε από τον Ιωάννη Στούμπα. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 3 Δεκεμβρίου ταξίδεψε με το πλοίο “Alice” και στις 21 Δεκεμβρίου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν 25 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Γεώργιος. Προορισμός του για δουλειά (με 10 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Γεώργιος Μπασδέκης.

 

 

            v.        Λίγοι μετανάστες στο 1908

 

    Στη διάρκεια του έτους έγιναν δύο μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (1 ομαδικό κι 1 από μεμονωμένο) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 4 άνθρωποι από το Τέρνο. Αναλυτικά :

   Η ομαδική αναχώρηση στο 1908 έγινε από τριμελή ομάδα, που περιλάμβανε τους : Γεώρ. Ζαγκώνα, Αλέξ. Παπαλεξίου και Αθ. Τυλιγάδη. Από το λιμάνι της Πάτρας έφυγαν με το πλοίο “Alice” και στις 15 Απριλίου έφτασαν στην Αμερική. Περισσότερα στοιχεία του αρχείου μας γνωρίζουν ότι:

·         Ο Γεώργιος Ζαγκώνας ήταν 31 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Σαββούλα. Με 15 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Γεώργιος Σακελλάρης.

·         Ο Αλέξιος Παπαλεξίου ήταν 34 ετών και παντρεμένος. Ως πλησιέστερο συγγενή του στο Τέρνο δήλωσε το θείο του Αθανάσιο Ντίνο. Προορισμός του για δουλειά (με 12 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Γεράσιμος Παλαΐνης.

·         Ο Αθανάσιος Τυλιγάδης ήταν 17 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Ξενοφών. Με 20 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Γεώργιο Τυλιγάδη.

   Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1908 έγινε από το Χρήστο Παπαλέξη. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 16 Σεπτεμβρίου αναχώρησε με το πλοίο “Laura” και στις 3 Οκτωβρίου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν 20 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Αθανάσιος. Αναζητούσε δουλειά, με 10 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Κωνσταντίνος Παπαλέξης.

 

           vi.        Νέα έκρηξη του μεταναστευτικού ρεύματος στο 1909

    Στη διάρκεια του έτους έγιναν δύο μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (1 ομαδικό κι 1 από μεμονωμένο) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 22 άνθρωποι από το Τέρνο. Συγκεκριμένα :

   Η ομαδική αναχώρηση στο 1909 αριθμούσε 21 άτομα και ήταν η μεγαλύτερη στη μεταναστευτική ιστορία του χωριού. Περιλάμβανε τους : Δημ. Καραθανάση, Ιωάν. Ακριβίδη, Ελευθ. Αντζουλή, Δημ. Βάρσο, Ευθ. Ζαμπακόλα, Κων. Ζαμπακόλα, Αθ. Κάππα, Νικ. Κάππα, Χαρ. Κάππα, Παντ. Κοσμά, Ιωάν. Μακρυγιάννη, Γεώρ. Παλαΐνη, Κων. Παλαΐνη, Κων. Στούμπα, Νικ. Στούμπα, Γεώρ. Τσούκαλο, Σπυρ. Τσούκαλο, Ευθ. Τυλιγάδη, Χαρ. Ι. Τυλιγάδη, Χαρ. Π. Τυλιγάδη και Νικ. Φραγκούλη. Στις 8 Φεβρουαρίου. Από το λιμάνι της Πάτρας επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Atlanta” και στις 25 Μαρτίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Το υπάρχον αρχειακό υλικό μας πληροφορεί ότι:

·         Ο Δημήτριος Καραθανάσης ήταν 27 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Αικατερίνη. Με 15 $ στην τσέπη, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο αδελφικός φίλος Αθανάσιος Σκαμνέλης.

·         Ο Ιωάννης Ακριβίδηςήταν 18 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Γεώργιος. Προορισμός του για δουλειά (με 10 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στον αδελφό του Κωνσταντίνο Ακριβίδη.

·         Ο Ελευθέριος Αντζουλής ήταν 19 ετών και αναλφάβητος. Το όνομα της μητέρας του ήταν Βασίλω. Με 10 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Θεοφάνης Τυλιγάδης.

·         Ο Δημήτριος Βάρσος ήταν 24 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Επαμεινώνδας. Αναζητούσε δουλειά, με 10 $ μαζί του στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Θεόδωρος Κρίκος.

·         Ο Ευθύμιος Ζαμπακόλας ήταν 30 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Βασιλική. Με 10 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Λεωνίδα Ασημάκη. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Ευθύμιος Ζαμπακόλας την περίοδο 1905-1908 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

·         Ο Κωνσταντίνος Ζαμπακόλας ήταν 27 ετών και παντρεμένος. Στο Τέρνο είχε τη γυναίκα του Αθηνά. Προορισμός του για δουλειά (με 10 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο αδερφός του Ανδρέας Ζαμπακόλας.

·         Ο Αθανάσιος Κάππας(Copas) ήταν 16 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Δημήτριος. Με 20 $ για τα αναγκαία πρώτα έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Σπύρο Κάππα.

·         Ο Νικόλαος Κάππας ήταν 19 ετών και αναλφάβητος. Το όνομα της μητέρας του ήταν Ελένη. Αναζητούσε δουλειά, με 20 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, κοντά στο θείο του Λεωνίδα Τσούκαλο.

·         Ο Χαράλαμπος Κάππας ήταν 18 ετών (αδελφός του Νικολάου). Η μητέρα του λεγόταν Ελένη. Με 15 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Κων. Αντζουλής.

·         Ο Παντολέων Κοσμάς ήταν 33 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του στο χωριό λεγόταν Αικατερίνη. Προορισμός του για δουλειά (με 13 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Ηρακλής Ζάβρας.

·         Ο Ιωάννης Μακρυγιάννης ήταν 19 ετών. Το όνομα της μητέρας του ήταν Αικατερίνη. Με 15 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη[7], κοντά στον αδερφό του Αθανάσιο.

·         Ο Γεώργιος Παλαΐνης ήταν 19 ετών και αναλφάβητος. Ο πατέρας του λεγόταν Αθανάσιος. Αναζητούσε δουλειά, με 10 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του  ……[8]Τυλιγάδης.

·         Ο Κωνσταντίνος Παλαΐνης ήταν 17 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Νικόλαος. Με 10 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Γεράσιμο Παλαΐνη.

·         Ο Κωνσταντίνος Στούμπας ήταν 19 ετών. Το όνομα της μητέρας του ήταν Ελένη. Προορισμός του για δουλειά, με 10 $ μαζί του, ήταν η Νέα Υόρκη για να συναντήσει τον πατέρα του Γεώργιο.

·         Ο Νικόλαος Στούμπας ήταν 15 ετών (αδελφός του προηγουμένου).  Το όνομα της μητέρας του ήταν Ελένη. Κι αυτός, με 10 $ μαζί του πήγαινε στηΝέα Υόρκη για να συναντήσει τον πατέρα του Γεώργιο.

·         Ο Γεώργιος Τσούκαλος ήταν 19 ετών. Η μητέρα του λεγόταν Παρασκευή. Με 10 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στηΝέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Ιωάννη Τσούκαλο.

·         Ο Σπυρίδων Τσούκαλος ήταν 18 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Κωνσταντίνος. Αναζητούσε δουλειά, με 15 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Χρήστος Τυλιγάδης.

·         Ο Ευθύμιος Τυλιγάδης ήταν 19 ετών. Το όνομα της μητέρας του ήταν Αικατερίνη. Με 15 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Αθανάσιο Τυλιγάδη.

·         Ο Χαράλαμπος Ι. Τυλιγάδης ήταν 19 ετών. Ο πατέρας του στο χωριό λεγόταν Ιωάννης. Προορισμός του για δουλειά (με 10 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Σεραφείμ Τυλιγάδης.

·         Ο Χαράλαμπος Π. Τυλιγάδης ήταν 20 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Πανταλέων. Με 10 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Νικόλαο Τυλιγάδη.

·         Ο Νικόλαος Φραγκούλης ήταν 19 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Χρήστος. Αναζητούσε δουλειά, με 10 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Γεώργιος Τυλιγάδης.

   Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1909 έγινε από τον Κωνσταντίνο Βέλλιο. Στις 4 Σεπτεμβρίου 1909, από το λιμάνι της Πάτρας ταξίδεψε με το πλοίο “MarthaWashington” και στις 17 Σεπτεμβρίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν τότε 21 ετών. Το όνομα της μητέρας του ήταν Ελένη. Με 15 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Βασίλειο Βέλλιο.

 

 

          vii.        Μείωση του αριθμού μεταναστών στο 1910

 

Στη διάρκεια του έτους έγιναν δύο μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (1 ομαδικό κι 1 από μεμονωμένο) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 10 άνθρωποι από το Τέρνο. Αναλυτικά έχουμε :

   Η ομαδική αναχώρηση στο 1910 αριθμούσε δέκα άτομα και περιλάμβανε τους: Χρ. Βέλλιο, Αθ. Κάππα, Κων. Μακρυγιάννη, Σερ. Μπασδέκη, Δημ. Ξυλωμένο, Ιωάν. Ξυλωμένο, Αθ. Σακελλάρη, Ιωάν. Σκαμνέλη και Περ. Τυλιγάδη. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 23 Μαρτίου ανέβηκαν στο πλοίο “Alice” και στις 14 Απριλίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Το διαθέσιμο υλικό του αρχείου μας πληροφορεί για τους μετανάστες αυτούς ότι:

·         Ο Χρήστος Βέλλιος ήταν 29 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του πρέπει να λεγόταν Ευθυμία[9]. Προορισμός του για δουλειά εργάτη σε φάρμα (με 25 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Βασίλειο Βέλλιο.

·         Ο Αθανάσιος Κάππας ήταν 19 ετών. Ως πλησιέστερο συγγενή του στο Τέρνο, δήλωσε τον αδερφό του Γεώργιο. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Σπύρος Κάππας.

·         Ο Κωνσταντίνος Μακρυγιάννης ήταν 38 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του πρέπει να ήταν Ευαγγελία. Αναζητούσε δουλειά εργάτη σε φάρμα, με 25 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ανεψιός του Χρήστος Τυλιγάδης.

·         Ο Σεραφείμ Μπασδέκης ήταν 25 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Γεώργιος. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειάεργάτη σε φάρμα, στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Βασίλειο Μπασδέκη.

·         Ο Δημήτριος Ξυλωμένος ήταν 25 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Στάμω. Προορισμός του για δουλειά (με 25 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη,όπου ήταν ο ξάδερφός του Αθανάσιος Τυλιγάδης.

·         Ο ΙωάννηςΞυλωμένος ήταν 19 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Κώστας. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στο θείο του Γεώργιο Καρασούλο.

·         Ο Αθανάσιος Σακελλάρης ήταν 25 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Αθηνά. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Λεωνίδας Ασημάκης.

·         Ο Ιωάννης Σκαμνέλης ήταν 35 ετών και παντρεμένος. Στο Τέρνο είχε τη γυναίκα του Μαρία. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Αθανάσιο Σκαμνέλη. Αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ για τον Ιωάννη Σκαμνέλη. Πρωτοπήγε την περίοδο 1906-1910 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

·         Ο Περικλής Τυλιγάδης ήταν 26 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Αικατερίνη. Προορισμός του για δουλειά εργάτη σε φάρμα ήταν η Νέα Υόρκη[10], όπου ήταν ο αδερφός του Θεοφάνης Τυλιγάδης. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Περικλής Τυλιγάδης την περίοδο 1905-1906 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

   Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1910 έγινε από το Σπυρίδωνα Τυλιγάδη. Στις 14 Αυγούστου, από το λιμάνι της Πάτρας έφυγε με το πλοίο “Argentina” και στις 9 Σεπτεμβρίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 44 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Χρήστος. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά εργάτη σε φάρμα στη Νέα Υόρκη, κοντά στο θείο του Νικόλαο Τυλιγάδη. Για τον Σπυρίδωνα Τυλιγάδη αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ. Είχε ξαναπάει την περίοδο 1901-04 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

 

 

        viii.        Σταθερός αριθμός μεταναστών και στο έτος 1911

 

Στη διάρκεια του έτους έγιναν δύο μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (1 ομαδικό κι 1 από μεμονωμένο) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 13 άνθρωποι από το Τέρνο. Πιο συγκεκριμένα :

   Η ομαδική αναχώρηση στο 1911 αριθμούσε δώδεκα άτομα και περιλάμβανε τους: Γεώρ. Ασημάκη, Νικ. Κακατσίδα, Ευθ. Κάππα, Γεώρ. Κατσώνη, Δημ. Μπουρνέλο, Κων. Μπριάννη, Νικ. Μπριάννη, Λεων. Τσούκαλο, Δημ. Τυλιγάδη 1,ΔημΤυλιγάδη 2, Ελευθ. Τυλιγάδη και Στέλ. Τυλιγάδη. Στις 27 Φεβρουαρίου 1911, από το λιμάνι της Πάτρας επιβιβάστηκαν στο πλοίο “MarthaWashington” και στις 13 Μαρτίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Από τα διαθέσιμα στοιχεία του αρχείου είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ότι:

·         Ο Γεώργιος Ασημάκης ήταν 35 ετών και παντρεμένος[11]. Το όνομα του πατέρα του ήταν Κώστας. Αναζητούσε δουλειά, με 30 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Λούη Ασημάκη. Για το Γεώργιο Ασημάκη αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ. Ξαναπήγε την περίοδο 1903-1907 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

·         Ο Νικόλαος Κακατσίδας[12]ήταν 35 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας ήταν Ειρήνη. Με 35 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά εργάτη σε φάρμα, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Σπύρος Τυλιγάδας. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Νικόλαος Κακατσίδας την περίοδο 1906-1910 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

·         Ο Ευθύμιος Κάππας ήταν 19 ετών. Το όνομα της μητέρας του ήταν Ελένη. Προορισμός του για δουλειά (με 30 $ μαζί του) ήταν το Σαιν Λούις της Μοντάνα, κοντά στον αδερφό του Ευάγγελο Κάππα.

·         Ο Γεώργιος Κατσώνης ήταν 27 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Βασιλική. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά εργάτη σε φάρμα στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο κουνιάδος του Γεώργιος Τυλιγάδης.

·         Ο Δημήτριος Μπουρνέλος ήταν 17 ετών και αναλφάβητος. Το όνoμα του πατέρα του ήταν Σπυρίδων. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του στη Νέα Υόρκη, κοντά στο θείο του Γεώργιο Στούμπο.

·         Ο Κωνσταντίνος Μπριάννης ήταν 19 ετών. Ο πατέρας του πρέπει[13] να λεγόταν Χαράλαμπος. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά εργάτη σε φάρμα στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο θείος του Ιωάννης Σκαμνέλης.

·         Ο Νικόλαος Μπριάννης ήταν 30 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Η γυναίκα του πρέπι να λεγόταν Αγγελική. Προορισμός του για δουλειά εργάτη σε φάρμα (με 35 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Αθανάσιο Μπριάννη.

·         Ο Λεωνίδας Τσούκαλος ήταν 45 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Ως πλησιέστερο συγγενή του στο Τέρνο δήλωσε τον αδελφό του Ανδρέα. Με 50 $ για τα αναγκαία πρώτα έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Περικλής Τυλιγάδης. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Λεωνίδας Τσούκαλος την περίοδο 1904-1909 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

·         Ο Δημήτριος Τυλιγάδης 1 ήταν 28 ετών. Το όνομα της μητέρας του ήταν Παναγιώτα. Αναζητούσε δουλειά εργάτη σε φάρμα, με 39 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Νικόλαο Τυλιγάδη. Αυτό ήταν δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ για το Δημήτριο Τυλιγάδη, επειδή είχε πρωτοπάει την περίοδο 1906-1908, πάλι στον ίδιο προορισμό.

·         Ο Δημήτριος Τυλιγάδης 2 ήταν 19 ετών και αναλφάβητος. Το όνομα της μητέρας του ήταν Αικατερίνη. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά εργάτη σε φάρμα στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Αθανάσιο Τυλιγάδη.

·         Ο Ελευθέριος Τυλιγάδης ήταν 27 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Βασιλική. Προορισμός του για δουλειά εργάτη σε φάρμα (με 25 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Δ. Δημητρογιάννης. Ο Ελευθέριος Τυλιγάδης είχε ξαναπάει στην Αμερική την περίοδο 1904-1909 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

·         Ο Στέλιος Τυλιγάδης ήταν 35 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Ολυμπία. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά εργάτη σε φάρμα στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Σπυρ. Κάππας.

   Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1911 έγινε από το Θεόδωρο Τσούκαλο. Στις 21 Αυγούστου, από το λιμάνι της Πάτρας ταξίδεψε με το πλοίο “MarthaWashington” και στις 4 Σεπτεμβρίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν τότε 20 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Σπυρίδων. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειάεργάτη σε φάρμα στη Νέα Υόρκη, κοντά στο αδερφό του Αθανάσιο Τσούκαλο.

 

 

 

           ix.        Διατήρηση του σταθερού μεταναστευτικού ρεύματος  και στο έτος 1912

 

Στη διάρκεια του έτους έγιναν τρία μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (2 ομαδικά και 1 από μεμονωμένο) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 11 άνθρωποι από το Τέρνο. Αναλυτικά έχουμε :

   Η πρώτη ομαδική αναχώρηση στο 1912 έγινε αριθμούσε επτά άτομα. Η ομάδα περιλάμβανε τους: Κων. Ακριβίδη, Γεώρ. Ζαμπακόλα, Αντ. Μακρυγιάννη, Κων. Παπαλέξη, Χρ. Παπαλέξη, Ιωάν. Στούμπα, και Κων Φραγκούλη. Στις 4 Απριλίου, από το λιμάνι της Πάτρας ανέβηκαν στο ελληνόκτητο πλοίο “Macedonia” και στις 20 Απριλίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Από τα στοιχεία του αρχείου γνωρίζουμε ακόμη ότι:

·         Ο Κωνσταντίνος Ακριβίδης ήταν 19 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Δημήτριος. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο συνονόματος ξάδερφός του Κώστας Ακριβίδης.

·         Ο Γεώργιος Ζαμπακόλας ήταν 19 ετών. Το όνομα της μητέρας του ήταν Βασιλική. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στο Σικάγο, κοντά στο θείο του Δημήτριο Δημητρογιάννη.

·         Ο Αντώνιος Μακρυγιάννης ήταν 17 ετών. Στο Τέρνο είχε τη μητέρα του Βασίλω. Προορισμός του για δουλειά[14] (με 25 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στον πατέρα του Δημήτριο.

·         Ο Κωνσταντίνος Παπαλέξης ήταν 28 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Σπυριδούλα. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά εργάτη σε φάρμα στη Νέα Υόρκη,, όπου ήταν ο αδελφός του Χρήστος Παπαλέξης.

·         Ο Χρήστος Παπαλέξης ήταν 33 ετών και παντρεμένος. Άλλα στοιχεία ελλείπουν, από πρόβλημα του αρχείου.

·         Ο Ιωάννης Στούμπας ήταν 22 ετών και αναλφάβητος. Το όνομα ης μητέρας του ήταν Ελένη. Αναζητούσε δουλειά, με 27 $ μαζί του στη Νέα Υόρκη, κοντά στον πατέρα του Γεώργιο Στούμπα.

·         Ο Κωνσταντίνος Φραγκούλης ήταν 18 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Χρήστος. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδελφό του Νικόλαο Φραγκούλη.

   Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1912 έγινε από τον Αλέξανδρο Παλαΐνη. Στις 14 Σεπτεμβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας ταξίδεψε με το πλοίο “Macedonia” και στις 27 Σεπτεμβρίου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν τότε 18 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Νικόλαος. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Γεράσιμο Παλαΐνη.

   Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1912 έγινε από τρία άτομα, τους : Γεώρ. Κάππα, Ευθ. Κάππα και Δημ. Τσούκαλο. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 17 Σεπτεμβρίου επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Ivernia” και στις 6 Οκτωβρίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ξέρουμε ακόμη ότι:

·         Ο Γεώργιος Κάππας ήταν 19 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Ιωάννης. Προορισμός του για δουλειά (με 25 $ μαζί του) ήταν το Σαιν Λούις της Μοντάνα, όπου ήταν ο αδερφός του Α. Κάππας.

·         Ο Ευθύμιος Κάππας ήταν 19 ετών. Το όνομα της μητέρας του ήταν Ελένη. Με 22 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στο Σαιν Λούις της Μοντάνα, κοντά στον αδερφό του Ε. Κάππα.

·         Ο Δημήτριος Ε. Τσούκαλος ήταν 19 ετών. Ο πατέρας του στο χωριό λεγόταν Ευθύμιος. Με 23 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του ….[15]Τσούκαλος.

 

 

 

 

            x.        Λίγοι μετανάστες στο 1913

 

   Στη διάρκεια του έτους έγιναν δύο ταξίδια πλοίων (1 ομαδικό και 1 από μεμονωμένο άτομο) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν από το χωριό 3 άτομα. Με περισσότερα στοιχεία:

Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1913 έγινε από το Σπυρίδωνα Φλώρο. Στις 4 Σεπτεμβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας αναχώρησε με το ελληνόκτητο πλοίο “Patris” και στις 5 Οκτωβρίου αφίχθηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ο Σπυρ. Φλώρος ήταν 39 ετών και παντρεμένος. Στο Τέρνο ήταν η γυναίκα του Βασιλική. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του στο Σαιν Λούις της Μοντάνα, όπου ήταν ο κουνιάδος του Ευάγγελος Κάππας.

   Η ομαδικήαναχώρηση στο 1913 έγινε από δύο άτομα, τους : Σπ. Ζαμπακόλα και Νικ. Στούμπα. Με πλοίο ταξίδεψαν από την Ελλάδα μέχρι το λιμάνι της Τεργέστης. Από εκεί, στις 28 Νοεμβρίου ανέβηκαν στο πλοίο “Ultonia” και στις 24 Δεκεμβρίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Το αρχειακό υλικό μας γνωρίζει ακόμη ότι :

·         Ο Σπύρος Ζαμπακόλας ήταν 17 ετών[16]. Στο Τέρνο είχε τη μητέρα του Βασίλω. Προορισμός του για δουλειά (με 25 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Γεώργιο Ζαμπακόλα.

·         Ο Νικόλαος Στούμπας ήταν 18 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Γεώργιος. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο θείος του Αθανάσιος Μπασδέκης. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Νικόλαος Στούμπας, στην περίοδο 1908-1912 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

 

 

 

           xi.   Αύξηση του αριθμού μεταναστών στο1914

 

Στη διάρκεια του έτους έγιναν έξημεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (3 ομαδικά και 3 από μεμονωμένους) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 15 άνθρωποι από το Τέρνο. Συγκεκριμένα :

   Η πρώτη ομαδική αναχώρηση στο 1914 αριθμούσε οκτώ άτομα. Ήταν οι: Αθ. Βέλλιος, Σπ. Δ. Κάππας, Ιωάν. Μπριάννης, Κων. Παπαλέξης, Γεώρ. Σακελλάρης, Ευστ. Τσούκαλος, Σπυρ. Τσούκαλος και Γεώρ. Τυλιγάδης. Στις 6 Μαρτίου, από το λιμάνι της Πάτρας επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Carpathia” και στις 22 Μαρτίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Το αρχειακό υλικό μας πληροφορεί επίσης ότι :

·         Ο Αθανάσιος Βέλλιος ήταν 37 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Πολίτω. Προορισμός του για δουλειά, με 33 $ μαζί του, ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο αδελφός του Βασίλειος Βέλλιος.

·         Ο Σπυρίδων Δ. Κάππας ήταν 26 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Δημήτριος. Με 21 $ για τα αναγκαία πρώτα έξοδα, πήγαινε για δουλειά τη Νέα Υόρκη, κοντά στο αδερφό του Αθανάσιο Κάππα.

·         Ο Ιωάννης Μπριάννης ήταν μόλις 16 ετών. Καταγράφηκε αρχικά ως μαθητής (scholar) και μετά ως εργάτης. Το όνομα του πατέρα του ήταν Χαράλαμπος. Αναζητούσε δουλειά με 25 $ μαζί του στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο αδερφός του Κωνσταντίνος Μπριάννης.

·         Ο Κωνσταντίνος Παπαλέξηςγια τον οποίο δεν γράφτηκε η ηλικία του. Ξέρουμε ότι ήταν παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Σπυριδούλα. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Μπιλ Παπαλέξης.

·         Ο Γεώργιος Σακελλάρης ήταν 37 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Ρίνα. Προορισμός του για δουλειά (με 28 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο κουνιάδος του Λούης Ασημάκης.

·         Ο Ευστάθιος Τσούκαλος ήταν 37[17] ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Βασιλική. Με 26 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο κουνιάδος του Χρ. Παπαλέξης.

·         Ο Σπυρίδων Τσούκαλος ήταν 16 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Ευθύμιος. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο θείος του ………[18]. Τσούκαλος.

·         Ο Γεώργιος Τυλιγάδης[19]ήταν 28 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Αγγελική. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο αδερφός του Κωνστ. Τυλιγάδης.

   Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1914 έγινε από το Νικόλαο Τυλιγάδη. Στις 17 Μαρτίου, από το λιμάνι της Πάτρας ταξίδεψε με το πλοίο “Laconia (1912)” και στις 2 Απριλίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν 24 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Χρήστος. Προορισμός του για δουλειά (με 10 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στο θείο του ΖαχαρίαΤυλιγάδη. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Νικόλαος Τυλιγάδης την περίοδο 1903-1912 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

   Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1914 έγινε από το Δημήτριο Τσούκαλο. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 27 Απριλίου ταξίδεψε με το ελληνόκτητο πλοίο “Thessaloniki” και στις 16 Μαΐου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν 33 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Θωμάς. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο αδερφός του Ιωάννης Τσούκαλος. Για το Δημήτριο Τσούκαλο αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ. Πρωτοπήγε την περίοδο 1907-1912 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

   Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1914 έγινε από δύο άτομα, τους : Γεώρ. Καρασούλο και Γεώρ. Τυλιγάδη. Στις 26 Μαΐου, από το λιμάνι της Πάτρας ανέβηκαν στο πλοίο “Pannonia” και στις 16 Ιουνίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ξέρουμε επιπλέον γι’ αυτούς ότι:

·         Ο Γεώργιος Καρασούλος ήταν 34 ετών και παντρεμένος. Στο Τέρνο είχε τη γυναίκα του Μαρία. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο κουνιάδος Βασίλειος Βέλλιος. Ο Γεώργιος Καρασούλος είχε ξαναπάει στην Αμερική την περίοδο 1907-1912 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

·         Ο Γεώργιος Τυλιγάδης ήταν 27 ετών και αναλφάβητος. Το όνομα της μητέρας του ήταν Αικατερίνη. Προορισμός του για δουλειά (με 25 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Δημήτριο Τυλιγάδη. Αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι του Γεωργίου Τυλιγάδη στις ΗΠΑ. Την προηγούμενη φορά πήγε την περίοδο 1907-1912 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

   Η τρίτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1914 έγινε από το Χρήστο Παπαλέξη. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 20 Ιουλίου αναχώρησε με το πλοίο “MarthaWashington” και στις 3 Αυγούστου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 27 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του πρέπει να ήταν Κωνστάντω. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο κουνιάδος του Σπύρος …………………[20]. Για το Χρήστο Παπαλέξη αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ. Ξαναπήγε την περίοδο 1908-09 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

   Η τρίτη ομαδική αναχώρηση στο 1914 έγινε από δύο άτομα, τους : Ιωάν. Στούμπα και Αθαν. Τσούκαλο. Στις 30 Ιουλίου, από το λιμάνι της Πάτρας έφυγαν με το πλοίο “Ivernia”  και στις 21 Αυγούστου έφτασαν στην Αμερική. Τα υπάρχοντα στοιχεία του αρχείου μας πληροφορούν ότι:

·         Ο Ιωάννης Στούμπας ήταν 27 ετών και αναλφάβητος. Το όνομα της μητέρας του στο Κεφαλόβρυσο (όπως γράφτηκε) ήταν Γεωργία. Προορισμός του για δουλειά (με 25 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Γκας (Κων/νο) Στούμπα.

·         Ο Αθανάσιος Τσούκαλος ήταν 25 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Κωνσταντίνος. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Σπυρίδων Κάππας. Για τον Αθανάσιο Τσούκαλο, αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ. Την προηγούμενη φορά πήγε την περίοδο 1907-1912 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

 

 

          xii.      Νέα μικρή αύξηση του αριθμού μεταναστών στο1915

 

   Στη διάρκεια του έτους έγιναν τρία ομαδικά μεταναστευτικά ταξίδια προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 15 άνθρωποι από το Τέρνο. Αναλυτικά έχουμε :

   Η πρώτη ομαδική αναχώρηση στο 1915 αριθμούσε 9 άτομα. Η ομάδα περιλάμβανε στους: Γεώρ. Αντζουλή, Γεώρ. Ζαγκουβά, Νικ. Κατσώνη, Αντ. Παπαδάκη, Σπυρ. Σκαμνέλη, Σπυρ. Τσούκαλο, Γεώρ. Τυλιγάδα, Ηρακ. Τυλιγάδα και Αθαν. Τυλιγάδη. Στις 26 Φεβρουαρίου, από το λιμάνι της Πάτρας επιβιβάστηκαν στο ελληνόκτητο πλοίο “Athinai” και στις 16 Μαρτίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Τα υπάρχοντα στοιχεία του αρχείου μας αναφέρουν ότι:

·         Ο Γεώργιος Αντζουλής ήταν 40 ετών και παντρεμένος. Στο χωριό είχε τη γυναίκα του Μαρία. Προορισμός του για δουλειά (με 50 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο θείος του Χαράλαμπος Τσούκαλος.

·         Ο Γεώργιος Ζαγκουβάς ήταν 38 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Σαβούλα. Με 70 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Γεώργιος  Καρασούλος. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Γεώργιος Ζαγκουβάς, την περίοδο 1905-1910 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

 

·         Ο Νικόλαος Κατσώνης ήταν 35 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Αλεξάνδρα. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Λεωνίδα. Ήταν δεύτερο ταξίδι του Νικολάου Κατσώνη στις ΗΠΑ, εφόσον ξαναπήγε την περίοδο 1911-12 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

·         Ο Αντώνιος Παπαδάκης ήταν 35 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Βασιλική. Με 50 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο κουνιάδος του Σεραφείμ Μπασδέκης. Ο Αντώνιος Παπαδάκης είχε ξαναπάει στην Αμερική την περίοδο 1907-1911 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

·         Ο Σπυρίδων Σκαμνέλης ήταν 24 ετών και παντρεμένος. Στο χωριό είχε τη γυναίκα του Ειρήνη. Προορισμός του για δουλειά (με 40 $ μαζί του) ήταν το Νέο Σπρίνγκφιλντ, στην πολιτεία της Νέας Υόρκης, όπου ήταν ο ξάδερφός του Τσάρλς (Χαράλαμπος) Τυλιγάδας. Για το Σπυρίδωνα Σκαμνέλη αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ. Πρωτοπήγε την περίοδο 1903-1912 και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη.

·         Ο Σπυρίδων Τσούκαλος ήταν 24 ετών. Ως πλησιέστερο συγγενή του στο Τέρνο δήλωσε τον αδερφό του Χρήστο. Με 30 $ για τα αναγκαία πρώτα έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Αθανάσιο Μπασδέκη. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Σπυρίδων Τσούκαλος, την περίοδο 1908-1912 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

·         Ο Γεώργιος Τυλιγάδας ήταν 25 ετών. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν έμπορος (merchant). Το όνομα της μητέρας του ήταν Μαριγώ. Αναζητούσε ανάλογη δουλειά, με 50 $ μαζί του στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Λεωνίδας Ασημάκης. Για το Γεώργιο Τυλιγάδα αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι του στις ΗΠΑ. Την προηγούμενη φορά ήρθε την περίοδο 1907-1912 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

·         Ο Ηρακλής Τυλιγάδας ήταν 32 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Αικατερίνη. Με 50 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο κουνιάδος του Λεωνίδας Τσούκαλος. Ο Ηρακλής Τυλιγάδας είχε ξαναπάει στην Αμερική την περίοδο 1909-1913 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

·         Ο Αθανάσιος Τυλιγάδης ήταν34 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Ελένη. Προορισμός του για δουλειά (με 50 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Ευθύμιο Τυλιγάδη. Για τον Αθανάσιο Τυλιγάδη ήταν το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ. Πρωτοπήγε την περίοδο 1907-1911 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

   Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1915 έγινε από δύο άτομα, τους : Δημ. Καραθανάση και Αθαν. Μπριάννη. Στις 31 Μαρτίου, από το λιμάνι της Πάτρας έφυγαν με το ελληνόκτητο πλοίο “Themistocles” και στις 21 Απριλίου αφίχθησαν στις ΗΠΑ. Ξέρουμε επιπλέον ότι:

·         Ο Δημήτριος Καραθανάσης ήταν 34 ετών και παντρεμένος. Στο Τέρνο είχε τη γυναίκα του Ειρήνη. Με 50 $ για τα αναγκαία πρώτα έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο κουνιάδος του Ιωάννης Σκαμνέλης. Ο Δημήτριος Καραθανάσης είχε ξαναπάει στην Αμερική την περίοδο 1907-1913 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

·         Ο Αθανάσιος Μπριάννης ήταν 47 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Παρασκευή. Αναζητούσε δουλειά, με 25 4 μαζί του στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο κουνιάδος του Ζαχαρίας Τυλιγάδης. Για τον Αθανάσιο Μπριάννη ήταν δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ. Την προηγούμενη φορά πήγε την περίοδο 1906-1912 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

   Η τρίτη ομαδική αναχώρηση στο 1915 έγινε από τέσσερα άτομα, με τους : Αλέξ. Καραμέτο, Αλέξ. Παπαλέξη, Κων. Παπαλέξη και Γεώρ. Τυλιγάδη. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 28 Ιουνίου ανέβηκαν στο ελληνόκτητο πλοίο “VasilefsConstantinos” και στις 12 Ιουλίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Από το διαθέσιμο αρχειακό υλικό γνωρίζουμε ακόμη ότι:

·         Ο Αλέξιος Καραμέτος ήταν 38 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν αγρότης-κτηματίας (farmer). Το όνομα της  γυναίκας ήταν Πηνελόπη. Με 30 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον κουνιάδο του Αθανάσιο Τυλιγάδα. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Αλέξιος Καραμέτος την περίοδο 1907-1812 και εργάστηκε στο Σαιν Λούις.

 

·         Ο Αλέξιος Παπαλέξης ήταν 38 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Μαρία. Προορισμός του για δουλειά (με 30 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο αδερφός του Χρήστος. Για τον Αλέξιο Παπαλέξη ήταν το δεύτερο ταξίδι που έκανε στις ΗΠΑ. Πρωτοπήγε την περίοδο 1907-1911 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

·         Ο Κωνσταντίνος Παπαλέξης ήταν 31 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της συζύγου του ήταν Σπυριδούλα. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Χρήστο. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Κων/νος Παπαλέξης την περίοδο 1911-1912 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

·         Ο Γεώργιος Τυλιγάδης ήταν 30 ετών και παντρεμένος. Στο χωριό είχε τη γυναίκα του Ελένη. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο κουνιάδος του Νικόλαος Παπαθανάσης. Ο Γεώργιος Τυλιγάδης είχε ξαναπάει στην Αμερική την περίοδο 1907-1912 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

 

 

 

        xiii.      Μία μεμονωμένη αναχώρηση στο1916

 

   Έγινε από το Χρήστο Τυλιγάδη. Στις 24 Σεπτεμβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας πήρε το ελληνόκτητο πλοίο “Patris” και στις 10 Οκτωβρίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 30 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν εστιάτορας (Restaurantkeeper). Η γυναίκα του στο χωριό λεγόταν Αναστασία. Με 40 $ μαζί του, επέστρεφε στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν η δουλειά του (tohisbusiness). Για το Χρήστο Τυλιγάδη, αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι[21] στις ΗΠΑ. Πρωτοπήγε την περίοδο 1906-1915 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

 

 

 

         xiv.      Ελάχιστοι μετανάστες στο 1920

 

   Στη διάρκεια του έτους έγινε μόνο μια ομαδικήαναχώρησηαπό τρία άτομα προς την Αμερική. Η ομάδα περιλάμβανε τους: Γεώργ. Κατσώνη, Ιωάν. Μακρυγιάννη και Δημ. Τυλιγάδα. Στις 25 Ιουνίου, από το λιμάνι της Πάτρας έφυγαν με το πλοίο “Patris” και στις 14 Ιουλίου έφτασαν στην Αμερική. Τα στοιχεία του αρχείου μας πληροφορούν επιπλέον ότι:

·         Ο Γεώργιος Κατσώνης ήταν 36 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Βασιλική. Με 32 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο κουνιάδος του Χ. Τυλιγάδας. Για το Γεώργιο Κατσώνη αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στην Αμερική. Πρωτοπήγε το 1913, αλλά δεν ξέρουμε πόσα χρόνια έμεινε και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη.

 

·         Ο Ιωάννης Μακρυγιάννης ήταν 30 ετών και παντρεμένος. Στο Τέρνο είχε τη γυναίκα του Βασιλική. Προορισμός του για δουλειά (με 50 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Σπύρο Σκαμνέλη. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Ιωάννης Μακρυγιάννης, την περίοδο 1909-1912 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

·         Ο Δημήτριος Τυλιγάδας ήταν 28 ετών. Γεννήθηκε στο Τέρνο, αλλά ως τόπο προηγούμενης διαμονής του δήλωσε τη Λαμία. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν εστιάτορας (restaurantkeeper). Στο χωριό ήταν η μητέρα του Αικατερίνη. Με 60 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε για ανάλογη δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο αδερφός του Αθανάσιος Τυλιγάδας. Ήταν δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ για το Δημήτριο Τυλιγάδα. Την προηγούμενη φορά πήγε την περίοδο 1911-1915 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

 

 

 

          xv.      Νέα τελευταία αύξηση του αριθμού μεταναστών στο 1921

 

   Στη διάρκεια του έτους έγιναν 8 μεταναστευτικά ταξίδια (4 ομαδικά και άλλα 4 από μεμονωμένους) με πλοία προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 14 άτομα από το Τέρνο. Πιο συγκεκριμένα :

   Η πρώτη ομαδική άφιξη στο 1921 αριθμούσε τέσσερα άτομα. Ήταν οι : Βασ. Καραμέτος, Αναστ. Κατσαρός, Αθαν. Τσούκαλος, Σπυρ. Τσούκαλος. Στις 21 Δεκεμβρίου 1920, από το λιμάνι της Πάτρας επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Pannonia” και στις 10 Ιανουαρίου 1921 αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Περισσότερα στοιχεία αντλούμε από το αρχειακό υλικό, που μας γνωρίζει ότι:

·         Ο Βασίλειος Καραμέτος ήταν 26 ετών. Γεννήθηκε στο Τέρνο, αλλά ως τόπο διαμονής του δήλωσε αόριστα Ευρυτανία. Πλησιέστερο συγγενή του στο χωριό δήλωσε τον αδελφό του Ιωάννη. Αναζητούσε δουλειά, με 34 $ μαζί του στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Κωνσταντίνος Στούμπος. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Βασίλειος Καραμέτος την περίοδο[22] 1910-1914 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

·         Ο Αναστάσιος Κατσαρός ήταν 32 ετών και παντρεμένος. Κι αυτός ως τόπο διαμονής του δήλωσε αόριστα Ευρυτανία. Το επάγγελμά του ήταν αγρότης-κτηματίας (farmer). Με 55 4 στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στο νονό του Γεώργιο Τυλιγάδη. Για τον Αναστάσιο Κατσαρό αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ. Πρωτοπήγε την περίοδο 1907-1913 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

·         Ο Αθανάσιος Τσούκαλος ήταν 30 ετών. Προηγούμενος τόπος διαμονής του ήταν η Ευρυτανία (αόριστα). Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν αγρότης-κτηματίας (farmer). Το όνομα της μητέρας του ήταν Πανωραία. Προορισμός του για δουλειά (με 34 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Τζέιμς Κάππας. Ο Αθανάσιος Τσούκαλος είχε ξαναπάει στην Αμερική την περίοδο 1908-1912 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

·         Ο Σπυρίδων Τσούκαλος ήταν 48 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του στο Τέρνο λεγόταν Καλλιρόη. Με 40 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Ζαχαρία Τυλιγάδη. Αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι που έκανε ο Σπυρίδων Τσούκαλος στις ΗΠΑ. Την προηγούμενη φορά πήγε την περίοδο 1902-1906 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

 

   Η δεύτερη ομαδική άφιξη στο 1921 έγινε από δύο άτομα, τους : Γεώρ. ΚατσώνηκαιΓεώρ. Τσούκαλο. Στις 18 Μαρτίου, από το λιμάνι του Πειραιά, αναχώρησαν με το ελληνόκτητο πλοίο “MegaliHellas” και την 1η Απριλίου έφτασαν στην Αμερική. Γνωρίσουμε ακόμη ότι:

·         Ο Γεώργιος Κατσώνης ήταν 35 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Θεοδώρα. Αναζητούσε δουλειά, με 50 $ μαζί του στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο κουνιάδος του Γκας …………[23]

·         Ο Γεώργιος Τσούκαλος ήταν 32 ετών. Το όνομα της μητέρας του ήταν Παρασκευή. Με 50 % στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Κώστας …………………[24]. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Γεώργιος Τσούκαλος την περίοδο 1909-1912 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

Ητρίτηομαδικήάφιξηστο 1921έγινεαπόδύοάτομα. Ήταν οι Αλέξ. Παπαλέξης και Νικ. Φραγκούλης. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 15 Απριλίου, ταξίδεψαν με το ελληνόκτητο πλοίο “KingAlexander” και στις 2 Μαΐου αφίχθηκαν στις ΗΠΑ.Επιπλέον στοιχεία του αρχείου αναφέρουν ότι:

·         Ο Αλέξιος Παπαλέξης ήταν 48 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Μαρία. Προορισμός του για δουλειά (με 40 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Χρήστο.  Για τον Αλέξιο Παπαλέξη αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ. Προηγήθηκε ταξίδι την περίοδο 1915-1919, για εργασία πάλι στη Νέα Υόρκη.

·         Ο Νικόλαος Φραγκούλης ήταν 33 ετών και παντρεμένος. Στο Τέρνο είχε τη γυναίκα του Ειρήνη. Με 50 $ για τα αναγκαία πρώτα έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο κουνιάδος του Δημήτριος Μπασδέκης. Ο Νικόλαος Φραγκούλης είχε ξαναπάει στην Αμερική την περίοδο 1909-1912 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

   Η πρώτη μεμονωμένη άφιξη στο 1921 έγινε από το Λεωνίδα Κατσώνη. Στις 24 Απριλίου, από το λιμάνι της Πάτρας αναχώρησε με το πλοίο “Calabria” και στις 15 Μαΐου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 39 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Χριστίνα. Αναζητούσε δουλειά, με 50 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Γ. Κατσώνης. Αυτό ήταν δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ για το Λεωνίδα Κατσώνη, εφόσον είχε ξαναπάει την περίοδο 1914-1918 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

Ητέταρτηομαδικήάφιξηστο 1921έγινεαπό δύο άτομα, τους : Δημ. Δημητρογιάννη και Κων. Παπαλέξη. Από το λιμάνι της Πάτρας, την 1η Ιουνίου ανέβηκαν στο πλοίο “Themistocles” και στις 18 Ιουνίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Το αρχειακό υλικό μας γνωρίζει ότι:

·         Ο Δημήτριος Δημητρογιάννης ήταν 41 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της συζύγου του ήταν Ελένη. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στο θείο του Ζαχαρία Τυλιγάδα. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Δημήτριος Δημητρογιάννης την περίοδο 1907-1912 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

·         Ο Κωνσταντίνος Παπαλέξης ήταν 38 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Σπυριιδούλα. Προορισμός του για δουλειά (με 40 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Κωνσταντίνος Στούμπας. Για τον Κων/νο Παπαλέξη, αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι που έκανε στις ΗΠΑ. Πρωτοπήγε την περίοδο 1915-1920 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

   Η δεύτερη μεμονωμένη άφιξη στο 1921 έγινε από τον Ιωάννη Ξυλωμένο. Την 1η Ιουνίου, από το λιμάνι της Πάτρας, έφυγε με το ελληνόκτητο πλοίο “Acropolis” και στις 25 Ιουνίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν 33 ετών και παντρεμένος. Είχε υπηκοότητα βρετανική και ελληνική. Στο Τέρνο είχε τη γυναίκα του Σπυριδούλα. Με 50 $ μαζί του για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο κουνιάδος του Γ. Τσούκαλος. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Ιωάννης Ξυλωμένος, την περίοδο 1910-1912 και εργάστηκε στο Σαιν Λούις της Μοντάνα.

 

   Η τρίτη μεμονωμένη άφιξη στο 1921 έγινε από τον Ιωάννη Τσούκαλο. Στις 16 Ιουνίου, από το λιμάνι της Πάτρας αναχώρησε με το πλοίο “KingAlexander” και στις 2 Ιουλίου αφίχθηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 34 ετών και παντρεμένος. Στο Τέρνο είχε τη γυναίκα του Ειρήνη. Αναζητούσε δουλειά εργάτη σε φάρμα, με  50 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο κουνιάδος του Αλέξ. Παλαΐνης. Δεύτερο ταξίδι ήταν για τον Ιωάννη Τσούκαλο, που είχε πρωτοπάει την περίοδο 1907-1913 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

   Η τέταρτη μεμονωμένη άφιξη στο 1921 έγινε από τον Αθανάσιο Βέλλιο. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 25 Ιουνίου ταξίδεψε με το πλοίο “Calabria” και την 1η Αυγούστου έφτασε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 51 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν μπακάλης(grocer). Το όνομα της γυναίκας του ήταν Πολύτω. Με 50 $ στην τσέπη, έψαχνε για ανάλογη δουλειά στην πόλη Πήμποντι(Peabody) της Μασαχουσέτης, κοντά στον αδερφό του Απόστολο Βέλλιο[25]. Είχε κάνει κι άλλο προηγούμενο ταξίδι στις ΗΠΑ ο Αθανάσιος Βέλλιος, την περίοδο 1912-1919 και είχε εργαστεί στη Νέα Υόρκη.

 

         xvi.      Μία ομαδική αναχώρηση στο 1924

 

Έγινε από δύο άτομα, τους Ευθ.Ζαμπακόλα και Νικ. Στούμπα.Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 18 Οκτωβρίου ταξίδεψαν με το πλοίο “Edison” και στις 9 Νοεμβρίου έφτασαν στον τελικό προορισμό τους, τη Νέα Υόρκη. Οι μετανάστες αυτοί είχαν κάνει και προηγούμενο πολυετές ταξίδι και εργάστηκαν στις ΗΠΑ. Αποτέλεσμα αυτού ήταν να αποκτήσουν την αμερικανική υπηκοότητα (USCitizen). Να θυμίσουμε ότι γι’ αυτούς δεν γράφονταν λεπτομερήστοιχεία στην καταγραφή. Από το ελάχιστα στοιχεία γνωρίζουμε ότι:

·         Ο Ευθύμιος Ζαμπακόλας ήταν 47 ετών και παντρεμένος. Πήγαινε στη Νέα Υόρκη.

·         Ο Νικόλαος Στούμπας ήταν 29 ετών.Πήγαινε στη Νέα Υόρκη.

 

 

       xvii.      Μία ομαδική αναχώρηση στο 1925

   Έγινε από δύο άτομα, τους συνώνυμους Χρήστο Παπαλέξη και Χρήστο Παπαλέξη. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 2 Απριλίου 1925 επιβιβάστηκαν στο πλοίο “KingAlexander” και  στις 24 Απριλίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Επιπλέον στοιχεία του αρχείου μας πληροφορούν ότι:

·         Ο Χρήστος Παπαλέξης 1 ήταν 37 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του στο Τέρνο ήταν Ευφροσύνη. Προορισμός του για δουλειά (με 40 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Φώτιο Παπαλέξη. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Χρήστος Παπαλέξης την περίοδο 1914-1924 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

·         Ο Χρήστος Παπαλέξης 2 ήταν 44 ετών και παντρεμένος. Άλλα στοιχεία ελλείπουν.

 

 

 

      xviii.      Ελάχιστοι μετανάστες στο 1926

 

Στη διάρκεια του έτους έγιναν δύο ταξίδια πλοίων (1 ομαδικό και 1 από μεμονωμένο) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 3 άτομα από το Τέρνο. Αναλυτικά έχουμε :

   Η ομαδική αναχώρηση στο 1926 έγινε από δύο άτομα, τους Αθαν. Κατσαρό και Κων. Στούμπα. Από το λιμάνι της Πάτρας στις 5 Απριλίου 1926 αναχώρησαν με το πλοίο “Byron” και στις 20 Απριλίου αφίχθηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Επιπλέον στοιχεία του αρχείου μας αναφέρουν ότι :

·         Ο Αθανάσιος Κατσαρός ήταν 38 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Κυριακούλα. Με  150 $ για τα αναγκαία  πρώτα έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος Γεώργιος Πάνου. Στο προηγούμενο ταξίδι του στην Αμερική ο Αθανάσιος Κατσαρός πήγε την περίοδο 1920-1925 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

·         Ο Κωνσταντίνος Στούμπας ήταν 36 ετών. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν ανθοπώλης(florist). Η μητέρα του στο χωριό λεγόταν Ελένη. Με 100 $ στην τσέπη, επέστρεφε στη δουλειά του όπως γράφηκε (returningtohiswork) στη Νέα Υόρκη. Το προηγούμενο ταξίδι του Κων/νου Στούμπα έγινε την περίοδο 1909-1925, με τον ίδιο πάλι προορισμό.

   Η μεμονωμένηαναχώρηση στο 1926 έγινε από τον Κωνσταντίνο Παπαλέξη. Από το λιμάνι της Βοστίτσας (Αιγίου), στις 9 Αυγούστου 1926, έφυγε με το πλοίο “PresidenteWilson” και στις 22 Αυγούστου έφτασε στην Αμερική. Ήταν 43 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Σπυριδούλα. Με 50 $ μαζί του για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδελφό του Χρήστο Παπαλέξη. Στο προηγούμενο ταξίδι του στην Αμερική ο Κων/νος Παπαλέξης πήγε την περίοδο 1915-1926 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

 

         xix.      Οι τελευταίες τρεις μεμονωμένες αναχωρήσεις στα έτη 1927, 1929 και 1932 – Μεταναστευτικός επίλογος

 

   Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1927 έγινε από το Γεώργιο Τυλιγάδη. Στις 12 Μαΐου 1927, από το λιμάνι του Πειραιά, ανέβηκε στο ελληνόκτητο πλοίο “Byron” και στις 29 Μαΐου κατέβηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 37 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Μαρία. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Λούης Ασημάκης. Άλλο ένα ταξίδι ήταν αυτό στις ΗΠΑ για το Γεώργιο Τυλιγάδη. Στο προηγούμενο πήγε την περίοδο 1915-1922 και εργάστηκε πάλιστη Νέα Υόρκη.

   Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1929 έγινε από τον  Κωνσταντίνο Παπαλέξη. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 12 Σεπτεμβρίου 1929 ταξίδεψε με το πλοίο “MNVulcania”και στις 23 Σεπτεμβρίου αφίχθηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 46 ετών και παντρεμένος. Ως τόπο προηγούμενης διαμονής δήλωσε Μεσοκώμη. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Σπυριδούλα. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδελφό του Χρήστο. Αυτό ήταν το τρίτο μάλλον ταξίδι του Κων/νου Παπαλέξη. Η προηγούμενη περίοδος ήταν 1915-1928 με τόπο εργασίας τη Νέα Υόρκη.

 

   Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1932 έγινε από τον Ιωάννη Τσούκαλο. Στις 14 Οκτωβρίου 1932, από το λιμάνι της Πάτρας επιβιβάστηκε στο πλοίο “Saturnia” και στις 27 Οκτωβρίου αποβιβάστηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 40 ετών και παντρεμένος.Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν ανθοπώλης (florist). Το όνομα της γυναίκας του ήταν Θεοδώρα. Προορισμός του για ανάλογη εργασία (με 15 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο αδερφός του Δημήτριος Τσούκαλος. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Ιωάννης Τσούκαλος την περίοδο 1927-1931 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

 

 

 

Βιβλιογραφία- Αναφορές-Ιστοσελίδες

 

1.    Αρχείο EllisIsland, της Υπηρεσίας Μετανάστευσης των ΗΠΑ.

2.    Β.Δ.  3/15-12-1833

3.    Διάταγμα 29-8-1912 (ΦΕΚ 261/1912)

4.    Απογραφές πληθυσμού 1889, 1896, 1920.

5.    Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : “ Μετανάστες στην Αμερική από την περιοχή Λαμίας (1902-1922)” / Περιοδικό ΦΘΙΩΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ ετών 2012-2013, Λαμία. Αναρτήθηκε στο μπλογκ  amfictyon.blogspot.gt από τις 7-7-2014 (α’ μέρος) και 14-7-2014 (β’ μέρος).

6.    Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : “Ευρυτάνες μετανάστες στην Αμερική (1899-1924)”, από Οκτ. 2015, σε μπλογκ www.amfictyon.blogspot.gr

7.    Ιστοσελίδα https://www.eetaa.gr

8.    περ. «Οικονομικός Ταχυδρόμος», ειδικό τεύχος, σελ. 54, 1997.

9.    εφ. Η ΕΠΑΡΧΙΑ, ετών 1927-1934, Λαμίας.

10.  «Οδηγός του Μετανάστου», 1910, Αθήνα.

11.  Θ.  Ανθογαλίδου  «Η ελληνική μετανάστευση στις ΗΠΑ (1900-1925)», στην ηλεκτρονική διεύθυνση:  http://www.auth.gr/virtualschool/1.2/Praxis/BoravouProject.html

12.  Θανάση Καλαφάτη «1880-1920, η πρώτη εν Αμερική μετανάστευσις»,  2-5-2004, από το Διαδίκτυο.

13.  Ιστοσελίδα https://www.karpenissi.gr

14.  Ιστοσελίδα https://www.athensphotonews.gr

15.  Ιστοσελίδα https://www.greece.com

16.  Βικιπαίδεια

 

 

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

 

---

[1]Όταν λέμε Αμερική εννοούμε τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (ΗΠΑ).

[2]Στο σύνολο των 163 μεταναστών από τον Τέρνο, βρέθηκαν 28 αναλφάβητοι (ή ποσοστό 17 %) !

[3] Παλαιό όνομα του Αιγίου.

[4]Δεν καταγράφηκαν και  δεν περιλαμβάνονται σ’ αυτή την εργασία όσοι μετανάστες ήρθαν στις ΗΠΑ, αλλά από άλλα λιμάνια της.

[5]Επίλέξειγράφει “his brother Pappageorgio 354 No 99th st. N.Y.”. Δεν το καταλαβαίνω όμως τι εννοεί.

[6]Το μικρό όνομα είναι Αθανάσιος, αλλά το επώνυμο είναι κακογραμμένο στο αρχείο και δυσανάγνωστο.

[7]Έγινε αλλαγή στο τόπο προορισμού του. Στο χειρόγραφο αρχείο όμως ο νέος τόπος είναι κακογραμμένος και δυσανάγνωστος.

[8]Το μικρό όνομα είναι κακογραμμένο και δυσανάγνωστο.

[9]Η καταγραφή του ονόματος είναι μερική. Γράφει συγκεκριμένα: Ef. Velios

[10]Έγινε αλλαγή τόπου προορισμού. Είναι δυσανάγνωστος ο νέος τόπος.

[11]Για όσους ήταν παντρεμένοι, συνήθως κατέγραφαν το όνομα της συζύγου αυτών. Στην παρούσα περίπτωση καταγράφηκε το όνομα του πατέρα του. Έτσι δεν είναι βέβαιο ότι ο μετανάστης ήταν παντρεμένος.

[12]Υπήρχε σφραγίδα που έγραφε : NON IMMIGRANT ALIEN, επειδή είχε ξαναπάει στην Αμερική.

[13]Στο χειρόγραφο αρχείο γράφει : Char. Brianis (που μπορεί να είναι Χαράλαμπος ή Χαρίλαος)

[14]Αρχικά γράφτηκε ως μαθητής (scholar) και μετά το άλλαξαν ως εργάτης (workman)

[15]Στο χειρόγραφο αρχείο δεν γράφτηκε το μικρό όνομα.

[16]Στο PASSENGERREPORTτου αρχείου γράφει ηλικία 13 ετών, ενώ στο χειρόγραφο SHIPMANIFESTγράφει 17 ετών (σωστό).

[17]Στο PASSENGERREPORT του αρχείου γράφει ηλικία 27 ετών. Στο SHIPMANIFEST διαβάζω ηλικία 37 ετών. Δεν ξέρω την αληθινή.

[18]Το μικρό του όνομα στο χειρόγραφο αρχείο είναι κακογραμμένο και δεν διαβάζεται.

[19]Φέρει σφραγίδα που γράφει DEPORTED, δηλαδή απελάθηκε από τις ΗΠΑ.

[20]Στο χειρόγραφο αρχείο, το επώνυμο είναι κακογραμμένο και δεν διαβάζεται.

[21]Έφερε σφραγίδα, που έγραφε : NONIMMIGRANTALIEN, δηλ. δεν τον θεωρούσαν ξένο μετανάστη (επειδή είχε ξανάρθει και έμεινε πολλά χρόνια)

[22]Βρέθηκε και 2η εγγραφή του με το ίδιο πλοίο, στην οποία δήλωσε ότι ξαναπήγε στην Αμερική την περίοδο 1905-1914. Δεν ξέρουμε ποιο από τα δύο ισχύει.

[23]Δεν γράφτηκε επώνυμο.

[24]ό.π.

[25]Από την Τερπίτσα (ή Μεγαπλάτανο) Αιτωλοακαρναωίας. Πήγε στην Αμερική το 1910, σε ηλικία 25 ετών και εργάστηκε 10 χρόνια, μέχρι το 1920, στη Νέα Υόρκη. Το 1926 έκανε δεύτερο ταξίδι.