"Τη μάνα μου τη Ρούμελη ν' αγνάντευα το λαχταρώ
Ψηλά που με νανούριζες καημένo Καρπενήσι!
Τρανά πλατάνια ξεδιψούν στις βρύσες με το κρύο νερό
Σαρακατσάνα ροβολάει και πάει για να γεμίσει.

Με κρουσταλλένια σφυριχτά, σε λόγγους φεύγουν σκοτεινούς
κοτσύφια και βοσκόπουλα με τα λαμπρά τα μάτια,
νερά βροντούνε στο γκρεμό και πάνε προς τους ουρανούς
ίσια κι ορθά, σαν την ψυχή της Ρούμελης, τα ελάτια..."

Ζαχαρίας Παπαντωνίου

Κυλιόμενο

20/7/17

Από την Ομβριακή Δομοκού, μετανάστες στην Αμερική (1906-1923)


Προλεγόμενα


   Δεν έχω επισκεφθεί δυστυχώς την Ομβριακή και λυπάμαι που το λέω. Ξέρω ότι είναι σε αμφιθεατρική θέση στα βόρεια της Όθρυος (οροπέδιο της πρώην λίμνης Ξυνιάδας) και υπήρξε έδρα του πρώην δήμου Ξυνιάδας. Το όνομα προήλθε από τα “όμβρια ύδατα” που λίμναζαν μετά από συχνές βροχές. Ο οικισμός Ομβριακή πρέπει να υπήρχε από τα μέσα του 14ου αιώνα. Οι κάτοικοι ασχολούνταν κυρίως με τη γεωργία, κτηνοτροφία και αλιεία.
   Μελετώντας τους Έλληνες μετανάστες που πήγαν στην Αμερική, εδώ και αρκετά χρόνια, κατέγραψα και όσους προέρχονταν από την Ομβριακή. Η συγκέντρωση του υλικού άρχισε πριν από χρόνια. Η επεξεργασία έγινε τμηματικά και η εργασία ολοκληρώθηκε το Μάιο του 2017. Πολύ σημαντική ήταν η βοήθεια που έλαβα από το βιβλίο “Το Γενεαλόγιο των Ομβριακιτών”, του Θ. Αποστολοπούλου, 2009 (με την ευκαιρία να τον συγχαρώ για την εξαιρετική έρευνα που έκανε).

Η Ομβριακή
(από την ιστοσελίδα http://fonografos.net)
   Για το αποτέλεσμα αυτό χρειάστηκαν πολλές ώρες και μέρες εντατικής απασχόλησης. Με βοήθησε πολύ, μέσω του Διαδικτύου, το εξαιρετικό αμερικανικό αρχείο μετανάστευσης του νησιού Έλλις (Ellis Island). Η έρευνα απέδωσε 19 μεταναστευτικά ταξίδια (λίγοι μετανάστες έκαναν 2 ταξίδια) και ανευρέθηκαν 52 μετανάστες. Ίσως να διέφυγαν κάποια ονόματα που δεν εντόπισα ή να έγραψαν άλλο τόπο γέννησης και προηγούμενης διαμονής. Θυμίζω τη (συνήθη) περίπτωση που κάποιοι, τότε στις ΗΠΑ, δήλωναν ότι γεννήθηκαν ή ότι διέμεναν στη μεγαλύτερη πόλη (π.χ. Δομοκό, Λαμία) της περιοχής, ενώ γεννήθηκαν και ζούσαν σε γειτονικό χωριό. Κάτι τέτοιο όμως, θα πρέπει να το συμπληρώσει κάποιος που ξέρει τα ντόπια επώνυμα, κι αν είναι μεγαλύτερης ηλικίας (με καλή μνήμη) ακόμα καλύτερα.
   Η παρούσα εργασία θα μπορούσε να εμπλουτιστεί με φωτογραφικό υλικό των μεταναστών στις ΗΠΑ, που εγώ δεν έχω αυτή τη δυνατότητα. Ο τοπικός Σύλλογος ή με πρωτοβουλία κάποιου (ή κάποιων) μπορεί να αναζητήσει και να βρεθούν στο χωριό κάποιες φωτογραφίες, που θα εμπλουτίσουν την προσπάθεια αυτή. Επίσης μπορεί να συμπληρωθεί η εργασία, με την τύχη των μεταναστών αυτών, δηλ. ποιοι γύρισαν στην πατρίδα και ποια ήταν η προκοπή τους (επαγγελματική και προσωπική).
   Η εργασία-μελέτη αυτή θέλει να τιμήσει τους ανθρώπους της Ομβριακής, για την τόλμη και την απόφαση να φύγουν στα ξένα (μερικοί ίσως να μην ξαναδούν τον τόπο τους), θυσιάζοντας τα καλύτερά τους χρόνια για να  ζήσει η γονική οικογένεια και οι ίδιοι καλύτερα.
   Μετά από έναν αιώνα, η προσπάθεια αυτή αποτείνεται στο θυμικό όσων έζησαν ή έχουν εικόνες από τα χρόνια της μετανάστευσης στην Αμερική. Είναι όμως μια αναγκαία κατάθεση μνήμης για τους νεότερους, στους οποίους και αφιερώνεται.

Κωνσταντίνος  Αθαν. Μπαλωμένος
                  φυσικός




 -----

Διοικητικές μεταβολές



Οικισμός Ομβριακής


   Από τις 31 Αυγούστου 1912 (ΦΕΚ 261Α), ο οικισμός Ομβριακή που ανήκε πριν στο δήμο Ξυνιάδος αποσπάστηκε και έγινε σύσταση Κοινότητας Ομβριακής του νομού Φθιώτιδος και Φωκίδος, με ομώνυμη έδρα. Στην Κοινότητα Ομβριακής προσαρτήθηκαν και οι οικισμοί Παναγία και Λειβαδάκι.
   Στις 16 Δεκεμβρίου 1920 ο οικισμός Λειβαδάκι καταργήθηκε. Ταυτόχρονα, η Μονή Αγίου Αθανασίου αναγνωρίστηκε ως οικισμός και προσαρτήθηκε στην Κοινότητα Ομβριακής.
   Στις 16 Μαΐου 1928 έγινε αναγνώριση του οικισμού Μεταλλείον και προσαρτήθηκε στην Κοινότητα Ομβριακής. Από τις 16 Οκτωβρίου 1940 καταργήθηκε ο οικισμός Μονή Αγίου Αθανασίου. Από τις 31 Μαρτίου 1943 η Κοινότητα Ομβριακής υπάγεται στο νομό Φθιώτιδος.
  Από τις 30 Δεκεμβρίου 1965 ο οικισμός Παναγία αποσπάστηκε από την Κοινότητα Ομβριακής και αποτέλεσε νέα Κοινότητα Παναγίας με ομώνυμη έδρα.
   Από τις 4 Δεκεμβρίου 1997 (ΦΕΚ 244Α), η Κοινότητα Ομβριακής καταργήθηκε και ο οικισμός Ομβριακή ορίστηκε ως έδρα του δήμου Ξυνιάδος. Στην απογραφή του 2001, η Ομβριακή είχε 1.297 κατοίκους (και 254 κατοίκους ο οικισμός Μεταλλεία).
   Από το 2010 (σχέδιο Καλλικράτης) ο δήμος Ξυνιάδος καταργήθηκε και ο οικισμός Ομβριακή αποτελεί δημοτικό διαμέρισμα του δήμου Δομοκού.



1.  Στοιχεία για τη μετανάστευση στην Αμερική[1]


   Από τους 52 μετανάστες που εντόπισε η παρούσα εργασία, οι περισσότεροι (20) έφυγαν το 1907 (ποσοστό 38%). Συνολικά έγιναν 19 μεταναστευτικά ταξίδια. Βρέθηκαν 2 μετανάστες που έκαναν διπλό ταξίδι.
   Το ποσοστό που μετανάστευσε ήταν 6% του πληθυσμού της Ομβριακής, που είναι μικρότερο από το μέσο όρο της ελληνικής μετανάστευσης στην ίδια χρονική περίοδο (ήταν 8%). Η περιοχή είχε ικανή αυτονομία αγαθών με αναπτυγμένη γεωργία, κτηνοτροφία και αλιεία, που βοηθούσε τη ζωή[2] των κατοίκων της περιοχής αυτής.
   Οι μετανάστες ήταν άνδρες, αλλά υπήρξαν και 2 γυναίκες (Κάκκου Θωμ., Ντούμα Ευσταθία). Μελετώντας την ηλικιακή κατανομή συμπεραίνουμε ότι κυριάρχησαν οι πιο παραγωγικές ηλικίες 21-30 ετών, με 22 μετανάστες και ακολούθησαν οι μικρότερες ηλικίες μέχρι 20 ετών, με 18 μετανάστες. Οι ομάδες ηλικιών των μεταναστών της Ομβριακής δίνονται στον πίνακα 3.
   Οι μικρότεροι σε ηλικία μετανάστες  ήταν : Γεώργιος Θέος, ετών 18 (πήγε το 1907) και Σεραφείμ Κοντονάσος, ετών 18 (πήγε το 1909).
   Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία μετανάστες ήταν : Ηλίας Ντούμας, ετών 39 (πήγε το 1923, β’ ταξίδι), Αναστάσιος Γουργιώτης, ετών 38 (πήγε το 1907) και Μαργαρίτης Μιχαλόπουλος, ετών 38, (πήγε το 1907).
    Ο μέσος όρος ηλικιών όλων των μεταναστών είναι 25 έτη!
   Οι περισσότεροι μετανάστες της Ομβριακής ήταν άγαμοι. Πιο συγκεκριμένα από τους 52 μετανάστες οι 35 είναι άγαμοι (67 %) και οι 17 έγγαμοι.
   Από τις οικογένειες της Ομβριακής, τα περισσότερα (αριθμητικά) ταξίδια των μεταναστών στην Αμερική κατέγραψαν τα επώνυμα :



   Συνολικά έγιναν 19 ταξίδια που διακίνησαν τους 52 μετανάστες της Ομβριακής. Οι περισσότεροι μετανάστες (40) προτίμησαν το λιμάνι της Πάτρας, ενώ από το λιμάνι του Πειραιά έφυγαν μόνον 12 (βλ. πίνακα 4). Δεν υπήρξαν μετανάστες της Ομβριακής που έφυγαν από ξένα λιμάνια. Τα ταξίδια διαρκούσαν 2-3 εβδομάδες, ανάλογα με το πλοίο.
   Η επιλογή του πλοίου δεν είχε κάποια ιδιαίτερη σημασία, εκτός από το κόστος του εισιτηρίου και την πυκνότητα των δρομολογίων. Τα ελληνόκτητα πλοία ήταν λιγότερα σε σχέση με τα ξένα. Στην προκείμενη περίπτωση οι περισσότεροι μετανάστες έφυγαν με ξένα πλοία. Από την Πάτρα, σε ένα ταξίδι έφυγαν 12 μετανάστες της Ομβριακής το 1907, με το πλοίο “Laura”. Επίσης, από το λιμάνι της Πάτρας, σε ένα ταξίδι έφυγαν 9 μετανάστες της Ομβριακής το 1912, με το πλοίο “Martha Washington”.
    Αναλυτικά στοιχεία δίνονται στον Πίνακα 5.



Φτάνοντας στο λιμάνι της Νέας Υόρκης, οι μετανάστες περνούσαν από υγειονομικό έλεγχο επάνω στο πλοίο. Μετά κατέβαιναν και μαζί με τις αποσκευές τους περίμεναν στη σειρά για την τελική καταγραφή και έλεγχο της υπηρεσίας Μετανάστευσης, στο κτίριο του Ellis Island (νησιού Έλλις), που οι Έλληνες το έλεγαν «Καστιγγάρι».
Οι άρρωστοι, όσοι είχαν κάποια καταδίκη (κλοπή ή έγκλημα), όσοι δεν είχαν συγγενείς ή φίλους στην Αμερική κι όσοι δεν είχαν λίγα χρήματα για εισιτήριο στον τόπο προορισμού, υποχρεωτικά επέστρεφαν στο πλοίο για επαναπατρισμό.
   Στη Νέα Υόρκη δεν έμεναν πολύ (ήταν πολύ ακριβή πόλη). Με ένα ποσό γύρω στα 20 δολάρια, αγόραζαν το εισιτήριο και έτρωγαν κάτι στη διαδρομή μέχρι τον τόπο προορισμού.
   Οι πολιτείες προορισμού που επέλεξαν οι μετανάστες της Ομβριακής φαίνονται στον Πίνακα 6. Κυριάρχησε η πολιτεία του Οχάιο (με ποσοστό 52 %).  Ακολούθησαν οι πολιτείες του Ουισκόνσιν, Ιλινόις, Κεντάκυ, Νέας Υόρκης, Γιούτα και Αϊόβα. Ένας μετανάστης επέλεξε την πολιτεία της Μασαχουσέτης. Πιο αναλυτικά οι μετανάστες επέλεξαν τους επόμενους τόπους (σε παρένθεση είναι ο αριθμός μεταναστών) :


ΠΟΛΙΤΕΙΑ                       ΤΟΠΟΙ (αριθμός μεταναστών)
Οχάιο (Ohio)                  Cincinnati (14), Springfield (9), Yellow Spring (3), Akron (1)
Ουϊσκόνσιν (Wis.)           Horicon (9)
Ιλινόις (Ill.)                    Chicago (3)
Κεντάκυ (Ky.)                 Hopkinsville (3)
Νέα Υόρκη (N.Y.)            New York (1), Ticonderose (1)
Γιούτα (Utah)                 Magna (1), Morgan (1)
Αϊόβα (Iowa)                  Davenport (2)
Μασαχουσέτη (Mass.)      Haydenville (1)
δ. α.                              (3)




2.  Επαγγέλματα των μεταναστών


   Ο μεγάλος όγκος των μεταναστών (65 %) δήλωσε εργάτης (laborer, worker, workman). Εκτός όμως των ανειδίκευτων εργατών, δηλώθηκαν : εργάτες σε φάρμα (2), αγρότες-κτηματίες (9), και κάποια μεμονωμένα επαγγέλματα.  Στοιχεία ακολουθούν και κάποια ονόματα αυτών :
Ø              Εργάτης (laborer, worker, workman) : 34 (ποσοστό 65 %)
Ø              Αγρότης-κτηματίας (farmer) : 9
Ø             Εργάτης σε φάρμα (farm laborer) : 2
Ø         Γραμματέας-υπάλληλος (clerk) : 1 (Κων. Ζάχος)
Ø            Ξενοδόχος (Hotelkeeper) : 1 (Ηλίας Ντούμας)
Ø            Οικιακά γυναικών : 2
   Ο μετανάστης Ηλίας Κων. Ντούμας πήγε το 1907 για δουλειά εργάτη στη Νέα Υόρκη. Είχε μαζί του 15 $ μόνο. Όπως γινόταν τότε, έφυγε σε άλλα μέρη για καλύτερη δουλειά ή με καλύτερη αμοιβή. Δεν είναι ακριβώς γνωστή η διαδρομή του. Πρέπει να επέστρεψε στην Ελλάδα πριν το 1912. Το 1914 έκανε δεύτερο ταξίδι στην Χόπκινσβιλ (Hopkinsville) του Κεντάκυ, όπου κατάφερε μέχρι το 1920 να γίνει ξενοδόχος. Φαίνεται ότι το ξενοδοχείο το είχε μαζί με τον αδερφό του Νικόλαο Ντούμα. Ο Ηλίας Ντούμας επέστρεψε στην Ελλάδα το 1920 και παντρεύτηκε την Ευσταθία. Το έγγαμο ζευγάρι, το 1923 ξαναπήγε στην Αμερική, με 3.500 $ μαζί του! Προορισμός ήταν ο ίδιος, δηλ. η Χόπκινσβιλ του Κεντάκυ. Ο Ηλίας Ντούμας πρέπει να ήταν ο πλέον επιτυχημένος μετανάστης της Ομβριακής.


3.Πολλαπλά ταξίδια στην Αμερική


   Από το σύνολο των μεταναστών, εντοπίστηκαν 16 άτομα που έκαναν διπλό ή τριπλό ταξίδι στην Αμερική. Ο συνήθης λόγος ήταν η στράτευση για τους Βαλκανικούς πολέμους 1912-13 και μετά έφυγαν πάλι. Άλλος λόγος ήταν για τη συνοδεία άλλων μελών της οικογένειας.
1.    Αντώνιος Αναγνωστόπουλος :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1911-12 σε τόπο της πολιτείας Ουϊσκόνσιν. Το β’ ταξίδι έγινε το 1920 στο Άκρον του Οχάιο.
2.    Ηλίας Ντούμας :  Το α’  ταξίδι έγινε το 1907 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1914-20 στην Χόπκινσβιλ του Κεντάκυ. Το γ’ ταξίδι έγινε το 1923 πάλι στον ίδιο προορισμό.



4.Αλφαβητικός πίνακας των μεταναστών της Ομβριακής


      Από το αμερικανικό αρχείο του νησιού Έλλις (Ellis island) μέσω του Διαδικτύου (internet) βρέθηκαν οι περισσότεροι μετανάστες από την Ομβριακή, που έφτασαν στις Η.Π.Α. και καταγράφηκαν. Από το 1892 έως το 1924, περισσότεροι από 22 εκατομμύρια μετανάστες, επιβάτες, και μέλη πληρώματος των πλοίων ήρθαν στις ΗΠΑ μέσω του νησιού Ellis και του λιμένα της Νέας Υόρκης και έχουν καταγραφεί[3]. Τα βασικά στοιχεία των μεταναστών της Ομβριακής δίνονται συνοπτικά στον παρακάτω πίνακα (με αλφαβητική σειρά και έτσι ακριβώς, όπως τα κατέγραψαν στην Υπηρεσία Μετανάστευσης των ΗΠΑ):


α/α       Ονοματεπώνυμο            χρ. άφιξης  ηλικία   έγγαμος    Πλοίο που ταξίδεψε  Λιμάνι αναχ.
1        Αλεξανδρής  Αντώνιος      29-9-1912      24         όχι        Martha Washington    Πάτρα
2        Αλεξανδρής  Κώστας        29-9-1912      27         ναι        Martha Washington    Πάτρα
3        Αναγνωστόπουλος Αντ.    27-12-1920     30         όχι        Patris                      Πειραιεύς
4        Γιαννακούλης Ευάγγελ.    29-9-1912      33         ναι        Martha Washington    Πάτρα
5        Γουργιώτης Αναστάσιος    18-10-1907     38         ναι        Laura                      Πάτρα
6        Ζαχαρής Αθανάσιος         21-12-1907     24         όχι        Alice                       Πάτρα
7        Ζάχος Κωνσταντίνος        1-12-1921      25         όχι        Megali Hellas            Πειραιεύς
8        Θέος Γεώργιος                18-10-1907     18         όχι        Laura                      Πάτρα
9        Κάκκος Αθανάσιος           29-9-1912      22         όχι        Martha Washington    Πάτρα
10      Κάκκος Δημήτριος           31-8-1912      19         όχι        Kaiser Franz Josef I   Πάτρα
11      Κάκκου Θωμαΐς               22-4-1920      25         όχι        Megali Hellas            Πειραιεύς
12      Καραμπογιάς Αθανάσιος   18-10-1907     25         όχι        Laura                      Πάτρα
13      Καριώτης Δημήτριος        18-10-1907     20         όχι        Laura                      Πάτρα
14      Καριώτης Ιωάννης Ν.       18-10-1906     32         όχι        Gerty                      Πάτρα
15      Καριώτης Χρήστος           10-5-1907      21         όχι        Sofia Hohenberg       Πάτρα
16      Κοκκάλας Ανδρέας          26-4-1911      32         ναι        Martha Washington    Πάτρα
17      Κόκκινος Αθανάσιος        20-1-1921      26         όχι        Megali Hellas            Πειραιεύς
18      Κοντογεώργος Δημήτρ.    18-10-1906     30         όχι        Gerty                      Πάτρα
19      Κοντονάσιος Αντώνιος      15-4-1909      19         όχι        Columbia                 Πάτρα
20      Κοντονάσιος Αντώνιος      25-3-1911      19         όχι        Argentina                Πάτρα
21      Κοντονάσος Σεραφείμ      15-4-1909      18         όχι        Columbia                 Πάτρα
22      Λάζος Δημήτριος             25-3-1911      19         όχι        Argentina                Πάτρα
23      Λάζος Στυλιανός              21-12-1907     29         όχι        Alice                       Πάτρα
24      Λύτρας Ευάγγελος           14-3-1912      20         όχι        Alice                       Πάτρα
25      Μακαρές Αθανάσιος         31-8-1912      20         όχι        Kaiser Franz Josef I   Πάτρα
26      Μακαρές Σωτήριος          31-8-1912      20         όχι        Kaiser Franz Josef I   Πάτρα
27      Μανουλόπουλος Γεώργ.   9-10-1910      20         όχι        Patris                      Πειραιεύς
28      Μαργαρίτης Στέλιος         29-9-1912      32         ναι        Martha Washington    Πάτρα
29      Μιχαλόπουλος Μαργαρ.    21-12-1907     38         ναι        Alice                       Πάτρα
30      Νούκος Αθανάσιος          29-9-1912      34         ναι        Martha Washington    Πάτρα
31      Νούκος Ευάγγελος          29-9-1912      32         ναι        Martha Washington    Πάτρα
32      Ντούμα Ευσταθία             1-7-1923        24         όχι        King Alexander         Πειραιεύς
33      Ντούμας Γεώργιος           17-11-1907     23         όχι        Francesca                Πάτρα
34      Ντούμας Ηλίας                2-11-1907      21         όχι        Alice                       Πάτρα
35      Ντούμας Ηλίας                1-7-1923        39         ναι        King Alexander         Πειραιεύς
36      Οικονόμου Δημήτριος Κ.   18-10-1907     25         όχι        Laura                      Πάτρα
37      Παληοζάχος Γεώργιος      10-5-1907      28         ναι        Sofia Hohenberg       Πάτρα
38      Παντίδος Βασίλειος          9-10-1910      20         όχι        Patris                      Πειραιεύς
39      Παντίδος Κωνσταντίνος    10-5-1907      29         ναι        Sofia Hohenberg       Πάτρα
40      Παντίδος Σεραφείμ          9-10-1910      20         όχι        Patris                      Πειραιεύς
41      Παπαγιαννακόπουλος Κ.   18-10-1907     25         ναι        Laura                      Πάτρα
42      Παπαντώνης Αθανάσιος    18-10-1907     20         όχι        Laura                      Πάτρα
43      Παπαντώνης Ιωάννης       18-10-1907     20         όχι        Laura                      Πάτρα
44      Ρίζος Ηλίας                     18-10-1907     35         ναι        Laura                      Πάτρα
45      Σαββόπουλος Ιωάννης     22-4-1920      37         ναι        Megali Hellas            Πειραιεύς
46      Σαΐτης Σεραφείμ             28-8-1910      20         όχι        Patris                      Πειραιεύς
47      Σκαρλάτος Κωνσταντίν.    20-1-1921      31         ναι        Megali Hellas            Πειραιεύς
48      Στάμος Γεώργιος             29-9-1912      27         ναι        Martha Washington    Πάτρα
49      Στάχος Γεώργιος             29-9-1912      19         όχι        Martha Washington    Πάτρα
50      Τραχανάς Κωνσταντίν.      18-10-1907     26         ναι        Laura                      Πάτρα
51      Τσιακατάρας Βασίλειος     18-10-1907     22         όχι        Laura                      Πάτρα
52      Χατζόπουλος Ευάγγελος   18-10-1907     19         όχι        Laura                      Πάτρα




5. Χρονικό της μετανάστευσης


1. Η αρχή – Οι πρωτοπόροι του 1906

   Από τα μέχρι τώρα υπάρχοντα στοιχεία, πρωτοπόροι μετανάστες της Ομβριακής ήταν οι Ιωάν. Καριώτης και Δημ. Κοντογεώργος. Στις 25 Σεπτεμβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας, έφυγαν με το πλοίο “Gerty” και στις 18 Οκτωβρίου έφτασαν στην Αμερική. Γνωρίζουμε ακόμη ότι :
·         Ο Ιωάννης Ν. Καριώτης ήταν 32 ετών. Γεννήθηκε στην Ομβριακή, αλλά ως τόπο προηγούμενης διαμονής δήλωσε το Δομοκό. Με 16 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά εργάτη στο Γιέλλοου Σπρίνγκ (Yellow Spring) του Οχάιο, όπου ήταν φίλος του ο καθηγητής Ντον Ντάνιελ Γκουίν.
·         Ο Δημήτριος Κοντογεώργος ήταν 30 ετών. Κι αυτός γεννήθηκε στην Ομβριακή, αλλά ως τόπο διαμονής δήλωσε το Δομοκό. Προορισμός του (με 25 $ μαζί του) για δουλειά εργάτη ήταν το Γιέλλοου Σπρίνγκ (Yellow Spring) του Οχάιο, με γνωστό του εκεί τον καθηγητή Ντάνιελ Γκουίν (Prof. Daniel Guinn).


2. Κορύφωση του αριθμού μεταναστών στο 1907

   Στη διάρκεια του έτους έγιναν πέντε ταξίδια (3 ομαδικά και 2 από μεμονωμένα άτομα) από  νέους  ανθρώπους στη μεγάλη πλειοψηφία της Ομβρικής. Συνολικά έφυγαν 20 άτομα! Αναλυτικά λοιπόν :
   Η πρώτη ομαδική αναχώρηση στο 1907 έγινε από τριμελή ομάδα, που συγκρότησαν οι : Χρ. Καριώτης, Γεώρ. Παληοζάχος και Κων. Παντίδος. Στις 18 Απριλίου, από το λιμάνι της Πάτρας ταξίδεψαν με το πλοίο “Sofia Hohenberg” και στις 10 Μαΐου αφίχθησαν στις ΗΠΑ. Το υπάρχον υλικό του αρχείου μας πληροφορεί γι’ αυτούς ότι :
·         Ο Χρήστος Καριώτης ήταν 21 ετών. Με 20 $ στην τσέπη, αναζητούσε δουλειά εργάτη στο Σινσινάτι του Οχάιο, κοντά στον αδερφό του Ιωάννη Καριώτη.
·         Ο Γεώργιος Παληοζάχος ήταν 28 ετών και παντρεμένος. Έψαχνε για δουλειά εργάτη, με 12 $ μαζί του, στο Σινσινάτι του Οχάιο, όπου ήταν ο θείος του Δημ. Κοντογεώργος[4].
·         Ο Κωνσταντίνος Παντίδος ήταν 22 ετών και παντρεμένος. Δήλωσε εργάτης σε φάρμα. Ο τελικός προορισμός του (με 10 $) για δουλειά ήταν το Σινσινάτι του Οχάιο, όπου ήταν ο φίλος του Ιωάννης Καριώτης.
   Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1907 ήταν πολυπληθής και η μεγαλύτερη αριθμητικά στη μεταναστευτική ιστορία της Ομβριακής με 12 άτομα! Περιλάμβανε τους : Ανασ. Γουργιώτη, Γεώρ. Θέο, Αθαν. Καραμπογιά, Δημ. Καριώτη, Δημ. Οικονόμου, Κων. Παπαγιαννακόπουλο, Αθαν. Παπαντώνη, Ιωάν. Παπαντώνη, Ηλ. Ρίζο, Κων. Τραχανά, Βασ. Τσιακτάρα και Ευάγ. Χατζόπουλο. Στις αρχές Οκτωβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας, επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Laura” και στις 18 Οκτωβρίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Τα διαθέσιμα στοιχεία του αρχείου μας αναφέρουν ότι :
·         Ο Αναστάσιος Γουργιώτης ήταν 38 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του στην Ομβριακή λεγόταν Αικατερίνη. Με 16 $ για τα πρώτα αναγκαία έξοδα, πήγαινε για δουλειά εργάτη στην πόλη Σπρίνγκφιλντ (Springfield) του Οχάιο, κοντά στον ξάδερφό του Ανδρέα Ρίζο.
·         Ο Γεώργιος Θέος ήταν 18 ετών και αναλφάβητος. Ο πατέρας του λεγόταν Απόστολος. Ως εργάτης (με 25 $ μαζί του) αναζητούσε δουλειά στην πόλη Σπρίνγκφιλντ του Οχάιο, όπου ήταν ο θείος του Ανδρέας Ρίζος.
·         Ο Αθανάσιος Καραμπογιάς ήταν 25 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Δημήτριος. Με 15 $ στην τσέπη έψαχνε για δουλειά εργάτη στο Σινσινάτι του Οχάιο, κοντά στο φίλο του Σεραφείμ Καριώτη.
·         Ο Δημήτριος Καριώτης ήταν 20 ετών. Ο πατέρας του στο χωριό λεγόταν Νικόλαος. Ο προορισμός του για δουλειά εργάτη (με 20 $) ήταν το Σπρίνγκφιλντ του Οχάιο, κοντά στον αδερφό του Ιωάννη Καριώτη.
·         Ο Δημήτριος Οικονόμου ήταν 25 ετών και αναλφάβητος. Ο πατέρας του λεγόταν Κωνσταντίνος. Πήγαινε για δουλειά εργάτη, με 16 $ για τα πρώτα του έξοδα, στο Σινσινάτι του Οχάιο, όπου ήταν ο ξάδερφός του Ηρακλής. Γουργιώτης.
·         Ο Κωνσταντίνος Παπαγιαννακόπουλος ήταν 25 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Βάια. Με 25 $ μαζί του αναζητούσε δουλειά εργάτη στο Σινσινάτι του Οχάιο, όπου ήταν ο ανεψιός του Ηρακλής. Γουργιώτης.
·         Ο Αθανάσιος Παπαντώνης ήταν 20 ετών και αναλφάβητος. Ο πατέρας του στην Ομβριακή λεγόταν Αντώνιος. Έψαχνε για δουλειά εργάτη, με 15 $ στην τσέπη, στην πόλη Σπρίνγκφιλντ (Springfield) του Οχάιο, κοντά στον ξάδερφό του Χρήστο Καριώτη.
·         Ο Ιωάννης Παπαντώνης ήταν 20 ετών και αναλφάβητος. Ο πατέρας του λεγόταν Χαράλαμπος. Προορισμός του (με 19 $) για δουλειά εργάτη ήταν το Σπρίνγκφιλντ του Οχάιο, όπου είχε τον ξάδερφό του Χρήστο Καριώτη.
·         Ο Ηλίας Ρίζος ήταν 35 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του στην Ομβριακή λεγόταν Ρίνα. Με μόλις 10 $ για τα πρώτα έξοδα, πήγαινε για δουλειά εργάτη στο Σπρίνγκφιλντ του Οχάιο, κοντά στον αδερφό του Ανδρέα Ρίζο.
·         Ο Κωνσταντίνος Τραχανάς ήταν 26 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του στο χωριό λεγόταν Περιστέρα. Αναζητούσε δουλειά εργάτη, με 14 $ μαζί του, στην πόλη Σπρίνγκφιλντ του Οχάιο, όπου ήταν ο ξάδερφός του Μιλτιάδης Σβαρνιάς[5].
·         Ο Βασίλειος Τσιακατάρας ήταν 22 ετών. Πίσω στην πατρίδα είχα τη μητέρα του.  Ως εργάτης, με 15 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στο Σπρίνγκφιλντ του Οχάιο, όπου ήταν ο θείος του Μιλτιάδης Σβαρνιάς.
·         Ο Ευάγγελος Χατζόπουλος ήταν 19 ετών. Ο πατέρας του στην Ομβριακή λεγόταν Αθανάσιος. Προορισμός του (με 20 $) για δουλειά εργάτη ήταν η πόλη Σπρίνγκφιλντ του Οχάιο, κοντά στον αδερφό του Κωνστ. Χατζόπουλο.
 
Ατμόπλοιο Laura (Photo: Peabody Essex Museum)

   Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1907 έγινε από τον Ηλία Ντούμα. Στις 15 Οκτωβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας, έφυγε με το πλοίο “Alice” και στις 2 Νοεμβρίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης/ Ήταν τότε 21 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Κωνσταντίνος. Με 15 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά εργάτη στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Ευάγγελος Μπίκας.
   Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1907 έγινε από το Γεώργιο Ντούμα. Στις 29 Οκτωβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας ταξίδεψε με το πλοίο “Francesca” και στις 17 Νοεμβρίου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν τότε 23 ετών. Ο πατέρας του στην Ομβριακή λεγόταν Κωνσταντίνος. Ως εργάτης, με 15 $ μαζί του, αναζητούσε δουλειά στο Σινσινάτι του Οχάιο, όπου ήταν ο φίλος του Ηρακλής Γουργιώτης.
   Η τρίτη (και τελευταία) ομαδική αναχώρηση στο 1907 έγινε από τρία άτομα, τους : Αθαν. Ζαχαρή, Στυλ. Λάζο και Μαργ. Μιχαλόπουλο. Στις 3 Δεκεμβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας, επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Alice” και στις 21 Δεκεμβρίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Γνωρίζουμε επιπλέον γι’ αυτούς ότι :
·         Ο Αθανάσιος Ζαχαρής ήταν 24 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Δημήτριος. Έψαχνε για δουλειά εργάτη (με 10 $ στην τσέπη) στο Σινσινάτι του Οχάιο, κοντά στον ξάδερφό του Ηρακλή Γουργιώτη.
·         Ο Στυλιανός Λάζος ήταν 29 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Γεώργιος. Προορισμός του (με 10 $) για δουλειά εργάτη, ήταν το Σινσινάτι του Οχάιο, όπου ήταν ο φίλος Ηρακλής Γουργιώτης.
·         Ο Μαργαρίτης Μιχαλόπουλος ήταν 38 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του στην Ομβριακή λεγόταν Αικατερίνη. Με 10 $ για τα έξοδα των πρώτων ημερών, πήγαινε για δουλειά εργάτη στο Σινσινάτι του Οχάιο, όπου ήταν ο κοινός φίλος Ηρακλής Γουργιώτης.



3. Ελάχιστοι μετανάστες στα έτη 1909, 1910 και 1911

   Στη διάρκεια του έτους 1909 έγινε μόνο ένα ομαδικό ταξίδι προς την Αμερική. Το επόμενο έτος 1910 έγιναν 2 ταξίδια (1 ομαδικό και 1 από μεμονωμένο άτομο). Αντίστοιχα στο έτος 1911 έγιναν πάλι 2 ταξίδια (1 ομαδικό και 1 από μεμονωμένο άτομο).  Συνολικά έφυγαν : 2 άτομα το 1909, 4 άτομα το 1910 και 3 άτομα το 1911. Πιο συγκεκριμένα :
    Η μοναδική ομαδική αναχώρηση στο 1909 έγινε από δύο άτομα, τους : Αντ. Κοντονάσιο και Σερ. Κοντονάσο. Στις 27 Μαρτίου, από το λιμάνι της Πάτρας έφυγαν με το πλοίο “Columbia” και στις 15 Απριλίου έφτασαν στην Αμερική. Ξέρουμε ακόμη ότι :
·         Ο Αντώνιος Κοντονάσιος (Kontonassios) ήταν 19 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Δημήτριος. Με 12 $ μαζί του, αναζητούσε δουλειά εργάτη στο Σικάγο, όπου ήταν ο αδερφός του Γεώργιος.
·         Ο Σεραφείμ Κοντονάσος (Kontonassos) ήταν 18 ετών. Η μητέρα του λεγόταν Ελένη. Ως εργάτης, με 10 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στο Σικάγο, κοντά στον πατέρα του Νικόλαο Κοντονάσο.
   Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1910 έγινε από το Σεραφείμ Σαΐτη. Στις 13 Αυγούστου, από το λιμάνι του Πειραιά, ταξίδεψε με το ελληνόκτητο πλοίο “Patris” και στις 28 Αυγούστου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε  20 ετών. Η μητέρα του στην Ομβριακή λεγόταν Αικατερίνη. Προορισμός του (με 20 $) για δουλειά εργάτη ήταν το Σινσινάτι του Οχάιο, όπου ήταν ο φίλος του Κωνστ. Παντίδος.
 
Ατμόπλοιο Πατρίς (Patris)

    Η ομαδική αναχώρηση στο 1909 έγινε από τριμελή ομάδα, που συγκρότησαν οι : Γεώρ. Μανουλόπουλος, Βασ. Παντίδος και Σερ. Παντίδος. Στις 22 Σεπτεμβρίου, από το λιμάνι του Πειραιά, επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Patris” και στις 9 Οκτωβρίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Το διαθέσιμο αρχειακό υλικό μας πληροφορεί ακόμη ότι :
·         Ο Γεώργιος Μανουλόπουλος ήταν 20 ετών. Ο πατέρας του στο χωριό λεγόταν Κωνσταντίνος. Με 26 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά εργάτη στο Σικάγο, όπου ήταν ο θείος του Νικόλαος Κοντονάσιος.
·         Ο Βασίλειος Παντίδος ήταν 20 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Αντώνιος. Με 24 $ μαζί του αναζητούσε δουλειά εργάτη στο Σινσινάτι του Οχάιο, κοντά στον αδερφό του Κωνσταντίνο.
·         Ο Σεραφείμ Παντίδος ήταν 20 ετών. Ο πατέρας του στην Ομβριακή λεγόταν Γεώργιος. Με 23 $ στην τσέπη έψαχνε για δουλειά εργάτη στο Σινσινάτι του Οχάιο, όπου ήταν ο ξάδερφός του Κωνσταντίνος Παντίδος.
    Η ομαδική αναχώρηση στο 1911 έγινε από 2 άτομα, τους : Αντ. Κοντονάσιο και Δημ. Λάζο. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 8 Μαρτίου αναχώρησε με το πλοίο “Argentina” και στις 25 Μαρτίου έφτασε στην Αμερική. Ξέρουμε ακόμη ότι :
·         Ο Αντώνιος Κοντονάσιος ήταν 19 ετών. Δήλωσε εργάτης σε φάρμα. Ο πατέρας του λεγόταν Νικόλαος. Τελικός προορισμός του (με 35 $) για δουλειά ήταν το χωριό Οράικον (Horicon) του Ουισκόνσιν, όπου ήταν ο αδερφός του Σ. Κοντονάσιος.
·         Ο Δημήτριος Λάζος (Lozos) ήταν 19 ετών. Ο πατέρας του στην πατρίδα λεγόταν Ευστάθιος. Με 40 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά εργάτη σε φάρμα, το χωριό Οράικον του Ουισκόνσιν, κοντά στον ξάδερφό του Αθαν. Καραμπογιά.
   Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1911 έγινε από τον Ανδρέα Κοκκάλα. Στις 10 Απριλίου, από το λιμάνι της Πάτρας, έφυγε με το πλοίο “Martha Washington” και στις 26 Απριλίου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν τότε 32 ετών και παντρεμένος. Γεννήθηκε στην Ομβριακή, αλλά ως τόπο διαμονής δήλωσε το Δομοκό. Η γυναίκα του λεγόταν Ανθούλα. Αναζητούσε δουλειά εργάτη σε φάρμα, με 24 $ μαζί του, στην Χάιντενβίλ (Haydenville) της Μασαχουσέτης, όπου ήταν ο φίλος του Αλ. Ψαλίδας.



4. Αύξηση του μεταναστευτικού ρεύματος στο 1912

   Στη διάρκεια του έτους έγιναν 3  ταξίδια ( δύο ομαδικά και 1 από μεμονωμένο άτομο) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 13 άνθρωποι της Ομβριακής. Αναλυτικά :
   Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1912 έγινε από τον Ευάγγελο Λύτρα. Στις 26 Φεβρουαρίου, από το λιμάνι της Πάτρας ταξίδεψε με το πλοίο “Alice” και στις 14 Μαρτίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 20 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Στυλιανός. Με 21 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά εργάτη στο Σινσινάτι του Οχάιο, όπου ήταν ο ξάδερφός του Δημήτριος Γιαχούδης.
   Η πρώτη ομαδική αναχώρηση στο 1912 έγινε από τριμελή ομάδα, την οποία συγκρότησαν οι : Δημ. Κάκκος, Αθαν. Μακαρές και Σωτ. Μακαρές. Από το λιμάνι της Πάτρας, η ομάδα αναχώρησε με το πλοίο “Kaiser Franz Josef I” και στις 31 Αυγούστου έφτασε στις ΗΠΑ. Από τα περιορισμένα[6] στοιχεία του αρχείου ξέρουμε επίσης ότι :
·         Ο Δημήτριος Κάκκος ήταν 19 ετών. Άλλα στοιχεία ελλείπουν.
·         Ο Αθανάσιος Μακαρές ήταν 20 ετών. Άλλα στοιχεία ελλείπουν.
·         Ο Σωτήριος Μακαρές ήταν 20 ετών. Άλλα στοιχεία ελλείπουν.
   Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1912 αριθμούσε 9 άτομα και περιλάμβανε τους : Αντ. Αλεξανδρή, Κώσ. Αλεξανδρή, Ευάγ. Γιαννακούλη, Αθαν. Κάκκο, Στέλ. Μαργαρίτη, Αθαν. Νούκο, Ευάγ. Νούκο, Γεώργ. Στάμο και Γεώργ. Στάχο. Στις 10 Σεπτεμβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Martha Washington” και στις 29 Σεπτεμβρίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Το αρχειακό υλικό μας αναφέρει ότι :
·         Ο Αντώνιος Αλεξανδρής ήταν 24 ετών. Δήλωσε αγρότης-κτηματίας (farmer). Ο πατέρας του στην Ομβριακή λεγόταν Αθανάσιος. Προορισμός του, με 30 $ για τα πρώτα έξοδα, ήταν το χωριό Οράικον (Horicon) του Ουισκόνσιν, όπου ήταν ο ανεψιός του Ε. Λύτρας.
·         Ο Κώστας Αλεξανδρής ήταν 27 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Βασίλω. Ως αγρότης-κτηματίας, με 35 $ μαζί του πήγαινε για δουλειά στο χωριό Οράικον του Ουισκόνσιν, όπου ήταν ο ανεψιός του Ευάγ. Λύτρας.
·         Ο Ευάγγελος Γιαννακούλης ήταν 33 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Αγαθή. Αναζητούσε δουλειά αγρότη (farmer), με 25 $ στην τσέπη, στο χωριό Οράικον (Horicon) του Ουισκόνσιν, όπου ήταν ο ξάδερφός του Κ. (ή Χ.) Τάκας.
·         Ο Αθανάσιος Κάκκος ήταν 22 ετών και αναλφάβητος. Η μητέρα του λεγόταν Βασιλική. Ως αγρότης, με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στο χωριό Οράικον του Ουισκόνσιν, κοντά στον ξάδερφό του Θ. Λιόλιο.
·         Ο Στέλιος Μαργαρίτης ήταν 32 ετών και παντρεμένος. Δήλωσε αγρότης-κτηματίας (farmer). Η γυναίκα του λεγόταν Ελευθερία. Τελικός προορισμός του (με 25 $) για δουλειά ήταν το χωριό Οράικον του Ουισκόνσιν, όπου ήταν ο γνωστός του Κ. (ή Χ.) Παπαντώνης.
·         Ο Αθανάσιος Νούκος ήταν 34 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Ελένη. Με 23 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά αγρότη στο Ντάβενπορτ της Αϊόβα, όπου ήταν ο γνωστός του Ανδρ. Κοκκάλας.
·         Ο Ευάγγελος Νούκος ήταν 32 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του στην Ομβριακή λεγόταν Ευαγγελία. Ως αγρότης, με 25 $ μαζί του, αναζητούσε δουλειά στο Ντάβενπορτ της Αϊόβα, όπου ήταν ένας ξάδερφός[7] του.
·         Ο Γεώργιος Στάμος ήταν 27 ετών και παντρεμένος. Ήταν αγρότης-κτηματίας (farmer). Η γυναίκα του λεγόταν Βάια. Έψαχνε για δουλειά (με 25 $ στην τσέπη) στο χωριό Οράικον (Horicon) του Ουϊσκόνσιν, κοντά στον ξάδερφό του Α. Αντωνόπουλο.
·         Ο Γεώργιος Στάχος ήταν 19 ετών. Ο πατέρα του λεγόταν Αγγελής. Προορισμός του για δουλειά αγρότη (με 35 $) ήταν το χωριό Οράικον του Ουϊσκόνσιν, όπου ήταν ο ξάδερφός του Α. Αντωνόπουλος.


Ατμόπλοιο Martha Washington (Photo: Richard Faber Collection)



5. Ελάχιστα ταξίδια μεταναστών στο 1920 και 1921

   Στη διάρκεια του 1920 έγιναν 2  ταξίδια (ένα ομαδικό και ένα από μεμονωμένο άτομο) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 3 άνθρωποι.
   Στη διάρκεια του 1921 καταγράφηκαν δύο αφίξεις (μία ομαδική και μία από μεμονωμένο άτομο). Ας γίνουμε πιο συγκεκριμένοι :
   Η ομαδική αναχώρηση στο 1920 έγινε από δύο άτομα, τους : Θωμ. Κάκκου και Ιωάν. Σαββόπουλο. Στις αρχές Απριλίου, από το λιμάνι του Πειραιά, ταξίδεψαν με το πλοίο “Megali Hellas” και στις 22 Απριλίου έφτασαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Γνωρίζουμε επίσης ότι :
·         Η Θωμαΐς Κάκκου ήταν 25 ετών. Η μητέρα της στην Ομβριακή λεγόταν Βάγια. Δήλωσε “οικιακά” και με 90 $ για τα πρώτα έξοδα πήγαινε στη μικρή πόλη τόπο Μάγκνα (Magna) της Γιούτα, για να συναντήσει τον αρραβωνιαστικό της Κωνστ. Κολοβό.
·         Ο Ιωάννης Σαββόπουλος ήταν 37 ετών και παντρεμένος. Ήταν εργάτης. Η γυναίκα του πίσω στο χωριό λεγόταν Βασιλική. Με 90 $ μαζί του πήγαινε για δουλειά στο χωριό Μόργκαν (Morgan) της Γιούτα, όπου ήταν ο συγγενής του Κωνσταντίνος Κολοβός.
   Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1920 έγινε από τον Αντώνιο Αναγνωστόπουλο. Στις 4 Δεκεμβρίου, από το λιμάνι του Πειραιά, έφυγε, με το πλοίο “Patris” και στις 27 Δεκεμβρίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 30 ετών. Η μητέρα του στην Ομβριακή λεγόταν Βασιλική. Με 98 $ στην τσέπη, αναζητούσε δουλειά εργάτη στην πόλη Άκρον του Οχάιο, όπου ήταν ο φίλος του Βασίλειος Τσιακατάρας. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Αντώνιος Αναγνωστόπουλος, την περίοδο 1911-12 και εργάστηκε σε τόπο[8] της πολιτείας Ουϊσκόνσιν.

Πλοίο Megali Hellas (Photo: Richard Faber Collection)

   Η μοναδική ομαδική άφιξη στο 1921 έγινε από διμελή ομάδα, που περιλάμβανε τους Αθαν. Κόκκινο και Κων. Σκαρλάτο. Στις 31 Δεκεμβρίου 1920, από το λιμάνι του Πειραιά αναχώρησαν με το πλοίο “Megali Hellas” και στις 20 Ιανουαρίου 1921 αφίχθησαν στις ΗΠΑ. Ξέρουμε ακόμη ότι:
·         Ο Αθανάσιος Κόκκινος ήταν 26 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Νικόλαος. Έψαχνε για δουλειά εργάτη (με 38 $ στην τσέπη) στην πόλη Χόπκινσβίλ (Hopkinsville) του Κεντάκυ, όπου ήταν ο φίλος του Νικόλαος Ντούμας[9].
·         Ο Κωνσταντίνος Σκαρλάτος ήταν 31 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του στην Ομβριακή λεγόταν Ελένη. Προορισμός του (με 20 $) για δουλειά εργάτη ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Τζέιμς Κλίτση.
   Η μεμονωμένη ομαδική άφιξη στο 1921 έγινε από τον Κωνσταντίνο Ζάχο. Στις 14 Νοεμβρίου, από το λιμάνι του Πειραιά, έφυγε με το πλοίο “Megali Hellas” και την 1η Δεκεμβρίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν τότε 25 ετών. Αρχικά δήλωσε έμπορος, αλλά μετά το άλλαξε και δήλωσε υπάλληλος (clerk). Στενός συγγενής του στην Ομβριακή ήταν ο θείος του Βασίλειος Ράπτης. Με 10,50 $ για τα πρώτα έξοδα, πήγαινε για δουλειά στην Τικοντερόζε της Νέας Υόρκης, όπου ήταν ο ξάδερφός του Γεώργιος Ράπτης.
  

 
Ατμόπλοιο King Alexander

6. Μεταναστευτικός επίλογος στο 1923

   Στη διάρκεια του 1923 έγινε μόνο μία άφιξη. Συγκεκριμένα, περιλάμβανε 2 άτομα, τους Ηλ. Ντούμα και Ευστ. Ντούμα. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 11 Ιουνίου, επιβιβάστηκαν στο πλοίο “King Alexander” και στην 1η Ιουλίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέα Υόρκης. Από το αρχείο μας πληροφορούν επιπλέον ότι :
·         Ο Ηλίας Ντούμας ήταν 39 ετών. Δήλωσε ξενοδόχος (Hotel keeper). Ο πατέρας του λεγόταν Κώστας. Με 3.500 $ (!) μαζί του πήγαινε την Χόπκινσβιλ του Κεντάκυ, όπου ήταν ο αδερφός του Νικόλαος Ντούμας. Είχε ξανάρθει στην Αμερική ο Ηλίας Ντούμας, την περίοδο 1914-1920 και εργάστηκε πάλι στην Χόπκινσβιλ του Κεντάκυ.
·         Η Ευσταθία Ντούμα ήταν 24 ετών. Δήλωσε “οικιακά”. Ο πατέρας της λεγόταν Κώστας. Κι αυτή πήγαινε στην Χόπκινσβιλ του Κεντάκυ, όπου ήταν ο αδερφός της Νικόλαος Ντούμας.


---
 
Ο Προφήτης Ηλίας στην Ομβριακή

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ


1.     Αρχείο EllisIsland, της Υπηρεσίας Μετανάστευσης των ΗΠΑ.
2.     Β.Δ.  3/15-12-1833
3.     Διάταγμα 29-8-1912 (ΦΕΚ 261/1912)
4.     Αρχείο Ε.Λ.Ι.Α.
5.     Απογραφές πληθυσμού 1889, 1896, 1920.
6.     Θ. Αποστολοπούλου : “Το Γενεαλόγιο των Ομβριακιτών”,  2009.
7.     Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : «Μετανάστες της Λαμίας στην Αμερική (αρχές 20ού αι.)» περ. «ΦΘΙΩΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ» 2012-2013, Λαμία.
8.     Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : «Αμπλιανίτες μετανάστες στην Αμερική», εφ. ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΑΜΠΛΙΑΝΗΣ, φ. 143, σελ. 1& 6, Σεπτ.-Οκτ. 2008  και φ. 144, σελ. 1 & 6, Νοε.-Δεκ. 2008, Συλλόγου Αμπλιανιτών ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, Αθήνα.
9.     Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : «Μετανάστες της Γραβιάς στην Αμερική (τις δύο πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα)», Λαμία, 2009.
10.  Ιστοσελίδα http://fonografos.net 
11.  περ. «Οικονομικός Ταχυδρόμος», ειδικό τεύχος, σελ. 54, 1997.
12.   «Οδηγός του Μετανάστου», 1910, Αθήνα.
13.  Θ.  Ανθογαλίδου  «Η ελληνική μετανάστευση στις ΗΠΑ (1900-1925)», στην ηλεκτρονική διεύθυνση:  http://www.auth.gr/virtualschool/1.2/Praxis/BoravouProject.html
14.  Θανάση Καλαφάτη «1880-1920, η πρώτη εν Αμερική μετανάστευσις»,  2-5-2004, από το Διαδίκτυο.
15.  Βικιπαίδεια/Google.



ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ


[1] Όταν λέμε Αμερική εννοούμε τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (ΗΠΑ).
[2] Στο σύνολο των 52 μεταναστών της Ομβριακής βρέθηκαν 5 αναλφάβητοι (ποσοστό 10 % των μεταναστών).
[3] Δεν καταγράφηκαν και  δεν περιλαμβάνονται σ’ αυτή την εργασία, όσοι μετανάστες ήρθαν στις ΗΠΑ, αλλά από άλλα λιμάνια της.
[4] Από το Γιέλλοου Σπρινγκ (Yellow Spring) όπου πρωτοπήγε το 1906, μετακινήθηκε και βρήκε δουλειά στο Σινσινάτι της ίδιας πολιτείας (Οχάιο).
[5] Ο Μιλτιάδης Γ. Σβαρνιάς από την Αγόριανη Δομοκού, πήγε το 1906 στην Αμερική, σε ηλικία 24 ετών. Αρχικός προορισμός του ήταν η Νέα Υόρκη. Το 1907 είχε βρει δουλειά εργάτη στο Σπρίνγκφιλντ του Οχάιο.
[6] Το κακογραμμένο χειρόγραφο αρχείο δυστυχώς δεν διαβάζεται.
[7] Το όνομα είναι κακογραμμένο.
[8] Είναι κακογραμμένο, αλλά πιθανά πρόκειται για το Origin, του Ουϊσκόνσιν.
[9] Πήγε την περίοδο 1907-10, με προορισμό την Χόπκινσβίλ του Κεντάκυ. Ξαναπήγε το 1914, σε ηλικία 26 ετών. Ως πατρίδα του δήλωσε το Δομοκό. Ο πατέρας του λεγόταν Κωνσταντίνος.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου