Από το Κλαυσίον (Κλαψί) Ευρυτανίας,μετανάστες στην Αμερική (1904-1933)

 

Προλεγόμενα

  Το Κλαυσί ή Κλαψί είναι ένα ορεινό χωριό του νομού Ευρυτανίας, κοντά στον Καρπενησιώτη ποταμό και με θέα προς την κοιλάδα της Ποταμιάς και το βουνό της Χελιδόνας.

   Μελετώντας τους Έλληνες μετανάστες που πήγαν στην Αμερική, εδώ και αρκετά χρόνια, κατέγραψα και όσους προήλθαν από το Κλαυσί. Η συγκέντρωση του υλικού άρχισε πριν από χρόνια και βρέθηκαν αναλυτικά στοιχεία για 39 άτομα. Η εργασία ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο του 2024.

 

Το χωριό Κλαυσί (Η φωτογραφία ελήφθη από το travel.gr)

    Για το αποτέλεσμα αυτό χρειάστηκε πολύς χρόνος εντατικής απασχόλησης. Με βοήθησε πολύ, μέσω του Διαδικτύου, το εξαιρετικό αμερικανικό αρχείο μετανάστευσης του νησιού Έλλις (EllisIsland). Η έρευνα απέδωσε 21 μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (κάποιοι μετανάστες έκαναν διπλά ταξίδια) και τελικά ανευρέθηκαν στοιχεία για τα 39 άτομα. Πρέπει να σημειωθεί, επειδή δεν ξέρω επώνυμα, ότι κατέγραψα ως μετανάστες από το Κλαυσί, όσους δήλωσαν στην Αμερική ότι γεννήθηκαν και κατοικούσαν σ’ αυτό. Ίσως να διέφυγαν κάποια ονόματα που δεν εντόπισα ή μπορεί να έγραψαν άλλο τόπο γέννησης και προηγούμενης διαμονής. Θυμίζω τη (συνήθη) περίπτωση που κάποιοι, τότε στις ΗΠΑ, δήλωναν ότι γεννήθηκαν ή ότι διέμεναν στη μεγαλύτερη πόλη (π.χ. Καρπενήσι, Λαμία, Αθήνα). Κάτι τέτοιο όμως, θα πρέπει να το συμπληρώσει κάποιος που ξέρει τα ντόπια επώνυμα, κι αν είναι μεγαλύτερης ηλικίας (με καλή μνήμη) ακόμα καλύτερα.

   Η εργασία-μελέτη αυτή θέλει να τιμήσει τους ανθρώπους από το Κλαυσί, για την τόλμη και την απόφαση να φύγουν στα ξένα (μερικοί ίσως να μην ξαναδούν τον τόπο τους), θυσιάζοντας τα καλύτερά τους χρόνια για να  ζήσει η γονική οικογένεια και οι ίδιοι καλύτερα.

   Μετά από έναν αιώνα, η προσπάθεια αυτή αποτείνεται στο θυμικό όσων έζησαν ή έχουν εικόνες από τα χρόνια της μετανάστευσης στην Αμερική. Είναι όμως μια αναγκαία κατάθεση μνήμης για τους νεότερους, στους οποίους και αφιερώνεται.

Κωνσταντίνος  Αθαν. Μπαλωμένος

                  φυσικός

 

Αυτοδιοικητικά

Οικισμός Κλαύσιον (λαϊκά Κλαψί) Ευρυτανίας

   Από τις 30 Σεπτεμβρίου 1836 ο οικισμός Κλαυσιόν προσαρτήθηκε στο δήμο Οιχαλίας (μετονομάστηκε σε Καρπενησίου) του νομού Ακαρνανίας και Αιτωλίας.

   Στις 31 Αυγούστου 1912 ο οικισμός αποσπάστηκε από το δήμο Καρπενησίου. Δημιουργήθηκε κοινότητα με τον οικισμό αυτόν και ομώνυμη έδρα. Στις 16 Οκτωβρίου 1940 το όνομα του οικισμού από Κλαυσιόν διορθώθηκε σε Κλαύσιον, όπως και της κοινότητας, που ανήκε στο νομό Αιτωλοακαρνανίας.

   Στις 22 Μαρτίου 1943, ο οικισμός (και η κοινότητα) αποσπάστηκε από το νομό Αιτωλοακαρνανίας και πλέον υπάγεται στο νομό Ευρυτανίας.

   Στις 4 Δεκεμβρίου 1997 (σχέδιο “Καποδίστριας”) η κοινότητα Κλαυσίου καταργήθηκε και ο οικισμός Κλαύσιον προσαρτήθηκε στο δήμο Ποταμιάς. Από τις 7 Ιουνίου 2010, ο δήμος Ποταμιάς καταργήθηκε(σχέδιο “Καλλικράτης”) και ο οικισμός Κλαύσιον προσαρτήθηκε στο δήμο Καρπενησίου.

   Ο μόνιμος πληθυσμός του (απογραφή 2011) ήταν 95 κάτοικοι.

 

1.   Στοιχεία για τη μετανάστευση στην Αμερική[1]

   Από τους 39 μετανάστες που τελικά εντόπισε η παρούσα εργασία, οι περισσότεροι (15) έφυγαν το έτος 1920 (ποσοστό 38 %). Συνολικά έγιναν 21 μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (ομαδικά και μεμονωμένα). Βρέθηκαν 12 μετανάστες που έκαναν πολλαπλά ταξίδια.

   Το ποσοστό που μετανάστευσε (39 άτομα) ως προς τον πληθυσμό του χωριού ήταν 11 %, που είναι μεγαλύτερο από το γενικό μέσο όρο της ελληνικής μετανάστευσης (που ήταν 8%). Η περιοχή είχε κυρίως κτηνοτροφία και περιορισμένη γεωργία, ήταν ορεινή και δυσκόλευε σχετικά τη ζωή[2] των κατοίκων της. Παράλληλα ήταν και ο φόβος του μακρινού κι αγνώστου τόπου όπου θα πήγαιναν,

    Οι μετανάστες ήταν άρρενες, αλλά υπήρξαν και δύο γυναίκες (Βασιλική Γκράνου και Αικατερίνη Μαργιώτη). Μελετώντας την ηλικιακή κατανομή συμπεραίνουμε ότι μοιράστηκαν περίπου στα ίσα οι ηλικίες 21-30 ετών (11 άτομα), 31-40 ετών (15 άτομα)και ηλικίες άνω των 40 ετών (13άτομα).Νεαρά άτομα από το Κλαυσί μέχρι και 20 ετών, δεν πήγαν μετανάστες! Η κατανομή σε ομάδες ηλικιών των μεταναστών, δίνεται στον πίνακα 3.

Μικρότερη ηλικία μετανάστη :

  Μαργιώτη Αικατερίνη, ετών 25 (πήγε το 1909)

 

Μεγαλύτερες ηλικίες μεταναστών :

(α) Φραγκάκης Ιωάννης, ετών 48 (πήγε το 1933)

   (β) Αποστολόπουλος Απόστολος, ετών 46 (πήγε το 1920)

   (γ) Αποστολόπουλος Ιωάννης, ετών 46 (πήγε το 1921)

 

   Ο μέσος όρος ηλικιών όλων των μεταναστών είναι 33 έτη!

    Οι σχετικά περισσότεροι μετανάστες από το Κλαυσί ήταν έγγαμοι. Πιο συγκεκριμένα, από τους 39 μετανάστες, οι 34 ήταν έγγαμοι και οι υπόλοιποι 5 ήταν άγαμοι.

   Από τις οικογένειες του χωριού, τα περισσότερα (αριθμητικά) ταξίδια των μεταναστών στην Αμερική κατέγραψαν τα επώνυμα :

 

    Συνολικά έγιναν 21 ταξίδια, που διακίνησαν τους 39 μετανάστες από το Κλαυσί. Οι περισσότεροι μετανάστες (19 άτομα) έφυγαν από το λιμάνι της Πάτρας, ενώ από το λιμάνι του Πειραιά έφυγαν 18 μετανάστες (βλ. πίνακα 4). Μεμονωμένοι μετανάστες έφυγαν από το λιμάνι του Αιγίου (Βοστίτσα) και της Χάβρης. Τα ταξίδια διαρκούσαν 2-3 εβδομάδες, ανάλογα με το πλοίο.

  Η επιλογή του πλοίου δεν είχε κάποια ιδιαίτερη σημασία, εκτός από το κόστος του εισιτηρίου και την πυκνότητα των δρομολογίων. Τα ελληνόκτητα πλοία ήταν λιγότερα σε σχέση με τα ξένα. Πάντως στην προκείμενη περίπτωση οι περισσότεροι μετανάστες (26 άτομα) από το Κλαυσί έφυγαν με ελληνικά πλοία. Με ξένα πλοία έφυγαν 13 άτομα.

   Σε σύγκριση, τα μεμονωμένα ταξίδια ήταν περισσότερα από τα ομαδικά. Συγκεκριμένα, έγιναν 14 μεμονωμένα ταξίδια και 7 ομαδικά. Αναλυτικά στοιχεία για τα πλοία δίνονται στον Πίνακα 5, που παρατίθεται.

Φτάνοντας στο λιμάνι της Νέας Υόρκης, οι μετανάστες περνούσαν από υγειονομικό έλεγχο επάνω στο πλοίο. Μετά κατέβαιναν και μαζί με τις αποσκευές τους περίμεναν στη σειρά για την τελική καταγραφή και έλεγχο της υπηρεσίας Μετανάστευσης, στο κτίριο του EllisIsland (νησιού Έλλις), που οι Έλληνες το έλεγαν «Καστιγγάρι».

   Οι άρρωστοι, όσοι είχαν κάποια καταδίκη (κλοπή ή έγκλημα), όσοι δεν είχαν συγγενείς ή φίλους στην Αμερική κι όσοι δεν είχαν λίγα χρήματα για εισιτήριο στον τόπο προορισμού, υποχρεωτικά επέστρεφαν στο πλοίο για επαναπατρισμό.

    Στη Νέα Υόρκη δεν έμεναν πολύ (ήταν πολύ ακριβή πόλη). Με ένα ποσό γύρω στα 20 δολάρια, αγόραζαν το εισιτήριο και έτρωγαν κάτι στη διαδρομή μέχρι τον τόπο προορισμού.

   Οι πολιτείες προορισμού που επέλεξαν οι μετανάστες από το Κλαυσί φαίνονται στον Πίνακα 6. Κυριάρχησε σε προτίμηση η πολιτεία της Νέας Υόρκης με 29 άτομα. Ακολούθησε η πολιτεία της Βόρειας Καρολίνας και του Κεντάκυ. Μεμονωμένες προτιμήσεις καταγράφηκαν σε δύο άλλες πολιτείες. Τα αριθμητικά στοιχεία των προορισμών φαίνονται στον παρατιθέμενο πίνακα.

   Αναλυτικά, οι μετανάστες επέλεξαν τους επόμενους τόπους (σε παρένθεση είναι ο αριθμός μεταναστών) :

 

2.   Επαγγέλματα των μεταναστών

      Καταγράφηκε ποικιλία επαγγελμάτων. Στοιχεία αυτών ακολουθούν:

 

   Μάγειροι ήταν οι :  Λάμπρος Κατσούδας, Ανδρέας Φραγκάκης και Κων/νος Φραγκάκης

   Σερβιτόρος ήταν ο Κων/νος Φαλής

   Ράφτρα ήταν η Βασιλική Γκράνου.

 

 

3.  Πολλαπλά ταξίδια στην Αμερική

   Από το σύνολο των μεταναστών, εντοπίστηκαν 12 άτομα που έκαναν πολλαπλά ταξίδια στην Αμερική. Ο συνήθης λόγος ήταν η στράτευση για τους Βαλκανικούς πολέμους 1912-13 και μετά έφυγαν πάλι.

   Τα ονόματα και οι πολλαπλοί προορισμοί ακολουθούν:

1.    Ιωάννης Αποστολόπουλος :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1915-1920 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1921 πάλι στον ίδιο προορισμό.

2.    Ιωάννης Γιολδάσης : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1916-1930 σε τόπο της Βόρ. Καρολίνας. Το β’ ταξίδι έγινε το 1931 στην πόλη Γκρήνσμπορο (Greensboro) της Βόρ. Καρολίνας.

3.    Θεοφάνης Γκράνος :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1911-1913 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1920 πάλι στον ίδιο προορισμό.

4.    Δημήτριος Κατσούδας :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1920-1925 σε τόπο της Βόρ. Καρολίνας. Το β’ ταξίδι έγινε το 1926 στην πόλη Γκρήνσμπορο (Greensboro) της Βόρ. Καρολίνας.

5.       Λάμπρος Κατσούδας :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1909-1912 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 πάλι στον ίδιο προορισμό. Το γ’ ταξίδι έγινε το 1919 στην πόλη Γκρήνσμπορο (Greensboro) της Βόρ. Καρολίνας. Το δ’ ταξίδι έγινε το 1930 στην ίδια πόλη, το Γκρήνσμπορο της Βόρ. Καρολίνας.

6.    Δημήτριος Μαθές :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1911-1912 στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης. Το β’ ταξίδι έγινε το 1920 στη Νέα Υόρκη.

7.    Κωνσταντίνος Φαλής Το β’ ταξίδι έγινε το 1920-1924 στην πόλη Λέξινγκτον (Lexington) του Κεντάκυ. Το β’ ταξίδι έγινε το 1926 πάλι στον ίδιο προορισμό.

8.    Αθανάσιος Φραγκάκης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1927-1929 σε τόπο της Βόρ. Καρολίνας. Το β’ ταξίδι έγινε το 1929 στην πόλη Σάρλοτ (Charlotte) της Βόρ. Καρολίνας.

9.    Ανδρέας Φραγκάκης :Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-1912 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1914για τον ίδιο προορισμό.

10.  Ιωάννης Φραγκάκης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1904-1912 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 πάλι στον ίδιο προορισμό. Το γ’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1919-1932 πάλι στη Νέα Υόρκη. Το δ’ ταξίδι έγινε το 1933 στη Νέα Ροσέλ (New Rochelle) της Νέας Υόρκης.

11.  Κωνσταντίνος Φραγκάκης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1915-1918 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1921 στη Νέα Υόρκη και σε τόπο της Βιρτζίνια. Το γ’ ταξίδι έγινε το 1925 στην πόλη Ρήνοκ (Roanoke) της Βιρτζίνια.

12.  Κωνσταντίνος Φραγκάκης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1921-1926 στην πόλη Ρήνοκ (Roanoke) της Βιρτζίνια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1927 στη Νέα Υόρκη.

 

4. Αλφαβητικός πίνακας των μεταναστών από το Κλαυσί

   Από το αμερικανικό αρχείο του νησιού Έλλις (Ellisisland) μέσω του Διαδικτύου (internet) βρέθηκαν οι περισσότεροι μετανάστες από το Κλαυσί που έφτασαν στις Η.Π.Α. και καταγράφηκαν. Από το 1892 έως το 1924, περισσότεροι από 22 εκατομμύρια μετανάστες, επιβάτες, και μέλη πληρώματος των πλοίων ήρθαν στις ΗΠΑ μέσω του νησιού Ellis και του λιμένα της Νέας Υόρκης και έχουν καταγραφεί[3]. Τα βασικά στοιχεία των μεταναστών από το Κλαυσί δίνονται συνοπτικά στον παρακάτω πίνακα (με αλφαβητική σειρά και έτσι ακριβώς, όπως τα κατέγραψαν στην Υπηρεσία Μετανάστευσης των ΗΠΑ):

 

α/α          Ονοματεπώνυμο            χρ. άφιξης    ηλικία   έγγαμος   Πλοίο ταξιδιού      Λιμάνι αναχ.

1       Αποστολόπουλος Απόστολ.       2-4-1920        46         ναι         Pannonia                    Πάτρα

2       Αποστολόπουλος Ιωάννης        2-5-1921        46         ναι         King Alexander           Πειραιάς

3       Αποστολόπουλος Φώτιος          2-4-1920        43         ναι         Pannonia                    Πάτρα

4       Γιολδάσης Ιωάννης                  1-9-1931        41         ναι         Byron                         Πάτρα

5       Γκράνος Γεώργιος                    10-11-1910     36         ναι         Laura                         Πάτρα

6       Γκράνος Θεοφάνης                   22-4-1920       27         ναι         Megali Hellas              Πειραιάς

7       Γκράνου Βασιλική Γ.                10-11-1910     32         ναι         Laura                         Πάτρα

8       Κατσούδας Δημήτριος               12-6-1926       45         ναι         Byron                         Πειραιάς

9       Κατσούδας Λάμπρος                 10-5-1915       29         ναι         Athinai                        Πάτρα

10      Κατσούδας Λάμπρος                 23-12-1919     34         ναι         Megali Hellas              Πειραιάς

11      Κατσούδας Λάμπρος                 29-8-1930       44         ναι         Vulcania                     Πάτρα

12      Κατσούδας Νικόλαος                22-4-1920       27         όχι          Megali Hellas              Πειραιάς

13      Κράνης Ελευθέριος                   2-4-1920        28         ναι         Pannonia                    Πάτρα

14      Μαθές Βασίλειος                      19-12-1914     37         ναι         Themistocles               Πάτρα

15      Μαθές Γεώργιος                       22-4-1920       42         ναι         Megali Hellas              Πειραιάς

16      Μαθές Γεώργιος                       2-5-1921        44         ναι         King Alexander           Πειραιάς

17      Μαθές Δημήτριος                      9-6-1912        32         ναι         Columbia (1908)         Πάτρα

18      Μαθές Δημήτριος 1                   2-4-1920        31         ναι         Pannonia                    Πάτρα

19      Μαθές Δημήτριος 2                   22-4-1920       41         ναι         Megali Hellas              Πειραιάς

20      Μαθές Θωμάς                          22-4-1920       27         όχι          Megali Hellas              Πειραιάς

21      Μαθές Σταύρος                          2-4-1920        29         ναι         Pannonia                    Πάτρα

22      Μαργιώτη Αικατερίνη               2-6-1909        25         ναι         Patris                          Πειραιάς

23      Μαστροκώστας Λεωνίδας         22-4-1920       27         όχι          Megali Hellas              Πειραιάς

24      Τζαμάρας Ευάγγελος                2-4-1920        35         ναι         Pannonia                    Πάτρα

25      Τζαμάρας Παναγιώτης             19-12-1914     34         ναι         Themistocles               Πάτρα

26      Φαλής Ιωάννης                        22-4-1920       28         όχι          Megali Hellas              Πειραιάς

27      Φαλής Κωνσταντίνος               2-4-1920        30         όχι          Pannonia                    Πάτρα

28      Φαλής Κωνσταντίνος               23-3-1926       36         ναι         Edison                        Πειραιάς

29      Φραγκάκης Αθανάσιος             17-1-1929       28         ναι         Samaria                      Πειραιάς

30      Φραγκάκης Ανδρέας                16-5-1907       32         ναι         La Gascogne               Χάβρη

31      Φραγκάκης Ανδρέας                19-12-1914     39         ναι         Themistocles               Πάτρα

32      Φραγκάκης Ανδρέας                14-12-1920     45         ναι         Calabria                     Πάτρα

33      Φραγκάκης Ιωάννης                10-5-1915       28         Ναι         Athinai                        Πάτρα

34      Φραγκάκης Ιωάννης                23-12-1919     35         ναι         Megali Hellas              Πειραιάς

35      Φραγκάκης Ιωάννης                14-7-1933       48         ναι         Byron                         Πειραιάς

36      Φραγκάκης Κωνσταντίνος        24-8-1915       32         ναι         Vasilefs Constantinos   Πειραιάς

37      Φραγκάκης Κωνσταντίνος        28-2-1921       38         ναι         King Alexander           Πειραιάς

38      Φραγκάκης Κωνσταντίνος        31-12-1925     42         ναι         Byron                         Πάτρα

39      Φραγκάκης Κωνσταντίνος        25-8-1927       42         ναι         Martha Washington      Βοστίτσα

 

 --------

5.   Χρονικό της μετανάστευσης από το Κλαυσίον (Κλαψί) στις ΗΠΑ

 

i.     Ο πρωτοπόρος του 1904

     Ήταν ο Ιωάννης Φραγκάκης. Το 1904, σε ηλικία 17 ετών πήρε τη μεγάλη απόφαση κι έφυγε για την Αμερική. Προορισμός του για δουλειά ήταν η Νέα Υόρκη. Εργάστηκε 8 χρόνια, μέχρι το 1912 που επέστρεψε.

 

ii.    Από μία μεμονωμένη αναχώρηση στα έτη 1907 και 1909

     Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1907 έγινε από τον Ανδρέα Φραγκάκη. Στις αρχές Μαΐου του 1907 έφυγε με πλοίο από την Ελλάδα μέχρι  το γαλλικό λιμάνι της Χάβρης.  Από εκεί, στις 4 Μαΐου, ταξίδεψε με το πλοίο “La Gascogne” και στις 16 Μαΐου έφτασε στην Αμερική. Ήταν 32 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν μάγειρος (cook). Με 3 $ μόνο για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο συγγενής του Δημήτριος Κατσούδας.

     Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1909 έγινε από μια γυναίκα, την Αικατερίνη Γ. Μαργιώτη.  Ταξίδεψε μαζί με τον αδελφό της Νικόλαο Κανούτο, 42 ετών, από το χωριό Βούτυρο Ευρυτανίας. Στις 14 Μαΐου 1909, από το λιμάνι του Πειραιά αναχώρησαν με το ελληνόκτητο πλοίο “Patris” και στις 2 Ιουνίου αφίχθηκαν στις ΗΠΑ. Η Αικατερίνη ήταν 25 ετών, αναλφάβητη και παντρεμένη. Είχε γεννηθεί στο χωριό Βούτυρο. Στο Κλαψί ήταν η πεθερά της Αικατερίνη Κ. Μαργιώτη. Με 10 $ μαζί της, η Αικατερίνη Γ. Μαργιώτη πήγαινε στη Νέα Υόρκη για να συναντήσει το σύζυγό της Γεώργιο Δ. Μαργιώτη.

 

Ατμόπλοιο “Πατρίς”(Patris)

iii.  Μία μικρή ομαδική αναχώρηση στο 1910

     Έγινε από το έγγαμο ζεύγος Γεωργίου και Βασιλικής Γκράνου. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 24 Οκτωβρίου 1910 επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Laura”  και στις 10 Νοεμβρίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Τα διαθέσιμα στοιχεία του αρχείου μας πληροφορούν ότι :

·         Ο Γεώργιος Γκράνος ήταν 36 ετών και παντρεμένος. Στο Κλαυσί είχε τη μητέρα του Ελισάβετ. Με 30 $ στην τσέπη πήγαινε στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Λάμπρο Κατσούδα.

·         Η Βασιλική Γκράνου ήταν 32 ετών, αναλφάβητη και παντρεμένη. Το επάγγελμά της ήταν ράφτρα (seamstress). Προορισμός της για δουλειά (με 50 $ μαζί της) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός της Λάμπρος Κατσούδας.

 

Ατμόπλοιο Laura (Photo: Peabody Essex Museum)

 iv.   Μία μεμονωμένη αναχώρηση στο 1912

     Έγινε από το Δημήτριο Μαθέ. Στις 20 Μαΐου 1912, από το λιμάνι της Πάτρας, έφυγε με το πλοίο “Columbia (1908)” και στις 9 Ιουνίου αντίκρισε το λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 32 ετών και παντρεμένος. Ως τόπο γέννησης και διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Αναζητούσε δουλειά εργάτη σε φάρμα, με 25 $ μαζί του στην πόλη Τσέστερ (Chester) της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο ανεψιός του Νικόλαος Κουμπούρας.

 

v.    Μία ομαδική αναχώρηση στο 1914

     Η ομάδα αριθμούσε τρία άτομα. Ήταν οι : Βασ. Μαθές, Παν. Τζαμάρας και Ανδ. Φραγκάκης. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 28 Νοεμβρίου ανέβηκαν στο ελληνόκτητο πλοίο “Themistocles”  και στις 19 Δεκεμβρίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Επιπλέον στοιχεία του αρχείου μάς αναφέρουν γι’ αυτούς ότι:

·         Ο Βασίλειος Μαθές ήταν 37 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Πηνελόπη. Με 40 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Χρήστος Τσιτούρης.

·         Ο Παναγιώτης Τζαμάρας (Tsamaras) ήταν 34 ετών και παντρεμένος. Στο χωριό ήταν η γυναίκα του Αθηνά, Αναζητούσε δουλειά, με 40 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Κωνσταντίνος Παππάς (Pappas).

·         Ο Ανδρέας Φραγκάκης ήταν 39 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Ελένη. Με 35 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Κωνσταντίνος Παππάς (Pappas). Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Ανδρέας Φραγκάκης, την περίοδο 1907-1912 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

 

vi.   Σταθερή φυγή μεταναστών και στο 1915

     Στη διάρκεια του έτους σημειώθηκαν δύο αναχωρήσεις (1 ομαδική και άλλη 1 από μεμονωμένο) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 3 άτομα από το Κλαυσί. Πιο συγκεκριμένα :

   Η ομαδική αναχώρηση στο 1915 έγινε από δύο άτομα, τους Λάμ. Κατσούδα και Ιωάν. Φραγκάκη. Στις 19 Απριλίου, από το λιμάνι της Πάτρας επιβιβάστηκαν στο ελληνόκτητο πλοίο “Vasilefs Constantinos” και στις 10 Μαΐου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Πρόσθετα στοιχεία του αρχείου μας γνωρίζουν ότι :

·         Ο Λάμπρος Κατσούδας ήταν 29 ετών και παντρεμένος. Στο χωριό είχε τη γυναίκα του Βασιλική. Προορισμός του για δουλειά (με 25 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Γεώργιος Μαργιώτης. Για το Λάμπρο Κατσούδα, αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι που έκανε στις ΗΠΑ. Την πρώτη φορά πήγε την περίοδο 1909-1912 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

·         Ο Ιωάννης Φραγκάκης ήταν 28 ετών και παντρεμένος. Ως τόπο γέννησης και διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Θεοδώρα. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Βασίλειο Μαθέ. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Ιωάννης Φραγκάκης την περίοδο 1904-1912 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

   Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1915 έγινε από τον Κωνσταντίνο Φραγκάκη. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 10 Αυγούστου ταξίδεψε με το πλοίο “Vasilefs Constantinos” και στις 24 Αυγούστου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 32 ετών και παντρεμένος. Ως τόπο γέννησης και διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Επάγγελμα δήλωσε κτηματίας “farmer”. Η γυναίκα του ονομαζόταν Ευανθία. Αναζητούσε δουλειά, με 30 $ μαζί του στη μικρή πόλη Νιούπορτ (Newport K.Y.), όπου ήταν ο θείος του Πέτερ Παναγάκης[4].

 

vii. Μία μικρή ομαδική αναχώρηση στο 1919

     Έγινε από δύο άτομα, στους Λάμ. Κατσούδα και Ιωάν. Φραγκάκη. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 5 Δεκεμβρίου 1919, ανέβηκαν στο ελληνόκτητο πλοίο “Megali Hellas” και στις 23 Δεκεμβρίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Πρόσθετα στοιχεία του αρχείου μας αναφέρουν ότι:

·         Ο Λάμπρος Κατσούδας ήταν 34 ετών και παντρεμένος. Γεννήθηκε στο Κλαψί, αλλά ως τόπο διαμονής δήλωσε την Αθήνα. Το επάγγελμα του ήταν μάγειρος (cook). Ως γνωστό του άτομο στην πατρίδα, δήλωσε το φίλο του Διονύση στην Αθήνα. Με 50 $ στην τσέπη, έψαχνε για ανάλογη δουλειά στην πόλη Γκρήνσμπορο (Greensboro) της Βόρ. Καρολίνας, όπου ήταν ο ξάδερφός του Γεώργιος Κατσούλας. Για το Λάμπρο Κατσούδα, αυτό ήταν το τρίτο ταξίδι στις ΗΠΑ. Στο προηγούμενο ταξίδι του πήγε την περίοδο 1909-1912 και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη.

·         Ο Ιωάννης Φραγκάκης ήταν 33 ετών[5] και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Θεοδώρα. Προορισμός του για δουλειά (με 30 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Γεώργιο Γιολδάση. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Ιωάννης Φραγκάκης και την περίοδο 1915-1917 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

 

viii.   Κορύφωση του μεταναστευτικού ρεύματος στο 1920

     Στη διάρκεια του έτους έγιναν 3 μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (2 ομαδικά και 1 από μεμονωμένο) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 15 άτομα από το χωριό. Αναλυτικά έχουμε :

   Η πρώτη ομαδική αναχώρηση στο 1920 αριθμούσε επτά άτομα και περιλάμβανε τους : Απόστ. Αποστολόπουλος, Φώτ. Αποστολόπουλος, Ελευθ. Κράνης, Δημ. Μαθές 1, Σταύρ. Μαθές, Ευάγ. Τζαμάρας και Κων. Φαλής. Στις 10 Μαρτίου, από το λιμάνι της Πάτρας, επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Pannonia” και στις 2 Απριλίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Με τη βοήθεια του αρχειακού υλικού έχουμε περισσότερα στοιχεία γι’ αυτούς. Συγκεκριμένα :

·         Ο Απόστολος Αποστολόπουλος ήταν 46 ετών και παντρεμένος. Στο χωριό είχε τη γυναίκα του Αρετή. Με 21 $ για τα αναγκαία πρώτα έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Ιωάννης Κανούτας[6].

·         Ο Φώτιος Αποστολόπουλος ήταν 43 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Φωτεινή. Αναζητούσε δουλειά, με 50 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Φώτιος Κατσούδας. Για τον Φώτιο Αποστολόπουλο αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ, εφόσον πρωτοπήγε την περίοδο 1914-1919 και εργάστηκε σε τόπο της Βόρ. Καρολίνας.

·         Ο Ελευθέριος Κράνης ήταν 28 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Ουρανία. Με 35 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Δημήτριος Κανούτας[7].

·         Ο Δημήτριος Μαθές[8] (1) ήταν 31 ετών και παντρεμένος. Στο χωριό είχε τη γυναίκα του Μαρία. Προορισμός του για δουλειά (με 25 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Γ. Μαργιώτης.

 

Πλοίο “Pannonia” (Photo: Frank Pichardo Collection)

·         Ο Σταύρος Μαθές ήταν 29 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Αθηνά. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Φώτη Κατσούδα.

·         Ο Ευάγγελος Τζαμάρας (Tjamaras) ήταν 35 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Ελισάβετ. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Γεώργιος Μαργιώτης.

·         Ο Κωνσταντίνος Φαλής ήταν 30 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Δημήτριος. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Πάνος Γαβρίλης.

   Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1920 αριθμούσε επίσης επτά άτομα. Ήταν οι : Θεοφ. Γκράνος, Νικ. Κατσούδας, Γεώρ. Μαθές, Δημ. Μαθές 2, Θωμ. Μαθές, Λεων. Μαστροκώστας και Ιωάν. Φαλής. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 22 Απριλίου ανέβηκαν στο πλοίο “Megali Hellas” και στις 22 Απριλίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Γνωρίζουμε ακόμη ότι :

·         Ο Θεοφάνης Γκράνος ήταν 27 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Μαρία. Προορισμός του για δουλειά (με 30 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Θεοδόσιος Αντωνιάδης. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Θεοφάνης Γκράνος την περίοδο 1911-1913 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

·         Ο Νικόλαος Κατσούδας ήταν 27 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Κώστας. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Γεώργιος Φραγκάκης.

·         Ο Γεώργιος Μαθές[9](Mathi) ήταν 42 ετών και παντρεμένος. Στο χωριό είχε τη γυναίκα του Ελένη. Αναζητούσε δουλειά, με 21 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Φώτιο Κατσούδα.

·         Ο Δημήτριος Μαθές (2) ήταν 41 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του ονομαζόταν Αρετή. Με 40 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο συγγενής του Γεώργιος Φραγκάκης. Για το Δημήτριο Μαθέ αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ. Πρωτοπήγε την περίοδο 1911-1912 και εργάστηκε στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης.

·         Ο Θωμάς Μαθές ήταν 27 ετών. Το όνομα της μητέρας του ήταν Παναγιού. Προορισμός του για δουλειά (με 25 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Φώτιος Κατσούδας.

·         Ο Λεωνίδας Μαστροκώστας ήταν 27 ετών. Ο πατέρας του ονομαζόταν Γεώργιος. Με 31 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, στο φίλο του Φώτιο Κατσούδα.

·         Ο Ιωάννης Φαλής ήταν 28 ετών. Το όνομα του πατέρα του ήταν Δημήτριος. Αναζητούσε δουλειά, με 24 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Σπύρο Κόντο.

 

Πλοίο Megali Hellas (Photo: Richard Faber Collection)

   Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1920 έγινε από τον Ανδρέα Φραγκάκη. Στις 25 Νοεμβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας έφυγε με το πλοίο “Calabria” και στις 14 Δεκεμβρίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν 45 ετών και παντρεμένος. Ως τόπο γέννησης και διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Ελένη. Με μόλις 6 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Γκας Πάππας (Pappas).

 

ix.   Ελάχιστοι μετανάστες στο 1921

     Στη διάρκεια του έτους έγιναν 2 μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (1 ομαδικό και 1 από μεμονωμένο) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 3 άτομα από το χωριό. Συγκεκριμένα :

   Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1921 έγινε από τον Κωνσταντίνο Φραγκάκη. Στις 12 Φεβρουαρίου, από το λιμάνι του Πειραιά ταξίδεψαν με το πλοίο “King Alexander” και στις 28 Φεβρουαρίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 38 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Ευανθία. Προορισμός του για δουλειά (με 36 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Φώτιος Κατσούδας. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Κων/νος Φραγκάκης την περίοδο 1915-1918 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

 

Ατμόπλοιο “King Alexander”

   Η ομαδική αναχώρηση στο 1921 έγινε από δύο άτομα, τους : Ιωάν. Αποστολόπουλο και Γεώρ. Μαθέ. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 15 Απριλίου αναχώρησαν με το πλοίο “King Alexander”  και στις 2 Μαΐου αφίχθηκαν στις ΗΠΑ. Επιπλέον στοιχεία του αρχείου μας πληροφορούν ότι :

·         Ο Ιωάννης Αποστολόπουλος ήταν 46 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του ονομαζόταν Ευθυμία. Με 50 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Φώτιος Κατσούδας. Για τον Ιωάννη Αποστολόπουλο αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ. Την προηγούμενη φορά πήγε την περίοδο 1915-1920 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

·         Ο Γεώργιος Μαθές ήταν 44 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Μαρία. Αναζητούσε δουλειά, με 40 $ μαζί του στην πόλη Ουίνστον Σάλεμ (Winston Salem) της Βόρ. Καρολίνας, κοντά στον ξάδερφό του Ανδρέα Κορτέση[10].

 

x.    Μία μεμονωμένη αναχώρηση στο 1925

     Έγινε από τον Κωνσταντίνο Φραγκάκη. Στις 12 Δεκεμβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας επιβιβάστηκε στο ελληνόκτητο πλοίο “Byron” και στις 31 Δεκεμβρίου αποβιβάστηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 42 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμά του ήταν μάγειρος (cook). Το όνομα της γυναίκας του ήταν Αικατερίνη. Με 40 $ στην τσέπη, επέστρεφε στη δουλειά του (returning to his work) στην πόλη Ρήνοκ (Roanoke) της Βιρτζίνια. Ο Κων/νος Φραγκάκης είχε ξαναπάει στην Αμερική, την περίοδο 1915-1925 και εργάστηκε πάλι σε τόπο της Βιρτζίνια.

 

xi.   Δυο μεμονωμένες αναχωρήσεις στο 1926

     Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1926 έγινε από τον Κωνσταντίνο Φαλή. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 7 Μαρτίου έφυγε με το πλοίο “Edison”  και στις 23 Μαρτίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν 36 ετών και παντρεμένος. Ως επάγγελμα γράφτηκε η λέξη “lunch”, με πιθανή εξήγηση την ασχολία του με την εστίαση (σερβιτόρος). Η γυναίκα του ονομαζόταν Βασίλω. Προορισμός του για δουλειά (με 50 $ μαζί του) ήταν η πόλη Λέξινγκτον του Κεντάκυ, κοντά στον αδερφό του Ιωάννη. Για τον Κων/νο Φαλή, αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι που έκανε στις ΗΠΑ. Ξαναπήγε την περίοδο 1920-1924 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

 

Πλοίο Edison

     Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1926 έγινε από τον Δημήτριο Κατσούδα. Στις 27 Μαΐου, από το λιμάνι του Πειραιά επέλεξε το πλοίο “Byron” και στις 12 Ιουνίου αντίκρισε το λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 45 ετών και παντρεμένος. Στο χωριό είχε τη γυναίκα του Ελισάβετ. Με 180 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στην πόλη Γκρήνσμπορο (Greensboro) της Βόρ. Καρολίνας, όπου ήταν ο ξάδερφός του Νικόλαος Κούτουλας. Ο Δημήτριος Κατσούδας είχε ξαναπάει στην Αμερική την περίοδο 1920-1925 και εργάστηκε πάλι σε τόπο της Βόρειας Καρολίνας.

 

xii. Μεμονωμένες αναχωρήσεις στα έτη 1927, 1929 και 1930

     Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1927 έγινε από τον Κωνσταντίνο Φραγκάκη. Από το λιμάνι του Αιγίου (Βοστίτσας), στις 11 Αυγούστου 1927 ανέβηκε στο πλοίο “Martha Washington” και στις 25 Αυγούστου κατέβηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 42 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν κτηματίας (farmer). Το όνομα της γυναίκας του ήταν Ευανθία. Αναζητούσε δουλειά, με 100 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Φώτης Κατσούλης. Για τον Κων/νο Φραγκάκη, αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι που έκανε στις ΗΠΑ. Πρωτοπήγε την περίοδο 1921-1926 και εργάστηκε στην πόλη Ρήνοκ (Roanoke) της Βιρτζίνια.

 

Ατμόπλοιο“Martha Washington”

     Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1929 έγινε από τον Αθανάσιο Φραγκάκη. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 2 Ιανουαρίου 1929αναχώρησε με το πλοίο “Samaria”  και στις 17 Ιανουαρίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 28 ετών και παντρεμένος. Στο Κλαυσί ήταν η γυναίκα του Αναστασία. Με 100 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στην πόλη Σάρλοτ (Charlotte) της Βόρ. Καρολίνας, κοντά στον αδερφό του Νικόλαο Φραγκάκη. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Αθανάσιος Φραγκάκης την περίοδο 1927-1929 και εργάστηκε πάλι σε τόπο της Βόρ. Καρολίνας.

     Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1930 έγινε από το Λάμπρο Κατσούδα. Στις 12 Αυγούστου 1930, από το λιμάνι της Πάτρας ταξίδεψε με το πλοίο “Vulcania” και στις 29 Αυγούστου αφίχθηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 44 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν μάγειρος (cook). Το όνομα της μητέρας του ήταν Βασίλω. Προορισμός του για δουλειά (με 100 $ μαζί του) ήταν η πόλη Γκρήνσμπορο (Greensboro) της Βόρ. Καρολίνας, όπου ήταν ο φίλος του Θεοφάνης Γκράνος. Για το Λάμπρο Κατσούδα αυτό ήταν μάλλον το τρίτο ταξίδι του στις ΗΠΑ. Στο προηγούμενο πήγε την περίοδο 1915-1929 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

 

Πλοίο “Vulcania” (λιμάνι Πάτρας, 1929)

xiii.   Μεμονωμένες αναχωρήσεις στα έτη 1931 και 1933 – Μεταναστευτικός επίλογος

     Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1931 έγινε από τον Ιωάννη Γιολδάση. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 19 Αυγούστου 1931 επιβιβάστηκε στο πλοίο “Byron” και την 1η Σεπτεμβρίου αποβιβάστηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 41 ετών και παντρεμένος. Στο Κλαυσί είχε τη γυναίκα του Γεωργίτσα. Με 40 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στην πόλη Γκρήνσμπορο της Βόρ. Καρολίνας, όπου ήταν ο φίλος του Θεοφάνης Γκράνος. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Ιωάννης Γιολδάσης την περίοδο 1916-1930 και εργάστηκε πάλι σε τόπο της Βόρ. Καρολίνας.

     Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1933 έγινε από τον Ιωάννη Φραγκάκη. Στις 30 Ιουνίου 1933, από το λιμάνι του Πειραιά έφυγε με το πλοίο “Byron” και στις 14 Ιουλίου αντίκρισε το άγαλμα της Ελευθερίας στη Νέα Υόρκη. Ήταν 48 ετών και παντρεμένος. Το όνομα της γυναίκας του ήταν Θεοδώρα. Αναζητούσε δουλειά, με 50 $ μαζί του, στην πόλη Νέα Ροσέλ (New Rochelle) της Νέας Υόρκης, κοντά στον ξάδερφό του Θεόδ. Τσιτσέρα[11]. Είχε κάνει και προηγούμενο ταξίδι ο Ιωάννης Φραγκάκης στις ΗΠΑ, την περίοδο 1919-1932 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

 

--------------------------

 

Βιβλιογραφία-Αναφορές-Ιστοσελίδες

1.    Αρχείο EllisIsland, της Υπηρεσίας Μετανάστευσης των ΗΠΑ.

2.    Β.Δ.  3/15-12-1833

3.    Διάταγμα 29-8-1912 (ΦΕΚ 261/1912)

4.    Απογραφές πληθυσμού 1889, 1896, 1920.

5.    Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : “Ευρυτάνες μετανάστες στην Αμερική (1899-1924)”, από Οκτ. 2015, σε μπλογκ www.amfictyon.blogspot.gr

6.    Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : “Από το Μουζίλο Ευρυτανίας, μετανάστες στην Αμερική (1912-1931)”. Ανέκδοτη εργασία από τον Απρίλιο 2022. Αναρτήθηκε στο amfictyon.blogspot.gr στις 6 Μαΐου 2022.

7.    Ιστοσελίδα https://www.eetaa.gr

8.    περ. «Οικονομικός Ταχυδρόμος», ειδικό τεύχος, σελ. 54, 1997.

9.    εφ. Η ΕΠΑΡΧΙΑ, ετών 1927-1934, Λαμίας.

10.  «Οδηγός του Μετανάστου», 1910, Αθήνα.

11.  Θ.  Ανθογαλίδου  «Η ελληνική μετανάστευση στις ΗΠΑ (1900-1925)», στην ηλεκτρονική διεύθυνση:  http://www.auth.gr/virtualschool/1.2/Praxis/BoravouProject.html

12.  Θανάση Καλαφάτη «1880-1920, η πρώτη εν Αμερική μετανάστευσις»,  2-5-2004, από το Διαδίκτυο.

13.  Ιστοσελίδα http://www.mariailiaki.gr/

 

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

 

---

[1]Όταν λέμε Αμερική εννοούμε τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (ΗΠΑ).

[2]Στο σύνολο των 39 μεταναστών από το Κλαυσί, βρέθηκαν2 αναλφάβητες (ήταν γυναίκες).

[3]Δεν καταγράφηκαν και  δεν περιλαμβάνονται σ’ αυτή την εργασία όσοι μετανάστες ήρθαν στις ΗΠΑ, αλλά από άλλα λιμάνια της.

[4]Τα έτη 1926 και 1930 τον βρίσκουμε (Panagakis Peter G.) να κάνει νέα ταξίδια στην Αμερική, σε ηλικίες 33 και 36 ετών, ως Αμερικανός πολίτης (American Citizen).

[5]Στο Ship Manifest του αρχείου EllisIsland διαβάζω 33 ετών, ενώ στο Passenger Report του ιδίου αρχείου έχει γραφεί ηλικία 35 ετών.

[6]Από το Βούτυρο Ευρυτανίας. Πήγε στην Αμερική το 1917, σε ηλικία 24 ετών, με προορισμό την πόλη Ουίλμινγκτον της Βόρ. Καρολίνας. Εργάστηκε 11 χρόνια μέχρι το 1928 που επέστρεψε. Το 1929 έκανε και δεύτερο ταξίδι.

[7]Από το Βούτυρο Ευρυτανίας. Πήγε στην Αμερική το 1912, σε ηλικία 38 ετών και παντρεμένος. Προορισμός του ήταν η Νέα Υόρκη.

[8]Ο Δημήτριος και ο Σταύρος ήταν ξαδέρφια.

[9]Φέρει σφραγίδα DEPORTED (απελάθηκε).

[10]Από το Μουζίλο. Πήγε στην Αμερική το 1920, σε ηλικία 46 ετών και παντρεμένος.

[11]Από το Καρπενήσι. Πήγε στην Αμερική το 1905, σε ηλικία 18 ετών. Εργάστηκε στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν και ο αδερφός του Γεώργιος.