Από το Κλαυσίον (Κλαψί) Ευρυτανίας,μετανάστες στην Αμερική (1904-1933)

 

Προλεγόμενα

  Το Κλαυσί ή Κλαψί είναι ένα ορεινό χωριό του νομού Ευρυτανίας, κοντά στον Καρπενησιώτη ποταμό και με θέα προς την κοιλάδα της Ποταμιάς και το βουνό της Χελιδόνας.

   Μελετώντας τους Έλληνες μετανάστες που πήγαν στην Αμερική, εδώ και αρκετά χρόνια, κατέγραψα και όσους προήλθαν από το Κλαυσί. Η συγκέντρωση του υλικού άρχισε πριν από χρόνια και βρέθηκαν αναλυτικά στοιχεία για 39 άτομα. Η εργασία ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο του 2024.

 

Το χωριό Κλαυσί (Η φωτογραφία ελήφθη από το travel.gr)

    Για το αποτέλεσμα αυτό χρειάστηκε πολύς χρόνος εντατικής απασχόλησης. Με βοήθησε πολύ, μέσω του Διαδικτύου, το εξαιρετικό αμερικανικό αρχείο μετανάστευσης του νησιού Έλλις (EllisIsland). Η έρευνα απέδωσε 21 μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (κάποιοι μετανάστες έκαναν διπλά ταξίδια) και τελικά ανευρέθηκαν στοιχεία για τα 39 άτομα. Πρέπει να σημειωθεί, επειδή δεν ξέρω επώνυμα, ότι κατέγραψα ως μετανάστες από το Κλαυσί, όσους δήλωσαν στην Αμερική ότι γεννήθηκαν και κατοικούσαν σ’ αυτό. Ίσως να διέφυγαν κάποια ονόματα που δεν εντόπισα ή μπορεί να έγραψαν άλλο τόπο γέννησης και προηγούμενης διαμονής. Θυμίζω τη (συνήθη) περίπτωση που κάποιοι, τότε στις ΗΠΑ, δήλωναν ότι γεννήθηκαν ή ότι διέμεναν στη μεγαλύτερη πόλη (π.χ. Καρπενήσι, Λαμία, Αθήνα). Κάτι τέτοιο όμως, θα πρέπει να το συμπληρώσει κάποιος που ξέρει τα ντόπια επώνυμα, κι αν είναι μεγαλύτερης ηλικίας (με καλή μνήμη) ακόμα καλύτερα.

80 χρόνια μετά την καταστροφή του Σανατορίου και της Ιερής Μονής Αντίνιτσας (13 Ιουνίου 1944)

Μνήμες γερμανικής Κατοχής

Κωνσταντίνου Αθαν. Μπαλωμένου, φυσικού

 

Το ιστορικό Καθολικό της Μονής (φωτ. 1930)

    Ήταν μια ακόμη αποφράδα ημέρα για τον τόπο μας. Το 1944 ήταν το τελευταίο και χειρότερο έτος της γερμανικής Κατοχής, με την αντιστασιακή δράση σε κορύφωση και με διαρκή “χτυπήματα” στον κατακτητή.  Τα αποσπάσματα Ες-Ες στην Ελλάδα εφάρμοζαν την χιτλερική εντολή για αντίποινα, δυστυχώς σε αθώους. Στις αρχές Ιουνίου του 1944, στη θέση “Πηγή του Αχιλλέα” (στο Ντερβένι, ή τον αυχένα της Όθρυος), είχε προηγηθεί μια ενέδρα των ανταρτών, σε γερμανικό στρατιωτικό αυτοκίνητο, με 3 αξιωματικούς νεκρούς. Αυτό ίσως ήταν η αφορμή.

   Τα πλησιέστερα στη θέση αυτή ήταν : στα ανατολικά της η Μονή Αντίνιτσας και δίπλα το Σανατόριο Αντίνιτσας. Από τη δυτική πλευρά ήταν το χωριό Δερβέν Φούρκα (ή Καλαμάκι).

   Οι Γερμανοί θεωρούσαν ότι τόσο το Σανατόριο, όσο και η γειτονική Μονή Αντίνιτσας ότι υπέθαλπαν τους αντάρτες της περιοχής Όθρυος. Με αφορμή το γεγονός που προαναφέρθηκε, ένα γερμανικό απόσπασμα Ες-Ες με αυτοκίνητα, μοτοσικλέτες, ολμοβόλα και εκρηκτικά το πρωί της 13ης Ιουνίου 1944 έφτασε στην Αντίνιτσα.

Ο Κωνσταντίνος Δ. Ισχόμαχος (1841-1888) και η Θεσσαλική Επανάσταση (1878)

Αλκιβιάδη Ν. Λεμπέση, ερευνητή

 

Πρόλογος

    Το παρόν κείμενο προήλθε από ομιλία του Αλκιβιάδη Ν. Λεμπέση, ιστορικού ερευνητή με καταγωγή από τη Σίφνο, σε εκδήλωση με τίτλο :  

“Ο Μυστηρήρωας Ισχόμαχος - Ο Γενικός Αρχηγός της Θεσσ. Επανάστασης του 1878”.

    Η ομιλία έγινε την Κυριακή 12 Μαΐου 2024, στην Κοινότητα Λουτρού του Δήμου Σοφάδων Καρδίτσας, σε εκδήλωση τιμής και μνήμης για το Λοχαγό Κωνσταντίνο Ισχόμαχο.

   Μπορεί κάποιος να διαβάσει την ομιλία από την ιστοσελίδα του ομιλητή Αλκιβιάδη Ν. Λεμπέση, στη διεύθυνση :  http://alkislembessis.me/o-mystiriroas-ischomachos/

   Στις 21 Μαΐου 2024 η ομιλία δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο του Δήμου Σοφάδων (sofades.gr). Η ομιλία υπάρχει σε βίντεο από τη ζωντανή μετάδοσή της στη διεύθυνση :

https://www.youtube.com/watch?v=jWpxsCiUPEw

   Τη διασκευή αυτή έκανε ο Κωνσταντίνος Αθ. Μπαλωμένος, μετά από άδεια του συγγραφέα.