"Τη μάνα μου τη Ρούμελη ν' αγνάντευα το λαχταρώ
Ψηλά που με νανούριζες καημένo Καρπενήσι!
Τρανά πλατάνια ξεδιψούν στις βρύσες με το κρύο νερό
Σαρακατσάνα ροβολάει και πάει για να γεμίσει.

Με κρουσταλλένια σφυριχτά, σε λόγγους φεύγουν σκοτεινούς
κοτσύφια και βοσκόπουλα με τα λαμπρά τα μάτια,
νερά βροντούνε στο γκρεμό και πάνε προς τους ουρανούς
ίσια κι ορθά, σαν την ψυχή της Ρούμελης, τα ελάτια..."

Ζαχαρίας Παπαντωνίου

Κυλιόμενο

21/9/25

Από το Ρεγγίνι Λοκρίδας, μετανάστες στην Αμερική (1907-1914)

 

Προλεγόμενα

   Το Ρεγγίνι ή Ρεγκίνι είναι πεδινό χωριό (υψόμετρο 180 μ.) στα ΒΔ του όρους Καλλίδρομο, κοντά στα Καμένα Βούρλα. Δεν το έχω επισκεφθεί.

Ρεγκίνι Λοκρίδας (από το Διαδίκτυο)
    Από τη μελέτη των μεταναστών αυτών των χωριών (που δεν μπορεί να εντοπιστεί η ιδιαίτερη πατρίδα τους), βρέθηκαν αναλυτικά στοιχεία για 34 άτομα. Η εργασία ολοκληρώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2025.

   Για το τελικό αποτέλεσμα χρειάστηκε αρκετός χρόνος. Με βοήθησε πολύ, μέσω του Διαδικτύου, το εξαιρετικό αμερικανικό αρχείο μετανάστευσης του νησιού Έλλις (EllisIsland). Η έρευνα απέδωσε 14 μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (ομαδικά και μεμονωμένα) και τελικά βρέθηκαν τα 34 ονόματα μεταναστών. Υπόψη ότι δεν ξέρω επώνυμα των κατοίκων της.

 

14/9/25

Από το Βελενίκο (ή Ελαία) Φωκίδας, μετανάστες στην Αμερική (1909-1920)

 

Προλεγόμενα

   Ο Βελενίκος (το 1955 μετονομάστηκε σε Ελαία) είναι μικρό χωριό στα νότια της Φωκίδας, σε υψόμετρο 340 μ. με θέα προς τον Κορινθιακό Κόλπο. Δεν το έχω επισκεφτεί.

Οικισμός Βελενίκο (ή Ελαία) Δωρίδας
  Η συγκέντρωση του υλικού για μετανάστες άρχισε πριν από χρόνια. Βρέθηκαν αναλυτικά στοιχεία για 18 άτομα. Η εργασία ολοκληρώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2025.

   Για το τελικό αποτέλεσμα χρειάστηκε αρκετός χρόνος. Με βοήθησε πολύ, μέσω του Διαδικτύου, το εξαιρετικό αμερικανικό αρχείο μετανάστευσης του νησιού Έλλις (EllisIsland). Η έρευνα απέδωσε 10 μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (ομαδικά και μεμονωμένα) και τελικά βρέθηκαν τα 18 ονόματα μεταναστών. Υπόψη ότι δεν ξέρω επώνυμα των κατοίκων της.

   Ίσως να διέφυγαν κάποια ονόματα που δεν εντόπισα ή να έγραψαν άλλο τόπο γέννησης και προηγούμενης διαμονής. Θυμίζω τη (συνήθη) περίπτωση που κάποιοι, τότε στις ΗΠΑ, δήλωναν ότι γεννήθηκαν ή ότι διέμεναν στη μεγαλύτερη πόλη (π.χ. Λιδωρίκι) ή άλλο χωριό της περιοχής. 

8/9/25

11 χρόνια χρειάστηκαν για την ανακαίνιση του Δικαστικού Μεγάρου Λαμίας

Καθυστερημένο ενδιαφέρον 

του Κωνσταντίνου Αθαν. Μπαλωμένου 

 

    Το κτίριο των δικαστηρίων Λαμίας είναι γνωστό τοπόσημο και ιστορικό κτίριο της πόλης από το 1911. Στο χώρο του έγιναν περιώνυμες δίκες, όπως η «Δίκη της Λαμίας» το 1922, οι δίκες του Στρατοδικείου Λαμίας την περίοδο του Εμφυλίου 1945-1950, η δίκη της Σπυριδούλας το 1956, η δίκη του Γοργοποτάμου το 1965 και άλλες. Στο κτίριο αυτό στεγάζεται και ο Δικηγορικός Σύλλογος Λαμίας, ένας από τους αρχαιότερους της Ελλάδας που ιδρύθηκε το 1866.

   Το ιστορικό αυτό κτίριο μετά από την υπεραιωνόβια προσφορά του, χρειάστηκε ανακαίνιση. Δεν μας έγινε γνωστή αν είχε γίνει προηγούμενη ανακαίνιση, κάτι που μάλλον θα ήταν απαραίτητο. Η εγκατάλειψη για έναν αιώνα είχε δημιουργήσει φθορές και λειτουργικά προβλήματα. Χρειαζόταν στεγανοποίηση, είχε διαβρωθεί από την υγρασία και ίσως έπεφταν κεραμίδια από τη στέγη.

   103 χρόνια μετά την κατασκευή του κτιρίου και τη λειτουργία του, αποφασίστηκε η ανακαίνιση. Δυστυχώς συνέπεσε με την περίοδο της οικονομικής κρίσης. Ή λύση που δόθηκε ήταν απλή και σχετικά φτηνή. Το 2014, έγινε σύμβαση με μια εταιρεία, που έβαλε περιφερειακά σκαλωσιές, ώστε να μην πέσουν δομικά υλικά και κινδυνέψουν περαστικοί, ζητώντας αποζημιώσεις.

4/9/25

Θύμησες από τα τελευταία 43 χρόνια, της 90χρονης εφημερίδας “Λαμιακός Τύπος”

 Επετειακά

του Κωνσταντίνου Αθαν. Μπαλωμένου, φυσικού 

 

   Είναι η μακροβιότερη εφημερίδα της Λαμίας. Ιδρύθηκε το 1935 από τον Μιλτιάδη Αλεξανδρή (1907-1982) και φέτος συμπλήρωσε 90 χρόνια. Η έκδοση της εφημερίδας ανεστάλη αναγκαστικά στην περίοδο 1941-45 της Κατοχής. Από τις 7 Μαρτίου 1945 εκδόθηκε πάλι μέχρι το 1982, που πλέον μεταβιβάστηκε στους αδελφούς Ρίζου. Ήταν συνήθως 2σέλιδη μεγάλου σχήματος. Τα πιεστήρια τότε ήταν στην οδό Διάκου αρχικά και μετά στα στενά της Λαμίας (περιοχή 7 βρύσες).

Παλαιός λογότυπος
   Τον Αύγουστο 1982, ο αείμνηστος Δημήτριος Ρίζος, χρόνια τυπογράφος, εξαγόρασε τον τίτλο και όλο το τυπογραφικό υλικό. Μεταφέρθηκαν στην οδό Ροζάκη-Αγγελή 42. Ακολούθησαν αλλαγές στο σχήμα της εφημερίδας και στον αριθμό σελίδων. Άλλαξε και το κλισέ (λογότυπος) του τίτλου.

1/9/25

Από τη Χωμίργιανη Φθιώτιδας, μετανάστες στην Αμερική (1906-1920)

p> 

Προλεγόμενα

Ανατολή (οδική πινακίδα σε έλατο)
   Με το όνομα Χωμίργιανη υπήρξαν δύο χωριά-οικισμοί της δυτικής Φθιώτιδας, σε υψόμετρα 1.120 μ. και 1.200 μ. στις βόρειες πλαγιές των Βαρδουσίων. Ήταν η Εδώθε Χωμίργιανη (που μετονομάστηκε σε Δάφνη) και η Πέρα Χωμίριανη (που μετονομάστηκε σε Ανατολή).

    Από τη μελέτη των μεταναστών αυτών των χωριών (που δεν μπορεί να εντοπιστεί η ιδιαίτερη πατρίδα τους), βρέθηκαν αναλυτικά στοιχεία για 42 άτομα. Η εργασία ολοκληρώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2025.

   Για το τελικό αποτέλεσμα χρειάστηκε αρκετός χρόνος. Με βοήθησε πολύ, μέσω του Διαδικτύου, το εξαιρετικό αμερικανικό αρχείο μετανάστευσης του νησιού Έλλις (EllisIsland). Η έρευνα απέδωσε 25 μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (ομαδικά και μεμονωμένα) και τελικά βρέθηκαν τα 42 ονόματα μεταναστών. Υπόψη ότι δεν ξέρω επώνυμα των κατοίκων της.