Εισαγωγή
Μετά από πολύχρονη ενασχόληση με τη μετανάστευση στη Φθιώτιδα και την καταγραφή από το αμερικανικό αρχείο EllisIslandτων διαθέσιμων στοιχείων 6.000 ονομάτων μεταναστών, από 55 τόπους προέλευσης (Λαμία, κωμοπόλεις και χωριά) της Φθιώτιδας, η σκέψη ήταν να επιλεγούν όσοι εργάστηκαν τα περισσότερα χρόνια. Απ’ αυτούς, είναι φανερό ότι θα υπήρξαν επιτυχημένοι επαγγελματικά και οικονομικά, μερικοί δε θα εγκαταστάθηκαν μόνιμα στις ΗΠΑ. Τα στοιχεία αναφέρονται σε όσους μετανάστες έκαναν τουλάχιστον 2 ταξίδια ή περισσότερα. Βασική πηγή υπήρξε το αμερικανικό αρχείο EllisIsland.
Ταυτόχρονα, εκτός από προσωπικά στοιχεία, θα παρουσιαστούν οι τόποι προέλευσης αυτών, τα έτη εργασίας, οι τόποι προορισμού και το αντικείμενο εργασίας τους. Αυτά θα δοθούν με όσο γίνεται συνοπτικό αλλά και περιεκτικό τρόπο.
Κωνσταντίνος Αθ. Μπαλωμένος
φυσικός
1. Γενικά στοιχεία
Το όνειρο κάθε οικονομικού μετανάστη ήταν (και ακόμα είναι) να φτάσει σε μια ανεπτυγμένη χώρα, με σκοπό να βρει εργασία και να επιστρέψει - το συντομότερο δυνατό - στην πατρίδα του, με αρκετά χρήματα, ώστε να βελτιώσει τη ζωή του και της οικογένειας (της γονικής αν είναι άγαμος και της δικής του αν είναι έγγαμος). Ο χρόνος παραμονής στην ξένη χώρα δεν μπορούσε να καθοριστεί από πριν, αλλά το έντονο αίσθημα του νόστου ήταν πιεστικό.
Σημαντικοί παράγοντες ήταν : ο κατάλληλος τόπος, η ζητούμενη εργασία, η ικανοποιητική πληρωμή και η συμπίεση των εξόδων (ενοίκιο, ρούχα, φαγητό, κλπ.). Βοηθητικός παράγοντας ήταν κάποιος συγγενής ή φίλος που είχε προηγηθεί στον ξένο τόπο και συνέβαλε στην αναζήτηση εργασίας, στη συνεννόηση στα αγγλικά, στη συγκατοίκηση για μείωση των εξόδων, αλλά και ως συντροφιά-παρέα στις ώρες της σχόλης και στις αργίες.
.jpg) |
|
Από τη Νέα Υόρκη, επιστροφή ελληνοαμερικανών για στράτευση (Νοέμβριος 1912) Πηγή : Library of Congress |
Στο μεσοδιάστημα πρώτου και δευτέρου ταξιδιού, οι άγαμοι μετανάστες εύρισκαν το ταίρι τους και νυμφεύονταν. Στους επόμενους μήνες, με τις επιστολές που έρχονταν, μάθαιναν στην Αμερική ότι απέκτησαν παιδί. Οι γυναίκες τους ζούσαν μόνες και μεγάλωναν παιδιά για κάποια χρόνια. Λίγες ήταν πιο τυχερές, όταν όλη η οικογένεια μετοικούσε στην Αμερική, κοντά στον πετυχημένο επαγγελματικά σύζυγο. Αλλιώς περίμεναν την οριστική επιστροφή του συζύγου των στην πατρίδα, για να ζήσουν τα επόμενα χρόνια μαζί.
2. Κριτήρια επιλογής
Από τα υπάρχοντα στοιχεία των καταγραφών πρέπει πρώτα να καθοριστούν τα κριτήρια επιλογής, ώστε τελικά να επιλεγούν οι πλέον πετυχημένοι. Εδώ είναι το πρόβλημα, επειδή δεν υπάρχουν άλλα γραπτά στοιχεία ή και μαρτυρίες, ώστε να διασταυρώσουν τα παραπάνω. Έτσι αναγκαστικά θα ορίσουμε τα κριτήρια αυτά με κάποιο “αυθαίρετο τρόπο”. Επιλέξαμε ότι αυτά μπορούν να είναι για τους μετανάστες οι οποίοι :
1. Παρέμειναν και εργάστηκαν στην Αμερική τουλάχιστον 5 χρόνια συνεχώς στο α’ ταξίδι τους. Ο μέσος όρος παραμονής και εργασίας όλων των μεταναστών, που έκαναν τουλάχιστον ένα διπλό ταξίδι στις ΗΠΑ βρέθηκε ότι ήταν 4 χρόνια!
2. Έμειναν και εργάστηκαν στις ΗΠΑ όσο περισσότερα χρόνια γινόταν, κάτι που είναι ικανό στοιχείο για επιτυχημένη εργασία και ανάλογα χρήματα.
3. Δήλωσαν στο β’ ταξίδι τους, ότι έχουν κατοικία στις ΗΠΑ.
4. Δήλωσαν στο β’ ταξίδι τους, ότι έχουν κατάστημα στις ΗΠΑ.
5. Στο β’ ταξίδι τους στις ΗΠΑ είχαν αρκετά χρήματα μαζί τους.
Είναι προφανές ότι σε όλους τους μετανάστες δεν θα πληρούνται όλοι οι παραπάνω όροι, αλλά αν ισχύουν έστω και μερικοί απ’ αυτούς, τότε είναι μεγαλύτερη η πιθανότητα ενός μετανάστη να είναι πιο επιτυχημένος.
Έλληνες
μετανάστες σε καφενείο στη Γιούτα
3. Χρονολογία πρώτου ταξιδιού στην Αμερική
Αναζητήθηκε ο χρόνος, που έγινε το πρώτο ταξίδι κάθε μετανάστη, ώστε να βρούμε ποιοι ήταν οι πρωτοπόροι. Ως προϋπόθεση τέθηκε, η διάρκεια παραμονής να ήταν 5 χρόνια και άνω, η δε έρευνα απέδωσε τον επόμενο πίνακα (μέχρι και το έτος 1905) :
α/α Ονοματεπώνυμο καταγωγή έτος
1 Ζώγας Κων/νος Πελασγία 1900
2 Παπαγιάννης Παναγιώτης Κόμμα 1900
3 Ζαρλάς Νικόλαος Παύλιανη 1901
4 Αποστόλου Νικόλαος Κάψη 1903
5 Γκίκας Διομήδης Πελασγία 1903
6 Καλέντζος Αθανάσιος Μενδενίτσα 1903
7 Μαλκογεώργης Νικόλαος Γαρδίκι Ομιλαίων 1903
8 Χριστόπουλος Κων/νος Γαρδίκι Ομιλαίων 1903
9 Γκίκας Ιωάννης Πελασγία 1904
10 Κατσαρός Γεώργιος Γαρδίκι Ομιλαίων 1904
11 Μαλκογιάννης Χαράλαμπος Γαρδίκι Ομιλαίων 1904
12 Μεγαλιός Ευστάθιος Μενδενίτσα 1904
13 Ποντικόπουλος Μιχαήλ Κάψη 1904
14 Σκοτίδας Ανδρέας Παλαιοβράχα 1904
15 Παπαδημητρίου Κων/νος Ζημιανή 1905
16 Πετσάλας Κώστας Φτέρη 1905
17 Σπυρόπουλος Κων/νος Λαμία 1905
18 Χαραυγής Αχιλλεύς Παλαιοβράχα 1905
4. Τόποι προέλευσης-καταγωγής των μεταναστών αυτών
Όπως θα ανέμενε κανείς, οι ορεινές περιοχές της Φθιώτιδας, με αρκετό πληθυσμό (τα κεφαλοχώρια), που στηρίζονταν κυρίως στην κτηνοτροφία, επειδή η καλλιεργήσιμη γη ήταν περιορισμένη, είχαν αυξημένο αριθμό μεταναστών και οι οικονομικές ανάγκες ήταν πιο πιεστικές. Οι μετανάστες από τα μέρη αυτά, παρέμεναν περισσότερα χρόνια, για να στηρίξουν την πολυπληθή (συνήθως) οικογένεια.
Από τον Πίνακα 1 φαίνεται αμέσως ότι το πολύ ορεινό Γαρδίκι Ομιλαίων είχε τους περισσότερους μετανάστες με πολυετή εργασία (14 άτομα). Ακολούθησε η επίσης ορεινή Πελασγία (ή Μεγάλο Γαρδίκι) με 12 άτομα. Μικρότερους αριθμούς κατέγραψαν η Παλαιοβράχα, η Κάψη, η Μενδενίτσα, κλπ. Εκτός από το ορεινό ανάγλυφο κάθε τόπου, ανεργία κατέγραφαν και οικισμοί στο πεδινό μέρος της Φθιώτιδας. Οι αριθμοί μεταναστών από τέτοιους τόπους ήταν βέβαια μικρότεροι.
5. Ονόματα-καταγωγή, χρόνια και είδος εργασίας στην Αμερική
Έχει ενδιαφέρον να μάθουμε ποιοι ήταν, πόσα χρόνια εργάστηκαν και ποιο ήταν το αντικείμενο της εργασίας τους. Η παρουσίαση θα γίνει για κάθε αντικείμενο εργασίας χωριστά. Τα ονόματα δεν είναι με αλφαβητική σειρά, αλλά σε φθίνουσα σειρά ετών εργασίας.
Α. Έμποροι(merchants)
Βρέθηκαν 8 άτομα. Για όλους γράφτηκε η λέξη έμποροι, χωρίς να έχουμε όμως στοιχεία για το αντικείμενο της εμπορικής δραστηριότητας αυτών. Αναλυτικά στοιχεία στον επόμενο πίνακα:
α/α Ονοματεπώνυμο καταγωγή α‘ ταξίδι έτη β‘ & γ’ ταξίδι
1 Ποντικόπουλος Μιχαήλ Κάψη 1904-1919 15 1921
2 Τσιούνης Κωνσταντίνος Μερκάδα 1907-1919 12 1921
3 Μάμαλης Νικόλαος Στυλίδα 1909-1920 11 1920, 1922
4 Καλαντζής Κων/νος Κάψη 1910-1919 9 1921
5 Γιαννόπουλος Ιωάννης Στυλίδα 1906-1912 6 1914
6 Κουτσούκης Αθανάσιος Λαμία 1907-1912 5 1913
7 Θεριόπουλος Τζέιμς Καμπιά (;-;) ; 1926
8 Καλαντζής Χαράλαμπος Κάψη ;-1919 ; 1920
Θα ακολουθήσουν μερικά επιπλέον συνοπτικά στοιχεία γι’ αυτούς. Συγκεκριμένα :
1. Ποντικόπουλος Μιχαήλ : Από τη Μεγάλη Κάψη. Το πρώτο ταξίδι έγινε την περίοδο 1904-1919 και για 15 χρόνια εργάστηκε στην Τσατανούγκα (Chattanooga) του Τενεσί. Δεν είναι γνωστό το αντικείμενο της εργασίας του. Το 1921, σε ηλικία 44 ετών, έκανε δεύτερο ταξίδι, δηλώνοντας έμπορος, με 70 $ μαζί του και πάλι τον ίδιο προορισμό.
2. Καλαντζής Κων/νος Γεωργ.: Από τη Μεγάλη Κάψη. Το πρώτο του ταξίδι έγινε την περίοδο 1910-1919 και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη και την Τσατανούγκα του Τενεσί. Το 1921, σε ηλικία 34 ετών και παντρεμένος, με 200 $ στην τσέπη έκανε δεύτερο ταξίδι δηλώνοντας έμπορος (merchant) με προορισμό την Τσατανούγκα του Τενεσί. Μαζί πήγε και η σύζυγός του Σταυρούλα, 24 ετών.
3. Καλαντζής Χαράλαμπος Γεωργ. : Από τη Μεγάλη Κάψη. Πήγε το 1919 σε ηλικία 36 ετών. Προορισμός του η πόλη Αουγκούστα της Τζώρτζια. Επέστρεψε το ίδιο έτος. Το 1920 κάνει δεύτερο ταξίδι, μαζί με τη σύζυγό του Μαρία 24 ετών (προφανώς είχε νυμφευτεί). Δήλωσε έμπορος, είχε 100 $ στην τσέπη και ο προορισμός τους ήταν ίδιος, δηλ. η Αουγκούστα της Τζώρτζια, όπου ήταν τα καταστήματά τους (hisshops), όπως δήλωσαν.
4. Τσιούνης Κωνσταντίνος : Από τη Μερκάδα. Το πρώτο ταξίδι του έγινε την περίοδο 1907-1919 και για 12 χρόνια εργάστηκε στο Σικάγο. Δεν είναι γνωστό το αντικείμενο της εργασίας του. Το 1921, σε ηλικία 33 ετών και παντρεμένος πήγε για δεύτερη φορά, δηλώνοντας έμπορος, με 135 $ μαζί του και τον ίδιο προορισμό (Σικάγο).
5. Κουτσούκης Αθανάσιος Θωμ. : Από τη Λαμία (όπως δήλωσε). Το πρώτο του ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-1912 και εργάστηκε στο Μάντσεστερ του Νιου Χαμσάιρ. Δεν είναι γνωστό το επάγγελμα που δήλωσε. Το 1913, σε ηλικία 34 ετών, έκανε δεύτερο ταξίδι, δηλώνοντας έμπορος (merchant) και πήγε πάλι στο Μάντσεστερ, όπου ήταν ο γιός του.
6. Μάμαλης Νικόλαος : Από τη Στυλίδα. Το πρώτο του ταξίδι έγινε την περίοδο 1909-1920 και για 11 χρόνια εργάστηκε στην πόλη Άκρον του Οχάιο. Το 1922, σε ηλικία 37 ετών και παντρεμένος, κάνει δεύτερο ταξίδι δηλώνοντας έμπορος, με προορισμό πάλι την ίδια πόλη.
7. Γιαννόπουλος Ιωάννης : Από τη Στυλίδα. Το πρώτο του ταξίδι έγινε την περίοδο 1906-1912 στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης. Το 1914, σε ηλικία 29 ετών έκανε δεύτερο ταξίδι ως έμπορος, πάλι στην ίδια πόλη.
8. Θεριόπουλος Τζέιμς : Από τα Καμπιά. Δεν είναι γνωστά πότε έγινε το πρώτο του ταξίδι, πόσα χρόνια εργάστηκε, σε ποιόν τόπο και ποιο ήταν το αντικείμενο της εργασίας του. Επέστρεψε στην Ελλάδα και μάλλον νυμφεύτηκε τη Φωτεινή Α. Πρωτοπαπά 20 ετών, το έτος 1926, που είχε γεννηθεί στο Γαρδίκι Ομιλαίων. Το 1926 ο Τζέιμς Θεριόπουλος (το ελληνικό του όνομα δεν είναι γνωστό), που ήταν αμερικανός πολίτης (American Citizen) έκανε δεύτερο ταξίδι, μαζί με τη σύζυγό του, δηλώνοντας έμπορος (merchant) και πήγαινε στην πόλη Έβανστον του Ιλινόις, όπου ήταν το σπίτι του, όπως δήλωσε (Home).
Β. Εργάτες
Είναι η πλέον πολυπληθής επαγγελματική ομάδα, με 76 άτομα. Είναι εκπληκτική η διαπίστωση ότι- μερικοί εξ αυτών - παρέμειναν και εργάστηκαν στο α’ ταξίδι τους, για 10 και περισσότερα συνεχή χρόνια! Αναλυτικά στοιχεία στον επόμενο πίνακα:
α/α Ονοματεπώνυμο καταγωγή α‘ ταξίδι έτη β‘ & γ’ ταξίδι
1 Κραββαρίτης Χρήστος Παλαιοβράχα 1907-1924 17 1924
2 Μαρέτσικας Θεόδωρος Παύλιανη 1906-1920 14 1921
3 Ζαρλάς Νικόλαος Παύλιανη 1901-1913 12 1914
4 Παπαγιάννης Παναγιώτ. Κόμμα 1900-1912 12 1914
5 Σιάμος Αθανάσιος Μεξιάτες 1907-1919 12 1921
6 Ζώγας Κων/νος Πελασγία 1900-1911 11 1921
7 Γιαννούκος Αναστάσιος Μενδενίτσα 1909-1919 10 1920
8 Δημόπουλος Κων/νος Ξυλικοί 1909-1919 10 1920
9 Καλέντζος Αθανάσιος Μενδενίτσα 1903-1913 10 1914
10 Γκίκας Διομήδης Πελασγία 1903-1912 9 1914
11 Γκίκας Ιωάννης Πελασγία 1904-1913 9 1920
12 Σιψής Δημήτριος Κάψη 1910-1919 9 1920
13 Αλεξανδρής Αντώνιος Γαρδίκι Ομιλ. 1907-1915 8 1921
14 Κατσαρός Γεώργιος Γαρδίκι Ομιλ. 1904-1912 8 1914
15 Λύτρας Γεώργιος Παύλιανη 1912-1920 8 1921
16 Μεγαλιός Ευστάθιος Μενδενίτσα 1904-1912 8 1917
17 Χριστόπουλος Κων/νος Γαρδίκι Ομιλ. 1903-1912 8 1921
18 Σπυρόπουλος Κων/νος Λαμία 1905-1912 7 1914
19 Ρέτεμος Κώστας Φραντζής 1906-1913 7 1914
20 Χαραυγής Αχιλλεύς Παλαιοβράχα 1905-1912 7 1914
21 Αποστόλου Νικόλαος Κάψη 1903-1909 6 1910
22 Γεωργόπουλος Κων/νος Παλαιοβράχα 1907-1913 6 1915
23 Γιαννόπουλος Νικόλαος Λαμία 1907-1913 6 1915
24 Κελεπούρης Ιωάννης Παλαιοβράχα 1906-1912 6 1914
25 Κόρδας Πέτρος Ζημιανή 1906-1912 6 1920
26 Λάιος Αθανάσιος Ελάτεια 1907-1913 6 1914
27 Λιάσκος Δημήτριος Κομποτάδες 1906-1912 6 1914
28 Μαλκογεώργης Ευάγγ. Γαρδίκι Ομιλ. 1906-1912 6 1913
29 Μαλκογιάννης Χαράλαμ. Γαρδίκι Ομιλ. 1904-1910 6 1920
30 Μιχελής Σπύρος Μεξιάτες 1906-1912 6 1914
31 Μπαλωμένος Ιωάννης Μενδενίτσα 1906-1912 6 1914
32 Μπίσας Δημήτριος Πελασγία 1906-1912 6 1913
33 Ξανθόπουλος Γεώργιος Μεξιάτες 1906-1912 6 1914
34 Περδικάκης Δημήτριος 2 Υπάτη 1907-1913 6 1914
35 Ρόκας Στέργιος Ιμίρμπεη 1907-1913 6 1913
36 Στεργίου Στέργιος Λαμία 1906-1912 6 1913
37 Τσάκαλος Κων/νος Στυλίδα 1906-1912 6 1920
38 Τσιντζιλώνης Σωτήριος Κομποτάδες 1906-1912 6 1914
39 Χατζόπουλος Ευάγγελος Πελασγία 1906-1912 6 1914
40 Γαλανός Νικόλαος Γαρδίκι Ομιλ. 1906-1911 5 1921
41 Γιαννακόπουλος Ελευθ. Καμπιά 1907-1912 5 1914
42 Γούσιος Βασίλειος Πελασγία 1910-1915 5 1916
43 Γράββαλος Κων/νος Ζημιανή 1907-1912 5 1920
44 Δημητρέλος Δημήτριος Πελασγία 1907-1912 5 1914
45 Ζαχαρής Ιωάννης Φτέρη 1907-1912 5 1915
46 Καραμήτρος Δημήτριος Γαρδίκι Ομιλ. 1907-1912 5 1916
47 Καραμπέτσας Κων/νος Γιαννιτσού 1907-1912 5 1921
48 Κόρδας Γεώργιος Ζημιανή 1914-1919 5 1920
49 Κουμπαράκης Νικόλαος Γιαννιτσού 1907-1912 5 1914
50 Κουρέλης Κώστας Ζιώψη 1910-1915 5 1915
51 Λουκόπουλος Νικόλαος Μενδενίτσα 1907-1912 5 1914
52 Μαλκογεώργης Ιωάννης Γαρδίκι Ομιλ. 1907-1912 5 1915
53 Μαντέλης Ηλίας Μώλος 1907-1912 5 1914
54 Μαρέτσικας Κων/νος Παύλιανη 1915-1920 5 1921
55 Μπαλάνης Νικόλαος Φραντζής 1907-1912 5 1914
56 Μπάμπαλης Ευθύμιος Σπερχειάδα 1906-1911 5 1917
57 Μπάρας Γεώργιος Στυλίδα 1907-1912 5 1913
58 Νικολάου Γεώργιος Παλαιοβράχα 1906-1911 5 1921
59 Νικολάου Δημήτριος Κομποτάδες 1907-1912 5 1914
60 Παλαμιώτης Γεώργιος Μεξιάτες 1907-1912 5 1914
61 Παπιώτης Κων/νος Λαμία 1906-1911 5 1914
62 Παταργιάς Ευάγγελος Φτέρη 1907-1912 5 1916
63 Πισλής Ευθύμιος Μενδενίτσα 1907-1912 5 1919
64 Πλιάτσικας Κων/νος Μακρακώμη 1909-1914 5 1920
65 Πρωτόπαπας Αθανάσιος Πελασγία 1907-1912 5 1914
66 Ραχούτης Κων/νος Γαρδίκι Ομιλ. 1907-1912 5 1920
67 Σκοτίδας Ανδρέας Παλαιοβράχα 1904-1909 5 1912
68 Τσιλιμπέκος Ευθύμιος Ιμίρμπεη 1907-1912 5 1912
69 Τσιριγκούλης Κων/νος Πελασγία 1907-1912 5 1912
70 Χρυσικός Βασίλειος Ζιώψη 1907-1912 5 1914
71 Ευθυμίου Γεώργιος Μώλος 1906-1911 5+ 1914 & 1920
72 Μαλαβέτας Αθανάσιος Καμπιά 1920-;) 5+ 1924-1929 & 1931
73 Νικολοδήμος Παναγιώτης Γαρδίκι Ομιλ. 1906-1910 ; 1911 & 1920
74 Ραχούτης Δημήτριος Γαρδίκι Ομιλ. 1907-1910 ; 1912 & 1916
75 Ρεβύθης Ανδρέας Γαρδίκι Ομιλ. 1910-1911 ; 1914 & 1921
76 Σάρας Χρήστος Κομποτάδες 1906-1910 ; 1911-1912 & 1920
Γ. Αγρότες-κτηματίες(farmers)
Βρέθηκαν 11 άτομα. Η αγροτική τους προέλευση είναι προφανής. Αναλυτικά στοιχεία δίνονται στον πίνακα που ακολουθεί :
α/α Ονοματεπώνυμο καταγωγή α‘ ταξίδι έτη β‘ταξίδι
1 Μαλκογεώργης Νικόλ. Γαρδίκι Ομιλ. 1903-1912 9 1914
2 Σασσός Απόστολος Αμφίκλεια 1907-1913 6 1914
3 Τσατσάς Ευάγγελος Γαρδίκι Ομιλ. 1906-1912 6 1914
4 Ελαφρός Ευθύμιος Δρυμαία 1907-1912 5 1914
5 Κόρδας Ιωάννης Πελασγία 1908-1913 5 1913
6 Κουλούρης Βασίλειος Γιαννιτσού 1907-1912 5 1913
7 Μιχαλόπουλος Σπύρος Λιβανάτες 1907-1912 5 1914
8 Μπίκας Δημήτριος Σπερχειάδα 1907-1912 5 1914
9 Πότσας Ιωάννης Ιμίρμπεη 1907-1912 5 1914
10 Σαμάτης Σταμάτιος Αμφίκλεια 1907-1912 5 1914
11 Σιάννος Νικόλαος Πελασγία 1907-1912 5 1914
Δ. Εργάτες σε φάρμα
Βρέθηκε ένας μικρός αριθμός από 4 άτομα. Περισσότερα στοιχεία στον επόμενο πίνακα:
α/α Ονοματεπώνυμο καταγωγή α‘ ταξίδι έτη β‘ ταξίδι
1 Χαραυγής Βασίλειος Παλαιοβράχα 1907-1913 6 1916
2 Δάμπασης Ευθύμιος Λειανοκλάδι 1906-1911 5 1911
3 Μακέλης Χρήστος Πελασγία 1907-1912 5 1914
4 Πιλάλης Χρήστος Ζημιανή 1907-1912 5 1914
Ε. Υπάλληλοι(Clerk)
Ήταν μόνο 2 άτομα. Αναλυτικά στοιχεία στον πίνακα:
α/α Ονοματεπώνυμο καταγωγή α‘ ταξίδι έτη β‘ ταξίδι
1 Κοκκινόπουλος Νικόλαος Υπάτη 1906-1912 6 1913
2 Ζώζολας Αλέξανδρος Ξυλικοί 1907-1912 5 1914
Θα ακολουθήσουν μερικά επιπλέον συνοπτικά στοιχεία γι’ αυτούς. Συγκεκριμένα :
1. Κοκκινόπουλος Νικόλαος Θεοδ. : Από την Υπάτη. Το πρώτο ταξίδι έγινε την περίοδο 1906-1912 στο Σικάγο. Δεν είναι γνωστό το αντικείμενο εργασίας του. Το 1913, σε ηλικία 30 ετών έκανε δεύτερο ταξίδι δηλώντας ως επάγγελμα γραμματέας-υπάλληλος clerk) με τον ίδιο προορισμό.
2. Ζώζολας Αλέξανδρος : Από τους Ξυλικούς Λοκρίδας. Το πρώτο ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-1912 και εργάστηκε στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης. Δεν είναι γνωστό το επάγγελμα που δήλωσε. Το 1914, σε ηλικία 25 ετών, με 200 $ στην τσέπη έκανε δεύτερο ταξίδι, δηλώνοντας ως επάγγελμα γραμματέας-υπάλληλος, με προορισμό τη Νέα Υόρκη.
Z. Άλλα επαγγέλματα
Πρόκειται για 12 άτομα που δήλωσαν και άσκησαν διάφορα επαγγέλματα. Οι περισσότεροι ήταν με διατροφικά επαγγέλματα (4) και ξενοδόχοι (3), οι δε υπόλοιποι είναι μεμονωμένοι ελεύθεροι επαγγελματίες. Συγκεκριμένα είναι από ένας : καταστηματάρχης (με άγνωστο το αντικείμενο), ωρολογοποιός, τσαγκάρης, ράπτης και μηχανικός αυτοκινήτων.
α/α Ονοματεπώνυμο εργασία καταγωγή α‘ ταξίδι έτη β‘ & γ’ ταξίδι
1 Παπατριανταφύλλου Θ. host (;) Λαμία 1907-1919 12 1919
2 Μπαλάφας Οδυσσέας clockmaker Αταλάντη 1912-1923 11 1924
3 Λουκόπουλος Παντελ. εστιάτορας Κάψη 1916-1925 9 1926
4 Κατσίμπρας Βασίλειος shopkeeper Υπάτη 1906-1913 7 1914
5 Παπαδημητρίου Κων, candymaker Ζημιανή 1905-1912 7 1914
6 Πετσάλας Κώστας hotelkeeper Φτέρη 1905-1912 7 1914
7 Ναούμης Δημήτριος molder Ιμίρμπεη 1906-1912 6 1914
8 Σούφλας Θεμιστοκλής ζαχαροπλάστ. Λαμία 1906-1912 6 1914
9 Κουρέπης Λεωνίδας shoemaker Αμφίκλεια 1907-1912 5 1912
10 Γκόλφης Πολυχρόνης[1] ράπτης Μώλος 1911-; 1913 & 1920-24
11 Ντούμας Ηλίας hotelkeeper Ομβριακή 1907-; 6+ 1914-20 & 1923
12 Παπαλέξης Ιωάννης μηχανικός αυτ. Μακρακώμη 1912 8+ 1914-1922
Θα ακολουθήσουν μερικά επιπλέον συνοπτικά στοιχεία γι’ αυτούς. Συγκεκριμένα :
1. Παπατριανταφύλλου Θωμάς : Από τη Λαμία. Πρώτο ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-1919, στη Νέα Υόρκη. Το 1919 έκανε δεύτερο ταξίδι και ως επάγγελμα δήλωσε host, με τον ίδιο προορισμό.
2. Σούφλας Θεμιστοκλής : Από τη Λαμία. Πρώτο ταξίδι έγινε την περίοδο 1906-1912 στο Μπέλιγκο (Bellingo) του Γουαϊόμινγκ. Το 1914 έκανε δεύτερο ταξίδι και ως επάγγελμα δήλωσε ζαχαροπλάστης (confectioner), με προορισμό το Σπρίνγκφιλντ (Springfield) της Μασαχουσέτης.
3. Παπαδημητρίου Κωνσταντίνος : Από τη Ζημιανή (ή Δίκαστρο). Πρώτο ταξίδι έγινε την περίοδο 1905-1912 στο Οχάιο. Το 1914 έκανε δεύτερο ταξίδι και ως επάγγελμα δήλωσε καραμελάς (candymaker) με προορισμό το Σάρπσμπουργκ (Sharpsburg) της Πενσυλβάνια.
4. Λουκόπουλος Παντελής : Από το Κάψη. Πρώτο ταξίδι έγινε την περίοδο 1916-1925 στην Κολούμπια της Νότιας Καρολίνας. Το 1926 έκανε δεύτερο ταξίδι, δηλώνοντας ως επάγγελμα εστιάτορας (restauranteur) επιστρέφοντας στο σπίτι του (returning to domicile) πάλι στον ίδιο προορισμό.
5. Πετσάλας Κώστας : Από τη Φτέρη. Το πρώτο ταξίδι έγινε την περίοδο 1905-1912 στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης. Επέστρεψε και παντρεύτηκε, το 1914 μαζί με τη σύζυγό του Ευμορφία έκανε δεύτερο ταξίδι, δηλώνοντας ως επάγγελμα ξενοδόχος (hotel keeper) με προορισμό το Μπρόκτον (Brockton) της Μασαχουσέτης, όπου ήταν το κατάστημά του (hisshop).
6. Ντούμας Ηλίας : Από την Ομβριακή. Πήγε το 1907 για δουλειά εργάτη στη Νέα Υόρκη. Πρέπει να επέστρεψε στην Ελλάδα πριν το 1912. Το 1914 έκανε δεύτερο ταξίδι στην Χόπκινσβιλ (Hopkinsville) του Κεντάκυ, όπου μέχρι το 1920 κατάφερε να γίνει ξενοδόχος (hotel keeper). Φαίνεται ότι το ξενοδοχείο το είχε μαζί με τον αδερφό του Νικόλαο Ντούμα. Ο Ηλίας Ντούμας επέστρεψε στην Ελλάδα το 1920 και παντρεύτηκε. Με τη σύζυγο Ευσταθία το 1923, το έγγαμο ζευγάρι ξαναπήγε στην Αμερική, με 3.500 $ μαζί του! Προορισμός ήταν ο ίδιος, δηλ. η Χόπκινσβιλ του Κεντάκυ. Ο Ηλίας Ντούμας πρέπει να ήταν ο πλέον επιτυχημένος μετανάστης της Ομβριακής.
7. Κατσίμπρας Βασίλειος : Από την Υπάτη. Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1906-1913, αρχικά ως εργάτης στο Ώκλαντ της Καλιφόρνια. Το 1914 έκανε δεύτερο ταξίδι, δηλώνοντας ως επάγγελμα καταστηματάρχης (shopkeeper) πάλι στον ίδιο προορισμό, όπου ήταν ο συνεταίρος του, όπως έγραψε (hiscompanion).
8. Ναούμης Δημήτριος : Από την Ιμίρμπεη (Ανθήλη). Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1906-1912, σε τόπο της Μασαχουσέτης. Το 1914 έκανε δεύτερο ταξίδι, δηλώνοντας ως επάγγελμα molder (πλάστης) με προορισμό την πόλη Μάρλμπορο της Μασαχουσέτης.
9. Κουρέπης Λεωνίδας : Από την Αμφίκλεια (Δαδί). Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-1912 στη Νέα Υόρκη. Το 1912 έκανε δεύτερο ταξίδι, δηλώνοντας ως επάγγελμα υποδηματοποιός (shoemaker) και στον ίδιο πάλι προορισμό.
10. Μπαλάφας Οδυσσέας : Από την Αταλάντη. Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1912-1923, ως εργάτης στη Νέα Υόρκη. Το 1924έκανε δεύτερο ταξίδι, δηλώνοντας όμως ως επάγγελμα ωρολογοποιός (clockmaker), με προορισμό τη Μέισον Σίτυ (MasonCity) της Αϊόβα.
11. Γκόλφης Πολυχρόνης : Από το Μώλο. Το α’ ταξίδι έγινε το 1911-1913 ως εργάτης, στην πόλη Χάβερχιλ της Μασαχουσέτης. Το 1913 έκανε δεύτερο ταξίδι ως ράπτης (tailor) πάλι στον ίδιο προορισμό. Το 1914 ήρθε όλη η οικογένειά του (σύζυγος Άννα και 4 παιδιά) στην Αμερική.
12. Παπαλέξης Ιωάννης : Από τη Μακρακώμη (Βαρυμπόπη). Το α’ ταξίδι έγινε το 1912, αλλά επέστρεψε και υπηρέτησε στο στρατό (Α’ και Β’ Βαλκανικό Πόλεμο) και τιμήθηκε με αριστείο ανδρείας. Το 1914 έκανε δεύτερο ταξίδι ως μάγειρας (cook), με προορισμό το Σικάγο. Όμως πήγε στο Ντιτρόιτ και εργάστηκε στο εργοστάσιο αυτοκινήτων Ford. Σπούδασε μηχανολόγος και κατάφερε να γίνει επιθεωρητής μηχανών[2], στην εταιρία Ford. Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1922 (μετά το θάνατο του αδελφού του Αθανασίου στο Αφιόν Καραχισάρ) έχοντας μαζί και την αντιπροσωπεία αυτοκινήτων Ford. Άνοιξε γραφεία, έκθεση αυτοκινήτων και συνεργεία στη Λαμία και υποκαταστήματα σε άλλες πόλεις. Ήταν ο πλέον επιτυχημένος μετανάστης της Μακρακώμης κι όχι μόνο.
Η. Με άγνωστη ασχολία
Υπήρξαν και άλλα 2 άτομα, για τα οποία δεν δηλώθηκε το αντικείμενο εργασίας τους. Ήταν άτομα με πολυετή παραμονή στις ΗΠΑ στο α’ ή στο β’ ταξίδι τους και μάλιστα είχαν αποκτήσει την αμερικανική υπηκοότητα. Γι’ αυτό το λόγο, στο δεύτερο ταξίδι τους, δεν ήταν αναγκαίο να καταγραφούν αναλυτικά στοιχεία.
α/α Ονοματεπώνυμο καταγωγή α‘ ταξίδι έτη β‘ ταξίδι
1 Παπακώστας[3] Λάμπρος Φτέρη 1912-; ; 1916
2 Παρίσης Νικόλαος ή Πάρις Νικ[4] Σπερχειάδα (;-;) ; 1924
Θα ακολουθήσουν μερικά επιπλέον συνοπτικά στοιχεία γι’ αυτούς. Συγκεκριμένα :
1. Παπακώστας Λάμπρος Χρ. : Από τη Φτέρη. Το 1912, σε ηλικία 24 ετών, πήγε ως εργάτης με προορισμό την πόλη Πλάνο του Ιλινόις. Η διάρκεια παραμονής του δεν είναι γνωστή. Το 1927 πρέπει να έκανε το δεύτερο ταξίδι στην πόλη Άπλετον του Ουισκόνσιν. Δεν είναι γνωστό το αντικείμενο εργασίας του. Το 1934, με 1.500 $ στην τσέπη και παντρεμένος, έκανε και τρίτο ταξίδι επιστρέφοντας σπίτι του (Home) στην πόλη Άπλετον του Ουισκόνσιν.
2. Παρίσης Νικόλαος : Από τη Σπερχειάδα. Δεν είναι γνωστά πότε έκανε το πρώτο του ταξίδι, σε ποια ηλικία, με ποιο επάγγελμα και σε ποιο προορισμό. Πιθανότατα έμεινε πολλά χρόνια, ο δε Νικόλαος Παρίσης είχε γίνει αμερικανός πολίτης (American Citizen). Το 1924 έκανε δεύτερο ταξίδι με το επώνυμο Νικ Πάρις (Nick Paris), αφού στην Ελλάδα είχε νυμφευτεί τη Βασιλική Γεωργ. Μπακατσέλου, ετών 26 από τη Σπερχειάδα. Το ζεύγος Πάρις πήγε στην πόλη Vallejoτης Καλιφόρνιας.
Επίλογος
Η επιλεκτική αυτή προσπάθεια εντόπισε 117 συνολικά άτομα, σε σύνολο 6.000 ονομάτων μεταναστών από τόπους της Φθιώτιδας ή ποσοστό 2 %.Αντίστοιχα για την Ευρυτανία βρέθηκαν 170 επιτυχημένοι μετανάστες, σε σύνολο 3.800 μεταναστών, δηλ. ήταν ποσοστό 4,5 %.
Είναι αυτοί που μεγιστοποίησαν την ευκαιρία της Αμερικής, ώστε δουλεύοντας περισσότερα χρόνια να αποκομίσουν το μεγαλύτερο δυνατό κέρδος για τους ίδιους και την οικογένειά τους. Από αυτούς κάποιοι έφεραν μετά και τη σύζυγό τους ή και όλη την οικογένεια, χωρίς να ξέρουμε αν επέστρεψαν μετά. Οι περισσότεροι συνήθως επέστρεφαν στον πατρογονικό τόπο. Από αυτούς προέρχονταν και οι δωρεές στο χωριό τους για κοινωνικά έργα (υδραγωγεία, ναούς, κ.ά.).
ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου