Προλεγόμενα
Η Ι.Μ. Αγίου Νικολάου του Νέου στα Καμπιά (1890) |
Μελετώντας τους Έλληνες μετανάστες που πήγαν στην Αμερική, εδώ και αρκετά χρόνια, κατέγραψα και όσους προήλθαν από τα Καμπιά. Η συγκέντρωση του υλικού άρχισε πριν από χρόνια και βρέθηκαν αναλυτικά στοιχεία για 55 άτομα. Η εργασία ολοκληρώθηκε τον Απρίλιο του 2021.
Για το αποτέλεσμα αυτό χρειάστηκαν πολλές μέρες και ώρες εντατικής απασχόλησης. Με βοήθησε πολύ, μέσω του Διαδικτύου, το εξαιρετικό αμερικανικό αρχείο μετανάστευσης του νησιού Έλλις (Ellis Island). Η έρευνα απέδωσε 23 μεταναστευτικά ταξίδια και τελικά ανευρέθηκαν 55 μετανάστες. Πρέπει να σημειωθεί, επειδή δεν ξέρω επώνυμα, ότι κατέγραψα ως μετανάστες από τα Καμπιά, όσους δήλωσαν στην Αμερική ότι γεννήθηκαν ή κατοικούσαν σ’ αυτό. Το πρόβλημα ήταν ότι υπάρχουν στην Ελλάδα κι άλλοι οικισμοί με το ίδιο όνομα (π.χ. Καμπιά Αιγιαλείας, κ.ά.).
Ίσως να διέφυγαν κάποια ονόματα που δεν εντόπισα ή μπορεί να δήλωσαν άλλον τόπο γέννησης και προηγούμενης διαμονής. Θυμίζω τη (συνήθη) περίπτωση που κάποιοι, τότε στις ΗΠΑ, δήλωναν ότι γεννήθηκαν ή ότι διέμεναν στη μεγαλύτερη πόλη (π.χ. Μακρακώμη, Λαμία). Κάτι τέτοιο όμως, θα πρέπει να το συμπληρώσει κάποιος που ξέρει τα ντόπια επώνυμα, κι αν είναι μεγαλύτερης ηλικίας (με καλή μνήμη) ακόμα καλύτερα.
Η εργασία-μελέτη αυτή θέλει να τιμήσει τους ανθρώπους από τα Καμπιά, για την τόλμη και την απόφαση να φύγουν στα ξένα (μερικοί ίσως να μην ξαναδούν τον τόπο τους), θυσιάζοντας τα καλύτερά τους χρόνια για να ζήσει η γονική οικογένεια και οι ίδιοι καλύτερα.
Μετά από έναν αιώνα, η προσπάθεια αυτή αποτείνεται στο θυμικό όσων έζησαν ή έχουν εικόνες από τα χρόνια της μετανάστευσης στην Αμερική. Είναι όμως μια αναγκαία κατάθεση μνήμης για τους νεότερους, στους οποίους και αφιερώνεται.
Κωνσταντίνος Αθαν. Μπαλωμένος
φυσικός
---
Αυτοδιοικητικά
Οικισμός Καμπιά
Πριν το 1912, ο οικισμός Καμπιά υπαγόταν (είχε προσαρτηθεί) στο δήμο Σπερχειάδος, του νομού Φθιώτιδος και Φωκίδος. Υπήρχαν τρεις συνοικισμοί: τα Άνω, τα Κάτω και τα Χάνια Καμπιών. Στις 31 Αυγούστου 1912 ο οικισμός αποσπάστηκε από το δήμο Σπερχειάδος και συστάθηκε Κοινότητα Καμπιών, με ομώνυμη έδρα.Στις 16 Οκτωβρίου 1940 αναγνωρίστηκαν οι οικισμοί Άνω Καμπιά και Κάτω Καμπιά και προσαρτήθηκαν στην Κοινότητα Καμπιών.
Από τις 31 Μαρτίου 1943 η Κοινότητα Καμπιών υπάγεται διοικητικά στο νομό Φθιώτιδος. Στις 7 Απριλίου 1951 αναγνωρίστηκε ο οικισμός Χάνια Καμπιών και προσαρτήθηκε στην Κοινότητα Καμπιών.
Στις 4 Δεκεμβρίου 1997 (σχέδιο “Καποδίστριας”) η Κοινότητα Καμπιών καταργήθηκε και οι οικισμοί Άνω Καμπιά, Κάτω Καμπιά και Χάνια Καμπιών προσαρτήθηκαν στο δήμο Σπερχειάδος.
Σήμερα (με στοιχεία της απογραφής 2011) τα Άνω Καμπιά έχουν 4 κατοίκους μόνο τη θερινή περίοδο, τα Κάτω Καμπιά έχουν 142 κατοίκους και τα Χάνια Καμπιών έχουν 10 κατοίκους. Από το 2021 υπάγονται στο δήμο Μακρακώμης.
---------
1. Στοιχεία για τη μετανάστευση στην Αμερική[1]
Από τους 55 μετανάστες που τελικά εντόπισε η παρούσα εργασία, οι περισσότεροι (13) έφυγαν το έτος 1907 (ποσοστό 24 %). Συνολικά έγιναν 23 μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (ομαδικά και μεμονωμένα). Υπήρξαν και 6 άτομα που έκαναν διπλά (και 1 τριπλό) ταξίδια.Το ποσοστό που μετανάστευσε ήταν 16 % του πληθυσμού, που είναι διπλάσιο από το γενικό μέσο όρο της ελληνικής μετανάστευσης (που ήταν 8%). Η περιοχή είχε πολύ περιορισμένες δραστηριότητες (κυρίως κτηνοτροφία) και δύσκολα κάλυπτε τις ανάγκες[2] των κατοίκων της.
Οι μετανάστες ήταν άρρενες, αλλά υπήρξε και μια γυναίκα (Φωτεινή Θεριοπούλου). Μελετώντας την ηλικιακή κατανομή συμπεραίνουμε ότι κυριάρχησαν οι μικρότερες ηλικίες έως και 20 ετών (με 27 άτομα). Ακολούθησαν οι παραγωγικές ηλικίες 21-30 ετών (με 14 άτομα), ενώ οι μεγαλύτερες ηλικίες 31-40 ετών μέτρησαν 10 άτομα. Η κατανομή σε ομάδες ηλικιών των μεταναστών από τα Καμπιά, δίνεται στον πίνακα 3.
Μικρότερες ηλικίες μεταναστών :
(α) Λάγιος Ιωάννης, ετών 15 (πήγε το 1905)
(β) Καραχάλιος Κων/νος, ετών 16 (πήγε το (1914)(γ) Τζινάβος Ευάγγελος, ετών 16 (πήγε το (1914)
(δ) Μπαρτσιώκας Μόδεστος, ετών 17 (πήγε το 1914)
Μεγαλύτερη ηλικία είχε :
(α) Δημητρίου Δημήτριος, ετών 50 (πήγε το 1914)
(β) Μαλαβέτας Αθανάσιος, ετών 48 (πήγε το 1931)(γ) Τζινάβος Ιωάννης, ετών 46 (πήγε το 1914)
(δ) Γιαννακόπουλος Ελευθέριος, ετών 43 (πήγε το 1914)
Ο μέσος όρος ηλικιών όλων των μεταναστών είναι 24 έτη.
Οι περισσότεροι μετανάστες από τα Καμπιά ήταν άγαμοι. Πιο συγκεκριμένα, από τους 55 μετανάστες, οι 38 ήταν άγαμοι (ή ποσοστό 69 %) και οι υπόλοιποι 17 ήταν έγγαμοι.
Από τις οικογένειες των Καμπιών, τα περισσότερα (αριθμητικά) ταξίδια των μεταναστών στην Αμερική κατέγραψαν τα επώνυμα :
Συνολικά έγιναν 23 ταξίδια, που διακίνησαν τους 55 μετανάστες των Καμπιών. Οι περισσότεροι μετανάστες (31 άτομα) έφυγαν το λιμάνι του Πειραιά, ενώ από το λιμάνι της Πάτρας έφυγαν 9 μετανάστες. Οι υπόλοιποι έφυγαν από ξένα λιμάνια (βλ. πίνακα 5). Τα ταξίδια διαρκούσαν 2-3 εβδομάδες, ανάλογα με το πλοίο.
Η επιλογή του πλοίου δεν είχε κάποια ιδιαίτερη σημασία, εκτός από το κόστος του εισιτηρίου και την πυκνότητα των δρομολογίων. Τα ελληνόκτητα πλοία ήταν λιγότερα σε σχέση με τα ξένα. Στην προκείμενη περίπτωση οι περισσότεροι μετανάστες των Καμπιών έφυγαν με ξένα πλοία. Με ελληνικά πλοία έφυγαν 22 άτομα.
Σε ένα ταξίδι, από το λιμάνι του Πειραιά, το 1907 έφυγαν 6 μετανάστες των Καμπιών με το πλοίο “Gallia”. Το 1910, από το γαλλικό λιμάνι της Μασσαλίας, σε ένα ταξίδι, έφυγαν 4 μετανάστες. Το 1914, από το λιμάνι του Πειραιά, σε ένα ταξίδι, έφυγαν 4 μετανάστες των Καμπιών, με το ελληνόκτητο πλοίο “Thessaloniki”. Το ίδιο έτος (1914) και από το ίδιο λιμάνι (Πειραιά), έφυγαν 6 μετανάστες των Καμπιών σε ένα ταξίδι. Σε σύγκριση, τα ομαδικά ταξίδια ήταν πολύ περισσότερα από τα μεμονωμένα. Συγκεκριμένα, έγιναν 15 ομαδικά και 8 μεμονωμένα ταξίδια.
Αναλυτικά στοιχεία για τα πλοία δίνονται στον Πίνακα 6, που παρατίθεται.
Φτάνοντας στο λιμάνι της Νέας Υόρκης, οι μετανάστες περνούσαν από υγειονομικό έλεγχο επάνω στο πλοίο. Μετά κατέβαιναν και μαζί με τις αποσκευές τους περίμεναν στη σειρά για την τελική καταγραφή και έλεγχο της υπηρεσίας Μετανάστευσης, στο κτίριο του Ellis Island (νησιού Έλλις), που οι Έλληνες το έλεγαν «Καστιγγάρι».
Οι άρρωστοι, όσοι είχαν κάποια καταδίκη (κλοπή ή έγκλημα), όσοι δεν είχαν συγγενείς ή φίλους στην Αμερική κι όσοι δεν είχαν λίγα χρήματα για εισιτήριο στον τόπο προορισμού, υποχρεωτικά επέστρεφαν στο πλοίο για επαναπατρισμό.
Στη Νέα Υόρκη δεν έμεναν πολύ (ήταν πολύ ακριβή πόλη). Με ένα ποσό γύρω στα 20 δολάρια, αγόραζαν το εισιτήριο και έτρωγαν κάτι στη διαδρομή μέχρι τον τόπο προορισμού.
Οι πολιτείες προορισμού που επέλεξαν οι μετανάστες των Καμπιών φαίνονται στον Πίνακα 7. Προηγήθηκε η πολιτεία της Γιούτα με 13 άτομα (ποσοστό 24 %). Ακολούθησαν οι πολιτείες του Ιλινόις, της Πενσυλβανίας, της Νέας Υόρκης και του Αϊντάχο. Μικρότερες προτιμήσεις τόπων καταγράφηκαν σε άλλες 3 πολιτείες. Τα αριθμητικά στοιχεία των προορισμών φαίνονται στον παρατιθέμενο πίνακα 7.
Αναλυτικά, οι μετανάστες επέλεξαν τους επόμενους τόπους (σε παρένθεση είναι ο αριθμός μεταναστών) :
ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΙ-ΤΟΠΟΙ
ΠΟΛΙΤΕΙΑ |
ΤΟΠΟΙ |
Γιούτα (Utah) |
Castle Gate (9), Salt Lake (4) |
Ιλινόις (Ill.) |
Chicago (8), Evanston (2) |
Πενσυλβανία (Pa.) |
Ambridge (6), Pittsburg (3) |
Νέα Υόρκη (N.Y.) |
New York (7) |
Αϊντάχο (Idaho) |
Pocatello (6) |
Βιρτζίνια (Va.) |
Danville (2), Newport News (1) |
Κονέκτικατ (Conn.) |
Bridgeport (3) |
Μασαχουσέτη (Mass.) |
Boston (1), Lynn (2) |
Οχάιο (Ohio) |
Columbus (1) |
ΣΥΝΟΛΟ |
55 |
2. Επαγγέλματα των μεταναστών
Οι περισσότεροι μετανάστες από τα Καμπιά, δηλ. 37 άτομα (ποσοστό 67 %) δήλωσαν εργάτης (worker, workman, laborer). Επίσης άλλα 10 άτομα δήλωσαν αγροτικά επαγγέλματα. Υπήρξαν όμως και άλλα μεμονωμένα επαγγέλματα. Περισσότερα στοιχεία αυτών ακολουθούν:
επάγγελμα |
αριθ. |
εργάτης (laborer, workman, worker) |
37 |
αγρότης (farmer, farm land) |
8 |
εργάτης σε φάρμα (farm laborer) |
2 |
μαθητής (scholar) |
2 |
εμπορευόμενος (commercient) |
1 |
έμπορος (merchant) |
1 |
εμποροϋπάλληλος (merchant-clerk) |
1 |
καλλιεργητής-εργάτης (cultivator-lab.) |
1 |
οικιακά (house wife) |
1 |
σπουδαστής (student) |
1 |
ΣΥΝΟΛΟ |
55 |
3. Αλφαβητικός πίνακας των μεταναστών από τα Καμπιά
Από το αμερικανικό αρχείο του νησιού Έλλις (Ellis island) μέσω του Διαδικτύου (internet) βρέθηκαν οι περισσότεροι μετανάστες των Καμπιών που έφτασαν στις Η.Π.Α. και καταγράφηκαν. Από το 1892 έως το 1924, περισσότεροι από 22 εκατομμύρια μετανάστες, επιβάτες, και μέλη πληρώματος των πλοίων ήρθαν στις ΗΠΑ μέσω του νησιού Ellis και του λιμένα της Νέας Υόρκης και έχουν καταγραφεί[3]. Τα βασικά στοιχεία των μεταναστών από τα Καμπιά δίνονται συνοπτικά στον παρακάτω πίνακα (με αλφαβητική σειρά και έτσι ακριβώς, όπως τα κατέγραψαν στην Υπηρεσία Μετανάστευσης των ΗΠΑ):
α/α Ονοματεπώνυμο χρ. άφιξης ηλικία έγγαμος Πλοίο ταξιδιού Λιμάνι αναχ.
1 Αθανασίου Γρηγόριος 19-10-1907 24 όχι Nord America Νάπολη
2 Βότσης Ιωάννης 19-4-1907 25 όχι Gallia Πειραιάς
3 Γεωργίου Αθανάσιος 13-3-1914 18 όχι Thessaloniki Πειραιάς
4 Γεωργίου Ευάγγελος 2-11-1907 18 όχι Alice Πάτρα
5 Γεωργίου Ιωάννης 13-3-1914 19 όχι Thessaloniki Πειραιάς
6 Γεωργίου Κωνσταντίνος 18-3-1910 19 όχι Patris Πειραιάς
7 Γεωργίου Χρήστος 17-8-1912 20 όχι Macedonia Πειραιάς
8 Γεωργόπουλος Νίκος 19-10-1907 25 όχι Nord America Νάπολη
9 Γιαννακόπουλος Ελευθέρ. 19-4-1907 35 ναι Gallia Πειραιάς
10 Γιαννακόπουλος Ελευθέρ. 5-4-1914 43 ναι Patris Πειραιάς
11 Δημητρίου Δημήτριος 5-4-1914 50 ναι Patris Πειραιάς
12 Δημητρίου Ευάγγελος 20-5-1914 38 ναι Themistocles Πειραιάς
13 Δημητρίου Ευθύμιος 20-3-1910 20 όχι Batavia Νάπολη
14 Δημητρίου Κωνσταντίνος 14-3-1912 19 όχι Patris Πειραιάς
15 Θανασούρας Γεώργιος 1-11-1910 20 όχι Venezia Μασσαλία
16 Θανασούρας Κωνσταντίνος 30-3-1909 19 όχι Gallia Πειραιάς
17 Θανασούρας Κώστας 3-6-1914 25 όχι Saxonia Πάτρα
18 Θεριόπουλος Βασίλειος 27-9-1912 19 όχι Macedonia Πειραιάς
19 Θεριόπουλος Ιωάννης 1-11-1910 20 όχι Venezia Μασσαλία
20 Θεριόπουλος Τζέιμς 23-2-1926 32 ναι Olympic Χερβούργο
21 Θεριοπούλου Φωτεινή 23-2-1926 20 ναι Olympic Χερβούργο
22 Θερμογιάννης Γεώργιος 5-9-1907 24 όχι Nord America Νάπολη
23 Θερμογιάννης Μάρκος 19-4-1907 25 όχι Gallia Πειραιάς
24 Θερμογιάννης Νικόλαος 25-9-1905 30 ναι La Gascogne Χάβρη
25 Καρακώστας Κων/νος 18-3-1910 18 όχι Patris Πειραιάς
26 Καρακώστας Παναγιώτης 27-9-1912 19 όχι Macedonia Πειραιάς
27 Καραχάλιος Κων/νος 13-3-1914 16 όχι Thessaloniki Πειραιάς
28 Κωνσταντίνου Δημήτριος 1-11-1910 23 ναι Venezia Μασσαλία
29 Κωστοδημητρίου Κ. 25-9-1905 25 όχι La Gascogne Χάβρη
30 Λάγιος Γεώργιος 30-3-1909 19 όχι Gallia Πειραιάς
31 Λάγιος Ευάγγελος 20-3-1910 24 όχι Batavia Νάπολη
32 Λάγιος Ιωάννης 25-9-1905 15 όχι La Gascogne Χάβρη
33 Λάγιος Σταύρος 5-4-1914 20 όχι Patris Πειραιάς
34 Λάιος Σπύρος 19-4-1907 35 ναι Gallia Πειραιάς
35 Μακρής Αθανάσιος 13-4-1912 30 ναι Columbia (1908) Πάτρα
36 Μακρής Ιωάννης 13-4-1912 19 όχι Columbia (1908) Πάτρα
37 Μακρής Νικόλαος 4-4-1911 32 ναι Themistocles Πειραιάς
38 Μαλαβέτας Αθανάσιος 8-9-1920 39 ναι Patris Πειραιάς
39 Μαλαβέτας Αθανάσιος 24-3-1931 48 ναι Saturnia Πάτρα
40 Μπαλέσης Νικόλαος 2-11-1907 19 όχι Alice Πάτρα
41 Μπάμπαλης Πέτρος 19-4-1907 34 ναι Gallia Πειραιάς
42 Μπαρτσιώκας Μόδεστος 5-4-1914 17 όχι Patris Πειραιάς
43 Νασιοπουλος Δημήτριος 15-4-1909 19 όχι Laura Πάτρα
44 Νασιοπουλος Δημήτριος 22-10-1920 38 ναι Themistocles Πειραιάς
45 Νασιοπουλος Ευάγγελος 13-3-1914 19 όχι Thessaloniki Πειραιάς
46 Παναγιωτόπουλος Γρηγ. 4-4-1911 38 ναι Themistocles Πειραιάς
47 Παπαλάμπρου Γρηγόριος 4-4-1911 20 όχι Themistocles Πειραιάς
48 Πατακιάς Κων/νος 19-10-1907 25 όχι Nord America Νάπολη
49 Πατακιάς Νικόλαος 2-11-1907 23 όχι Alice Πάτρα
50 Τζινάβος Ευάγγελος 5-4-1914 16 όχι Patris Πειραιάς
51 Τζινάβος Ιωάννης 5-4-1914 46 ναι Patris Πειραιάς
52 Τριανταφύλλου Γρηγόριος 30-3-1909 20 όχι Gallia Πειραιάς
53 Τριανταφύλλου Ιωάννης 1-11-1910 20 όχι Venezia Μασσαλία
54 Χαμπίπης Δημήτριος 19-4-1907 22 όχι Gallia Πειραιάς
55 Χαμπίπης Ιωάννης 15-4-1909 32 όχι Laura Πάτρα
4. Χρονικό της μετανάστευσης από τα Καμπιά Φθιώτιδας
Α. Οι πρωτοπόροι του 1905
Ήταν τρεις τολμηροί νέοι άνθρωποι του χωριού που αποφάσισαν να φύγουν για μια καλύτερη ζωή και να “ανοίξουν το δρόμο” στους άλλους. Αυτοί ήταν οι: Νικ. Θερμογιάννης, Κ. Κωστοδημητρίου και Ιωάν. Λάγιος. Από την Ελλάδα έφυγαν με πλοίο μέχρι το γαλλικό λιμάνι της Χάβρης, απ’ όπου στις 16 Σεπτεμβρίου 1905 ταξίδεψαν με το πλοίο “La Gascogne” και στις 25 Σεπτεμβρίου έφτασαν στην Αμερική. Από το αρχειακό υλικό γνωρίζουμε γι’ αυτούς ότι :
· Ο Νικόλαος Θερμογιάννης ήταν 30 ετών και παντρεμένος. Δήλωσε αγρότης-κτηματίας (farmer). Ως τόπο διαμονής του δήλωσε τη Λαμία. Προορισμός του δια δουλειά (με 20 $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Δημ. Τραχανής.
· Ο Κ. Κωστοδημητρίου (Κώστας Δημητρίου) ήταν 25 ετών. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν αγρότης-κτηματίας (farmer). Ως τόπο διαμονής του δήλωσε τη Λαμία. Με 10 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στο Καστλ Γκέιτ (Castle Gate) της Γιούτα, όπου ήταν ένας φίλος[4] του.
· Ο Ιωάννης Λάγιος ήταν 15 ετών. Γράφτηκε ως σπουδαστής (student). Κι αυτός δήλωσε ως τόπο διαμονής του τη Λαμία. Προορισμός του (με 67½ $ μαζί του) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Τζέιμς Πατίλης.
Πλοίο La Gascogne (Photo: Richard Faber Collection) |
Β. Η δυναμική συνέχεια του 1907
Στη διάρκεια του έτους έγιναν 4 μεταναστευτικά ταξίδια με πλοία (3 ομαδικά και 1 μεμονωμένα) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 13 άνθρωποι από τα Καμπιά. Πιο συγκεκριμένα :
Η πρώτη ομαδική αναχώρηση στο 1907 αριθμούσε έξι άτομα και περιλάμβανε τους : Ιωάν. Βότση, Ελευθ. Γιαννακόπουλο, Μάρκ. Θερμογιάννη, Σπ. Λάιο, Πέτ. Μπάμπαλη και Δημ. Χαμπίπη. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 26 Μαρτίου 1907 επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Gallia” και στις 19 Απριλίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Τα υπάρχοντα στοιχεία του αρχείου μας πληροφορούν ότι :
· Ο Ιωάννης Βότσης ήταν 25 ετών και αναλφάβητος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν αγρότης-κτηματίας (farmer). Με 12 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στο Καστλ Γκέιτ (Castle Gate) της Γιούτα (ανθρακωρυχεία), όπου ήταν ο φίλος του Γιάννης Τριανταφύλλου.
· Ο Ελευθέριος Γιαννακόπουλος ήταν 35 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Δήλωσε αγρότης-κτηματίας (farmer). Αναζητούσε δουλειά, με 10 $ μαζί του στο Καστλ Γκέιτ της Γιούτα, όπου ήταν ο φίλος του Κωνστ. Δημητρίου.
· Ο Μάρκος Θερμογιάννης ήταν 25 ετών. Κι αυτός δήλωσε αγρότης-κτηματίας (farmer). Με μόλις 8 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στην πόλη Μπρίτζπορτ (Bridgeport) του Κονέκτικατ, κοντά στον αδερφό του Νικόλαο Θερμογιάννη.
· Ο Σπύρος Λάιος ήταν 35 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν αγρότης-κτηματίας (farmer). Προορισμός του για δουλειά (με 8 $) ήταν το Καστλ Γκέιτ της Γιούτα, όπου ήταν ο φίλος του Κωνστ. Δημητρίου.
· Ο Πέτρος Μπάμπαλης ήταν 34 ετών και παντρεμένος. Δήλωσε αγρότης-κτηματίας. Με 12 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στο Καστλ Γκέιτ (Castle Gate) της Γιούτα, κοντά στον αδερφό του Κωνστ. Μπάμπαλη.
· Ο Δημήτριος Χαμπίπης ήταν 22 ετών και αναλφάβητος. Ως επάγγελμα δήλωσε αγρότης-κτηματίας (farmer). Αναζητούσε δουλειά, με 11 $ μαζί του, στην πόλη Μπρίτζπορτ (Bridgeport) του Κονέκτικατ, όπου ήταν ο ξάδερφός του Νικόλαος Θερμογιάννης.
Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1907 έγινε από το Γεώργιο Θερμογιάννη. Από την Ελλάδα έφυγε με πλοίο μέχρι το ιταλικό λιμάνι της Νάπολης, απ’ όπου στις 22 Αυγούστου, αναχώρησε με το πλοίο “Nord America” και στις 5 Σεπτεμβρίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν τότε 24 ετών. Η μητέρα του στα Καμπιά λεγόταν Ελένη. Με 12 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στην πόλη Μπρίτζπορτ του Κονέκτικατ, κοντά στον ξάδερφό του Μάρκο Θερμογιάννη.
Πλοίο “Nord America” (Photo: Maurizio Eliseo Collection) |
Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1907 έγινε από τρία άτομα. Αυτά ήταν οι: Γρηγ. Αθανασίου, Νικ. Γεωργόπουλος και Κων. Πατακιάς. Η ομάδα ταξίδεψε με πλοίο μέχρι το ιταλικό λιμάνι της Νάπολης, απ’ όπου στις 4 Οκτωβρίου ανέβηκε στο ατμόπλοιο “Nord America” και στις 19 Οκτωβρίου κατέβηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Επιπλέον στοιχεία του αρχείου μας αναφέρουν ότι:
· Ο Γρηγόριος Αθανασίου ήταν 24 ετών. Ως πλησιέστερο συγγενή του στα Καμπιά δήλωσε τον αδελφό του Αθανάσιο. Προορισμός του για δουλειά (με 10 $) ήταν η πόλη Πίτσμπουργκ της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο φίλος του Νικ. Θερμογιάννης.
· Ο Νίκος Γεωργόπουλος ήταν 25 ετών. Η μητέρα του στο χωριό λεγόταν Παναγιού. Με 10 $ για τα αναγκαία πρώτα έξοδα, πήγαινε για δουλειά στο Πίτσμπουργκ της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο φίλος του Νικ. Θερμογιάννης.
· Ο Κωνσταντίνος Πατακιάς ήταν 25 ετών. Η μητέρα του στα Καμπιά λεγόταν Παναγιού. Αναζητούσε δουλειά, με 10 $ μαζί του, στο Πίτσμπουργκ της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο φίλος του Νικ. Θερμογιάννης.
Η τρίτη ομαδική αναχώρηση στο 1907 έγινε από τριμελή ομάδα, με τους: Ευάγ. Γεωργίου, Νικ. Μπαλέση και Νικ. Πατακιά. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 15 Οκτωβρίου έφυγαν με το πλοίο “Alice” και στις 2 Νοεμβρίου αφίχθηκαν στις ΗΠΑ. Για τους μετανάστες αυτούς γνωρίζουμε ακόμη ότι:
· Ο Ευάγγελος Γεωργίου ήταν 18 ετών. Η μητέρα του λεγόταν Ελένη. Με 23 $ στην τσέπη έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Ιωάννη Λάγιο.
· Ο Νικόλαος Μπαλέσης ήταν 19 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Χρήστος. Προορισμός του για δουλειά (με 10 $) ήταν το Καστλ Γκέιτ (Castle Gate) της Γιούτα, όπου ήταν ο φίλος του Αθανάσιος Τριανταφύλλου.
· Ο Νικόλαος Πατακιάς ήταν 23 ετών. Ο πατέρας στα Καμπιά λεγόταν Μήτρος. Με 10 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε για δουλειά στο Καστλ Γκέιτ της Γιούτα, όπου ήταν ο φίλος του Αθανάσιος Τριανταφύλλου.
Γ. Μείωση του μεταναστευτικού ρεύματος στο 1909
Στη διάρκεια του έτους έγιναν 2 ομαδικά μεταναστευτικά ταξίδια με πλοία προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 5 άτομα από τα Καμπιά. Αναλυτικά :
Η πρώτη ομαδική αναχώρηση στο 1909 έγινε από τρία άτομα, τους: Κων. Θανασούρα, Γεώρ. Λάγιο και Γρηγ. Τριανταφύλλου. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 6 Μαρτίου επιβιβάστηκαν στο ατμόπλοιο “Gallia” και στις 30 Μαρτίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Το αρχειακό υλικό μας αναφέρει ακόμη ότι:
· Ο Κωνσταντίνος Θανασούρας[5] ήταν 19 ετών. Δήλωσε ότι γεννήθηκε στο Γαρδίκι Ομιλαίων, αλλά διέμενε στα Καμπιά Σπερχειάδος. Ο πατέρας του Χρόνης κατοικούσε στο Γαρδίκι Ομιλαίων. Αναζητούσε δουλειά, με 27 $ μαζί του, στο Σικάγο, όπου ήταν ο συμπατριώτης του Σπύρος Κουρέλης[6].
· Ο Γεώργιος Λάγιος ήταν 19 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Κώστας. Με 14 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στο Σικάγο, όπου ήταν ο γαμπρός του (son-in-law) Γρηγόριος Κανής.
· Ο Γρηγόριος Τριανταφύλλου ήταν 20 ετών. Δήλωσε αγρότης-κτηματίας (farmer). Ο πατέρας του στα Καμπιά λεγόταν Απόστολος. Προορισμός του (με 11 $) για δουλειά ήταν το Καστλ Γκέιτ (Castle Gate) της Γιούτα, κοντά στον αδερφό του Αθανάσιο.
Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1909 έγινε από δύο άτομα, τους Δημ. Νασιόπουλο και Ιωάν. Χαμπίπη. Στις 29 Μαρτίου, από το λιμάνι της Πάτρας έφυγαν με το πλοίο “Laura” και στις 15 Απριλίου έφτασαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ξέρουμε ακόμη ότι:
· Ο Δημήτριος Νασιόπουλος ήταν 19 ετών. Ο πατέρας του στο χωριό λεγόταν Αθανάσιος. Με 15 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στο Ποκατέλλο[7] (Pocatello) του Αϊντάχο, κοντά στον ξάδερφό του Ευάγγελο Μπάμπολα.
· Ο Ιωάννης Χαμπίπης ήταν 32 ετών και αναλφάβητος. Ο πατέρας του λεγόταν Κωνσταντίνος. Με 13 $ μαζί του, αναζητούσε δουλειά στο Πακατέλλο του[8] Αϊντάχο, όπου ήταν ο αδερφός του Δημήτριος Χαμπίπης.
Ατμόπλοιο Laura (Photo: Peabody Essex Museum) |
Δ. Αύξηση μεταναστών στο 1910
Στη διάρκεια του έτους έγιναν 3 ομαδικά μεταναστευτικά ταξίδια με πλοία προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 8 άτομα από τα Καμπιά. Πιο συγκεκριμένα λοιπόν:
Η πρώτη ομαδική αναχώρηση στο 1910 έγινε από δύο άτομα, τους Κων. Γεωργίου και Κων. Καρακώστα. Στις 28 Φεβρουαρίου, από το λιμάνι του Πειραιά ταξίδεψαν με το ελληνόκτητο πλοίο “Patris” και στις 18 Μαρτίου αφίχθησαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Γι’ αυτούς γνωρίζουμε επιπλέον ότι:
· Ο Κωνσταντίνος Γεωργίου ήταν 19 ετών. Η μητέρα του στα Καμπιά Σπερχειάδος λεγόταν Ελένη. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Βοστώνη (Boston) της Μασαχουσέτης, όπου ήταν ο φίλος του Τζέιμς Γκιούνας.
· Ο Κωνσταντίνος Καρακώστας ήταν 18 ετών. Ο πατέρας του στο χωριό λεγόταν Νικόλαος. Προορισμός του για δουλειά (με 30 $) ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Ιωάννη Λάγιο.
Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1910 έγινε από δύο άτομα, τους : Ευθ. Δημητρίου και Ευάγ. Λάγιο. Από την Ελλάδα αναχώρησαν με πλοίο μέχρι το ιταλικό λιμάνι της Νάπολης. Από εκεί, στις 4 Μαρτίου έφυγαν με το ατμόπλοιο “Batavia” και στις 20 Μαρτίου αφίχθησαν στις ΗΠΑ. Επιπλέον στοιχεία του αρχείου μας πληροφορούν ότι:
· Ο Ευθύμιος Δημητρίου ήταν 20 ετών. Ο πατέρας του πρέπει να λεγόταν Αναστάσιος. Με 20 $ μαζί του, αναζητούσε δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Σταύρος Ρούκας[9].
· Ο Ευάγγελος Λάγιος ήταν 24 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Νικόλαος. Προορισμός του (με 20 $) για δουλειά ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Ιωάννη Λάγιο.
Πλοίο “Batavia” (Photo: Peabody Essex Museum) |
Η τρίτη ομαδική αναχώρηση στο 1910 αριθμούσε τέσσερα άτομα, που ήταν οι: Γεώρ. Θανασούρας, Ιωάν. Θεριόπουλος, Δημ. Κωνσταντίνου και Ιωάν. Τριανταφύλλου. Από την Ελλάδα έφυγαν με πλοίο, μέχρι το γαλλικό λιμάνι της Μασσαλίας, απ’ όπου στις 18 Οκτωβρίου επιβιβάστηκαν στο ατμόπλοιο “Venezia” και την 1η Νοεμβρίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Τα περιορισμένα στοιχεία του αρχείου μας αναφέρουν ότι:
· Ο Γεώργιος Θανασούρας[10] ήταν 20 ετών. Το όνομα του πατέρα του είναι δυσανάγνωστο. Με 20 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε για δουλειά στο Σικάγο όπου ήταν ένας ξάδερφός[11] του.
· Ο Ιωάννης Θεριόπουλος ήταν 20 ετών. Δήλωσε καλλιεργητής-εργάτης (cultivator-laborer). Ο πατέρας του στα Καμπιά λεγόταν Θεόδωρος. Αναζητούσε δουλειά, με 22 $ μαζί του, στο Σικάγο, κοντά στον ξάδερφό του Δημήτριο Θεριόπουλο[12].
· Ο Δημήτριος Κωνσταντίνου ήταν 23 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Το όνομα της συζύγου του είναι δυσανάγνωστο. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στο Σικάγο, όπου ήταν ο φίλος του Δημήτριος Θεριόπουλος.
· Ο Ιωάννης Τριανταφύλλου ήταν 20 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Γεώργιος. Προορισμός του για δουλειά (με 22 $) ήταν το Σικάγο, όπου ήταν ο ξάδερφός του Κώστας Χρόνης (;).
Ε. Μία ομαδική αναχώρηση στο 1911
Ήταν μία τριμελής ομάδα, που περιλάμβανε τους : Νικ. Μακρή, Γρηγ. Παναγιωτόπουλο και Γρηγ. Παπαλάμπρου. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 11 Μαρτίου ανέβηκαν στο ελληνόκτητο ατμόπλοιο “Themistocles” και στις 4 Απριλίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Τα διαθέσιμα στοιχεία του αρχείου μας πληροφορούν ότι:
· Ο Νικόλαος Μακρής ήταν 32 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Καλλιρόη. Με 25 $ για τα αναγκαία πρώτα έξοδα, πήγαινε για δουλειά εργάτη σε φάρμα στο Νιούπορτ Νιους (Newport News) της Βιρτζίνια, με γνωστό του στην Αμερική το θείο του Τομ Πάππας στην πόλη Κολάμπους (Columbus) του Οχάιο.
· Ο Γρηγόριος Παναγιωτόπουλος ήταν 38 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του στα Καμπιά λεγόταν Αικατερίνη. Αναζητούσε δουλειά εργάτη σε φάρμα, με 25 $ μαζί του, στην πόλη Κολάμπους (Columbus) του Οχάιο, όπου ήταν ο ξάδερφός του Τομ Πάππας.
· Ο Γρηγόριος Παπαλάμπρου ήταν 20 ετών. Δήλωσε εμποροϋπάλληλος (merchant-clerk). Γεννήθηκε στα Καμπιά, αλλά ως τόπο διαμονής δήλωσε τη Σπερχειάδα, όπου ήταν η μητέρα του Βασιλική. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στην πόλη Ποκατέλλο (Pocatello) του Αϊντάχο, κοντά στον αδελφό του Ιωάννη Παπαλάμπρου.
Ζ. Μικρή αύξηση μεταναστών στο 1912
Στη διάρκεια του έτους έγιναν 4 αναχωρήσεις (2 ομαδικές και άλλες 2 από μεμονωμένους) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 6 άτομα από τα Καμπιά. Αναλυτικά :
Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1912 έγινε από τον Κωνσταντίνο Δημητρίου. Στις 25 Φεβρουαρίου, από το λιμάνι του Πειραιά ταξίδεψε με το ατμόπλοιο “Patris” και στις 14 Μαρτίου έφτασε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 19 ετών. Η μητέρα του λεγόταν Λεμονιά. Προορισμός του για δουλειά (με 25 $) ήταν το Καστλ Γκέιτ (Castle Gate) της Γιούτα, όπου ήταν ο αδερφός του Ευθύμιος Δημητρίου.
Πλοίο “Columbia (1908)” (Photo: Maurizio Eliseo Collection) |
Η πρώτη ομαδική αναχώρηση στο 1912 έγινε από δύο άτομα, τους Αθαν. Μακρή και Ιωάν. Μακρή. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 25 Μαρτίου επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Columbia (1908)” και στις 13 Απριλίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Για τους μετανάστες αυτούς γνωρίζουμε ότι:
· Ο Αθανάσιος Μακρής ήταν 30 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Μαρούλα. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στην πόλη Ντάνβιλ (Danville) της Βιρτζίνια, όπου ήταν ο συγγενής του Νικόλαος Μακρής.
· Ο Ιωάννης Μακρής ήταν 19 ετών. Ο πατέρας του στο χωριό λεγόταν Ευάγγελος. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του, στην πόλη Ντάνβιλ της Βιρτζίνια, όπου ήταν ο συγγενής του Νικόλαος Μακρής.
Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1912 έγινε από το Χρήστο Γεωργίου. Στις 31 Ιουλίου, από το λιμάνι του Πειραιά ταξίδεψε με το ελληνόκτητο ατμόπλοιο “Macedonia” και στις 17 Αυγούστου αφίχθηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 20 ετών. Πίσω στα Καμπιά είχε τη μητέρα του Ελένη. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στο Ποκατέλλο (Pocatello) του Αϊντάχο, κοντά στον αδελφό του Ευάγγελο Γεωργίου.
Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1912 έγινε από δύο άτομα, τους Βασ. Θεριόπουλο και Παν. Καρακώστα. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 12 Σεπτεμβρίου αναχώρησαν με το ατμόπλοιο “Macedonia” και στις 27 Σεπτεμβρίου “πάτησαν πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ξέρουμε ακόμη γι’ αυτούς ότι :
· Ο Βασίλειος Θεριόπουλος ήταν 19 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Λάμπρος. Προορισμός του για δουλειά (με 23 $) ήταν το Ποκατέλλο του Αϊντάχο, όπου ήταν ο αδελφός του Τζέιμς[13] Θεριόπουλος.
· Ο Παναγιώτης Καρακώστας ήταν 19 ετών. Ο πατέρας του στο χωριό λεγόταν Νικόλαος. Με 23 $ για τα πρώτα έξοδα, πήγαινε για δουλειά στο Ποκατέλλο του Αϊντάχο, κοντά στον αδελφό του Γκας (Κωνσταντίνος) Καρακώστα.
Η. Νέα κορύφωση του μεταναστευτικού ρεύματος στο 1914
Στη διάρκεια του έτους έγιναν 4 αναχωρήσεις (2 ομαδικές και άλλες 2 από μεμονωμένους) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 12 άτομα από τα Καμπιά. Πιο συγκεκριμένα :
Η πρώτη ομαδική αναχώρηση στο 1914 έγινε από τετραμελή ομάδα, που περιλάμβανε τους: Αθ. Γεωργίου, Ιωάν. Γεωργίου, Κων. Καραχάλιο και Ευάγ. Νασιόπουλο. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 16 Φεβρουαρίου επιβιβάστηκαν στο ελληνόκτητο πλοίο “Thessaloniki” και στις 13 Μαρτίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Το υπάρχον αρχειακό υλικό μας γνωρίζει ότι:
· Ο Αθανάσιος Γεωργίου ήταν 18 ετών. Στα Καμπιά είχε τη μητέρα[14] του. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του, στο Σωλτ Λέικ Σίτυ της Γιούτα, κοντά στο θείο του Νικόλαο Γεωργίου.
· Ο Ιωάννης Γεωργίου ήταν 19 ετών και αναλφάβητος. Η μητέρα του στο χωριό λεγόταν Ελένη. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στο Σωλτ Λέικ Σίτυ της Γιούτα, όπου ήταν ο θείος του Νικόλαος Γεωργίου.
· Ο Κωνσταντίνος Καραχάλιος ήταν 16 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Γεώργιος. Προορισμός του για δουλειά (με 25 $) ήταν η πόλη Σωλτ Λέικ Σίτυ της Γιούτα, όπου ήταν ο συμπατριώτης του Ιωάννης Νασιόπουλος.
· Ο Ευάγγελος Νασιόπουλος ήταν 19 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Αθανάσιος. Με 25 $ για τα πρώτα έξοδα, πήγαινε για δουλειά στο Σωλτ Λέικ Σίτυ (Salt Lake City) της Γιούτα, κοντά στον αδελφό του Ιωάννη.
Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1914 αριθμούσε έξη άτομα. Ήταν οι: Ελευθ. Γιαννακόπουλος, Δημ. Δημητρίου, Στ. Λάγιος, Μόδ. Μπαρτσιώκας, Ευάγ. Τζινάβος και Ιωάν. Τζινάβος. Στις 16 Μαρτίου, από το λιμάνι του Πειραιά ανέβηκαν στο ατμόπλοιο “Patris” και στις 5 Απριλίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Γνωρίζουμε επιπλέον ότι:
· Ο Ελευθέριος Γιαννακόπουλος ήταν 43 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Η γυναίκα του στα Καμπιά λεγόταν Ειρήνη. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του, στην πόλη Άμπριτζ (Ambridge) της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο φίλος του Ευθύμιος Μπάμπαλης. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Ελευθέριος Γιαννακόπουλος την περίοδο 1907-1912 και εργάστηκε στο Σωλτ Λέικ, της Γιούτα.
Ατμόπλοιο “Πατρίς” (Patris) |
· Ο Δημήτριος Δημητρίου ήταν 50 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Ελένη. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στην πόλη Άμπριτζ της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο φίλος του Ευθύμιος Μπάμπαλης.
· Ο Σταύρος Λάγιος ήταν 20 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Νικόλαος. Προορισμός του για δουλειά (με 25 $) ήταν η πόλη Άμπριτζ της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο φίλος του Βασ. Αναστασόπουλος.
· Ο Μόδεστος Μπαρτσιώκας ήταν 17 ετών. Γράφτηκε ως μαθητής (scholar). Ο πατέρας του στην πατρίδα λεγόταν Δημήτριος. Με 25 $ για τα πρώτα έξοδα, πήγαινε στην πόλη Άμπριτζ της Πενσυλβάνια, κοντά στο θείο του Ευθύμιο Μπάμπαλη.
· Ο Ιωάννης Τζινάβος ήταν 46 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Ελένη. Αναζητούσε δουλειά, με 45 $ μαζί του (ήταν για 2 άτομα) στην πόλη Άμπριτζ της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο φίλος του Κωνστ. Μπάμπαλης. Αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι του Ιωάννη Τζινάβου στις ΗΠΑ. Πρωτοπήγε την περίοδο 1905-08 και εργάστηκε στο Σωλτ Λέικ Σίτυ.
· Ο Ευάγγελος Τζινάβος ήταν 16 ετών, γιος του Ιωάννη. Γράφτηκε ως μαθητής (scholar). Μαζί με τον πατέρα του πήγαινε στην πόλη Άμπριτζ της Πενσυλβάνια.
Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο
1914 έγινε από τον Ευάγγελο Δημητρίου.
Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 2 Μαΐου έφυγε με το πλοίο “Themistocles” και στις 20 Μαΐου έφτασε στην
Αμερική. Ήταν 38 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Ελένη. Με 25 $
στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στο Σικάγο, κοντά στον αδελφό του Αθανάσιο
Δημητρίου.
Η δεύτερη
μεμονωμένη αναχώρηση στο 1914 έγινε από τον Κώστα Θανασούρα. Στις 18 Μαΐου, από το λιμάνι της Πάτρας ταξίδεψε
με το πλοίο “Saxonia” και στις 3 Ιουνίου αφίχθηκε στις
ΗΠΑ. Ήταν τότε 25 ετών. Δήλωσε εμπορευόμενος. Ο πατέρας του λεγόταν Χρόνης.
Προορισμός του για δουλειά (με 40 $) ήταν το Ανατολικό Σικάγο, του Ιλινόις, όπου
πήγαινε “για να συνεχίσει τη δουλειά του”
(to continue his business), όπως
γράφτηκε τότε στο Βιβλίο Μεταναστών του πλοίου (Ship
Manifest). O
Κώστας Θανασούρας είχε ξαναπάει στην Αμερική την περίοδο 1909-1912 και
εργάστηκε πάλι στον ίδιο τόπο.
Θ. Δύο μεμονωμένες αναχωρήσεις στο 1920
Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1920 έγινε από τον Αθανάσιο Μαλαβέτα. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 20 Αυγούστου αναχώρησε με το πλοίο “Patris” και στις 8 Σεπτεμβρίου έφτασε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 39 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του στα Καμπιά λεγόταν Κωνσταντούλα. Με 30 $ για τα αναγκαία πρώτα έξοδα, πήγαινε για δουλειά στην πόλη Λυν (Lynn) της Μασαχουσέτης, όπου ήταν ο συγγενής του Νικόλαος Πούλος.
Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1920 έγινε από το Δημήτριο Νασιόπουλο. Στις 2 Οκτωβρίου, από το λιμάνι του Πειραιά ταξίδεψε με το πλοίο “Themistocles” και στις 22 Οκτωβρίου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν τότε 38 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Αθανάσιος. Αναζητούσε δουλειά, με 30 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Νικόλαος Σίρκας. Για το Δημήτριο Νασιόπουλο αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στην Αμερική εφόσον είχε ξαναπάει (δεν γνωρίζουμε την περίοδο) και εργάστηκε στο Σωλτ Λέικ.
I. Αναχώρηση έγγαμου ζεύγους στο 1926
Πρόκειται για τον Τζέιμς Θεριόπουλο και τη σύζυγό του Φωτεινή. Από την Ελλάδα έφυγαν με πλοίο μέχρι το γαλλικό λιμάνι του Χερβούργου, απ’ όπου στις 17 Φεβρουαρίου 1926 ανέβηκαν στο ατμόπλοιο “Olympic” και στις 23 Φεβρουαρίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Επιπλέον υπάρχοντα στοιχεία του αρχείου μας αναφέρουν ότι:
· Ο Τζέιμς Θεριόπουλος ήταν 32 ετών και παντρεμένος. Είχε ξαναπάει στην Αμερική, αλλά δεν μας είναι γνωστό το έτος. Εργάστηκε πολλά χρόνια, έτσι που απέκτησε και την αμερικανική υπηκοότητα (American Citizen). Το ελληνικό του όνομα δεν μας είναι γνωστό (πιθανά Δημήτριος). Το επάγγελμά του ήταν έμπορος (merchant). Μιλούσε την αγγλική γλώσσα. Με την επιστροφή του στην πατρίδα, παντρεύτηκε τη Φωτεινή Α. Πρωτοπαπά, από το Γαρδίκι Ομιλαίων. Το ζευγάρι επέστρεφε στην Αμερική, όπου ήταν “το σπίτι του”, όπως δήλωσε “ Home, 805 Davis st. Evanston Ill.”, στην πόλη Έβανστον του Ιλινόις.
· Η Φωτεινή Πρωτοπαπά-Θεριοπούλου ήταν 20 ετών και παντρεμένη. Είχε γεννηθεί στο Γαρδίκι. Μαζί με το σύζυγό της Τζέιμς πήγαινε στην πόλη Έβανστον του Ιλινόις.
Πλοίο “Olympic” |
K. Μεταναστευτικός επίλογος στο 1931
Η τελευταία γνωστή αναχώρηση έγινε από τον Αθανάσιο Μαλαβέτα. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 12 Μαρτίου 1931 έφυγε με το ατμόπλοιο “Saturnia” και στις 24 Μαρτίου έφτασε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 48 ετών και παντρεμένος. Ως τόπο διαμονής δήλωσε τη Σπερχειάδα, όπου ήταν η γυναίκα του Κωνσταντούλα. Αναζητούσε δουλειά, με 100 $ μαζί του, στην πόλη Λυν (Lynn) της Μασαχουσέτης, όπου ήταν ο φίλος του Φ. Βάινας. Για τον Αθανάσιο Μαλαβέτα αυτό ήταν το τρίτο ταξίδι στις ΗΠΑ. Είχε πάει πρώτη φορά το 1920, στην πόλη Λυν και ξαναπήγε την περίοδο 1924-1929 πάλι στην ίδια πόλη.
Πλοίο “Saturnia” |
-------------------------------------
Βιβλιογραφία-Αναφορές-Ιστοσελίδες
1. Αρχείο EllisIsland, της Υπηρεσίας Μετανάστευσης των ΗΠΑ.
2. Β.Δ. 3/15-12-1833
3. Διάταγμα 29-8-1912 (ΦΕΚ 261/1912)
4. Απογραφές πληθυσμού 1889, 1896, 1920.
5. Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : “ Μετανάστες στην Αμερική από την περιοχή Λαμίας (1902-1922)” / Περιοδικό ΦΘΙΩΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ ετών 2012-2013, Λαμία. Επίσης αναρτήθηκε στο μπλογκ amfictyon.blogspot.gt από τις 7-7-2014 (α’ μέρος) και 14-7-2014 (β’ μέρος).
6. Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : “Από τη Βαρυμπόπη (Μακρακώμη) Φθιώτιδας, μετανάστες στην Αμερική (1904-1921)”. Ανέκδοτη εργασία από το Νοέμβριο 2017. Αναρτήθηκε στο amfictyon.blogspot.gr στις 31 Δεκ. 2017.
7. Ιστοσελίδα : https://epimorfotikos.blogspot.com
8. Ιστοσελίδα : www.amfictyon.blogspot.gr
9. Ιστοσελίδα https://www.eetaa.gr
10. περ. «Οικονομικός Ταχυδρόμος», ειδικό τεύχος, σελ. 54, 1997.
11. εφ. Η ΕΠΑΡΧΙΑ, ετών 1927-1934, Λαμίας.
12. «Οδηγός του Μετανάστου», 1910, Αθήνα.
13. Θ. Ανθογαλίδου «Η ελληνική μετανάστευση στις ΗΠΑ (1900-1925)», στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.auth.gr/virtualschool/1.2/Praxis/BoravouProject.html
14. Θανάση Καλαφάτη «1880-1920, η πρώτη εν Αμερική μετανάστευσις», 2-5-2004, από το Διαδίκτυο.
15. Βικιπαίδεια
ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1] Όταν λέμε Αμερική εννοούμε τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (ΗΠΑ).
[2] Στο σύνολο των 55 μεταναστών από τα Καμπιά, βρέθηκαν 8 αναλφάβητοι (ποσοστό 15%).
[3] Δεν καταγράφηκαν και δεν περιλαμβάνονται σ’ αυτή την εργασία όσοι μετανάστες ήρθαν στις ΗΠΑ, αλλά από άλλα λιμάνια της.
[4] Στο χειρόγραφο αρχείο το όνομα είναι κακογραμμένο και δυσανάγνωστο.
[5] Γράφτηκε ως Θανασούλας (Thanasoulas). Νομίζω όμως ότι το σωστό είναι Θανασούρας, όπως ο ίδιος γράφτηκε στο έτος 1914 που πήγε πάλι στην Αμερική. Ελπίζω να μην κάνω λάθος.
[6] Πήγε στην Αμερική το Μάιο του 1906, σε ηλικία 23 ετών, με προορισμό το Σικάγο.
[7] Ο αρχικός προορισμός του ήταν Νέα Υόρκη, αλλά άλλαξε.
[8] ό. π.
[9] Το επώνυμο είναι κακογραμμένο και δυσανάγνωστο. Γι’ αυτό γράφεται με επιφύλαξη.
[10] Έχει καταγραφεί ως Αθανασούρας (Athanasouras). Νομίζω όμως ότι το σωστό είναι Θανασούρας.
[11] Το όνομα είναι Κώστας, αλλά το επώνυμο είναι δυσανάγνωστο. Δεν αποκλείεται όμως το επώνυμο να είναι Θανασούρας.
[12] Βρέθηκαν κάποια στοιχεία για το δεύτερο ταξίδι του στην Αμερική το έτος 1926. Ήταν τότε 32 ετών, ήταν πλέον αμερικανός πολίτης, και διέμενε στην πόλη Έβανστον (Evanston) του Ιλινόις. Επέστρεφε στην Αμερική με τη γυναίκα του Φωτεινή Πρωτοπαπά, ετών 20, από το Γαρδίκι.
[13] Μάλλον το όνομα Τζέιμς είναι Δημήτριος.
[14] Το όνομά της στο χειρόγραφο αρχείο είναι κακογραμμένο και δυσανάγνωστο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου