"Τη μάνα μου τη Ρούμελη ν' αγνάντευα το λαχταρώ
Ψηλά που με νανούριζες καημένo Καρπενήσι!
Τρανά πλατάνια ξεδιψούν στις βρύσες με το κρύο νερό
Σαρακατσάνα ροβολάει και πάει για να γεμίσει.

Με κρουσταλλένια σφυριχτά, σε λόγγους φεύγουν σκοτεινούς
κοτσύφια και βοσκόπουλα με τα λαμπρά τα μάτια,
νερά βροντούνε στο γκρεμό και πάνε προς τους ουρανούς
ίσια κι ορθά, σαν την ψυχή της Ρούμελης, τα ελάτια..."

Ζαχαρίας Παπαντωνίου

Κυλιόμενο

31/8/24

Στο τραίνο που δεν σφυρίζει πια

 Διαδρομή Λειανοκλάδι - Μπράλος

του Κωνσταντίνου Αθαν. Μπαλωμένου, φυσικού

Τα τραίνα που φύγαν, αγάπες μου πήρανε …

        (στίχοι Βαγ. Γκούφα)

 

    Η σκέψη-όνειρο επιστρέφει από τα μεταπολεμικά χρόνια. Με την ατμομηχανή και με τα ξύλινα βαγόνια, στο σταθμό Λειανοκλαδίου ανεβαίναμε τα δυο σκαλιά, κι αν βρίσκαμε θέση καθόμαστε, αλλιώς όρθιοι. Δεν μας πείραζε καθόλου, αρκεί να ήμασταν μπροστά σε παράθυρο και μάλιστα ανοιχτό. Το σήμα του σταθμάρχη ακολουθούσε το χαρακτηριστικό σφύριγμα του μουτζούρη και γλυκά ξεκινούσε.

Ατμομηχανή στο Σ. Σ. Λειανοκλαδίου (1974)
   Η ταχύτητα του τραίνου δεν μας ενδιέφερε, αντίθετα θέλαμε πιο πολύ να χαρούμε το τοπίο. Μετά το πεδινό τμήμα, ανηφόριζε από το Φραντζή και περνώντας το μικρό σιδηρ. σταθμό του Γοργοποτάμου, ανέβαινε στην εντυπωσιακή ιστορική σιδηροδρομική γέφυρα. Ήταν η πρώτη κορύφωση της εντύπωσης από το ταξίδι.

   Η συνέχεια επίσης μοναδική. Στην πλαγιά της Οίτης, στην περιοχή της Τραχίνας, με θαυμάσια θέα στην κοιλάδα του Σπερχειού, με εναλλασσόμενες μικρές σήραγγες, αλλά και περνώντας τα μικρά πανέμορφα τοξωτά γεφύρια, δεν προλαβαίναμε να βλέπουμε μοναδικές εικόνες. Τότε, που τα ταξίδια ήταν σπάνια στον απλό κόσμο, η διαδρομή αυτή ήταν ένα όνειρο. Βγάζοντας το κεφάλι έξω από το παράθυρο, η μουντζούρα του καπνού χρωμάτιζε τα πρόσωπά μας. 

23/8/24

Από το Μόδι Λοκρίδας, μετανάστες στην Αμερική (1909-1914)

 

Προλεγόμενα

  Το Μόδι είναι ημιορεινή κοινότητα (σε υψόμετρο 370 μέτρα) της Λοκρίδας[1], που βρίσκεται στους ΝΑ πρόποδες του Καλλιδρόμου, ανάμεσα στον Βοιωτικό Κηφισό και στο βουνό Παλιοαηλιάς. Ιστορείται από τα αρχαία χρόνια κι έχει πολλά αρχαιολογικά ευρήματα, έχει δε υποστεί πολλές καταστροφές από επιδρομείς. Δεν το έχω επισκεφθεί.

   Μελετώντας τους Έλληνες μετανάστες που πήγαν στην Αμερική, εδώ και αρκετά χρόνια, κατέγραψα και όσους προήλθαν από το Μόδι. Η συγκέντρωση του υλικού άρχισε πριν από χρόνια και βρέθηκαν αναλυτικά στοιχεία για 29 άτομα. Η εργασία ολοκληρώθηκε τον Αύγουστο του 2024.

   Για το αποτέλεσμα αυτό χρειάστηκε πολύς χρόνος εντατικής απασχόλησης. Με βοήθησε πολύ, μέσω του Διαδικτύου, το εξαιρετικό αμερικανικό αρχείο μετανάστευσης του νησιού Έλλις (Ellis Island). Η έρευνα απέδωσε 14 μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων και τελικά ανευρέθηκαν 29 ονόματα μεταναστών. Πρέπει να σημειωθεί, επειδή δεν ξέρω επώνυμα, ότι κατέγραψα ως μετανάστες από το Μόδι, όσους δήλωσαν στην Αμερική ότι γεννήθηκαν ή κατοικούσαν σ’ αυτό. 

16/8/24

Από τη Βούλπη Ευρυτανίας, μετανάστες στην Αμερική (1908-1914)

Προλεγόμενα

   Η Βούλπη είναι ένα ορεινό χωριό του νομού Ευρυτανίας, σε υψόμετρο 700 μ. με αρκετούς μικρούς οικισμούς. Δεν το έχω επισκεφθεί.

   Μελετώντας τους Έλληνες μετανάστες που πήγαν στην Αμερική, εδώ και αρκετά χρόνια, κατέγραψα και όσους προήλθαν από τη Βούλπη. Η συγκέντρωση του υλικού άρχισε πριν από χρόνια και βρέθηκαν αναλυτικά στοιχεία για 17 άτομα. Η εργασία ολοκληρώθηκε τον Αύγουστο του 2024.

 

Η Βούλπη (Η φωτογραφία ελήφθη από httpswww.eirinika.gr)