"Τη μάνα μου τη Ρούμελη ν' αγνάντευα το λαχταρώ
Ψηλά που με νανούριζες καημένo Καρπενήσι!
Τρανά πλατάνια ξεδιψούν στις βρύσες με το κρύο νερό
Σαρακατσάνα ροβολάει και πάει για να γεμίσει.

Με κρουσταλλένια σφυριχτά, σε λόγγους φεύγουν σκοτεινούς
κοτσύφια και βοσκόπουλα με τα λαμπρά τα μάτια,
νερά βροντούνε στο γκρεμό και πάνε προς τους ουρανούς
ίσια κι ορθά, σαν την ψυχή της Ρούμελης, τα ελάτια..."

Ζαχαρίας Παπαντωνίου

Κυλιόμενο

29/9/24

Ο παπα-Αντρέας Μώρης, ο Κουκουβιστιανός

Συμβολή στον αγώνα του ’21

 

Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου

                    φυσικού

 

   Είναι μια λιγότερο γνωστή μορφή, αλλά με σημαντική συμβολή σε σειρά αγώνων, από τα πρώτα κρίσιμα χρόνια της Επανάστασης του 1821. Δυστυχώς η γνωστή βιβλιογραφία και οι περιορισμένες άλλες πηγές που αναζήτησα, δεν απέδωσαν παρά ελάχιστα στοιχεία. Αναγκαστικά θα αποδοθεί η προσπάθεια αυτή θα στηριχτεί στο μέχρι τώρα γνωστό υλικό.

   Ο Αντρέας Μώρης γεννήθηκε τις τελευταίες 10ετίες του 18ου αι. στην Κουκουβίστα. Είναι χωριό της ορεινής Φωκίδας, με πυκνό δάσος από έλατα, στην οροσειρά της Γκιώνας. Το όνομα σημαίνει “φωλιά του Κούκου” και έχει σλαβική προέλευση. Το 1927 το χωριό μετονομάστηκε σε Καλοσκοπή. 

17/9/24

Από την Κολοπετινίτσα (Τριταία) Φωκίδας, μετανάστες στην Αμερική (1905-1933)

 

Προλεγόμενα

   Η Κολοπετινίτσα (με το αστείο παλιότερο όνομα), που μετονομάστηκε σε Τριταία από το 1928, είναι χωριό, σε υψόμετρο 380 μ. στην ενδοχώρα του νομού Φωκίδας, μεταξύ Ιτέας και Γαλαξειδίου.

  Η συγκέντρωση του υλικού άρχισε πριν από χρόνια. Βρέθηκαν αναλυτικά στοιχεία για 120 άτομα. Η εργασία ολοκληρώθηκε το Σεπτέμβριο του 2024.

   Για το τελικό αποτέλεσμα χρειάστηκε αρκετός χρόνος. Με βοήθησε πολύ, μέσω του Διαδικτύου, το εξαιρετικό αμερικανικό αρχείο μετανάστευσης του νησιού Έλλις (EllisIsland). Η έρευνα απέδωσε 42 μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (ομαδικά και μεμονωμένα) και τελικά βρέθηκαν τα 120 ονόματα μεταναστών. Υπόψη ότι δεν ξέρω επώνυμα των κατοίκων της. Δεν το έχω επισκεφθεί.

   Ίσως να διέφυγαν κάποια ονόματα που δεν εντόπισα ή να έγραψαν άλλο τόπο γέννησης και προηγούμενης διαμονής. Θυμίζω τη (συνήθη) περίπτωση που κάποιοι, τότε στις ΗΠΑ, δήλωναν ότι γεννήθηκαν ή ότι διέμεναν στη μεγαλύτερη πόλη (π.χ. Άμφισσα) ή άλλο χωριό της περιοχής.

5/9/24

Στα 42 νεότερα χρόνια της εφημερίδας “Λαμιακός Τύπος”

 Επετειακά

του Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου, φυσικού

 

   Η πρώτη περίοδος της ιστορικής αυτής εφημερίδας, άρχισε το 1935 από το Μιλτιάδη Αλ. Αλεξανδρή (1907-1982) και διακόπηκε το 1941, λόγω της Κατοχής. Από το 1945 επανεκδόθηκε και συνέχισε με τον ίδιο εκδότη και διευθυντή, μέχρι το 1982. Τα τελευταία χρόνια εκδότρια ήταν η Ολυμπία Καρανάσιου, σύζυγος του Μιλτ. Αλεξανδρή. 

Ο παλαιός λογότυπος της εφημερίδας

   Ήταν εφημερίδα 2σέλιδη, ενίοτε 4σέλιδη ή σπανίως πολυσέλιδη, μεγάλου σχήματος. Τα γραφεία και πειστήρια ήταν αρχικά στην οδό Διάκου 16 και μετά στην περιοχή Επτά Βρύσες (στα στενά της Λαμίας).

   Από τις 4 Σεπτεμβρίου 1982, η εφημερίδα περιήλθε στους Αφους Αλεξ. Ρίζου, με διευθυντή τον αείμνηστο Δημήτριο Ρίζο  (Β’ περίοδος). Το σχήμα της εφημερίδας έγινε μικρότερο και ήταν πλέον  πολυσέλιδη. Τα γραφεία και πιεστήρια ήταν αρχικά στην οδό Ροζάκη-Αγγελή 42, μετά στην οδό Αμφικτυόνων και τελικά στην οδό Ηρώων 3, όπου παραμένουν μέχρι σήμερα.