Βιομηχανικές μονάδες (και βιοτεχνίες) στη Φθιώτιδα (μέρος Α’)

Εισαγωγή

   Στη Φθιώτιδα, τα μεταπολεμικά χρόνια, έχουμε προσπάθειες ίδρυσης μονάδων του δευτερογενή τομέα, για αξιοποίηση και επεξεργασία υλών του πρωτογενή τομέα. Ως πρώτο παράδειγμα να αναφέρουμε το νέο προϊόν στην περιοχή Ανθήλης, το ρύζι. Έτσι το 1950 έχουμε το πρώτο εργοστάσιο αποφλοίωσης και επεξεργασίας ρυζιού στη Λαμία από ομάδα τριών κεφαλαιούχων της πόλης. Ακολούθησαν κι άλλα.

   Περιοχές του νομού Φθιώτιδας που προτιμήθηκαν για εγκατάσταση ήταν η Λαμία, η Στυλίδα και η Αταλάντη. Εκτός από τις αναγκαίες εκτάσεις που διέθεταν, σημαντικά πλεονεκτήματα έδιναν ο νέος οδικός άξονας Αθηνών-Θεσσαλονίκης και η δυνατότητα θαλάσσιων συγκοινωνιών, κυρίως από το λιμάνι της Στυλίδας. Στις περιοχές Δομοκού, Αμφίκλειας, Μακρακώμης-Σπερχειάδας υπήρξαν δυνατότητες για γεωργικές βιομηχανίες.

   Προηγήθηκε η δημιουργία της μεταλλευτικής μεγάλης μονάδας ΛΑΡΚΟ, στη δεκαετία 1960-70 από το μεγάλο επιχειρηματία Πρόδρομο Μποδοσάκη Αθανασιάδη στη Λάρυμνα, στην προϋπάρχουσα μεταλλευτική δραστηριότητα (νικελιούχα σιδηρομεταλλεύματα).

   Στις αρχές της δεκαετίας του ’70 (περίοδος δικτατορίας) δόθηκαν κίνητρα, με αποτέλεσμα την ίδρυση σημαντικών βιομηχανικών μονάδων (ΑΚΜΗ, ΒΟΜΒΥΞ-ΒΟΜΒΥΚΡΥΛ, Hellafarm, ΠΑΚΟ, κ.ά.). Από την αρχή της μεταπολίτευσης 1975-76 προστέθηκαν κι άλλες μονάδες (SOULIS, Manulli Hellas, Χαρτοποιία Φθιώτιδας, κ.ά.). Η ίδρυση το 1979 της ΒΙ.ΠΕ. Λαμίας (στην περιοχή Μαυρομαντήλα-Αυλάκι), με έκταση 1.500 στρέμματα ενθάρρυνε την εγκατάσταση νέων μονάδων. Παράλληλα στη Λοκρίδα (περιοχή Αταλάντης κυρίως) άρχισε η εγκατάσταση μονάδων (στη δεκαετία του ’80), όπως Ζυθοποιίας, Henkel Hellas, Λαντζής, Γουανό, κ.ά.

   Η ένταξη της Ελλάδας στην τότε ΕΟΚ είχε και τις αρνητικές επιπτώσεις, σε συνδυασμό με την κυβερνητική αλλαγή. Η περιοχή μας έχασε σύντομα τα εργοστάσια ΑΚΜΗ, ΒΟΜΒΥΞ και ΒΟΜΒΥΚΡΥΛ, που έκλεισαν. Παράλληλα ιδρύθηκαν και νέες μονάδες (ΑΒΕΚ Δ. ΝΟΜΙΚΟΣ, Agroinvest, Κλωστήρια Αφών Ακρίδα, Chipita, κ.ά.)

  Στην παρούσα εργασία, θα δοθούν συνοπτικά, οι προσπάθειες που έγιναν στο χώρο της βιοτεχνίας-βιομηχανίας του τόπου, με όσα στοιχεία βρέθηκαν. Η περιορισμένη έκταση στην παρουσίαση, αναγκάζει να δοθούν τμηματικά.

 

Κωνσταντίνος Αθ. Μπαλωμένος

                φυσικός

1.      Πρώτη καταγραφή μονάδων

   Στα μέσα της δεκαετίας 1990-2000 οργανώθηκε ένα “Πρόγραμμα Καταγραφής και Αξιοποίησης Δεδομένων του Φθιωτικού Περιβάλλοντος”, από τους Κωνστ. Μπαλωμένο, φυσικό και Κωνστ. Στασινό, βιολόγο. Οι τότε ΟΤΑ (Δήμοι και Κοινότητες) συμπλήρωσαν ένα ερωτηματολόγιο. Ειδικά για τις βιοτεχνίες ή βιομηχανίες του φθιωτικού χώρου, από τις απαντήσεις που δόθηκαν (σε ποσοστό 70 % των τότε ΟΤΑ) καταγράψαμε τις παρακάτω μονάδες :

1.    “Θερμοπύλες”, για επεξ. βρωσίμων ελαιών, στην Αγία Τριάδα Λοκρίδας

2.    “ΑΓΡΕΒΙ”, για επεξ. βρωσίμων ελαιών, στην Αγία Τριάδα Λοκρίδας

3.    “Οίτη-Ψωρογιάννης”, τυροκομείο στο Αργυροχώρι Υπάτης

4.    “Βαρσάμου”, τυροκομείο στο Αργυροχώρι Υπάτης

5.    “Αφοί Αυγέρη”, αλλαντοποιία στο Αργυροχώρι Υπάτης

6.    “ΒΙΟΜΕΤΑΛΚΑ ΑΒΕΕ”, μεταλλικές κατασκευές, στο Αρχάνι

7.    “Λαντζής[1] ΑΒΕ”, συγκολλητικές ταινίες στην Αταλάντη

8.    “Σταμίδης”, με βαμβακερά-μάλλινα υφάσματα στην Αταλάντη

9.    “Henkel ΕΛΛΑΣ”, με απορρυπαντικά στην Αταλάντη.

10.  “Γουανό Α.Ε.”, βιομηχανία[2] υψηλής τεχνολογίας οργανικών λιπασμάτων, στο Ζέλι Λοκρίδας.

11.  “ΠΑΚΟ”, χαρτοποιία-χαρτοκιβώτια στο Βαθύκοιλο Πελασγίας.

12.  “Agroinvest Α.Ε.”, για ζωοτροφές και σπορέλαια στο Αχλάδι.

13.  “ΕΛΚΟΤ”, εκκοκκιστήριο βάμβακος στα Γαβράκια Δομοκού

14.  “Χαρτοποιία Φθιώτιδας ΟΕ”, στη Δαμάστα

15.  “ΕΛΚΕ ΕΠΕ”, πυρηνελαιουργείο στην περιοχή Δαμάστας

16.  “ΒΙΑΚΕΛ ΑΒΕΕ”, για υγραέρια, στην περιοχή Δαμάστας

17.  Εργοστάσιο Ε.Γ.Σ.Λ., για βαμβάκι (εκκοκκιστήριο) και σιτάρι (τριέρια), στην Ηράκλεια

18.  “ΖΩΣΩ”, για ζωοτροφές στο Καστρί

19.  Τυροκομικά προϊόντα, στο Καστρί

20.  “Αφοί Ακρίδα”, με προϊόντα κλωστοϋφαντουργίας στην περιοχή Σπερχειάδας

21.  “ΑΒΕΤΕ Γέμελου”, για καρφοβελόνες, στο Κόμμα.

22.  “Χαλδούπης”, με κατεψυγμένα λαχανικά, στο Κόμμα.

23.  “ΕΛΒΙΟΛΑΜ”, με πλαστικά στις Κομποτάδες.

24.  “ΛΑΡΚΟ ΓΜΜ Α.Ε.”, παραγωγή νικελίου και σιδήρου, στη Λάρυμνα Λοκρίδας.

25.  “ΚΑΡΟΥΣΑΤΟΣ ΑΕΒΕ”, υλικά αμμοβολής, στη Λάρυμνα Λοκρίδας.

26.  “ΜΑΣΚΑ ΕΠΕ”, υλικά αμμοβολής, στη Λάρυμνα Λοκρίδας.

27.  Δ. Παπαδήμα, με ζαχαρώδη προϊόντα, στη Μενδενίτσα.

28.  Πριονοκορδέλα, με δασικά προϊόντα, στη Μερκάδα

29.  Θ. Γεωργούσης, με παραδοσιακά ζυμαρικά[3], στο Νέο Μοναστήρι

30.  Εκκοκκιστήριο βάμβακος, για βαμβάκι, βαμβακόσπορο, στο Νέο Μοναστήρι

31.  Γαλάνης, με τυροκομικά προϊόντα, στην Ξυνιάδα.

32.  Αφοί Φλώρου, επιπλοποιείο, στην Ξυνιάδα.

33.  Τσιγκόπουλος, σιδηρουργείο, στην Ξυνιάδα.

34.  Καραδήμας, φανοποιείο, στην Ξυνιάδα.

35.  “ΑΒΕΚ Δ. ΝΟΜΙΚΟΣ”, κονσερβοποιείο βιομηχ. ντομάτας, στην περιοχή Ομβριακής ή  Παναγιάς Δομοκού.

36.  Τυροκομείο, στο Περιβόλι Δομοκού.

37.  Αφοί Καραγιάννη, με εργοστάσιο ξυλείας, στη Σπερχειάδα.

38.  Χαντζής, Βιοτεχνία για κουβέρτες-μάλλινα, στη Σπερχειάδα.

39.  Καραμπάτσος, βιοτεχνία έτοιμων ενδυμάτων, στη Σπερχειάδα.

40.  Ένωση Ελαιουργικών Συνεταιρισμών Στυλίδας, με επεξεργασία-συσκευασία ελιάς.

41.  “Hellafarm”, με γεωργικά φάρμακα, στη Στυλίδα.

42.  “Βιοζύμες[4]”, για παραγωγή μαγιάς, κλπ., στην επαρχιακή οδό μεταξύ Στυλίδας-Καραβομύλου.

43.  “Ελαιουργική”, με επεξεργασία-συσκευασία ελιάς, μεταξύ Αγίας Μαρίνας-Στυλίδας.

44.  Χ. Δάμης, Φινιριστήριο-βαφείο, στην Τραγάνα Λοκρίδας.

45.  Γ. Στασινόπουλος, για εξαρτήματα σιδηροσωλήνων, στην Τραγάνα Λοκρίδας.

46.  “Α.Ε. ΑΚΜΩΝ”, για παραγωγή ασφαλτοτάπητα, στην Τραγάνα Λοκρίδας.

47.  “ΕΛΚΑ”, για ηλιακούς θερμοσίφωνες, στο Φραντζή.

48.  Ντούβας, με υφαντήριο , στο Φραντζή.

   Από αυτές έχουν ήδη παρουσιαστεί στο www.amfictyon.blogspot.gr οι εξής :

1.    Η εταιρεία «ΔΑΝΕΞ» στη Στυλίδα (1949-1972).

2.    Εργοστάσια ΒΟΜΒΥΞ και ΒΟΜΒΥΚΡΥΛ.

3.    Εργοστάσιο πλακιδίων “ΑΚΜΗ” στο Αυλάκι Στυλίδας.

4.    Εταιρία ΑΓΡΟΠΑΚ και βιομηχανία στη ΒΙ.ΠΕ. Λαμίας.

5.    Εργοστάσιο καλωδίων “MANULI HELLAS” στην Αγία Μαρίνα Στυλίδας.

6.    Η Βιομηχανία Γάλακτος Λαμίας.

7.    Χαρτοποιία ΠΑΚΟ, στην περιοχή Βαθυκοίλου-Πελασγίας Φθιώτιδας.

   Θα ακολουθήσει η παρουσίαση κι άλλων, ανάλογα με τα υπάρχοντα ή διαθέσιμα στοιχεία γι’ αυτές. Η μεγάλη μεταλλουργική μονάδα ΛΑΡΚΟ δεν θα περιληφθεί στην παρούσα εργασία, επειδή έχει ήδη δημοσιευτεί[5] ως αυτοτελής εργασία, από τον γράφοντα.

   Στα χρόνια που παρήλθαν κάποιες από τις βιομηχανικές μονάδες τέθηκαν εκτός λειτουργίας, όπως :

1.    “EXPOCENTRAL”, με μάλλινα χαλιά στην Αταλάντη

2.    “ΑΚΜΗ”, για πλακίδια, στο Αυλάκι Στυλίδας

3.    “ΒΟΜΒΥΞ”, με υφάσματα, στο Αυλάκι Στυλίδας

4.    “ΒΟΜΒΥΚΡΥΛ”, με ακρυλικές ίνες, στο Αυλάκι Στυλίδας

  Πολύ πιθανά υπάρχουν κι άλλες, που διαφεύγουν της δικής μας πληροφόρησης. Προφανώς είναι πολύ επιθυμητή η συμβολή, όσων έχουν επιπλέον στοιχεία και μπορούν να εμπλουτίσουν το θέμα.

2.      Παρουσίαση των βιομηχανικών μονάδων

     i.        Εργοστάσιο[6] επεξεργασίας ρυζιού στη Λαμία

     Η ανάπτυξη της ορυζοκαλλιέργειας στην παραθαλάσσια περιοχή της κοιλάδας του Σπερχειού, μετά τις προσπάθειες του αμερικανού Ουώλτερ Πάκαρντ (Walter Packard) απέδωσε ένα σημαντικό προϊόν, το ρύζι. Η αξιοποίηση αυτού του προϊόντος, απαιτούσε ένα εργοστάσιο αποφλοίωσης για να μπορεί να εισέλθει στην αγορά. Την ιδέα συνέλαβαν και υλοποίησαν τρεις Λαμιώτες οι : Κρόκος, Δ. Μουζέλης και Γ. Πανουργιάς.

Τίτλος 1ης σελίδας στην εφ. ΕΘΝΙΚΟΣ ΑΓΩΝ (1950)

   Μετά τη λήξη του Εμφυλίου στην Ελλάδα, από το 1950, κατασκεύασαν νέο διώροφο κτίριο, πίσω από τις ήδη υπάρχουσες εγκαταστάσεις του αλευρομύλου, σπορελαιουργείου, λαναριστηρίου και εκκοκκιστηρίου βάμβακος. Στο ισόγειο αυτού του κτιρίου εγκατέστησαν τον εξοπλισμό της μονάδας, που αποτελείται από τρία τμήματα :

(α) το ξηραντήριο (αγγλικής προέλευσης) όπου σε κατάλληλη θερμοκρασία αποβάλλεται η υγρασία. Ως καύσιμη ύλη του κλιβάνου χρησιμοποιείται άχυρο, από την κατεργασία αποφλοίωσης.

(β) το τμήμα επεξεργασίας, όπου το αναποφλοίωτο ρύζι κοσκινιζόταν (για απαλλαγή από ξένα σώματα) και μετά σε μυλόπετρα αφαιρείτο ο φλοιός του ρυζιού, χωρίς να σπάσει τον κυρίως καρπό. Στη συνέχεια ερχόταν σε διαλογέα, που το διαχώριζε από τα πίτουρα και το φλοιό, με μεγάλο κόσκινο. Το άχυρο μεταφερόταν σε άλλο χώρο, με σκοπό να χρησιμοποιηθεί ως καύσιμη ύλη στον κλίβανο του ξηραντηρίου. Το αναποφλοίωτο ρύζι διαχωριζόταν και επέστρεφε στη μυλόπετρα. Το αποφλοιωμένο ρύζι οδηγείτο σε κώνο αποξέσεως (για αφαίρεση της εξωτερικής μεμβράνης του κόκκου ρυζιού). Οι αποφλοιωμένοι κόκκοι ρυζιού πήγαιναν σε μηχάνημα στιλπνώσεως, ώστε να αφαιρεθεί ο,τιδήποτε είχε απομείνει, ώστε να καταλήξει γυμνός λευκός κόκκος ρυζιού.

(γ) το γλασάρισμα, στο τρίτο τμήμα. Ήταν η τελική επεξεργασία, ώστε το ρύζι να αντέχει πλέον στις εξωτερικές συνθήκες.

   Η παραγωγή[7] του εργοστασίου ήταν 15 τόνοι στο 24ωρο, με προοπτική αυτή να διπλασιαστεί, με τη λειτουργία όμοιων διπλών μηχανημάτων, που (στα τέλη του 1950) περίμεναν τη συναρμολόγησή τους. Όταν στη συνέχεια τέθηκαν κι αυτά τα μηχανήματα σε λειτουργία, το εργοστάσιο ήταν τελειοποιημένο. Ήταν  το μοναδικό στο είδος του που υπήρχε το 1950 στην Ελλάδα! Προπολεμικά υπήρχε ένα παρόμοιο στον Πειραιά, αλλά το 1941 πυρπολήθηκε από το βομβαρδισμό των Γερμανών. Ο δε αρχιμηχανικός του Γ. Πετρακίδης, που καταγόταν από την Ήπειρο, ήταν ο διευθυντής του εργοστασίου στη Λαμία.

   Δεν είναι γνωστή η χρονική διάρκεια που λειτούργησε το εργοστάσιο αυτό. Η συνδρομή επιπλέον στοιχείων θα επιτρέψει τη συμπλήρωση του ιστορικού αυτής της μονάδας.

    ii.        Αεριούχα ποτά, Αφοί Στεφόπουλοι - Λαμία

    Το επώνυμο Στεφόπουλος, ως εμπορική δραστηριότητα, έχει στη Λαμία ένα ιστορικό ρεκόρ. Είναι η παλαιότερη γνωστή εταιρεία - από το έτος 1865 - που ίδρυσε εργοστάσιο (ορθότερα βιοτεχνία) ποτοποιίας. Έγινε από τον Ευθύμιο Γ. Στεφόπουλο, ο οποίος καταγόταν από τη Φωκίδα (πιθανά από το Χρισσό).

   Με την είσοδο του 20ού αι., την ποτοποιία ανέλαβε πλέον ο γιός του Γεώργιος Στεφόπουλος. Σε συνεργασία, από το 1916 μέχρι το 1941, με τον επίσης εξαιρετικό ποτοποιό Νικ. Πολυμερόπουλο, κυριάρχησαν στην αγορά ποτών της Λαμίας την περίοδο του Μεσοπολέμου. Η εταιρεία τους ονομαζόταν “Ο ΖΕΥΣ”. Εκτός από οινοπνευματώδη ποτά (κρασί, κονιάκ, ούζο, ηδύποτα) παρήγαγαν και αναψυκτικά (λεμονάδες, πορτοκαλάδες, κλπ.).

   Μετά το θάνατο του Γεωργ. Στεφοπούλου (1873-1941) ανέλαβαν οι γιοί του Ευθύμιος και Σωτήριος. Ο Σωτήριος Στεφόπουλος (χημικός) είχε και οινολογικό εργαστήριο, όπου έκανε αναλύσεις και χημικό έλεγχο σε γλεύκος, οίνους, κλπ.

   Στα μεταπολεμικά χρόνια (δεκαετία του ’50) η εταιρεία Αφοι Στεφόπουλοι αποφάσισε την ίδρυση εργοστασίου[8] αεριούχων ποτών. Από το 1954 αγόρασαν από τη Γερμανία πλήρες μηχανικό συγκρότημα, που το εγκατέστησε Γερμανός τεχνίτης. Παρήγαγε λεμονάδες, πορτοκαλάδες, κλπ. με ανθρακικό. Στη μονάδα απασχολούνταν 7 εργάτριες, η δε εγκατάσταση σε γραμμή παραγωγής γέμιζε τις φιάλες και τις πωμάτιζε.

  Δεν είναι γνωστή η διάρκεια αυτής της προσπάθειας. Από τη δεκαετία του ’60, στην αγορά αναψυκτικών εισήλθαν μεγάλες αθηναϊκές μονάδες, που κυριάρχησαν στην ελληνική αγορά.

   Ελλείπουν άλλα στοιχεία.

   iii.        ΜΥΛΟΙ ΤΣΕΚΟΥΡΑ ΑΒΕΕ

   Από τις αρχές του 20ού αιώνα η οικογένεια Τσεκούρα είχε δραστηριοποιηθεί στο χώρο των δημητριακών. Μετά το 1950, ο Δημήτριος Κων. Τσεκούρας λειτούργησε νερόμυλο, στη θέση Ανάβρα που βρίσκεται εντός του σημερινού δήμου Λαμίας, στα όρια του κτήματος Αφράτης. Σ’ αυτόν επεξεργαζόταν κυρίως σιτάρι, αλλά και όλα τα δημητριακά.

   Από τον Μάρτιο του 1967, οι 4 γιοι του Δημητρίου Τσεκούρα (Κωνσταντίνος, Αθανάσιος, Ανάργυρος και Στυλιανός) ίδρυσαν ομόρρυθμη εταιρία και ενοικίασαν τον τότε μύλο[9] του Κωνσταντίνου Χ. Στεργιοπούλου.

   Το 1977 αποφάσισαν την κατασκευή ιδιόκτητων εγκαταστάσεων στο 3ο χλμ της επαρχιακής οδού Λαμίας-Δομοκού στη θέση Ταράτσα Λαμίας, όπου και συνεχίζεται η λειτουργία από το 1978 έως σήμερα.

   Στον κλάδο της αλευροποίησης η εταιρία Μύλοι Τσεκούρα ΑΒΕΕ είναι μεσαίου μεγέθους, αλλά κατέχει ένα σημαντικό κομμάτι της αγοράς στην περιοχή της Στερεάς Ελλάδος, όπως και υπολογίσιμη συμμετοχή στην πανελλήνια αγορά.

   Τη σκυτάλη σήμερα έχει αναλάβει η τρίτη και η τέταρτη γενιά, παραμένοντας μια οικογενειακή επιχείρηση. Με σχολαστικό έλεγχο στις πρώτες ύλες επιμένει στην παραγωγή ποιοτικού προϊόντος.

   iv.        Εργοστάσιο τοματοπολτού “Δ. ΝΟΜΙΚΟΣ”, στην περιοχή Δομοκού

   Στις 17 Μαΐου 1981 έγιναν τα εγκαίνια θεμελίωσης[10] του Εργοστασίου τοματοπολτού των Αφων  (Γεωργίου και Πέτρου) Νομικού[11], κοντά στο χωριό Παναγιά Δομοκού. Σχεδιάστηκε να έχει δυναμικότητα επεξεργασίας 400 τόνων τοματοπολτού ημερησίως. Στην ίδρυση της μονάδας στην περιοχή αυτή, ήταν σημαντική η συμβολή του (τότε) βουλευτή Φθιώτιδος Λεωνίδα Γαλλή.

   Η εταιρεία Δ. ΝΟΜΙΚΟΣ Α.Ε. ιδρύθηκε το 1915 στην Σαντορίνη από το Δημήτριο Νομικό και ήταν η πρώτη βιομηχανία παραγωγής προϊόντων τομάτας στα Βαλκάνια. Στις τελευταίες δεκαετίες η εταιρεία  παράγει προϊόντα τομάτας για χρήσεις: βιομηχανική, λιανική και foodservice. Κατά την επεξεργασία των προϊόντων δεν χρησιμοποιείται κανένα συντηρητικό ή τεχνητό χρώμα. Είναι εξαγωγική εταιρεία και ανήκει πλήρως στην οικογένεια Νομικού.

   Το 2003 η “Δ. ΝΟΜΙΚΟΣ Α.Ε.” απέκτησε την εταιρεία Merko Gida SanayiVe Ticaret A.S, στην Τουρκία. Αρχές του 2007 εξαγόρασε την ελληνική θυγατρική της H.J. Heinz LTD, "ΚΩΠΑΪΣ Α.Ε.".

Το εργοστάσιο ΝΟΜΙΚΟΣ του Δομοκού

   Η Δ. ΝΟΜΙΚΟΣ ΑΒΕΚ διαθέτει τρία εργοστάσια στην Κεντρική Ελλάδα : στον Αλίαρτο Βοιωτίας, στο Δομοκό Φθιώτιδας και στα Φάρσαλα. Το τελευταίο[12] εγκαινιάστηκε στις 10 Αυγούστου 2017.

   Καθεμιά μονάδα μπορεί να επεξεργαστεί 3.500 τόνους νωπής τομάτας στο 24ωρο και στη διάρκεια της εποχής (σεζόν) επεξεργάζεται 180.000 τόνους. Η παραγωγική περίοδος διαρκεί 2 μήνες (Αύγουστο και Σεπτέμβριο).

   Τα κεντρικά γραφεία της εταιρείας είναι στο Μαρούσι.

    v.        Εργοστάσιο της εταιρείας  Hellafarm στη Στυλίδα

   Η εταιρεία Hellafarm ιδρύθηκε το 1965 από το ζεύγος Λεγάκη. Η Φωτεινή Λεγάκη είναι απόγονος της οικογένειας Τερτίπη, από τη Στυλίδα. Το ζεύγος Λεγάκη είναι γεωπόνοι και ειδικοί στα φυτοφάρμακα. Για μια δεκαετία περίπου είχαν εμπορική ενασχόληση με το αντικείμενο.

Από την άσκηση “ΤΡΟΙΑ” της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας,

το έτος 2014, στο εργοστάσιο της Hellafarm, στη Στυλίδα

   Στην περιοχή Στυλίδας ίδρυσαν εργοστάσιο με το ίδιο όνομα Hellafarm και το 1973 άρχισε τη λειτουργία του. Έγινε σε έκταση 400 στρεμμάτων, η οποία ανήκει στη Φωτεινή Λεγάκη. Το εργοστάσιο απέχει από τον πλησιέστερο οικισμό 1000 μ., ώστε να μην προκαλεί όχληση. Η μόνη μυρωδιά εκπέμπεται κατά την παραγωγή της ουσίας Dimethdate. Η λειτουργία της μονάδας[13] είναι νόμιμη και χωρίς επιβάρυνση για το περιβάλλον. Διευθύνουσα Σύμβουλος της εταιρείας ήταν η Φωτεινή Λεγάκη.

   Η εταιρεία ανέπτυξε την παραγωγή γεωργικών φαρμάκων, αλλά και κτηνιατρικών. Απέκτησε σημαντική γκάμα προϊόντων, που διαθέτει στην αγορά.

   Το 2015, γιόρτασε τα 50 χρόνια της επιχείρησης, η οποία παραμένει οικογενειακή. Έχει έδρα το Μαρούσι Αττικής. Πρόεδρος του Δ.Σ. και Διευθύνων Σύμβουλος αυτής είναι τώρα ο Φοίβος Λεγάκις.

   Στις 4 Ιουλίου 2017 η εταιρεία Hellafarm παρουσίασε στη Στυλίδα (στην αίθουσα του ΟΣΚ), ένα καινοτόμο σκεύασμα κατά του δάκου (που λέγεται Surround).

   Είναι μια σημαντική μονάδα του τόπου, μιας πολύ δραστήριας και δημιουργικής εταιρείας.

   vi.        Βιομηχανία επεξεργασίας-τυποποίησης ρυζιού “Αρναουτέλης ΑΕΒΕ “

   Στην Ελλάδα, καλλιεργείται και μία από τις καλύτερες πρώτες ύλες της διατροφικής πυραμίδας, όπως είναι το ρύζι, λόγω των αλατούχων εδαφών, που έτσι συμβάλλουν στη δημιουργία τελικού προϊόντος υψηλής ποιότητας, εξαιρετικής γεύσης και διατροφικής αξίας.

   Είναι γνωστό ότι τις μεγαλύτερες ποσότητες ρυζιού στην Ελλάδα παράγουν[14] οι νομοί Θεσσαλονίκης, Πέλλας, Ημαθίας, Πιερίας και ακολουθούν οι νομοί Σερρών, Καβάλας, Φθιώτιδας και Αιτωλοακαρνανίας. Μικρές ποσότητες παράγονται στους νομούς Μεσσηνίας, Θεσπρωτίας και Άρτας.

Αντ. Αρναουτέλης

   Η εταιρεία “Αρναουτέλης ΑΕΒΕ” ιδρύθηκε το 1953 από τον Αντώνιο Ι. Αρναουτέλη (1928-2007) και από το ξεκίνημά της είχε έδρα τη Λαμία. Αντικείμενο αυτής ήταν και είναι η επεξεργασία και τυποποίηση προϊόντων ρυζιού. Τις πρώτες δεκαετίες η εταιρεία επεξεργαζόταν ρύζι, ως πρώτη ύλη, που προερχόταν κυρίως από τους ορυζώνες της Ανθήλης. Η αύξηση της παραγωγής επέβαλε την επεξεργασία επιλεγμένων ποικιλιών ρυζιού τόσο από τις εγχώριες όσο και από εισαγόμενες ποικιλίες. Η παλαιότερη φίρμα της εταιρείας ήταν “Tony’s”.

   Με την μετεγκατάσταση της μονάδας στην οδό Στυλίδος 55, σε ιδιόκτητο χώρο 22 στρεμμάτων, απέκτησε νέο μηχανολογικό εξοπλισμό και εφαρμόστηκαν σύγχρονοι μέθοδοι παραγωγής και αυστηρά ποιοτικά πρότυπα. Είναι η μόνη εταιρεία στον κλάδο της στην Ελλάδα, που εφαρμόζει στις εγκαταστάσεις της, τη διεθνώς αναγνωρισμένη μέθοδο της τροποποιημένης ατμόσφαιρας ECO₂, με την οποία, επιτυγχάνεται η οικολογική απεντόμωση (100 %) των προϊόντων της. Η χρήση τοξικών ουσιών αποφεύγεται, εφόσον είναι επιβλαβείς για την ανθρώπινη υγεία.

   Η επιχείρηση είναι αμιγώς ελληνική και οικογενειακή. Μετά το θάνατο του ιδρυτή Αντωνίου Ι. Αρναουτέλη και του αδελφού του Δημητρίου (1935-2007), την ανέλαβαν και συνεχίζουν οι κληρονόμοι και απόγονοι αυτών.

Ο λογότυπος της εταιρείας

   Η εταιρεία παράγει και διαθέτει προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας (private label), σε πολλές εταιρείες λιανικού εμπορίου στην εγχώρια αλλά και στην ξένη αγορά. Καθημερινά επεξεργάζεται και τυποποιεί όλες τις Ελληνικές ποικιλίες ρυζιού και τα υποπροϊόντα τους : Γλασσέ, Νυχάκι, Καρολίνα, Parboiled, Καστανό. Επίσης, διαθέτει και ποικιλίες εισαγωγής όπως το Basmati και το Jasmine. Επιλέγει άριστες πρώτες ύλες στις ποικιλίες που επεξεργάζεται, για να εγγυηθεί άριστο, ασφαλές και ποιοτικό τελικό προϊόν ρυζιού.

   Η εταιρεία “Αρναουτέλης ΑΕΒΕ” διαθέτει  ένα σύγχρονο συσκευαστήριο στις εγκαταστάσεις της, με γραμμές παραγωγής τελευταίας τεχνολογίας. Έτσι  έχει τη δυνατότητα - σύμφωνα με τις ανάγκες του πελάτη - να πραγματοποιεί διαφόρους τύπους συσκευασίας είτε για λιανική πώληση, είτε για επαγγελματική χρήση. Επιπλέον, έχει τη δυνατότητα διάθεσης χύμα προϊόντων σε big bags.

   Τα κεντρικά γραφεία και το εργοστάσιο είναι στην οδό Στυλίδος 55, στη Λαμία. Τα γραφεία Αθηνών είναι στη Μεταμόρφωση Αττικής.

  vii.        Κλωστοϋφαντουργεία – Κλωστήρια  (Αφοί Ακρίδα ΑΕ) - Κοινωνικό έργο

    Από το 1953 ιδρύθηκε στην Αθήνα από τους αδελφούς Αθανάσιο (1924-;) και Γεώργιο Ακρίδα εταιρεία, με αντικείμενο την επεξεργασία υφασμάτων (με τυπωτήριο, βαφείο και φινιριστήριο).

Αθανάσιος Ακρίδας

   Το 1975, η εταιρεία των Αφών Ακρίδα, δημιούργησε σύγχρονο υφαντήριο με όλα τα συστήματα υποστήριξης και ξεκίνησε την παραγωγή υφασμάτων. Το εργοστάσιο έγινε στην Ε.Ο  Αθηνών-Λαμίας, στο ύψος της Μεταμορφώσεως, με την επωνυμία «Α.Ε. Αφοί Δ. Ακρίδα Κλωστοϋφαντουργία - Κλωστήρια». Υπάρχει μέχρι σήμερα.

   Το 1987 η εταιρία των Αφών Ακρίδα κέρδισε σημαντικό βραβείο εξαγωγών από το ΕΒΕ Αθηνών. Ήταν μια επιβράβευση για το μεγάλο όγκο των εξαγωγών αυτής.

   Από τις αρχές της δεκαετίας του ’80 οι Αφοί Δ. Ακρίδα (Αθανάσιος[15] και Γεώργιος) ίδρυσαν και λειτούργησαν (από το 1983)  το πρώτο κλωστήριο υφασμάτων στην κωμόπολη Σπερχειάδα της Φθιώτιδας. Ολοκληρώνοντας την πλήρη καθετοποίηση της παραγωγής έδωσαν νέα πνοή στην περιοχή αυτή.

   Το έτος 1990 η δραστήρια εταιρεία των Αφών Ακρίδα δημιούργησε νέα μονάδα κλωστηρίου παραγωγής νημάτων πεννιέ.

   Με την είσοδο του 21ου αιώνα, η εταιρεία Αφοί Ακρίδα ΑΕ διαθέτει ιδιότητες εγκαταστάσεις στην Αθήνα, για τη διοίκηση, το σχεδιασμό προϊόντων, την εμπορία και αποθήκες. Εμπορικά σήματα της εταιρίας είναι : “Das home” & “Das baby” (λευκά είδη) και “Das awning” (τεντόπανα). Η διάθεση των προϊόντων της καλύπτει Ελλάδα, Κύπρο, Αλβανία και Βουλγαρία.

Το κτίριο του Γηροκομείου ΑΚΡΙΔΑ, στη Σπερχειάδα

   Το κοινωνικό έργο του Αθανασίου Ακρίδα είναι πολύ σημαντικό. Το Συνεδριακό Κέντρο της πόλης  και το νέο Δημαρχείο χτίστηκαν με δαπάνες του. Επίσης ίδρυσε το «Μουσείο Ιστορίας και Λαογραφίας».

   Μετά από σημαντική δωρεά του, κατασκευάστηκε στη Σπερχειάδα το “Γηροκομείον Σπερχειάδος, Μέριμνα Γήρατος Αθανάσιος και Μαίρη Ακρίδα”. Εγκαινιάστηκε στις 3 Ιουνίου 2004 από τον τότε Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χριστόδουλο Παρασκευαΐδη (1939-2008). Διαθέτει και παρεκκλήσιο του Αγίου Αθανασίου. Έχει τη δυνατότητα φιλοξενίας 20 γερόντων.

viii.        Σωληνουργία Λαμίας “ΣΩΛΑΜ”

   Η άδεια εγκατάστασης[16] του εργοστασίου σωληνουργίας με το λογότυπο “ΣΩΛΑΜ”, δόθηκε το Νοέμβριο του 1973, από τον τότε υφυπουργό-περιφερειακό Διοικητή Κεντρικής Ελλάδος Χρ. Μίχαλο. Το εργοστάσιο της Ε.Π.Ε. “ΣΩΛΑΜ” κατασκευάστηκε στο 5ο χλμ. της επαρχιακής οδού Λαμίας-Στυλίδας. Η αξία των μηχανολογικών εγκαταστάσεων αυτού ανήλθε σε 3.500.000 δρχ.

 

(Η φωτογραφία ελήφθη από την ιστοσελίδα http://bmkmetal.gr)

   Η μονάδα λειτούργησε με σημαντική παραγωγή στα 40 και πλέον χρόνια που παρήλθαν. Η οικονομική κρίση της χώρας είχε σημαντικές επιπτώσεις στον κλάδο. Παρά ταύτα στις αρχές της δεκαετίας 2010 κατασκευάστηκε νέο βιομηχανικό κτίριο της εταιρείας στη βόρεια πλευρά της οδού Λαμίας-Στυλίδας, από την BMK  METAL, της «ΚΟΝΤΟΓΕΩΡΓΟΣ & ΣΙΑ Ε.Π.Ε.».

  Ελλείπουν άλλα στοιχεία.

Η συνέχεια στο Β’ μέρος

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

---

[1] Η “ATLAS TAPES - ΛΑΝΤΖΗΣ  Π. ΑΒΕΕ” είναι  βιομηχανία συγκολλητικών - αυτοκόλλητων ταινιών. Το εργοστάσιο βρίσκεται στην Αταλάντη (στη θέση Αγκορτσιά), στο 3ο χλ.  της επαρχιακής οδού Αταλάντης – Σκάλας.

[2] Ήταν νέα βιομηχανία,  που κτιζόταν στα μέσα της δεκαετίας 1990-2000 (δηλ. την περίοδο που έγινε η έρευνα αυτή).

[3] χυλοπίτες, τραχανάς, κλπ.

[4] Ήταν τότε εκτός λειτουργίας.

[5] εφ. “ΛΑΜΙΑΚΟΣ ΤΥΠΟΣ”, φ. 21046, σ. 10-11, Τετάρτη 17 Φεβ. 2016, Λαμία. Επίσης, με τον τίτλο “Μεταλλεύματα νικελίου στην Ελλάδα και ΛΑΡΚΟ (Ο ορυκτός πλούτος της Λοκρίδας)” έχει αναρτηθεί στο www.amfictyon.blogspot.gr., από τις 20 Φεβ. 2016.

[6] εφ. ΕΘΝΙΚΟΣ ΑΓΩΝ, σ. 1, 16-11-1950, Λαμία.

[7] εφ. ΕΘΝΙΚΟΣ ΑΓΩΝ, σ. 1, 19-11-1950, Λαμία.

[8] εφ. “Εθνικός Αγών”, 7-6-1956, σ.1, Λαμία.

[9] Παλιός μύλος από το 1907. Τη δεκαετία του ’30 ο κυλινδρόμυλος διέθετε 5 κυλίνδρους, με παραγωγή 20 τόνων άλευρα σε 2 βάρδιες (16ωρο). Βρισκόταν βόρεια της οδού Παπαφλέσσα, μέσα στην πόλη της Λαμίας.

[10] εφ. ΕΘΝΙΚΟΣ ΑΓΩΝ, σ. 1, 7-6-1981, Λαμία.

[11] Κατάγονται από τη Σαντορίνη. Παράλληλα είναι και εφοπλιστές.

[12] Η ίδρυση και λειτουργία του προφανώς έγινε για να είναι κοντά στον τόπο παραγωγής της τομάτας. Η μικρή απόσταση από το εργοστάσιο του Δομοκού, ίσως το αποδυναμώνει. Ελπίζω να μη συμβεί κάτι τέτοιο.

[13] εφ. ΕΘΝΙΚΟΣ ΑΓΩΝ, σ. 1, 7-10-1976, Λαμία.

[14] Η σπορά του ρυζιού ξεκινά τους μήνες Απρίλιο, Μάιο. Η συγκομιδή αρχίζει το Σεπτέμβριο και ολοκληρώνεται στις αρχές Νοεμβρίου.

[15] Πολύ σημαντική όλα αυτά τα χρόνια ήταν η βοήθεια της συζύγου του Μαίρης Ακρίδα.

[16] εφ. ΕΘΝΙΚΟΣ ΑΓΩΝ, σελ. 4, Πέμπτη 15 Νοεμβρίου 1973, Λαμία.