Προλεγόμενα
Η Βίνιανη είναι ένα πολύ ορεινό χωριό του νομού Ευρυτανίας, σε υψόμετρο 620 μ. σε θέση απομονωμένη από τη γύρω περιοχή, ανάμεσα σε χαράδρες, ποτάμια και βουνά. Ήταν πλούσιο κεφαλοχώρι, με τα ωραία σπίτια που είχαν φτιάξει οι «Αμερικάνοι», δηλ. οι μετανάστες του χωριού στις ΗΠΑ από τα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα. Τα έφτιαξαν κτιστάδες από τα Ζαγοροχώρια. Οι άνθρωποι της Βίνιανης αγαπούσαν τον τόπο τους που ήταν κοντά σε νερά, είχαν μαγική θέα, υγιεινό κλίμα και πλούσια χώματα.
Μερικά από τα αρχοντικά των μεταναστών της Αμερικής στην Παλαιά Βίνιανη (Φωτογραφία από το Διαδίκτυο) |
Μελετώντας τους Έλληνες μετανάστες που πήγαν στην Αμερική, εδώ και αρκετά χρόνια, κατέγραψα και όσους προήλθαν από τη Βίνιανη. Η συγκέντρωση του υλικού άρχισε πριν από χρόνια και βρέθηκαν αναλυτικά στοιχεία για 94 άτομα. Η εργασία ολοκληρώθηκε τον Ιανουάριο του 2021.
Για το αποτέλεσμα αυτό χρειάστηκαν πολλές μέρες και ώρες εντατικής απασχόλησης. Με βοήθησε πολύ, μέσω του Διαδικτύου, το εξαιρετικό αμερικανικό αρχείο μετανάστευσης του νησιού Έλλις (Ellis Island). Η έρευνα απέδωσε 52 μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (κάποιοι μετανάστες έκαναν πολλαπλά ταξίδια) και τελικά ανευρέθηκαν στοιχεία για 94 άτομα. Ίσως να διέφυγαν κάποια ονόματα που δεν εντόπισα ή μπορεί να έγραψαν άλλο τόπο γέννησης και προηγούμενης διαμονής. Θυμίζω τη (συνήθη) περίπτωση που κάποιοι, τότε στις ΗΠΑ, δήλωναν ότι γεννήθηκαν ή ότι διέμεναν στη μεγαλύτερη πόλη (π.χ. Καρπενήσι, Λαμία, Πειραιά). Κάτι τέτοιο όμως, θα πρέπει να το συμπληρώσει κάποιος που ξέρει τα ντόπια επώνυμα, κι αν είναι μεγαλύτερης ηλικίας (με καλή μνήμη) ακόμα καλύτερα.
Η εργασία-μελέτη αυτή θέλει να τιμήσει τους ανθρώπους της Βίνιανης, για την τόλμη και την απόφαση να φύγουν στα ξένα (μερικοί ίσως να μην ξαναδούν τον τόπο τους), θυσιάζοντας τα καλύτερά τους χρόνια για να ζήσει η γονική οικογένεια και οι ίδιοι καλύτερα.
Μετά από έναν αιώνα, η προσπάθεια αυτή αποτείνεται στο θυμικό όσων έζησαν ή έχουν εικόνες από τα χρόνια της μετανάστευσης στην Αμερική. Είναι όμως μια αναγκαία κατάθεση μνήμης για τους νεότερους, στους οποίους και αφιερώνεται.
Κωνσταντίνος Αθαν. Μπαλωμένος
φυσικός
-----
Αυτοδιοικητικά
Οικισμός Βίνιανης
Από τις 30 Σεπτεμβρίου 1836, ο οικισμός Βίνιανης προσαρτήθηκε στο δήμο Αγραίων (με πρωτεύουσα το Κεράσοβο), του νομού Ακαρνανίας και Αιτωλίας.
Στις 31 Αυγούστου 1912, ο οικισμός αποσπάστηκε από το δήμο Αγραίων. Ιδρύθηκε κοινότητα Βίνιανης, με ομώνυμη έδρα, που υπαγόταν στον νομό Αιτωλοακαρνανίας.Από τις 22 Μαρτίου 1943, ο οικισμός αποσπάστηκε από το νομό Αιτωλοακαρνανίας και πλέον υπάγεται στο νομό Ευρυτανίας.
Η Βίνιανη κάηκε δύο φορές από τους κατακτητές (Ιταλούς και Γερμανούς). Μέσα στην Κατοχή (στις 10 Μαρτίου 1944) σχηματίστηκε στη Βίνιανη η Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης (ΠΕΕΑ), γνωστή ως “Κυβέρνηση του Βουνού”.
Από το σεισμό του 1966 η Παλαιά Βίνιανη υπέστη μεγάλες καταστροφές (κατολισθήσεις), με αποτέλεσμα να εγκαταλειφθεί από τους περισσότερους κατοίκους. Σε απόσταση 5 χλ. κτίστηκε η Νέα Βίνιανη.
Στις 4 Δεκεμβρίου 1997 (με το “Σχέδιο Καποδίστριας”), ο οικισμός αποσπάστηκε από την κοινότητα Βίνιανης και προσαρτήθηκε στον αναβαθμισμένο πλέον δήμο Βίνιανης.
Στις 7 Ιουνίου 2010 (με το “Σχέδιο Καλλικράτης”), καταργήθηκε ο δήμος Βίνιανης και ο οικισμός προσαρτήθηκε στο δήμο Αγράφων, όπου και ανήκει.
Στην απογραφή του 2011, η Παλαιά Βίνιανη είχε 3 κατοίκους, ενώ η Νέα Βίνιανη είχε 127 κατοίκους.
Ένα από τα αρχοντικά της Βίνιανης, όπου συναντήθηκαν οι Ζέρβας και Βελουχιώτης, με Άγγλους σαμποτέρ και αποφάσισαν την ανατίναξη της σιδηροδρομικής γέφυρας Γοργοποτάμου (Φωτογραφία από Διαδίκτυο) |
1. Στοιχεία για τη μετανάστευση στην Αμερική[1]
Από τους 94 μετανάστες που τελικά εντόπισε η παρούσα εργασία, οι περισσότεροι (11 άτομα) έφυγαν το έτος 1920 και άλλοι 10 έφυγαν το έτος 1906. Συνολικά έγιναν 52 μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (ομαδικά και μεμονωμένα). Βρέθηκαν 36 μετανάστες που έκαναν πολλαπλά ταξίδια (2πλά και 3πλά).
Το ποσοστό που μετανάστευσε (τα 94 άτομα) ως προς τον πληθυσμό του χωριού ήταν 25 %, που είναι πολύ μεγαλύτερο (3πλάσιο) σε σχέση με το γενικό μέσο όρο της ελληνικής μετανάστευσης (που ήταν 8%). Η περιοχή είχε μόνο κτηνοτροφία, ήταν πολύ ορεινή και δυσκόλευε πολύ τη ζωή[2] των κατοίκων της.
Οι μετανάστες ήταν άρρενες, αλλά υπήρξαν και 3 γυναίκες. Μελετώντας την ηλικιακή κατανομή συμπεραίνουμε ότι κυριάρχησαν οι μεγαλύτερες ηλικίες 31-40 ετών (με 36 άτομα). Ακολούθησαν οι παραγωγικές ηλικίες 21-30 ετών (με 25 άτομα) και μετά οι μικρότερες ηλικίες έως και 20 ετών (με 20 άτομα). Υπήρξαν και μετανάστες μεγαλύτεροι των 40 ετών. Η κατανομή σε ομάδες ηλικιών των μεταναστών της Βίνιανης, δίνεται στον παρατιθέμενο πίνακα 3.
Μικρότερες ηλικίες μεταναστών :
(α) Νάσιος Δημήτριος, ετών 12 (πήγε το 1921)
(β) Κλίτσης Παναγιώτης, ετών 15 (πήγε το 1939)(γ) Νικόπουλος Γεώργιος, ετών 15 (πήγε το 1915)
Μεγαλύτερες ηλικίες μεταναστών :
(α) Κλίτσης Ιωάννης, ετών 58 (πήγε το 1931)
(β) Νάσιος Σεραφείμ, ετών 54 (πήγε το 1928)
(γ) Νικόπουλος Σπυρίδων, ετών 50 (πήγε το 1920)(δ) Ρογκάτσος Κωνσταντίνος, ετών 48 (πήγε το 1933)
Ο μέσος όρος ηλικιών όλων των μεταναστών είναι 31 έτη! Με άλλα λόγια είναι σχετικά μεγάλος.
Οι σχετικά περισσότεροι μετανάστες της Βίνιανης ήταν έγγαμοι. Πιο συγκεκριμένα, από τους 94 μετανάστες, οι 53 ήταν έγγαμοι και οι υπόλοιποι 41 ήταν άγαμοι.
Από τις οικογένειες του χωριού, τα περισσότερα (αριθμητικά) ταξίδια των μεταναστών στην Αμερική κατέγραψαν τα επώνυμα:
Συνολικά έγιναν 52 ταξίδια, που διακίνησαν τους 94 μετανάστες της Βίνιανης. Οι περισσότεροι μετανάστες (45 άτομα) έφυγαν από το λιμάνι της Πάτρας (ποσοστό 48 %), ενώ από το λιμάνι του Πειραιά έφυγαν 29 μετανάστες. Οι υπόλοιποι έφυγαν από ξένα λιμάνια (βλ. πίνακα 5). Τα ταξίδια διαρκούσαν 2-3 εβδομάδες, ανάλογα με το πλοίο.
Η επιλογή του πλοίου δεν είχε κάποια ιδιαίτερη σημασία, εκτός από το κόστος του εισιτηρίου και την πυκνότητα των δρομολογίων. Τα ελληνόκτητα πλοία ήταν λιγότερα σε σχέση με τα ξένα. Στην προκείμενη περίπτωση οι περισσότεροι μετανάστες της Βίνιανης (52 άτομα) έφυγαν με ξένα πλοία. Με ελληνικά πλοία έφυγαν 42 άτομα.
Σε σύγκριση, τα μεμονωμένα ταξίδια ήταν πολύ περισσότερα από τα ομαδικά. Συγκεκριμένα, έγιναν 35 μεμονωμένα ταξίδια και 17 ομαδικά. Αναλυτικά στοιχεία για τα πλοία δίνονται στον Πίνακα 6, που παρατίθεται.
Φτάνοντας στο λιμάνι της Νέας Υόρκης, οι μετανάστες περνούσαν από υγειονομικό έλεγχο επάνω στο πλοίο. Μετά κατέβαιναν και μαζί με τις αποσκευές τους περίμεναν στη σειρά για την τελική καταγραφή και έλεγχο της υπηρεσίας Μετανάστευσης, στο κτίριο του Ellis Island (νησιού Έλλις), που οι Έλληνες το έλεγαν «Καστιγγάρι».
Οι άρρωστοι, όσοι είχαν κάποια καταδίκη (κλοπή ή έγκλημα), όσοι δεν είχαν συγγενείς ή φίλους στην Αμερική κι όσοι δεν είχαν λίγα χρήματα για εισιτήριο στον τόπο προορισμού, υποχρεωτικά επέστρεφαν στο πλοίο για επαναπατρισμό.
Στη Νέα Υόρκη δεν έμεναν πολύ (ήταν πολύ ακριβή πόλη). Με ένα ποσό γύρω στα 20 δολάρια, αγόραζαν το εισιτήριο και έτρωγαν κάτι στη διαδρομή μέχρι τον τόπο προορισμού.
Οι πολιτείες προορισμού που επέλεξαν οι μετανάστες της Βίνιανης φαίνονται στον Πίνακα 7. Κυριάρχησε η πολιτεία της Νέας Υόρκης, με 46 άτομα (ποσοστό 49%). Ακολούθησαν οι πολιτείες της Βιρτζίνια και της Βόρειας Καρολίνας, μετά το Τέξας και Μαίρυλαντ. Ελάχιστη προτίμηση καταγράφηκε στις πολιτείες Κεντάκυ, Νότια Καρολίνας και Πενσυλβάνια. Τα αριθμητικά στοιχεία των προορισμών φαίνονται στον παρατιθέμενο πίνακα 7.
Αναλυτικά, οι μετανάστες επέλεξαν τους επόμενους τόπους (σε παρένθεση είναι ο αριθμός μεταναστών) :
ΠΟΛΙΤΕΙΑ |
ΤΟΠΟΙ |
Νέα Υόρκη (N.Y.) |
New York (46) |
Βιρτζίνια (Va.) |
Bluefield (1), Richmond (4), Huntington (1), Danville (5), Newport News (2), Roanoke (2), |
Βόρεια Καρολίνα (N.C.) |
Goldsboro (2), Charlotte (2), Farmville (2), Winston Salem (1) |
Δυτική Βιρτζίνια (W. Va.) |
Bluefield (4), Martinsburg (1), Clarksburg (2) |
Τέξας (Tex.) |
Fort Worth (5), Palestine (1) |
Μαίρυλαντ (Md.) |
Frederick (4) |
Κεντάκυ (Ky.) |
Lexington (1), Madisonville (1) |
Νότια Καρολίνα (S.C.) |
Greenville (2) |
Πενσυλβάνια (Pa.) |
Pittsburg (1), Sayre (1) |
δ. α. |
(3) |
ΣΥΝΟΛΟ |
94 |
2. Επαγγέλματα των μεταναστών
Οι μισοί περίπου μετανάστες της Βίνιανης, δηλ. 48 άτομα δήλωσαν εργάτης (laborer, worker, workman). Εκτός αυτών όμως υπήρξαν σημαντικά επαγγέλματα, κυρίως του χώρου της εστίασης και της φιλοξενίας (ξενοδόχοι, πανδοχείς, εστιάτορες, μάγειροι, σερβιτόροι, παντοπώλες), όπως και κτηματίες, έμποροι, κλπ. Εργάστηκαν πολλά χρόνια στην Αμερική και απέκτησαν ιδιόκτητα μαγαζιά και απέκτησαν πλούτο.
Πρώτα αριθμητικά στοιχεία αυτών ακολουθούν:
2β. Ονόματα και επιλεγμένα επαγγέλματα που δήλωσαν μετανάστες της Βίνιανης
Ξενοδόχοι : Νικ. Καντερές, Γεώργ. Καροπλεσίτης, Σεραφ. Καντερές, Κωνστ. Καμπίσιος, Δημ. Μπαλάφας.
Μάγειροι : Σεραφ. Αλατάρης, Νικ. Γιαννέλος, Σωτ. Νικόπουλος, Σεραφ. Νάσιος.
Παντοπώλες : Σπ. Ρογκάτσιος, Σπυρ. Νικόπουλος, Κων. Χασιώτης.
Έμποροι : Αριστ. Κλίτσης, Κων. Μόνιας, Γεώργ. Μπακογιάννης.
Εστιάτορες : Χαρίλ. Αλατάρης, Ευάγ. Καραγεώργος, Κων. Καμπίσιος, Κων. Ρογκάτσος.
Πανδοχείς : Κώστ. Καντερές, Δημ. Καροπλεσίτης.
Υπάλληλοι : Σπ. Νικόπουλος, Τριαντ. Μπαλάφας.
Ανθοπώλης : Ιωάν. Κλίτσης
Σερβιτόρος : Κωνστ. Καροπλεσίτης.
Μηχανικός : Κων. Ρογκάτσος.
Υπηρέτης : Ιωάν. Καροπλεσίτης
Κτηματίες : Ιωάν. Αλατάρης, Δημ. Βούρβας, Σπ. Διαμαντής, Δημ. Καραγεωργόπουλος.
Μαθητές : Απ. Καροπλεσίτης, Λεων. Κλίτσης, Επαμ. Καντερές, Γεώργ. Νικόπουλος, Ξεν. Νικόπουλος, Δημ. Νάσιος.
Σπουδαστής : Χριστ. Χασιώτης.
3. Πολλαπλά ταξίδια στην Αμερική
Από το σύνολο των μεταναστών, εντοπίστηκαν 36 άτομα που έκαναν πολλαπλά ταξίδια στην Αμερική. Ο συνήθης λόγος ήταν η στράτευση για τους Βαλκανικούς πολέμους 1912-13 και μετά έφυγαν πάλι, για να παντρευτούν και να ξαναφύγουν και για να συνοδεύσουν άλλα μέλη της οικογένειας. Περισσότερα χρόνια εργάστηκαν (σε φθίνουσα σειρά) οι :
- Κωνσταντίνος Ρογκάτσος, 28 χρόνια
- Ευάγγελος Καραγεώργος, 23 χρόνια
- Κωνσταντίνος Καμπίσιος, 18 χρόνια
- Αριστείδης Κλίτσης, 16 χρόνια
- Βασίλειος Καροπλεσίτης, 14 χρόνια
- Βασίλειος Κολοκύθας, 12 χρόνια
- Παναγιώτης Μόνιας, 12 χρόνια
- Σεραφείμ Νάσιος, 12 χρόνια
- Κωνσταντίνος Καντερές, 11 χρόνια
- Γεώργιος Καροπλεσίτης, 11 χρόνια
- Δημήτριος Μπαλάφας, 10 χρόνια
- Αριστείδης Νικόπουλος, 10 χρόνια
Τα ονόματα και οι πολλαπλοί προορισμοί των μεταναστών ακολουθούν:
1. Αριστείδης Κλίτσης : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1897-1911 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1912-1914 στο Ρίτσμοντ (Richmond) της Βιρτζίνια. Το γ’ ταξίδι έγινε το 1916 στη Νέα Υόρκη.
2. Κωνσταντίνος Καμπίσιος : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1903-1912 σε τόπο της Βιρτζίνια. Το β’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1920-1929 στο Νιούπορτ Νιους της Βιρτζίνια. Το γ’ ταξίδι έγινε το 1930, πάλι στο Νιούπορτ Νιους της Βιρτζίνια.
3. Βασίλειος Κολοκύθας : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1903-1909 στο Φορτ Γουώρθ του Τέξας. Το β’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1909-1915 πάλι στον ίδιο τόπο. Το γ’ ταξίδι έγινε το 1920 πάλι στον ίδιο προορισμό.
4. Νικόλαος Γιαννέλος : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1904-1909 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1912 στη Νέα Υόρκη.
5. Ιωάννης Καροπλεσίτης : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1904-1912 στην πόλη Ρήνοκ (Roanoke) της Βιρτζίνια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1921 στο Ρήνοκ (Roanoke) της Βιρτζίνια.
6. Κωνσταντίνος Μόνιας : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο1902-1903 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1904-1911 πάλι στη Νέα Υόρκη. Το γ’ ταξίδι έγινε το 1915 με τον ίδιο προορισμό.
7. Βασίλειος Καροπλεσίτης : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1901-1903 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1906 πάλι στον ίδιο προορισμό.
8. Ιωάννης Αλατάρης : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1904-1907 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1907 πάλι στον ίδιο προορισμό.
9. Δημήτριος Καροπλεσίτης : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1904-1909 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1909 στην πόλη Μπλούφιλντ της Βιρτζίνια.
10. Απόστολος Μπαλάφας : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1903-1904 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1909 πάλι στον ίδιο προορισμό.
11. Ιωάννης Καροπλεσίτης : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1904-1908 στο Μάρτινμπουργκ της Δυτικής Βιρτζίνια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1910 πάλι στον ίδιο προορισμό.
12. Σπύρος Διαμαντής : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1902-1909 σε τόπο που δεν μας είναι γνωστός. Το β’ ταξίδι έγινε το 1910 στη Νέα Υόρκη.
13. Νικόλαος Καροπλεσίτης : Το α’ ταξίδι έγινε το 1908 στο Ρήνοκ (Roanoke) της Βιρτζίνια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1910 πάλι στον ίδιο προορισμό.
14. Κώστας Καντερές : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1903-1908 σε τόπο της Βιρτζίνια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1911 στο Ρίτσμοντ (Richmond) της Βιρτζίνια.
15. Σπύρος Ρογκάτσιος : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1904-1909 σε τόπο της Βόρειας Καρολίνας. Το β’ ταξίδι έγινε το 1911 στο Γκόλντσμπορο (Goldsboro) της Β. Καρολίνας.
16. Νικόλαος Καντερές : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1906-1911 στο Ρίτσμοντ (Richmond) της Βιρτζίνια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1912 στη Νέα Υόρκη.
17. Γεώργιος Καροπλεσίτης : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1906-1911 στο Ρήνοκ (Roanoke) της Βιρτζίνια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1912 στη Νέα Υόρκη.
18. Γεώργιος Τσολιάς : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1906-1909 στο Ρίτσμοντ (Richmond) της Βιρτζίνια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1912 πάλι στον ίδιο προορισμό.
19. Σωτήριος Νικόπουλος : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-1910 στο Κλαρκσμπουργκ της Δυτ. Βιρτζίνια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1913 πάλι στον ίδιο προορισμό.
20. Δημήτριος Καραγεωργόπουλος : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο1906-1913 σε τόπο του Κεντάκυ. Το β’ ταξίδι έγινε το 1914 στη Μάντισονβίλ του Κεντάκυ.
21. Παναγιώτης Μόνιας : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1905-1911 στην Ντάνβιλ (Danville) της Βιρτζίνια. Το β’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1914-1920 πάλι στον ίδιο προορισμό. Το γ’ ταξίδι έγινε το 1921 πάλι στο Ντάνβιλ.
22. Κωνσταντίνος Μόνιας : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1904-1911 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 στη Νέα Υόρκη.
23. Γεώργιος Καροπλεσίτης : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1901-1912 στην πόλη Μπλούφιλντ (Bluefield) της Δυτ. Βιρτζίνια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 πάλι στον ίδιο προορισμό.
24. Σεραφείμ Καντερές : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1910-1912 στο Ρίτσμοντ (Richmond) της Βιρτζίνια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 πάλι στον ίδιο προορισμό.
25. Δημήτριος Καροπλεσίτης : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο1907-1914 στην περιοχή Σάιρε (Sayre) της Πενσυλβάνια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1916 πάλι στον ίδιο προορισμό.
26. Κωνσταντίνος Καντερές : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1901-1912 στο Ρίτσμοντ (Richmond) της Βιρτζίνια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1916 πάλι στον ίδιο προορισμό.
27. Αριστείδης Νικόπουλος : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1902-1912 στην Παλαιστίνη (Palestine) του Τέξας. Το β’ ταξίδι έγινε το 1916 πάλι στον ίδιο προορισμό.
28. Κωνσταντίνος Πλακίδας : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1911-1912 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1916 πάλι στον ίδιο προορισμό.
29. Βασίλειος Καροπλεσίτης : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1901-1915 στην πόλη Μπλούφιλντ (Bluefield) της Δυτ. Βιρτζίνια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1920 στον ίδιο τόπο.
30. Δημήτριος Μπαλάφας : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1904-1914 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1920 στο Φάρμβιλ (Farmville) της Βόρ. Καρολίνας.
31. Χριστόφορος Κολοκύθας : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-1914 σε τόπο που δεν μας είναι γνωστός. Το β’ ταξίδι έγινε το 1920 στο Φορτ Γουώρθ (Fort Worth) του Τέξας.
32. Σεραφείμ Νάσιος : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1913-1919 στο Φορτ Γουώρθ του Τέξας. Το β’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1920-26 στη Νέα Υόρκη (έφερε μαζί και το γιο του Δημήτριο). Το γ’ ταξίδι έγινε το 1927 στο Φορτ Γουώρθ (Fort Worth) του Τέξας. Τον επόμενο χρόνο (1928) καταγράφηκε άλλο ένα ταξίδι με προορισμό την πόλη Φρέντερικ του Μαίρυλαντ.
33. Χαρίλαος Αλατάρης : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1921-1927 στην πόλη Λέξινγκτον του Κεντάκυ. Το β’ ταξίδι έγινε το 1928 πάλι στον ίδιο προορισμό.
34. Κωνσταντίνος Νικόπουλος : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1921-1926 στην πόλη Φρέντερικ του Μαίρυλαντ. Το β’ ταξίδι έγινε το 1928 πάλι στον ίδιο προορισμό.
35. Ευάγγελος Καραγεώργος : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-1930 στην πόλη Φρέντερικ (Frederick) του Μαίρυλαντ. Το β’ ταξίδι έγινε το 1930 πάλι στον ίδιο προορισμό. Καταγράφηκε και επόμενο ταξίδι το 1938, χωρίς άλλα στοιχεία.
36. Κωνσταντίνος Ρογκάτσος : Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1903-1931 στο Ουίνστον Σάλεμ της Βόρ. Καρολίνας. Το β’ ταξίδι έγινε το 1933 πάλι στον ίδιο προορισμό.
4. Αλφαβητικός πίνακας των μεταναστών της Βίνιανης
Από το αμερικανικό αρχείο του νησιού Έλλις (Ellis island) μέσω του Διαδικτύου (internet) βρέθηκαν οι περισσότεροι μετανάστες της Βίνιανης που έφτασαν στις Η.Π.Α. και καταγράφηκαν. Από το 1892 έως το 1924, περισσότεροι από 22 εκατομμύρια μετανάστες, επιβάτες, και μέλη πληρώματος των πλοίων ήρθαν στις ΗΠΑ μέσω του νησιού Ellis και του λιμένα της Νέας Υόρκης και έχουν καταγραφεί[3]. Τα βασικά στοιχεία των μεταναστών της Βίνιανης δίνονται συνοπτικά στον παρακάτω πίνακα (με αλφαβητική σειρά και έτσι ακριβώς, όπως τα κατέγραψαν στην Υπηρεσία Μετανάστευσης των ΗΠΑ):
α/α Ονοματεπώνυμο χρ. άφιξης ηλικία έγγαμος Πλοίο που ταξίδεψε Λιμάνι αναχώρ.
1 Αλατάρης Δημήτριος 16-11-1911 35 ναι Patris Πάτρα
2 Αλατάρης Ιωάννης 14-10-1901 30 ναι La Bretagne Χάβρη
3 Αλατάρης Ιωάννης 24-9-1907 35 ναι Moraitis Πειραιεύς
4 Αλατάρης Κων/νος 24-9-1907 28 όχι Moraitis Πειραιεύς
5 Αλατάρης Κων/νος 2-8-1909 19 όχι Martha Washington Πάτρα
6 Αλατάρης Σεραφείμ 26-12-1911 35 ναι Athinai Πειραιεύς
7 Αλατάρης Σεραφείμ Γ. 7-6-1906 19 όχι Francesca Πάτρα
8 Αλατάρης Σεραφείμ Κ. 7-6-1906 18 όχι Francesca Πάτρα
9 Αλατάρης Χαρίλαος 26-9-1928 35 ναι Presidente Wilson Πάτρα
10 Βούρβας Δημήτριος 10-11-1910 35 ναι Laura Πάτρα
11 Γιαννέλος Νικόλαος 3-7-1912 38 ναι Themistocles Πειραιεύς
12 Διαμαντής Σπύρος 10-11-1910 31 ναι Laura Πάτρα
13 Καμπίσιος Δημήτριος 11-11-1905 18 όχι Massilia Νάπολη
14 Καμπίσιος Κων/νος 22-1-1920 32 ναι Pannonia Πειραιεύς
15 Καμπίσιος Κωνσταντίνος 1-7-1930 43 ναι Saturnia Πάτρα
16 Καντερές Επαμεινώνδας 7-1-1906 16 όχι Francesca Πάτρα
17 Καντερές Κώστας 26-4-1911 29 ναι Martha Washington Πάτρα
18 Καντερές Κων/νος 23-10-1916 34 ναι Giuseppe Verdi Νάπολη
19 Καντερές Νικόλαος 20-5-1912 35 ναι Martha Washington Πάτρα
20 Καντερές Σεραφείμ 12-7-1915 40 ναι Vasilefs Constantinos Πειραιεύς
21 Καραγεώργος Ευάγγελος 26-5-1930 39 όχι Saturnia Πάτρα
22 Καραγεώργος Ευάγγελος 1938 47 ναι Normandie Χάβρη
23 Καραγεωργόπουλος Δημ. 4-3-1914 32 όχι Kaiser Franz Josef I Πάτρα
24 Καραγεωργόπουλος Ιωά. 7-6-1906 42 ναι Francesca Πάτρα
25 Καραγεωργόπουλος Νικ. 7-6-1906 17 όχι Francesca Πάτρα
26 Καραγεωργόπουλος Τρ. 18-10-1907 18 όχι Laura Πάτρα
27 Καροπλεσίτης Απόστολος 14-10-1901 16 όχι La Bretagne Χάβρη
28 Καροπλεσίτης Βασίλειος 7-6-1906 30 όχι Francesca Πάτρα
29 Καροπλεσίτης Βασίλειος 26-2-1920 45 ναι Presidente Wilson Πάτρα
30 Καροπλεσίτης Γεώργιος 10-4-1903 35 ναι Sicilia Πειραιεύς
31 Καροπλεσίτης Γεώργιος 20-5-1912 36 ναι Martha Washington Πάτρα
32 Καροπλεσίτης Γεώργιος 21-4-1915 33 ναι Themistocles Πάτρα
33 Καροπλεσίτης Γεώργιος 19-7-1932 32 ναι Olympic Χερβούργο
34 Καροπλεσίτης Δημήτριος 25-2-1909 25/35 ναι Laura Πάτρα
35 Καροπλεσίτης Δημήτριος 9-6-1910 18 όχι Patris Πειραιεύς
36 Καροπλεσίτης Δημήτριος 14-6-1916 37 ναι Vasilefs Constantinos Πειραιεύς
37 Καροπλεσίτης Ιωάννης 9-6-1910 23 όχι Patris Πειραιεύς
38 Καροπλεσίτης Ιωάννης 5-1-1921 34 όχι King Alexander Πειραιεύς
39 Καροπλεσίτης Κων/νος 29-8-1903 22 όχι Seriphos Πειραιεύς
40 Καροπλεσίτης Κώστας 6-7-1907 25 όχι Napolitan Prince Πειραιεύς
41 Καροπλεσίτης Νικόλαος 10-11-1910 37 όχι Adriatic Χερβούργο
42 Κατσέλης Ανδρέας 7-6-1906 21 όχι Francesca Πάτρα
43 Κλίτσης Αριστείδης 20-5-1912 35 όχι Martha Washington Τεργέστη
44 Κλίτσης Αριστείδης 24-9-1916 40 ναι Vasilefs Constantinos Πειραιεύς
45 Κλίτσης Ιωάννης 16-3-1915 40 ναι Athinai Πάτρα
46 Κλίτσης Ιωάννης 15-3-1931 58 ναι President Harding Χερβούργο
47 Κλίτσης Λεωνίδας 14-10-1901 16 όχι La Bretagne Χάβρη
48 Κλίτσης Παναγιώτης 31-10-1939 15 όχι Nea Hellas Πειραιεύς
49 Κολοκύθας Βασίλειος 2-8-1909 35 όχι Martha Washington Πάτρα
50 Κολοκύθας Βασίλειος 26-2-1920 45 ναι Presidente Wilson Πάτρα
51 Κολοκύθας Χριστόφορος 2-8-1909 17 όχι Martha Washington Πάτρα
52 Κολοκύθας Χριστόφορος 25-11-1920 27 ναι Megali Hellas Πειραιεύς
53 Μόνια Περσεφόνη Π. 1-4-1921 25 ναι Megali Hellas Πειραιεύς
54 Μόνιας Δημήτριος 20-6-1904 22 όχι Gallia Νάπολη
55 Μόνιας Κων/νος 28-10-1902 20 όχι La Gascogne Χάβρη
56 Μόνιας Κων/νος 16-3-1915 33 όχι Athinai Πάτρα
57 Μόνιας Παναγιώτης 27-4-1914 27 όχι Martha Washington Πάτρα
58 Μόνιας Παναγιώτης 1-4-1921 35 ναι Megali Hellas Πειραιεύς
59 Μπακογιάννης Αλέξ. 7-6-1906 19 όχι Francesca Πάτρα
60 Μπακογιάννης Γεώργιος 16-3-1915 32 ναι Athinai Πάτρα
61 Μπακογιάννης Ιωάννης 27-4-1914 18 όχι Martha Washington Πάτρα
62 Μπαλάφα Θεοδώρα 22-4-1920 38 ναι Megali Hellas Πειραιεύς
63 Μπαλάφας Απόστολος 17-9-1909 23 όχι Martha Washington Πάτρα
64 Μπαλάφας Δημήτριος 22-4-1920 31 ναι Megali Hellas Πειραιεύς
65 Μπαλάφας Επαμεινώνδ. 4-11-1937 44 ναι Lafayette Χάβρη
66 Μπαλάφας Τριαντάφυλ. 22-4-1920 31 ναι Megali Hellas Πειραιεύς
67 Νάσιος Δημήτριος 20-1-1921 12 όχι Megali Hellas Πειραιεύς
68 Νάσιος Σεραφείμ 20-1-1921 47 ναι Megali Hellas Πειραιεύς
69 Νάσιος Σεραφείμ 29-5-1927 53 ναι Byron Πειραιεύς
70 Νάσιος Σεραφείμ 26-9-1928 54 ναι Presidente Wilson Πάτρα
71 Νικόπουλος Αριστείδης 23-10-1916 32 ναι Giuseppe Verdi Νάπολη
72 Νικόπουλος Γεώργιος 26-4-1911 38 ναι Martha Washington Πάτρα
73 Νικόπουλος Γεώργιος 16-3-1915 15 όχι Athinai Πάτρα
74 Νικόπουλος Δημήτριος 9-6-1910 25 ναι Patris Πειραιεύς
75 Νικόπουλος Κων/νος 20-1-1921 28 ναι Megali Hellas Πειραιεύς
76 Νικόπουλος Κων/νος 26-9-1928 34 ναι Presidente Wilson Πάτρα
77 Νικόπουλος Ξενοφών 16-3-1915 16 όχι Athinai Πάτρα
78 Νικόπουλος Σεραφείμ 24-9-1907 26 όχι Moraitis Πειραιεύς
79 Νικόπουλος Σπυρίδων 22-4-1920 50 ναι Megali Hellas Πειραιεύς
80 Νικόπουλος Σπύρος 25-11-1898 28 όχι La Normandie Χάβρη
81 Νικόπουλος Σωτήριος 20-6-1904 30 όχι Gallia Νάπολη
82 Νικόπουλος Σωτήριος 21-11-1913 38 ναι Barbarossa Νάπολη
83 Νικοπούλου Φωτεινή 26-2-1920 28 ναι Presidente Wilson Πάτρα
84 Πλακίδας Κων/νος 16-1-1917 45 ναι Dante Alighieri Νάπολη
85 Ρογκάτσιος Σπύρος 26-4-1911 28 ναι Martha Washington Πάτρα
86 Ρογκάτσος Κωνσταντίνος 14-11-1903 21 όχι La Savoie Χάβρη
87 Ρογκάτσος Κωνσταντίνος 3-11-1933 48 ναι Vulcania Πάτρα
88 Σινικόπουλος Ιωάννης 7-6-1906 23 όχι Francesca Πάτρα
89 Τασιός Χρήστος 26-2-1920 17 όχι Presidente Wilson Πάτρα
90 Τσολιάς Γεώργιος 7-6-1906 28 ναι Francesca Πάτρα
91 Τσολιάς Γεώργιος 20-5-1912 35 ναι Martha Washington Πάτρα
92 Τσολιάς Κων/νος 30-10-1905 25 ναι La Gascogne Χάβρη
93 Χασιώτης Κων/νος 22-4-1920 28 ναι Megali Hellas Πειραιεύς
94 Χασιώτης Χριστόφορος 26-2-1911 18 όχι Athiνai Πάτρα
-------
Χρονικό μετανάστευσης από τη Βίνιανη Ευρυτανίας
1. Οι πρωτοπόροι μετανάστες από το τέλος του 19ου αι.
Ο άνθρωπος που τόλμησε πρώτος το μεγάλο ταξίδι προς την Αμερική ήταν ο Αριστείδης Κλίτσης. Σε ηλικία 20 ετών, έφυγε το 1897 με προορισμό τη Νέα Υόρκη. Εκεί εργάστηκε 14 χρόνια, μέχρι το 1911, που επέστρεψε στη Βίνιανη. Παντρεύτηκε και το 1912 έφυγε πάλι.
Το επόμενο έτος 1898, τον ακολούθησε ο Σπύρος Νικόπουλος. Από την Ελλάδα έφυγε με ξένο πλοίο μέχρι το γαλλικό λιμάνι της Χάβρης. Από εκεί, στις 12 Νοεμβρίου 1898 αναχώρησε με το γαλλικό πλοίο “La Normandie” και στις 25 Νοεμβρίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν τότε 28 ετών. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν υπάλληλος (clerk). Ως τόπο προηγούμενης διαμονής γράφτηκε Πειραιάς. Με 60 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στο Σικάγο, όπου ήταν ένας ξάδερφός του (δεν γράφτηκε το όνομά του).
2. Η συνέχεια στις αρχές του 20ού αι. (1900-1902)
Ακριβώς στην είσοδο του νέου αιώνα, το έτος 1900, πήγε στην Αμερική ο Σεραφείμ Αλατάρης. Ήταν 24 ετών και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη ως μάγειρος, μέχρι το 1906 που επέστρεψε. Το 1911 έκανε δεύτερο ταξίδι στην Αμερική (και παντρεμένος).
Ακολούθησε μια τριμελής ομάδα από τη Βίνιανη το 1901, που περιλάμβανε τους : Ιωάν. Αλατάρη, Απ. Καροπλεσίτη και Λεων. Κλίτση. Από την Ελλάδα πήγε με πλοίο μέχρι το γαλλικό λιμάνι της Χάβρης, απ’ όπου στις 5 Οκτωβρίου 1901 επιβιβάστηκαν στο πλοίο “La Bretagne” και στις 14 Οκτωβρίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Από τα περιορισμένα στοιχεία του αρχείου γνωρίζουμε ότι :
· Ο Ιωάννης Αλατάρης ήταν 30 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν αγρότης-κτηματίας (farmer). Αναζητούσε δουλειά, με 12 $ μαζί του στην Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Αριστείδη Κλίτση.
· Ο Απόστολος Καροπλεσίτης ήταν 16 ετών. Γράφτηκε ως μαθητής (scholar). Με 10 $ στην τσέπη, πήγαινε στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Αριστείδης Κλίτσης.
· Ο Λεωνίδας Κλίτσης ήταν 16 ετών. Γράφτηκε ως μαθητής (scholar). Προορισμός του (με 18 $) ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Αριστείδη Κλίτση.
Το ίδιο έτος (1901) έχουμε την αναχώρηση του Γεωργίου Καροπλεσίτη. Ήταν 19 ετών και εργάστηκε 11 χρόνια στην πόλη Μπλούφιλντ (Bluefield) της Δυτ. Βιρτζίνια, μέχρι το 1912 που επέστρεψε. Το 1915 έκανε και δεύτερο ταξίδι.
Μία μεμονωμένη αναχώρηση το 1902 έγινε από τον Κωνσταντίνο Μόνια. Κι αυτός από την Ελλάδα ταξίδεψε με πλοίο μέχρι το γαλλικό λιμάνι της Χάβρης, απ’ όπου στις 18 Οκτωβρίου 1902 έφυγε με το πλοίο “La Gascogne” και στις 28 Οκτωβρίου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν 20 ετών. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν υπάλληλος (clerk). Αναζητούσε δουλειά, με μόλις 7 $ μαζί του στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Ν. Καροπλεσίτη.
Το ίδιο έτος (1902) πήγαν στην Αμερική : (i) Ο Σπύρος Διαμαντής σε ηλικία 23 ετών, με προορισμό τη Νέα Υόρκη, όπου εργάστηκε 7 χρόνια, μέχρι το 1909 που επέστρεψε. Το 1910 ξαναπήγε, αλλά παντρεμένος. (ii) Ο Αριστείδης Νικόπουλος σε ηλικία 18 ετών, με τελικό τόπο το Τέξας, όπου εργάστηκε 10 χρόνια. Το 1912 επέστρεψε, αλλά το 1916 ξανάφυγε.
3. Τρεις μεμονωμένες αναχωρήσεις στο 1903
Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1903 έγινε από το Γεώργιο Καροπλεσίτη. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 17 Μαρτίου 1903 ταξίδεψε με το πλοίο “Sicilia” και στις 10 Απριλίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν 35 ετών και παντρεμένος. Με 10 για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Σόλων Βλαστός.
Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1903 έγινε από τον Κωνσταντίνο Καροπλεσίτη. Από το λιμάνι του Πειραιά, πήρε το πλοίο “Seriphos” και στις 29 Αυγούστου 1903 αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν 22 ετών. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν σερβιτόρος (waiter). Αναζητούσε δουλειά, με 30 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Δ. Καροπλεσίτη.
Η τρίτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1903 έγινε από τον Κωνσταντίνο Ρογκάτσο. Στις 7 Νοεμβρίου 1903 ταξίδεψε από το λιμάνι της Χάβρης με το πλοίο “La Savoie” και στις 14 Νοεμβρίου αφίχθηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 21 ετών. Δήλωσε μηχανικός (mechanist). Προορισμός του (με 8 $ μαζί του) για δουλειά η Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Ανδ. Κλίτση.
Επιπλέον αυτών, εντοπίστηκαν κι άλλες τρεις μεμονωμένες αναχωρήσεις. Πιο συγκεκριμένα:
(i) Ο Κώστας Καντερές, σε ηλικία 18 ετών πήγε και εργάστηκε στη Βιρτζίνια, μέχρι το 1908 που επέστρεψε. Το 1911 αφού παντρεύτηκε έκανε και δεύτερο ταξίδι.
(ii) Ο Απόστολος Μπαλάφας, σε ηλικία 17 ετών πήγε και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη μέχρι το 1904, που επέστρεψε. Το 1909 έκανε και δεύτερο ταξίδι.
(iii) Ο Κωνσταντίνος Καμπίσιος πήγε σε ηλικία 15 ετών και εργάστηκε 9 χρόνια στη Βιρτζίνια. Το 1912 επέστρεψε. Έμεινε στη Βίνιανη 8 χρόνια, παντρεύτηκε και το 1920 έφυγε πάλι για τη Βιρτζίνια, όπου έμεινε άλλα 9 χρόνια, μέχρι το 1929 που επέστρεψε. Το 1930 όμως έκανε κι άλλο ταξίδι.
(iv) Ο Βασίλειος Κολοκύθας, σε ηλικία 28 ετών πήγε στην Αμερική και εργάστηκε σε τόπο του Τέξας. Επέστρεψε και το 1909 έκανε δεύτερο ταξίδι για 6 χρόνια, μέχρι το 1915 που επέστρεψε. Το 1920 έκανε και τρίτο ταξίδι.
4. Ελάχιστοι μετανάστες στα έτη 1904 και 1905
Στη διάρκεια του 1904 έγινε μία μόνο ομαδική αναχώρηση, ενώ στο επόμενο έτος έγιναν τρεις μεμονωμένες αναχωρήσεις. Αναλυτικά :
Η ομαδική αναχώρηση στο 1904 έγινε από δύο άτομα, τους: Δημ. Μόνια και Σωτ. Νικόπουλο. Από την Ελλάδα πήγαν με πλοίο μέχρι το ιταλικό λιμάνι της Νάπολης, απ’ όπου στις 2 Ιουνίου 1904 ανέβηκαν στο πλοίο “Gallia” και στις 20 Ιουνίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Το υπάρχον αρχειακό υλικό μας πληροφορεί ακόμη ότι :
· Ο Δημήτριος Μόνιας ήταν 22 ετών. Με 15 $ στην τσέπη, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδελφό του Γεώργιο Μόνια.
· Ο Σωτήριος Νικόπουλος ήταν 30 ετών. Ως τόπο προηγούμενης διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Προορισμός του (με 10 $) για δουλειά ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Βασίλειος Κολοκύθας[4].
Το ίδιο έτος (1904) πραγματοποιήθηκαν άλλες 5 αναχωρήσεις από τους : Νικ. Γιαννέλο, Ιωάν. Καροπλεσίτη, Κων. Μόνια, Δημ. Μπαλάφα και Σπ. Ρογκάτσιο. Ξέρουμε ότι:
· Ο Νικόλαος Γιαννέλος ήταν 30 ετών και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη, μέχρι το 1909, που επέστρεψε. Το 1912 έκανε δεύτερο ταξίδι.
· Ο Ιωάννης Καροπλεσίτης ήταν 15 ετών. Πήγε και εργάστηκε 8 χρόνια στην πόλη Ρήνοκ (Roanoke) της Βιρτζίνια, μέχρι το 1912 που επέστρεψε. Το 1920 έφυγε πάλι.
· Ο Κωνσταντίνος Μόνιας ήταν 22 ετών. Πρωτοπήγε το 1902 στη Νέα Υόρκη, αλλά το 1903 επέστρεψε. Το 1904 έκανε δεύτερο ταξίδι και εργάστηκε μέχρι το 1911, που επέστρεψε. Το 1915 έκανε και τρίτο ταξίδι.
· Ο Δημήτριος Μπαλάφας ήταν τότε 15 ετών. Πήγε στη Νέα Υόρκη και εργάστηκε 10 χρόνια, μέχρι το 1914 που επέστρεψε. Παντρεύτηκε και το 1920 ξαναπήγε στην Αμερική (στη Βόρ. Καρολίνα).
· Ο Σπύρος Ρογκάτσιος ήταν 21 ετών. Πήγε στη Βόρ. Καρολίνα και εργάστηκε 5 χρόνια, μέχρι το 1909 που επέστρεψε. Παντρεύτηκε και το 1911 έκανε δεύτερο ταξίδι.
Το έτος 1905 έγιναν τρεις μεμονωμένες αναχωρήσεις από τους Παν. Μόνια, Κων. Τσολιά και Δημ. Καμπίσιο. Συγκεκριμένα :
Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1905 από τον Παναγιώτη Μόνια. Σε ηλικία 18 ετών πήγε στην Αμερική, με προορισμό την πόλη Ντάνβιλ (Danville) της Βιρτζίνια, όπου εργάστηκε 6 χρόνια και το 1911 επέστρεψε στην Ελλάδα. Το 1914 έκανε δεύτερο ταξίδι πάλι στον ίδιο προορισμό και εργάστηκε πάλι 6 χρόνια, μέχρι το 1920 που επέστρεψε πάλι. Αρχές του 1921 έκανε και τρίτο ταξίδι.
Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1905 από τον Κωνσταντίνο Τσολιά. Ταξίδεψε από την Ελλάδα με πλοίο μέχρι το γαλλικό λιμάνι της Χάβρης, απ’ όπου στις 21 Οκτωβρίου 1905 έφυγε με το πλοίο “La Gascogne” και στις 30 Οκτωβρίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν 25 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στο θείο του Ανδρέα Κλίτση.
Η τρίτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1905 από το Δημήτριο Καμπίσιο. Με πλοίο έφτασε από την Ελλάδα στο ιταλικό λιμάνι της Νάπολης, απ’ όπου στις 24 Οκτωβρίου ανέβηκε στο πλοίο “Massilia” και στις 11 Νοεμβρίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν 18 ετών. Ως τόπο διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Αναζητούσε δουλειά, με 10 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ένας κουνιάδος[5] του.
5. Μεγάλη φυγή μεταναστών σε ένα ταξίδι το 1906
Η ομαδική αναχώρηση του 1906 ήταν η μεγαλύτερη σε αριθμό μεταναστών της Βίνιανης. Αριθμούσε δέκα άτομα! Αυτά ήταν οι : Επαμ. Καντερές, Σερ. Γ. Αλατάρης, Σερ. Κ. Αλατάρης, Ιωάν. Καραγεωργόπουλος, Νικ. Καραγεωργόπουλος, Βασ. Καροπλεσίτης, Ανδ. Κατσέλης, Αλ. Μπακογιάννης, Ιωάν. Σινικόπουλος και Γεώρ. Τσολιάς. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 21 Μαΐου 1906 επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Francesca” και στις 7 Ιουνίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Τα διαθέσιμα στοιχεία του αρχείου μας αναφέρουν γι’ αυτούς ότι :
· Ο Επαμεινώνδας Καντερές ήταν 16 ετών. Αρχικά γράφτηκε ως μαθητής (scholar), αλλά μετά γράφτηκε εργάτης (laborer). Με 10 $ μαζί του και συνοδευόμενος από έναν θείο του, πήγαινε στη Νέα Υόρκη για να συναντήσει τον πατέρα του Σεραφείμ Καντερέ.
· Ο Σεραφείμ Γ. Αλατάρης ήταν 19 ετών. Με 12 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέας Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Σπύρος Διαμαντής[6].
· Ο Σεραφείμ Κ. Αλατάρης ήταν 18 ετών. Προορισμός του για δουλειά (με 12 $) ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στον αδελφό του Δημήτριο Αλατάρη.
· Ο Ιωάννης Καραγεωργόπουλος ήταν 42 ετών και παντρεμένος. Με 30 $ για τα πρώτα του αναγκαία έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Ανδρέας Κλίτσης.
· Ο Νικόλαος Καραγεωργόπουλος ήταν 17 ετών. Κι αυτός αναζητούσε δουλειά, με 10 $ μαζί του, μαζί με τον πατέρα του Ιωάννη στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο θείος του Ανδρ. Κλίτσης.
· Ο Βασίλειος Καροπλεσίτης ήταν 30 ετών. Δήλωσε μάγειρος (cook). Ως τόπο διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Προορισμός του (με 20 $) για δουλειά ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Ιωάννη Καροπλεσίτη. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Βασίλειος Καροπλεσίτης την περίοδο 1901-1903 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.
· Ο Ανδρέας Κατσέλης ήταν 21 ετών και αναλφάβητος. Με 10 στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Θεόδωρο Αβραμίτη.
· Ο Αλέξανδρος Κ. Μπακογιάννης ήταν 19 ετών και αναλφάβητος. Προορισμός του (με 10 $) για δουλειά ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Σεραφείμ Κλίτσης.
· Ο Ιωάννης Σινικόπουλος ήταν 23 ετών και αναλφάβητος. Με 12 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Δημήτριο Νικόπουλο[7].
· Ο Γεώργιος Κ. Τσολιάς ήταν 28 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Αναζητούσε δουλειά, με 10 $ μαζί του στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Κωνσταντίνος Καντερές[8].
6. Δύο ολιγομελείς αναχωρήσεις στο 1907
Στη διάρκεια του έτους έγιναν μία ομαδική και δύο μεμονωμένες αναχωρήσεις. Έτσι :
Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1907 έγινε από τον Κώστα Καροπλεσίτη. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 15 Ιουλίου έφυγε με το πλοίο “Napolitan Prince” και στις 6 Ιουλίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν 25 ετών. Ως τόπο γέννησης και διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Προορισμός του για δουλειά (με 24 $) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφό του Λεωνίδας Παπαϊωάννου.
Η ομαδική αναχώρηση στο 1907 περιλάμβανε τρία άτομα, τους : Ιωάν. Αλατάρη, Κων. Αλατάρη και Σερ. Νικόπουλο. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 2 Σεπτεμβρίου 1907 ανέβηκαν στο ελληνόκτητο πλοίο “Moratitis” και στις 24 Σεπτεμβρίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Από το αρχειακό υλικό έχουμε και τα παρακάτω στοιχεία για τους μετανάστες αυτούς :
· Ο Ιωάννης Αλατάρης ήταν 35 ετών και παντρεμένος. Με 15 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Σεραφείμ Κλίτση. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Ιωάννης Αλατάρης το 1904 και εργάστηκε 3 χρόνια πάλι στη Νέα Υόρκη.
· Ο Κωνσταντίνος Αλατάρης ήταν 28 ετών. Προορισμός του (με 15 $) για δουλειά ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Δημήτριο Αλατάρη.
· Ο Σεραφείμ Νικόπουλος ήταν 26 ετών. Με 10 $ για τα πρώτα αναγκαία έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Σεραφείμ Τριαντογιάννης[9].
Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1907 έγινε από τον Τρύφωνα Καραγεωργόπουλο. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 30 Σεπτεμβρίου ταξίδεψε με το πλοίο “Laura” και στις 18 Οκτωβρίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν τότε 18 ετών. Ως τόπο γέννησης και διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Η μητέρα του στο χωριό λεγόταν Πηνελόπη. Με 10 $ για τα πρώτα έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Σπύρο Καραγεωργόπουλο.
7. Μικρή αύξηση μεταναστών στο 1909
Στη διάρκεια του έτους έγιναν τρεις αναχωρήσεις (1 ομαδική και 2 από μεμονωμένους) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 5 άνθρωποι της Βίνιανης. Πιο συγκεκριμένα :
Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1909 έγινε από το Δημήτριο Καροπλεσίτη. Στις 3 Φεβρουαρίου, από το λιμάνι της Πάτρας έφυγε με το πλοίο “Laura” και στις 25 Φεβρουαρίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν 35 ετών[10] και παντρεμένος. Δήλωσε πανδοχέας (Inn keeper). Η γυναίκα του στη Βίνιανη λεγόταν Αθηνά. Πήγαινε στην πόλη Μπλούφιλντ (Bluefield) της Βιρτζίνια, με 15 $ μαζί του, όπου ήταν και ο αδερφός[11] του. Αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι του Δημητρίου Καροπλεσίτη στις ΗΠΑ. Πρωτοπήγε την περίοδο 1904-1909 με προορισμό τη Νέα Υόρκη.
Η ομαδική αναχώρηση στο 1909 αριθμούσε τρία άτομα, τους : Κων. Αλατάρη, Βασ. Κολοκύθα και Χριστ. Κολοκύθα. Στα μέσα Ιουλίου, από το λιμάνι της Πάτρας, επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Martha Washington” και στις 2 Αυγούστου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Τα περιορισμένα στοιχεία του αρχείου μας γνωρίζουν ότι :
· Ο Κωνσταντίνος Αλατάρης ήταν 19 ετών. Άλλα στοιχεία ελλείπουν (από πρόβλημα του αρχείου).
· Ο Βασίλειος Κολοκύθας ήταν 35 ετών και παντρεμένος. Άλλα στοιχεία ελλείπουν.
· Ο Χριστόφορος Κολοκύθας ήταν 17 ετών. Άλλα στοιχεία ελλείπουν.
Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1909 έγινε από τον Απόστολο Μπαλάφα. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 4 Σεπτεμβρίου ταξίδεψε με το πλοίο “Martha Washington” και στις 17 Σεπτεμβρίου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν 23 ετών. Η μητέρα του στο χωριό λεγόταν Αρχόντω. Αναζητούσε δουλειά, με 24 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδελφό του Επαμεινώνδα Μπαλάφα. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Απόστολος Μπαλάφας την περίοδο 1903-1904 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.
8. Λίγοι μετανάστες στο 1910
Στη διάρκεια του έτους έγιναν τρεις αναχωρήσεις (2 ομαδικές και 1 από μεμονωμένο) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 6 άνθρωποι της Βίνιανης. Αναλυτικά:
Η πρώτη ομαδική αναχώρηση στο 1910 έγινε από τρία άτομα, τους Ιωάν. Καροπλεσίτη, Δημ. Καροπλεσίτη και Δημ. Νικόπουλο. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 22 Μαΐου ταξίδεψαν με το ελληνόκτητο πλοίο “Patris” και στις 9 Ιουνίου αφίχθηκαν στην Αμερική. Τα υπάρχοντα στοιχεία του αρχείου μας αναφέρουν ότι:
· Ο Ιωάννης Καροπλεσίτης ήταν 23 ετών. Ως τόπο γέννησης και διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Ως πλησιέστερο συγγενή του στην πατρίδα δήλωσε τον αδερφό του Βασίλειο Καροπλεσίτη. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του, στην τοποθεσία Μάρτινμπουργκ (Martinburg) της Δυτ. Βιρτζίνια, όπου ήταν ο αδερφός του Κ. Καροπλεσίτης. Αυτό ήταν δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ για τον Ιωάννη Καροπλεσίτη. Ξαναπήγε την περίοδο 1904-1908 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο τόπο.
· Ο Δημήτριος Καροπλεσίτης ήταν 18 ετών. Ως τόπο γέννησης και διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Η μητέρα του λεγόταν Παρασκευή. Προορισμός του (με 20 $) για δουλειά ήταν η πόλη Μπλούφιλντ (Bluefield) της Δυτ. Βιρτζίνια, κοντά στον ξάδερφό του Απόστολο Καροπλεσίτη.
· Ο Δημήτριος Νικόπουλος. ήταν 25 ετών και παντρεμένος. Ως τόπο γέννησης και διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Η γυναίκα του λεγόταν Ελένη. Προορισμός του (με 27 $) για δουλειά ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Σεραφείμ Κλίτσης.
Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1910 έγινε από 2 άτομα, τους Δημ. Βούρβα και Σπ. Διαμαντή. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 24 Οκτωβρίου ανέβηκαν στο ατμόπλοιο “Laura” και στις 10 Νοεμβρίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ξέρουμε ακόμη γι’ αυτούς ότι:
· Ο Δημήτριος Βούρβας ήταν 35 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν αγρότης-κτηματίας (farmer). Η γυναίκα του στη Βίνιανη λεγόταν Αθηνά. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο συμπατριώτης του Ιωάννης Κλίτσης.
· Ο Σπύρος Διαμαντής ήταν 31 ετών και παντρεμένος. Δήλωσε αγρότης-κτηματίας (farmer). Η γυναίκα του λεγόταν Μαρία. Προορισμός του για δουλειά (με 65 $) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο γνωστός του Ιωάννης Δημητρίου. Για το Σπύρο Διαμαντή[12] αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι που έκανε στις ΗΠΑ. Είχε ξαναπάει την περίοδο 1902-1909, αλλά δεν μας είναι γνωστός ο τόπος όπου εργάστηκε.
Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1910 έγινε από το Νικόλαο Καροπλεσίτη (Nicholas G. Karoplessitis). Από την Ελλάδα έφυγε με πλοίο μέχρι το γαλλικό λιμάνι του Χερβούργου, απ’ όπου στις 2 Νοεμβρίου αναχώρησε με το πλοίο “Adriatic” και στις 10 Νοεμβρίου αφίχθηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 37 ετών και παντρεμένος. Ως τόπο γέννησης και διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν ξενοδόχος (hotel keeper), Ως πλησιέστερο συγγενή του στην πατρίδα δήλωσε τον αδερφό του Κωνσταντίνο. Ο πατέρας του πρέπει να λεγόταν Γεώργιος. Με 14 $ μαζί του πήγαινε στην πόλη Ρήνοκ (Roanoke) της Βιρτζίνια. Ο Νικόλαος Καροπλεσίτης είχε έρθει κι άλλη φορά στις ΗΠΑ, το 1908 και εργάστηκε πάλι στην ίδια πόλη.
9. Νέα αύξηση του αριθμού μεταναστών στο 1911
Στη διάρκεια του έτους έγιναν 4 μεταναστευτικά ταξίδια (1 ομαδικό και 3 από μεμονωμένους) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 6 άτομα της Βίνιανης. Αναλυτικά :
Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1911 έγινε από το Χριστόφορο Χασιώτη. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 6 Φεβρουαρίου ταξίδεψε με το ελληνόκτητο πλοίο “Athinai” και στις 26 Φεβρουαρίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 18 ετών. Γράφτηκε ως σπουδαστής (student). Ο πατέρας του στην πατρίδα λεγόταν Ανδρέας. Με 22 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε στην Γκρήνβιλ (Greenville) της Νότιας Καρολίνα, κοντά στον ξάδερφό του Χαρ. Γεωργούση.
Η ομαδική αναχώρηση στο 1911 αριθμούσε τρία άτομα και περιλάμβανε τους : Κώσ. Καντερέ, Γεώρ. Νικόπουλο και Σπ. Ρογκάτσιο. Στις 10 Απριλίου, από το λιμάνι της Πάτρας επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Martha Washington” και στις 26 Απριλίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Τα διαθέσιμα στοιχεία του αρχείου μας πληροφορούν ότι:
· Ο Κώστας Καντερές (Conderes) ήταν 29 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν πανδοχέας (Innkeeper). Γεννήθηκε στη Βίνιανη, αλλά ως τόπο προηγούμενης διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Η γυναίκα του λεγόταν Πηνελόπη. Προορισμός του (με 25 $) ήταν η πόλη Ρίτσμοντ (Richmond) της Βιρτζίνια, όπου ήταν ο συγγενής του Κ. Καντερές. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Κώστας Καντερές την περίοδο 1903-1908 και εργάστηκε πάλι σε τόπο της Βιρτζίνια.
· Ο Γεώργιος Νικόπουλος ήταν 38 ετών και παντρεμένος. Δήλωσε εργάτης σε φάρμα (farm labourer). Γεννήθηκε στη Βίνιανη, αλλά ως τόπο διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Η γυναίκα του λεγόταν Βασιλική. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του στην πόλη Χάντινγκτον (Huntington) της Βιρτζίνια, κοντά στον αδελφός του Ι. Νικόπουλο.
· Ο Σπύρος Ρογκάτσιος ήταν 28 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν μπακάλης (grocer). Κι αυτός γεννήθηκε στη Βίνιανη, αλλά ως τόπο διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Η γυναίκα του λεγόταν Ελένη. Με 21 $ στην τσέπη, έψαχνε για ανάλογη δουλειά στο Γκόλντσμπορο (Goldsboro) της Βόρειας Καρολίνας, όπου ήταν οι φίλοι του Μαρούλης και Ρογκάτσος. Ο Σπύρος Ρογκάτσιος είχε κάνει και προηγούμενο ταξίδι στις ΗΠΑ, την περίοδο 1904-1909 και εργάστηκε πάλι σε τόπο της Βόρ. Καρολίνας.
Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1911 έγινε από το Δημήτριο Αλατάρη. Στις 31 Οκτωβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας έφυγε με το ελληνόκτητο πλοίο “Patris” και στις 16 Νοεμβρίου έφτασε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 35 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του στο χωριό λεγόταν Μαρία. Προορισμός του (με 25 $) για δουλειά ήταν η πόλη Σάρλοτ (Charlotte) της Βόρ. Καρολίνας, όπου ήταν ο φίλος του Νικ. Ανέστης.
Η τρίτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1911 έγινε από το Σεραφείμ Αλατάρη. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 3 Δεκεμβρίου ταξίδεψε με το ελληνόκτητο πλοίο “Athinai” και στις 26 Δεκεμβρίου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν 35 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν μάγειρος (cook). Η γυναίκα του λεγόταν Ουρανία. Με 45 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για εργασία στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Ιωάννης Κλίτσης. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Σεραφείμ Αλατάρης, την περίοδο 1900-1906 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.
10. Νέα μείωση του αριθμού μεταναστών στο 1912
Στη διάρκεια του έτους έγιναν 2 μεταναστευτικά ταξίδια (1 ομαδικό και 1 από μεμονωμένο) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 5 άτομα της Βίνιανης. Πιο συγκεκριμένα :
Η ομαδική αναχώρηση στο 1912 αριθμούσε τέσσερα άτομα. Ήταν οι : Νικ. Καντερές, Γεώρ. Καροπλεσίτης, Αριστ. Κλίτσης και Γεώργ. Τσολιάς. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 6 Μαΐου ανέβηκαν στο πλοίο “Martha Washington” (αλλά ο Αριστείδης Κλίτσης ανέβηκε από το λιμάνι της Τεργέστης) και στις 20 Μαΐου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Από το αρχειακό υλικό γνωρίζουμε ότι :
· Ο Νικόλαος Καντερές ήταν 35 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν ξενοδόχος (hotel keeper). Η γυναίκα του στη Βίνιανη λεγόταν Κωνσταντίνα. Αναζητούσε δουλειά, με 23 $ μαζί του στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Δημήτριο Τσάμη. Για το Νικόλαο Καντερέ, αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ. Πρωτοπήγε την περίοδο 1906-1911 και εργάστηκε στο Ρίτσμοντ (Richmond) της Βιρτζίνια.
· Ο Γεώργιος Καροπλεσίτης ήταν 36 ετών και παντρεμένος. Ως τόπο γέννησης και διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Το επάγγελμά του ήταν ξενοδόχος (hotelman). Η γυναίκα του λεγόταν Βασιλική. Προορισμός του (με 30 $) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Σόλων Βλαστός. Είχε κάνει και προηγούμενο ταξίδι στην Αμερική ο Γεώργιος Καροπλεσίτης, την περίοδο 1906-1911 και εργάστηκε στην πόλη Ρήνοκ (Roanoke) της Βιρτζίνια.
· Ο Αριστείδης Κλίτσης ήταν 35 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν έμπορος (merchant). Ωε τόπο γέννησης και διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Η γυναίκα του λεγόταν Ευθυμία. Με 150 % στην τσέπη, επέστρεφε στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν το σπίτι του. Πρωτοπήγε στην Αμερική το 1897 και εργάστηκε μέχρι το 1911 στη Νέα Υόρκη.
· Ο Γεώργιος Τσολιάς ήταν 35 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν εργάτης σε φάρμα (farm labourer). Η γυναίκα του στο χωριό λεγόταν Γιαννούλα. Προορισμός του για δουλειά (με 25 $) ήταν το Ρίτσμοντ (Richmond) της Βιρτζίνια, κοντά στο συγγενή του Κωνσταντίνο Καντερέ. Για το Γεώργιο Τσολιά, αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ, εφόσον πρωτοπήγε την περίοδο 1906-1909 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.
Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1912 έγινε από το Νικόλαο Γιαννέλο. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 13 Ιουνίου αναχώρησε με το ελληνόκτητο πλοίο “Themistocles” και στις 3 Ιουλίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν 38 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν μάγειρος (cook). Με 38 $ για τα πρώτα αναγκαία έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Ιωάννης Καραγεωργόπουλος. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Νικόλαος Γιαννέλος, την περίοδο 1904-1909 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.
11. Ελάχιστοι μετανάστες στα έτη 1913 και 1914
Μετά τη λήξη των Βαλκανικών Πολέμων και την αποστράτευση, κάποιοι αποφάσισαν να φύγουν. Έτσι στη διάρκεια του 1913 έγινε μία μεμονωμένη αναχώρηση και στο 1914 έγιναν μία μεμονωμένη και μία ομαδική αναχώρηση. Πιο συγκεκριμένα :
Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1913 έγινε από το Σωτήριο Νικόπουλο. Στις αρχές Νοεμβρίου έφυγε με πλοίο από την Ελλάδα μέχρι το ιταλικό λιμάνι της Νάπολης, απ’ όπου ταξίδεψε με το πλοίο “Barbarossa” και στις 21 Νοεμβρίου 1913 “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 38 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν μάγειρος (cook). Γεννήθηκε στη Βίνιανη, αλλά ως τόπο διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Η γυναίκα του λεγόταν Αικατερίνη. Αναζητούσε ανάλογη δουλειά, με 50 $ μαζί του στην πόλη Κλάρκσμπουργκ (Clarksburg) της Δυτ. Βιρτζίνια, όπου ήταν ο ανεψιός του Θεοφάνης Νικόπουλος. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Σωτήριος Νικόπουλος, την περίοδο 1907-10 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.
Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1914 έγινε από το Δημήτριο Καραγεωργόπουλο. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 16 Φεβρουαρίου ανέβηκε στο πλοίο “Kaiser Franz Josef I” και στις 4 Μαρτίου κατέβηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 32 ετών. Δήλωσε αγρότης-κτηματίας (farmer). Ως τόπο γέννησης και διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Η μητέρα του λεγόταν Πηνελόπη. Προορισμός του (με 40 $) για δουλειά ήταν η Μάντισονβιλ του Κεντάκυ, κοντά στον αδερφό του Νικόλαο Καραγεωργόπουλο. Δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ ήταν αυτό για το Δημήτριο Καραγεωργόπουλο. Ξαναπήγε την περίοδο 1906-1913 και εργάστηκε πάλι σε τόπο του Κεντάκυ.
Η ομαδική αναχώρηση στο 1914 έγινε από δύο άτομα, τους Παν. Μόνια και Ιωάν. Μπακογιάννη. Στις 13 Απριλίου, από το λιμάνι της Πάτρας επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Martha Washington” και στις 27 Απριλίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ξέρουμε ακόμη γι’ αυτούς ότι :
· Ο Παναγιώτης Μόνιας ήταν 27 ετών. Η μητέρα του στο χωριό λεγόταν Μαρία. Με 35 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στην πόλη Ντάνβιλ (Danville) της Βιρτζίνια, κοντά στον αδερφό του Δ. Μόνια. Για τον Παναγιώτη Μόνια αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ. Πρωτοπήγε την περίοδο 1905-11 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.
· Ο Ιωάννης Μπακογιάννης ήταν 18 ετών. Ο πατέρας τους λεγόταν Κωνσταντίνος. Προορισμός του για δουλειά (με 25 $) ήταν η πόλη Ντάνβιλ της Βιρτζίνια, όπου ήταν ο θείος του Δ. Μόνιας.
Οικία Σεραφείμ Κλίτση, μετανάστη Αμερικής στην Παλαιά Βίνιανη |
12. Νέα αύξηση του αριθμού μεταναστών στο 1915
Στη διάρκεια του έτους αυτού έγιναν τρία μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (1 ομαδικό και 2 από μεμονωμένους) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 7 άτομα της Βίνιανης. Αναλυτικά:
Η ομαδική αναχώρηση στο 1915 αριθμούσε πέντε άτομα. Ήταν οι : Ιωάν. Κλίτσης, Κων. Μόνιας, Γεώρ. Μπακογιάννης, Γεώρ. Νικόπουλος και Ξεν. Νικόπουλος. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 26 Φεβρουαρίου ανέβηκαν στο ατμόπλοιο “Athinai” και στις 16 Μαρτίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Τα υπάρχοντα στοιχεία του αρχείου μας αναφέρουν γι’ αυτούς ότι :
· Ο Ιωάννης Κλίτσης ήταν 40 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν ανθοπώλης (florist). Η γυναίκα του στη Βίνιανη λεγόταν Τριανταφυλλιά. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Σεραφείμ Κλίτση. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Ιωάννης Κλίτσης την περίοδο 1908-14 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.
· Ο Κωνσταντίνος Μόνιας ήταν 33 ετών. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν έμπορος (merchant). Η μητέρα του στο χωριό λεγόταν Μαρία. Αναζητούσε δουλειά, με 30 $ μαζί του στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Σεραφείμ Κλίτσης. Για τον Κων/νο Μόνια αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ. Την προηγούμενη φορά είχε πάει τη περίοδο 1904-11 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.
· Ο Γεώργιος Μπακογιάννης ήταν 32 ετών και παντρεμένος. Δήλωσε έμπορος (merchant). Η γυναίκα του λεγόταν Αντιγόνη. Με 30 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στην πόλη Σάρλοτ (Charlotte) της Βόρ. Καρολίνας, όπου ήταν ο θείος του Κωνσταντίνος Λαμπρόπουλος.
· Ο Γεώργιος Νικόπουλος[13] ήταν 15 ετών. Γράφτηκε ως μαθητής (scholar). Ο πατέρας του στο χωριό λεγόταν Σπυρίδων. Προορισμός του (με 30 $) ήταν η πόλη Ντάνβιλ (Danville) της Βιρτζίνια, κοντά στο θείο του Κωνσταντίνο Τσολιά.
· Ο Ξενοφών Νικόπουλος ήταν 16 ετών[14]. Γράφτηκε ως μαθητής (scholar). Η μητέρα του λεγόταν Περιστέρα. Με 30 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε στην τοποθεσία Κλάρκσμπουργκ (Clarksburg) της Δυτικής Βιρτζίνια, κοντά στον αδερφό του Σταύρο Νικόπουλο.
Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1915 έγινε από το Γεώργιο Καροπλεσίτη. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 31 Μαρτίου πήρε το πλοίο “Themistocles” και στις 21 Απριλίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 33 ετών. Δήλωσε έμπορος (merchant). Η μητέρα του στη Βίνιανη λεγόταν Γαρυφαλιά. Με 100 $ μαζί του, επέστρεφε στη δουλειά του (to his business) στην πόλη Μπλούφιλντ (Bluefield) της Δυτικής Βιρτζίνια. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Γεώργιος Καροπλεσίτης την περίοδο 1901-1912 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.
Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1915 έγινε από το Σεραφείμ Καντερέ. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 28 Ιουνίου έφυγε με το πλοίο “Vasilefs Constantinos” και στις 12 Ιουλίου αφίχθηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 40 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν ξενοδόχος (hotelkeeper). Ως τόπο γέννησης και διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Προορισμός του (με 58 $) ήταν το Ρίτσμοντ (Richmond) της Βιρτζίνια, όπου είχε το κατάστημά του (“his shop, IV Broad street Richmond Va.”). Για τον Σεραφείμ Καντερέ, αυτό ήταν το επόμενο ταξίδι του στις ΗΠΑ, εφόσον είχε ξανάρθει και την περίοδο 1910-1912 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.
13. Νέα κάμψη της μετανάστευσης στο 1916 και 1917
Στη διάρκεια του 1916 έγιναν τέσσερα μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (1 ομαδικό και 3 από μεμονωμένους) προς την Αμερική Συνολικά έφυγαν 5 άνθρωποι της Βίνιανης. Αναλυτικά λοιπόν :
Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1916 έγινε από το Δημήτριο Καροπλεσίτη. Από το λιμάνι του Πειραιά, ανέβηκε στο πλοίο ‘Vasilefs Constantinos” και στις 14 Ιουνίου κατέβηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 37 ετών και παντρεμένος. Ως τόπο γέννησης και διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Προορισμός του (με 50 $) ήταν ο μικρός δήμος Σάιρε (Sayre) της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο αδερφός του Σεραφείμ Καροπλεσίτης. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Δημήτριος Καροπλεσίτης την περίοδο 1907-1914 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο τόπο.
Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1916 έγινε από τον Αριστείδη Κλίτση. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 9 Σεπτεμβρίου 1916 ταξίδεψε με το ελληνόκτητο πλοίο “Vasilefs Constantinos” και στις 24 Σεπτεμβρίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν τότε 40 ετών και παντρεμένος. Ως τόπο γέννησης και διαμονής δήλωσε αόριστα “Ευρυτανία”. Η γυναίκα του λεγόταν Ευθυμία. Με 200 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Ιωάννη Κλίτση. Αυτό ήταν δεύτερο ταξίδι του Αριστείδη Κλίτση στις ΗΠΑ. Πρωτοπήγε την περίοδο 1912-1914 και εργάστηκε στο Ρίτσμοντ (Richmond) της Βιρτζίνια.
Η ομαδική αναχώρηση στο 1916 έγινε από δύο άτομα, τους Κων. Καντερέ και Αριστ. Νικόπουλο. Από την Ελλάδα έφυγαν με πλοίο μέχρι το ιταλικό λιμάνι της Νάπολης, απ’ όπου στις 8 Οκτωβρίου 1916 επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Giuseppe Verdi” και στις 23 Οκτωβρίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Γνωρίζουμε επιπλέον για τους μετανάστες αυτούς ότι:
· Ο Κωνσταντίνος Καντερές ήταν 34 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του στη Βίνιανη λεγόταν Πολυτίμη. Αναζητούσε δουλειά εργάτη σε φάρμα, με 31 $ μαζί του, στην πόλη Ρίτσμοντ (Richmond) της Βιρτζίνια, όπου είχε ξανάρθει στο προηγούμενο ταξίδι του στην Αμερική την περίοδο 1901-1912 και εργάστηκε.
· Ο Αριστείδης Νικόπουλος ήταν 32 ετών. Ο πατέρας του στο χωριό λεγόταν Ζαχαρίας. Προορισμός του για δουλειά εργάτη σε φάρμα (με 56 $) ήταν η μικρή πόλη Παλαιστίνη (Palestine) του Τέξας, όπου ο Αριστείδης Νικόπουλος είχε πάει πάλι σε προηγούμενο ταξίδι του στις ΗΠΑ και εργάστηκε την περίοδο 1902-1912.
Η τρίτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1916 έγινε από τον Κωνσταντίνο Πλακίδα. Από την Ελλάδα ταξίδεψε με πλοίο μέχρι το ιταλικό λιμάνι της Νάπολης, απ’ όπου στις 31 Δεκεμβρίου 1916 έφυγε με το πλοίο “Dante Alighieri” και στις 16 Ιανουαρίου 1917 αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν τότε 45 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Ελένη. Με 15 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά εργάτη σε φάρμα στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Σεραφείμ Κλίτσης. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Κων/νος Πλακίδας τη σύντομη περίοδο 1911-12 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.
14. Κορύφωση του μεταναστευτικού ρεύματος στο 1920
Στη διάρκεια του έτους έγιναν τέσσερα μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (2 ομαδικά και 2 από μεμονωμένους) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 10 άνθρωποι της Βίνιανης. Πιο συγκεκριμένα έχουμε :
Η πρώτη μεμονωμένη άφιξη στο 1920 έγινε από τον Κωνσταντίνο Καμπίσιο. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 24 Δεκεμβρίου 1919 αναχώρησε με το πλοίο “Pannonia” και στις 22 Ιανουαρίου 1920 έφτασε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 32 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν ξενοδόχος (hotelkeeper). Η γυναίκα του στη Βίνιανη λεγόταν Χριστούλα. Προορισμός του ήταν το Νιούπορτ Νιούς (Newport News) της Βιρτζίνια, όπου με τον αδερφό του Δημ. Καμπίσιο είχαν εστιατόριο (United Restaurant). Για τον Κων/νο Καμπίσιο αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι που έκανε στις ΗΠΑ. Είχε ξανάρθει την περίοδο 1903-1912 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.
Οικία Κωνστ. Καμπίσιου, μετανάστη Αμερικής, στην Παλαιά Βίνιανη |
Η πρώτη ομαδική αναχώρηση στο 1920 έγινε από τέσσερα άτομα. Ήταν οι : Βασ. Καροπλεσίτης, Βασ. Κολοκύθας, Φωτ. Νικοπούλου και Χρ. Τασιός. Από το λιμάνι της Πάτρας, ανέβηκαν στο πλοίο “Presidente Wilson” και στις 26 Φεβρουαρίου 1920 κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Τα περιορισμένα στοιχεία του αρχείου μας πληροφορούν ότι :
· Ο Βασίλειος Καροπλεσίτης ήταν 45 ετών και παντρεμένος. Προορισμός του (με 40 $) ήταν η πόλη Μπλούφιλντ (Bluefield) της Δυτικής Βιρτζίνια κοντά στον αδερφό του Κωνσταντίνο Καροπλεσίτη. Δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ για το Βασίλειο Καροπλεσίτη, εφόσον είχε ξανάρθει την περίοδο 1901-1915 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο τόπο.
· Ο Βασίλειος Κολοκύθας ήταν 45 ετών και παντρεμένος. Αναζητούσε δουλειά, με 100 $ μαζί του, στο Φορτ Γουώρθ (Fort Worth) του Τέξας, όπου ήταν ο ανεψιός του Χαράλαμπος Ανανίας[15]. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Βασίλειος Κολοκύθας την περίοδο 1903-1915 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο τόπο.
· Η Φωτεινή Νικοπούλου ήταν 28 ετών και παντρεμένη. Με 50 $ στην τσέπη, πήγαινε στο Φορτ Γουώρθ (Fort Worth) του Τέξας, για να συναντήσει το σύζυγό της Αριστείδη Νικόπουλο.
· Ο Χρήστος Τασιός (Tasios) ήταν 17 ετών. Προορισμός του για δουλειά (με 70 $) ήταν το Φορτ Γουώρθ (Fort Worth) του Τέξας, όπου ήταν ο θείος του Σεραφείμ Γιολδάσης[16].
Οικία Στέφ. Κολοκύθα, στην Παλαιά Βίνιανη |
Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1920 αριθμούσε πέντε άτομα και περιλάμβανε τους: Δημ. Μπαλάφα, Θεοδ. Μπαλάφα, Τριαντ. Μπαλάφα, Σπ. Νικόπουλο και Κων. Χασιώτη. Την 1η Απριλίου, από το λιμάνι του Πειραιά επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Megali Hellas” και στις 22 Απριλίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Από το διαθέσιμο αρχειακό υλικό γνωρίζουμε ακόμη ότι :
· Ο Δημήτριος Μπαλάφας ήταν 31 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν ξενοδόχος (hotelkeeper). Η γυναίκα του στη Βίνιανη λεγόταν Αθηνά. Με 55 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε στην κοινότητα Φάρμβιλ (Farmville) της Βόρειας Καρολίνας, κοντά στον αδερφό του Νικόλαο Μπαλάφα. Για το Δημήτριο Μπαλάφα, αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ. Πρωτοπήγε την περίοδο 1904-1914 και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη.
· Η Θεοδώρα Μπαλάφα ήταν 38 ετών, αναλφάβητη και παντρεμένη. Επάγγελμα “οικιακά”. Ως πλησιέστερο συγγενή της στο χωριό δήλωσε ότι δεν έχει κανένα (nobody). Προορισμός της (με 50 $) ήταν η κοινότητα Φάρμβιλ (Farmville) της Βόρειας Καρολίνας, όπου ήταν ο σύζυγός της Νικόλαος Μπαλάφας.
· Ο Τριαντάφυλλος Μπαλάφας ήταν 20 ετών. Ως επάγγελμα δήλωσε υπάλληλος (clerk). Γεννήθηκε στη Βίνιανη, αλλά ως τόπο διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Ο πατέρας του λεγόταν Γεώργιος. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο συγγενής του Ι. Κλίτσης.
· Ο Σπυρίδων Νικόπουλος ήταν 50 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν μπακάλης (grocer). Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Ιωάννης Κλίτσης.
· Ο Κωνσταντίνος Χασιώτης ήταν 28 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν μπακάλης (grocer). Προορισμός του για δουλειά (με 55 $) ήταν το Πίτσμπουργκ της Πενσυλβάνια, κοντά στον κουνιάδο του Κωνστ. Νικόπουλο.
Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1920 έγινε από το Χριστόφορο Κολοκύθα. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 8 Νοεμβρίου ταξίδεψε με το πλοίο “Megali Hellas” και στις 25 Νοεμβρίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 27 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του στη Βίνιανη λεγόταν Ελένη. Με 60 $ για τα αναγκαία πρώτα έξοδα, πήγαινε για δουλειά στο Φορτ Γουώρθ (Fort Worth) του Τέξας, κοντά στον αδερφό του Χάρη. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Χριστόφορος Κολοκύθας την περίοδο 1907-1914, αλλά ο τόπος που εργάστηκε δεν μας είναι γνωστός.
15. Νέα μείωση του αριθμού μεταναστών στο 1921
Στη διάρκεια του έτους έγιναν τρία μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (2 ομαδικά και 1 από μεμονωμένο) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 6 άνθρωποι της Βίνιανης. Αναλυτικά λοιπόν :
Η μεμονωμένη άφιξη στο 1921 έγινε από τον Ιωάννη Καροπλεσίτη. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 16 Δεκεμβρίου 1920 αναχώρησε με το ελληνόκτητο πλοίο “King Alexander” και στις 5 Ιανουαρίου 1921 έφτασε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 34 ετών. Αρχικά δήλωσε υπηρέτης (servant), αλλά μετά το άλλαξε σε master. Ως πλησιέστερο συγγενή του στη Βίνιανη δήλωσε ότι δεν έχει κανένα (no-body). Αναζητούσε δουλειά, με 46 $ μαζί του στην πόλη Ρίνοκ (Roanoke) της Βιρτζίνια, κοντά στον αδερφό του Κώστα Καροπλεσίτη. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Ιωάννης Καροπλεσίτης, την περίοδο 1904-1912 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.
Η πρώτη ομαδική άφιξη στο 1921 έγινε από τριμελή ομάδα, που απαρτίστηκε από τους : Σερ. Νάσιο, Δημ. Νάσιο και Κων. Νικόπουλο. Στις 31 Δεκεμβρίου 1920, από το λιμάνι του Πειραιά, ανέβηκαν στο πλοίο “Megali Hellas” και στις 20 Ιανουαρίου 1921 κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Τα υπάρχοντα στοιχεία του αρχείου μας αναφέρουν ακόμη ότι:
· Ο Σεραφείμ Νάσιος ήταν 47 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν μάγειρος (cook). Η γυναίκα του στο χωριό λεγόταν Αφροδίτη. Με 110 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Ιωάννη Κλίτση. Για το Σεραφείμ Νάσιο αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ. Είχε ξαναπάει την περίοδο από το 1913 μέχρι τον Ιούλιο 1919 και εργάστηκε στο Φορτ Γουώρθ (Fort Worth) του Τέξας.
· Ο Δημήτριος Νάσιος ήταν 12 ετών. Γράφτηκε ως μαθητής (scholar). Η μητέρα του λεγόταν Αφροδίτη. Μαζί με τον πατέρα του Σεραφείμ πήγαιναν στη Νέα Υόρκη.
· Ο Κωνσταντίνος Νικόπουλος ήταν 28 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Αρετή. Προορισμός του για δουλειά (με 40 $) ήταν η πόλη Φρέντερικ (Frederick) του Μαίρυλαντ, όπου ήταν ο ξάδερφός του Χρήστος Καραγιώργος.
Η δεύτερη ομαδική άφιξη στο 1921 έγινε από ένα παντρεμένο ζευγάρι, τους Παν. και Περσ. Μόνια. Στις 18 Μαρτίου, από το λιμάνι του Πειραιά ταξίδεψαν με το πλοίο “Megali Hellas” και την 1η Απριλίου “πάτησαν πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ξέρουμε ακόμη ότι:
· Ο Παναγιώτης Μόνιας ήταν 35 ετών και παντρεμένος. Στη Βίνιανη είχε τη μητέρα του Μαρία. Με 60 $ για τα αναγκαία πρώτα έξοδα 2 ανθρώπων, πήγαινε για δουλειά στην πόλη Ντάνβιλ (Danville) της Βιρτζίνια, όπου ήταν ο αδερφός του Χάρυ Μόνιας. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Παναγιώτης Μόνιας την περίοδο 1914-1920 και εργάστηκε πάλι στην ίδια πόλη.
· Η Περσεφόνη Μόνια ήταν 25 ετών, αναλφάβητη και παντρεμένη με τον Παναγιώτη. Το επάγγελμα ήταν “οικιακά”. Με το σύζυγό της πήγαιναν στην πόλη Ντάνβιλ (Danville) της Βιρτζίνια.
16. Μία μεμονωμένη αναχώρηση στο 1927
Έγινε από το Σεραφείμ Νάσιο. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 12 Μαΐου 1927 αναχώρησε με το ελληνόκτητο πλοίο “Byron” και στις 29 Μαΐου έφτασε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 53 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του στο χωριό λεγόταν Αφροδίτη. Αναζητούσε δουλειά, με 70 $ μαζί του, στο Φορτ Γουώρθ (Fort Worth) του Τέξας, όπου ήταν ο φίλος του Γεώργιος Παππάς. Αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ για το Σεραφείμ Νάσιο. Πρωτοπήγε την περίοδο 1920-1926 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.
17. Μία ομαδική αναχώρηση στο 1928
Έγινε από τριμελή ομάδα, που περιλάμβανε τους : Χαρίλ. Αλατάρη, Σερ. Νάσιο και Κων. Νικόπουλο. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 13 Σεπτεμβρίου 1928 επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Presidente Wilson” και στις 26 Σεπτεμβρίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης, Επιπλέον στοιχεία του αρχείου μας γνωρίζουν ότι:
· Ο Χαρίλαος Αλατάρης ήταν 35 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν εστιάτορας (restaurateur). Η γυναίκα του στη Βίνιανη λεγόταν Ευαγγελή. Με 80 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στην πόλη Λέξινγκτον (Lexington) του Κεντάκυ, όπου ήταν ο συγγενής του Μπιλ Σκεντέρης[17]. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Χαρίλαος Αλατάρης την περίοδο 1921-1927 και εργάστηκε πάλι στην ίδια πόλη.
· Ο Σεραφείμ Νάσιος ήταν 54 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Αφροφίτη. Προορισμός του (με 100 $) για δουλειά ήταν η πόλη Φρέντερικ (Frederick) του Μαίρυλαντ, όπου ήταν ο φίλος του Απόστολος Νικόπουλος[18]. Είχε κάνει προηγούμενα ταξίδια στις ΗΠΑ ο Σεραφείμ Νάσιος την περίοδο 1921-1926 και 1927, πάλι στον ίδιο προορισμό.
· Ο Κωνσταντίνος Νικόπουλος ήταν 34 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του στη Βίνιανη λεγόταν Αρετή. Με 100 $ για τα αναγκαία έξοδα, πήγαινε για δουλειά στην πόλη Φρέντερικ (Frederick) του Μαίρυλαντ, όπου ήταν ο φίλος του Ευάγγελος Καραγεώργος. Για τον Κων/νο Νικόπουλο αυτό ήταν άλλο ένα ταξίδι στις ΗΠΑ. Ξαναπήγε την περίοδο 1921-1926 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο τόπο προορισμού.
Οικία Ιωάννη Κλίτση, μετανάστη Αμερικής, στην Παλαιά Βίνιανη |
18. Δύο μεμονωμένες αναχωρήσεις στο 1930
Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1930 έγινε από τον Ευάγγελο Καραγεώργο προς την Αμερική. Στις 15 Μαΐου 1930, από το λιμάνι της Πάτρας ταξίδεψε με το ατμόπλοιο “Saturnia” και στις 26 Μαΐου έφτασε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ο μετανάστης ήταν τότε 39 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν εστιάτορας (restaurateur). Η γυναίκα του στο χωριό λεγόταν Βασιλική. Προορισμός του (με 100 $ μαζί του) ήταν η πόλη Φρέντερικ (Frederick) του Μαίρυλαντ, όπου ήταν και ο ξάδερφός του Τζέιμς Καραγεώργος. Είχε πάει στην Αμερική ο Ευάγγελος Καραγεώργος από το 1907 και εργάστηκε 23 χρόνια, μέχρι το 1930 στην πόλη Φρέντερικ του Μαίρυλαντ.
Οικία Ευαγ. Καραγεώργου, μετανάστη Αμερικής, στην Παλαιά Βίνιανη |
Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1930 έγινε από τον Κωνσταντίνο Καμπίσιο. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 19 Ιουνίου έφυγε με το πλοίο “Saturnia” και την 1η Ιουλίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 43 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμά του ήταν εστιάτορας (restauranteur). Η γυναίκα του στη Βίνιανη λεγόταν Χριστούλα. Με 35 $ για τα πρώτα αναγκαία έξοδα, πήγαινε στο Νιούπορτ Νιους (Newport News) της Βιρτζίνια, όπου ήταν ο φίλος του Αθανάσιος Παλικαράς[19]. Στο προηγούμενο ταξίδι του είχε ξανάρθει την περίοδο 1920-29 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.
19. Μεταναστευτικός επίλογος στη δεκαετία του ’30
Έγιναν 1 ομαδική και τέσσερις μεμονωμένες αναχωρήσεις στα έτη 1931, 1932, 1933, 1937 και 1938. Πιο συγκεκριμένα :
Η ομαδική αναχώρηση στο 1931 έγινε από δύο άτομα, τους Ιωάννη Κλίτση και Σταύρο Ι. Κλίτση. Από την Ελλάδα, έφτασαν με πλοίο στο γαλλικό λιμάνι του Χερβούργου, απ’ όπου στις 5 Μαρτίου αναχώρησαν με το πλοίο “Presidente Harding” και στις 15 Μαρτίου έφτασαν στην Αμερική. Επιπλέον στοιχεία του αρχείου μας γνωρίζουν ότι:
· Ο Ιωάννης Κλίτσης ήταν τότε 58 ετών και παντρεμένος. Ήταν ήδη αμερικανός πολίτης. Προορισμός του ήταν η Νέα Υόρκη.
· Ο Σταύρος Κλίτσης ήταν 18 ετών. Ήταν γιος του Ιωάννη.
Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1933 έγινε από το Γεώργιο Καροπλεσίτη. Από την Ελλάδα έφτασε με πλοίο πρώτα στο γαλλικό λιμάνι του Χερβούργου. Από εκεί στις 13 Ιουλίου 1932 ταξίδεψαν με το πλοίο “Olympic” και στις 19 Ιουλίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 32 ετών και παντρεμένος. Τελικός προορισμός του ήταν η πόλη Μπλούφιλντ (Bluefield) της Δυτ. Βιρτζίνια.
Η μεμονωμένη αναχώρηση του 1933 έγινε από τον Κωνσταντίνο Ρογκάτσο. Στις 17 Νοεμβρίου 1933, από το λιμάνι της Πάτρας, ανέβηκε στο πλοίο “Vulcania” και στις 30 Νοεμβρίου κατέβηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 48 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμά που δήλωσε ήταν εστιάτορας (restauranteur). Ως τόπο προηγούμενης διαμονής δήλωσε αόριστα “Ευρυτανία”. Η γυναίκα του στην πατρίδα λεγόταν Ευαγγελία. Με 50 στην τσέπη, επέστρεφε στη δουλειά του (my business, 301 N. Church st. Winston Salem), στην πόλη Ουίνστον Σάλεμ, στη Βόρεια Καρολίνα. Για τον Κωνσταντίνο Ρογκάτσο, αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι του στις ΗΠΑ. Είχε πρωτοέρθει το 1903 και εργάστηκε 28 χρόνια! Το 1932 επέστρεψε στην Ελλάδα και το 1933 ξαναπήγε.
Η μεμονωμένη αναχώρηση του 1937 έγινε από τον Επαμεινώνδα Μπαλάφα. Από την Ελλάδα πήγε με πλοίο μέχρι το γαλλικό λιμάνι της Χάβρης, απ’ όπου στις 27 Οκτωβρίου 1937 ταξίδεψε με το πλοίο “Lafayette” και στις 4 Νοεμβρίου αφίχθηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 44 ετών και παντρεμένος. Ο προορισμός του ήταν η πόλη Γκρηνβίλ (Greenville) της Βόρειας Καρολίνας. Ο Επαμεινώνδας Μπαλάφας ήταν ήδη αμερικανός πολίτης (U.S. Citizen).
Η μεμονωμένη αναχώρηση του 1938 έγινε από τον Ευάγγελο Καραγεώργο, που έκανε άλλο ένα ταξίδι στις ΗΠΑ. Ήταν τότε 47 ετών και ήταν αμερικανός πολίτης. Ήταν ένας από τους πετυχημένους μετανάστες της Ευρυτανίας. Το αποδεικνύει και το θαυμάσιο μεγάλο πετρόκτιστο σπίτι του στην Παλαιά Βίνιανη, που υπάρχει μέχρι σήμερα.
Η μεμονωμένη αναχώρηση του 1939 έγινε από τον Παναγιώτη Κλίτση. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 16 Οκτωβρίου ταξίδεψε με το ελληνόκτητο πλοίο “Nea Hellas” και στις 31 Οκτωβρίου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν τότε 15 ετών και πήγαινε να συναντήσει τον πατέρα του στο Γκλένσμπορο της Βόρειας Καρολίνας.
----------------
Βιβλιογραφία-Αναφορές-Ιστοσελίδες
1. Αρχείο EllisIsland, της Υπηρεσίας Μετανάστευσης των ΗΠΑ.
2. Β.Δ. 3/15-12-1833
3. Διάταγμα 29-8-1912 (ΦΕΚ 261/1912)
4. Απογραφές πληθυσμού 1889, 1896, 1920.
5. Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : “ Μετανάστες στην Αμερική από την περιοχή Λαμίας (1902-1922)” / Περιοδικό ΦΘΙΩΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ ετών 2012-2013, Λαμία. Αναρτήθηκε στο μπλογκ amfictyon.blogspot.gt από τις 7-7-2014 (α’ μέρος) και 14-7-2014 (β’ μέρος).
6. Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : “Ευρυτάνες μετανάστες στην Αμερική (1899-1924)”, από Οκτ. 2015, σε μπλογκ www.amfictyon.blogspot.gr
7. Δημητρίου Καλαντζή : Βίνιανη, Tα ερείπια της «κυβέρνησης του βουνού», από τις 27 Απριλίου 2016, στο https://www.postmodern.gr
8. Γεωργίου Κ. Γιαννίτσαρη, αρχιτέκτονα του ΕΜΠ, βιβλίο με τίτλο “Η ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΤΗΣ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ”, έκδοση 2010.
9. Ιστοσελίδα https://www.eetaa.gr
10. περ. «Οικονομικός Ταχυδρόμος», ειδικό τεύχος, σελ. 54, 1997.
11. εφ. Η ΕΠΑΡΧΙΑ, ετών 1927-1934, Λαμίας.
12. «Οδηγός του Μετανάστου», 1910, Αθήνα.
13. Θ. Ανθογαλίδου «Η ελληνική μετανάστευση στις ΗΠΑ (1900-1925)», στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.auth.gr/virtualschool/1.2/Praxis/BoravouProject.html
14. Θανάση Καλαφάτη «1880-1920, η πρώτη εν Αμερική μετανάστευσις», 2-5-2004, από το Διαδίκτυο.
15. Βικιπαίδεια
ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1] Όταν λέμε Αμερική εννοούμε τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (ΗΠΑ).
[2] Στο σύνολο των 94 μεταναστών από τη Βίνιανη, βρέθηκαν 5 αναλφάβητοι.
[3] Δεν καταγράφηκαν και δεν περιλαμβάνονται σ’ αυτή την εργασία όσοι μετανάστες ήρθαν στις ΗΠΑ, αλλά από άλλα λιμάνια της.
[4] Είχε πάει στην Αμερική από το 1903.
[5] Το μικρό όνομα είναι Κωνσταντίνος, αλλά το επώνυμο είναι κακογραμμένο και δυσανάγνωστο.
[6] Είχε πάει στην Αμερική από το 1902.
[7] Πρωτοπήγε στην Αμερική το 1903.
[8] Πρωτοπήγε στην Αμερική το 1901.
[9] Από το Καρπενήσι (όπως ο ίδιος δήλωσε). Πήγε στην Αμερική το 1906, σε ηλικία 39 ετών και παντρεμένος, Δήλωσε έμπορος. Προορισμός του ήταν η Νέα Υόρκη.
[10] Στο Ship Manifest του Ellis Island γράφει ηλικία 35 ετών, ενώ στο χειρόγραφο του αρχείου γράφει 25 ετών.
[11] Δεν γράφτηκε το όνομά του, αλλά συνοπτικά (όπως συνηθίζουν οι αμερικανοί) Carlos Bros. brother. Το Carlos είναι - προφανώς - το σύντομο Καροπλεσίτης.
[12] Δεν θεωρείτο ξένος μετανάστης, γι’ αυτό έφερε σφραγίδα που έγραφε NON IMMIGRANT ALIEN.
[13] Φέρει σφραγίδα της Υπηρεσίας Μετανάστευσης, που γράφει : DEPORTED (απελαθείς).
[14] Στην πινακίδα του Ellis Island η ηλικία γράφτηκε 11 ετών, ενώ στο χειρόγραφο Ship Manifest γράφει 16 ετών (ίσως είναι και 15).
[15] Από το Μαραθιά. Πήγε στην Αμερική το 1909, σε ηλικία 18 ετών. Προορισμός του ήταν το Fort Worth του Τέξας. Το 1925 έκανε και δεύτερο ταξίδι πάλι στον ίδιο προορισμό.
[16] Η τελευταία καταγραμμένη φορά, που πήγε στην Αμερική είναι το έτος 1939, από το λιμάνι του Πειραιά, με το ελληνόκτητο πλοίο “Nea Ellas”, σε ηλικία 53 ετών.
[17] Τελευταίο ταξίδι στην Αμερική ο Βασίλειος Σκεντέρης έκανε το 1931, μαζί με τη γυναίκα του. Ο Βασίλειος ήταν ήδη αμερικανός πολίτης (U.S. Citizen), με ηλικία τότε 35 ετών. Η γυναίκα του λεγόταν Μαργαρίτα Δημ. Ευαγγελοδήμου και ήταν 23 ετών (κούτσαινε από το αριστερό πόδι). Προορισμός τους ήταν η πόλη Λέξινγκτον του Κεντάκυ.
[18] Είχε γεννηθεί στις ΗΠΑ το 1903 και ήταν αμερικανός πολίτης. Ευρυτανικής καταγωγής. Διέμενε στην πόλη Frederick του Μαίρυλαντ. Γνωστό ταξίδι του επιστρέφοντας από την Ελλάδα στις ΗΠΑ ήταν το 1932, σε ηλικία 29 ετών, με το πλοίο “Byron”.
[19] Από το Κεράσοβο. Πήγε στην Αμερική το 1909, σε ηλικία 18 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Κωνσταντίνος. Προορισμός του ήταν η Νέα Υόρκη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου