Από τον Ασβέστη Φθιώτιδας, μετανάστες στην Αμερική (1911-1914)

Προλεγόμενα

  Ο Ασβέστης είναι ένα μικρό χωριό της Δυτικής Φθιώτιδας, σε απόσταση 15 χλ. περίπου βόρεια της Μακρακώμης. Ανήκει διοικητικά στο δήμο Μακρακώμης. Δεν το έχω επισκεφτεί.

 

Το χωριό Ασβέστης

(η φωτογραφία ελήφθη από το https://www.facebook.com/pg/asvesti1/posts

   Μελετώντας τους Έλληνες μετανάστες που πήγαν στην Αμερική, εδώ και αρκετά χρόνια, κατέγραψα και όσους προήλθαν απ’ τον Ασβέστη. Η συγκέντρωση του υλικού άρχισε πριν από χρόνια και βρέθηκαν αναλυτικά στοιχεία για 17 άτομα. Η εργασία ολοκληρώθηκε τον Αύγουστο του 2019.

   Για το αποτέλεσμα αυτό χρειάστηκαν πολλές μέρες και ώρες εντατικής απασχόλησης. Με βοήθησε πολύ, μέσω του Διαδικτύου, το εξαιρετικό αμερικανικό αρχείο μετανάστευσης του νησιού Έλλις (Ellis Island). Η έρευνα απέδωσε 8 μεταναστευτικά ταξίδια (κάποιοι μετανάστες έκαναν διπλά ταξίδια) και τελικά ανευρέθηκαν 17 μετανάστες. Πρέπει να σημειωθεί, επειδή δεν ξέρω επώνυμα, ότι κατέγραψα ως μετανάστες από τον Ασβέστη, όσους δήλωσαν στην Αμερική ότι γεννήθηκαν ή κατοικούσαν σ’ αυτόν.

   Ίσως να διέφυγαν κάποια ονόματα που δεν εντόπισα ή μπορεί να δήλωσαν άλλον τόπο γέννησης και προηγούμενης διαμονής. Θυμίζω τη (συνήθη) περίπτωση που κάποιοι, τότε στις ΗΠΑ, δήλωναν ότι γεννήθηκαν ή ότι διέμεναν στη μεγαλύτερη πόλη (π.χ. Μακρακώμη, Λαμία). Κάτι τέτοιο όμως, θα πρέπει να το συμπληρώσει κάποιος που ξέρει τα ντόπια επώνυμα, κι αν είναι μεγαλύτερης ηλικίας (με καλή μνήμη) ακόμα καλύτερα.

   Η εργασία-μελέτη αυτή θέλει να τιμήσει τους ανθρώπους από το χωριό Ασβέστη Φθιώτιδας, για την τόλμη και την απόφαση να φύγουν στα ξένα (μερικοί ίσως να μην ξαναδούν τον τόπο τους), θυσιάζοντας τα καλύτερά τους χρόνια για να  ζήσει η γονική οικογένεια και οι ίδιοι καλύτερα.

   Μετά από έναν αιώνα, η προσπάθεια αυτή αποτείνεται στο θυμικό όσων έζησαν ή έχουν εικόνες από τα χρόνια της μετανάστευσης στην Αμερική. Είναι όμως μια αναγκαία κατάθεση μνήμης για τους νεότερους, στους οποίους και αφιερώνεται.

Κωνσταντίνος  Αθαν. Μπαλωμένος

                  φυσικός

 ---

ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ

Οικισμός και Κοινότητα Ασβέστιον

   Από τις 20 Απριλίου 1835 ο οικισμός Ασβέστιον του νομού Φωκίδος και Λοκρίδος προσαρτήθηκε στο δήμο Μάκριδος (Παραχελωιτών). Μετά από 6 χρόνια, στις 2 Ιουλίου 1841 ο οικισμός Ασβέστιον αποσπάστηκε από το δήμο Μάκριδος και προσαρτήθηκε στο δήμο Μακρακώμης, του νομού πλέον Φθιώτιδος και Φωκίδος.

   Το 1899, ο νομός Φθιωτιδοφωκίδος διαιρέθηκε και ο οικισμός Ασβέστιον υπάχθηκε στο νομό Φθιώτιδος, Το 1909 όμως ξανάγινε ο ενιαίος νομός Φθιωτιδοφωκίδος.

   Από τις 31 Αυγούστου 1912 ο οικισμός αποσπάστηκε από το δήμο Μακρακώμης και προσαρτήθηκε στην κοινότητα Γιαννιτσούς. Από τις 9 Ιουλίου 1932, ο οικισμός αποσπάστηκε από την κοινότητα Γιαννιτσούς και ιδρύθηκε κοινότητα Ασβεστίου με ομώνυμη έδρα.

   Το 1943 ο νομός Φθιωτιδοφωκίδος διαιρέθηκε και ο οικισμός πλέον υπαγόταν στο νομό Φθιώτιδος. Από τις 4 Δεκεμβρίου 1997 (σχέδιο “Καποδίστριας”) ο οικισμός αποσπάστηκε από την κοινότητα Ασβεστίου, που καταργήθηκε και προσαρτήθηκε στο δήμο Μακρακώμης.

   Στην απογραφή του 2001 είχε 150 κατοίκους.

1.  Στοιχεία για τη μετανάστευση στην Αμερική[1]

   Από τους 17 μετανάστες που τελικά εντόπισε η παρούσα εργασία, οι περισσότεροι (8) έφυγαν το έτος 1912 (ποσοστό 47 %). Συνολικά έγιναν 8 μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (ομαδικά και μεμονωμένα). Βρέθηκε 1 μετανάστης που έκανε διπλό ταξίδι.

   Το ποσοστό που μετανάστευσε ήταν 7% του πληθυσμού, που είναι λίγο μικρότερο από το γενικό μέσο όρο της ελληνικής μετανάστευσης (ήταν 8%). Η περιοχή είχε γεωργία και  κτηνοτροφία και σχετικά κάλυπτε τις ανάγκες[2] των κατοίκων της.

    Οι μετανάστες ήταν όλοι άρρενες. Μελετώντας την ηλικιακή κατανομή συμπεραίνουμε ότι κυριάρχησαν οι παραγωγικές ηλικίες 21-30 ετών (με 9 άτομα). Ακολούθησαν οι μεγαλύτερες ηλικίες  31-40 ετών (με 6 άτομα) και μετά οι μικρότερες ηλικίες έως και 20 ετών (με 2 άτομα). Η κατανομή σε ομάδες ηλικιών των μεταναστών από τον Ασβέστη, δίνεται στον πίνακα 3.

   Μικρότερες ηλικίες μεταναστών :

(α) Κουτσάφτης Ηρακλής, ετών 19 (πήγε το 1912)

(β) Σωτηρόπουλος Αθανάσιος, ετών 20 (πήγε το (1912)

(γ) Κουτσολέλος Ιωάννης, ετών 21 (πήγε το (1912)

  Μεγαλύτερες ηλικίες είχαν :

       (α) Μελισσουργός Κωνσταντίνος, ετών 39 (πήγε το 1914)

       (β) Μόσχος Κώστας, ετών 36 (πήγε το 1911)

   Ο μέσος όρος ηλικιών όλων των μεταναστών είναι 27 έτη.

   Οι περισσότεροι μετανάστες του Ασβέστη ήταν άγαμοι. Πιο συγκεκριμένα, από τους 17 μετανάστες, οι 10 ήταν άγαμοι (ποσοστό 59 %) και οι υπόλοιποι 7 ήταν έγγαμοι.

   Από τις οικογένειες του Ασβέστη, τα περισσότερα (αριθμητικά) ταξίδια των μεταναστών στην Αμερική κατέγραψαν τα επώνυμα :

   Συνολικά έγιναν 8 ταξίδια, που διακίνησαν τους 17 μετανάστες από τον Ασβέστη. Οι περισσότεροι μετανάστες (12 άτομα) έφυγαν το λιμάνι της Πάτρας (ποσοστό 71 %), ενώ από το λιμάνι του Πειραιά έφυγε μόνο 1 μετανάστης. Οι υπόλοιποι έφυγαν από το γαλλικό  λιμάνι της Χάβρης (βλ. πίνακα 5). Τα ταξίδια διαρκούσαν 2-3 εβδομάδες, ανάλογα με το πλοίο.

  Η επιλογή του πλοίου δεν είχε κάποια ιδιαίτερη σημασία, εκτός από το κόστος του εισιτηρίου και την πυκνότητα των δρομολογίων. Τα ελληνόκτητα πλοία ήταν λιγότερα σε σχέση με τα ξένα. Στην προκείμενη περίπτωση οι περισσότεροι μετανάστες του Ασβέστη έφυγαν με ξένα πλοία. Με ελληνικό πλοίο έφυγαν μόνο 2 άτομα.

   Σε ένα ταξίδι, από το λιμάνι της Πάτρας, το 1911 έφυγαν 2 μετανάστες του Ασβέστη με το πλοίο “Martha Washington”. Το ίδιο έτος και από το ίδιο λιμάνι, σε ένα ταξίδι έφυγαν 2 μετανάστες με το πλοίο “Argentina”. Το έτος 1912, σε ένα ταξίδι, έφυγαν 4 μετανάστες από το γαλλικό λιμάνι της Χάβρης, με το πλοίο “Niagara”. Το 1914 από το λιμάνι της Πάτρας, σε ένα ταξίδι, έφυγαν 3 άτομα με το πλοίο “Argentina”. Σε σύγκριση, τα μεμονωμένα ταξίδια ήταν πολύ λιγότερα από τα ομαδικά. Συγκεκριμένα, έγιναν 2 μεμονωμένα και 6 ομαδικά ταξίδια.

   Αναλυτικά στοιχεία για τα πλοία δίνονται στον Πίνακα 6, που παρατίθεται.

   Φτάνοντας στο λιμάνι της Νέας Υόρκης, οι μετανάστες περνούσαν από υγειονομικό έλεγχο επάνω στο πλοίο. Μετά κατέβαιναν και μαζί με τις αποσκευές τους περίμεναν στη σειρά για την τελική καταγραφή και έλεγχο της υπηρεσίας Μετανάστευσης, στο κτίριο του Ellis Island (νησιού Έλλις), που οι Έλληνες το έλεγαν «Καστιγγάρι».

   Οι άρρωστοι, όσοι είχαν κάποια καταδίκη (κλοπή ή έγκλημα), όσοι δεν είχαν συγγενείς ή φίλους στην Αμερική κι όσοι δεν είχαν λίγα χρήματα για εισιτήριο στον τόπο προορισμού, υποχρεωτικά επέστρεφαν στο πλοίο για επαναπατρισμό.

   Στη Νέα Υόρκη δεν έμεναν πολύ (ήταν πολύ ακριβή πόλη). Με ένα ποσό γύρω στα 20 δολάρια, αγόραζαν το εισιτήριο και έτρωγαν κάτι στη διαδρομή μέχρι τον τόπο προορισμού.

   Οι πολιτείες προορισμού που επέλεξαν οι μετανάστες του Ασβέστη φαίνονται στον Πίνακα 7. Κυριάρχησε η πολιτεία Ιλινόις με 12 άτομα (ποσοστό 71%). Συγκεκριμένα, το Σικάγο ήταν προορισμός για 5 μετανάστες! Ακολούθησε η πολιτεία της Μασαχουσέτης. Μεμονωμένες προτιμήσεις καταγράφηκαν στις πολιτείες Αϊόβα και Πενσυλβάνια. Τα αριθμητικά στοιχεία των προορισμών φαίνονται στον παρατιθέμενο πίνακα 7.

   Αναλυτικά, οι μετανάστες επέλεξαν τους επόμενους τόπους (σε παρένθεση είναι ο αριθμός μεταναστών) :

ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΙ-ΤΟΠΟΙ

ΠΟΛΙΤΕΙΑ	ΤΟΠΟΙ
Ιλινόις (Ill.)	Chicago (5), Sandwich (4), Moline (3)
Μασαχουσέτη (Mass.)	Haydenville (2), Boston (1)
Αϊόβα (Iowa)	Davenport (1)
Πενσυλβάνια (Pa.)	Ambridge (1)
ΣΥΝΟΛΟ	17

2.  Επαγγέλματα των μεταναστών

   Οι περισσότεροι μετανάστες (65 %) δήλωσαν εργάτης σε φάρμα (farm laborer). Οι υπόλοιποι ήταν απλοί εργάτες. Στοιχεία αυτών ακολουθούν:

επάγγελμα	αριθ.
εργάτης (laborer, workman, worker)	6
εργάτης σε φάρμα (farm laborer)	11
ΣΥΝΟΛΟ	17

3.  Πολλαπλό ταξίδι στην Αμερική

   Από το σύνολο των μεταναστών, εντοπίστηκε μόνο 1 άτομο που έκανε διπλό ταξίδι στην Αμερική. Ήταν:

1.    Πέτρος Νιάφας :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1911-12 στην πόλη Μολίν (Moline) του Ιλινόις. Το β’ ταξίδι έγινε το 1914 πάλι στον ίδιο προορισμό.

4. Αλφαβητικός πίνακας των μεταναστών του Ασβέστη

      Από το αμερικανικό αρχείο του νησιού Έλλις (Ellis island) μέσω του Διαδικτύου (internet) βρέθηκαν οι περισσότεροι μετανάστες του Ασβέστη που έφτασαν στις Η.Π.Α. και καταγράφηκαν. Από το 1892 έως το 1924, περισσότεροι από 22 εκατομμύρια μετανάστες, επιβάτες, και μέλη πληρώματος των πλοίων ήρθαν στις ΗΠΑ μέσω του νησιού Ellis και του λιμένα της Νέας Υόρκης και έχουν καταγραφεί[3]. Τα βασικά στοιχεία των μεταναστών του Ασβέστη δίνονται συνοπτικά στον παρακάτω πίνακα (με αλφαβητική σειρά και έτσι ακριβώς, όπως τα κατέγραψαν στην Υπηρεσία Μετανάστευσης των ΗΠΑ):

α/α            Ονοματεπώνυμ              χρ. άφιξης   ηλικία     έγγαμος      Πλοίο ταξιδιού     Λιμάνι αναχ.

1        Δασκαλόπουλος Βασίλειος     3-9-1912        22         όχι          Niagara                 Χάβρη

2        Δασκαλόπουλος Κων/νος      10-4-1914      27         όχι          Argentina              Πάτρα

3        Δημητρίου Αθανάσιος            25-3-1911      31         ναι          Argentina              Πάτρα

4        Ζέρβας Ανδρέας                   10-4-1914      26         ναι          Argentina              Πάτρα

5        Κουτσάφτης Ηρακλής           2-5-1912        19         όχι          Alice                    Πάτρα

6        Κουτσολέλος Ιωάννης           3-9-1912        21         όχι          Niagara                 Χάβρη

7        Λουκάς Βασίλειος                 3-9-1912        22         όχι          Niagara                 Χάβρη

8        Μελισσουργός Κων/νος         5-4-1914        39         ναι          Patris                   Πειραιεύς

9        Μόσχος Κώστας                   25-3-1911      36         ναι          Argentina              Πάτρα

10      Νιάφας Πέτρος                    24-2-1911      23         όχι          Oceania                 Πάτρα

11      Νιάφας Πέτρος                    10-4-1914      27         όχι          Argentina               Πάτρα

12      Παντσούλας Ιωάννης             2-5-1912        33         ναι          Alice                    Πάτρα

13      Σουρλής Ευάγγελος              13-3-1911      33         ναι          Martha Washington Πάτρα

14      Σωτηρόπουλος Αθανάσιος     29-3-1912      20         όχι          Oceania                 Πάτρα

15      Σωτηρόπουλος Γεώργιος       3-9-1912        24         όχι          Niagara                 Χάβρη

16      Σωτηρόπουλος Ηρακλής        13-3-1911      33         ναι          Martha Washington Πάτρα

17      Τσούμας Απόστολος             29-3-1912      23         όχι          Oceania                 Πάτρα

5. Χρονικό της μετανάστευσης από τον Ασβέστη

Α. Ο πρωτοπόρος του 1911

   Ο άνθρωπος του χωριού που προηγήθηκε και “άνοιξε το δρόμο” για την Αμερική ήταν ο Πέτρος Νιάφας. Στις 6 Φεβρουαρίου 1911, από το λιμάνι της Πάτρας έφυγε με το πλοίο “Oceania” και στις 24 Φεβρουαρίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν τότε 23 ετών. Ο πατέρας του στο χωριό λεγόταν Γεώργιος. Με 28 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε για δουλειά εργάτη σε φάρμα στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης, όπου ήταν ο φίλος του Κ. Παπαγιάννης.

Β. Η συνέχεια στο 1911

   Ακολούθησαν στη διάρκεια του 1911 άλλα δύο ομαδικά ταξίδια μεταναστών προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν άλλα 4 άτομα. Πιο συγκεκριμένα :

   Η πρώτη ομαδική αναχώρηση έγινε από δύο άτομα, τους : Ευάγ. Σουρλή και Ηρακ. Σωτηρόπουλο. Στις 27 Φεβρουαρίου, από το λιμάνι της Πάτρας επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Martha Washington” και στις 13 Μαρτίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Τα υπάρχοντα στοιχεία του αρχείου μας πληροφορούν ακόμη ότι :

·         Ο Ευάγγελος Σουρλής ήταν 33 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του στον Ασβέστη λεγόταν Ελένη. Αναζητούσε δουλειά εργάτη σε φάρμα, με 27 $ μαζί του, στο Σικάγο, όπου ήταν ο συγγενής του Κ. (ή Χ.) Κωστάρης.

·         Ο Ηρακλής Σωτηρόπουλος ήταν 33 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Ελένη. Με 26 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά εργάτη σε φάρμα, στο Σικάγο, όπου ήταν ο φίλος του Δ. Γιαννακός.

 

Ατμόπλοιο “Martha Washington”  (Photo: Richard Faber Collection)

   Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση έγινε πάλι από δύο άτομα, τους : Αθαν. Δημητρίου και Κώσ. Μόσχο. Στις 8 Μαρτίου, από τα το λιμάνι της Πάτρας ανέβηκαν στο πλοίο “Argentina”  και στις 25 Μαρτίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Επιπλέον στοιχεία του αρχείου μας αναφέρουν ότι :

·         Ο Αθανάσιος Δημητρίου ήταν 31 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Η γυναίκα του στο χωριό λεγόταν Βασίλω. Προορισμός του (με 30 $) για δουλειά εργάτη σε φάρμα ήταν η πόλη Χάιντενβίλ (Haydenville) της Μασαχουσέτης, όπου ήταν ο φίλος του Ευ. Καραθανάσης.

·         Ο Κώστας Μόσχος ήταν 36 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Ασπασία. Με 30 $ για τα αναγκαία πρώτα έξοδα, πήγαινε για δουλειά εργάτη σε φάρμα στην πόλη Χάιντενβίλ της Μασαχουσέτης, όπου ήταν ο φίλος του Ευ. Καραθανάσης.

Γ. Κορύφωση της μετανάστευσης στο 1912

    Στη διάρκεια του έτους έγιναν τρία ομαδικά ταξίδια μεταναστών προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 8 άτομα από το χωριό Ασβέστης. Αναλυτικά :

   Η πρώτη ομαδική αναχώρηση έγινε από 2 άτομα, τους : Αθαν. Σωτηρόπουλο και Απ. Τσούμα. Στις 11 Μαρτίου, από το λιμάνι της Πάτρας ταξίδεψαν με το πλοίο “Oceania” και στις 29 Μαρτίου αφίχθησαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Γνωρίζουμε ακόμη ότι :

·         Ο Αθανάσιος Σωτηρόπουλος ήταν 20 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Σπύρος. Αναζητούσε δουλειά εργάτη σε φάρμα, με 25 $ μαζί του, στο Σικάγο, όπου ήταν ο φίλος του Ιωάννης Καραγκούνης[4].

·         Ο Απόστολος Τσούμας ήταν 23 ετών. Γεννήθηκε στον Ασβέστη, αλλά ως τόπο διαμονής δήλωσε τη Λαμία. Ο πατέρας του λεγόταν Γεώργιος. Με 25 $ στην τσέπη, πήγαινε για δουλειά εργάτη σε φάρμα στην πόλη Σάντουιτς (Sandwich) του Ιλινόις, κοντά στον ξάδερφό του Κ. Κατσαρή[5].

   Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση έγινε από διμελή ομάδα, με τους : Ηρ. Κουτσάφτη και Ιωάν. Παντσούλα. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 15 Απριλίου ταξίδεψε με το πλοίο “Alice” και στις 2 Μαΐου έφτασε στις ΗΠΑ. Το αρχειακό υλικό μας αναφέρει ακόμη ότι :

·         Ο Ηρακλής Κουτσάφτης ήταν 19 ετών και αναλφάβητος. Ο πατέρας του λεγόταν Αθανάσιος. Προορισμός του (με 25 $) για δουλειά εργάτη σε φάρμα, ήταν το Σικάγο, όπου ήταν ο ξάδερφός του Δημήτριος Χατζής.

·         Ο Ιωάννης Παντσούλας (Pantsoulas) ήταν 33 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Η γυναίκα του στον Ασβέστη λεγόταν Βασίλω. Με 22 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά εργάτη σε φάρμα, στο Σικάγο, κοντά στον ξάδερφό του Δημήτριο Χατζή.

 

Ατμόπλοιο “Alice” (Photo: Eric Johnson)

   Η τρίτη ομαδική αναχώρηση αριθμούσε τέσσερα άτομα και περιλάμβανε τους: Βασ. Δασκαλόπουλο, Ιωάν. Κουτσολέλο, Βασ. Λουκά και Γεώρ. Σωτηρόπουλο. Από την Ελλάδα έφυγαν με πλοίο μέχρι το γαλλικό λιμάνι της Χάβρης, απ’ όπου στις 21 Αυγούστου επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Niagara” και στις 3 Σεπτεμβρίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Από το αρχειακό υλικό ξέρουμε ακόμη ότι :

·         Ο Βασίλειος Δασκαλόπουλος ήταν 22 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Ηλίας. Αναζητούσε δουλειά εργάτη, με 24 $ μαζί του, στην πόλη Σάντουιτς (Sandwich) του Ιλινόις, όπου ήταν ο φίλος του Ηρακλής Κουτσάφτης.

·         Ο Ιωάννης Κουτσολέλος ήταν 21 ετών. Η μητέρα του στο χωριό λεγόταν Βάγια. Με 24 $ στην τσέπη, πήγαινε για δουλειά στην πόλη Ντάβενπορτ (Davenport) της Αϊόβα, όπου ήταν ο φίλος του Α. Θεοδωριάς.

·         Ο Βασίλειος Λουκάς ήταν 22 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Λουκάς. Προορισμός του (με 25 $) για δουλειά ήταν η πόλη Σάντουιτς του Ιλινόις, όπου ήταν ο φίλος του Απόστ. Θωμάς.

·         Ο Γεώργιος Σωτηρόπουλος ήταν 24 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Χρήστος. Με 25 $ για τα αναγκαία πρώτα έξοδα πήγαινε για δουλειά στην πόλη Σάντουιτς (Sandwich) του Ιλινόις, κοντά στο θείο του Ηρακλή Σωτηρόπουλο.

Δ. Οι τελευταίοι μετανάστες στο 1914

    Μετά τη λήξη των Βαλκανικών πολέμων 1912-13 και την αποστράτευση, κάποιοι μετανάστες που γύρισαν και στρατεύτηκαν, έκαναν δεύτερο ταξίδι. Παράλληλα έφυγαν κι άλλοι για πρώτη φορά.

   Στη διάρκεια του έτους έγιναν δύο ταξίδια μεταναστών (1 ομαδικό και 1 από μεμονωμένο άτομο) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 4 άνθρωποι του χωριού Ασβέστης. Πιο συγκεκριμένα έχουμε :

   Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1914 έγινε από τον Κωνσταντίνο Μελισσουργό. Στις 16 Μαρτίου, από το λιμάνι του Πειραιά έφυγε με το πλοίο “Patris” και στις 5 Απριλίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 39 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Ειρήνη. Αναζητούσε δουλειά εργάτη (με 25 $ μαζί του) στην πόλη Άμπριτζ της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο φίλος του Βασίλειος Αναστασίου.

 

Ατμόπλοιο “Argentina”

   Η ομαδική αναχώρηση στο 1914 έγινε από τριμελή ομάδα, που περιλάμβανε τους: Κων. Δασκαλόπουλο, Ανδρ. Ζέρβα και Πέτ. Νιάφα. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 23 Μαρτίου ανέβηκαν στο πλοίο “Argentina” και στις 10 Απριλίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Περισσότερα στοιχεία αντλούμε από το αρχείο και ξέρουμε ότι :

·         Ο Κωνσταντίνος Δασκαλόπουλος ήταν 27 ετών και αναλφάβητος. Ο πατέρας του στον Ασβέστη λεγόταν Ηλίας. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά εργάτη στην πόλη Μολίν (Moline) του Ιλινόις, κοντά στον ξάδερφό του Β. Λουκά.

·         Ο Ανδρέας Ζέρβας ήταν 26 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Μαρία. Προορισμός του (με 25 $) για δουλειά εργάτη σε φάρμα ήταν η πόλη Μολίν (Moline) του Ιλινόις, όπου ήταν ο ξάδερφός του Ι. Κουτσολέλος.

·         Ο Πέτρος Νιάφας ήταν 27 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Γεώργιος. Με 25 $ μαζί του, πήγαινε για δουλειά εργάτη σε φάρμα, στην πόλη πόλη Μολίν) του Ιλινόις, όπου ήταν ο φίλος Δ. Βασιλείου. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Πέτρος Νιάφας την περίοδο 1911-12 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο τόπο.

 --------

                Βιβλιογραφία-Αναφορές-Ιστοσελίδες

1.    Αρχείο EllisIsland, της Υπηρεσίας Μετανάστευσης των ΗΠΑ.

2.    Β.Δ.  3/15-12-1833

3.    Διάταγμα 29-8-1912 (ΦΕΚ 261/1912)

4.    Απογραφές πληθυσμού 1889, 1896, 1920.

5.    Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : “ Μετανάστες στην Αμερική από την περιοχή Λαμίας (1902-1922)” / Περιοδικό ΦΘΙΩΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ ετών 2012-2013, Λαμία. Αναρτήθηκε στο μπλογκ  amfictyon.blogspot.gt από τις 7-7-2014 (α’ μέρος) και 14-7-2014 (β’ μέρος).

6.    “Από τη  Βαρυμπόπη (Μακρακώμη) Φθιώτιδας, μετανάστες στην Αμερική (1904-1921)”. Ανέκδοτη εργασία από το Νοέμβριο 2017. Αναρτήθηκε στο amfictyon.blogspot.gr στις 31 Δεκ. 2017

7.    Ιστοσελίδα :  www.amfictyon.blogspot.gr

8.    Ιστοσελίδα https://www.eetaa.gr

9.    Ιστοσελίδα https://dimosmakrakomis.gov.gr/asvestis

10.  Ιστοσελίδα https://www.facebook.com/pg/asvesti1/posts/

11.  περ. «Οικονομικός Ταχυδρόμος», ειδικό τεύχος, σελ. 54, 1997.

12.  εφ. Η ΕΠΑΡΧΙΑ, ετών 1927-1934, Λαμίας.

13.  «Οδηγός του Μετανάστου», 1910, Αθήνα.

14.  Θ.  Ανθογαλίδου  «Η ελληνική μετανάστευση στις ΗΠΑ (1900-1925)», στην ηλεκτρονική διεύθυνση:  http://www.auth.gr/virtualschool/1.2/Praxis/BoravouProject.html

15.  Θανάση Καλαφάτη «1880-1920, η πρώτη εν Αμερική μετανάστευσις»,  2-5-2004, από το Διαδίκτυο.

16.  Βικιπαίδεια

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

---

[1] Όταν λέμε Αμερική εννοούμε τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (ΗΠΑ).

[2] Στο σύνολο των 17 μεταναστών από τον  Ασβέστη, βρέθηκαν 6 αναλφάβητοι (ποσοστό 35 %) !

[3] Δεν καταγράφηκαν και  δεν περιλαμβάνονται σ’ αυτή την εργασία όσοι μετανάστες ήρθαν στις ΗΠΑ, αλλά από άλλα λιμάνια της.

[4] Από το Αρχάνι. Πήγε στην Αμερική το 1910, σε ηλικία 20 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Σωτήριος. Προορισμός του για δουλειά ήταν το Σικάγο.

[5] Από το Αρχάνι. Ο Κώστας Κατσαρής πήγε στην Αμερική το 1911, σε ηλικία 27 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Νίκος. Τόπος εργασίας του ήταν η πόλη Σάντουιτς του Ιλινόις.