Φαρμακείο Δασκαλοπούλου στη Λαμία

Ένας αιώνας διαρκούς λειτουργίας

   Ο χώρος αυτός είναι ένα ζωντανό μνημείο, θα έλεγε κανείς, που παραμένει κόσμημα για τη Λαμία. Στο ίδιο ακριβώς υπεραιωνόβιο κτίριο, από τα τέλη του 19ου αιώνα λειτούργησε το φαρμακείο, που μετά ανέλαβε η οικογένεια Δασκαλοπούλου - πιθανότατα από το 1915 - δηλ. φέτος κλείνει έναν αιώνα λειτουργίας και μάλιστα με το ίδιο ονοματεπώνυμο.

Το Φαρμακείο  Νικ.  Ελ.  Δασκαλοπούλου (φωτ. 2006)

  Ο χρόνος κατασκευής του κτιρίου δεν είναι γνωστός, με μεγάλη πιθανότητα να έγινε το τέλος του 19ου αιώνα. Σχεδόν όλο το οικονομικό τετράγωνο μέχρι την οδό Λεωσθένους-Δεδούση και πιθανά μέχρι την οδό Χατζοπούλου αγοράστηκε από τον εργολάβο, πρώην καραγωγέα και μετά ξυλέμπορο Δρόσο Δροσόπουλο (1838-1918). Τα ακίνητα περιήλθαν στην ιδιοκτησία του Γρηγ. Δρ. Δροσοπούλου. Το ισόγειο νοικιάστηκε και λειτούργησε ως φαρμακείο του Χρ. Δράκου[1], ενώ το ανώγειο ως Ξενοδοχείο Ύπνου.

   Τον Αύγουστο του 1915, ο φαρμακοποιός και αντιπρόσωπος του φαρμακείου Δράκου έκανε απόπειρα[2] αυτοκτονίας “ … λαβών ισχυράν δόσιν σουμπλιμέ, όπως τερματίση τον βίον του. Οι λόγοι οίτινες παρώρμησαν τον ατυχή νέον εις το απονεννοημένον διάβημα είνε άγνωστοι….”. Τότε έγινε και η μεταβίβαση της άδειας του φαρμακείου στο Νικόλαο Χριστ. Δασκαλόπουλο.

   Ο Χριστόδουλος Δασκαλόπουλος (1847-1917) από την Υπάτη (με σύζυγο την  Αρετή Νικ. Βαλατσού) απέκτησε τρία παιδιά (Νικόλαος, Ευγενία και Ελευθέριος). Ο Νικόλαος (γεν. το 1890) σπούδασε φαρμακοποιός στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και τελειώνοντας το 1915, απέκτησε την άδεια του φαρμακείου αυτού στη Λαμία. Θυμίζουμε ότι τότε ο αριθμός φαρμακείων ήταν αυστηρά καθορισμένος (ανάλογα με τον πληθυσμό) και η άδεια φαρμακείου μεταβιβαζόταν σε επόμενο. Πάντως, κατά τη δεκαετία 1910-20 στη Λαμία, υπήρχαν τα φαρμακεία Φωκ. Ζαγγογιάννη, Στυλ. Αναστασίου, Γεωρ. Πιπιλίγκα, Θρασ. Λεβαδίτη, Παν. Τομαρά και Νικ. Δασκαλοπούλου.

Νικόλαος Χρ.  Δασκαλόπουλος

   Παράλληλα με τη λειτουργία του Φαρμακείου, ο Νικόλαος Δασκαλόπουλος ανέλαβε και τη Φαρμακεμπορική Εταιρεία Λαμίας. Την ίδρυσαν οι τότε φαρμακοποιοί της πόλης (συνεταιριστική εμπορική επιχείρηση) με σκοπό την προμήθεια ποιοτικού φαρμακευτικού υλικού σε καλές τιμές. Αρχικά στεγάστηκε σε κτίριο της οδού Κολοκοτρώνη 6. Το έτος 1925, ενώ η Εταιρεία ήταν έτοιμη να παραλάβει υλικό και να αρχίσει τη δραστηριότητά της, ο Νικόλαος Δασκαλόπουλος αρρώστησε[3]. Αναγκάστηκε να αποσυρθεί από την Φαρμακεμπορική Εταιρεία, αλλά και από το Φαρμακείο του και μετά από βραχύ διάστημα πέθανε, σε ηλικία 35 ετών. Τη θέση του στην Φαρμακεμπορική[4] Εταιρεία Λαμίας ανέλαβε ο Νικόλαος Κάιλας.

   Στο μεταξύ είχε σπουδάσει φαρμακοποιός και ο αδελφός του Νικολάου, ο Ελευθέριος Δασκαλόπουλος. Το 1925 είχε ολοκληρώσει τις σπουδές του και σύντομα απέκτησε την άδεια άσκησης επαγγέλματος, αναλαμβάνοντας πλήρως το φαρμακείο.

   Την περίοδο του Μεσοπολέμου το φαρμακείο είχε και 2 βοηθούς. Μέχρι το 1936, είχε τουλάχιστον δύο μικρά ιδιαίτερα δωμάτια (στα δεξιά, μπαίνοντας στο φαρμακείο) για εξέταση των ασθενών από τους γιατρούς. Θυμίζουμε ότι μέχρι το 1936, οι γιατροί δεν είχαν ιδιωτικά ιατρεία και περίμεναν τους ασθενείς-πελάτες σε φαρμακείο. Μετά το 1936 υποχρεώθηκαν να διαθέτουν ιατρείο. Γιατροί που εξέταζαν ασθενείς στο Φαρμακείο Δασκαλοπούλου την περίοδο του Μεσοπολέμου ήταν ο Νικ. Κοντογιάννης, ο Σπύρ. Μπαρτσώκας, Ανάργ. Ν. Μπαρμπούτης,  Νικ. Κ. Καββάδης,  Ξεν. Λ. Μανούκος (ειδικός παθολόγος), κ.ά.

   Στα προπολεμικά χρόνια το φαρμακείο ήταν με ενοίκιο. Τη δεκαετία 1930-40 δίπλα από το φαρμακείο Δασκαλοπούλου (στην οδό Καποδιστρίου 4) ήταν το μεγαλομπακάλικο του Χρήστου Αλαμανή (με ενοίκιο). Επί της πλατείας Πάρκου, δίπλα στο φαρμακείο ήταν το Καφενείο του Κων. Στούκα, και το Πρακτορείο λεωφορείων Λαμίας -Αθηνών (της ΟΣΛΑ). Στα μεταπολεμικά χρόνια στη ίδια θέση ήταν για αρκετά χρόνια το μπακάλικο των Αφών Μπολώτα. Επάνω, προπολεμικά, ήταν Ξενοδοχείο, που το εκμεταλλευόταν ο Κων/νος Στούκας. Τα κτίρια αυτά τότε ήταν ιδιοκτησία του Καρανάσου.

   Ο Ελευθέριος Δασκαλόπουλος (1901-1990) παντρεύτηκε την Ασπασία Αλ. Παπαρρόδου[5], από την Υπάτη. Απέκτησαν 4 παιδιά (3 κόρες κι ένα γιο). Το γιο του ονόμασε Νικόλαο, δίνοντας το όνομα  του πρόωρα χαμένου αδελφού του. Ο Νικόλαος, ακολουθώντας την οικογενειακή παράδοση, έγινε επίσης φαρμακοποιός. Μετά τη συνταξιοδότηση του πατέρα του ανέλαβε το Φαρμακείο, που παραμένει σε λειτουργία μέχρι σήμερα.

   Η ιδιαίτερη γοητεία του Φαρμακείου Δασκαλοπούλου είναι στο εσωτερικό του που έχει μείνει απείραχτο (στο μεγαλύτερο μέρος του), όπως ήταν κατά το παρελθόν. Το ψηλοτάβανο κτίριο, με τα εκπληκτικά ράφια και το μεγάλο μαρμάρινο πάγκο του, φέρνει στον παλιότερο Λαμιώτη σπάνιες μνήμες. Μπαίνοντας έχω την (ψευδ-)αίσθηση ότι εκτός από τον σοβαρό Ελευθέριο Δασκαλόπουλο, αμέσως θα έρθει να με εξυπηρετήσει ο αείμνηστος Άγγελος Αλεξίου, υπάλληλος, πάντα χαμογελαστός και φιλικός.

   Εύχομαι και ελπίζω να μη χαθεί η ομορφιά τόσο του κτιρίου εξωτερικά όσο και η σπάνια αισθητική του εσωτερικού, αυτού του αιωνόβιου φαρμακείου.

  

Κωνσταντίνος Αθ. Μπαλωμένος

                  φυσικός

------------------------

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ-ΑΝΑΦΟΡΕΣ

1.      Κωνστ. Αθ. Μπαλωμένου : “Τα Φαρμακεία της Λαμίας (1833-1973)” περ. ΦΘΙΩΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 2007, σ. 69-93, Λαμία.

2.      Νικολ. Δαβανέλλου : “Λαμία - Τα πρόσωπα (1760-1930)”,  2003, Λαμία.

3.      Αθανασίου Κ. Μπαλωμένου :  «Δρόμοι, Καταστήματα και ιδιοκτησίες της προπολεμικής Λαμίας (δεκαετία ’30), περιοδ. “Φθιωτικά Χρονικά” 2001 (22), Λαμία.

4.      Κωνστ. Αθ. Μπαλωμένου : “Η ζώνη της ενορίας του Αγίου Νικολάου Λαμίας”, 2008, Λαμία.

-------------------------------------------------------------------

Δημοσιεύτηκε στην εφ. ΗΜΕΡΑ, φ. 1321, σελ. 12, Πέμπτη 5-3-2015.

---

[1] Αποτελεί μαρτυρία του αείμνηστου φαρμακοποιού Ανάργυρου Γ. Πιπιλίγκα στον γράφοντα από το 2006. Επιβεβαιώνεται όμως και από «Πίνακα ενόρκων του Κακουργιοδικείου Λαμίας», στην εφ. ΘΕΡΜΟΠΥΛΑΙ, αριθ. 28, 13-6-1910, Λαμία

[2] εφ. ΘΕΡΜΟΠΥΛΑΙ, έτος 23, φ. 257, 6-8-1915, Λαμία

[3] πρόβλημα των νεφρών μάλλον.

[4] Από το 1927, που την ανέλαβε ο Νικ. Κάιλας συνέχισε τη λειτουργία της και τελικά στεγάστηκε στην οδό Δροσοπούλου. Μετά την αποχώρηση του Νικ. Κάιλα (1886-1972), την ανέλαβε ο γιος του Κωνσταντίνος Κάιλας (1936-2013). Μετονομάστηκε σε “Φαρμακαποθήκη Λαμίας” και συνεχίζει τη λειτουργία της μέχρι σήμερα, από την επόμενη γενιά Κάιλα.

[5] Από την εφ. Η ΕΠΑΡΧΙΑ, φ. 1472, σ. 1, 30-9-1940, στη στήλη “Κοινωνικά”  : Ελευθ. Χ. Δασκαλόπουλος  & Ασπασία Α.  Παπαρρόδου, έδωσαν αμοιβαίαν υπόσχεσιν γάμου.