Βιογραφικά στεγασμένων εμπόρων της Λαμίας

μέχρι τα μέσα του 20ού αι.

Πρόλογος

   Σε συνέχεια της εργασίας με τίτλο “Στεγασμένοι έμποροι της Λαμίας, μέχρι τα μέσα του 20ού αι.”, και για όσους εμπόρους βρέθηκαν κάποια στοιχεία, θα δοθούν αναλόγως κάποια σύντομα βιογραφικά τους. Θα αποτελέσει ένα τρόπο για καλύτερη γνωριμία. Επίσης - όπου υπάρχει - θα δοθεί και φωτογραφία τους.

Κωνσταντίνος Αθ. Μπαλωμένος

               φυσικός

---

Βιογραφικά (σε αλφαβητική σειρά επωνύμων)

Γεώργιος Αμπλιανίτης (1876-1946): Γεννήθηκε στη Δίβρη. Από μικρός έμαθε την τέχνη του ράπτη και ήταν συγγενής με τον περίφημο ελληνοράπτη Κωνσταντίνο Αμπλιανίτη (1865-1950). Ήρθε στη Λαμία και άνοιξε εμπορικό κατάστημα με υφάσματα. Συνεταιρίστηκε με το συμπατριώτη του Επαμεινώνδα Δημ. Καραπατάκη (από τη Δίβρη) και από τη δεύτερη δεκαετία του 20ού αιώνα είχε μεγάλο εμπορικό κατάστημα  με ανδρικά είδη, στην πλατεία Ελευθερίας (στη βόρεια γωνία, που δίπλα έχει σκαλάκια προς τα δημοτικά ουρητήρια). Το κατάστημα είχε τη φίρμα “Γεώργιος Αμπλιανίτης[1] & Επαμεινώνδας Καραπατάκης[2]”.

   Ήταν τότε οι μεγαλύτεροι έμποροι ανδρικών ειδών στη Λαμία. Έκαναν εισαγωγές από τη Σύρο, που ήταν μεγάλο λιμάνι και διαμετακομιστικό εμπορικό κέντρο.

   Ελλείπουν άλλα στοιχεία. Ο Γεώργιος Αμπλιανίτης πέθανε το 1946, σε ηλικία 70 ετών.

Π. Αναστασίου (1934)

Πέτρος Αναστασίου: Γεννήθηκε το 1854. Ο πατέρας του λεγόταν Δημήτριος. Ασχολήθηκε με το εμπόριο. Την περίοδο του Μεσοπολέμου είχε ιδιόκτητο εμπορικό κατάστημα “Πέτρος Αναστασίου & Υιοί” στη δυτική γωνία των οδών Ροζάκη-Αγγελή και Συγγρού της Λαμίας

  Ήταν υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος στις εκλογές Λαμίας το 1934. Διετέλεσε δημοτικός πάρεδρος, πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Παντοπωλών Λαμίας και πρόεδρος του Εποπτικού Συμβουλίου του Προμηθευτικού Συνεταιρισμού Λαμίας “Αδελφωσύνη”.

  Διέμενε στη ζώνη της ενορίας του Ι.Ν. Αγ. Νικολάου. Δεν είναι γνωστή η οικογένειά του.  Πέθανε το 1934 σε ηλικία 80 ετών.

Ιωάννης Ανδρώνος

(1845-1915)

Ιωάννης Ανδρώνος (1845 – 1915) : Γεννήθηκε στο Χρισσό της Φωκίδας. Ήρθε στη Λαμία και δούλεψε σε διάφορα μαγαζιά. Το 1871 άνοιξε στην οδό Ρήγα Φεραίου κατάστημα με σιδηρικά, εργαλεία και υλικά οικοδομών. Παντρεύτηκε την Άννα Γεωρ. Λάζου από τη Λαμία. Από τα παιδιά που απέκτησαν είναι γνωστά ο Ισίδωρος, ο Γεώργιος και ο Θεόδωρος. Το κατάστημα ανέλαβε στη συνέχεια ο Ισίδωρος, αλλά όλα τα αδέρφια ήταν συνέταιροι. Ο Ιωάννης Ανδρώνος πέθανε το 1915, σε ηλικία 70 ετών.

   Ο Ισίδωρος Ανδρώνος (1884-1963) γεννήθηκε στη Λαμία. Τελείωσε το Σχολαρχείο Λαμίας και μετά ασχολήθηκε με το εμπόριο και ανέλαβε την επιχείρηση του πατέρα του. Η επωνυμία της εταιρίας ήταν Αφοί Ιωάν. Ανδρώνου, όπου συμμετείχαν οι αδελφοί του Γεώργιος (1885–1953) και Θεόδωρος (1892–1962). Το αντικείμενο του εμπορίου ήταν σιδηρικά, εργαλεία, χρώματα, κλπ. Παράλληλα ο Ισίδωρος ασχολήθηκε με τα κοινά και εξελέγη δημοτικός σύμβουλος Λαμίας, τις περιόδους 1925-29 (με δήμαρχο τον Ιωάν. Μακρόπουλο) και 1934-37 (με δήμαρχο το Σπ. Πετρόπουλο).

   Το 1932 παντρεύτηκε[3] την Αλίκη Λιώκη εκ Θηβών  και έκανε 1 αγόρι, το Γιάννη και μια κόρη[4]. Ο Ισίδωρος πέθανε στη Λαμία το 1963, σε ηλικία 79 ετών.

   Μετά τον Ισίδωρο, το κατάστημα ανέλαβε ο γιος του Ιωάννης (γεν. το 1931) και το λειτούργησε μέχρι τη συνταξιοδότησή του. Τώρα (2019) συνεχίζει η 4η γενιά με τον Ευάγγελο Ι. Ανδρώνο, πάντα στην ίδια θέση, με αδιάλειπτη συνολική λειτουργία 148 χρόνων ζωής.

 Δημήτριος Γεωργαντάς (1880-1956) : Γεννήθηκε στη Λαμία. Ασχολήθηκε με το εμπόριο καπνών στη Φθιώτιδα, με έδρα τη Λαμία. Στην οδό Κολοκοτρώνη είχε καπναποθήκες. Έκανε εξαγωγές και από το εμπόριο απέκτησε περιουσία. Ήταν παντρεμένος.

   Πέθανε το 1956, σε ηλικία 76 ετών.

 Αθανάσιος  Ιωάν. Γιαννούκος (1882-1966) : Ονομαστός έμπορος της Λαμίας, με σημαντική περιουσία. Καταγόταν από την Πελοπόννησο. Ασχολήθηκε από νωρίς με το εμπόριο καπνών και βρέθηκε στη Φθιώτιδα, που είχε σημαντική παραγωγή και άριστες ποιότητες καπνών.

Αθαν. Γιαννούκος

   Άνοιξε εμπορικό κατάστημα[5] στη Λαμία, με διάφορα είδη για οικιακή χρήση, όπως ηλεκτρικά είδη, γραμμόφωνα, κλαρίνα, κ.ά. Το ιδιόκτητο μαγαζί[6] του βρισκόταν στην οδό Ρήγα Φεραίου 25. Ήταν επίσης και πράκτωρ της ναυτιλιακής εταιρείας Austro-Americana, εκδίδοντας εισιτήρια για μετανάστευση στην Αμερική (τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα).   

   Παντρεύτηκε τη Δήμητρα Παναγ. Γερολυμάτου, κόρη επίσης εμπόρου στην οδό Ρήγα Φεραίου (στη γωνία των οδών Ρήγα Φεραίου και Συγγρού). Απέκτησαν τρεις γιους (Ιωάννης, Σωτήριος, Χρήστος) και δυο κόρες.

    Ο Αθανάσιος Γιαννούκος αναλάμβανε επίσης, μετά από πλειοδοτική δημοπρασία, την είσπραξη των δημοτικών φόρων[7] της Λαμίας. Οι φόροι αυτοί προέρχονταν από κάθε εμπόρευμα που έμπαινε ή έβγαινε από την πόλη. Μεταπολεμικά ο φόρος αυτός καταργήθηκε.

     Το σπίτι του, ένα όμορφο διώροφο νεοκλασικό, βρισκόταν στη ΝΔ γωνία των οδών Διάκου και Πατρόκλου. Διετέλεσε δημοτικός σύμβουλος Λαμιέων την περίοδο 1934-37, με το ψηφοδέλτιο του Σπ. Πετρόπουλου. Το 1937 όλοι παύτηκαν από το καθεστώς της 4ης Αυγούστου (δικτατορία Μεταξά).

   Ο Αθανάσιος Γιαννούκος πέθανε στις 3-1-1966, σε ηλικία 84 ετών.

Νικ. Δ. Δούκας

Νικόλαος Δούκας (1875-1967) : Γεννήθηκε στη Λαμία. Οι ηπειρώτες γονείς του ονομάζονταν Δημήτριος και Αναστασία. Ασχολήθηκε με το εμπόριο ξυλείας, συνεχίζοντας την πατρική ασχολία από το 1878. Είχε αποθήκες και γραφεία στην οδό Στυλίδος. Επέκτεινε το εμπόριο με εισαγωγές ξυλείας, αλλά και σε σίδερα, δοκούς, σίδερα μπετόν, μολυβδοσωλήνες, τζάμια, χρώματα, κ.ά. Ήταν αποκλειστικός αντιπρόσωπος των τσιμέντων Χαλκίδος.

   Παντρεύτηκε την Τερψιθέα Σπηλιώτη και απέκτησε 4 παιδιά. Ο γιος του Ιωάννης Δούκας, είχε κατάστημα με οικοδομικά υλικά στη ΝΔ γωνία των οδών Σατωβριάνδου και Πατρόκλου.

   Η κατοικία του Νικολάου Δούκα ήταν στο τέρμα της οδού Ροζάκη-Αγγελή. Την περίοδο της Κατοχής η επιχείρησή του καταστράφηκε, από την αρπαγή του εμπορεύματος (σίδερα, κ.ά.) από τους Γερμανούς. Ο πρόωρος θάνατος των 2 παιδιών του ήταν επίσης σκληρό χτύπημα.

   Πέθανε στη Λαμία το 1967, σε ηλικία 92 ετών.

Ιωάννης Νικ. Γραμματίκας (1821-1888) : Γεννήθηκε στη Λαμία το 1821, έτος έναρξης της ελληνικής επανάστασης. Ασχολήθηκε με το γενικό εμπόριο και απέκτησε περιουσία. Το 1867 στον τοπικό τύπο[8] καταγράφηκε ένα περιστατικό διαμαρτυρίας του. Αφορούσε την εισαγωγή 25 βαρελιών πυρίτιδας, την οποία προόριζε να πουληθεί στην πανήγυρη της Υπάτης, αλλά θεωρήθηκε ως λαθρεμπόριο και κατασχέθηκε από τον αστυνόμο.

    Στα μέσα της 10ετίας του 1860 ο Νικόλαος Γραμματίκας παντρεύτηκε. Πέθανε στις 2-7-1888, σε ηλικία 67 ετών. Διέμενε στη ζώνη της ενορίας του Ι. Ν. Αγίου Νικολάου[9] Λαμίας. 

   Από τα παιδιά που απέκτησε είναι γνωστός ο Ιωάννης (γεννήθηκε το 1865), ο οποίος συνέχισε την εμπορική δραστηριότητα του πατέρα του. Διέμενε στη ζώνη της ενορίας του Ι.Ν. Ευαγγελίστριας. Ο Ιωάννης Γραμματίκας πέθανε στις 20-4-1940, σε ηλικία 75 ετών.

Αθανάσιος Κ. Κατσίκης (1901-1973) : Γεννήθηκε στη Λαμία. Από νέος έμαθε την τέχνη του τσαγκάρη-υποδηματοποιού. Από τη δεκαετία του ’30 άνοιξε δικό του κατάστημα στην πλατεία Πάρκου (με ενοίκιο) στη ΒΔ πλευρά[10] της. Έφερε το παρωνύμιο “Βλαχοδήμαρχος”. Ο αδερφός του Λουκάς είχε το εμπορικό κατάστημα με την επωνυμία “Το Μικράκι”, στην οδό Ρήγα Φεραίου.

   Ο Αθανάσιος Κατσίκης ήταν παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Ελένη (1910-1997). Άλλα στοιχεία ελλείπουν.

Λουκάς Κατσίκης

Λουκάς  Κ. Κατσίκης (1904-1971) : Γεννήθηκε στη Λαμία. Εργάστηκε από νέος σε εμπορικά καταστήματα. Από τη δεκαετία του ’30 άνοιξε δικό του εμπορικό κατάστημα στην οδό Ρήγα Φεραίου, με την επωνυμία “Το Μικράκι”, που το διατήρησε για 35 χρόνια, μέχρι τη συνταξιοδότησή του. Ο αδελφός του Αθανάσιος Κατσίκης (ή Βλαχοδήμαρχος) διατηρούσε κατάστημα υποδημάτων στην πλατεία Πάρκου.

   Ο Λουκάς Κατσίκης ήταν παντρεμένος με την Ελένη Πολυμεροπούλου και είχαν 2 παιδιά. Πέθανε στις 10-10-1971, σε ηλικία 67 ετών.

Ανδρέας Α. Καρακαντάς (1880-1915) :  Γεννήθηκε στη Λαμία. Ο πατέρας του Αριστ. Καρακαντάς (1856-1926) ήταν έμπορος. Η κατοικία τους ήταν στην οδό Δυοβουνιώτου, δεξιά ανεβαίνοντας προς τον Άγιο Λουκά. Ο Ανδρέας έγινε επίσης έμπορος. Τον Ιούνιο του 1910, ήταν ένορκος στη Δίκη του Κιλελέρ, η οποία έγινε στη Λαμία.

   Πέθανε νωρίς, στις 12-11-1915, σε ηλικία μόλις 35 ετών. Πρέπει να ήταν παντρεμένος, αλλά δεν είναι γνωστή η οικογενειακή του κατάσταση.

Ευστάθιος Καραντζάς (1860-1943) : Γεννήθηκε στο Δομοκό. Ο πατέρας του λεγόταν Γεώργιος. Ασχολήθηκε με το εμπόριο στην ιδιαίτερη πατρίδα του με επιτυχία. Στα χρόνια του Μεσοπολέμου μετακινήθηκε στη Λαμία. Πέθανε μέσα στην Κατοχή σε ηλικία 83 ετών.

Διαφήμ. Αφών Ε. Καρατζά (1953)

    Με το εμπόριο συνέχισαν τα παιδιά του. Μεταπολεμικά (αρχές 10ετίας του ’50)  σε εμπορικό κατάστημα που λειτούργησε στην οδό Κολοκοτρώνη 21, οι Αφοί Ε. Καρατζά διέθεταν στη Λαμία συσκευές υγραερίου, όπως λάμπες και κουζίνες (η διαφήμιση τότε έλεγε «με τρία μάτια») και φιάλες υγραερίου της εταιρίας ΚΑΖΑ-ΓΚΑΖ, σε αποκλειστικότητα. Ήταν τότε το φτηνότερο καύσιμο και φωτιστικό μέσο, εφόσον ο ηλεκτρισμός δεν είχε ακόμα διαδοθεί[11] με ηλεκτρικές κουζίνες, το δε πετρέλαιο ήταν πάντα πιο ακριβό από το υγραέριο.

   Από τα παιδιά του, την κόρη του Ελένη (1912-1991) παντρεύτηκε ο μαιευτήρας γιατρός Ευστάθιος Κ. Γκλέτσος.

Επαμεινώνδας Καραπατάκης (1881-1935) : Γεννήθηκε στη Δίβρη. Ο πατέρας του λεγόταν Δημήτριος. Ήρθε στη Λαμία και δούλεψε ως υπάλληλος. Τη δεκαετία 1920-30, μαζί με το συμπατριώτη του Γεώργιο Αμπλιανίτη που ήταν και ράπτης, άνοιξαν μεγάλο εμπορικό κατάστημα  (υφάσματα) με ανδρικά είδη, στην πλατεία Ελευθερίας. Από το γάμο του απέκτησε ένα γιο το Δημήτριο, που όμως πέθανε στις αρχές της 10ετίας του ’50.

  Ο Επαμεινώνδας Καραπατάκης πέθανε πρόωρα το 1935 σε ηλικία 54 ετών.

Νικόλαος Γ. Καρφής (1887–1957) : Γεννήθηκε στα Πουγκάκια του Δήμου Σπερχειάδος το 1882 (σε επιτύμβια πλάκα μνημείου γράφει 1887). Οι γονείς του λέγονταν Γεώργιος και Βασιλική. Παντρεύτηκε την Σταυρούλα Υφαντή του Ευαγγέλου και της Αικατερίνης, που γεννήθηκε το 1888 στην Κοινότητα Τυμφρηστού. Ήταν έμπορος και διέμενε στην ενορία του Ι.Ν. Αγ. Νικολάου Λαμίας.

   Απέκτησαν 9 παιδιά. Ο Νικόλαος Καρφής πέθανε στη Λαμία το 1957.

Αφοί Δημητρίου Κονταξή : Η οικογένεια του Δημητρίου και της Σταυρούλας Κονταξή είχε 7 παιδιά. Τα 5 αγόρια της οικογένειας ήταν ο Απόστολος (1887-1958), ο Αλέξανδρος (1893[12] - 1968), ο Κωνσταντίνος[13], ο Θεοδόσιος[14] και ο Ιωάννης. Τα άλλα δύο ήταν κορίτσια[15] (Ζωή και Βασιλική). Ήταν μια οικογένεια εμπόρων. Το αρχικό μαγαζί άνοιξε στη Λαμία το 1865 ο Δημήτριος Κονταξής.

   Τη δεκαετία 1920-30, ανέλαβαν την επιχείρηση τα 5 αγόρια της οικογένειας, σε ιδιόκτητο Κατάστημα στην οδό Ρήγα Φεραίου, με επικεφαλής το μεγαλύτερο αδερφό. Η φίρμα ήταν “Απόστολος Δ. Κονταξής και Αφοί”. Ήταν ένα μεγαλομπακάλικο της εποχής του Μεσοπολέμου, με είδη γενικού εμπορίου και εδώδιμα-αποικιακά. Έκανε χονδρεμπόριο και ροφοδοτούσε πολλά μαγαζιά της Λαμίας, αλλά και τα περισσότερα στις γύρω κωμοπόλεις μέχρι το Δομοκό και το Καρπενήσι. Παράλληλα, οι αδελφοί Κονταξή έκαναν χοντρεμπόριο με εισαγωγές-εξαγωγές δημητριακών και τροφίμων.

Το κατάστημα των Αφών Δ. Κονταξή στην οδό Ρήγα Φεραίου

   Η επιχείρηση[16] απέφερε πολλά κέρδη. Τη δεκαετία 1930-40, τροφοδοτούσε με χρήματα το Κατάστημα της Εμπορικής Τράπεζας στη Λαμία που ήταν ακριβώς δίπλα, όταν εκείνο έμενε από ρευστό.

   Στην Κατοχή η επιχείρηση των Αφών Κονταξή έχασε πολλά χρήματα (όπως και πολλές άλλες) από τον πληθωρισμό του νομίσματος. Μεταπολεμικά όμως ανέκαμψε και απέκτησε την προπολεμική της αίγλη στο εμπόριο της περιοχής.

   Ο Απόστολος Κονταξής παντρεύτηκε την Ελένη Αλεξ. Μακρυναίου και απέκτησαν 2 αγόρια. Ο Αλέξανδρος παντρεύτηκε τη Σοφία Γεωργ. Παγουροπούλου, κόρη δικηγόρου και απέκτησαν 2 αγόρια. Ο Θεοδόσιος παντρεύτηκε τη Μαρίκα Ζωγράφου από την Άμφισσα. Ο Κωνσταντίνος παντρεύτηκε την Αικατερίνη ……… . Ο Ιωάννης παντρεύτηκε την Ελένη Παπακυριτσοπούλου, κόρη συμβολαιογράφου.

   Το 1969 το κατάστημα  μεταβιβάστηκε στους Χρυσόστομο Αυγέρο και Κωνσταντίνο Ράπτη. Λειτούργησε ακόμα άλλα 17 χρόνια μέχρι το 1985, οπότε και έκλεισε οριστικά. Η μεγάλη εμπορική επιχείρηση των Αφών Δημ. Κονταξή λειτούργησε συνολικά 120 χρόνια.

Δημ. Κορόζος

Γεώργιος Δ. Κορόζος : Γεννήθηκε στο Μαυρολιθάρι Παρνασσίδος. Ήρθε στη Λαμία και άνοιξε γαλακτοπωλείο στην οδό Γκουαλέν (μετονομάστηκε το 1951 σε Βενιζέλου). Από τα μέσα της δεκαετίας 1910-20, η ποιότητα της γιαούρτης κυρίως αλλά και τα άλλα τυροκομικά προϊόντα του γνώρισαν μεγάλη επιτυχία. Το ιδιόκτητο μαγαζί του στη ΒΑ γωνία των οδών Γκουαλέν και Πατρόκλου, καθιέρωσε στη Λαμία την πώληση σε πήλινα δοχεία (κεσέδες ή τσανάκες).

   Μετά, ανέλαβε ο γιος του Δημήτριος (1910-82) και ακολούθησε η τρίτη γενιά ο εγγονός του συνονόματος Γεώργιος Κορόζος. Έκλεισε το 2018, μετά από εμπορική διάρκεια πλέον του αιώνα, στην ίδια θέση.

Κωνσταντίνος Μανιάς (1852-1917) : Δεν καταγόταν[17] από τη Λαμία. Ασχολήθηκε με το εμπόριο καπνών από το οποίο απέκτησε αρκετά χρήματα. Από το 1895, μαζί με τους αδελφούς του Ιωάννη[18] (1941-1916) και Ευστάθιο (1859-1924) ίδρυσαν εταιρεία, με αντικείμενο την επεξεργασία και εμπορία καπνού, στη Λαμία. Το εργοστάσιο της εταιρείας ήταν στην σε ενοικιασμένο κτίριο στην πλατεία Ελευθερίας (εκεί όπου σήμερα είναι ο κινηματογράφος “Γαλαξίας”).

Κωνσταντίνος Μανιάς

   Στη διάρκεια της πρώτης δεκαετίας του 20ού αι. ο Κωνστ. Μανιάς δημιούργησε δικό του καπνεργοστάσιο στη βόρεια γωνία των οδών Κολοκοτρώνη και Δημολιούλια. Παρήγαγε χειροποίητα τσιγάρα και καπνό σακούλας, με καπνά ανατολικού τύπου. Το 1917 ο Κωνσταντίνος Μανιάς πέθανε σε ηλικία 65 ετών. Συνέχισε ο Ευστάθιος Μανιάς μέχρι το θάνατό του το 1924, αλλά ανέλαβε και ο νεότερος Δημήτριος Κων. Μανιάς, που αύξησε την παραγωγή με μηχανοποιημένα τσιγάρα κατά την περίοδο 1927-1933.

   Στα επόμενα χρόνια της δεκαετίας του ’30, με την ανάπτυξη των κεντρικών μεγάλων καπνοβιομηχανιών με τα μηχανοποιημένα τσιγάρα, οι μικρές μονάδες της περιφέρειας οδηγήθηκαν στο κλείσιμο.

Χαράλαμπος Ιωάν. Μαυροειδής (1889- 1965) :  Από το Κοτύλιο της Ανδρίτσαινας του νομού Ηλείας (γεν. το 1885[19] ή 1889). Ήρθε στη Λαμία στα χρόνια του Μεσοπολέμου (δεκαετία 1920-30) ακολουθώντας το συγγενή[20] του Κωνσταντίνο Μαυροειδή (1888-1936), που είχε ήδη προκόψει στη Λαμία (από το 1910-11 είχε βιβλιοπωλείο-χαρτοπωλείο, εξέδιδε εφημερίδα, αργότερα ανέλαβε το Πρακτορείο εφημερίδων, είχε την αντιπροσωπεία καυσίμων Shell, κ.ά.). 

   Μετά το θάνατό του Κωνσταντίνου Βασ. Μαυροειδή (1888-1936) τότε ανέλαβε (ίσως αγόρασε) ο Χαράλαμπος Ιωάν. Μαυροειδής. Η λειτουργία του Πρακτορείου εφημερίδων & του Βιβλιοχαρτοπωλείου συνεχίστηκε στην οδό Κολοκοτρώνη 25[21]. Ο Χαράλαμπος Ιωάν. Μαυροειδής. πέθανε στις 4-6-1965, σε ηλικία 80 ή 76 ετών. 

   Μετά το θάνατό του, το βιβλιοπωλείο περιήλθε στον Ασημάκη Κωστόγιαννη και έκλεισε το 1967, το δε Πρακτορείο τύπου σταμάτησε το 1999.

Διονύσιος Σπ. Μπασσιάς (1894-1969) : Σε ιδιόκτητο οικόπεδο, στη βόρεια γωνία των οδών Αγίου Νικολάου και Δημολιούλια, ο Διονύσιος Σπυρ. Μπασσιάς έφτιαξε μια μεγάλη ξύλινη παράγκα, όπου από την 1-4-1927 λειτούργησε ένα μαγαζί με σωλήνες νερού - αποχέτευσης, υλικά υδραυλικού και θέρμανσης, με σόμπες, σωλήνες, κ.ά.  Υπήρχαν και υλικά στον υπαίθριο χώρο (όσα άντεχαν στις καιρικές συνθήκες). Το μαγαζί δούλευε καλά.

Διαφήμιση δεκαετίας ’30

   Τη 10ετία του ’50, οικοδόμησε το ισόγειο, που ήταν ένας τσιμεντένιος σκελετός ασοβάτιστος κλεισμένος με πόρτες και ρολά, όπου συνέχισε τη λειτουργία του, όπως και στο προηγούμενο μαγαζί. Το 1973 έγινε και το ανώγειο (τριώροφο κτίριο συνολικά).

   Το 1957 έγινε εμπορική εταιρία “Διονύσιος Μπασσιάς και Υιοί”, εφόσον εισήλθαν στην επιχείρηση και τα δύο παιδιά του Σπύρος και Κωνσταντίνος.

   Στις 23-2-1969 ο Διονύσιος Μπασσιάς πέθανε, σε ηλικία 75 ετών.

   Τη λειτουργία της επιχείρησης συνέχισαν τα παιδιά του. Η απώλεια του Διονυσίου (γιος του Σπύρου  Μπασσιά) σε πρώιμη ηλικία οδήγησε στην αποχώρηση - και λόγω ηλικίας - από την επιχείρηση του Σπυρ. Δ. Μπασσιά. Ο Σπύρος Μπασσιάς πέθανε στις 27-6-2007, σε ηλικία 77 ετών.

   Τη 10ετία του ’90, η επιχείρηση μεταφέρθηκε στην οδό Αθηνών 63, σε ενοικιασμένο κατάστημα, όπου και λειτούργησε από τον εγγονό του ιδρυτή επίσης Διονύσιο Κων.  Μπασσιά, μέχρι τις αρχές της 10ετίας του 2000, οπότε μεταφέρθηκε στην περιοχή Καλυβίων.

 

Γεώργιος Μπούτλας (1869[22]-1971) : Γεννήθηκε το 1869 ή 1870. Στα νιάτα του κατατάχτηκε στη χωροφυλακή και έλαβε μέρος με αποσπάσματα, σε επιχειρήσεις καταδίωξης ληστών. Το 1894, έλαβε μέρος στην εξόντωση του Αθαν. Παπακυριτσόπουλου και άλλων, με τον ταυτόχρονο θάνατο των δικαστών Λεων. Ροζάκη και Γεωργ. Αγγελή. Έλαβε μάλιστα και αμοιβή 48 δραχμών.

Γεώργιος Μπούτλας

    Έμαθε την τέχνη του ποτοποιού και άφησε τη Χωροφυλακή. Άνοιξε ποτοποιείο στη Λαμία, με έδρα το ιδιόκτητο κατάστημα στη ΝΑ γωνία των οδών Ροζάκη Αγγελή και Καλύβα Μπακογιάννη. Κάθε άνοιξη και καλοκαίρι έφτιαχνε και κυκλοφορούσε στη Λαμία και αναψυκτικά (λεμονάδες, γκαζόζες, κλπ.). Τη δεκαετία του ’30, σε κατάταξη[23] των επαγγελματιών της Λαμίας με βάση το τζίρο τοποθετήθηκε στην κλάση 5, με φόρο 2.000 δρχ.

     Την πρώτη 10ετία του 20ού αι. παντρεύτηκε  τη Μαρία[24] Εμμαν. Παππή (1882-1959) από τη Λαμία  και απέκτησαν πέντε παιδιά (4 κόρες κι 1 γιο). Την κόρη του Στέλλα[25] (1912-1996) παντρεύτηκε, στις αρχές του 1933, ο γιατρός Αντώνιος Φίλης.

     Το 1934 εξελέγη δημοτικός σύμβουλος Λαμίας με το ψηφοδέλτιο του Γεωργ. Πλατή. Τότε κατασκευάστηκε και λειτούργησε (από τις 19-3-1937) η Δημοτική Αγορά Λαμίας.

     Μετά τη συνταξιοδότησή του, ο Γεώργιος Μπούτλας, έζησε πολλά χρόνια. Υπεραιωνόβιος, μια ανθρώπινη βελανιδιά,  πέθανε το 1971, σε ηλικία 102 ετών.

Διαφήμιση (1927)

 Ντούτσ[ι]ας Γεώργιος : Γεννήθηκε το 1838 στο Γαρδίκι Ομιλαίων. Ο πατέρας του λεγόταν Ιωάννης και ασχολήθηκε με το εμπόριο (δημητριακών και καπνών). Απέκτησε οικογένεια. Το 1936 στην περιοχή Στυλίδας δολοφονήθηκε μαζί με άλλα δύο μέλη της οικογένειάς του για λόγους ληστείας (Ιωάννης Ντούτσιας, Γεώργιος Ντούτσιας και Αικατερίκη Νίκου). Ο Γεώργιος Ντούτσας ήταν τότε 98 ετών.

   Απόγονός του πρέπει να ήταν ο Ανδρέας Ντούτσιας. Έγινε χημικός και ειδικεύτηκε στην οινολογία. Λειτούργησε στη Λαμία χημικό εργαστήριο (και ιδιαίτερα οινολογικό) στη Λαμία, στην οδό Καρπενησίου.

  Από το 1927 και στη διάρκεια της δεκαετίας του ’30, διαφήμιζε  το εργαστήριό του στον τοπικό τύπο. Τα καλοκαίρια κυκλοφορούσε και αναψυκτικά στη Λαμία (λεμονάδες Ντούτσια ή Νέκταρ Ντούτσια).

    Ο Ανδρέας Ντούτσιας ήταν παντρεμένος. Πέθανε πρώιμα στις 12-2-1953, σε ηλικία 53 ετών.

Αν. Παπαδέλος

Αναστάσιος Γ. Παπαδέλος (1896-1952) : Ήταν ένα από τα 3 αδέλφια που ήρθαν στη Λαμία από την Πελοπόννησο, στις αρχές του 20ού αιώνα (γύρω στο 1920). Δημιουργικά και εργατικά άτομα, άνοιξαν βιβλιοπωλείο-χαρτοπωλείο, ανέλαβαν το Αθηναϊκό Πρακτορείο Διανομής Τύπου και εξέδωσαν τοπική εφημερίδα.

   Ο Αναστάσιος Παπαδέλος γεννήθηκε το 1896 στο χωριό Κουρούνιο του Δήμου Γόρτυνος Αρκαδίας. Τη δεκαετία του ’30  παντρεύτηκε στη Λαμία και απέκτησε τρία παιδιά (το Γεώργιο και δύο κόρες). Δυστυχώς, το 1952, ο Αναστάσιος Παπαδέλος πέθανε «εκ καρδιακού νοσήματος» στην πρώιμη ηλικία των 56 ετών.

Γρ. Παπασιόπουλος

Γρηγόριος Ι. Παπασιόπουλος (1871-1963) : Από τον ιερέα παπα-Γιάννη Παπασιόπουλο (1836-1893) και την πρεσβυτέρα Μαρία (1843-1883), γεννήθηκαν ο Γρηγόριος (το 1871), και μετά ο Δημήτριος (το 1877). Δεν είναι γνωστά τα άλλα παιδιά τους (τότε έκαναν πολλά παιδιά).

   Ο Γρηγόριος ήρθε στη Λαμία και ασχολήθηκε με το εμπόριο υφασμάτων. Τη δεκαετία του ’30, είχε μεγάλο κατάστημα (με ενοίκιο) στην οδό Ρήγα Φεραίου, εταιρικό «Σιόπουλος-Παπασιόπουλος» (στα αριστερά ανεβαίνοντας από την πλατεία Πάρκου), όπου πουλούσε υφάσματα σε τόπια. Μετά (1935) η εταιρεία διαλύθηκε και χώρισαν.

   Η γυναίκα του λεγόταν Ευαγγελία. Από τα παιδιά τους, πλέον γνωστός είναι ο Ιωάννης Παπασιόπουλος, που έγινε άριστος χειρούργος γιατρός, με Κλινική στη Λαμία και πετυχημένος δήμαρχος (την περίοδο 1955-1964), που αναμόρφωσε τη Λαμία.

   Στο εμπόριο με ηλεκτρικά είδη, κ.ά. συνέχισε ο γιος του Κωνσταντίνος. Ο Γρηγόριος Παπασιόπουλος πέθανε το 1963, σε ηλικία 92 ετών.

Αθαν. Ράμμος

Ράμμου Κ. Αφοί : Στη Λαμία υπήρχε μια βιοτεχνία μακαρονοποιίας των Αφών Κωνσταντίνου (1860-1924) και Παναγιώτη (1858-1922)  Μεγαλιού, στη ΒΔ γωνία των οδών Αγ. Νικολάου και Ροζάκη-Αγγελή, από τις αρχές του 20ού αι. Το 1912 το ανέλαβαν οι Λάζος και Παπαναστασίου[26]. Ήταν ατμοκίνητο και χρησιμοποιούσε εισαγόμενα ρωσικά σιμιγδάλια. Το 1926 η βιοτεχνία αγοράστηκε από τον Κωνσταντίνο Ράμμο (1861–1955) και το γιο του Αθανάσιο. Υπήρχε και συγγενική σχέση, εφόσον ο Παναγιώτης Μεγαλιός είχε νυμφευτεί το 1918 την Αικατερίνη Ράμμου.

   Ο Αθανάσιος Ράμμος (1895-1978) ανέπτυξε και οργάνωσε τη μονάδα παραγωγής με νέα μηχανήματα για μείωση του χρόνου και αύξηση του προϊόντος, σε άριστη ποιότητα. Ήταν ηλεκτροκίνητο πλέον και παρήγαγε ζυμαρικά διαφόρων μεγεθών σε μακαρόνια, αλλά και μανέστρα. Το εργοστάσιο πουλούσε το προϊόν χύμα και χονδρικώς, στα μαγαζιά της Λαμίας, αλλά υπήρχε και πακεταρισμένο.

   Αργότερα, εισήλθε στην εταιρία και ο νεότερος αδελφός του Ηλίας (1910-1969). Η συμβολή της εταιρίας στο εμπόριο του είδους στη Λαμία και στην ευρύτερη περιοχή ήταν μεγάλη. Το 1965 έκλεισε.

   Ο Αθανάσιος Ράμμος πέθανε το 1978, σε ηλικία 83 ετών.

Το κτίριο της Μακαρονοποιίας Ράμμου στη Λαμία (Δεκαετία 1930-40)

Χριστόφορος Σιόπουλος (1881-1941) : Μαζί με τον Γρηγόρη Παπασιόπουλο είχαν εμπορικό Κατάστημα στην οδό Ρήγα Φεραίου, όπου πουλούσαν υφάσματα σε τόπια χονδρικής και λιανικής πώλησης. Το μαγαζί ήταν ενοικιασμένο[27].

   Τον Ιούνιο του 1910 ήταν ένορκος στη Δίκη του Κιλελέρ, που έγινε στη Λαμία.

   Το 1935, ο Χριστόφορος Σιόπουλος αποχώρησε από την εταιρεία (δίνεται δίπλα η Δήλωση στην εφ. Η ΕΠΑΡΧΙΑ, 1935, Λαμία). Συνέχισε σε άλλο εμπορικό μαγαζί των γιων του «έναντι του καταστήματος Βασ. Ποντικοπούλου».

   Στις 19-1-1941 πέθανε, σε ηλικία 60 ετών.

Βασίλειος, Αθανάσιος

και  Γεώργιος Ταραλάς

Αθανάσιος Ταραλάς: Την περίοδο του Μεσοπολέμου και συγκεκριμένα από το 1928, ίδρυσε βιοτεχνία αεριούχων ποτών, με λεμονάδες, γκαζόζες, μπιράλ. Λειτουργούσε το καλοκαίρι και τροφοδοτούσε τα αναψυκτήρια της πόλης και γύρω περιοχής. Παράλληλα βέβαια υπήρχαν και  άλλες τοπικές βιοτεχνίες των Στεφοπούλου-Πολυμεροπούλου, Μπούτλα, Παππή, Κωνσταντέλλου, Ντούτσια και Αρχοντίκη. Στεγαζόταν σε κτίριο της οδού Όθωνος 29. Στη συνέχεια, τη μονάδα ανέλαβαν τα παιδιά του Βασίλειος και Γεώργιος.

   Έκλεισε  τη δεκαετία 1950-60.

   Παράλληλα ο Γεώργιος Ταραλάς είχε από το 1941 και καφεκοπτείο στην οδό Καραϊσκάκη, με τη φίρμα “Η Βραζιλία”.

 ---

Επίλογος

   Το εμπορικό αντικείμενο είναι τόσο ευρύ και απασχολεί πολλούς κλάδους, που τελικά γίνεται δύσκολο να αποδοθεί, σε όλες τις διαστάσεις του. Το εμπόριο διαπλέκεται και συναρτάται με πολλούς παράγοντες, όπως το νομικό πλαίσιο, τα οικονομικά κίνητρα ή αντικίνητρα σε κάθε αντικείμενο, η τραπεζική στήριξη-δανειοδότηση, το ασφαλιστικό ζήτημα, το κόστος εργασίας για όσους απασχολούν υπαλλήλους, τα έξοδα (ενοίκια, αμοιβές και ασφάλειες προσωπικού, κλπ.) αλλά και ιδιαίτερα γεγονότα όπως οι πολιτικές καταστάσεις, εθνικές χρεοκοπίες, πόλεμοι, η Κατοχή, ο Εμφύλιος, κ.ά. Ειδικά ο 20ός αι. ήταν πλήρεις “εκπλήξεων” για το εμπόριο, δημιουργώντας κλίμα αβεβαιότητας και κινδύνων. Η Λαμία, με 200 μικρομάγαζα από τα προεπαναστατικά χρόνια, διέθετε λίγο περισσότερα μαγαζιά στα προπολεμικά χρόνια, αλλά μεγαλύτερα σε αριθμό προϊόντων και σε όγκο πωλήσεων, που όλα έκαναν γενικό εμπόριο τροφοδοτώντας και τους γειτονικούς νομούς.

   Ο Εμπορικός Σύλλογος Λαμίας, με ζωή μεγαλύτερη των 100 ετών, παραμένει ο ενεργός φορέας και εκφραστής των συμφερόντων του εμπορικού κόσμου της πόλης. Με τη διαρκή ευχή για αποκατάσταση της σχεδόν κατεστραμμένης ελληνικής οικονομίας από πολιτικά λάθη, στα αμέσως επόμενα χρόνια, ελπίζουμε στη νέα άνθιση του τοπικού εμπορίου, παρά την κατακτητική επίθεση των  ξένων μεγάλων πολυεθνικών αλυσίδων και στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης του καταναλωτικού κοινού σε ποιοτικά προϊόντα, αλλά και σε λογικές τιμές.

----------------------------

Βιβλιογραφία-Αναφορές-Ιστοσελίδες

1.    Πληροφορίες (στοιχεία) από υλικό των Βιβλίων των Ιερών Ναών της Λαμίας.

2.    εφ. Η ΕΠΑΡΧΙΑ, ετών 1927-1940, Λαμία.

3.    Αθαν. Μπαλωμένου : “Δρόμοι, Καταστήματα και ιδιοκτησίες της προπολεμικής Λαμίας (Δεκαετία 1930-40)”, περ. ΦΘΙΩΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 2001, σελ. 61-108, Λαμία.

4.    Αθαν. Μπαλωμένου : “Είδη και τιμές προϊόντων σε προπολεμικά μεγάλα καταστήματα αποικιακών ειδών της Λαμίας”, περ. ΦΘΙΩΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 2002, σελ. 56-62, Λαμία.

5.    Δημητρίου Νάτσιου : “Το ιστορικό κέντρο της Λαμίας”, περ. ΦΘΙΩΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 2007, σελ. 5-9, Λαμία.

6.    Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : “Προϊόντα της περιοχής Ζητουνίου (Λαμίας) και λοιπής Στερεάς (στο 18ο και 19ο αι.)”, από 23-3-2018, στο www.amfictyon.blogspot.gr.

7.    Φελίξ Μπωζούρ : “Πίνακας του Εμπορίου της Ελλάδος στην Τουρκοκρατία (1787-1797)”, έκδ. Αφών Τολίδη, 1974, Αθήνα.

8.    Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : “Η Λαμία ελεύθερη από τους Τούρκους”, στην εφ. ΗΜΕΡΑ, φ. 870, σελ. 8, 9-4-2013, Λαμία.

9.    Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : “Οι άνθρωποι που έκτισαν την προπολεμική Λαμία”, εφ. ΛΑΜΙΑΚΟΣ ΤΥΠΟΣ, σε 6 συνέχειες, φ. 20623-20628, στις 3-11 Ιουνίου 2014, Λαμία.

10.  Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : “Τα οινοπνευματοποιεία της Λαμίας”, αναρτημένο στο www.amfictyon.blogspot.gr από τις 7 Μαρτίου 2017.

11.  Χαρίκλ. Ι. Μπαλή :  “Μελέτιος Γεωργιάδης (1797-1877)”, περ.  ΦΘΙΩΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 2004, σ. 47. Λαμία.

12.  Δημητρίου Νάτσιου : “Μετεπαναστατικό Χρονολόγιο της Λαμίας (1833-2013)”, έκδοση Δήμου Λαμιέων, 2013, Λαμία.

13.  Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : “Μετανάστες της Λαμίας στην Αμερική (στην πρώτη 20ετία του 20ού αι.)”, στο περ. “ΦΘΙΩΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ” των ετών 2012 και 2013, σε 2 μέρη, Λαμία.

14.  Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : “Τα πρώτα αυτοκίνητα στη Λαμία (πρώτες 10ετίες του 20ού αι.)”, εφ. ΛΑΜΙΑΚΟΣ ΤΥΠΟΣ, σελ. 10-11, στις 17-7-2013, Λαμία.

15.  Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : “Η Βιοτεχνία-Βιομηχανία της Λαμίας στα χρόνια του Μεσοπολέμου”, εφ. ΛΑΜΙΑΚΟΣ ΤΥΠΟΣ σε συνέχειες, από 21 έως 25 Σεπτεμβρίου 2004, σελ. 9, Λαμία.

16.  Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : “Παλιοί κρεοπώλες της Λαμίας - Δημοτική Αγορά Λαμίας”, εφ. ΛΑΜΙΑΚΟΣ ΤΥΠΟΣ, σε 2 συνέχειες, στις 26 & 27 Ιουλίου 2013, σελ. 6, Λαμία.

17.  Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : “Μετανάστες της Λαμίας στην Αμερική (στην πρώτη 20ετία του 20ού αι.)”, στο περ. “ΦΘΙΩΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ” των ετών 2012 και 2013, σε 2 μέρη, Λαμία.

18.  Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : “Οι ζαχαροπλάστες της Λαμίας”, υπό έκδοσιν, 2019, έκδ. Συλλόγου Ζαχαροπλαστών Φθιώτιδας.

19.  Ιστοσελίδα https://fonografos.net

---------------------------------

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

---

[1] Ο Γεώργιος Αμπλιανίτης ήταν μεγαλύτερος στην ηλικία από τον Επαμ. Καραπατάκη.

[2] Είχε ένα γιο το Δημήτριο. Πέθανε στις αρχές της 10ετίας του ’50.

[3]  βλ. εφ. Η ΕΠΑΡΧΙΑ, φ. 570, σ. 4, 11-10-1932, Λαμία.

[4] Την παντρεύτηκε ο Παπαλουκάς. Σαν προίκα του έδωσε ένα μέρος του μαγαζιού.

[5]  Παράλληλα ήταν χρηματιστής, σαράφης, εμπορευόταν ασημικά, ρολόγια, κ.ά.

[6] Αθαν. Κ. Μπαλωμένου : «Δρόμοι, καταστήματα και ιδιοκτησίες της προπολεμικής Λαμίας (δεκαετία 1930-40)», περιοδ. ΦΘΙΩΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 2001 (22), Λαμία.

[7] Αθαν. Κ. Μπαλωμένου : «Δρόμοι, καταστήματα και ιδιοκτησίες της προπολεμικής Λαμίας (δεκαετία 1930-40)», περ. ΦΘΙΩΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 2001 (22), σελ. 86, Λαμία.

[8] εφ. “ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΛΑΟΥ”, φ. 287, σελ. 3, της 14-9-1867, Λαμία.

[9] Στα Βιβλία Αποβιώσεων του Ι. Ν. Αγίου Νικολάου Λαμίας, έχει γραφεί ότι : στις 2-7-1888 απεβίωσε ο Νικόλαος Γραμματίκας, 65 ετών, έμπορος και έγγαμος.

[10] Στη θέση όπου σήμερα είναι τα Οπτικά Αθαν. Τσούκαλου.

[11] Στη Λαμία ήταν ακόμα σε λειτουργία το Εργοστάσιο της Ηλεκτρικής Εταιρείας Λαμίας, η δε ΔΕΗ ανέλαβε την ηλεκτροδότηση της Λαμίας από το 1958.

[12] Σε επιτύμβια πλάκα του Νεκροταφείου Ξηριώτισσας γράφει ως έτος γεννήσεως 1895. Στο Βιβλίο Θανάτων του Ι.Ν. Ευαγγελίστριας Λαμίας γράφει ηλικία 75 ετών, με έτος θανάτου το 1968, που σημαίνει έτος γέννησης το 1893. Ας αναζητηθεί το αληθές …

[13] Έκανε εισαγωγές-εξαγωγές με το εξωτερικό, από διάφορες χώρες, που εξυπηρετούνταν μεταφορικά με πλοία από το λιμάνι της Στυλίδας.

[14] Είχε επίσης και δικό του Κατάστημα με Κυνηγετικά Είδη, στην οδό Καλύβα-Μπακογιάννη.

[15] Η Ζωή (1896-1952) παντρεύτηκε το Γεώργιο Ποντικόπουλο, έμπορο γενικού εμπορίου και μετά βιβλιοπώλη στην οδό Διάκου, η δε Βασιλική παντρεύτηκε το στρατιωτικό Μπάμπαλη.

[16] Σ’ αυτήν εργάστηκε ο Αθανάσιος Μπαλωμένος (ο πατέρας μου) από τη 10ετία του ’30. Μεταπολεμικά, εργάστηκαν ο Χρυσόστομος Αυγέρος, ο Κων. Ράπτης, οι αδελφοί Νικόλαος και Ανδρέας Ζουμπόπουλος, κ.ά. Λογιστής της εταιρίας ήταν ο Χαράλαμπος Μιχαλόπουλος.

[17] Στο Βιβλίο Θανάτων του Ι. Ν. Αγίου Νικολάου Λαμίας, έχει γραφεί ότι γεννήθηκε στη Λαμία.

[18] Στο Βιβλίο Θανάτων του Ι. Ν. Αγίου Νικολάου Λαμίας, για την καταγωγή του γράφτηκε “πρόσφυξ”.

[19] Σε ταφική πλάκα του Νεκροταφείου Λαμίας γράφει «Χαράλαμπος Ι. Μαυροειδής, ετών 80, απεβίωσε 1965»

[20] δεν είναι γνωστός ο βαθμός συγγένειας. Πιθανά ήταν ξαδέρφια.

[21] Ο Χαράλαμπος Ιωάννου Μαυροειδής (άγνωστη η συγγένεια με τον Κωνσταντίνο Μαυροειδή), εξέδιδε και τύπωνε στο ίδιο τυπογραφείο την εφημερίδα «Μαθητική Φλόγα».

[22] Σε ταφική πλάκα του Νεκροταφείου Λαμίας γράφει : «Γεώργιος Μπούτλας 1870-1971».

[23] Πρώτος απ’  όλους τους επαγγελματίες της Λαμίας στην ίδια κατάταξη  ήταν ο επίσης ποτοποιός Γεώργ. Στεφόπουλος (κλάση 14) με φόρο 9.000 δραχ. [βλ. εφ. Η ΕΠΑΡΧΙΑ, Μάρτιος 1934, Λαμία]

[24] Από το Βιβλίο Θανάτων του Ι. Ν. Ευαγγελίστριας Λαμίας.

[25] “Ο κ. Αντώνιος Φίλης, ιατρός του Ανθελονοσιακού Συνεργείου Φθιώτιδος και η δις Στέλλα Γ. Μπούτλα έδωσαν αμοιβαίαν υπόσχεσιν γάμου”. [εφ. Η ΕΠΑΡΧΙΑ, φ. 497, σ. 4, 19-4-1932, Λαμία]

[26] Ανακοίνωση στην εφ. «Θρίαμβος», 23 Μαΐου 1912, Λαμία. Υπήρχε διαφήμιση στην ίδια εφημερίδα για 7 φύλλα.

[27] βλ. Αθανασίου Μπαλωμένου : «Δρόμοι, Καταστήματα και ιδιοκτησίες της προπολεμικής Λαμίας (δεκαετία 1930-40)», περ. ΦΘΙΩΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 2001 (22),σελ. 63, Λαμία.