Από τη Φραγκίστα Ευρυτανίας, μετανάστες στην Αμερική (1900-1936)

Προλεγόμενα

   Η Φραγκίστα, διπλό ορεινό χωριό στα δυτικά του νομού Ευρυτανίας, σε απόσταση 39 χμ. από το Καρπενήσι. Αναφέρεται από το 14ο αι. και η ιστορία του είναι συνδεδεμένη με τη μετανάστευση, πρώτα στην Κωνσταντινούπολη και μετά προς την Αμερική. Συνέβαλε στον αγώνα του 1821, με οπλαρχηγούς όπως ο Ιωάννης Φραγκίστας (1764-1861), που ήταν συμπολεμιστής και βιογράφος του Κατσαντώνη και ο Δημήτριος Πανουργιάς (συμπολεμιστής του Μάρκου Μπότσαρη). Απόγονοι αυτών των οικογενειών (πιθανότατα) είναι οι μετανάστες στην Αμερική Δημήτριος και Σπυρίδων Πανουργιάς. Συγγενής του μετανάστη Κωνστ. Παπαδοπούλου πιθανά είναι και ο συγγραφέας Δημήτριος Παπαδόπουλος[1] (1870-1930), με το ψευδώνυμο “Τυμφρηστός”. Σημαντικός αριθμός μεταναστών της Φραγκίστας στην Αμερική πρόκοψε, ιδιαίτερα στο χώρο της εστίασης (ξενοδόχοι, εστιάτορες, μάγειροι, κλπ.), και αρκετοί εγκαταστάθηκαν μόνιμα.

Ανατολική Φραγκίστα (φωτογραφία Βαγ. Καρράς)

   Μελετώντας τους Έλληνες μετανάστες που πήγαν στην Αμερική, εδώ και αρκετά χρόνια, κατέγραψα και όσους προέρχονταν από τη Φραγκίστα. Η συγκέντρωση του υλικού άρχισε πριν από χρόνια και βρέθηκαν αναλυτικά στοιχεία για 157 άτομα. Η εργασία ολοκληρώθηκε τον Αύγουστο του 2018.

   Για το αποτέλεσμα αυτό χρειάστηκαν πολλές ώρες και μέρες εντατικής απασχόλησης. Με βοήθησε πολύ, μέσω του Διαδικτύου, το εξαιρετικό αμερικανικό αρχείο μετανάστευσης του νησιού Έλλις (Ellis Island). Η έρευνα απέδωσε 71 μεταναστευτικά ταξίδια (κάποιοι μετανάστες έκαναν πολλαπλά ταξίδια) και τελικά ανευρέθηκαν 157 μετανάστες. Πρέπει να σημειωθεί, επειδή δεν ξέρω επώνυμα, ούτε μπορώ να ξέρω ποιοι προήλθαν από την Ανατολική ή τη Δυτική Φραγκίστα. Ευτυχώς στην Ελλάδα δεν υπάρχει άλλο χωριό με το όνομα Φραγκίστα. Πιθανά, διέφυγαν κάποια ονόματα που δεν εντόπισα ή έγραψαν άλλο τόπο γέννησης και προηγούμενης διαμονής. Θυμίζω τη (συνήθη) περίπτωση που κάποιοι, τότε στις ΗΠΑ, δήλωναν ότι γεννήθηκαν ή ότι διέμεναν στη μεγαλύτερη πόλη (π.χ. Καρπενήσι ή Λαμία) της περιοχής. Κάτι τέτοιο όμως, θα πρέπει να το συμπληρώσει κάποιος που ξέρει τα ντόπια επώνυμα, κι αν είναι μεγαλύτερης ηλικίας (με καλή μνήμη) ακόμα καλύτερα.

   Η παρούσα εργασία θα μπορούσε να εμπλουτιστεί με φωτογραφικό υλικό των μεταναστών στις ΗΠΑ, που εγώ δεν έχω αυτή τη δυνατότητα. Ο τοπικός Σύλλογος ή με πρωτοβουλία κάποιου (ή κάποιων) μπορεί να αναζητήσει και να βρεθούν στο χωριό κάποιες φωτογραφίες, που θα εμπλουτίσουν την προσπάθεια αυτή. Επίσης μπορεί να συμπληρωθεί η εργασία, με την τύχη των μεταναστών αυτών, δηλ. ποιοι γύρισαν στην πατρίδα και ποια ήταν η προκοπή τους (επαγγελματική και προσωπική).

   Η εργασία-μελέτη αυτή θέλει να τιμήσει τους ανθρώπους της Φραγκίστας, για την τόλμη και την απόφαση να φύγουν στα ξένα (μερικοί ίσως να μην ξαναδούν τον τόπο τους), θυσιάζοντας τα καλύτερά τους χρόνια για να  ζήσει η γονική οικογένεια και οι ίδιοι καλύτερα.

   Μετά από έναν αιώνα, η προσπάθεια αυτή αποτείνεται στο θυμικό όσων έζησαν ή έχουν εικόνες από τα χρόνια της μετανάστευσης στην Αμερική. Είναι όμως μια αναγκαία κατάθεση μνήμης για τους νεότερους, στους οποίους και αφιερώνεται.

 

                              Κωνσταντίνος  Αθαν. Μπαλωμένος

                                                  φυσικός

 ---

Αυτοδιοικητικά

 

Οικισμός Φραγκίστας

   Από τις 30 Σεπ. 1836, ο οικισμός Φραγκίστα προσαρτήθηκε στο δήμο Αγραίων του νομού Ακαρνανίας και Αιτωλίας. Το 1899 ο οικισμός έπαψε να υπάγεται στο νομό Ακαρνανίας και Αιτωλίας και πλέον υπαγόταν στο νομό Ευρυτανίας.

   Στις 8 Φεβ. 1908 ο οικισμός καταργήθηκε. Χωρίστηκε σε δύο οικισμούς, στην Ανατολική Φραγκίστα, που μέχρι το 1915 ονομαζόταν Μεγάλη Φραγκίστα και στη Δυτική Φραγκίστα (που παλιά ονομαζόταν Μικρή Φραγκίστα). Βρίσκονται σε υψόμετρα 680 και 710 μ., επάνω στην παλιά εθνική οδό Καρπενησίου-Αγρινίου.

   Από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας ονομάζονταν Πολιτοχώρια, επειδή αρκετοί κάτοικοί της είχαν ξενιτευτεί στην Πόλη (Κωνσταντινούπολη), όπου και εργάστηκαν, μεταφέροντας τον πλούτο τους στα χωριά αυτά. Παράλληλα, η οικονομία της Φραγκίστας στηρίχθηκε στην κτηνοτροφία και την τέχνη του μεταξιού. Στην αλλαγή του αιώνα (είσοδος του 20ού) σημαντικός αριθμός κατοίκων της Φραγκίστας μετανάστευσε στις ΗΠΑ, όπου αρκετοί πρόκοψαν.

   Ο πληθυσμός τους (στην απογραφή του 2011) ήταν 177 κάτοικοι στην Ανατολική Φραγκίστα και 355 στη Δυτική Φραγκίστα. Με το σχέδιο Καλλικράτης, από τις 7 Ιουν. 2010, οι οικισμοί αυτοί αποτελούν τοπικές κοινότητες του δήμου Αγράφων του νομού Ευρυτανίας.

 

---

 

1.    Στοιχεία για τη μετανάστευση στην Αμερική[2]

   Από τους 157 μετανάστες που τελικά εντόπισε η παρούσα εργασία, οι περισσότεροι έφυγαν στα έτη 1914 (19 άτομα), 1915 (21 άτομα) και 1920 (22 άτομα). Συνολικά έγιναν 71 μεταναστευτικά ταξίδια (ομαδικά και μεμονωμένα). Βρέθηκαν 53 μετανάστες που έκαναν πολλαπλά (διπλό, τριπλό ή τετραπλό) ταξίδια.

   Το ποσοστό που μετανάστευσε ήταν 17% του πληθυσμού, που είναι διπλάσιο από το γενικό μέσο όρο της ελληνικής μετανάστευσης (που ήταν 8 %), αποδεικνύοντας τη δυσκολία της ζωής στον τόπο αυτό. Η περιοχή είχε πολύ περιορισμένη αυτονομία αγαθών, κυρίως με κτηνοτροφία και ελάχιστη καλλιεργήσιμη έκταση γης, που δεν βοηθούσε τη ζωή[3] των κατοίκων της περιοχής αυτής.

    Στο σύνολο των αρρένων μεταναστών υπήρχαν και 5 θήλεις (Ζαχαροπούλου Όλγα, Ζώτου Αφροδίτη, Κακάβα Βασιλική, Καβαλάρη Παναγιού και Πατρώνη Αγορή). Μελετώντας την ηλικιακή κατανομή των μεταναστών συμπεραίνουμε ότι κυριάρχησαν οι παραγωγικές ηλικίες 31-40 ετών με 60 μετανάστες (ποσοστό 38 %) και ακολούθησαν οι μικρότερες ηλικίες 21-30 ετών, με 41 μετανάστες. Η κατανομή ηλικιών σε ομάδες των μεταναστών από τη Φραγκίστα δίνονται στον παρατιθέμενο πίνακα 3.

   Οι μικρότεροι σε ηλικία μετανάστες  ήταν :

(α) Ζαχαρόπουλος Κων/νος, ετών 6 (πήγε το 1920)

(β) Καβαλάρης Θωμάς, ετών 11 (πήγε το 1915)

(γ) Κακάβας Γεώργιος, ετών 11 (πήγε το 1915)

(δ) Ψυχογιός Γεώργιος, ετών 11 (πήγε το 1914)

(ε) Ψυχογιός Δημήτριος, ετών 14 (πήγε το 1919)

   Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία μετανάστες ήταν :

(α) Ταμπάσης Γεώργιος, ετών 54 (πήγε το 1919)

(β) Λιάγκας Κων/νος, ετών 50  (πήγε το 1914)

(γ) Πανουργιάς Σπυρίδων, ετών 50 (πήγε το 1914)

(δ) Ψυχογιός Δημοσθένης, ετών 48 (πήγε το 1920)

   Ο μέσος όρος ηλικιών όλων των μεταναστών είναι 30 έτη. Πολύ μεγάλος!

   Οι περισσότεροι μετανάστες της Φραγκίστας ήταν έγγαμοι. Πιο συγκεκριμένα από τους 157 μετανάστες, οι 90 ήταν έγγαμοι (57 %) και οι υπόλοιποι 67 ήταν άγαμοι.

   Από τις οικογένειες της Φραγκίστας, τα περισσότερα (αριθμητικά) ταξίδια των μεταναστών στην Αμερική κατέγραψαν τα επώνυμα : 

   Συνολικά έγιναν 71 ταξίδια, που διακίνησαν τους 157 μετανάστες της Φραγκίστας. Οι περισσότεροι μετανάστες (109 άτομα) προτίμησαν το λιμάνι της Πάτρας (ποσοστό 69 %), ενώ από το λιμάνι του Πειραιά έφυγαν 29 μετανάστες. Από το λιμάνι της Νάπολης έφυγαν 4 άτομα (για περισσότερα, βλ. πίνακα 4). Τα ταξίδια διαρκούσαν 2-3 εβδομάδες, ανάλογα με το πλοίο.

  Η επιλογή του πλοίου δεν είχε κάποια ιδιαίτερη σημασία, εκτός από το κόστος του εισιτηρίου και την πυκνότητα των δρομολογίων. Τα ελληνόκτητα πλοία ήταν λιγότερα σε σχέση με τα ξένα. Στην προκείμενη περίπτωση οι περισσότεροι μετανάστες της Φραγκίστας έφυγαν με ελληνικά πλοία.

   Σε ένα ταξίδι, από το λιμάνι της Πάτρας, το 1915 έφυγαν 11 μετανάστες με το πλοίο “Athinai”. Το ίδιο έτος 1915 και από το ίδιο λιμάνι, σε ένα ταξίδι έφυγαν 5 μετανάστες με το πλοίο “Themistocles”. Το έτος 1920, σε ένα ταξίδι, έφυγαν 10 μετανάστες της Φραγκίστας από το λιμάνι του Πειραιά, με το πλοίο “Megali Hellas”, ενώ το ίδιο έτος έφυγαν σε ένα ταξίδι 4 μετανάστες της Φραγκίστας με το πλοίο “Presidente Wilson” από το λιμάνι της Πάτρας. Το 1910, από το λιμάνι της Πάτρας σε ένα ταξίδι, με το πλοίο “Eugenia” έφυγαν 5 μετανάστες. Το 1911 από το λιμάνι της Πάτρας αναχώρησαν άλλοι  5 μετανάστες της Φραγκίστας με το πλοίο  “Martha Washibgton”. Το χαρακτηριστικό της μετανάστευσης αυτής ήταν η σχεδόν ίση προτίμηση περίπου για ομαδικά ταξίδια και για μεμονωμένα. Έγιναν 37 ομαδικά ταξίδια, και 34 μεμονωμένα.

   Αναλυτικά στοιχεία για τα πλοία δίνονται στον Πίνακα 5, που ακολουθεί :

   Φτάνοντας στο λιμάνι της Νέας Υόρκης, οι μετανάστες περνούσαν από υγειονομικό έλεγχο επάνω στο πλοίο. Μετά κατέβαιναν και μαζί με τις αποσκευές τους περίμεναν στη σειρά για την τελική καταγραφή και έλεγχο της υπηρεσίας Μετανάστευσης, στο κτίριο του Ellis Island (νησιού Έλλις), που οι Έλληνες το έλεγαν «Καστιγγάρι».

   Οι άρρωστοι, όσοι είχαν κάποια καταδίκη (κλοπή ή έγκλημα), όσοι δεν είχαν συγγενείς ή φίλους στην Αμερική κι όσοι δεν είχαν λίγα χρήματα για εισιτήριο στον τόπο προορισμού, υποχρεωτικά επέστρεφαν στο πλοίο για επαναπατρισμό.

   Στη Νέα Υόρκη δεν έμεναν πολύ (ήταν πολύ ακριβή πόλη). Με ένα ποσό γύρω στα 20 δολάρια, αγόραζαν το εισιτήριο και έτρωγαν κάτι στη διαδρομή μέχρι τον τόπο προορισμού.

   Οι πολιτείες προορισμού που επέλεξαν οι μετανάστες της Φραγκίστας φαίνονται στον επόμενο Πίνακα. Κυριάρχησε η πολιτεία της Νέας Υόρκης, με 54 άτομα (ποσοστό 34 %) Ακολούθησαν οι πολιτείες της Βόρ. Καρολίνας, Τεννεσί, Βιρτζίνια, Τζώρτζια, Πενσυλβάνια, Νότ. Καρολίνα και Οχάιο. Οι άλλες είχαν ελάχιστη προτίμηση.

   Πιο συγκεκριμένα, οι μετανάστες επέλεξαν τους επόμενους τόπους προορισμού (σε παρένθεση είναι ο αριθμός μεταναστών) :

 

ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΙ-ΤΟΠΟΙ

ΠΟΛΙΤΕΙΑ	ΤΟΠΟΙ (ΠΟΛΗ/ΧΩΡΙΟ)
Νέα Υόρκη (N.Y.)	New York (54)
Βόρεια Καρολίνα (N.C.)	Charlotte (21), Asheville (10), Oxford (5), Durham (2), Greensboro (1), Selma (1), Statesville (1), αόριστα (1)
Τεννεσί (Tenn.)	Knoxville (16), Memphis (2), Springfield (1)
Βιρτζίνια (Va.)	Hampton (9), Danville (1)
Τζώρτζια (Ga.)	Augusta (5), Savannah (2), Macon (1)
Πενσυλβάνια (Pa.)	Wilkes-Barre (2), Lack Haven (1), Rochester (1), Tamaqua (1)
Νότια Καρολίνα (S.C.)	Columbia (2), Greenville (2)
Οχάιο (Ohio)	Hamilton (4)
Κεντάκυ (Ky.)	Paducah (1), Pawtucket (1)
Νιου Τζέρσεϋ (N.J.)	New Koxle (1), Orange (1)
Δυτική Βιρτζίνια (W.Va.)	Clarksburg (1)
Καλιφόρνια (Cal.)	San Francisco (1)
Μασαχουσέτη (Mass.)	Springfield (1)
δ. α.	4
ΣΥΝΟΛΑ	157

2.    Επαγγέλματα των μεταναστών

   Ο μεγάλος όγκος των μεταναστών (61 %) δήλωσε εργάτης (laborer, worker, workman). Εκτός όμως των ανειδίκευτων εργατών, δηλώθηκαν και άλλα επαγγέλματα. Εκτός των εμπόρων (8 άτομα), των πολλών μαθητών (11 άτομα), έχουμε εντυπωσιακούς αριθμούς για ένα χωριό, σε επαγγέλματα του χώρου της εστίασης.

   Συγκεκριμένα καταγράφηκαν : 7 ξενοχόχοι-πανδοχείς, 6 εστιάτορες, 8 μάγειροι και 2 σερβιτόροι. Στην  πολύχρονη διαμονή τους στην Αμερική κατά το α’ ταξίδι (ακολούθησε και επόμενο ή επόμενα) έμαθαν την τέχνη και τελικά απέκτησαν δικό τους μαγαζί. Ένας ακόμη μετανάστης, δήλωσε χρυσοχόος[4]!

   Περισσότερα αριθμητικά στοιχεία αυτών ακολουθούν:

   Οι άνθρωποι που κατάφεραν να δημιουργήσουν και να εργαστούν σε επιχειρήσεις της φιλοξενίας και εστίασης ήταν οι παρακάτω :

ειδικότητα                            Ονόματα/έτος άφιξης

Ξενοδόχος (hotel keeper)         Γεώργ. Στασινός, Ιωάν. Κ. Καβαλάρης (1915), Περικλής Ψυχογιός (1919), Γεώργ. Πέρουλας (1920), Ιωάν. Πέρουλας (1920), Δημοσθ. Ψυχογιός (1920)

Πανδοχέας (Inn keeper)            Ιωάν. Ταμπάσης (1926)

Μάγειρος (cook)                      Κων. Κρικώνης (1911), Νικ. Γαλανός (1911), Αθαν. Κοντογιάννης (1911), Σερ. Ψυχογιός (1914), Θωμάς Δράκος (1915), Κων. Μπίκας (1915), Ιωάν. Ζαχαρόπουλος (1920), Κωνστ. Στεργιάκης (1931)

Σερβιτόρος (waiter)                  Λεων. Κατσαρός (1915), Αριστ. Ταμπάσης

Εστιάτορας (restaurant keeper)  Γρηγ. Χαϊκάλης (1915), Γεώργ. Σμαραγδής (1915), Γεώργ. Ταμπάσης (1917), Σταύρ. Στασινός (1920), Αριστ. Ταμπάσης (1928)

3.    Πολλαπλά ταξίδια στην Αμερική

   Από το σύνολο των μεταναστών, εντοπίστηκαν 53 άτομα που έκαναν πολλαπλά ταξίδια στην Αμερική. Ο συνήθης λόγος ήταν η στράτευση για τους Βαλκανικούς πολέμους 1912-13, τον Α’ Π.Π. και τη Μικρασιατική Εκστρατεία και μετά – μερικοί – έφυγαν πάλι. Άλλος λόγος ήταν για τη συνοδεία άλλων μελών (συζύγου, παιδιού) της οικογένειας.

   Τριπλά ταξίδια έκαναν οι : Γεώργ. Στασινός, Χρ. Ζαρίδας, Σερ. Κακάβας, Γεώργ. Κουτσουπιάς, Ιωάν. Ταμπάσης και Αριστ. Ταμπάσης. Τετραπλό ταξίδι έκανε ο Κωνστ. Στεργιάκης. Οι υπόλοιποι έκαναν διπλό ταξίδι.

   Ο μέσος όρος παραμονής και εργασίας ήταν 6 έτη. 

   Περισσότερα χρόνια έμειναν στην Αμερική (στα πρώτα ταξίδια τους) οι εξής :

        Τα ονόματα και οι πολλαπλοί προορισμοί ακολουθούν:

1.    Χαράλαμπος Χαϊκάλης :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1906-08 σε τόπο της πολιτείας Τεννεσί. Το β’ ταξίδι έγινε το 1910 στη Νέα Υόρκη.

2.    Κωνσταντίνος Κακάβας : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1906-09 στο Όξφορντ της Βόρ. Καρολίνας. Το β’ ταξίδι έγινε το 1910 στη Νέα Υόρκη.

3.    Αριστείδης Κουτσουπιάς : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1906-09 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1911 στην πόλη Σάρλοτ (Charlotte) της Βόρ. Καρολίνας.

4.    Γεώργιος Κουτσουπιάς : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1906-08 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1911-12 στην πόλη Σάρλοτ της Βόρ. Καρολίνας. Το γ’ ταξίδι έγινε τ0 1915 στην Ντάνβιλ της Βορτζίνια.

5.    Κωνσταντίνος Κρικώνης : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1905-09 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1911 πάλι στον ίδιο προορισμό.

6.    Νικόλαος Γαλανός : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1901-09 στην πόλη Γκρήνσμπορο της Βόρ. Καρολίνας. Το β’ ταξίδι έγινε το 1911 πάλι στον ίδιο προορισμό.

7.    Αθανάσιος Κοντογιάννης : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1904-09 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1911 στο Ουίλκες Μπαρέ της Πενσυλβάνια.

8.    Ιωάννης Χασάνης : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1902-10 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1911 σε τόπο του Νιου Τζέρσεϋ.

9.    Δημήτριος Ψυχογιός : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-11 στην πόλη Άσβιλ (Asheville) της Βόρ. Καρολίνας. Το β’ ταξίδι έγινε το 1912 πάλι στον ίδιο προορισμό.

10.  Χρήστος Ψυχογιός : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1908-12 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1912 πάλι στον ίδιο προορισμό.

11.  Μιχαήλ Μπίζαλης : Το α’  ταξίδι έγινε με άγνωστο έτος άφιξης στην Αμερική, αλλά επέστρεψε το 1912. Το β’ ταξίδι έγινε το 1913 στο Νόξβιλ (Knoxville) του Τεννεσί.

12.  Γεώργιος Στασινός : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1905-12 στην πόλη Χάμπτον της Βιρτζίνια. Το β’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1914-17 στον ίδιο προορισμό. Το γ’ ταξίδι έγινε το το 1920 πάλι στον ίδιο προορισμό.

13.  Δημήτριος Πανουργιάς : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1905-11 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1914 στο Νόξβιλ του Τεννεσί.

14.  Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1906-14 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1914 πάλι στον ίδιο προορισμό.

15.  Κωνσταντίνος Στεργιάκης : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1908-13 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1914 στο Ουίλκες Μπαρέ της Πενσυλβάνια, ενώ δεν ξέρουμε πότε επέστρεψε. Το γ’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1926-31 στο Λακ Χέιβεν (Lack Haven) της Πενσυλβάνια. Το δ’ ταξίδι έγινε το 1931 πάλι στο Λακ Χέιβεν.

16.  Σεραφείμ Τσούμας : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1909-12 στο Όξφορντ της Βόρ. Καρολίνας. Το β’ ταξίδι έγινε το 1914 πάλι στον ίδιο προορισμό.

17.  Ιωάννης Καραβάς : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1910-12 σε τόπο (δυσανάγνωστο) της Βόρ. Καρολίνας. Το β’ ταξίδι έγινε το 1914 πάλι στον ίδιο προορισμό.

18.  Σεραφείμ Ψυχογιός : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1909-13 στο Μέμφις (Memphis) του Τεννεσί. Το β’ ταξίδι έγινε το 1914 πάλι στον ίδιο προορισμό.

19.  Βασίλειος Γαλανός : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1908-12 σε τόπο της πολιτείας Ουάσινγκτον. Το β’ ταξίδι έγινε το 1914 στη Νέα Υόρκη.

20.  Χρήστος Ζαρίδας : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1906-11 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1914-20 σε τόπο της Πενσυλβάνια. Το γ’ ταξίδι έγινε το  1922 στη Νέα Υόρκη.

21.  Θωμάς Δράκος : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1911-12 σε τόπο της Πενσυλβάνια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 στην Ταμάκα (Tamaqua) της Πενσυλβάνια.

22.  Χρήστος Κόκκοτας : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο1906-07 σε τόπο της Πενσυλβάνια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 στο Στέιτσβίλ (Statesville) της Βόρ. Καρολίνας.

23.  Δημήτριος Τσιούμας : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1908-12 στο Όξφορντ της Βόρ. Καρολίνας. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 στην πόλη Χάμπτον της Βιρτζίνια.

24.  Σεραφείμ Αναγνωστόπουλος : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1909-13 στην πόλη Σάρλοτ της Βόρ. Καρολίνας. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 πάλι στον ίδιο προορισμό.

25.  Αλέξης Δημητρίου ή Δημήτριος Αλέξης : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1910-11 στην πόλη Χάμπτον της Βιρτζίνια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 πάλι στον ίδιο προορισμό.

26.  Σεραφείμ Κακάβας : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο1911-12 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1915-20 στην πόλη Νόξβιλ του Τεννεσί. Το γ’ ταξίδι έγινε το  1921 (με τη σύζυγό του Βασιλική) με προορισμό το Νόξβιλ του Τεννεσί.

27.  Αθανάσιος Λαμπρόπουλος : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1906-13 στην πόλη Σάρλοτ της Βόρ. Καρολίνας. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 πάλι στον ίδιο προορισμό.

28.  Γεώργιος Μπίκας : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1910-12, σε τόπο που δεν μας είναι γνωστός. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 στη Νέα Υόρκη.

29.  Κωνσταντίνος Μπίκας : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1908-12 στην πόλη Σάρλοτ της Βόρ. Καρολίνας. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 στο Ρότσεστερ της Πενσυλβάνια.

30.  Ιωάννης Κ. Καβαλάρης : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1906-12 στην πόλη Χάμιλτον του Οχάιο. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 πάλι στον ίδιο προορισμό.

31.  Λεωνίδας Κατσαρός : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1906-12 στην πόλη Άθενς (Athens) της Τζώρτζια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 στη Νόξβιλ (Knoxville) του Τεννεσί.

32.  Γρηγόριος Χαϊκάλης : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1905-12 στην πόλη Κολούμπια της Νότ. Καρολίνας. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 πάλι στον ίδιο προορισμό.

33.  Γεώργιος Σμαραγδής : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1908-12 στην πόλη Κολούμπια της Νότ. Καρολίνας. Το β’ ταξίδι έγινε το 1915 στη Νέα Υόρκη.

34.  Γεώργιος Ταμπάσης : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο1908-14 στην πόλη Νόξβιλ (Knoxville) του Τεννεσί. Το β’ ταξίδι έγινε το 1919 πάλι στον ίδιο προορισμό.

35.  Περικλής Ψυχογιός : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-12 στο Ρήνοκ (Roanoke) της Βιρτζίνια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1919 στην πόλη Άσβιλ (Asheville) της Βόρ. Καρολίνας.

36.  Εμμανουήλ Ζώτος : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-11 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1920 στο Πάτουκουτ του Κεντάκυ.

37.  Χαράλαμπος Νίτσος : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-13 στην πόλη Σάρλοτ της Βόρ. Καρολίνας. Το β’ ταξίδι έγινε το 1920 πάλι στον ίδιο προορισμό.

38.  Γεώργιος Πέρουλας : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1908-12 στην πόλη Αουγκούστα της Πενσυλβάνια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1920 πάλι στον ίδιο προορισμό.

39.  Ιωάννης Πέρουλας : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-12 στην πόλη Αουγκούστα της Πενσυλβάνια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1920 πάλι στον ίδιο προορισμό.

40.  Σταύρος Στασινός : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1909-14 στην πόλη Χάμπτον της Βιρτζίνια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1920 πάλι στον ίδιο προορισμό.

41.  Δημήτριος Γούλας : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1908-13 στη Γκρήνβίλ της Νότ. Καρολίνας. Το β’ ταξίδι έγινε το 1920 στο Μέικον (Macon) της Τζώρτζια.

42.  Ιωάννης Ζαχαρόπουλος : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1905-12 στη Σέλμα της Βόρ. Καρολίνας. Το β’ ταξίδι έγινε το 1920 πάλι στον ίδιο προορισμό.

43.  Διονύσιος Μπίκας : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1908-12 στη Γκρήνβίλ της Νότ. Καρολίνας. Το β’ ταξίδι έγινε το 1920 στο Χάμπτον της Βιρτζίνια.

44.  Ιωάννης Μπίκας : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1910-12 στη Γκρήνβίλ της Νότ. Καρολίνας. Το β’ ταξίδι έγινε το 1920 στο Χάμπτον της Βιρτζίνια.

45.  Περικλής Σαρρής : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1909-16 στο Μέικον (Macon) της Τζώρτζια. Το β’ ταξίδι έγινε το 1920 στη Γκρήνβίλ της Νότ. Καρολίνας.

46.  Δημοσθένης Ψυχογιός : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1907-14 σε τόπο της Βόρ. Καρολίνας. Το β’ ταξίδι έγινε το 1920 στην πόλη Άσβιλ (Asheville) της Βόρ. Καρολίνας.

47.  Δημήτριος Ζαχαρόπουλος : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1905-09 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1920 (μαζί με τη σύζυγό του Όλγα) στην πόλη Όξφορντ της Βόρ. Καρολίνας.

48.  Ιωάννης Κακάβας : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1914-19 στο Νόξβιλ του Τεννεσί. Το β’ ταξίδι έγινε το 1921 πάλι στον ίδιο προορισμό.

49.  Ιωάννης Ταμπάσης : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1914-20 σε τόπο της Πενσυλβάνια. Το β’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1926-29 στην πόλη Νόξβιλ του Τεννεσί. Το γ’ ταξίδι έγινε το 1931 πάλι στο Νόξβιλ του Τεννεσί.

50.  Ευάγγελος Λαμπρούλης : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1909-25 στην πόλη Νόξβιλ του Τεννεσί. Το β’ ταξίδι έγινε το 1926 πάλι στον ίδιο προορισμό.

51.  Χαράλαμπος (Χάρυ) Νίτσιος : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1920-26 στο Νιούμπερυ (Newbury), χωρίς να ξέρουμε την πολιτεία. Το β’ ταξίδι έγινε το 1927 στην πόλη Σάρλοτ της Βόρ. Καρολίνας.

52.  Θωμάς Καβαλάρης : Το α’  ταξίδι έγινε από το 1915, αλλά δεν ξέρουμε πότε επέστρεψε στην Ελλάδα. Εργάστηκε στην πόλη Σάρλοτ της Βόρ. Καρολίνας. Το β’ ταξίδι έγινε το 1928 (μαζί με τη γυναίκα του Παναγιού), πάλι στον ίδιο προορισμό.

53.  Αριστείδης Ταμπάσης : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1910-27 στην πόλη Νόξβιλ του Τεννεσί. Το β’ ταξίδι έγινε το 1928-34 στον ίδιο προορισμό. Το γ’ ταξίδι έγινε το 1936 πάλι στον ίδιο προορισμό.

4.    Αλφαβητικός Πίνακας των μεταναστών

      Από το αμερικανικό αρχείο του νησιού Έλλις (Ellis island) μέσω του Διαδικτύου (internet) βρέθηκαν οι περισσότεροι μετανάστες της Φραγκίστας που έφτασαν στις Η.Π.Α. και καταγράφηκαν. Από το 1892 έως το 1924, περισσότεροι από 22 εκατομμύρια μετανάστες, επιβάτες, και μέλη πληρώματος των πλοίων ήρθαν στις ΗΠΑ μέσω του νησιού Ellis και του λιμένα της Νέας Υόρκης και έχουν καταγραφεί[5]. Τα βασικά στοιχεία των μεταναστών της Φραγκίστας δίνονται συνοπτικά στον παρακάτω πίνακα (με αλφαβητική σειρά και έτσι ακριβώς, όπως τα κατέγραψαν στην Υπηρεσία Μετανάστευσης των ΗΠΑ):

α/α              Ονοματεπώνυμο                  χρ. άφιξης   ηλικία    έγγαμος      Πλοίο που ταξίδεψε     Λιμάνι αναχώρ.

1        Αναγνωστόπουλος Σεραφ.    16-3-1915      33       ναι          Athinai                 Πάτρα

2        Βαλσάμης Κωνσταντίνος       28-4-1910      35       ναι          Patris                   Πάτρα

3        Βίκος Κωνσταντίνος             26-1-1908      22       όχι          Laura                   Πάτρα

4        Γαλανός Βασίλειος               15-5-1908      30       ναι          Laura                   Πάτρα

5        Γαλανός Βασίλειος               19-12-1914     37       ναι          Themistocles        Πάτρα

6        Γαλανός Νικόλαος               30-10-1905     39       όχι          La Gascogne         Χάβρη

7        Γαλανός Νικόλαος               24-10-1911     40       ναι          Martha Washington            Πάτρα

8        Γεωργούσης Δημήτριος        27-5-1914      15       όχι          Argentina             Πάτρα

9        Γούλας Αθανάσιος               27-7-1908      39       ναι          Martha Washington            Πάτρα

10       Γούλας Δημήτριος                25-2-1909      18       όχι          Laura                   Πάτρα

11       Γούλας Δημήτριος                22-4-1920      29       όχι          Megali Hellas         Πειραιεύς

12       Γούλας Ιωάννης Γ.               15-5-1908      18       όχι          Laura                   Πάτρα

13       Γούλας Χαράλαμπος             10-1-1914      18       όχι          Pannonia              Τεργέστη

14       Δάμπασης Ιωάννης               22-4-1920      29       όχι          Megali Hellas         Πειραιεύς

15       Δημητρίου Αλέξης                16-3-1915      36       ναι          Athinai                 Πάτρα

16       Δημητρίου Σεραφείμ            19-4-1912      15       όχι          Mauretania           Λίβερπουλ

17       Δράκος Θωμάς                    3-7-1912        32       ναι          Themistocles        Πειραιεύς

18       Δράκος Θωμάς                    11-1-1915      35       ναι          Calabria               Πάτρα

19       Ζαρίδας Χρήστος                 12-10-1906     30       όχι          Patricia                Βουλώνη

20       Ζαρίδας Χρήστος                 19-12-1914     36       ναι          Themistocles        Πάτρα

21       Ζαρίδας Χρήστος                 1-11-1922      45       ναι          King Alexander      Πάτρα

22       Ζαρκάδης Σεραφείμ             14-4-1910      35       ναι          Alice                    Πάτρα

23       Ζαχαρόπουλος Ανδρέας        15-4-1908      35       ναι          Alice                    Πάτρα

24       Ζαχαρόπουλος Δημήτριος     25-11-1920     37       ναι          Megali Hellas         Πειραιεύς

25       Ζαχαρόπουλος Ιωάννης        22-4-1920      29       ναι          Megali Hellas         Πειραιεύς

26       Ζαχαρόπουλος Κων/νος       25-11-1920     6        όχι          Megali Hellas         Πειραιεύς

27       Ζαχαροπούλου Όλγα            25-11-1920     23       ναι          Megali Hellas         Πειραιεύς

28       Ζώτος Εμμανουήλ                22-1-1920      35       ναι          Pannonia              Πειραιεύς

29       Ζώτου Αφροδίτη                  29-10-1910     27       όχι          Eugenia                Πάτρα

30       Καβαλάρη Παναγιού Θ.         25-4-1928      21       ναι          President Wilson   Πάτρα

31       Καβαλάρης Γεώργιος           5-7-1910        18       όχι          Martha Washington            Πάτρα

32       Καβαλάρης Θεμιστοκλής       21-4-1915      17       όχι          Themistocles        Πάτρα

33       Καβαλάρης Θωμάς               16-3-1915      11       όχι          Athinai                 Πάτρα

34       Καβαλάρης Θωμάς               25-4-1928      28       όχι          Presidente Wilson  Πάτρα

35       Καβαλάρης Ιωάννης             21-4-1915      31       ναι          Themistocles        Πάτρα

36       Καβαλάρης Ιωάννης Κ.         21-4-1915      26       όχι          Themistocles        Πάτρα

37       Καβαλάρης Νικόλαος           11-12-1906     25       ναι          Gerty                   Πάτρα

38       Καβαλάρης Παναγιώτης        26-11-1900     25       όχι          Burgundia            Νάπολη

39       Καβαλάρης Παρασκευάς       3-8-1917        17       όχι          Dante Alighieri      Γένοβα

40       Καβαλάρης Δ………                30-10-1905     45       ναι          La Gascogne         Χάβρη

41       Κακάβας Ιωάννης                1-9-1921        36       ναι          Acropolis              Πάτρα

42       Κακάβα Βασιλική                 5-1-1921        36       ναι          King Alexander      Πειραιεύς

43       Κακάβας Γεώργιος               16-3-1915      11       όχι          Athinai                 Πάτρα

44       Κακάβας Κωνσταντίνος         29-10-1910     37       ναι          Eugenia                Πάτρα

45       Κακάβας Νικόλαος               26-2-1920      28       ναι          Presidente Wilson  Πάτρα

46       Κακάβας Σεραφείμ              16-3-1915      34       ναι          Athinai                 Πάτρα

47       Κακάβας Σεραφείμ              5-1-1921        40       ναι          King Alexander      Πειραιεύς

48       Κακάβας Ταξιάρχης             26-5-1911      24       όχι          Themistocles        Πάτρα

49       Καραβάς Ιωάννης                25-7-1914      28       ναι          Saxonia                Πάτρα

50       Καραπάνος Δημήτριος          22-4-1920      27       ναι          Megali Hellas         Πειραιεύς

51       Κατσαούνης Γεώργιος          3-7-1912        19       όχι          Themistocles        Πειραιεύς

52       Κατσαούνης Ιωάννης            27-12-1920     25       όχι          Patris                   Πειραιεύς

53       Κατσαρός Δημήτριος            19-12-1914     36       ναι          Themistocles        Πάτρα

54       Κατσαρός Λεωνίδας             12-10-1906     20       όχι          Patricia                Βουλώνη

55       Κατσαρός Λεωνίδας             21-4-1915      29       όχι          Themistocles        Πάτρα

56       Κόκκοτας Χρήστος               11-1-1915      36       ναι          Calabria               Πάτρα

57       Κόκκοτος Ιωάννης               3-7-1912        36       ναι          Themistocles        Πειραιεύς

58       Κόκκοτος Χρήστος               18-6-1907      28       όχι          Gallia                   Πάτρα

59       Κοκορίγκος Γεώργιος          18-6-1907      17       όχι          Gallia                   Πάτρα

60       Κοντοβάς Κωνσταντίνος        26-1-1908      18       όχι          Laura                   Πάτρα

61       Κοντογιάννης Αθανάσιος       30-10-1905     32       ναι          La Gascogne         Χάβρη

62       Κοντογιάννης Αθανάσιος       24-10-1911     35       ναι          Martha Washington            Πάτρα

63       Κουτσουπιάς Αριστείδης       26-4-1911      36       ναι          Martha Washington            Πάτρα

64       Κουτσουπιάς Αριστείδης       16-3-1915      39       ναι          Athinai                 Πάτρα

65       Κουτσουπιάς Γεώργιος         26-5-1911      38       ναι          Themistocles        Πάτρα

66       Κουτσουπιάς Γεώργιος         16-3-1915      45       ναι          Athinai                 Πάτρα

67       Κρικώνης Κωνσταντίνος        4-8-1911        40       ναι          Athinai                 Πειραιεύς

68       Λαμπρόπουλος Αθανάσιος     28-5-1906      24       όχι          Brooklyn              Μασσαλία

69       Λαμπρόπουλος Αθανάσιος     16-3-1915      33       ναι          Athinai                 Πάτρα

70       Λαμπρόπουλος Δημήτριος     3-12-1905      20       όχι          Roma                  Νάπολη

71       Λαμπρούλης Ευάγγελος        28-8-1909      30       ναι          Patris                   Πάτρα

72       Λαμπρούλης Ευάγγελος        23-3-1926      46       ναι          Edison                 Πειραιεύς

73       Λιάγκας Γεώργιος                16-2-1914      16       όχι          Argentina             Πάτρα

74       Λιάγκας Κωνσταντίνος          24-10-1911     19       όχι          Martha Washington            Πάτρα

75       Λιάγκας Κωνσταντίνος          16-2-1914      50       ναι          Argentina             Πάτρα

76       Λιάγκας Σεραφείμ               28-3-1910      19       όχι          Martha Washington            Πάτρα

77       Μάκκας Κωνσταντίνος          17-10-1912     37       ναι          Eugenia                Πάτρα

78       Μίζαλης Επαμεινώνδας         2-6-1920        33       όχι          Susquehanna        Πάτρα

79       Μίζαλης Σεραφείμ                15-4-1909      15       όχι          Laura                   Πάτρα

80       Μούσιος Κωνσταντίνος Δ.      15-5-1908      18       όχι          Laura                   Πάτρα

81       Μπίζαλης Μιχαήλ                 27-11-1913     23       όχι          Patris                   Πειραιεύς

82       Μπίκας Αθανάσιος               17-9-1909      23       όχι          Martha Washington            Πάτρα

83       Μπίκας Γεώργιος                 10-1-1911      28       ναι          Alice                    Πάτρα

84       Μπίκας Γεώργιος                 16-3-1915      33       ναι          Athinai                 Πάτρα

85       Μπίκας Διονύσιος                22-4-1920      30       ναι          Megali Hellas         Πειραιεύς

86       Μπίκας Ιωάννης                   22-4-1920      38       ναι          Megali Hellas         Πειραιεύς

87       Μπίκας Κωνσταντίνος           16-3-1915      31       ναι          Athinai                 Πάτρα

88       Μπίκας Σεραφείμ                 25-2-1909      18       όχι          Laura                   Πάτρα

89       Μπίκας Ταξιάρχης                27-7-1908      18       όχι          Martha Washington            Πάτρα

90       Νίτσιος Χαράλαμπος             22-1-1920      31       ναι          Pannonia              Πειραιεύς

91       Νίτσιος Χαράλαμπος             26-7-1927      39       ναι          Byron                  Πειραιεύς

92       Νίτσος Δημήτριος                12-4-1914      17       όχι          Kaiser Franz Josef Πάτρα

93       Νίτσος Νικόλαος                  14-4-1910      44       ναι          Alice                    Πάτρα

94       Ντουφεκούλας Κων/νος       30-5-1907      25       ναι          Laura                   Πάτρα

95       Πανάκης Αλέξανδρος           28-3-1910      28       ναι          Martha Washington            Πάτρα

96       Πανάκης Δημήτριος             14-4-1910      25       όχι          Alice                    Πάτρα

97       Πανάκης Κων/νος Β.            25-2-1909      22       όχι          Laura                   Πάτρα

98       Πανουργιάς Δημήτριος         12-4-1914      45       ναι          Kaiser Franz Josef Πάτρα

99       Πανουργιάς Σπυρίδων          27-5-1914      50       ναι          Argentina             Πάτρα

100     Παπαδόπουλος Κων/νος       12-4-1914      33       ναι          Kaiser Franz Josef Πάτρα

101     Πατρώνη Αγορή                  27-5-1914      32       ναι          Argentina             Πάτρα

102     Πατσούρας Κώστας              18-6-1907      26       όχι          Gallia                   Πάτρα

103     Πέρουλας Γεώργιος             26-2-1920      32       ναι          Presidente Wilson  Πάτρα

104     Πέρουλας Ιωάννης               26-2-1920      35       ναι          Presidente Wilson  Πάτρα

105     Πέρουλας Σεραφείμ             19-4-1912      16       όχι          Mauretania           Λίβερπουλ

106     Ρίζος Ιωάννης                     27-7-1908      17       όχι          Martha Washington            Πάτρα

107     Σαρρής Περικλής                 22-4-1920      46       ναι          Megali Hellas         Πειραιεύς

108     Σιαφάκας Δημήτριος            22-4-1920      34       ναι          Megali Hellas         Πειραιεύς

109     Σμαραγδής Γεώργιος           24-10-1911     19       όχι          Martha Washington            Πάτρα

110     Σμαραγδής Γεώργιος           10-5-1915      24       όχι          Athinai                 Καλαμάτα

111     Σμαραγδής Κωνσταντίνος     28-4-1910      18       όχι          Patris                   Πάτρα

112     Στασινός Βασίλειος Χ.           29-10-1910     19       όχι          Eugenia                Πάτρα

113     Στασινός Γεώργιος               4-3-1914        32       όχι          Athinai                 Πειραιεύς

114     Στασινός Γεώργιος               4-10-1920      39       ναι          Megali Hellas         Πειραιεύς

115     Στασινός Οδυσσεύς Ευαγ.     26-5-1911      18       όχι          Themistocles        Πάτρα

116     Στασινός Σταύρος                2-8-1909        17       όχι          Martha Washington            Πάτρα

117     Στασινός Σταύρος                26-2-1920      28       όχι          Presidente Wilson  Πάτρα

118     Στεργιάκης Κων/νος Ι.         15-5-1908      22       όχι          Laura                   Πάτρα

119     Στεργιάκης Κων/νος Ι.         12-4-1914      29       όχι          Kaiser Franz Josef Πάτρα

120     Στεργιάκης Κων/νος Ι.         30-11-1931     45       ναι          Saturnia               Πάτρα

121     Τάκας Δημήτριος                 16-3-1915      37       ναι          Athinai                 Πάτρα

122     Ταμπάσης Αριστείδης           14-9-1928      34       ναι          Berengaria           Χερβούργο

123     Ταμπάσης Αριστείδης           21-5-1936      42       ναι          Conte di Savoia     Νάπολη

124     Ταμπάσης Γεώργιος             30-5-1919      54       ναι          Saxonia                Λονδίνο

125     Ταμπάσης Ιωάννης               28-4-1910      19       όχι          Patris                   Πάτρα

126     Ταμπάσης Ιωάννης               23-3-1926      35       ναι          Edison                 Πειραιεύς

127     Ταμπάσης Ιωάννης               18-3-1931      39       ναι          Avgvstvs               Νάπολη

128     Ταμπάσης Περικλής             26-5-1911      16       όχι          Themistocles        Πάτρα

129     Τομαράς Γεώργιος               29-10-1910     26       ναι          Eugenia                Πάτρα

130     Τσάμης Εμμανουήλ              29-6-1907      22       όχι          Giulia                   Πάτρα

131     Τσάμης Οδυσσεύς               10-5-1915      26       όχι          Athinai                 Καλαμάτα

132     Τσάνος Γεώργιος                 11-12-1906     35       ναι          Gerty                   Πάτρα

133     Τσαούσης Οδυσσεύς            19-6-1914      25       όχι          Corcovado            Πειραιεύς

134     Τσιούμας Δημήτριος             11-1-1915      39       ναι          Calabria               Πάτρα

135     Τσούμας Θεοφάνης             29-9-1912      20       όχι          Martha Washington            Πάτρα

136     Τσούμας Σεραφείμ              27-5-1914      37       ναι          Argentina             Πάτρα

137     Φαρμάκης Βασίλειος            26-3-1909      35       ναι          Argentina             Πάτρα

138     Φαρμάκης Ιωάννης              6-1-1910        25       ναι          Alice                    Πάτρα

139     Χαϊκάλης Γρηγόριος             21-4-1915      30       ναι          Themistocles        Πάτρα

140     Χαϊκάλης Νικόλαος              2-8-1909        45       ναι          Martha Washington            Πάτρα

141     Χαϊκάλης Χαράλαμπος          5-7-1910        40       ναι          Martha Washington            Πάτρα

142     Χασάνης Ιωάννης                 24-10-1911     32       ναι          Martha Washington            Πάτρα

143     Ψυχογιός Γεώργιος              26-11-1914     11       όχι          Patris                   Πάτρα

144     Ψυχογιός Δημήτριος            29-10-1910     45       ναι          Eugenia                Πάτρα

145     Ψυχογιός Δημήτριος            25-11-1919     14       όχι          Belvedere            Πάτρα

146     Ψυχογιός Δημήτριος  Δ.        19-4-1912      39       ναι          Mauretania           Λίβερπουλ

147     Ψυχογιός Δημοσθένης          18-6-1907      34       ναι          Gallia                   Πάτρα

148     Ψυχογιός Δημοσθένης          22-4-1920      48       ναι          Megali Hellas         Πειραιεύς

149     Ψυχογιός Ιωάννης               27-5-1908      32       όχι          Moraitis                Πάτρα

150     Ψυχογιός Ιωάννης               22-4-1920      16       όχι          Megali Hellas         Πειραιεύς

151     Ψυχογιός Ιωάννης Ν.           17-11-1907     17       όχι          Francesca             Πάτρα

152     Ψυχογιός Κωνσταντίνος        2-8-1909        40       ναι          Martha Washington            Πάτρα

153     Ψυχογιός Περικλής              17-11-1907     31       ναι          Francesca             Πάτρα

154     Ψυχογιός Περικλής              25-11-1919     44       ναι          Belvedere            Πάτρα

155     Ψυχογιός Σεραφείμ             26-11-1914     45       ναι          Patris                   Πάτρα

156     Ψυχογιός Χρήστος               26-3-1909      35       ναι          Argentina             Πάτρα

157     Ψυχογιός Χρήστος               6-10-1912      35       ναι          Ivernia                 Πάτρα

5.      Χρονικό μετανάστευσης

1. Η αρχή – Ο πρωτοπόρος

   Με την είσοδο του 20ού αι., το έτος 1900, ένας άνθρωπος από τη Φραγκίστα, άνοιξε το δρόμο για την Αμερική. Ήταν ο Παναγιώτης Καβαλάρης, που έφυγε από την Ελλάδα με πλοίο μέχρι την Ιταλία. Στα μέσα Νοεμβρίου 1900, από το ιταλικό λιμάνι της Νάπολης αναχώρησε με το πλοίο “Burgundia” και στις 26 Νοεμβρίου έφτασε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 25 ετών. Με 20 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε για δουλειά εργάτη στο Σαν Φρανσίσκο, όπου είχε έναν ξάδερφό του (δεν καταγράφηκε το όνομά του).

  Το επόμενο έτος 1901, έφυγε ο Νικόλαος Γαλανός, με προορισμό το Γκρήνσμπορο της Βόρειας Καρολίνας. Επέστρεψε το 1909, αλλά το 1911 έκανε και δεύτερο ταξίδι

   Το έτος 1902 σημειώθηκε η αναχώρηση του Ιωάννη Χασάνη στην Αμερική. Πήγε στη Νέα Υόρκη και εργάστηκε 8 χρόνια, μέχρι το 1910, που επέστρεψε. Το 1911 όμως ξαναπήγε.

2. Σταθερή αύξηση του μεταναστευτικού ρεύματος  στο 1905 και 1906

   Στη διάρκεια του 1905 έγιναν δύο ταξίδια (1 ομαδικό και 1 από μεμονωμένο άτομο) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 4 άνθρωποι της Φραγκίστας. Αναλυτικά :

   Η ομαδική αναχώρηση στο 1905 έγινε από τριμελή ομάδα, που περιλάμβανε τους : Νικ. Γαλανό, Δ. Καβαλάρη και Αθ. Κοντογιάννη. Το ταξίδι τους έγινε τμηματικά, δηλ. από την Ελλάδα πήγαν με πλοίο μέχρι τη Γαλλία. Στις 21 Οκτωβρίου 1905, από το γαλλικό λιμάνι της Χάβρης έφυγαν με το πλοίο “La Gascogne” και στις 30 Οκτωβρίου αφίχθησαν στην Αμερική. Τα διαθέσιμα στοιχεία του αρχείου μας γνωρίζουν ότι :

·         Ο Νικόλαος Γαλανός ήταν 39 ετών και παντρεμένος. Με 20 $ μαζί του πήγαινε στη Νέα Υόρκη για δουλειά, κοντά στο συγγενή του Αριστείδη Πατρώνη.

·         Ο Δ…. (Cavalaris Dh.) Καβαλάρης ήταν 45 ετών και παντρεμένος. Αναζητούσε δουλειά (με 14 $ στην τσέπη) στη Νέα Υόρκη, όπου είχε το συγγενή του Ευ. Σταϊκούρα.

·         Ο Αθανάσιος Κοντογιάννης ήταν 32 ετών και παντρεμένος. Προορισμός του (με 15 $) για δουλειά ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Νικολόπουλο.

Πλοίο La Gascogne   (Photo: Richard Faber Collection)

   Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1905 έγινε από το Δημήτριο Λαμπρόπουλο. Από την Ελλάδα πήγε πρώτα στην Ιταλία. Στις 18 Νοεμβρίου από το λιμάνι της Νάπολης αναχώρησε με το πλοίο “Roma” και στις 3 Δεκεμβρίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 20 ετών. Ως τόπο προηγούμενης κατοικία δήλωσε το Καρπενήσι. Με 20 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου είχε τον ξάδερφό του Γεώργιο Αμοργινό.

   Στη διάρκεια του 1906 έγιναν 3 μεταναστευτικά ταξίδια (2 ομαδικά και 1 μεμονωμένα) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 5 άτομα από τη Φραγκίστα. Πιο συγκεκριμένα :

 Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1906 έγινε από τον Αθανάσιο Λαμπρόπουλο. Από την Ελλάδα πήγε με πλοίο μέχρι τη Μασσαλία. Στις 12 Μαΐου ανέβηκε στο πλοίο “Brooklyn” και στις 28 Μαΐου κατέβηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 24 ετών. Ως τόπο κατοικίας δήλωσε το Καρπενήσι. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Δημ. Λαμπρόπουλο.

   Η πρώτη ομαδική αναχώρηση στο 1906 έγινε από διμελή ομάδα, που περιλάμβανε τους : Χρ. Ζαρίδα και Λεων. Κατσαρό. Από την Ελλάδα ταξίδεψαν με πλοίο μέχρι τη Γαλλία. Από το λιμάνι της Βουλώνης (Boulogne-Sur-Mer) στις 30 Σεπτεμβρίου έφυγαν με το πλοίο “Patricia” και στις 12 Οκτωβρίου έφτασαν στην Αμερική. Επιπλέον στοιχεία αναφέρουν ότι :

·         Ο Χρήστος Ζαρίδας ήταν 30 ετών. Με 15 $ μαζί του αναζητούσε δουλειά εργάτη στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο συγγενής του Κώστας Ζαρίδας.

·         Ο Λεωνίδας Κατσαρός ήταν 20 ετών. Έψαχνε για δουλειά (με 15 $ στην τσέπη) στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο κουνιάδος του Γεώργιος Θεόκλητος.

Πλοίο “Patricia”

   Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1906 έγινε από δύο άτομα, τους : Νικ. Καβαλάρη και Γεώργ. Τσάνο. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 20 Νοεμβρίου ανέβηκαν στο πλοίο “Gerty” και στις 11 Δεκεμβρίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ξέρουμε ακόμη ότι:

·         Ο Νικόλαος Καβαλάρης ήταν 25 ετών. Προορισμός του (με 25 $) για δουλειά ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στο θείο του Κώστα Κρικώνη[6].

·         Ο Γεώργιος Τσάνος ήταν 35 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Με 10 $ μαζί του, για τα πρώτα έξοδα πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου είχε τον αδελφό του Σεραφείμ Τσάνο.

3. Μικρή αύξηση του αριθμού μεταναστών  στο 1907

   Στη διάρκεια του έτους έγιναν τέσσερα μεταναστευτικά ταξίδια (2 ομαδικά και άλλα 2 από μεμονωμένα άτομα) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 7 άνθρωποι της Φραγκίστας. Πιο συγκεκριμένα έχουμε :

   Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1907 έγινε από τον Κων/νο Ντουφεκούλα. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 13 Μαΐου έφυγε με το πλοίο “Laura” και στις 30 Μαΐου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν τότε 25 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Δήλωσε ότι γεννήθηκε στην Παλαιοκατούνα, αλλά ο τόπος κατοικίας του είναι στη Φραγκίστα. Αναζητούσε δουλειά εργάτη, με 12 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Ξενοφών Ζούτος (Xenophon Jutos).

   Η πρώτη ομαδική αναχώρηση στο 1907 αριθμούσε τέσσερα άτομα. Περιλάμβανε τους : Χρ. Κόκκοτο, Γεώργ. Κοκορίγκο, Κώσ. Πατσούρα και Δημ. Ψυχογιό. Στις 27 Μαΐου, από το λιμάνι της Πάτρας, η ομάδα ανέβηκε στο πλοίο “Gallia” και στις 18 Ιουνίου κατέβηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Τα υπάρχοντα στοιχεία του αρχείου μας πληροφορούν ότι :

·         Ο Χρήστος Κόκκοτος ήταν 28 ετών και αναλφάβητος. Με 12 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ανεψιό του Γεώργιο Τσάνο.

·         Ο Γεώργιος Κοκορίγκος ήταν 17 ετών. Τελικός προορισμός του (με 12 $) για δουλειά ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο θείος του Σεραφείμ Κλίτσης.

·         Ο Κώστας Πατσούρας ήταν 26 ετών. Με 12 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Κ. Κρικώνης.

·         Ο Δημοσθένης Ψυχογιός ήταν 34 ετών και παντρεμένος. Αναζητούσε δουλειά εργάτη (με 12 $ μαζί του) στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Σεραφείμ Κλίτση.

   Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1907 έγινε από τον Εμμανουήλ Τσάμη. Στις 9 Ιουνίου, από το λιμάνι της Πάτρας επιβιβάστηκε στο πλοίο “Giulia” και στις 29 Ιουνίου αποβιβάστηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 22 ετών και αναλφάβητος. Έψαχνε για δουλειά εργάτη (με 10 $ στην τσέπη) στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Γ. Τσιτσέρας[7].

   Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1907 έγινε από διμελή ομάδα, από τους : Ιωάν. Ψυχογιό και Περ. Ψυχογιό. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 29 Οκτωβρίου ταξίδεψαν με το πλοίο “Francesca” και στις 17 Νοεμβρίου έφτασαν στην Αμερική. Γνωρίζουμε επίσης ότι :

·         Ο Ιωάννης Ψυχογιός ήταν 17 ετών. Ο πατέρας του στο χωριό λεγόταν Νικόλαος. Τελικός προορισμός του (με 9 $) για δουλειά ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Δημοσθένη Ψυχογιό.

·         Ο Περικλής Ψυχογιός ήταν 31 ετών και παντρεμένος. Ο πατέρας του στη Φραγκίστα λεγόταν Δημήτριος. Με 10 $ για τα αναγκαία έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο αδερφός του Δημοσθένης Ψυχογιός.

Πλοίο “Francesca”  (Photo: Maurizio Eliseo Collection)

4. Νέα αύξηση του αριθμού μεταναστών  στο 1908

   Στη διάρκεια του έτους έγιναν πέντε μεταναστευτικά ταξίδια (3 ομαδικά και 2 από μεμονωμένα άτομα) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 11 άνθρωποι της Φραγκίστας. Αναλυτικά λοιπόν :

   Η πρώτη ομαδική αναχώρηση στο 1908 έγινε από δύο άτομα τους : Κων. Βίκο και Κων. Κοντοβά. Στις 7 Ιανουαρίου, από το λιμάνι της Πάτρας έφυγαν με το πλοίο “Laura” και (μέσω Παλέρμου) στις 26 Ιανουαρίου αφίχθησαν στις ΗΠΑ. Επιπλέον στοιχεία μας αναφέρουν ότι:

·         Ο Κωνσταντίνος Βίκος ήταν 22 ετών και αναλφάβητος. Στη Φραγκίστα είχε τον αδελφό του Νίκο. Με 10 $ μαζί του αναζητούσε δουλειά εργάτη στη Νέα Υόρκη[8], όπου ήταν ο φίλος του Σεραφείμ Τριαντογιάννης[9].

·         Ο Κωνσταντίνος Κοντοβάς ήταν 18 ετών. Η μητέρα του στο χωριό λεγόταν Βασιλική. Με 10 στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη[10], όπου ήταν ο φίλος του Σεραφείμ Τριαντογιάννης.

   Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1908 έγινε από τον Ανδρέα Ζαχαρόπουλο. Στις 27 Μαρτίου, από το λιμάνι της Πάτρας ανέβηκε στο πλοίο “Alice” και στις 15 Απριλίου κατέβηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 35 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Αικατερίνη. Προορισμός του (με 12 $) για δουλειά ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στον ανεψιό του Δημ. Ζαχαρόπουλο.

   Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1908 αριθμούσε 4 άτομα, τους : Βασ. Γαλανό, Ιωάν. Γούλα, Κων. Μούσιο και Κων. Στεργιάκη. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 27 Απριλίου η ομάδα επιβιβάστηκε στο πλοίο “Laura” και στις 15 Μαΐου αποβιβάστηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Τα διαθέσιμα στοιχεία του αρχείου μας πληροφορούν ότι :

·         Ο Βασίλειος Γαλανός[11] ήταν 30 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Γιαννούλα. Με 13 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Δημ. Τζιάρης.

·         Ο Ιωάννης Γούλας[12] ήταν 18 ετών. Ο πατέρας του στη Φραγκίστα λεγόταν Γεώργιος. Με 11 $ μαζί του αναζητούσε δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Σεραφείμ Κλίτση.

·         Ο Κωνσταντίνος Μούσιος ήταν 18 ετών. Τον πατέρα του στο χωριό έλεγαν Δημήτριο. Έψαχνε για δουλειά (με 10 $ στην τσέπη) στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Δημ. Τζιάρης.

·         Ο Κωνσταντίνος Στεργιάκης[13] ήταν 22 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Ιωάννης. Προορισμός του (με 10 $) για δουλειά ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Δημ. Τζιάρης.

Ατμόπλοιο Laura (Photo: Peabody Essex Museum)

   Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1908 έγινε από τον Ιωάννη Ψυχογιό. Στις 10 Μαΐου, από το λιμάνι της Πάτρας έφυγε με το πλοίο “Moraitis” και στις 27 Μαΐου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 32 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Δημήτριος. Με 16 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδελφό του Δημοσθένη Ψυχογιό.

   Η τρίτη ομαδική αναχώρηση στο 1908 έγινε από τριμελή ομάδα, που συγκρότησαν οι : Αθαν. Γούλας, Ταξ. Μπίκας και Ιωάν. Ρίζος. Στις 13 Ιουλίου, από το λιμάνι της Πάτρας επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Martha Washington” και στις 27 Ιουλίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Το αρχειακό υλικό μας ενημερώνει επίσης ότι :

·         Ο Αθανάσιος Γούλας ήταν 39 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του  λεγόταν Μαρία. Με 10 $ μαζί του αναζητούσε δουλειά εργάτη στην πόλη Σάρλοτ της Βόρ. Καρολίνας, όπου ήταν ο ξάδερφός του Κωνστ. Λάμπρου.

·         Ο Ταξιάρχης Μπίκας ήταν 18 ετών. Ο πατέρας του στη Φραγκίστα λεγόταν Σπύρος. Έψαχνε για δουλειά (με 10 $ στην τσέπη) στην πόλη Σάρλοτ της Βόρ. Καρολίνας, όπου ήταν ο ξάδερφός του Κωνστ. Λάμπρου.

·         Ο Ιωάννης Ρίζος ήταν 17 ετών. Η μητέρα του λεγόταν Ελένη. Προορισμός του (με 25 $) για δουλειά εργάτη ήταν η πόλη Σάρλοτ της Βόρ. Καρολίνας, όπου ήταν ο ξάδερφός του Κωνστ. Λάμπρου.

4. Διατήρηση σταθερού του μεταναστευτικού ρεύματος  στο 1909

   Στη διάρκεια του έτους 1909 έγιναν έξη μεταναστευτικά ταξίδια (3 ομαδικά και άλλα 3 από μεμονωμένα άτομα) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 11 άνθρωποι της Φραγκίστας. Πιο συγκεκριμένα λοιπόν :

   Η πρώτη ομαδική αναχώρηση στο 1909 αριθμούσε τρία άτομα, τους : Δημ. Γούλα, Σερ. Μπίκα και Κων. Πανάκη. Στις 10 Φεβρουαρίου, από το λιμάνι της Πάτρας ανέβηκαν στο πλοίο “Laura” και στις 25 Φεβρουαρίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Για τους μετανάστες αυτούς ξέρουμε ακόμη ότι :

·         Ο Δημήτριος Γούλας ήταν 18 ετών. Η μητέρα του λεγόταν Καλλιόπη. Με 10 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε για δουλειά στην πόλη Σάρλοτ (Charlotte) της Βόρ. Καρολίνας, κοντά στον πατέρα του Κώστα Γούλα.

·         Ο Σεραφείμ Μπίκας ήταν 18 ετών. Η μητέρα του λεγόταν Βασιλική. Αναζητούσε δουλειά εργάτη (με 10 $ μαζί του) στην πόλη Σάρλοτ της Βόρ. Καρολίνας, κοντά στον αδελφό του Κώστα Μπίκα.

·         Ο Κωνσταντίνος Πανάκης ήταν 22 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Βασίλειος. Με 10 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου είχε έναν ξάδερφό[14] του.

   Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1909 έγινε από δύο άτομα, τους : Βασ. Φαρμάκη και Χρ. Ψυχογιό. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 8 Μαρτίου έφυγαν με το πλοίο “Argentina” και στις 26 Μαρτίου έφτασαν στην Αμερική. Επιπλέον πληροφορίες μας αναφέρουν ότι :

·         Ο Βασίλειος Φαρμάκης ήταν 35 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Φωτεινή. Προορισμός του (με 10 $) για δουλειά εργάτη ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο γνωστός του Ιωάννης Ψυχογιός.

·         Ο Χρήστος Ψυχογιός ήταν 35 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του στη Φραγκίστα λεγόταν Σταθουλού. Με 10 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ένας φίλος[15] του.

Ατμόπλοιο “Argentina”

   Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1909 έγινε από το Σεραφείμ Μίζαλη. Στις 29 Μαρτίου, από το λιμάνι της Πάτρας ταξίδεψε με το πλοίο “Laura” και στις 15 Απριλίου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν τότε 15 ετών. Γράφτηκε ως μαθητής (scholar). Πίσω στο χωριό δεν είχε κανένα πλησιέστερο συγγενή. Πήγαινε στη Νέα Υόρκη (με 10 $ μαζί του) για να συναντήσει τον αδελφό του Κωνσταντίνο Μίζαλη.

   Η τρίτη ομαδική αναχώρηση στο 1909 έγινε από τριμελή ομάδα, που συγκρότησαν οι : Στ. Στασινός, Νικ. Χαϊκάλης και Κων. Ψυχογιός. Από το λιμάνι της Πάτρας, η ομάδα επιβιβάστηκε στο πλοίο “Martha Washington” και στις 2 Αυγούστου αποβιβάστηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Τα ελλιπή στοιχεία (πρόβλημα του αρχείου) μας γνωρίζουν ότι :

·         Ο Σταύρος Στασινός ήταν 17 ετών.

·         Ο Νικόλαος Χαϊκάλης ήταν 45 ετών και παντρεμένος.

·         Ο Κωνσταντίνος Ψυχογιός ήταν 40 ετών και παντρεμένος.

   Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1909 έγινε από τον Ευάγγελο Λαμπρούλη. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 14 Αυγούστου ανέβηκε στο ελληνόκτητο πλοίο “Patris” και στις 28 Αυγούστου κατέβηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 30 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του στη Φραγκίστα λεγόταν Αγόρω. Με 22 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά εργάτη στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο συμπατριώτης του Ιωάννης Ψυχογιός.

   Η τρίτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1909 έγινε από τον Αθανάσιο Μπίκα. Στις 4 Σεπτεμβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας έφυγε με το πλοίο “Martha Washington” και στις 17 Σεπτεμβρίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 23 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Δημήτριος. Προορισμός του (με 25 $) για δουλειά ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν οι ξάδερφοί[16] του Δ. Τσιάμης και Γ. Κουφαλιώτης[17].

5. Αύξηση της μεταναστευτικής φυγής στο 1910

   Στη διάρκεια του έτους 1910 έγιναν έξη μεταναστευτικά ταξίδια (5 ομαδικά και 1 μεμονωμένα) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 16 άνθρωποι της Φραγκίστας. Αναλυτικά:

   Η (μοναδική) μεμονωμένη άφιξη στο 1910 έγινε από τον Ιωάννη Φαρμάκη. Στις 20 Δεκεμβρίου 1909, από το λιμάνι της Πάτρας, αναχώρησε με το πλοίο “Alice” και στις 6 Ιανουαρίου 1910 έφτασε στην Αμερική. Ήταν 25 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Αθηνά. Με 25 $ για τα αναγκαία πρώτα έξοδα, πήγαινε για δουλειά εργάτη στη Νέα Υόρκη, κοντά στον Αδελφό του Βασίλειο Φαρμάκη.

   Η πρώτη ομαδική αναχώρηση στο 1910 έγινε από δύο άτομα, τους : Σερ. Λιάγκα και Αλέξ. Πανάκη. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 14 Μαρτίου ταξίδεψαν με το πλοίο “Martha Washington” και στις 28 Μαρτίου αφίχθησαν στις ΗΠΑ. Ξέρουμε ακόμη ότι :

·         Ο Σεραφείμ Λιάγκας ήταν 19 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Κωνσταντίνος. Με 5 $ μόλις μαζί του, αναζητούσε δουλειά εργάτη σε φάρμα, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Κωνστ. Τσάμης.

·         Ο Αλέξανδρος Πανάκης ήταν 28 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Αφροδίτη. Με 25 $ στην τσέπη έψαχνε για δουλειά εργάτη στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Κωνστ. Μίζαλη.

   Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1910 έγινε από τριμελή ομάδα, που συγκρότησαν οι: Σερ. Ζαρκάδης, Νικ. Νίτσος και Δημ. Πανάκης. Στις 28 Μαρτίου, από το λιμάνι της Πάτρας επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Alice” και στις 14 Απριλίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Επιπλέον στοιχεία του αρχείου μας πληροφορούν ότι :

·         Ο Σεραφείμ Ζαρκάδης ήταν 35 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Η γυναίκα του στο χωριό λεγόταν Θεοδώρα. Προορισμός του (με 25 $) για δουλειά εργάτη ήταν η Νέα Υόρκη, όπου είχε τον ξάδερφό του Δημήτριο Τσάμη.

·         Ο Νικόλαος Νίτσος ήταν 44 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Πηνελόπη. Με 64 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε για δουλειά στο Ντέρχαμ (Durham) της Βόρ. Καρολίνας, με γνωστό του στις ΗΠΑ τον ανεψιό του Χρήστο Ζαρίδα, στη Νέα Υόρκη.

·         Ο Δημήτριος Πανάκης ήταν 25 ετών και αναλφάβητος. Η μητέρα του στη Φραγκίστα λεγόταν Ελένη. Αναζητούσε δουλειά (με 25 $ μαζί του) στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Σεραφείμ Μητσιάκης.

Ατμόπλοιο “Alice” (Photo: Eric Johnson)

   Η τρίτη ομαδική αναχώρηση στο 1910 έγινε  από τρία άτομα, τους : Κων. Βαλσάμη, Κων. Σμαραγδή και Ιωάν. Ταμπάση. Στις 13 Απριλίου, από το λιμάνι της Πάτρας ανέβηκαν στο πλοίο “Patris” και στις 28 Απριλίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Πρόσθετα στοιχεία του αρχείου μας αναφέρουν ότι :

·         Ο Κωνσταντίνος Βαλσάμης ήταν 35 ετών και παντρεμένος. Η μητέρα του λεγόταν Παρασκευή. Έψαχνε για δουλειά (με 25 $ στην τσέπη) στο Ντέρχαμ (Durham) της Βόρ. Καρολίνας, όπου ήταν ο κουνιάδος του Νικόλαος Γαλανός.

·         Ο Κωνσταντίνος Σμαραγδής ήταν 18 ετών. Η μητέρα του στο χωριό λεγόταν Μαρία. Ο τελικός προορισμός του για δουλειά (με 25 $) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου είχε το φίλο του Δημήτριο Τσάμη.

·         Ο Ιωάννης Ταμπάσης[18] ήταν 19 ετών. Η μητέρα του λεγόταν Μαρία. Με 22 $ μαζί του, πήγαινε για δουλειά εργάτη στην πόλη Σάρλοτ της Βόρ. Καρολίνας, όπου ήταν ο πατέρας του Γεώργιος Ταμπάσης.

   Η τέταρτη ομαδική αναχώρηση στο 1910 έγινε  από δύο άτομα, τους Γεώργ. Καβαλάρη και Χαρ. Χαϊκάλη. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 20 Ιουνίου έφυγαν με το πλοίο “Martha Washington” και στις 5 Ιουλίου έφτασαν στην Αμερική. Γνωρίζουμε επίσης ότι :

·         Ο Γεώργιος Καβαλάρης ήταν 18 ετών. Ο πατέρας λεγόταν Σεραφείμ. Προορισμός του (με 25 $) για δουλειά εργάτη ήταν η Νόξβιλ Φωλς (Knoxville Falls) του Τεννεσί, όπου ήταν ο αδελφός του Δημήτριος Καβαλάρης.

·         Ο Χαράλαμπος Χαϊκάλης ήταν 40 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Ελισάβετ. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Χρήστο Ζαρίδα[19]. Είχε κάνει και προηγούμενο ταξίδι στις ΗΠΑ ο Χαράλαμπος Χαϊκάλης, την περίοδο 1906-08 και εργάστηκε σε τόπο του Τεννεσί.

Πλοίο Eugenia (Photo: Maurizio Eliseo Collection)

   Η πέμπτη ομαδική αναχώρηση στο 1910 αριθμούσε πέντε άτομα και περιλάμβανε τους : Αφρ. Ζώτου, Κων. Κακάβα, Βασ. Στασινό, Γεώρ. Τομαρά και Δημ. Ψυχογιό. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 10 Οκτωβρίου επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Eugenia” και στις 29 Οκτωβρίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Το διαθέσιμο αρχειακό υλικό μας αναφέρει ότι:

·         Η Αφροδίτη Ζώτου ήταν 27 ετών. Το επάγγελμά της ήταν ράφτρα (seamstress). Η μητέρα της στη Φραγκίστα λεγόταν Σοφία. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί της, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν και ο αδελφός της Ξενοφών Ζώτος.

·         Ο Κωνσταντίνος Κακάβας ήταν 37 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Παρασκευή. Έψαχνε για δουλειά εργάτη σε φάρμα (με 25 $ στην τσέπη) στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Κωνστ. Μίζαλη. Αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι του Κων/νου Κακάβα στην Αμερική. Είχε πρωτοπάει την περίοδο 1906-09 και εργάστηκε στο Όξφορντ της Βόρ. Καρολίνας.

·         Ο Βασίλειος Στασινός ήταν 19 ετών. Ο πατέρας λεγόταν Χαράλαμπος. Προορισμός του (με 25 $) για δουλειά ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Εμμανουήλ Ζώτος.

·         Ο Γεώργιος Τομαράς (Toumaras) ήταν 26 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Μαρία. Με 25 $ για τα αναγκαία έξοδα πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Χρήστος Ζαρίδης.

·         Ο Δημήτριος Ψυχογιός ήταν 45 ετών και παντρεμένος. Η  γυναίκα του στο χωριό λεγόταν Παρασκευή. Αναζητούσε δουλειά (με 30 $ μαζί του) στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ανεψιό του Τζέιμς Λάμπρου.

6. Ελάττωση του αριθμού μεταναστών στο 1911

   Στη διάρκεια του έτους 1911 έγιναν πέντε μεταναστευτικά ταξίδια (2 ομαδικά και 3 μεμονωμένα) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 12 άνθρωποι της Φραγκίστας. Συγκεκριμένα έχουμε :

   Η πρώτη μεμονωμένη άφιξη στο 1911 έγινε από το Γεώργιο Μπίκα. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 20 Δεκεμβρίου 1910 αναχώρησε με το πλοίο “Alice” και στις 10 Ιανουαρίου 1911 έφτασε στην Αμερική. Ήταν τότε 28 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Φωτεινή. Έψαχνε για δουλειά εργάτη σε φάρμα (με 25 $ στην τσέπη) στην πόλη Σάρλοτ της Βόρ. Καρολίνας, κοντά στον αδελφό του Σεραφείμ Μπίκα.

   Η δεύτερη μεμονωμένη άφιξη στο 1911 έγινε από τον Αριστείδη Κουτσουπιά. Στις 10 Απριλίου, από το λιμάνι της Πάτρας έφυγε με το πλοίο  “Martha Washington” και στις 26 Απριλίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 36 ετών και παντρεμένος. Ως επάγγελμα δήλωσε υπάλληλος (clerk). Η γυναίκα του στο χωριό λεγόταν Βασιλική. Τελικός προορισμός του (με 30 $) για δουλειά ήταν η πόλη Σάρλοτ της Βόρ. Καρολίνας, όπου ήταν ο ξάδερφός του Σ. Αναγνωστόπουλος. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Αριστείδης Κουτσουπιάς, την περίοδο 1906-09 και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη.

   Η πρώτη ομαδική άφιξη στο 1911 έγινε από τετραμελή ομάδα, που περιλάμβανε τους : Ταξ. Κακάβα, Γεώρ. Κουτσουπιά, Οδυσ. Στασινό και Περ. Ταμπάση. Στις 8 Μαΐου, από το λιμάνι της Πάτρας επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Themistocles” και στις 26 Μαΐου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Το αρχειακό υλικό μας πληροφορεί ότι :

·         Ο Ταξιάρχης Κακάβας ήταν 24 ετών και αναλφάβητος. Ο πατέρας του λεγόταν Γεώργιος. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε για δουλειά στην πόλη Σάρλοτ της Βόρ. Καρολίνας, όπου ήταν ο ξάδερφός του Άγγελος Μπέκος.

·         Ο Γεώργιος Κουτσουπιάς ήταν 38 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Ελένη. Με 35 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε για δουλειά[20] στην πόλη Χάμπτον (Hampton) της Βιρτζίνια, όπου ήταν ο κουνιάδος του Τζέιμς Στασινός. Αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι του Γεωργίου Κουτσουπιά στις ΗΠΑ. Πρωτοπήγε την περίοδο 1906-08 και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη.

·         Ο Οδυσσεύς Στασινός ήταν 18 ετών. Γράφτηκε ως μαθητής (pupil). Ο πατέρας του λεγόταν Ευάγγελος. Με 25 $ μαζί του πήγαινε στην πόλη Χάμπτον της Βιρτζίνια, κοντά στον αδερφό του Γεώργιο Στασινό.

·         Ο Περικλής Ταμπάσης[21] ήταν 16 ετών. Γράφτηκε ως μαθητής (pupil). Η μητέρα του στη Φραγκίστα λεγόταν Μαρία. Με 25 $ στην τσέπη πήγαινε στην πόλη Σάρλοτ (Charlotte) της Βόρ. Καρολίνας, για να συναντήσει τον πατέρα του Γεώργιο Ταμπάση.

   Η τρίτη μεμονωμένη άφιξη στο 1911 έγινε από τον Κωνσταντίνο Κρικώνη. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 15 Ιουλίου ανέβηκε στο πλοίο “Athinai” και στις 4 Αυγούστου κατέβηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 40 ετών. Ως τόπο γέννησης και διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Ήταν μάγειρος (cook). Η γυναίκα του λεγόταν Θεοδώρα. Με 45 $ μαζί του πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Δημήτριος Τσάμης. Ο Κων/νος Κρικώνης πρωτοπήγε στις ΗΠΑ την περίοδο 1905-09 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

   Η δεύτερη ομαδική άφιξη στο 1911 αριθμούσε πέντε άτομα, τους : Νικ. Γαλανό, Αθαν. Κοντογιάννη, Κων. Λιάγκα, Γεώρ. Σμαραγδή και Ιωάν. Χασάνη. Στις 9 Οκτωβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας αναχώρησαν με το πλοίο “Martha Washington” και στις 24 Οκτωβρίου έφτασαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Για τους μετανάστες αυτούς γνωρίζουμε ακόμη ότι :

·         Ο Νικόλαος Γαλανός ήταν 40 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμά του ήταν μάγειρας (cook). Η γυναίκα του λεγόταν Αθηνά. Προορισμός του για δουλειά (με 60 $) ήταν η πόλη Γκρήνσμπορο της Βόρ. Καρολίνας, όπου ήταν ο κουνιάδος του Λεωνίδας Γαρτρώνης. Είχε κάνει και προηγούμενο ταξίδι ο Νικόλαος Γαλανός στις ΗΠΑ, την περίοδο 1901-09 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό (Greensboro).

·         Ο Αθανάσιος Κοντογιάννης ήταν 35 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν μάγειρας (cook). Η γυναίκα του λεγόταν Ουρανία. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε για δουλειά στο Ουίλκες Μπαρέ (Wilkes-Barre) της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο ξάδερφός του Ν. Γεωργίου. Αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι του Αθαν. Κοντογιάννη στην Αμερική, εφόσον είχε ξαναπάει την περίοδο 1904-09 και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη.

Ατμόπλοιο “Martha Washington”  (Photo: Richard Faber Collection)

·         Ο Κωνσταντίνος Λιάγκας ήταν 19 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Γεώργιος. Αναζητούσε δουλειά εργάτη (με 25 $ μαζί του) στην Άσβιλ (Asheville) της Βόρ. Καρολίνας, κοντά στο θείο του Ι. Πέρουλα.

·         Ο Γεώργιος Σμαραγδής ήταν 19 ετών. Ως επάγγελμα δήλωσε μπακάλης (grocer). Ο πατέρας του λεγόταν Κωνσταντίνος. Έψαχνε για δουλειά (με 25 $ στην τσέπη) στην πόλη Κολούμπια της Νότ. Καρολίνας, όπου ήταν ο ξάδερφός του Γεώργ. Σμαραγδής.

·         Ο Ιωάννης Χασάνης ήταν 32 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμά του ήταν χρυσοχόος (goldsmith). Η γυναίκα του στο χωριό λεγόταν Ελένη. Προορισμός του (με 40 $) για δουλειά ήταν το Νιου Κοχτλ του Νιου Τζέρσεϋ, όπου ήταν ο φίλος του Γ. Χήρας[22]. Ο Ιωάννης Χασάνης είχε ξαναπάει στις ΗΠΑ την περίοδο 1902-1910 και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη.

7. Διατήρηση της μεταναστευτικής ροής στο 1912

   Στη διάρκεια του έτους 1912 έγιναν πέντε μεταναστευτικά ταξίδια (2 ομαδικά και 3 μεμονωμένα) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 9 άνθρωποι της Φραγκίστας. Αναλυτικά :

Πλοίο “Mauretania”

   Η πρώτη ομαδική αναχώρηση στο 1912 έγινε από τριμελή ομάδα, που περιλάμβανε τους: Σερ. Δημητρίου, Σερ. Πέρουλα και Δημ. Ψυχογιό. Το ταξίδι τους έγινε τμηματικά, δηλ. από την Ελλάδα πήγαν με πλοίο πρώτα στην Αγγλία. Στις 13 Απριλίου, από το λιμάνι του Λίβερπουλ επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Mauretania” και στις 19 Απριλίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Το υλικό του αρχείου μας γνωρίζει επίσης ότι :

·         Ο Σεραφείμ Δημητρίου ήταν 15 ετών. Ο παππούς του στη Φραγκίστα λεγόταν Δημήτριος. Προορισμός του ήταν η πόλη Άσβιλ της Βόρ. Καρολίνας, όπου ήταν ο Αριστείδης Κουτσουπιάς.

·         Ο Σεραφείμ Πέρουλας ήταν 16 ετών. Ο παππούς του στο χωριό λεγόταν Δημήτριος Ψυχογιός. Πήγαινε στην πόλη Άσβιλ της Βόρ. Καρολίνας, με γνωστό του εκεί τον Αριστείδη Κουτσουπιά.

·         Ο Δημήτριος Ψυχογιός ήταν 39 ετών και παντρεμένος. Ο πατέρα του στην πατρίδα λεγόταν Δημήτριος. Με 75 $ για τα αναγκαία πρώτα έξοδα πήγαινε για δουλειά εργάτη στην πόλη Άσβιλ της Βόρ. Καρολίνας, όπου ήταν ο ξάδερφός του Αριστείδης Κουτσουπιάς. Για το Δημήτριο Ψυχογιό αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στην Αμερική. Είχε ξαναπάει την περίοδο 1907-11 και εργάστηκε πάλι στην ίδια πόλη (Asheville).

   Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1912 αριθμούσε τρία άτομα, τους Θωμ. Δράκο, Γεώργ. Κατσαούνη και Ιωάν. Κόκκοτο. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 13 Ιουνίου ανέβηκαν στο πλοίο “Themistocles” και στις 3 Ιουλίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Επιπλέον στοιχεία μας πληροφορούν ότι :

·         Ο Θωμάς Δράκος ήταν 32 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Ελένη. Με 27$ μαζί του αναζητούσε δουλειά εργάτη σε φάρμα, στο Όξφορντ (Oxford) της Βόρ. Κασρολίνας, όπου ήταν ο κουνιάδος του Δημήτριος Τσούμας.

·         Ο Γεώργιος Κατσαούνης ήταν 19 ετών. Ως επάγγελμα δήλωσε καλλιεργητής (cultivator). Η μητέρα του λεγόταν Βασιλική. Έψαχνε για δουλειά (με 36 $ στην τσέπη) στην πόλη Σαβάννα της Τζώρτζια, κοντά στον αδερφό του Γκας Κατσαούνη.

·         Ο Ιωάννης Κόκκοτος ήταν 36 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Βασιλική. Προορισμός του (με 27 $) για δουλειά εργάτη σε φάρμα ήταν η πόλη Σαβάννα (Savannah) της Τζώρτζια, όπου ήταν ο φίλος του Ιωάννης Ζαχαρόπουλος.

   Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1912 έγινε από το Θεοφάνη Τσούμα. Στις 16 Σεπτεμβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας ταξίδεψε με το πλοίο “Martha Washington” και στις 29 Σεπτεμβρίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν 20 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Νικόλαος. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε για δουλειά στην πόλη Σάρλοτ (Charlotte) της Βόρ. Καρολίνας, όπου ήταν ο αδελφός του Σταύρος Τσούμας.

   Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1912 έγινε από το Χρήστο Ψυχογιό. Στις 17 Σεπτεμβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας έφυγε με το πλοίο “Ivernia” και στις 6 Οκτωβρίου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν τότε 35 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Στιφούλα. Με 20 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά εργάτη στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Τζέιμς Τσιάμης. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Χρήστος Ψυχογιός, την περίοδο 1908-12 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

   Η τρίτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1912 έγινε από τον Κωνσταντίνο Μάκκα. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 26 Σεπτεμβρίου ανέβηκε στο πλοίο “Eugenia” και στις 17 Οκτωβρίου κατέβηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 37 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του στο χωριό λεγόταν Βασιλική. Προορισμός του (με 25 $) για δουλειά ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Ιωάννης Σκαλτσάς.

8. Μία μεμονωμένη αναχώρηση στο 1913

   Έγινε από τον Μιχαήλ Μπίζαλη. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 7 Νοεμβρίου αναχώρησε με το πλοίο “Patris” και στις 27 Νοεμβρίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 23 ετών. Ο πατέρας του στη Φραγκίστα λεγόταν Νικόλαος. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά εργάτη στη Νόξβιλ (Knoxville) του Τεννεσί, όπου ήταν ο θείος του Γρηγ. Καραβογιαννάκης. Η καταγραφή του αρχείου αναφέρει ότι ο Μιχαήλ Μπίζαλης είχε κάνει και προηγούμενο ταξίδι στο ίδιο προορισμό, και επέστρεψε πίσω το 1912.

9. Μεγάλη αύξηση του αριθμού μεταναστών στο 1914

   Μετά τη λήξη των Βαλκανικών Πολέμων 1912-13 και την αποστράτευση, κάποιοι που επέστρεψαν και πήγαν στον πόλεμο έκαναν και δεύτερο ταξίδι, ενώ παράλληλα έφυγαν και άλλοι για πρώτη φορά. Στη διάρκεια του 1914 έγιναν 9 μεταναστευτικά ταξίδια (5 ομαδικά και 4 από μεμονωμένους) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 18 άτομα της Φραγκίστας. Πιο συγκεκριμένα έχουμε :

  Η πρώτη μεμονωμένη άφιξη στο 1914 έγινε από το Χαράλαμπο Γούλα. Από την Ελλάδα έφυγε με πλοίο μέχρι την Τεργέστη. Από εκεί, στις 15 Δεκεμβρίου 1913 ανέβηκε στο πλοίο “Pannonia” και στις 10 Ιανουαρίου 1914 κατέβηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 18 ετών. Ως τόπο γέννησης και διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι. Ο πατέρας του λεγόταν Κωνσταντίνος. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά εργάτη στη Νέα Υόρκη, όπου είχε τον ξάδερφό του Θεόδωρος Βλάχο.

  Η πρώτη ομαδική αναχώρηση στο 1914 έγινε από δύο άτομα, τους Γεώργ. Λιάγκα και Κων. Λιάγκα. Στις 28 Ιανουαρίου, από το λιμάνι της Πάτρας, ταξίδεψαν με το πλοίο “Argentina” και στις 16 Φεβρουαρίου έφτασαν στην Αμερική. Γνωρίζουμε ακόμη ότι :

·         Ο Γεώργιος Λιάγκας ήταν 16 ετών. Γράφτηκε ως μαθητής (pupil). Η μητέρα του λεγόταν Παναγιώτα. Μαζί με τον πατέρα του Κων/νο πήγαιναν στην Αουγκούστα της Τζώρτζια, για να συναντήσουν τον αδερφό του Τσάρλς Λιάγκα.

·         Ο Κωνσταντίνος Λιάγκας ήταν 50 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του στο χωριό λεγόταν Παναγιώτα. Αναζητούσε δουλειά εργάτη (με 75 $ μαζί του) στην πόλη Αουγκούστα της Τζώρτζια, κοντά στο γιο του Τσάρλς Λιάγκα.

  Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1914 έγινε από το Γεώργιο Στασινό. Στις 7 Φεβρουαρίου, από το λιμάνι του Πειραιά έφυγαν με το πλοίο “Athinai” και στις 4 Μαρτίου αφίχθησαν στις ΗΠΑ. Ήταν τότε 32 ετών. Το επάγγελμά του ήταν ξενοδόχος. Ο πατέρας του στη Φραγκίστα λεγόταν Ευάγγελος. Με 40 $ στην τσέπη πήγαινε στο κατάστημά του (his shop G. Stassinos) στην πόλη Χάμπτον της Βιρτζίνια. Αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι του Γεωργ. Στασινού στην Αμερική. Πρωτοήρθε την περίοδο 1905-12 και εργάστηκε πάλι στην ίδια πόλη.

  Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1914 αριθμούσε τέσσερα άτομα και τη συγκρότησαν οι: Δημ. Νίτσος, Δημ. Πανουργιάς, Κων. Παπαδόπουλος και Κων. Στεργιάκης. Στις 30 Μαρτίου, από το λιμάνι της Πάτρας επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Kaiser Franz Josef I” και στις 12 Απριλίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Το υλικό του αρχείου μας αναφέρει επιπλέον ότι :

·         Ο Δημήτριος Νίτσος ήταν 17 ετών. Γράφτηκε ως μαθητής (pupil). Η μητέρα του στο χωριό λεγόταν Ελένη. Προορισμός του (με 30 $) ήταν η πόλη Σάρλοτ (Charlotte) της Βόρ. Καρολίνας, κοντά στο θείο του Κρις Λάμπρου.

·         Ο Δημήτριος Πανουργιάς ήταν 45 ετών και παντρεμένος. Ως επάγγελμα δήλωσε αγρότης-κτηματίας (farmer). Με 22 $ για τα πρώτα αναγκαία έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νόξβιλ (Knoxville) του Τεννεσί, όπου ήταν ο φίλος του Βασίλειος Αποστόλου. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Δημήτριος Πανουργιάς, την περίοδο 1905-11 και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη.

Ατμόπλοιο “Kaiser Franz Josef I”  (Photo: Richard Faber Collection)

·         Ο Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος ήταν 33 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Αικατερίνη. Αναζητούσε δουλειά, με 100 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο κουνιάδος του Τζέιμς Λάμπρου. Αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι του Κων/νου Παπαδοπούλου στις ΗΠΑ. Είχε ξαναπάει την περίοδο 1906-14[23] και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

·         Ο Κωνσταντίνος Στεργιάκης ήταν 29 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Ιωάννης. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στο Ουίλκες Μπαρέ (Wilkes Barre) της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο ξάδερφός του Νικόλαος Γεωργίου. Είχε ξαναπάει στις ΗΠΑ ο Κων/νος Στεργιάκης την περίοδο 1907-13 και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη.

  Η τρίτη ομαδική αναχώρηση στο 1914 περιλάμβανε τέσσερα άτομα, τους : Δημ. Γεωργούση, Σπυρ. Πανουργιά, Αγ. Πατρώνη και Σερ. Τσούμα. Στις 11 Μαΐου, από το λιμάνι της Πάτρας ταξίδεψαν με το πλοίο “Argentina” και στις 27 Μαΐου έφτασαν στην Αμερική. Τα διαθέσιμα στοιχεία του αρχείου μας πληροφορούν ότι :

·         Ο Δημήτριος Γεωργούσης ήταν 15 ετών.Η μητέρα του στη Φραγκίστα λεγόταν Αγγελική. Προορισμός του (με 25 $) ήταν το Όραντζ[24] (Orange) του Νιου Τζέρσεϋ, κοντά στον πατέρα του Σεραφείμ Γεωργούση.

·         Ο Σπυρίδων Πανουργιάς ήταν 50 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Μαρία. Με 55 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε για δουλειά στην Άσβιλ[25] (Asheville) της Βόρ. Καρολίνας, κοντά στον ανεψιό του Χάρυ Στρινιώτη[26] (;).

·         Η Αγορή Πατρώνη ήταν 32 ετών, αναλφάβητη και παντρεμένη. Η ασχολία της ήταν “οικιακά”. Η μητέρα της στο χωριό λεγόταν Μαρία. Με 20 $ μαζί της πήγαινε στην πόλη Άσβιλ της Βόρ. Καρολίνας για να συναντήσει τον Ιωάν. Πατρώνη[27].

·         Ο Σεραφείμ Τσούμας ήταν 37 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Θεοδώρα. Με 40 $ στην τσέπη αναζητούσε δουλειά στο Όξφορντ (Oxford) της Βόρ. Καρολίνας, κοντά στον αδερφό του Τζέιμς Τσούμα. Ο Σεραφείμ Τσούμας είχε κάνει και προηγούμενο ταξίδι στις ΗΠΑ, την περίοδο 1909-12 και εργάστηκε πάλι στο Όξφορντ.

  Η τρίτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1914 έγινε από τον Οδυσσέα Τσαούση. Στις 31 Μαΐου, από το λιμάνι του Πειραιά έφυγε με το πλοίο “Corcovado” και στις 19 Ιουνίου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν 25 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Νικόλαος. Έψαχνε για δουλειά εργάτη σε φάρμα (με 30 $ μαζί του) στην Γκρήνβιλ (Greenville) της Νότιας Καρολίνας, όπου ήταν ο ξάδερφός του Τσάρλς Γεωργούσης.

  Η τέταρτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1914 έγινε από τον Ιωάννη Καραβά. Στις 10 Ιουλίου, από το λιμάνι της Πάτρας ανέβηκε στο πλοίο “Saxonia” και στις 25 Ιουλίου κατέβηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 28 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Βασιλική. Προορισμός του (με 33 $) ήταν τόπος[28] στη Βόρ. Καρολίνα, όπου είχε κάποιο φίλο του. Αυτί ήταν το δεύτερο ταξίδι του Ιωάννη Καραβά στην Αμερική. Είχε έρθει την περίοδο 1910-12 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο τόπο.

Ατμόπλοιο Πατρίς (Patris)

  Η τέταρτη ομαδική αναχώρηση στο 1914 έγινε από δύο άτομα, τους Γεώργ. Ψυχογιό και Σερ. Ψυχογιό. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 9 Νοεμβρίου επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Patris” και στις 26 Νοεμβρίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ξέρουμε ότι :

·         Ο Γεώργιος Ψυχογιός ήταν 11 ετών. Γράφτηκε ως μαθητής (scholar). Η μητέρα του στη Φραγκίστα λεγόταν Λαμπρινή. Μαζί με τον πατέρα του Σεραφείμ πήγαιναν στο Μέμφις του Τεννεσί, για να συναντήσουν τον αδερφό του Λεωνίδα Ψυχογιό.

·         Ο Σεραφείμ Ψυχογιός ήταν 45 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμά του ήταν μάγειρος (cook). Η γυναίκα του λεγόταν Λαμπρινή. Με 50 $ για τα πρώτα τους έξοδα, πήγαινε για δουλειά στο Μέμφις (Memphis) του Τεννεσί, όπου ήταν ο γιος του Λεωνίδας. Είχε ξαναπάει στις ΗΠΑ ο Σεραφείμ Ψυχογιός την περίοδο 1909-13 και εργάστηκε πάλι στο Μέμφις.

  Η πέμπτη ομαδική αναχώρηση στο 1914 έγινε από τριμελή ομάδα που συγκρότησαν οι: Βασ. Γαλανός, Χρ. Ζαρίδας και Δημ. Κατσαρός. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 28 Νοεμβρίου ταξίδεψαν με το πλοίο “Themistocles” και στις 19 Δεκεμβρίου έφτασαν στην Αμερική. Το υλικό του αρχείου μας πληροφορεί επιπλέον ότι :

·         Ο Βασίλειος Γαλανός ήταν 37 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Γιαννούλα. Αναζητούσε δουλειά εργάτη (με 25 $ μαζί του) στη Νέα Υόρκη, κοντά στο θείο του Δημήτριο Πανουργιά. Για το Βασίλειο Γαλανό αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ. Είχε πρωτοέρθει την περίοδο 1908-12 και εργάστηκε σε τόπο της πολιτείας Ουάσινγκτον.

·         Ο Χρήστος Ζαρίδας ήταν 36 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του στη Φραγκίστα λεγόταν Γιούλα. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά εργάτη στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο αδερφός του Γεώργιος Ζαρίδας. Είχε ξανάρθει στην Αμερική ο Χρήστος Ζαρίδας, την περίοδο 1906-11 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

·         Ο Δημήτριος Κατσαρός ήταν 36 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Ολυμπιάδα. Προορισμός του (με 40 $) για δουλειά εργάτη ήταν η πόλη Χάμιλτον του Οχάιο, όπου ήταν ο κουνιάδος του Σωτήριος Καβαλάρης.

10. Πρώτη κορύφωση της μετανάστευσης στο 1915

   Στη διάρκεια του έτους έγιναν τέσσερα ομαδικά μεταναστευτικά ταξίδια, με συνολικό αριθμό 21 μεταναστών! Αναλυτικά :

  Η πρώτη ομαδική άφιξη στο 1915 έγινε από τρία άτομα, τους : Θωμ. Δράκο, Χρ. Κόκκοτα και Δημ. Τσιούμα. Στις 19 Δεκεμβρίου 1914, από το λιμάνι της Πάτρας αναχώρησαν με το πλοίο “Calabria” και στις 11 Ιανουαρίου 1915 αφίχθησαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Από το υλικό του αρχείου γνωρίζουμε ότι :

·         Ο Θωμάς Δράκος ήταν 35 ετών και παντρεμένος. Δήλωσε μάγειρος (cook). Η γυναίκα του λεγόταν Ελένη. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε για δουλειά στην πόλη Ταμάκα (Tamaqua) της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο φίλος Σεραφείμ Ντέπος[29]. Αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι του Θωμά Δράκου στην Αμερική. Είχε έρθει πάλι την περίοδο 1911-12 και εργάστηκε πάλι στην Πενσυλβάνια.

Πλοίο "Calabria"

·         Ο Χρήστος Κόκκοτας ήταν 36 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Η γυναίκα του στο χωριό λεγόταν Ευθυμία. Αναζητούσε δουλειά εργάτη (με 25 $ μαζί του) στην Στέιτσβιλ (Statesville) της Βόρ. Καρολίνας, όπου ήταν ο κουνιάδος του Κώστας Κουτουβάς. Είχε ξανάρθει στην Αμερική ο Χρήστος Κόκκοτας την περίοδο 1906-07 και εργάστηκε σε τόπο της Πενσυλβάνια.

·         Ο Δημήτριος Τσιούμας ήταν 39 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Αγόρω[30]. Με 40 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά εργάτη στο Χάμπτον (Hampton) της Βιρτζίνια, όπου ήταν ο κουνιάδος του Γεώργιος Στασινός (είχε εστιατόριο). Για το Δημήτριο Τσούμα ήταν το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ, εφόσον πρωτοπήγε την περίοδο 1908-12 και εργάστηκε στο Όξφορντ της Βόρ. Καρολίνας.

  Η δεύτερη ομαδική άφιξη στο 1915 ήταν η μεγαλύτερη αριθμητικά στη μεταναστευτική ιστορία της Φραγκίστας. Περιλάμβανε 11 άτομα! Την αποτελούσαν οι : Σερ. Αναγνωστόπουλος, Αλέξ. Δημητρίου, Θωμ. Καβαλάρης, Γεώργ. Κακάβας, Σερ. Κακάβας, Αριστ. Κουτσουπιάς, Γεώργ. Κουτσουπιάς, Αθαν. Λαμπρόπουλος, Γεώργ. Μπίκας, Κων. Μπίκας και Δημ. Τάκας. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 26 Φεβρουαρίου επιβιβάστηκαν στο ελληνόκτητο πλοίο “Athinai” και στις 16 Μαρτίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Τα διαθέσιμα στοιχεία του αρχείου μας αναφέρουν ότι :

·         Ο Σεραφείμ Αναγνωστόπουλος ήταν 33 ετών και παντρεμένος. Δήλωσε έμπορος (merchant). Η γυναίκα του λεγόταν Ελένη. Προορισμός του (με 40 $) για δουλειά ήταν η πόλη Σάρλοτ (Charlotte) της Βόρ. Καρολίνας, κοντά στον ξάδερφό του Δημήτριο Λαμπρόπουλο. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Σεραφείμ Αναγνωστόπουλος την περίοδο 1909-13 και εργάστηκε πάλι στην πόλη Σάρλοτ.

·         Ο Αλέξης Δημητρίου ή Δημήτριος Αλέξης (Alexis Dimitrios) ήταν 36 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν έμπορος. Η γυναίκα του λεγόταν Ελένη. Με 40 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε στην πόλη Χάμπτον της Βιρτζίνια, όπου ήταν ο κουνιάδος του Γεώργιος Στασινός. Για τον Δημήτριο Αλέξη (ή Αλέξη Δημητρίου) ήταν το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ. Είχε πάει την περίοδο 1910-11 και εργάστηκε πάλι στο Χάμπτον.

·         Ο Θωμάς Καβαλάρης ήταν 11 ετών. Γράφτηκε ως μαθητής (scholar). Ο πατέρας του στη Φραγκίστα λεγόταν Χαράλαμπος. Με 30 $ μαζί του πήγαινε στη μικρή πόλη Κλάρκσμπουργκ της Δυτικής Βιρτζίνια, για να συναντήσει το συγγενή του Σταύρο Νικόπουλο.

·         Ο Γεώργιος Κακάβας ήταν 11 ετών. Γράφτηκε ως μαθητής (scholar). Η μητέρα του στο χωριό λεγόταν Παρασκευή. Προορισμός του ήταν η πόλη Νόξβιλ (Knoxville) του Τεννεσί, για να συναντήσει τον πατέρα του Κώστα Κακάβα.

·         Ο Σεραφείμ Κακάβας ήταν 34 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Βασιλική. Με 56 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά εργάτη στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Ιωάννης Χασάνης. Είχε ξανάρθει στις ΗΠΑ ο Σεραφείμ Κακάβας, την περίοδο 1911-12 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

·         Ο Αριστείδης Κουτσουπιάς ήταν 39 ετών και παντρεμένος. Δήλωσε έμπορος (merchant). Η γυναίκα του λεγόταν Βασιλική. Προορισμός του (με 43 $) ήταν η μικρή πόλη Παντούκα (Paducah) του Κεντάκυ, όπου ήταν ο κουνιάδος του Γεώργιος Στασινός.

·         Ο Γεώργιος Κουτσουπιάς ήταν 45 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν έμπορος. Η γυναίκα του στο χωριό λεγόταν Ελένη. Με 30 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε για δουλειά στην πόλη Ντάνβιλ (Danville) της Βιρτζίνια, όπου ήταν ο στενός συγγενής του Παναγιώτης Μόνιας[31]. Για το Γεώργιο Κουτσουπιά αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στην Αμερική, εφόσον πρωτοπήγε την περίοδο 1901-11 και εργάστηκε πάλι στη Ντάνβιλ.

·         Ο Αθανάσιος Λαμπρόπουλος ήταν 33 ετών και παντρεμένος. Δήλωσε έμπορος (merchant). Η γυναίκα του λεγόταν Χρυσάνθη. Αναζητούσε δουλειά (με 60 $ μαζί του) στην πόλη Σάρλοτ (Charlotte) της Βόρ. Καρολίνας, κοντά στον αδελφό του Κωνσταντίνο Λαμπρόπουλο. Είχε κάνει και προηγούμενο ταξίδι στις ΗΠΑ ο Αθανάσιος Λαμπρόπουλος, την περίοδο 1906-13 και εργάστηκε πάλι στην ίδια πόλη.

·         Ο Γεώργιος Μπίκας[32] ήταν 33 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Φωτεινή. Με 25 $ στην τσέπη έψαχνε για δουλειά εργάτη στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Ιωάννης Χασάνης. Για το Γεώργιος Μπίκα αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στην Αμερική. Για πρώτη φορά πήγε την περίοδο 1910-12, σε τόπο που δεν μας είναι γνωστός.

·         Ο Κωνσταντίνος Μπίκας ήταν 31 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμά του ήταν μάγειρος (cook). Η γυναίκα του στο χωριό λεγόταν Βιργινία. Προορισμός του (με 25 $) για δουλειά ήταν το Ρότσεστερ της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο κουνιάδος του Σταύρος Σαΐνης. Στο προηγούμενο ταξίδι του στις ΗΠΑ, ο Κων/νος Μπίκας πήγε την περίοδο 1908-12 και εργάστηκε στην πόλη Σάρλοτ της Βόρ. Καρολίνας.

·         Ο Δημήτριος Τάκας ήταν 37 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Σπυριδούλα. Με 35 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά εργάτη στην πόλη Σάρλοτ της Βόρ. Καρολίνας, όπου ήταν ο θείος του Κώστας Παπαδόπουλος.

  Η τρίτη ομαδική άφιξη στο 1915 αριθμούσε πέντε άτομα και τη συγκρότησαν οι : Θεμ. Καβαλάρης, Ιωάν. Καβαλάρης, Ιωάν. Κ. Καβαλάρης, Λεων. Κατσαρός και Γρηγ. Χαϊκάλης. Στις 31 Μαρτίου, από το λιμάνι της Πάτρας ανέβηκαν στο πλοίο “Themistocles” και στις 21 Απριλίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Το αρχειακό υλικό μας γνωρίζει ότι:

·         Ο Θεμιστοκλής Καβαλάρης[33] ήταν 17 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Σεραφείμ. Με 40 $ μαζί του αναζητούσε δουλειά εργάτη στην πόλη Χάμιλτον του Οχάιο, όπου ήταν ο αδελφός του Δημήτριος Καβαλάρης.

·         Ο Ιωάννης Καβαλάρης ήταν 31 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμά του ήταν μπακάλης (grocer).  Η γυναίκα του στη Φραγκίστα λεγόταν Ιουλία. Έψαχνε για δουλειά (με 40 $ στην τσέπη) στην πόλη Χάμιλτον του Οχάιο, κοντά στον αδελφό του Γκας Καβαλάρη.

·         Ο Ιωάννης Κ. Καβαλάρης[34] ήταν 26 ετών. Το επάγγελμά του ήταν εστιάτορας (restaurant keeper). Ο πατέρας του λεγόταν Κωνσταντίνος. Προορισμός του για δουλειά (με 40 $) ήταν η πόλη Χάμιλτον (Hamilton) του Οχάιο, όπου ήταν ο αδελφός του Σωτήριος Καβαλάρης. Αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι του Ιωάννη Κ. Καβαλάρη στις ΗΠΑ. Είχε ξαναπάει την περίοδο 1906-12 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

·         Ο Λεωνίδας Κατσαρός ήταν 29 ετών. Το επάγγελμά του ήταν σερβιτόρος (waiter). Ο πατέρας του στο χωριό λεγόταν Χαράλαμπος. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε για δουλειά στη Νόξβιλ (Knoxville) του Τεννεσί, όπου ήταν ο φίλος του Γρηγόριος Καραβάνας[35]. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Λεωνίδας Κατσαρός την περίοδο 1906-12 και εργάστηκε στην πόλη Άθενς (Athens), της Τζώρτζια.

·         Ο Γρηγόριος Χαϊκάλης ήταν 30 ετών και παντρεμένος. Δήλωσε εστιάτορας (restaurant keeper). Η γυναίκα του λεγόταν Αλεξάνδρα. Με 45 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στην πόλη Κολούμπια (Columbia) της Νότιας Καρολίνας, όπου ήταν ο ξάδερφός του Γεώργιος Κοκορίγκος. Για το Γρηγόριο Χαϊκάλη αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ. Πρωτοπήγε την περίοδο 1905-12 και εργάστηκε πάλι στην ίδια πόλη.

  Η τέταρτη ομαδική άφιξη στο 1915 έγινε από δύο άτομα, τους Γεώργ. Σμαραγδή και Οδυσ. Τσάμη. Το ταξίδι τους έγινε τμηματικά και περίεργα. Από το λιμάνι της Καλαμάτας (!), στις 21 Απριλίου ταξίδεψαν με το πλοίο “Athinai”  και στις 10 Μαΐου αφίχθησαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ξέρουμε ακόμη ότι :

·         Ο Γεώργιος Σμαραγδής ήταν 24 ετών. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν εστιάτορας. Η μητέρα του στο χωριό λεγόταν Μαρία. Αναζητούσε δουλειά (με 35 $ μαζί του) στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Άγγελος Μακρής. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Γεώργιος Σμαραγδής την περίοδο 1908-12 και εργάστηκε στην πόλη Κολούμπια της Νότ. Καρολίνας.

·         Ο Οδυσσεύς Τσάμης ήταν 26 ετών. Δήλωσε έμπορος (merchant). Η γυναίκα του λεγόταν Πηνελόπη. Με 35 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο κουνιάδος του Δημήτριος Κοφινιώτης.

11. Μεγάλη πτώση της μετανάστευσης στα έτη 1917 και 1919

   Στη διάρκεια του 1917 έγινε μόνο μία μεμονωμένη αναχώρηση. Η αιτία είναι φανερή, εφόσον στην Ελλάδα έχουμε τον Εθνικό Διχασμό και αμέσως τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μετά η Ελλάδα συμμετέχει με Εκστρατευτικό Σώμα στην Ουκρανία και αμέσως μετά (1919) έχουμε τη Μικρασιατική Εκστρατεία. Το 1919 έχουμε 2 αναχωρήσεις (1 ομαδική και 1 μεμονωμένα), με τη φυγή 3 ανθρώπων της Φραγκίστας. Πιο αναλυτικά λοιπόν:

   Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1917 έγινε από τον Παρασκευά Καβαλάρη.  Το ταξίδι του έγινε τμηματικά, δηλ. από την Ελλάδα πήγε με πλοίο πρώτα στην Ιταλία. Στις 19 Ιουλίου 1917 από το ιταλικό λιμάνι της Γένοβας ταξίδεψε με το πλοίο “Dante Alighieri” και στις 3 Αυγούστου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 17 ετών. Ως τόπο γέννησης και προηγούμενης διαμονής δήλωσε αόριστα “Δωρίς”. Ο πατέρας του λεγόταν Χαράλαμπος. Δήλωσε τσαγκάρης (shoe maker). Προορισμός του (με 25 $) για δουλειά ήταν το Σπρίνγκφιλντ (Springfield) της Μασαχουσέτης, όπου ήταν ο ξάδερφός του Πέτρος Γκαβέρας.

   Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1919 έγινε από το Γεώργιο Ταμπάση. Με πλοίο πήγε από την Ελλάδα στην Αγγλία. Στις 17 Μαΐου, από το λιμάνι του Λονδίνου έφυγε με το πλοίο “Saxonia” και στις 30 Μαΐου έφτασε στην Αμερική. Ήταν 54 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμά του ήταν εστιάτορας (restaurant keeper). Η γυναίκα του στη Φραγκίστα λεγόταν Μαρία. Με 250 $ για τα αναγκαία πρώτα έξοδα, πήγαινε για δουλειά στην πόλη Νόξβιλ (Knoxville) του Τεννεσί, όπου ήταν το σπίτι του (Home) και το εστιατόριό του Gold Sun Restaurant. Για το Γεώργιο Ταμπάση ήταν το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ. Πρωτοπήγε την περίοδο 1908-14 και εργάστηκε πάλι στη Νόξβιλ.

   Η ομαδική αναχώρηση στο 1919 έγινε από διμελή ομάδα, με τους Περ. Ψυχογιό και Δημ. Ψυχογιό. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 28 Οκτωβρίου 1919 ανέβηκαν στο πλοίο “Belvedere” και στις 25 Νοεμβρίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Για τους μετανάστες αυτούς γνωρίζουμε ακόμη ότι :

·         Ο Περικλής Ψυχογιός ήταν 44 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμά του ήταν ξενοδόχος (hotel keeper). Η γυναίκα του λεγόταν Αλεξάνδρα. Αναζητούσε δουλειά, με 94 $ μαζί του, στην πόλη Άσβιλ (Asheville) της Βόρ. Καρολίνας, κοντά στον αδελφό του Ιωάννη Ψυχογιό (στο Central Café). Είχε πάει και προηγούμενο ταξίδι στην Αμερική ο Περικλής Ψυχογιός, την περίοδο 1907-12 και εργάστηκε στο Ρήνοκ (Roanoke) της Βιρτζίνια.

·         Ο Δημήτριος Ψυχογιός ήταν 14 ετών. Γράφτηκε ως μαθητής (pupil). Η μητέρα του λεγόταν Αλεξάνδρα. Μαζί με τον πατέρα του Περικλή πήγαινε στην πόλη Άσβιλ της Βόρ. Καρολίνας, όπου ήταν ο θείος του Ιωάννης Ψυχογιός.

12. Κορύφωση της μεταναστευτικής φυγής στο 1920

   Στη διάρκεια του έτους έγιναν επτά μεταναστευτικά ταξίδια (4 ομαδικά και 3 από μεμονωμένους) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 22 άνθρωποι της Φραγκίστας. Πιο συγκεκριμένα έχουμε :

   Η πρώτη ομαδική άφιξη στο 1920 έγινε από δύο άτομα, τους Εμμ. Ζώτο και Χαρ. Νίτσιο. Στις 24 Δεκεμβρίου 1919, από το λιμάνι του Πειραιά επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Pannonia” και στις 22 Ιανουαρίου 1920 αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ακόμη ότι:

·         Ο Εμμανουήλ Ζώτος ήταν 35 ετών και παντρεμένος. Δήλωσε έμπορος (merchant). Η γυναίκα του λεγόταν Σοφία. Έψαχνε για δουλειά στο Πάτουκουτ του Κεντάκυ, όπου ήταν ο φίλος του Λούης Καράς. Ο Εμμανουήλ Ζώτος είχε ξαναπάει στις ΗΠΑ την περίοδο 1907-11 και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη.

·         Ο Χαράλαμπος Νίτσιος ήταν 31 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν έμπορος. Η γυναίκα του λεγόταν Χριστιάνα. Προορισμός του για δουλειά ήταν η πόλη Σάρλοτ (Charlotte) της Βόρ. Καρολίνας, όπου ήταν ο κουνιάδος του Γεώργιος Αναγνωστόπουλος. Για το Χαράλαμπο Νίτσιο ήταν το δεύτερο ταξίδι στην Αμερική. Την πρώτη φορά πήγε την περίοδο 1907-13 και εργάστηκε πάλι στην πόλη Σάρλοτ.

   Η δεύτερη ομαδική άφιξη στο 1920 έγινε από τετραμελή ομάδα, που συγκρότησαν οι: Νικ. Κακάβας, Γεώρ. Πέρουλας, Ιωάν. Πέρουλας και Στ. Στασινός. Από το λιμάνι της Πάτρας ταξίδεψαν με το πλοίο “Presidente Wilson” και στις 26 Φεβρουαρίου έφτασαν στην Αμερική. Τα ελλιπή στοιχεία του αρχείου μας αναφέρουν ότι :

·         Ο Νικόλαος Κακάβας ήταν 28 ετών και παντρεμένος. Με 25 $ για τα πρώτα έξοδα πήγαινε για δουλειά στη Νόξβιλ (Knoxville) του Τεννεσί, όπου ήταν ο ξάδερφός του Γρηγόριος Κακάβας.

·         Ο Γεώργιος Πέρουλας ήταν 32 ετών και παντρεμένος. Δήλωσε ξενοδόχος (hotel keeper). Η γυναίκα του στο χωριό λεγόταν Ουρανία. Αναζητούσε δουλειά (με 110 $ μαζί του) στην Αουγκούστα (Augusta) της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο πεθερός του Γεώργιος Πάπας. Είχε ξαναπάει στις ΗΠΑ ο Γεώργιος Πέρουλας την περίοδο 1908-12 και εργάστηκε πάλι στην Αουγκούστα.

·         Ο Ιωάννης Πέρουλας ήταν 35 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν ξενοδόχος. Η γυναίκα του λεγόταν Ελένη. Με 100 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στην Αουγκούστα της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο ξάδερφός του Γεώργιος Πάπας. Σε προηγούμενο ταξίδι του στην Αμερική, ο Ιωάννης Πέρουλας ήρθε την περίοδο 1907-12 και εργάστηκε πάλι στην Αουγκούστα.

·         Ο Σταύρος Στασινός ήταν 28 ετών. Δήλωσε εστιάτορας (restaurant keeper). Η μητέρα του στη Φραγκίστα λεγόταν Αικατερίνη. Προορισμός του (με 50 $) για δουλειά ήταν η πόλη Χάμπτον της Βιρτζίνια, κοντά στον αδελφό του Δημήτριο Στασινό. Ο Σταύρος Στασινός πρωτοπήγε στις ΗΠΑ την περίοδο 1909-14 και εργάστηκε πάλι στην ίδια πόλη.

   Η τρίτη ομαδική άφιξη στο 1920 ήταν πολυπληθής και αριθμούσε δέκα άτομα. Περιλάμβανε τους : Δημ. Γούλας, Ιωάν. Δάμπασης, Ιωάν. Ζαχαρόπουλος, Δημ. Καραπάνος, Διον. Μπίκας, Ιωάν. Μπίκας, Περ. Σαρρής, Δημ. Σιαφάκας, Δημ. Ψυχογιός και Ιωάν. Ψυχογιός. Από το λιμάνι του Πειραιά επιβιβάστηκαν στο ελληνόκτητο πλοίο “Megali Hellas” και στις 22 Απριλίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Τα διαθέσιμα στοιχεία του αρχείου μάς πληροφορούν ότι :

·         Ο Δημήτριος Γούλας ήταν 29 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Κωνσταντίνος. Με 20 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά εργάτη στο Μέικον (Macon) της Τζώρτζια, κοντά στον αδελφό του Χαράλαμπο Γούλα[36]. Για το Δημήτριο Γούλα αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στην Αμερική. Είχε ξαναπάει την περίοδο 1908-13 και εργάστηκε στη Grenville.

·         Ο Ιωάννης Ταμπάσης (Dabassis) ήταν 29 ετών. Δήλωσε ζαχαροπλάστης. Η μητέρα του λεγόταν Μαρία. Με 45 $ μαζί του αναζητούσε δουλειά στη Νόξβιλ (Knoxville) του Τεννεσί, όπου ήταν ο πατέρας του Γεώργιος Δάμπασης. Είχα ξαναπάει στις ΗΠΑ ο Ιωάννης Δάμπασης την περίοδο 1912-14 και εργάστηκε πάλι στην ίδια πόλη.

·         Ο Ιωάννης Ζαχαρόπουλος ήταν 29 ετών και παντρεμένος. Γεννήθηκε στη Φραγκίστα, αλλά ως τόπο κατοικίας δήλωσε το Καρπενήσι, όπου είχε τον αδελφό του Δημήτριο. Ως επάγγελμα δήλωσε μάγειρος (cook). Πήγαινε (με 35 $ στην τσέπη) στην πόλη Σέλμα της Βόρ. Καρολίνας, όπου είχε το κατάστημά του (his shop). Για τον Ιωάννη Ζαχαρόπουλο ήταν το δεύτερο ταξίδι στην Αμερική, εφόσον πήγε και την περίοδο 1905-12 και εργάστηκε πάλι στην ίδια πόλη.

·         Ο Δημήτριος Καραπάνος ήταν 27 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Αγόρω. Έψαχνε για δουλειά εργάτη (με 53 $) στη μικρή πόλη Σπρίνγκφιλντ του Τεννεσί, κοντά στον ξάδερφό του Κλεομ. Σύψα.

·         Ο Διονύσιος Μπίκας ήταν 30 ετών και παντρεμένος, Η γυναίκα του λεγόταν Αλεξάνδρα. Προορισμός του (με 40 $) για δουλειά εργάτη ήταν η πόλη Χάμπτον της Βιρτζίνια, όπου ήταν ο κουνιάδος του Δημ. Στασινόπουλος. Είχε κάνει και προηγούμενο ταξίδι στις ΗΠΑ ο Διονύσιος Μπίκας, την περίοδο 1908-12 και εργάστηκε στη Γκρηνβίλ (Greenville) της Νότιας Καρολίνας.

·         Ο Ιωάννης Μπίκας ήταν 38 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του στη Φραγκίστα λεγόταν Παναγιούλα. Με 40 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε για δουλειά στην πόλη Χάμπτον της Βιρτζίνια, όπου ήταν ο συγγενής του Δημ. Στασινός. Αυτό ήταν δεύτερο ταξίδι στην Αμερική για τον Ιωάννης Μπίκα. Πρωτοπήγε την περίοδο 1910-12 και εργάστηκε στη Γκρηνβίλ της Νότιας Καρολίνας.

·         Ο Περικλής Σαρρής ήταν 46 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Ουρανία. Αναζητούσε δουλειά εργάτη (με 39 $ μαζί του) στην Γκρηνβίλ (Greenville) της Νότιας Καρολίνας, κοντά στον αδελφός του Θεμιστοκλή Σαρρή. Είχε κάνει και προηγούμενο ταξίδι στις ΗΠΑ ο Περικλής Μπίκας, την περίοδο 1909-16 και εργάστηκε στο Μέικον (Macon) της Τζώρτζια.

·         Ο Δημήτριος Σιαφάκας ήταν 34 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Βασιλική. Έψαχνε για δουλειά (με 40 $ στην τσέπη) στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Ιωάννης Χασάνης.

·         Ο Δημοσθένης Ψυχογιός ήταν 48 ετών και παντρεμένος. Δήλωσε ξενοδόχος (hotel keeper). Στη Φραγκίστα είχε τη μητέρα του Μαρία. Προορισμός του (με 18 $) ήταν η πόλη Άσβιλ (Asheville) της Βόρ. Καρολίνας, κοντά στον αδελφό του Ιωάννη Ψυχογιό. Για το Δημοσθένη Ψυχογιό αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ. Ήρθε την περίοδο 1907-14 και εργάστηκε σε τόπο της Βόρ. Καρολίνας.

·         Ο Ιωάννης Ψυχογιός ήταν 16 ετών. Γράφτηκε ως μαθητής (scholar). Στη Φραγκίστα είχε την αδελφή του Βιργινία. Πήγαινε στην πόλη Άσβιλ της Βόρ. Καρολίνας για να συναντήσει το θείο του Ιωάννη Ψυχογιό.

   Η πρώτη μεμονωμένη άφιξη στο 1920 έγινε από τον Επαμεινώνδα Μίζαλη. Στις 14 Μαΐου, από το λιμάνι της Πάτρας ταξίδεψε με το πλοίο “Susquehanna” και στις 2 Ιουνίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν 33 ετών. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν μυλωνάς. Είχε γεννηθεί και διέμενε στη Δυτική Φραγκίστα. Με 60 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε στην πόλη Άσβιλ (Asheville) της Βόρ. Καρολίνας, κοντά στον αδελφό του Μάικ Μίζαλη.

   Η δεύτερη μεμονωμένη άφιξη στο 1920 έγινε από το Γεώργιο Στασινό. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 14 Σεπτεμβρίου ανέβηκε στο πλοίο “Megali Hellas” και στις 4 Οκτωβρίου κατέβηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 39 ετών και παντρεμένος. Δήλωσε έμπορος (merchant). Η γυναίκα του λεγόταν Πανωραία. Αναζητούσε δουλειά, με 100 $ μαζί του, στην πόλη Χάμπτον της Βιρτζίνια, όπου ήταν ο αδελφός του Τζέιμς. Για το Γεώργιο Στασινό αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στην Αμερική. Πρωτοπήγε την περίοδο 1915-17 και εργάστηκε σε τόπο που δεν μας είναι γνωστός.

   Η τέταρτη ομαδική άφιξη στο 1920 έγινε από τριμελή ομάδα, που συγκρότησαν οι : Δημ. Ζαχαρόπουλος, Όλγα Ζαχαροπούλου και Κων. Ζαχαρόπουλος (η οικογένεια του Δημ. Ζαχαροπούλου). Στις 8 Νοεμβρίου, από το λιμάνι του Πειραιά, επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Megali Hellas” και στις 25 Νοεμβρίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Επιπλέον στοιχεία του αρχείου μας γνωρίζουν:

·         Ο Δημήτριος Ζαχαρόπουλος ήταν 37 ετών και παντρεμένος. Η μητέρα του στη Φραγκίστα λεγόταν Μαρία. Με 1.000 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στην πόλη Όξφορντ (Oxford) της Βόρ. Καρολίνας, όπου ήταν ο αδελφός του Ιωάννης Ζαχαρόπουλος. Είχε ξανάρθει στις ΗΠΑ ο Δημήτριος Ζαχαρόπουλος την περίοδο 1905-09 και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη.

·         Η Όλγα Ζαχαροπούλου ήταν 23 ετών παντρεμένη. Η ασχολία της ήταν οικιακά. Μαζί με το σύζυγό της Δημήτριο, πήγαινε στην πόλη Όξφορντ της Βόρ. Καρολίνας, όπου ήταν ο κουνιάδος της Ιωάννης Ζαχαρόπουλος.

·         Ο Κωνσταντίνος Ζαχαρόπουλος ήταν 6 ετών. Γράφτηκε ως μαθητής (scholar). Μαζί με τους γονείς του πήγαινε στην πόλη Όξφορντ της Βόρ. Καρολίνας.

   Η τρίτη μεμονωμένη άφιξη στο 1920 έγινε από τον Ιωάννη Κατσαούνη. Στις 4 Δεκεμβρίου, από το λιμάνι του Πειραιά, έφυγε με το πλοίο “Patris” και στις 27 Δεκεμβρίου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν τότε 25[37] ετών. Στη Φραγκίστα είχε την αδελφή του Ελένη. Τελικός προορισμός του για δουλειά εργάτη (με 54 $) ήταν η πόλη Αουγκούστα της Τζώρτζια, κοντά στον αδελφό του Γεώργιο Κατσαούνη.

13. Ελάχιστοι μετανάστες στα έτη 1921 και 1922

   Στη διάρκεια του έτους 1921 έγιναν δύο μεταναστευτικά ταξίδια (1 ομαδικό και 1 μεμονωμένα) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 3 άτομα. Το επόμενο έτος 1922 έγινε μόνο ένα μεμονωμένο ταξίδι. Αναλυτικά :

   Η ομαδική άφιξη στο 1921 έγινε από δύο άτομα, τους Σερ. Κακάβα και Βασ. Κακάβα. Στις 16 Δεκεμβρίου 1920, από το λιμάνι του Πειραιά ανέβηκαν στο ελληνόκτητο πλοίο “King Alexander” και στις 5 Ιανουαρίου 1921 κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ξέρουμε ότι:

·         Ο Σεραφείμ Κακάβας ήταν 40 ετών και παντρεμένος. Στη Φραγκίστα  είχε τον αδελφό του Ιωάννη. Με 150 $ για τα αναγκαία έξοδα πήγαινε για δουλειά εργάτη στη Νόξβιλ (Knoxville[38]) του Τεννεσί, όπου είχε τη δουλειά του (to his business)! Για το Σεραφείμ Κακάβα αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι στην Αμερική. Είχε ξανάρθει την περίοδο 1915-20 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο τόπο.

·         Η Βασιλική Κακάβα ήταν 36 ετών και παντρεμένη (σύζυγος του Σεραφείμ). Μαζί με το σύζυγό της πήγαινε στη Νόξβιλ του Τεννεσί.

   Η μεμονωμένη άφιξη στο 1921 έγινε από τον Ιωάννη Κακάβα. Στις 8 Αυγούστου 1921, από το λιμάνι της Πάτρας αναχώρησε με το ελληνόκτητο πλοίο “Acropolis” και την 1η Σεπτεμβρίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 36 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Βασιλική. Με 40 $ μαζί του αναζητούσε δουλειά εργάτη στη Νόξβιλ του Τεννεσί, κοντά στον αδελφό του Τσάρλς Κακάβα. Είχε ξαναπάει στις ΗΠΑ ο Ιωάννης Κακάβας, την περίοδο 1914-19 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο τόπο.

   Η μεμονωμένη άφιξη στο 1922 έγινε από το Χρήστο Ζαρίδα. Στις 14 Οκτωβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας ταξίδεψε με το πλοίο “Acropolis” και την 1η Νοεμβρίου έφτασε το λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 45 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Δέσπω. Έψαχνε για δουλειά, με 50 $ στην τσέπη, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο κουνιάδος του Βασ. Στασινός. Για το Χρήστο Ζαρίδα αυτό ήταν το τρίτο ταξίδι στην Αμερική. Στο προηγούμενο ταξίδι του εργάστηκε την περίοδο 1914-20 σε τόπο της Πενσυλβάνια.

14. Μεταναστευτικός επίλογος στα έτη 1926 έως 1936

   Στη διάρκεια του 1926 έγινε μια ομαδική αναχώρηση, από διμελή ομάδα, που περιλάμβανε τους : Ιωάν. Ταμπάση και Ευάγ. Λαμπρούλη. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 7 Μαρτίου 1926 ανέβηκαν στο πλοίο “Edison” και στις 23 Μαρτίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Τα υπάρχοντα  στοιχεία μας πληροφορούν ότι :

·         Ο Ιωάννης Ταμπάσης ήταν 35 ετών και παντρεμένος. Δήλωσε ξενοδόχος-πανδοχέας (Inn keeper). Η γυναίκα του στη Φραγκίστα λεγόταν Γεωργία. Με 175 $ για τα αναγκαία έξοδα, πήγαινε στη δουλειά του (“in his work 458 Wall Ave.) στην πόλη Νόξβιλ (Knoxville) του Τεννεσί. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Ιωάννης Ταμπάσης την περίοδο 1920-25 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

·         Ο Ευάγγελος Λαμπρούλης ήταν 46 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν ξενοδόχος-πανδοχέας (Inn keeper). Η γυναίκα του στο χωριό λεγόταν Αγόρω. Me 115 $ μαζί του, αναζητούσε δουλειά στην πόλη Νόξβιλ του Τεννεσί, όπου ήταν ο συγγενής του Ιωάννης Καβαλάρης. Για τον Ευάγγελο Λαμπρούλη ήταν το δεύτερο ταξίδι στις ΗΠΑ, εφόσον είχε έρθει την περίοδο 1909-25 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο τόπο.

   Στη διάρκεια του 1927 έγινε μια μεμονωμένη αναχώρηση, στο 1928 έγιναν 2 ταξίδια (μια ομαδική και μια μεμονωμένη αναχώρηση), το 1931 έγιναν δύο μεμονωμένες αναχωρήσεις και τέλος το 1936 έγινε μια μεμονωμένη αναχώρηση. Οι περιορισμοί (ποσοστώσεις) στον αριθμό μεταναστών που είχε επιβάλει η αμερικανική κυβέρνηση, ελαχιστοποίησαν το φαινόμενο. Για τους μετανάστες της Φραγκίστας έχουμε :

   Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1927 έγινε από το Χαράλαμπο (ή Χάρυ) Νίτσιο. Στις 9 Ιουλίου, από το λιμάνι του Πειραιά έφυγε με το ελληνόκτητο πλοίο “Byron” και στις 26 Ιουλίου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν 39 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του στη Φραγκίστα λεγόταν Χρυσάνθη. Προορισμός του (με 100 $) για δουλειά εργάτη ήταν η πόλη Σάρλοτ (Charlotte) της Βόρ. Καρολίνας, όπου είναι ο κουνιάδος του Τσάρλς Ανάγνου. Είχε έρθει κι άλλη φορά στην Αμερική ο Χαράλαμπος Νίτσιος, την περίοδο 1920-26 και εργάστηκε στο Νιούμπερυ (Newbury), αλλά δεν είναι γνωστή η πολιτεία[39].

   Η ομαδική αναχώρηση στο 1928 έγινε από δύο άτομα, τους Θωμά και Παναγιού Καβαλάρη. Στις 12 Απριλίου, από το λιμάνι της Πάτρας επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Presidente Wilson” και στις 25 Απριλίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Το αρχειακό υλικό μας αναφέρει επίσης ότι :

·         Ο Θωμάς Καβαλάρης ήταν 28 ετών και παντρεμένος. Είχε ξανάρθει στην Αμερική από το 1915 (σε ηλικία 11 ετών) και εργάστηκε στην πόλη Σάρλοτ, της Βόρ. Καρολίνας, όπου είχε αποκτήσει και σπίτι. Του είχε δοθεί η αμερικανική υπηκοότητα. Προφανώς επέστρεψε την Ελλάδα και παντρεύτηκε.

·         Η Παναγιού Καβαλάρη ήταν 21 ετών και παντρεμένη με το Θωμά. Η πεθερά της στη Φραγκίστα λεγόταν Χρυσούλα. Πριν διέμενε στο χωριό Χρύσω. Προορισμός της, μαζί με το σύζυγό της, ήταν η πόλη Σάρλοτ, της Βόρ. Καρολίνας.

   Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1928 έγινε από τον Αριστείδη Ταμπάση. Το ταξίδι έγινε τμηματικά, δηλ. από την Ελλάδα πήγε με  πλοίο πρώτα στη Γαλλία. Στις 8 Σεπτεμβρίου, από το γαλλικό λιμάνι του Χερβούργου ταξίδεψε με το πλοίο “Berengaria” και στις 14 Σεπτεμβρίου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν τότε 34 ετών και παντρεμένος. Δήλωσε εστιάτορας (restaurant keeper). Η γυναίκα του στη Φραγκίστα λεγόταν Αρτεμισία. Με 1.035 $ μαζί του επέστρεφε στη δουλειά[40] του  “returning home” στην πόλη Νόξβιλ (Knoxville) του Τεννεσί. Στο προηγούμενο ταξίδι του στην Αμερική ο Αριστείδης Ταμπάσης πήγε την περίοδο 1910 έως το Μάρτιο του 1927 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο τόπο.

   Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1931 έγινε από τον Ιωάννη Ταμπάση. Από την Ελλάδα έφτασε με πλοίο πρώτα στη Νάπολη. Στις 8 Μαρτίου, από αυτό το ιταλικό λιμάνι ταξίδεψε με το πλοίο “Augustus” και στις 18 Μαρτίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν τότε 39 ετών και παντρεμένος. Ως τόπο διαμονής δήλωσε το Καρπενήσι, όπου ήταν η γυναίκα του Γεωργία. Με 50 $ για τα αναγκαία έξοδα, πήγαινε για δουλειά εργάτη στη Νόξβιλ του Τεννεσί, όπου ήταν ο αδελφός του Peter[41]. Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Ιωάννης Ταμπάσης την περίοδο 1924 έως το Σεπτέμβριο 1929 και εργάστηκε πάλι στο Τεννεσί.

   Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1931 έγινε από τον Κωνσταντίνο Στεργιάκη. Στις 18 Νοεμβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας ανέβηκε στο πλοίο “Saturnia” και στις 30 Νοεμβρίου κατέβηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 45 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμά του ήταν μάγειρος (cook). Η γυναίκα του Χρυσάνθη[42] ήταν από τη Μαραθιά. Με 60 $ στην τσέπη, αναζητούσε δουλειά στον τόπο Λακ Χέιβεν (Lack Haven) της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο αδελφός του Αλέξανδρος Στεργιάκης. Στο προηγούμενο ταξίδι του στις ΗΠΑ, ο Κων/νος Στεργιάκης ήρθε την περίοδο 1926-31 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

   Η μεμονωμένη αναχώρηση στο 1936 έγινε από τον Αριστείδη Ταμπάση. Το ταξίδι του έγινε σε δύο μέρη, δηλ. πρώτα πήγε με πλοίο στην Ιταλία. Στις 12 Μαΐου, από το ιταλικό λιμάνι της Νάπολης επιβιβάστηκε στο πλοίο “Conte di Savoia” και στις 21 Μαΐου αποβιβάστηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 42 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμά του ήταν σερβιτόρος (waiter). Η γυναίκα του στη Φραγκίστα λεγόταν Αρτεμισία. Προορισμός του ήταν η κατοικία του στην Αμερική (residence) στην οδό 408 Wall Ave. στην πόλη Νόξβιλ (Knoxville) του Τεννεσί. Ήταν δεύτερο ταξίδι του Αριστείδη Ταμπάση στην Αμερική. Πρωτοήρθε την περίοδο 1910-1934 και εργάστηκε πάντα στο Τεννεσί.

---

----------------------

Βιβλιογραφία

1.    Αρχειακό υλικό

i.    Ηλεκτρονικό Αρχείο EllisIsland, της Υπηρεσίας Μετανάστευσης των ΗΠΑ.

ii.   Διάταγμα 29-8-1912 (ΦΕΚ 261/1912), Διάταγμα 9-9-1927, ΦΕΚ 206/1927.

iii.  Αρχείο Ε.Λ.Ι.Α.

iv.  Ιστοσελίδα  web3.eetaa.gr

2.    Εφημερίδες – Περιοδικά

i     Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : «Μετανάστες της Λαμίας στην Αμερική (αρχές 20ού αι.)» περ. «ΦΘΙΩΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ» 2012, 2013, Λαμία.

ii.    Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου: «Αμπλιανίτες μετανάστες στην Αμερική», εφ. ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΑΜΠΛΙΑΝΗΣ, φ. 143, σελ. 1& 6, Σεπτ.-Οκτ. 2008  και φ. 144, σελ. 1 & 6, Νοε.-Δεκ. 2008, Συλλόγου Αμπλιανιτών ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, Αθήνα 

iii.   Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου: “Ευρυτάνες μετανάστες στην Αμερική (1899-1924)”, από Οκτ. 2015, σε μπλογκ amfictyon.blogspot.gt

iv.   περιοδ. «Οικονομικός Ταχυδρόμος», ειδικό τεύχος, σελ. 54, 1997.

3.    Βιβλία και Άρθρα

i.    «Οδηγός του Μετανάστου», 1910, Αθήνα.

ii.   Θ.  Ανθογαλίδου  «Η ελληνική μετανάστευση στις ΗΠΑ (1900-1925)», στην ηλεκτρονική διεύθυνση:  http://www.auth.gr/virtualschool/1.2/Praxis/BoravouProject.html

iii.  Θανάση Καλαφάτη «1880-1920, η πρώτη εν Αμερική μετανάστευσις», 2-5-2004, από το Διαδίκτυο.

iv.   Ιστοσελίδα http://evritanikigi.gr/

v.    Βικιπαίδεια

Δυτική Φραγκίστα (η φωτογραφία ελήφθη από το Διαδίκτυο)

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

---

[1] Γεννήθηκε στην Ανατολική Φραγκίστα. Συμμαθητής του Γεωργίου Καφαντάρη. Με νομικές σπουδές στην Κωνσταντινούπολη. Σημαντικός Ευρυτάνας συγγραφέας, με μεγάλο λογοτεχνικό έργο. Το 1928 έγραψε και κυκλοφόρησε το διήγημα “Η ωραία του Πέραν”, με τεράστια κυκλοφορία (πολύ μεγάλη επιτυχία).

[2] Όταν λέμε Αμερική εννοούμε τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (ΗΠΑ).

[3] Στο σύνολο των 157 μεταναστών της Φραγκίστας βρέθηκαν 13 αναλφάβητοι (ποσοστό 8 %).

[4] Ήταν ο Ιωάννης Χασάνης. Έκανε 2 ταξίδια στην Αμερική. Το πρώτο την περίοδο 1902-10. Ξαναπήγε το 1911.

[5] Δεν καταγράφηκαν και  δεν περιλαμβάνονται σ’ αυτή την εργασία όσοι μετανάστες ήρθαν στις ΗΠΑ, αλλά από άλλα λιμάνια της.

[6] Από το Καρπενήσι (όπως δήλωσε). Στο πρώτο ταξίδι πήγε στην Αμερική το 1905, σε ηλικία 34 ετών και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη μέχρι το 1909, που επέστρεψε. Ξαναπήγε το 1911 σε ηλικία 40 ετών. Δήλωσε μάγειρος (cook) και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη. Η γυναίκα του λεγόταν Θεοδώρα.

[7] Από το Καρπενήσι (όπως δήλωσε). Πήγε στην Αμερική το 1905, σε ηλικία 23 ετών, με προορισμό τη Νέα Υόρκη.

[8] όπως δήλωσε αρχικά, αλλά μετά άλλαξε τόπο και δήλωσε την πόλη Σάρλοτ της Β. Καρολίνας.

[9] Από το Καρπενήσι. Πήγε το 1906 στην Αμερική, σε ηλικία 39 ετών και παντρεμένος, με προορισμό τη Νέα Υόρκη.

[10] όπως δήλωσε αρχικά, αλλά μετά άλλαξε τόπο και δήλωσε την πόλη Σάρλοτ της Β. Καρολίνας.

[11] Φέρει σφραγίδα που γράφει : DEPORTED (απελαθείς).

[12] Φέρει σφραγίδα που γράφει : DEPORTED (απελαθείς).

[13] Στο χειρόγραφο του αρχείου, το διάβασα Stergiakis, αλλά στο PASSENGER REPORT του Ellis Island το έγραψε ως Mergiakis. Το σωστό νομίζω ότι είναι Stergiakis.

[14] Δυστυχώς το όνομα είναι κακογραμμένο και δυσανάγνωστο.

[15] ό.π.

[16] Η διεύθυνσή τους ήταν στο ξενοδοχείο “Ευρυτανία”, στην 42 οδό, αριθ. 101, Νέα Υόρκη.

[17] Από το Παπαρούσι. Πήγε το 1906 στην Αμερική (29 ετών) και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη μέχρι το 1910. Επέστρεψε στην Ελλάδα, αλλά ξαναπήγε το 1915, σε ηλικία 38 ετών, πάλι στη Νέα Υόρκη. Η γυναίκα του στο χωριό λεγόταν Μαρία.

[18] Δεν αποκλείεται το σωστό επώνυμο να είναι Δάμπασης. Δεν ξέρω όμως επώνυμα στη Φραγκίστα και επιφυλάσσομαι.

[19] Η διεύθυνσή του ήταν : Grand Union Hotel, New York.

[20] Αρχικά έγραψε :  coffee …….  (καφετζής μάλλον), αλλά μετά το αλλάχτηκε σε workman (εργάτης).

[21] Δεν αποκλείεται το σωστό επώνυμο να είναι Δάμπασης. Δεν ξέρω όμως επώνυμα στη Φραγκίστα και επιφυλάσσομαι.

[22] Από το Καρπενήσι. Πήγε στην Αμερική το 1905, σε ηλικία 17 ετών, με προορισμό τη Νέα Υόρκη.

[23] Το 1914 γράφεται με επιφύλαξη, επειδή είναι κακογραμμένο στο χειρόγραφο κείμενο.

[24] Είναι κακογραμμένος ο προορισμός και πιθανά άλλαξε και είναι άλλος τόπος στην Πενσυλβάνια.

[25] Ο αρχικός τόπος προορισμού ήταν N.Y. New York.

[26] Είναι κακογραμμένο και δυσανάγνωστο.

[27] Πιθανά σύζυγό της.

[28] Είναι κακογραμμένος ο τόπος αυτός και δεν διαβάζεται. Περίπου διαβάζω : Panaie.

[29] Από το Κεράσοβο. Πήγε το 1906, σε ηλικία 23 ετών. Αρχικός προορισμός του ήταν η Νέα Υόρκη. Μετά όμως πήγε στην Ταμάκα (Tamaqua) της Πενσυλβάνια όπου και εργάστηκε μέχρι το 1919, που επέστρεψε. Ξαναπήγε το 1922, σε ηλικία 37 ετών, πάλι στον ίδιο προορισμό.

[30] Στο χειρόγραφο δεν είναι καθαρά γραμμένο και διαβάζω (Jugoro). Ελπίζω να το αποδίδω σωστά.

[31] Από τη Βίνιανη. Σε ηλικία 18 ετών πήγε στη Ντάνβιλ της Βιρτζίνια και εργάστηκε την περίοδο 1905-11. Η μητέρα του λεγόταν Μαρία. Το 1914 ξαναπήγε, σε ηλικία 27 ετών, πάλι στον ίδιο προορισμό. 

[32] Φέρει σφραγίδα : NON IMMIGRANT ALIEN.

[33] Με τον Ιωάννη Κ. Καβαλάρη ήταν ξάδερφοι (cousin).

[34] Με τον Θεμιστοκλή Καβαλάρη είναι ξάδερφοι (cousin).

[35] Από το Καρπενήσι. Πήγε το 1910 στην Αμερική, σε ηλικία 35 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Ελισάβετ. Προορισμός του αρχικός ήταν το Μάντσεστερ του Νιου Χαμσάιρ.

[36] Από το Καρπενήσι , όπως δήλωσε. Πήγε στην Αμερική το 1914, σε ηλικία 18 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Κωνσταντίνος. Προορισμός του ήταν η Νέα Υόρκη.

[37] Στο χειρόγραφο κείμενο  όμως έχει γραφεί ηλικία 28 ετών.

[38] Αρχικά γράφτηκε Nashville, αλλά χειρόγραφα συμπληρώθηκε από πάνω το Knox…. Το ίδιο έγινε και για τη σύζυγο. Θεωρώ ως πλέον πιθανό το Knoxville, επειδή ήταν προορισμός των περισσότερων μεταναστών της Φραγκίστας.

[39] Υπάρχει στη Μασαχουσέτη, αλλά και στο Νιου Χαμσάιρ.

[40] Η διεύθυνση του μαγαζιού του (No 408 Wall Ave. Knoxville Tenn.) είναι ίδια με τη διεύθυνση που δήλωσαν οι Ιωάννης Ταμπάσης και Ευάγ. Λαμπρούλης, που ήταν ξενοδόχοι-πανδοχείς.

[41] Μπορεί το Peter, να εννοεί Περικλή (διότι Πέτρο Ταμπάση δεν βρήκα).

[42] Το 1947 πήγε κι αυτή στην Αμερική (Stergiakis Chrysanthi,  με το πλοίο “Nea Hellas”),