Η μπύρα στην Ελλάδα

Μια  ιστορία  που … πίνεται

 

Προλεγόμενα-Εισαγωγή

  Η ιστορία της μπύρας πρέπει να άρχισε 5-6 χιλιάδες χρόνια π.Χ. από τη Μεσοποταμία. Οι Αιγύπτιοι όμως την ανέπτυξαν και το 2.000 π.Χ. έφτασε στην Ευρώπη. Η μπύρα των Βαβυλωνίων ήταν γλυκιά με υπόξινη και φρουτώδη γεύση, ενώ αυτή των Αιγυπτίων ήταν σκουρόχρωμη με λίγο αλάτι και μανδραγόρα. Από τα ευρωπαϊκά μοναστήρια, πέρασε στις λαϊκές μάζες. Πρώτος το 1516 έθεσε τις προδιαγραφές για την παρασκευή μπύρας, ο Βίλχελμ IV, δούκας της Βαυαρίας, με κύρια συστατικά το νερό, τη βύνη και το λυκίσκο.

   Οι Έλληνες δεν έπιναν μπύρα, εφόσον κυριαρχούσε ο οίνος. Στην Ελλάδα ήρθε με τους Βαυαρούς του βασιλιά Όθωνα.

Από τα χρόνια του Όθωνα μέχρι τις μέρες μας

   Το 1840 ιδρύθηκε στην Αθήνα το πρώτον ζυθοποιείο, για λογαριασμό των Γερμανών που υπηρετούσαν στον ελληνικό στρατό, αργότερα δε ιδρύθηκαν και άλλα δύο (μέχρι το 1850). Δεν είναι ακριβώς γνωστά τα ονόματα[1] των πρώτων αυτών ζυθοποιών. Για τον μοναδικό που υπάρχουν στοιχεία είναι ο Ιωάννης Γεωργ. Φουξ (μετέπειτα Φιξ) ο οποίος όμως ασχολήθηκε με την ζυθοποιία αρκετά αργότερα.

   Το 1835, με τους Βαυαρούς ήρθε στην Ελλάδα και ο Γεώργιος Φουκς. Ήταν μεταλλειολόγος στο επάγγελμα και εργάστηκε^[2] στα μεταλλεία της Κύμης και του Λαυρίου. Γιος του ήταν ο Ιωάννης Φιξ (Johann Fuchs, 1832-1895), που ήρθε στην Ελλάδα το 1850. Ο πατέρας του σκοτώθηκε σε κάποιο επεισόδιο (στη Μαγκουφάνα ή την Πεύκη), αλλά ο γιος του παρέμεινε στην Ελλάδα. Καταρχήν προσελήφθη και εργάσθηκε ως οικονόμος του οίκου συντηρήσεως των ανακτόρων του βασιλιά Όθωνα (ήταν υπάλληλος στον βασιλικό κήπο). Μετά την εκθρόνιση του Όθωνα, το 1862, ο Ιωάννης Γεωργ. Φιξ εργάστηκε στο ζυθοποιείο του Melcher, από τον οποίο έμαθε την τέχνη της ζυθοποιίας. Μετά το θάνατο του Mέλχερ (το 1866) αγόρασε το ζυθοποιείο από τους κληρονόμους του.

Ιωάννης Γ. Φιξ

   Τότε, στο Ηράκλειο Αττικής ο Ιωάννης Φιξ δημιούργησε ένα μικρό ζυθοποιείο και εκεί ξέρουμε ότι άρχισε η παραγωγή μπύρας απ’ αυτόν. Το προϊόν του είχε τεράστια απήχηση στους Βαυαρούς, ενώ άρχισαν να το μαθαίνουν και οι Έλληνες.

   Η μπύρα άρεσε και ο Ιωάννης Φιξ άνοιξε μπυραρία. Μάλιστα, το 1864 τη μετέφερε στο Κολωνάκι, για να βρίσκεται πιο κοντά στο κέντρο της Αθήνας.  Το 1870 η επιτυχία τον οδήγησε να  ανοίξει μια μεγαλύτερη μπυραρία στις πλαγιές του Αρδηττού, απέναντι από τους Στύλους του Ολυμπίου Διός. Θα της δώσει το όνομα μιας γαλλικής πόλης, Μετς[3]. Από το έτος 1864, ο Ιωάννης Φιξ[4] πήρε από το βασιλιά Όθωνα, ένα μεγάλο δώρο. Αυτό ήταν το μονοπώλιο της παραγωγής μπύρας στην Ελλάδα για έναν ολόκληρο αιώνα!

   Το 1879 ο Λορέντζος Μάμος[5], σύζυγος της Ελίζας Φιξ, κόρης του Ιωάννου Φιξ, δημιούργησε το πρώτο του ζυθοποιείο στην Πάτρα. Η προσπάθεια αυτή δεν κράτησε πολύ. Αργότερα, ακολούθησαν σε όλη την Ελλάδα και άλλα μικρά ζυθοποιία από τους : Fischer, Μπερνουδιάκη, Στυλ. Τσοκαρόπουλο[6], Κωστή, Δαμιανό, Μπαχάουερ και άλλους.

   Το 1893, ο Ιωάννης Φιξ άνοιξε νέο μαγαζί στην περιοχή του Συγγρού (λεγόταν τότε οδός Φαλήρου) και από μικρό ζυθοποιείο σταδιακά το μετατρέπει σε ένα μεγάλο, ατμοκίνητο εργοστάσιο. Από την πατρίδα του φέρνει τα πιο προηγμένα μηχανήματα και η μπίρα Fix γίνεται όλο και καλύτερη. Έτσι το 1900 έρχεται το πρώτο μεγάλο «χρυσό»  βραβείο της μπύρας Φιξ, στην έκθεση του Μιλάνου.

Το παλιό εργοστάσιο Φιξ στη λεωφόρο Συγγρού

Κάρολος Γ. Φιξ

   Το 1895 πέθανε ο Ιωάννης Φιξ (χωρίς να αφήσει διαθήκη), σε ηλικία 63 ετών. Ο πρωτότοκος γιος του Λουδοβίκος Φιξ, σε χώρο της παλιάς κατοικίας στο Κολωνάκι, από το 1896 παρήγαγε και πωλούσε ζύθο ανεξάρτητα από τον αδερφό του Κάρολο. 

   Με την αλλαγή του αιώνα και την είσοδο του 20ού, αναλαμβάνει την εταιρία Φιξ ο Κάρολος[7] (Karl Johann Fuchs), γιος του Ιωάννη και οι δύο γιοί του Καρόλου (Ιωάννης και Αντώνης).  Η πορεία στις πρώτες δεκαετίες του 20ού αι. είναι εντυπωσιακή.

   Το 1901 ο Λορέντζος Μάμος δημιούργησε ζυθοποιείο στους Αμπελοκήπους με εξοπλισμό που αγόρασε από άλλο ζυθοποιείο στην Αθήνα,  μαζί με άλλον εξοπλισμό που εισήγαγε από την Γερμανία.

Εργοστάσιο Αφών Κλωναρίδη στα Πατήσια

   Το 1904 οι αδελφοί Ερρίκος & Μιλτιάδης Κλωναρίδης, από πλούσια παλιά αθηναϊκή οικογένεια (με μικρασιατική καταγωγή) και ο Ε. Δρακούλης (γιος εφοπλιστή) ιδρύουν την εταιρία Ζυθοποιίας & Παγοποιίας Μ. & Ε. Κλωναρίδου στην περιοχή των Πατησίων. Τα επόμενα χρόνια ακολουθεί “πόλεμος” μεταξύ Φιξ και Κλωναρίδη στην αγορά της Αθήνας που άφησε εποχή.

Εργοστάσιο της εταιρίας Μάμος στην Πάτρα (1914)

   Το 1909, ο Πέτρος Μάμος, γιος του Λορέντζου, διπλωματούχος ζυθοποιός από την Ακαδημία του Μονάχου, σε συνεργασία με τον Σταφιδεμπορικό Οίκο Άμπουργκερ, δημιούργησε νέο εργοστάσιο ζυθοποιίας στην Πάτρα. Η εταιρία αυτή λειτούργησε μέχρι το 1912, έτος που χρεοκόπησε ο Οίκος Άμπουργκερ, ο οποίος κατείχε το 50%. Ο Μάμος κατόρθωσε να έρθει σε συμφωνία με τις πιστώτριες τράπεζες και να διατηρήσει το σύνολο της εταιρείας.

   Το 1912, δημιουργήθηκε στη Θεσσαλονίκη η εταιρία “Ζυθοποιία Όλυμπος” από τους Φερνάντε Αλλατίνη, Μισραχή και Φερνάντεζ. Μετά από τέσσερα χρόνια, το 1916, οι αδελφοί Γεωργιάδη δημιουργούν στη Θεσσαλονίκη το “Ζυθοποιείο Νάουσα”. Το 1920, τα δύο ζυθοποιεία της Θεσσαλονίκης ενώθηκαν, δημιουργώντας την εταιρεία “Ηνωμένα Ζυθοποιεία Όλυμπος-Νάουσα”.

Εργοστάσια της εταιρίας “Όλυμπος-Νάουσα” στη Θεσσαλονίκη (σχεδιαστική απεικόνιση)

  Το ίδιο έτος (1920) η εταιρία Φιξ καινοτομεί, δημιουργώντας τεχνητό πάγο, με ψυκτικά μηχανήματα, που τότε είχαν για πρώτη φορά κυκλοφορήσει. Στη δεκαετία του ’20, το εργοστάσιο Φιξ χρησιμοποιούσε δύο ατμομηχανές 200 ίππων και τρεις πετρελαιομηχανές 500 ίππων.

   Το Νοέμβριο του 1922 ο Κάρολος Φιξ πέθανε στη Βιέννη, όπου και κηδεύτηκε.

Πέτρος Μάμος

   Το 1926, η εταιρία Φιξ κάνει την πρώτη εξαγορά. Πρόκειται για την εταιρία Ηνωμένα Ζυθοποιεία “Όλυμπος-Νάουσα” της Θεσσαλονίκης, που συγχωνεύτηκαν με την εταιρία Κάρολος Φιξ ΑΕ, οι δε πρώην ιδιοκτήτες τους πήραν μετοχές της Φιξ.

   Την περίοδο της Μεγάλης Ύφεσης, το 1930, η εταιρεία Μάμος βρέθηκε σε δύσκολη οικονομική θέση. Οι πωλήσεις της είχαν μειωθεί και αυξήθηκαν τα επιτόκια των δανείων τους. Ο Πέτρος Μάμος αναζητώντας επενδυτή (παρά τις πολλές προτάσεις) - με επιμονή των αδελφών του - επέλεξε την εταιρεία Φιξ, στην οποία από το 1922 επικεφαλής ήταν τα πρώτα ξαδέλφια του Ιωάννης και Αντώνιος Φιξ. Τα ποσοστά στην πατρινή ζυθοποιία ήταν: Μάμος 48 %, η εταιρία Φιξ 48 % και προσωπικά ο Ιωάννης Φιξ 4 %.

     Το ίδιο έτος (1930) η εταιρεία Ζυθοποιίας & Παγοποιίας Μ. & Ε. Κλωναρίδου περνά στα χέρια της εταιρίας Φιξ και οι πρώην ιδιοκτήτες της γίνονται μέτοχοι της Φιξ. Το εργοστάσιο στα Πατήσια χρησιμοποιείται αρχικά ως αποθήκη και μετά ως παγοποιείο.

Ζυθοβραστήριο του εργοστασίου Μάμου

   Στη διάρκεια του Μεσοπολέμου, κυρίως τη δεκαετία 1930-40, η εταιρία Φιξ δημιουργεί βυνοποιείο, όπου παράγει βύνη από ελληνικό κριθάρι. Επίσης κατασκευάζει υπερσύγχρονους αποθηκευτικούς χώρους. Η διαφήμιση στα μαζικά μέσα της εποχής είναι συνεχής. Το εργοστάσιο στη λεωφόρο Συγγρού είναι το ισχυρό σύμβολο της εταιρίας Φιξ.

   Στην εικοσαετία 1930-50, η εταιρία “Μάμος” αποσύρθηκε από την αγορά μπύρας και λειτουργούσε ως παγοποιείο, χρησιμοποιώντας τις εγκαταστάσεις της για τη συντήρηση τροφίμων, δηλ. ως εταιρεία ψυγείων.

   Διαρκούσης της Κατοχής, τον Αύγουστο του 1943, ο Ιωάννης Καρόλου Φιξ πέθανε. Λίγο αργότερα, η χήρα του Μαριάνθη παντρεύτηκε τον Πέτρο Γαρουφαλιά (1901-1984), νομικό του Εμπορικού Δικαίου.

   Στα μεταπολεμικά χρόνια (δεκαετία του ’50), η εταιρία Μάμος επιστρέφει στην αγορά μπύρας. Το 1958 εκσυγχρονίζει τις εγκαταστάσεις της, καταργεί την παγοποιία και από το 1959-60 εισέρχεται στην αγορά αναψυκτικών, με σημαντικές πωλήσεις και κερδοφορία.

  Το 1951, τοποθετήθηκε (από τον Π.  Γαρουφαλιά) ως διευθύνων σύμβουλος ο Κάρολος Ιωάν. Φιξ. Όμως ο Αντώνης Καρόλου Φιξ αντέδρασε και αποχώρησε από την εταιρία. Ταυτόχρονα δυσανασχέτησαν και οι άλλοι μέτοχοι της εταιρίας (Αφοί Γεωργιάδη, Γεώργιος Φιξ και Ε. Δρακούλης). Ο Αντώνης Καρόλου Φιξ δημιουργεί εργοστάσιο παγοποιίας και αποθήκες ψυγείων στην οδό Πέτρου Ράλλη.

   Η εταιρία Φιξ αποφασίζει την κατασκευή νέου εργοστασίου. Το 1957 ο Τάκης Ζενέτος, σπουδαίος αρχιτέκτονας της εποχής, αναλαμβάνει τον επανασχεδιασμό του εργοστασίου. Το κτίριο-έμβλημα με μοντέρνα σχεδίαση ολοκληρώθηκε το 1961.

Εργοστάσιο Φιξ (Λεωφόρος Συγγρού)

   Το 1961, ο Αντώνης[8] Καρόλου Φιξ με τον εφοπλιστή Αντώνη Χανδρή δημιουργούν νέα ζυθοποιία (φίρμα). Είναι η μπύρα “ΑΛΦΑ”. Το εμπορικό αυτό σήμα κατέχει σήμερα η “Αθηναϊκή Ζυθοποιία”. Με το θάνατο του Αντώνη Φιξ (το 1962) έληξε ο πόλεμος μεταξύ των εταιριών ΦΙΞ και ΑΛΦΑ. Η εταιρία ΦΙΞ πέρασε στον όμιλο Μποδοσάκη και μετά στα χέρια του Καρόλου, ανεψιού του.

Η Αλίκη Βουγιουκλάκη διαφημίζει

τη μπύρα ΦΙΞ (1960)

   Το έτος 1963 λήγει το μονοπώλιο της μπύρας Φιξ στην Ελλάδα. Το ίδιο έτος ομάδα Ελλήνων επιχειρηματιών ιδρύει την “Αθηναϊκή Ζυθοποιία”[9].

   Το 1965, η κυβέρνηση Γεωργ. Παπανδρέου δίνει άδεια και εισέρχεται στην ελληνική αγορά μπύρας η ολλανδική εταιρία Amstel. Το ίδιο έτος λειτούργησε το πρώτο εργοστάσιο της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας στην Αθήνα, παράγοντας την μπύρα Amstel.

   Τότε συνέπεσε και η περίοδος της Αποστασίας (σύγκρουση του πρωθυπουργού Γεωργίου Παπανδρέου με το παλάτι), με υπουργό Εθνικής Άμυνας τον Πέτρο Γαρουφαλιά και πολιτικό προστάτη της επιχειρηματικής οικογένειας. Αποτέλεσμα αυτής της σύγκρουσης ήταν η γρήγορη πτώση της ζυθοποιίας Φιξ. Ο έντονος ανταγωνισμός με άλλες ξένες φίρμες και οι πολιτικές αντεγκλήσεις της περιόδου, έφεραν το μαρασμό στην εταιρία Φιξ. Το καθεστώς μονοπωλίου της Φιξ είχε λήξει.

   Ακολούθησε η περίοδος της δικτατορίας 1967-74. Η οικογένεια Φιξ διατηρούσε διασυνδέσεις σε πολύ υψηλό επίπεδο, πρωταγωνιστώντας ακόμη στην τότε επιχειρηματική ελίτ της χώρας. Τούτο φαίνεται από  τη φράση που είπε ο τότε αντιπρόεδρος της κυβερνήσεως και υπουργός Συντονισμού Νικόλαος Μακαρέζος: «αγοράστε μετοχές Φιξ» !

  Το 1970 ιδρύθηκε η Χέννινγκερ Ελλάς[10], από την ομώνυμη γερμανική Ζυθοποία (Henninger Brau of Frankfurt). Στο Ηράκλειο Κρήτης έγινε το πρώτο Ζυθοποιείο και  το 1976 έγινε το δεύτερο στην Αταλάντη.

   Το 1975 εγκαινιάστηκε το 2ο εργοστάσιο της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας[11] στη Θεσσαλονίκη (το 1985 αγοράστηκε τρίτο εργοστάσιο στην Πάτρα). Το 1976 η εταιρία Μάμος με παραγωγή αναψυκτικών, αναστέλλει τη λειτουργία της. Οι πολυεθνικοί όμιλοι εισέρχονται δυναμικά στην αγορά πλέον.

   Το 1982, ο Κάρολος Ιωάν. Φιξ, λόγω πολλών χρεών, χάνει την ομώνυμη ζυθοποιΐα, που πέρασε στον έλεγχο των τραπεζών. Το εργοστάσιο κλείνει και σταματά η παραγωγή μπύρας. Για 13 ολόκληρα χρόνια, η φίρμα δεν υπάρχει πουθενά.

   Το 1989 δημιουργήθηκε η Ελληνική Ζυθοποιία Αταλάντης (εζα), ως θυγατρική γερμανικού ομίλου. Το 1990 έγινε το εργοστάσιο στην Αταλάντη.  Το 1998 εξαγοράστηκε από Έλληνες.

  Η εταιρία «Δ. Κουρτάκης» (της γνωστής ρετσίνας) το 1995 αγοράζει τα δικαιώματα για τη χρήση του εμπορικού σήματος Φιξ, αλλά δεν κατάφερε να φέρει την παλιά αίγλη.

  Το 1992, ο Όμιλος Μπουτάρη εξαγόρασε την Henninger Hellas S.A. Το 1997 λανσάρεται η μπύρα “Mythos”, ως η πρώτη αυθεντικά ελληνική μπύρα.

   To 1998, o σπουδαγμένος ζυθοποιός Δημ. Πολιτόπουλος ιδρύει ζυθοποιείο στην πατρίδα του τη Θράκη (ΒΙ.ΠΕ. Κομοτηνής), με το όνομα “Βεργίνα”. Από το 1999 άρχισε εξαγωγές στις ΗΠΑ.

   Το 2006, η Ζυθοποιία “Μύθος”[12] εξαγοράστηκε πλήρως από ξένη εταιρία (Scottish  &  Newcastle ). Στη συνέχεια αποκτήθηκε από τον Όμιλο Carlsberg.

  Με τη νέα χιλιετία, το 2008, η οικογένεια Φιξ, αποχωρώντας από τη ζυθοποιία, με έδρα πλέον την Ελβετία, συνέχισε τις επιχειρήσεις και επενδύσεις των κεφαλαίων που διέθετε. Η αποκάλυψη της απάτης 50 δις δολαρίων, γνωστής ως “πυραμίδα του Μπέρναρντ Μέιντοφ”, στην οποία είχαν βάλει χρήματα και Έλληνες, έδειξε ότι κόστισε 600 εκατομμύρια δολάρια - μεταξύ άλλων - και στην επιχείρηση Fix Αsset Μanagement[13] του Καρόλου Φιξ[14].

   Το 2009, τρεις Έλληνες, οι Ηλίας Γκρέκης, Γιώργος Γκρέκης και Γιάννης Χήτος[15] ίδρυσαν την “Ολυμπιακή Ζυθοποιία” (ελληνική επιχείρηση 100%). Από την εταιρία «Δ. Κουρτάκης» απέκτησαν και το εμπορικό σήμα “Φιξ”. Οι πωλήσεις της “Ολυμπιακής Ζυθοποιίας” σύντομα ανέβηκαν στην 3η θέση, παρά τις άλλες εταιρίες : “Αθηναϊκή Ζυθοποιία” (του ομίλου  της ολλανδικής Heineken) και “Μύθος Ζυθοποιία” (του ομίλου της δανέζικης Carlsberg).

Η πρόσοψη του εργοστασίου της

  Το Μάρτιο του 2010 ολοκληρώθηκε μεγάλη επένδυση 16 εκατ. ευρώ, με τη δημιουργία υπερσύγχρονου ζυθοποιείου, σε έκταση 7,5 στρεμ., στην περιοχή της Ριτσώνας, στην Εύβοια. Από τον Απρίλιο 2010 η ΦΙΞ επέστρεψε στην ελληνική αγορά! Έγινε νέα επένδυση 15 εκατ. ευρώ.

   Από το 2011 καθιερώθηκε το σήμα εζα (Ελληνική Ζυθοποιία Αταλάντης). Από το έτος 2010 - εκτός των άλλων σημάτων μπύρας - η εζα παράγει και τις : Bavaria, Krombacher, Arcobrau, Augustijn και Gulden Draak.

  Το Μάρτιο του 2011 έγινε τετραπλασιασμός της παραγωγής της νέας Φιξ! Από τον Οκτώβριο 2011 υλοποίησε πρόγραμμα Συμβολαιακής καλλιέργειας κριθαριού, δημιουργώντας τον πρώτο της πειραματικό αγρό, έκτασης 200 στρεμ. στην περιοχή της Θήβας. Ο πρώτος θερισμός έγινε το 2012 παράγοντας 100 τόν. εξαιρετικό ελληνικό κριθάρι.

   Από το 2012, η Φιξ κάνει εξαγωγές σε 12 ευρωπαϊκές χώρες, σε Αυστραλία και Παναμά. Από το Φεβρουάριο 2012 μπήκε στην ελληνική αγορά η Fix Dark (μαύρη μπύρα).

   Όντως είναι εξαιρετική η επιστροφή του ονόματος Φιξ …

   Όμως το Νοέμβριο του 2014, η δανέζικη ζυθοποιία Carlberg και η “Ολυμπιακή Ζυθοποιία” αποφάσισαν τη συγχώνευση, με ποσοστά όμιλος Carlsberg (51%), μέτοχοι της παλιάς  Ολυμπιακής Ζυθοποιίας (49%). Θα διοικείται από 7μελές  Εποπτικό Συμβούλιο, με πρόεδρο τον κ. Lars Lehmann, αντιπρόεδρο τον Ι. Χήτο[16] και Διευθύνοντα Σύμβουλο τον Α. Καραφυλλίδη[17].

  Η μπύρα “Μάμος” επιστρέφει. Η “Αθηναϊκή Ζυθοποιία”, αποφάσισε (από τον Απρίλιο του 2017) να την παράγει πάλι στο εργοστάσιό της στην Πάτρα. Έτσι 41 χρόνια μετά το κλείσιμο της εταιρίας το 1976, η Pils μπύρα “Μάμος”, 5% θα κυκλοφορήσει πρώτα στην Πελοπόννησο και μετά πανελλαδικά.

   Η ιστορία συνεχίζεται …

Μικρές ελληνικές φίρμες μπύρας στην Ελλάδα

   Μια πρώτη προσπάθεια ονομαστικής καταγραφής των μικρών μεν, αλλά αξιόλογων εταιριών ζύθου στην Ελλάδα, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Οι πρωτότυπες γεύσεις, χρώματα και υφή υπερβαίνουν τις αναζητήσεις ακόμα και των απαιτητικών καταναλωτών. Η συμβολή τους στην τοπική ανάπτυξη και σε καιρούς οικονομικής κρίσης, ίσως είναι αντικείμενο μελέτης. Ελπίζοντας να μην λησμονήθηκε κάποια (δεν ήταν στις προθέσεις μας) ακολουθούν σε αλφαβητική σειρά :

1.    Alexander the Great beer : Με ρουμπινί χρώμα, μπύρα 6⁰ , με γεύση καραμέλας (Unibrau Hellas)

2.    ΑΛΦΑ : Ξανθιά ελαφριά μπύρα (Αθηναϊκή Ζυθοποιία)

3.    ΑΡΓΩ Golden Ale : Από το Βόλο. Μπύρα craft με πλούσια αρώματα ανθέων και γεύση φρούτων.

4.    Β29 ΜΠΥΡΑ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ : Προϊόν ιδιώτη ζυθοποιού (Ολυμπιακή Ζυθοποιία)

5.   ΒΕΡΓΙΝΑ: Με 3 διαφορετικά είδη. Παράγεται στη Μακεδονία, η ζυθοποιία είναι στη Ροδόπη. (Ζυθοποιία Μακεδονίας-Θράκης).

6.   BERLIN : Με παλιά γερμανικά πρότυπα (του 1516) και αυθεντική διαδικασία. (Ελληνική Ζυθοποιία Αταλάντης)

7.    BIOS 5 : Είναι η 1η μπύρα στον κόσμο που παράγεται από 5 δημητριακά (Αθηναϊκή Ζυθοποιία[18])

8.    BLUE Island : Με ακριβά και ποιοτικά υλικά. (Ελληνική Ζυθοποιία Αταλάντης)

9.    Brink’s : Η παραγωγή της άρχισε από το 2001. Από τις πρώτες βιολογικές μπύρες στην Ελλάδα (Ρεθυμνιακή Ζυθοποιία).

10.  Canal Dive : Το όνομα προήλθε από τη Διώρυγα (ισθμό) της Κορίνθου. Έχει 2 ετικέτες (Canaldive).

11.  CORFU BEER : Από το 2009, στην Αρίλλα (Βόρεια Κέρκυρα). Με 4 διαφορετικές επιλογές (Κερκυραϊκή Μικροζυθοποιία).

12.  Craft : Στην Αθήνα, από το 1997. Με αγνά υλικά χωρίς πρόσθετα. (Craft Microbrewey )

13.  Delphi : Ανοιχτόχρωμη και αρωματική. Ζυμώνεται στο μπουκάλι (Delphibeer).

14.  ΔΙΩΝΗ : Ξανθιά μπύρα.

15.  Donkey : Από τη Σαντορίνη με σήμα το γάιδαρο. Έχει 3 ετικέτες  σε crazy, red και yellow. (Santorini brewing company, Ζυθοποιία Σαντορίνης).

16.  ΕΡΜΗΣ GOLD : Από σιτάρι. Είναι μπύρα 5⁰. (από την ΦΘΙ-02-12, στη Θέρμη Θεσσαλονίκης)

17.  ζ : Άρχισε το 1989 ως θυγατρική του γερμανικού ομίλου Löwenbrau. Μετονομάστηκε μετά σε ΕΖΑ. Το 2003 εξαγοράστηκαν οι μετοχές της μητρικής εταιρίας. Παράγει μια ποιοτική μπύρα με μεταλλικό νερό Παρνασσού (Ελληνική Ζυθοποιία Αταλάντης ΑΕ)

18.  ΖΕΟΣ : Από την Αργολίδα, με βύνη από κριθάρι και σιτάρι). Παράγονται 4 είδη (ZEOS Brewing Company)

19.  ZORBAS : Μπύρα από τη Ρόδο (παράγεται από την Αθηναϊκή Ζυθοποιία)

20.  ΘΗΤΑ, ΖΗΤΑ : Δύο φίρμες. Η εταιρία εδρεύει στο Κορωπί Αττικής και η παραγωγή της πρώτης παρτίδας έγινε στο ζυθοποιείο της Πειραϊκής Ζυθοποιίας στην Λαμία. (Θεσσαλική Ζυθοποιία).

21.  Kaiser : Με γερμανικές προδιαγραφές, αλλά από το 1976 παράγεται στην Ελλάδα, με ελληνικά υλικά. (Ζυθοποιία ΜΥΘΟΣ).

22. Mary Rose : Από το 2009. Είναι κόκκινη μπύρα, από αγγλική συνταγή. Πρωτοκυκλοφόρησε από τις Ελληνικές Μικροζυθοποιίες (τη σημερινή Ολυμπιακή Ζυθοποιία-Fix).

23.  Magnus Magister : Από το 2003 στην Κρεμαστή της Ρόδου. Σε 2 επιλογές, κυκλοφορεί σε ξενοδοχεία των νησιών κυρίως (Ζυθοποιία Ρόδου)

24.  ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΓΗ : Παράγεται από την (ZEOS Brewing Company)

25.  Marathon : Μόνο εξαγώγιμη μπύρα και ειδικά στην Αμερική. (Αθηναϊκή Ζυθοποιία)

26.  MAREA : Με 4 υλικά και διπλή ζύμωση. Παράγεται στη Χαλκίδα. (Mareabeer).

27.  ΝΕΔΑ[19] : Από το 2009, παράγεται στην περιοχή της Μεσσηνίας (Μεσσηνιακή Μικροζυθοποιία).

28.  ΝΗΣΟΣ : Μπύρα με άριστης ποιότητας υλικά, από τη Βαγιά της Τήνου. (Μικροζυθοποιία Κυκλάδων στην Τήνο)

29.  ΝΟΤΙΑΣ : Πρώτη ελληνική μπύρα με σαφράν Αρκαδίας. Παράγεται στο Βέλγιο.

30.  Πειραϊκή : Από το 2005, έχει 12 χρόνια ζωής, αλλά κυκλοφορεί αρκετά σε καταστήματα της Αττικής. (Πειραϊκή Μικροζυθοποιία).

31.  Pils HELLAS : Προϊόν Βαυαρού ζυθοποιού. (Ελληνική Ζυθοποιία Αταλάντης)

32.  Ρεθυμνιακή : Από βιολογική γεωργία, σε ξανθιά και σε μαύρη μπύρα (Ρεθυμνιακή Ζυθοποιία)

33.  Septem : Από τον Ιούνιο 2009 παράγεται στο Δ.Δ. Ωρολογίου του δήμου Αυλώνος στην Εύβοια. Το όνομα Septem σημαίνει επτά (Septem Μικροζυθοποιία).

34.  Siris : Αφιλτράριστη μπύρα από τις Σέρρες, με αναφορά στη Βόρεια Ελλάδα (Μικροζυθοποιίας Σερρών & Β. Ελλάδος Ε.Ε)

35.  VOLKAN : Από τη Σαντορίνη, με αρώματα από τοπικό μέλι και κίτρο (Volkanbeer)

36.  VOREIA BEER : Από τα τέλη του 2013 στις Σέρρες. (Μικροζυθοποιία Seres)

37.  FIX HELLAS : Από το 20101 (Ολυμπιακή Ζυθοποιία)

38.  FRESH CHIOS BEER : Η παραγωγή της άρχισε το 2012, από την περιοχή του Κάμπου της Χίου. Είναι φρέσκια και αφιλτράριστη. (Ζυθοποιία Χίου)

39.  χάρμα : Από το 2007. Παράγεται από ζυθοποιία στην περιοχή Χανίων της Κρήτης. Ξανθιά μπύρα. (Cretan beer, Κρητική Ζυθοποιία)

Επίλογος

   Από τα πρώτα λίγα χειροκίνητα ζυθοποιεία στην Ελλάδα του 1840-50, που ήταν μαζί και ζυθοπωλεία, χάρη στους Βαυαρούς της περιόδου του βασιλιά Όθωνα, ακολούθησε το μονοπώλιο για έναν αιώνα της οικογένειας Φιξ. Η καλή προσπάθεια της οικογένειας Μάμου (με συγγενική σχέση στους Φιξ) δεν καρποφόρησε. Στα μεταπολεμικά χρόνια, από τη δεκαετία του ’60, ήρθε η παρακμή της αυτοκρατορίας Φιξ (μαζί με τη λήξη του μονοπωλίου μπύρας) και η είσοδος άλλων εταιριών ζυθοποιίας (Ελλήνων και ξένων).

   Μετά το έτος 2000 έχουμε άνθιση του κλάδου με πολλές ελληνικές μικροζυθοποιίες να αναδεικνύουν επιπλέον γευστικά χαρακτηριστικά αυτού του γνωστού ποτού. Νεότερες προσπάθειες αναβίωσαν μεγάλα ιστορικά ονόματα στον κλάδο όπως Φιξ, Μάμος αλλά προστέθηκαν και νέα (π.χ. Μύθος). Οι εξαγορές και συγχωνεύσεις από κολοσσούς της ευρωπαϊκής ζυθοποιίας, άφησαν λίγες εταιρίες σε ελληνική ιδιοκτησία.

   Οι Έλληνες ήξεραν να πίνουν και αγαπούν το αρχαιοελληνικό ποτό των θεών, τον οίνο. Το θερμό μεσογειακό καλοκαίρι όμως έφερε την παγωμένη μπύρα, στην προτίμηση του λαού μας. Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της μπύρας  γενίκευσαν την προτίμηση των καταναλωτών, για όλη τη διάρκεια του χρόνου, σε όλους τους χώρους εστίασης και αναψυχής.

   Είναι πολύ πιθανό, στο κλασικό νέκταρ των θεών (τον οίνο), ο Δίας να προσέθετε και τη μπύρα …

Κωνσταντίνος Αθαν. Μπαλωμένος

                    φυσικός

-----------------------------------

Βιβλιογραφία-Αναφορές-Ιστοσελίδες

1.    Δημήτρης Χαροντάκης : “Έριδες και πάθη για την μπίρα”, 11-11-2012, εφ. ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

2.    “Ο αξιότιμος Μπέρναρντ Μέιντοφ και το κόλπο των 50 δισ. Δολαρίων”, ΒΗΜΑgazino, ιστοσελίδα http://www.tovima.gr

3.     Παναγιώτη Χριστοπούλου : “Fix: Όνομα βαρύ, σαν (ελληνική) Ιστορία!”, στην ιστοσελίδα

  http://www.newsbomb.gr

4.    Ιστοσελίδα http://www.beer.gr

5.    Ιστοσελίδα http://www.tilestwra.com/

6.    Ιστοσελίδα http://mlp-blo-g-spot.blogspot.gr

7.    Ιστοσελίδα http://sdsakis10.blogspot.gr/

8.    Ιστοσελίδα http://www.kathimerini.gr/

9.    Ιστοσελίδα http://mlp-blo-g-spot.blogspot.gr/

10.  Βικιπαίδεια

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

---

[1] Την περίοδο 1840-1850 αναφέρθηκαν κάποια ονόματα, όπως Melcher, Fischer, Waweck και Seel. που παρήγαγαν ζύθο επαγγελματικά στην Αθήνα, στα χειροκίνητα ζυθοποιεία-ζυθοπωλεία τους, αλλά δεν είναι βέβαιο, ποιος ήταν ο πρώτος.

[2] βάσει της συνθήκης του 1834 μεταξύ Ελλάδος και Βαυαρίας.

[3] Στον γαλλοπρωσικό πόλεμο εκείνης της χρονιάς οι Γερμανοί πέτυχαν μια σημαντικότατη και ιστορική νίκη! Από τότε, η γειτονιά αυτή της Αθήνας φέρει το όνομα Μετς, δηλ. της μπιραρίας του Ιωάννη Φιξ.

[4] Από το γάμο του με τη Μαρία Εύα Αμεράιν απέκτησε 4 παιδιά (Λουδοβίκο, Ελίζα, Γουλιέλμο και Κάρολο).

[5] Ο Λορέντζος Μάμος (από τη Ζάκυνθο), προερχόταν από το χώρο της αμαξοποιίας και αργότερα των αυτοκινήτων (ήταν ο πρώτος αντιπρόσωπος της Ford). Στην Αθήνα γνώρισε τη δεύτερη σύζυγό του, την Ελίζα Φιξ. Από το γάμο τους γεννήθηκαν 4 παιδιά (Πέτρος, Ιωάννης, Γεώργιος και Ιωάννα).

[6] Είχε ζυθοποιείο-ζυθοπωλείο στο Νέο Φάληρο, Πειραιά.

[7] Παιδιά του ήταν : Αντώνιος, Ιωάννης και Σάντρα.

[8] Διετέλεσε και βουλευτής.

[9] Είναι πλέον μέλος του Ομίλου Heineken. Έχει έδρα την Αθήνα.

[10] Γενικός Διευθυντής της Henninger Hellas  ήταν ο Μάριος Τόμπρος.

[11] Από το 1993 λειτουργεί στη Λαμία η μονάδα εμφιάλωσης του φυσικού μεταλλικού νερού Ιόλη.

[12] Η Ζυθοποιία “Μύθος” διακινεί στην Ελλάδα τις μπύρες Henninger, Kaiser και Golden. Επίσης εισάγει και διακινεί ξένες μάρκες (Foster΄s, Guinness και Kilkenny).

[13] Η εταιρεία αυτή (βρέθηκε τότε στο επίκεντρο της επικαιρότητας στη χώρα μας) ιδρύθηκε το 1982 από τον Κάρολο Φιξ σε συνεργασία με το  Γιάννη Εμπειρίκο , γόνο της γνωστής εφοπλιστικής οικογενείας.

[14] Ο Κάρολος Φιξ είχε σπουδάσει στη Λωζάννη χημικός μηχανικός. Εργάστηκε για δύο χρόνια (διετία 1948-1950) ως ειδικός πυρομαχικών στον ελληνικό στρατό. Από το 1950 ανέλαβε τη διοίκηση της οικογενειακής επιχείρησης μπύρας, η οποία και έκλεισε το 1982, εξαιτίας οικονομικών προβλημάτων. Στη συνέχεια έφυγε για την Ελβετία, αλλά το 1993 οδηγήθηκε σε δικαστική διένεξη με την Εθνική Τράπεζα Ελλάδος εξαιτίας της πώλησης του εμπορικού σήματος “Φιξ”. Μετά το κλείσιμο της βιομηχανίας ίδρυσε τη Fix Αsset Μanagement, η οποία το 2008 είχε υπό διαχείριση κεφάλαια πάνω από 2 δισ. δολάρια.

[15] Γνωστός από τη μεγάλη του επιτυχία με το νερό «Ζαγόρι».

[16] Ι. Χήτος, Πρόεδρος της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας.

[17] Α. Καραφυλλίδης, Διευθύνων Σύμβουλος της “Μύθος” Ζυθοποιία.

[18] Έχει πλέον αγοραστεί από τον ξένο όμιλο Carlsberg.

[19] Το 2014 είχε ανασταλεί η λειτουργία της, χωρίς νεότερα.