Κυρίως στο
χώρο της εστίασης
Προλεγόμενα
Είναι ένα δύσκολο εγχείρημα, από ένα πολύ μεγάλο αριθμό μεταναστών, να αναζητήσεις, εντοπίσεις και τελικά να επιλέξεις εκείνους που πήγαν στην Αμερική και η πολύχρονη προσπάθειά τους απέδωσε καρπούς. Επίσης είναι μια εργασία, που αναγκαστικά θα στηριχτεί σε μια πηγή (αμερικανικό αρχείο), που είναι αξιόπιστη, αλλά δεν υπάρχει εμπλουτισμός των στοιχείων από άλλες πηγές, ώστε να έχουμε πληρέστερη εικόνα του επιτυχημένου μετανάστη. Θα ήταν καλό, οι ελληνο-αμερικανικές οργανώσεις στην Αμερική, αν έχουν ανάλογες καταγραφές, να συμβάλλουν στο θέμα, ώστε να επιβεβαιώσουν (ή διαφοροποιήσουν) τα παρακάτω στοιχεία, για την ιστορική ακρίβεια.
Η εργασία θα δοθεί – όπως και σε άλλες αντίστοιχες - με όσο γίνεται συνοπτικό αλλά και ταυτόχρονα περιεκτικό τρόπο.
Κωνσταντίνος Αθ. Μπαλωμένος
φυσικός
1. Γενικά στοιχεία
Αυτό δεν είναι εύκολο. Από 25 τόπους της Ευρυτανίας που ολοκληρώθηκε η καταγραφή τους, έπρεπε πρώτα να καθοριστούν τα κριτήρια επιλογής, ώστε να επιλεγούν οι πλέον πετυχημένοι. Εδώ είναι το πρόβλημα. Βλέπετε δεν υπάρχουν άλλα γραπτά στοιχεία ή και μαρτυρίες, που θα διασταυρώσουν τα παραπάνω. Έτσι αναγκαστικά θα οριστούν τα κριτήρια αυτά με κάποιο “αυθαίρετο τρόπο”. Κρίθηκε ότι αυτά μπορούν να είναι για τους μετανάστες που:
1. Παρέμειναν και εργάστηκαν στην Αμερική τουλάχιστον 5 χρόνια συνεχώς στο α’ ταξίδι τους. Να θυμίζουμε ότι ο μέσος όρος παραμονής και εργασίας των 863 μεταναστών, που δήλωσαν ως καταγωγή το Καρπενήσι βρέθηκε 5 χρόνια!
2. Έμειναν και εργάστηκαν στις ΗΠΑ όσο περισσότερα χρόνια γινόταν, κάτι που είναι ικανό κριτήριο για επιτυχημένη εργασία και ανάλογα χρήματα.
3. Δήλωσαν στο β’ ταξίδι τους, ότι έχουν κατοικία στις ΗΠΑ.
4. Δήλωσαν στο β’ ταξίδι τους, ότι έχουν κατάστημα στις ΗΠΑ.
5. Πήγαν με αρκετά χρήματα μαζί τους όταν έκαναν το β’ ταξίδι τους στις ΗΠΑ.
Είναι προφανές ότι όλοι οι παραπάνω όροι δεν θα πληρούνται σε όλους, αλλά έστω και μερικοί απ’ αυτούς αν ισχύουν, τότε υποστηρίζουν την πιθανότητα ενός μετανάστη να είναι επιτυχημένος.
2. Χρονολογία πρώτου ταξιδιού στην Αμερική
Αναζητήθηκε ο χρόνος, που έγινε το πρώτο ταξίδι κάθε μετανάστη, ώστε να βρούμε ποιοι ήταν οι πρωτοπόροι. Ως προϋπόθεση τέθηκε, η διάρκεια παραμονής να ήταν 5 χρόνια και άνω, η δε έρευνα απέδωσε τον επόμενο πίνακα (μέχρι και το έτος 1905) :
1. Τριχόπουλος Νικόλαος (Προυσσός), μάγειρος 1892
2. Κριτσέλης Αθανάσιος (Καρπενήσι), ξενοδόχος 1893
3. Βλάχος Δημήτριος (Αντράνοβα), εργάτης 1895
4. Κλίτσης Αριστείδης (Βίνιανη), έμπορος 1897
5. Νικόπουλος Σπυρ. (Βίνιανη), παντοπώλης 1898
6. Αλατάρης Σεραφείμ (Βίνιανη), μάγειρος 1900
7. Κομπορόζος Σταύρος[1] (Μικρό Χωριό), έμπορος 1900
8. Μπαλάφας Απόστολος Γ. (Καρπενήσι), έμπορος 1900
9. Γαλανός Νικόλαος (Φραγκίστα), μάγειρος 1901
10. Κουτσουπιάς Γεώργιος (Φραγκίστα), έμπορος 1901
11. Παπακωστόπουλος Δημήτριος (Αντράνοβα), μάγειρος 1901
12. Τσαβός Χρήστος (Αραχωβίτσα), εργάτης 1901
13. Ψωμιάδης Νικόλαος (Καρπενήσι), ξενοδόχος 1901
14. Παπαϊωάννου Ιωάννης (Καρπενήσι), ξενοδόχος 1902
15. Χασάνης Ιωάννης (Φραγκίστα), χρυσοχόος 1902
16. Γκούβας Δημήτριος (Καρπενήσι), ξενοδόχος 1903
17. Μακρυκώστας Άγγελος (Ανιάδα), ξενοδόχος-εστιάτορας 1903
18. Καμπίσιος Κωνσταντίνος (Βίνιανη), ξενοδόχος- εστιάτωρ 1903
19. Καντερές Κώστας (Βίνιανη), πανδοχέας 1903
20. Μοσχονήσιος Βασίλειος (Καρπενήσι), έμπορος 1903
21. Πλακιάς Γρηγόριος (Αντράνοβα), εστιάτωρ 1903
22. Ρογκάτσος Κωνσταντίνος (Βίνιανη), εστιάτωρ 1903
23. Γιαννέλος Νικόλαος (Βίνιανη), μάγειρος 1904
24. Καροπλεσίτης Δημήτριος (Βίνιανη), πανδοχέας 1904
25. Κοντογιάννης Αθανάσιος (Φραγκίστα), μάγειρος 1904
26. Μάγκας Νικόλαος (Βράχα), ξενοδόχος 1904
27. Μόνιας Κωνσταντίνος (Βίνιανη), έμπορος 1904
28. Μπαλάφας Δημήτριος (Βίνιανη), ξενοδόχος 1904
29. Παπαϊωάννου Δημήτριος (Καρπενήσι), ξενοδόχος 1904
30. Ρογκάτσιος Σπύρος (Βίνιανη), παντοπώλης 1904
31. Πατσιοκώστας Παναγιώτης (Αντράνοβα), αρτοποιός 1905
32. Ζαχαρόπουλος Ιωάννης (Φραγκίστα), μάγειρος 1905
33. Νικόπουλος Θεοφάνης (Καρπενήσι), έμπορος 1905
34. Σιαφάκας Δημήτριος Β. (Καρπενήσι), σερβιτόρος 1905
35. Στασινός Γεώργιος (Φραγκίστα), ξενοδόχος 1905
36. Χαντζής Αθανάσιος (Αντράνοβα), μάγειρος 1905
37. Χαϊκάλης Γρηγόριος (Φραγκίστα), εστιάτωρ 1905
3. Χρόνια εργασίας στην Αμερική
Έχει ενδιαφέρον να μάθουμε ποιοι εργάστηκαν πολλά χρόνια. Η έρευνα στο σύνολο των 2.641 μεταναστών από 25 τόπους προέλευσης, εντόπισε τα επόμενα ονόματα, σε φθίνουσα σειρά ετών. Περισσότερα χρόνια στην Αμερική εργάστηκαν ο Κωνστ. Ρογκάτσος (28 έτη) και ο Άγγελος Μακρυκώστας (6+22). Οι διπλοί ή τριπλοί αριθμοί σημαίνουν τη διάρκεια ετών σε κάθε προηγούμενο ταξίδι τους.
Ακολουθεί ο πίνακας (μέχρι και 10 χρόνια, το ελάχιστο) :
α/α Ονοματεπώνυμο προέλευση επάγγελμα χρόνια
1 Ρογκάτσος Κωνσταντίνος Βίνιανη εστιάτωρ 28
2 Μακρυκώστας Άγγελος Ανιάδα ξενοδόχος - εστιάτωρ 6+22
3 Βλάχος Δημήτριος Αντράνοβα εργάτης 24
4 Καραγεώργος Ευάγγελος Βίνιανη εστιάτωρ 23+1
5 Ταμπάσης Αριστείδης Φραγκίστα εστιάτωρ - σερβιτόρος 17+6
6 Τριχόπουλος Νικόλαος Προυσός μάγειρος 19
7 Καμπίσιος Κωνσταντίνος Βίνιανη ξενοδόχος - εστιάτωρ 9+9
8 Κριτσέλης Αθανάσιος Καρπενήσι ξενοδόχος 18
9 Μπαμπαλής Χρήστος Ν. Άγραφα μάγειρος 17
10 Γιουρνάς Κωνστ. Α. Μικρό Χωριό εστιάτωρ 16+1
11 Τσιάντης Χαράλαμπος Αντράνοβα μάγειρος 5+11
12 Λαμπρούλης Ευάγγελος Φραγκίστα εστιάτωρ 16
13 Κλίτσης Αριστείδης Βίνιανη έμπορος 14+2
14 Κοντούλας Ιωάννης Κ. Καρπενήσι ξενοδόχος 16
15 Χόνδρος Δημήτριος Σπ. Καρπενήσι έμπορος 15
16 Τσιάντης Κωνσταντίνος Αντράνοβα μάγειρος 13
17 Νάσιος Σεραφείμ Βίνιανη μάγειρος 6+6+1
18 Κομπορόζος Σταύρος Μικρό Χωριό έμπορος 12+1
19 Μπαλάφας Απόστολος Γ. Καρπενήσι έμπορος 12
20 Χαντζής Αντώνιος Αντράνοβα έμπορος 12
21 Κρέτσης Ασημάκης Κρίκελο εστιάτωρ 12
22 Παπακωστόπουλος Δημ. Αντράνοβα μάγειρος 5+6+1
23 Ζαχαρόπουλος Κωνστ. Μικρό Χωριό εστιάτωρ 10
24 Κουτσουπιάς Γεώργιος Φραγκίστα έμπορος 10
25 Μπαλάφας Δημήτριος Βίνιανη ξενοδόχος 10
26 Τσαβός Χρήστος Αραχωβίτσα εργάτης 10
3. Ο χώρος της εστίασης
Με βάση τα παραπάνω, άρχισε η εργασία αυτή, με σκοπό να εντοπίσει και επιλέξει τους μετανάστες, οι οποίοι διαθέτουν τα κριτήρια αυτά. Για τον εργασιακό χώρο που ενδιαφερόμαστε, την ευρύτερη εστίαση (ξενοδόχοι, πανδοχείς, εστιάτορες, μάγειροι, σερβιτόροι, αρτοποιοί) βρέθηκαν τα στοιχεία, που θα ακολουθήσουν, σε χωριστές ενότητες.
i. Ξενοδόχοι
Είναι μεγάλη σε αριθμό ομάδα του χώρου, με 35 άτομα συνολικά. Η αγγλική λέξη είναι hotel keepers
Αναλυτικά στοιχεία δίνονται στον παρατιθέμενο πίνακα 2. Ο μεγαλύτερος αριθμός παρουσιάζεται στο Καρπενήσι, αλλά είναι πλασματικός, επειδή οι άνθρωποι αυτοί, δήλωσαν ως τόπο γέννησης και διαμονής το Καρπενήσι. Ακολουθούν οι μετανάστες από τη Φραγκίστα, με 6 άτομα και τη Βίνιανη, με 5 άτομα. Οι υπόλοιποι τόποι έχουν από ένα άτομο.
Α. Ξενοδόχοι από το Καρπενήσι
Με περισσότερα στοιχεία, οι ξενοδόχοι (που δήλωσαν το Καρπενήσι ως τόπο καταγωγής του) ήταν :
1. Αθανάσιος Κριτσέλης με ιδιόκτητο μαγαζί (his shop Ath. Critselis, Main street South Boston Va.), στο South Boston της Βιρτζίνια. Στο α’ ταξίδι του πήγε την περίοδο 1893-1911. Με 18 χρόνια εργασίας ξαναπήγε το 1911.
2. Ιωάννης Παπαϊωάννου με ιδιόκτητο κατάστημα (his shop John Papaioannou 120 Union street Danville Va.), στην πόλη Danville, της Βιρτζίνια. Στο α’ ταξίδι του πήγε την περίοδο 1902-11 και εργάστηκε 9 χρόνια. Ξαναπήγε το 1911 στον ίδιο τόπο.
3. Δημήτριος Γκούβας με σπίτι στο Rayleigh, N.C. Πήγε την περίοδο 1903-11 και εργάστηκε 8 χρόνια, στην πόλη Ρέλεϊ της Βόρ. Καρολίνας. Το 1912 ξαναπήγε με τον ίδιο προορισμό (at home, 13 Martin street, Raleigh N. Carolina).
4. Ιωάννης Νικ. Σερετάκης. Πήγε και εργάστηκε την περίοδο 1906-12 στο Πίτσμπουργκ της Πενσυλβάνια. Το 1914 έκανε β’ ταξίδι και δήλωσε ξενοδόχος, με προορισμό την πόλη Akron του Οχάιο όπου ήταν ο συγγενής του Κωνστ. Σερετάκης.
5. Νικόλαος Ψωμιάδης και με σπίτι στο Πέτερσμπουργκ της Βιρτζίνια. Εργάστηκε την περίοδο 1901-10. Το 1914 έκανε το β’ ταξίδι του πάλι στον ίδιο τόπο, όπως γράφτηκε στο αρχείο (his house, 279 Sycamore st. Petersburg Va.).
6. Σεραφείμ Τσιαπούρης, που πήγε την περίοδο 1906-13, στην Αουγκούστα της Τζώρτζια. Ξαναπήγε το 1915 στον ίδιο προορισμό.
7. Δημήτριος Παπαϊωάννου, που πήγε και εργάστηκε την περίοδο 1904-12, στην πόλη Ρήνοκ (Roanoke) της Βιρτζίνια. Ξαναπήγε το 1915.
8. Νικόλαος Παλιούρας[2], που πήγε την περίοδο 1912-15 στη Νέα Υόρκη. Το 1920 έκανε και δεύτερο ταξίδι πάλι στη Νέα Υόρκη.
9. Θεοφάνης Πριγκιφίλης[3], πήγε την περίοδο 1909-13 στη Νέα Υόρκη. Το 1920 ξαναπήγε πάλι στον ίδιο προορισμό.
10. Σταύρος Καρίπης, που πήγε την περίοδο 1914-19 σε τόπο της Καρολίνας (αόριστα). Το 1920 έκανε δεύτερο ταξίδι στη Νέα Υόρκη.
11. Ιωάννης Κων. Κοντούλας. Πήγε την περίοδο 1906-22 και εργάστηκε για 16 χρόνια στο Γκρήνσμπορο (Greensboro) της Βόρ. Καρολίνας. Το 1923 έκανε δεύτερο ταξίδι (με 400 $ μαζί του) πάλι στον ίδιο τόπο. Εκεί, ήταν ο αδερφός του Δημήτριος Κοντούλας, που είχε πάει την περίοδο 1905-19 και μαζί είχαν ξενοδοχείο. Ο Δημήτριος γύρισε το 1919 και παντρεύτηκε την Ειρήνη και το 1921 έκανε β’ ταξίδι στην Αμερική (με 300 $ μαζί του). Το περίεργο είναι ότι δήλωσε “εργάτης” (laborer), αλλά με προορισμό το κατάστημά του (his shop 408-410 S. Elm st. Greensboro N.C.).
12. Αθανάσιος Παπαδόπουλος, που πήγε την περίοδο 1909-14 στην πόλη Ουίλμινγκτον (Wilmington) της Βόρ. Καρολίνας. To 1919 έκανε β’ ταξίδι και δήλωσε ιδιοκτήτης ξενοδοχείου (Hotel Proprietor), αλλά με προορισμό τη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ανεψιός του Γεώργιος Ι. Πιστόλης!
13. Ιωάννης Πιστόλης, πήγε την περίοδο 1910-14 στην πόλη Ουίλμινγκτον (Wilmington) της Βόρ. Καρολίνας. Το 1919, αφού παντρεύτηκε την Κωνσταντίνα, έκανε β’ ταξίδι (με 300 $ μαζί του) και δήλωσε ιδιοκτήτης ξενοδοχείου (Hotel Proprietor), αλλά με προορισμό τη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο γιος του Γεώργιος.
14. Ευάγγελος Ανδρ. Τσάμης, που πήγε στην πόλη Μέικον (Macon) της Τζώρτζια και εργάστηκε την περίοδο 1910-14. Τι 1919, αφού παντρεύτηκε τη Βασιλική έκανε β’ ταξίδι και δήλωσε ιδιοκτήτης ξενοδοχείου (Hotel Proprietor), με προορισμό τη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Αθανάσιο[4].
Β. Ξενοδόχοι από τη Φραγκίστα
Από τη Φραγκίστα βρέθηκαν 6 άτομα που δήλωσαν ξενοδόχοι. Με ανάλογο τρόπο θα δοθούν στοιχεία γι’ της :
1. Γεώργιος Στασινός. Πήγε και εργάστηκε την περίοδο 1905-12, στην πόλη Χάμπτον (Hampton) της Βιρτζίνια. Το 1914 έκανε β’ ταξίδι και δήλωσε ξενοδόχος (hotel keeper) πάλι στην ίδια πόλη, όπου είχε το κατάστημά του (his shop G. Stassinos 13 W. Gucou st. Hampton Va.).
2. Περικλής Δημ. Ψυχογιός. Πήγε αρχικά ως εργάτης και εργάστηκε την περίοδο 1907-12 στην πόλη Ρήνοκ (Roanoke) της Βιρτζίνια, όπου φαίνεται ότι έγινε ξενοδόχος. Το 1919, που ξαναπήγε (αφού παντρεύτηκε την Αλεξάνδρα) δήλωσε ξενοδόχος (hotel keeper) με προορισμό την πόλη Άσβιλ (Asheville) της Βόρ. Καρολίνας, κοντά στον αδερφό του Ιωάννη.
3. Γεώργιος Πέρουλας. Στο α’ ταξίδι του πήγε στην πόλη Αουγκούστα (Augusta) της Πενσυλβάνια και εργάστηκε στην περίοδο 1907-12, χωρίς να ξέρουμε το αντικείμενο της εργασίας του. Το 1920 έκανε το β’ ταξίδι (με 110 $ μαζί του) και δήλωσε ξενοδόχος (hotel keeper) πάλι στον ίδιο προορισμό.
4. Ιωάννης Πέρουλας. Ήταν αδερφός του Ιωάννη και είχαν κοινή διαδρομή. Κι της πήγε την ίδια περίοδο 1907-12 στην ίδια πόλη Αουγκούστα. Στο β’ ταξίδι του το 1920 (με 100 $ μαζί του), δήλωσε ξενοδόχος (hotel keeper) με τον ίδιο προορισμό. Πιθανά είχαν κοινή επιχείρηση.
5. Δημοσθένης Ψυχογιός. Πήγε το 1907 αρχικά ως εργάτης και εργάστηκε 7 χρόνια σε τόπο της Βόρ. Καρολίνας (πιθανά το Άσβιλ) μέχρι το 1914, που επέστρεψε στη Φραγκίστα. Ξαναπήγε το 1920 και δήλωσε ξενοδόχος (hotel keeper) στην πόλη Asheville της Βόρ. Καρολίνας, όπου ήταν ο αδερφός του Ιωάννης. Πολύ πιθανό να είχαν κοινή επιχείρηση.
γ. Ξενοδόχοι από τη Βίνιανη
Από τη Βίνιανη βρέθηκαν 5 άτομα που δήλωσαν ξενοδόχοι. Με ανάλογο τρόπο θα δοθούν τα υπάρχοντα στοιχεία γι’ αυτούς :
1. Νικόλαος Καντερές. Πήγε την περίοδο 1906-11 και εργάστηκε στην πόλη Richmond της Βιρτζίνια. Δεν μας είναι γνωστό το αντικείμενο εργασίας (αν και το υποθέτουμε). Το 1912, παντρεμένος με την Κωνσταντίνα) έκανε β’ ταξίδι και δήλωσε ξενοδόχος (hotel keeper) με προορισμό τη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Δημήτριος Τσάμης.
2. Σεραφείμ Καντερές. Πήγε την περίοδο 1910-12 και εργάστηκε στην πόλη Richmond της Βιρτζίνια. Το 1915 ξαναπήγε στον ίδιο προορισμό δηλώνοντας ξενοδόχος (hotel keeper), με δικό του μαγαζί (his shop 16½ IV Broad st. Richmond Va.).
3. Κωνσταντίνος Καμπίσιος, που πήγε την περίοδο 1903-12 στο Ρίτσμοντ της Βιρτζίνια. Στο β’ ταξίδι πήγε την περίοδο 1920-29 και εργάστηκε ως ξενοδόχος (hotel keeper) στην πόλη Νιούπορτ Νιους (Newport News) πάλι της Βιρτζίνια. Το 1930 έκανε και τρίτο ταξίδι πάλι στον ίδιο προορισμό (Newport News), αλλά δήλωσε εστιάτορας (restaurateur).
4. Δημήτριος Μπαλάφας. Πήγε την περίοδο 1910-14 και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη. Το 1920 (αφού παντρεύτηκε την Αθηνά) έκανε β’ ταξίδι, δηλώνοντας ξενοδόχος (hotel keeper) με προορισμό την πόλη Farmville της Βόρ. Καρολίνας, όπου ήταν ο αδερφός του Νικόλαος Μπαλάφας (που εργαζόταν εκεί σε εστιατόριο).
δ. Ξενοδόχοι από άλλους τόπους της Ευρυτανίας
Βρέθηκαν άλλα 6 άτομα, που εργάστηκαν στην Αμερική ως ξενοδόχοι και προέρχονται από διάφορα χωριά της Ευρυτανίας. Αυτά ήταν :
1. Χρήστος Στέκας, από τα Άγραφα. Πήγε την περίοδο 1910-12 και εργάστηκε στην πόλη Σαβάννα της Τζώρτζια. Το 1914 έκανε β’ ταξίδι και δήλωσε ξενοδόχος (hotel keeper), πάλι με τον ίδιο προορισμό.
2. Γεώργιος Ανδρούσης, από την Αντράνοβα. Πήγε το 1907 αρχικά ως εργάτης σε φάρμα στη Βοστώνη (Boston) της Μασαχουσέτης και εργάστηκε 6 χρόνια μέχρι το 1913, που επέστρεψε. To 1914 ξαναπήγε δηλώνοντας ξενοδόχος (hotel keeper), πάλι με τον ίδιο προορισμό.
3. Νικόλαος Στυλ. Μάγκας, από τη Βράχα. Το α’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1904-09 στην πόλη Κολούμπια της Νότ. Καρολίνας. Το β’ ταξίδι έγινε το 1914, οπότε δήλωσε ξενοδόχος (hotel keeper), πάλι στον ίδιο προορισμό.
4. Αθανάσιος Γεωρ. Κριτσέλης, από τις Κορυσχάδες, που πήγε την περίοδο 1906-12 και εργάστηκε στην πόλη Ρήνοκ (Roanoke) της Βιρτζίνια. Το 1914 έκανε β’ ταξίδι και δήλωσε ξενοδόχος (hotel keeper), με προορισμό την πόλη Γκράφτον (Grafton) της Δυτ. Βιρτζίνια, για να “συνεχίσει τη δουλειά του”, όπως δήλωσε (to continue his business V- 12 E. Main st. Grafton W. Va.).
5. Νικόλαος Τριχόπουλος, από τον Προυσό. Ίσως ο πρωτοπόρος μετανάστης της Ευρυτανίας. Πήγε στην Αμερική το 1892 και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη για 25 χρόνια (!) μέχρι το 1917, που γύρισε στην πατρίδα. Το 1920 έκανε β’ ταξίδι δηλώνοντας ξενοδόχος (hotel keeper), με προορισμό πάλι τη Νέα Υόρκη.
6. Γεώργιος Κουτάς από τη Φουρνά. Πήγε την περίοδο 1907-14 και εργάστηκε σε τόπο της Μασαχουσέτης. Το 1914 έκανε δεύτερο ταξίδι, με επάγγελμα ξενοδόχος (hotel keeper) και προορισμό τη Νέα Υόρκη.
ii. Πανδοχείς
Η έρευνα εντόπισε 9 πανδοχείς (Inn keeper) από τόπους της Ευρυτανίας. Στον Πίνακα 3 δίνονται αριθμητικά και άλλα στοιχεία. Για τους πανδοχείς αυτούς θα δοθούν τα διαθέσιμα στοιχεία:
α. Πανδοχείς από το Καρπενήσι
Όπως έχει προαναφερθεί, ως καταγωγή τους αναφέρουμε αυτή που δήλωσαν οι ίδιοι, όταν πήγαν στην Αμερική. Πιθανά δεν είναι σωστή, αλλά δεν υπάρχει τρόπος να επιβεβαιωθεί. Αναλυτικά λοιπόν έχουμε :
1. Γιάννος Αλεξίου, στο α’ ταξίδι του πήγε και εργάστηκε την περίοδο 1904-13, με προορισμό το Ρίτσμοντ της Δυτ. Βιρτζίνια. Το 1914 έκανε δεύτερο ταξίδι, δηλώνοντας πανδοχέας (Innkeeper) πάλι με τον ίδιο προορισμό και δήλωσε “busy Bee Rest …, Richmond W.Va.”
2. Ιωάννης Τουλούπας ομοίως, πήγε την περίοδο 1914-19 και εργάστηκε στην πόλη Φλόρενς (Florence) της Νότ. Καρολίνας. Το 1919 ξαναπήγε και δήλωσε πανδοχέας (Innkeeper) στον ίδιο προορισμό “his home, 21 Dragger street Florence S.C.”
3. Νικόλαος Σερετάκης. Πήγε την περίοδο 1906-15 και εργάστηκε 9 χρόνια σε τόπο της Νότ. Καρολίνας. Το 1920 έκανε δεύτερο ταξίδι, δηλώνοντας πανδοχέας (Innkeeper), με προορισμό την πόλη Αουγκούστα της Τζώρτζια, όπου είχε το συνεταίρο του Ιωάννη Λιάπη (to his partner John Liapis 851 Broad st. Augusta Ga.).
4. Αλκιβιάδης Ιωάν. Παπαγιάννης, ο οποίος πήγε την περίοδο 1920-24 στον τόπο Weldon της Βόρ. Καρολίνας. Επέστρεψε και το 1924 (αφού παντρεύτηκε) έκανε δεύτερο ταξίδι με τη σύζυγό του Σπυριδούλα (έχοντας μαζί του 200 $), δηλώνοντας πανδοχέας (Innkeeper), με τον ίδιο προορισμό, όπου ήταν το κατάστημά του (his shop New York Café, Weldon).
β. Πανδοχείς από άλλα μέρη (Βίνιανη, Φραγκίστα, Ανιάδα)
1. Κώστας Καντερές από τη Βίνιανη. Πήγε στην Αμερική την περίοδο 1903-08 και εργάστηκε στο Richmond της Βιρτζίνια. Το 1911 έκανε δεύτερο ταξίδι και δήλωσε πανδοχέας (Innkeeper), με τον ίδιο πάλι προορισμό.
2. Δημήτριος Καροπλεσίτης από τη Βίνιανη. Στο α’ ταξίδι πήγε την περίοδο 1904-09 με προορισμό τη Νέα Υόρκη. Ξαναπήγε το 1909 και δήλωσε πανδοχέας (Innkeeper), αλλά με προορισμό την πόλη Μπλούφιλντ (Bluefield) της Βιρτζίνια, όπου ήταν ο αδερφός του.
3. Ευάγγελος Λαμπρούλης, από τη Φραγκίστα. Πήγε στην Αμερική το 1909 αρχικά ως εργάτης, με προορισμό τη Νέας Υόρκη. Άλλαξε επάγγελμα και τόπους και εργάστηκε 16 χρόνια μέχρι το 1925. Το 1926 έκανε δεύτερο ταξίδι (με 115 $ μαζί του) και έγινε πανδοχέας (Innkeeper) στη Νόξβιλ (Knoxville) του Τεννεσί, όπου ήταν και ο συγγενής του Ιωάννης Καβαλάρης.
4. Ιωάννης Ταμπάσης, από τη Φραγκίστα. Στο α’ ταξίδι του πήγε την περίοδο 1912-14 στην Νόξβιλ (Knoxville) του Τεννεσί. Δεύτερο ταξίδι έκανε και εργάστηκε την περίοδο 1920-25 δηλώνοντας ζαχαροπλάστης (pastry), με τον ίδιο προορισμό. Έκανε και τρίτο ταξίδι το 1926, δηλώνοντας πανδοχέας (Innkeeper), επιστρέφοντας όπως έγραψε “στη δουλειά του” (his work 458 Wall Ave. Knoxville Tenn.) και πάλι στον ίδιο προορισμό.
5. Άγγελος Μακρυκώστας, από την Ανιάδα. Πήγε στην Αμερική το 1903 σε ηλικία 20 ετών και εργάστηκε μέχρι το 1909 στη Νέα Υόρκη. Δεν είναι γνωστό το αντικείμενο της εργασίας του. Το 1909 έκανε δεύτερο ταξίδι και δήλωσε πανδοχέας (Innkeeper), με προορισμό τη Νέα Υόρκη, όπου ήταν και ο αδερφός του Ιωάννης. Ήδη είχε αποκτήσει την αμερικανική υπηκοότητα. Στα επόμενα χρόνια έγινε εστιάτορας (restaurateur) [βλ. Εστιάτορες].
iii. Εστιάτορες
Από τις μέχρι τώρα γενόμενες εργασίες για τόπους της Ευρυτανίας, η έρευνα εντόπισε 22 άτομα, που έγιναν εστιάτορες (restaurateurs ή restaurant keepers) στα χρόνια που βρέθηκαν ως μετανάστες στην Αμερική. Για όσους τόπους έχουν περισσότερους από έναν, θα δοθούν περισσότερα στοιχεία, όπως και στα προηγούμενα. Έχουμε λοιπόν :
α. Εστιάτορες από τη Φραγκίστα
2. Γεώργιος Σμαραγδής, ο οποίος πήγε την περίοδο 1908-12 στην πόλη Columbia της Βόρ. Καρολίνας. Το 1915 ξαναπήγε, δηλώνοντας εστιάτορας (restaurant keeper), αλλά με προορισμό τη Νέα Υόρκη.
3. Γεώργιος Ταμπάσης. Στο α’ ταξίδι πήγε και εργάστηκε την περίοδο 1908-14 στη Νόξβιλ (Knoxville) του Τεννεσί. Ακολούθησε το 1919 το επόμενο ταξίδι (με 250 $ μαζί του), όπου δήλωσε εστιάτορας (restaurant keeper), με τον ίδιο πάλι προορισμό.
4. Σταύρος Στασινός, που πήγε και εργάστηκε την περίοδο 1909-14, στην πόλη Hampton της Βιρτζίνια. Έκανε και δεύτερο ταξίδι το 1920, όπου δήλωσε εστιάτορας (restaurant keeper) και πήγε πάλι στην ίδια πόλη, κοντά στον αδερφό του Δημήτριο. Είναι πιθανό να είχαν κοινή επιχείρηση.
5. Αριστείδης Ταμπάσης. Στο α’ ταξίδι του πήγε το 1910 και εργάστηκε 17 χρόνια, μέχρι το 1927 ως εστιάτορας (restaurant keeper), στην πόλη Νόξβιλ (Knoxville) του Τεννεσί. Αφού παντρεύτηκε την Αρτεμησία, έκανε β’ ταξίδι και εργάστηκε άλλα 6 χρόνια, στην περίοδο 1928-34 πάλι ως εστιάτορας (με 1.035 $ μαζί του) και στην ίδια πόλη, εφόσον γράφτηκε “returning home address 408 Wall Ave. Knoxville Tenn.”. Το 1936 έκανε και τρίτο ταξίδι (με 300 $ στην τσέπη), δηλώνοντας όμως τώρα σερβιτόρος (waiter) πάλι στον ίδιο προορισμό.
β. Εστιάτορες από τη Βίνιανη
1. Χαρίλαος Αλατάρης. Στο προηγούμενο ταξίδι του πήγε και εργάστηκε την περίοδο 1921-27 στο Λέξινγκτον του Κεντάκυ. Πήγε όμως και στην πόλη Ντάνβιλ της Βιρτζίνια. Το 1928 ξαναπήγε στην Αμερική, δηλώνοντας εστιάτορας (restaurant) με προορισμό την πόλη Lexington του Κεντάκυ.
2. Ευάγγελος Καραγεώργος. Πήγε και εργάστηκε 23 χρόνια, την περίοδο 1907-30, στην πόλη Φρέντερικ (Frederick) του Μέρυλαντ. Νυμφεύτηκε τη Βασιλική και το ίδιο έτος (1930) έκανε δεύτερο ταξίδι. Δήλωσε εστιάτορας (restaurateur) και με 100 $ μαζί του ξαναπήγε στην ίδια πόλη. Το 1938 έκανε και τρίτο ταξίδι (ήταν ήδη αμερικανός πολίτης).
 |
| Οικία Ευαγ. Καραγεώργου στη Βίνιανη |
3. Κωνσταντίνος Καμπίσιος. Την περίοδο 1903-12 πήγε στο Ρίτσμοντ της Βιρτζίνια. Στο δεύτερο ταξίδι την περίοδο 1920-29 πήγε και εργάστηκε ως ξενοδόχος (hotel keeper) στην πόλη Νιούπορτ Νιους (Newport News) πάλι της Βιρτζίνια. Το 1930 έκανε και τρίτο ταξίδι, όπου πλέον δήλωσε εστιάτορας (restaurateur) με τον ίδιο πάλι προορισμό το Newport News της Βιρτζίνια.
 |
| Οικία Κωνστ. Καμπίσιου στη Βίνιανη |
4. Κωνσταντίνος Ρογκάτσος. Πρωτοπήγε στην Αμερική το 1903 και δήλωσε ως επάγγελμα μηχανικός (engineer/mechanist). Στα επόμενα χρόνια άλλαξε επάγγελμα κι τελικά έγινε εστιάτορας, όπως άλλαξε και τόπο, από τη Νέα Υόρκη πήγε στο Ουίνστον Σάλεμ της Βόρ. Καρολίνας. Μετά από 29 χρόνια, το 1932 επέστρεψε στην Ελλάδα. Παντρεύτηκε στην Ευαγγελία και το 1933 έκανε δεύτερο ταξίδι, δηλώνοντας εστιάτορας (restaurateur) και τον ίδιο πάλι προορισμό, όπου - όπως έγραψε - είναι “η δουλειά μου” (my business 301 N. Church st. Winston Salem).
γ. Εστιάτορες από το Καρπενήσι
1. Κωνσταντίνος Γεωργ. Τσάμης. Πήγε το 1907 και εργάστηκε μέχρι το 1912 στο Θερμόντ (Thurmond) της Δυτ. Βιρτζίνια. Το 1914 έκανε δεύτερο ταξίδι, όπου δήλωσε εστιάτορας (restaurant keeper), πάλι στον ίδιο προορισμό, όπου όπως εγράφη “ήταν η δουλειά του” (to his business Thurmond Café Thurmond W.Va.).
2. Ιωάννης Νικ. Μαθές. Στο α’ ταξίδι του πήγε και εργάστηκε την περίοδο 1908-12, στο Greensboro, του Μέην. Το 1915 στο β’ ταξίδι του, δήλωσε εστιάτορας (restaurant), με τον ίδιο πάλι προορισμό.
3. Ιωάννης Παπακωνσταντίνου, ο οποίος πήγε στην Αμερική την περίοδο 1915-19 και εργάστηκε σε τόπο που δεν μας είναι γνωστός της Βόρ. Καρολίνας. Το 1920 έκανε δεύτερο ταξίδι (με 160 $ μαζί του) δηλώνοντας εστιάτορας (restaurant keeper), αλλά με προορισμό τη Νέα Υόρκη.
4. Αθανάσιος Παπασπύρου. Πήγε και εργάστηκε την περίοδο 1914-19 στη Νέα Υόρκη. Το 1920 έκανε δεύτερο ταξίδι (με 300 $ στην τσέπη) και δήλωσε εστιάτορας (restaurant keeper), πάλι με τον ίδιο προορισμό.
δ. Εστιάτορες από το Μικρό Χωριό
 |
| Κων. Γιουρνάς (φωτ. 1934) |
2. Κωνσταντίνος Ζαχαρόπουλος. Πήγε την περίοδο 1915-19, με προορισμό τη Νέα Υόρκη. Δεν είναι γνωστό το είδος της εργασίας του. Δεύτερο ταξίδι έκανε το 1920, δηλώνοντας έμπορος (merchant) πηγαίνοντας πάλι στη Νέα Υόρκη. Φαίνεται ότι άλλαξε επάγγελμα και έγινε εστιάτορας (restaurateur) μέχρι το 1930, όπως άλλαξε και τόπο, πηγαίνοντας στη Βιρτζίνια (μάλλον στο Petersburg). Το 1932 έκανε και τρίτο ταξίδι, δηλώνοντας πάλι εστιάτορας με προορισμό το Πέτερσμπουργκ της Βιρτζίνια.
3. Αλκιβιάδης Ι. Κομπορόζος. Πήγε το 1935, δηλώνοντας εργάτης, με προορισμό την πόλη Ουίλμινγκτον της Βόρ. Καρολίνας. Μετά από 3 χρόνια, το 1938 επέστρεψε. Δεύτερο ταξίδι έκανε το 1939, δηλώνοντας εστιάτορας (restaurateur) και με 110 $ μαζί του, με προορισμό πάλι την ίδια πόλη Wilmington της Βόρ. Καρολίνας.
ε. Εστιάτορες από άλλα μέρη της Ευρυτανίας
1. Άγγελος Μακρυκώστας, από την Ανιάδα. Πήγε στην Αμερική το 1903 σε ηλικία 20 ετών και εργάστηκε μέχρι το 1909 στη Νέα Υόρκη. Δεν είναι γνωστό το αντικείμενο της εργασίας του. Το 1909 έκανε δεύτερο ταξίδι και δήλωσε πανδοχέας (Innkeeper), με προορισμό τη Νέα Υόρκη, όπου ήταν και ο αδερφός του Ιωάννης. Ήδη είχε αποκτήσει την αμερικανική υπηκοότητα. Στα επόμενα χρόνια έγινε εστιάτορας (restaurateur) μέχρι το 1931, που επέστρεψε στην Ελλάδα. Το ίδιο έτος (1931) έκανε και τρίτο ταξίδι (με 100 $ μαζί του) δηλώνοντας πάλι εστιάτορας με τον ίδιο προορισμό (New York).
2. Γρηγόριος Γ. Πλακιάς, από την Αντράνοβα. Πήγε το 1903 με προορισμό τη Βοστώνη της Μασαχουσέτης. Φαίνεται ότι έμαθε την τέχνη μέχρι το 1909, που επέστρεψε. Το 1910 έκανε δεύτερο ταξίδι και δήλωσε “εστιατόριο” (restaurant) πάλι στη Βοστώνη, με διεύθυνση - όπως έγραψε : “our address Restaurant 21 Essex street Boston Mass.”
3. Βάιος Στόκας, από την Αραχωβίτσα. Πήγε την περίοδο 1926-31 και εργάστηκε ως εστιάτορας (restaurateur) στην πόλη Λέξινγκτον του Κεντάκυ. Έκανε δεύτερο ταξίδι το ίδιο έτος (1931), πάλι με το ίδιο αντικείμενο εργασίας και στον ίδιο προορισμό.
4. Ασημάκης Κρέτσης, από το Κρίκελο. Στο πρώτο ταξίδι του πήγε την περίοδο 1908-20 και εργάστηκε 12 χρόνια στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης. Αφού παντρεύτηκε την Ελένη, ξαναπήγε[5] το 1926, δηλώνοντας εστιάτορας, με 500 $ μαζί του και πάλι στον ίδιο προορισμό.
 |
| Εστιατόρια στη συνοικία Greektown του Σικάγου (φωτ. 1976) |
iv. Μάγειροι
Όπως και στα προηγούμενα, θα δοθούν τα υπάρχοντα αναλυτικά στοιχεία για κάθε τόπο χωριστά. Για μερικούς απ’ αυτούς, δεν τηρείται ο όρος “τουλάχιστον 5 χρόνια”, με σκοπό να αναδειχτεί το ενδιαφέρον των μεταναστών σε επαγγέλματα εστίασης.
α. Μάγειροι από την Αντράνοβα
Καταγράφηκαν και επελέγησαν 13 άτομα. Θα ακολουθήσουν τα διαθέσιμα αναλυτικά στοιχεία της. Έχουμε λοιπόν :
1. Κωνσταντίνος Παπασπύρος : Πήγε την περίοδο 1905-07 και εργάστηκε στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης. Το 1909 έκανε δεύτερο ταξίδι και δήλωσε μάγειρος. Προορισμός του ήταν πάλι η Βοστώνη.
2. Λεωνίδας Γιοβάνης : Στο πρώτο ταξίδι πήγε την περίοδο 1905-09 και εργάστηκε στη Νέα Υόρκη. Στο δεύτερο ταξίδι του το 1911, δήλωσε μάγειρος (cook) με προορισμό πάλι τη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο αδερφός του.
3. Αθανάσιος Βλάχος : Δεν της είναι γνωστό το έτος που πήγε για πρώτη φορά, αλλά εργάστηκε μέχρι το 1910 στη Βοστώνη (Boston) της Μασαχουσέτης. Το 1911 ξαναπήγε, δηλώνοντας μάγειρος, με τον ίδιο προορισμό.
4. Αθανάσιος Βλάχος : Πήγε την περίοδο 1906-13 και εργάστηκε στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης. Το δεύτερο ταξίδι του έγινε το 1914, όπου δήλωσε μάγειρος, με τον ίδιο τόπο εργασίας.
5. Δημήτριος Παπακωστόπουλος : Πρωτοπήγε την περίοδο 1902-12 στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης, με άγνωστο αντικείμενο εργασίας. Έκανε δεύτερο ταξίδι, δηλώνοντας μάγειρος (cook) τη σύντομη περίοδο 1912-13 πάλι στη Βοστώνη. Τρίτο ταξίδι έκανε την περίοδο 1914-15 ως μάγειρος, πάλι στη Βοστώνη. Το 1920 έκανε άλλο ένα ταξίδι, αλλά δήλωσε εργάτης, πάντα στον ίδιο προορισμό.
6. Βασίλειος Δημ. Πλακιάς : Στο πρώτο ταξίδι του πήγε την περίοδο 1907-13, αρχικά ως εργάτης σε φάρμα, αλλά μετά άλλαξε επάγγελμα, στη Βοστώνη (Boston) της Μασαχουσέτης. Το 1914 έκανε δεύτερο ταξίδι, δηλώνοντας μάγειρος (cook), πάλι στον ίδιο προορισμό.
7. Αθανάσιος Σπ. Χαντζής : Πήγε στην Αμερική το 1905 (ή 1908) και εργάστηκε μέχρι το 1912, στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης. Το 1914 έκανε δεύτερο ταξίδι, όπου δήλωσε μάγειρος (με 150 $ στην τσέπη) πάλι για τον ίδιο προορισμό.
8. Νικόλαος Ι. Γιαννόπουλος : Πήγε το 1915 στην Αμερική και δήλωσε μάγειρος (cook), με προορισμό την πόλη Τολέδο του Οχάιο, όπου ήταν ήδη ο αδερφός του Φώτιος.
9. Νικόλαος Β. Πατσιοκώστας : Το πρώτο ταξίδι το έκανε την περίοδο 1907-12, αρχικά ως εργάτης σε φάρμα, στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης. Ξαναπήγε το 1915, δηλώνοντας τώρα μάγειρος (cook) πάλι στον ίδιο προορισμό.
10. Νικόλαος Ρεπάνης : Πήγε στην Αμερική το 1907 και εργάστηκε μέχρι το 1912, στη Βοστώνη (Boston) της Μασαχουσέτης, αλλάζοντας επαγγέλματα. Το 1915 στο δεύτερο ταξίδι του, δήλωσε μάγειρος (cook), πάλι στη Βοστώνη.
11. Κωνσταντίνος Ι. Τσιάντης : Πήγε το 1915, στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης, ως μάγειρος (cook) και εργάστηκε 11 χρόνια, μέχρι το 1926. Ξαναπήγε το 1927, αλλά δήλωσε εργάτης (laborer), πάλι στη Βοστώνη.
12. Μαθιός Πλακιάς : Το πρώτο ταξίδι έγινε την περίοδο 1920-24, στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης. Το 1925 έγινε το β’ ταξίδι του, ως μάγειρος (cook), πάλι στον ίδιο προορισμό, της γράφτηκε τότε : “returning to domicile, 327 A. Columbus Ave. Boston Mass.” (επιστροφή στην κατοικία).
13. Χαράλαμπος Τσιάντης : Την πρώτη φορά πήγε την περίοδο 1907-12, αρχικά ως εργάτης στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης. Δεύτερη φορά πήγε την περίοδο 1914 αρχικά ως εργάτης, αλλά μετά άλλαξε επάγγελμα, πάλι στο Boston της Μασαχουσέτης, μέχρι το 1925. Τρίτη φορά πήγε το 1926, δηλώνοντας μάγειρος (cook), πάλι στον ίδιο προορισμό.
β. Μάγειροι από το Καρπενήσι
Της έχει γραφεί και παραπάνω, η προέλευση “Καρπενήσι” είναι αυτή που δήλωσαν οι μετανάστες και δεν ήταν πάντα η σωστή, εφόσον δεν δήλωναν το χωριό της. Θυμίζοντας ότι δεν ξέρω επώνυμα και τον πραγματικό τόπο καταγωγής, αφήνουμε ως καταγωγή το Καρπενήσι. Αναλυτικά λοιπόν έχουμε :
1. Βασίλειος Καροπλεσίτης : Πήγε στην Αμερική την περίοδο 1901-03 με προορισμό τη Νέα Υόρκη. Το 1906 έκανε δεύτερο ταξίδι, δηλώνοντας μάγειρος (cook) πάλι για τον ίδιο προορισμό, όπου ήταν ο αδερφός του Ιωάννης.
2. Γεώργιος Κακαράντζας : Στο πρώτο του ταξίδι πήγε την περίοδο 1906-11 και εργάστηκε στην πόλη Atlantic του Νιου Τζέρσεϋ. Το 1912 έκανε δεύτερο ταξίδι και δήλωσε μάγειρος (cook), με προορισμό τη Νέα Υόρκη.
3. Γεώργιος Λάππας : Πήγε το 1906 στην Αμερική, ως εργάτης στην αρχή, με προορισμό τη Νέα Υόρκη. Μέχρι το 1912 εργάστηκε, με άγνωστο αντικείμενο εργασίας, στην πόλη Σαβάνα (Savannah) της Τζώρτζια. Το 1913 έκανε δεύτερο ταξίδι, δηλώνοντας μάγειρος (cook) με προορισμό τη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του με πανδοχείο, τον Άγγελο Μακρυκώστα, από την Ανιάδα.
4. Γεώργιος Γεωργασιάς : Πήγε την περίοδο 1910-12 και εργάστηκε σε τόπο της Πενσυλβάνια, που δεν της είναι γνωστός. Δεύτερο ταξίδι το 1914, όπου δήλωσε μάγειρος (cook), με προορισμό τη Νέα Υόρκη.
5. Νικόλαος Μπαλταδούρος : Το πρώτο ταξίδι του έγινε την περίοδο 1907-12 στην πόλη Ρήνοκ (Roanoke) της Βιρτζίνια. Το 1914 έγινε το δεύτερο ταξίδι του, όπου δήλωσε μάγειρος (cook) πάλι στον ίδιο της πριν προορισμό.
6. Γεώργιος Σιώκος : Σε ηλικία 35 ετών πήγε στην Αμερική, δηλώνοντας μάγειρος (cook), με προορισμό την πόλη Γκράφτον (Grafton) της Δυτ. Βιρτζίνια, όπου ήταν ο κουνιάδος του (και ξενοδόχος) Αθανάσιος Κριτσέλης, από της Κορυσχάδες.
7. Σπυρίδων Παπασπύρου : Από το Σεπτέμβριο του 1913 πήγε στην Αμερική, με προορισμό την πόλη Richmond της Βιρτζίνια. Το 1919, έκανε δεύτερο ταξίδι (μe 110 $ μαζί του) δηλώνοντας μάγειρος (cook), με τον ίδιο προορισμό.
8. Ιωάννης Κατσούδας : Πήγε το 1919 σε ηλικία 42 ετών, δηλώνοντας μάγειρος (cook), με προορισμό τη Νέα Υόρκη. Μαζί του ταξίδεψε κι ο γιος του Ελευθέριος 22 ετών, που της δήλωσε μάγειρος.
9. Δημήτριος Κατσούδας : Πήγε το 1919 σε ηλικία 31 ετών και δήλωσε μάγειρος. Πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Φώτιο Κατσούδα.
10. Σπύρος Ιωάν. Παπασπύρου : Το πρώτο του ταξίδι έγινε το 1907, με προορισμό τη Νέα Υόρκη. Δεν είναι γνωστή η διάρκεια παραμονής και εργασίας του. Το 1920 έκανε δεύτερο ταξίδι και δήλωσε μάγειρος (cook) πάλι στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν το σπίτι του της έγραψε : “At home 689 – 6thh Ave. At New York.”
11. Κωνσταντίνος Λαλάς : Πήγε στην περίοδο 1913-20 και εργάστηκε στην πόλη Ουίλμινγκτον (Wilmington) της Βόρ. Καρολίνας. Το δεύτερο ταξίδι του έγινε το 1920, μαζί με τη σύζυγό του Μαρία, με 400 $ μαζί του, στο οποίο δήλωσε το επάγγελμα μάγειρος (cook) με προορισμό τη Νέα Υόρκη.
12. Αθανάσιος Γεωρ. Δημάκης : Το πρώτο του ταξίδι έγινε την περίοδο 1911-13 στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης. Το 1920 έκανε δεύτερο ταξίδι, δηλώνοντας μάγειρος με τον ίδιο προορισμό (Boston).
γ. Μάγειροι από τη Φραγκίστα
Η έρευνα εντόπισε και κατέγραψε 8 άτομα. Θα ακολουθήσουν τα υπάρχοντα αναλυτικά στοιχεία της. Συγκεκριμένα :
1. Κωνσταντίνος Κρικώνης : Πρώτο ταξίδι έγινε την περίοδο 1905-09, στη Νέα Υόρκη. Το 1911 έκανε δεύτερο ταξίδι και δήλωσε μάγειρος (cook) με τον ίδιο προορισμό.
2. Νικόλαος Γαλανός : Το 1901 πήγε για πρώτη φορά και εργάστηκε μέχρι το 1909 στην πόλη Γκρήνσμπορο (Greensboro) της Βόρ. Καρολίνας. Δεύτερο ταξίδι έγινε το 1911, με επάγγελμα μάγειρος (cook) και τον ίδιο προορισμό.
3. Αθανάσιος Κοντογιάννης : Πρέπει να πήγε το 1905 και μέχρι το 1909 εργάστηκε στη Νέα Υόρκη. Το 1911 ξαναπήγε, δηλώνοντας μάγειρος με προορισμό την πόλη Ουίλκες Μπαρέ (Wilkes Barré) της Πενσυλβάνια.
4. Σεραφείμ Ψυχογιός : Το πρώτο ταξίδι του πρέπει να έγινε την περίοδο 1909-13, με προορισμό την πόλη Μέμφις του Τεννεσί. Το 1914 έκανε δεύτερο ταξίδι και δήλωσε μάγειρος (cook) με τον ίδιο προορισμό, όπου συνάντησε το γιο του Λεωνίδα[6].
5. Θωμάς Δράκος : Το 1912 ήρθε για πρώτη φορά ως εργάτης σε φάρμα, στο Όξφορντ της Βόρ. Καρολίνας και μετά σε τόπο της Πενσυλβάνια. Το 1915 ήρθε για δεύτερη φορά, ως μάγειρος (cook) στην πόλη Ταμάκα (Tamaqua) της Πενσυλβάνια.
6. Κωνσταντίνος Μπίκας : Πρωτοπήγε την περίοδο 1908-12 και εργάστηκε στην πόλη Σάρλοτ (Charlotte) της Βόρ. Καρολίνας. Ξαναπήγε το 1915 και δήλωσε μάγειρος, με προορισμό την πόλη Ρότσεστερ της Πενσυλβάνια.
7. Ιωάννης Ζαχαρόπουλος : Το 1905 πήγε πολύ μικρός (14 χρονών) και εργάστηκε μέχρι το 1912, στην πόλη Selma της Βόρ. Καρολίνας. Το 1920 έκανε δεύτερο ταξίδι (29 ετών) και δήλωσε μάγειρος (cook), στον ίδιο προορισμό, όπου υπήρχε κάποιο μαγαζί, για το οποίο έγραψε : “his Shop in Selma N.C.”
8. Κωνσταντίνος Ι. Στεργιάκης : Έκανε τέσσερα ταξίδια στην Αμερική. Το πρώτο ήταν την περίοδο 1908-13, ως εργάτης στη Νέα Υόρκη, και αλλού. Το δεύτερο έγινε το 1914, στο Wilkes Barré, της Πενσυλβάνια. Το τρίτο έγινε την περίοδο 1926-31, στην πόλη Lack Haven, της Πενσυλβάνια, όπου και δήλωσε μάγειρος (cook). Το ίδιο έτος (1931) έκανε και τέταρτο ταξίδι. Το 1947 πήγε στην Αμερική και η γυναίκα του Χρυσάνθη.
δ. Μάγειροι από τη Βίνιανη
Καταγράφηκαν και επελέγησαν 4 άτομα. Της πριν θα δοθούν τα υπάρχοντα επιπλέον στοιχεία της. Συγκεκριμένα :
1. Σεραφείμ Αλατάρης : Το πρώτο του ταξίδι έγινε την περίοδο 1900-06 στη Νέα Υόρκη. Το 1911 έκανε δεύτερο ταξίδι και δήλωση μάγειρος (cook), με τον ίδιο πάλι προορισμό.
2. Νικόλαος Γιαννέλος : Πήγε το 1904 και εργάστηκε μέχρι το 1909 στη Νέα Υόρκη. Ξαναπήγε το 1912, ως μάγειρος, πάλι στον ίδιο προορισμό.
3. Σωτήριος Νικόπουλος : Πήγε την περίοδο 1907-10 ως εργάτης αρχικά, με προορισμό τη Νέα Υόρκη και μετά την πόλη Κλάρκσμπουργκ (Clarksburg) της Δυτ. Βιρτζίνια. Έκανε δεύτερο ταξίδι το 1913 και δήλωσε μάγειρος (cook) πάλι στο Clarksburg, W.Va.
4. Σεραφείμ Νάσιος : Στο πρώτο ταξίδι του πήγε την περίοδο 1913-19 και εργάστηκε στο Φορτ Γουώρθ (Fort Worth) του Τέξας. Ξαναπήγε την περίοδο 1921-26 ως μάγειρος και εργάστηκε πάλι στον ίδιο τόπο. Έκανε και τρίτο σύντομο ταξίδι το 1927, αλλά ως εργάτης (!), Τέταρτο ταξίδι έγινε το επόμενο έτος 1928, με 100 $ στην τσέπη, αλλά με άλλο προορισμό, την πόλη Φρέντερικ του Μέρυλαντ.
ε. Μάγειροι από άλλα μέρη της Ευρυτανίας
Καταγράφηκαν 2 άτομα από τη Φουρνά. Μεμονωμένα άτομα προήλθαν από Άγραφα, Βράχα, Κορυσχάδες, Κρίκελο, Λάσπη και Μικρό Χωριό. Ακολουθούν τα στοιχεία τους:
1. Ιωάννης Μπίκας από τη Φουρνά. Πρωτοπήγε το 1907, ως εργάτης σε φάρμα, με προορισμό τη Νέα Υόρκη. Το 1914 ξαναπήγε και δήλωσε μάγειρος (cook), με προορισμό το Πέτερσμπουργκ της Βιρτζίνια.
2. Σεραφείμ Παπαγκάκης από τη Φουρνά. Στο πρώτο ταξίδι του πήγε την περίοδο 1904-08 και εργάστηκε σε τόπο της Βιρτζίνια, που δεν μας είναι γνωστός. Το δεύτερο ταξίδι του έγινε το 1915, ως μάγειρος με προορισμό τη Νέα Υόρκη.
3. Χρήστος Ν. Μπαμπαλής από τα Άγραφα. Πήγε και για 17 χρόνια εργάστηκε την περίοδο 1907-24, στο Χάι Πόιντ (High Point) της Βόρ. Καρολίνας. Ξαναπήγε το 1924, με 400 $ μαζί του, δηλώνοντας μάγειρος για πρόγευμα (luncher), στον ίδιο τόπο και στο κατάστημά του, όπως γράφτηκε στο αρχείο: “his store No 112 Elm st. High Point N.C.”.
4. Δημήτριος Μάλλιος, από τη Βράχα. Το πρώτο ταξίδι του έγινε την περίοδο 1910-13, ως εργάτης, στη Νέα Υόρκη. Το δεύτερο ταξίδι έγινε την περίοδο 1014-19, αρχικά ως εργάτης πάλι στη Νέα Υόρκη. Έκανε και τρίτο ταξίδι το 1920, δηλώνοντας μάγειρος (cook) πάλι στον ίδιο προορισμό.
5. Σεραφείμ Ζαχαρόπουλος, από τις Κορυσχάδες. Πρωτοπήγε την περίοδο 1906-12 με προορισμό τη Νέα Υόρκη. Το 1915 ξαναπήγε και δήλωσε μάγειρος, στην περιοχή Φλάσιν (Flushing) της Νέας Υόρκης.
6. Νικόλαος Κρέτσης, από το Κρίκελο. Το πρώτο ταξίδι του έγινε την περίοδο 1911-12, ως εργάτης στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης. Το δεύτερο ταξίδι έγινε την περίοδο 1920-25, αρχικά για τη Βοστώνη και μετά για την πόλη Κολόμπους του Οχάιο. Το 1926 έκανε τρίτο ταξίδι και δήλωσε μάγειρος (cook) με προορισμό την πόλη Columbus του Οχάιο.
7. Ντέμης Χαρ. Σιταράς, από τη Λάσπη. Πρωτοπήγε το 1906 και εργάστηκε 6 χρόνια, στην πόλη Σποκέιν (Spokane) της πολιτείας Ουάσινγκτον, μέχρι 1912. Το 1914 έκανε δεύτερο ταξίδι, δηλώνοντας μάγειρος, με τον ίδιο πάλι προορισμό.
8. Ιωάννης Πλάκας, από το Μικρό Χωριό. Πήγε το 1920 ως εργάτης, με αρχικό προορισμό τη Νέα Υόρκη, αλλά κατέληξε σε τόπο (Lottsburg) της Βιρτζίνια, όπου εργάστηκε μέχρι το 1926. Το 1928, δήλωσε μάγειρος (cook) και ξαναπήγε στον ίδιο τόπο της Βιρτζίνια, όπου ήταν ο φίλος Τζέιμς Κριτσέλης.
v. Σερβιτόροι
α. Σερβιτόροι από το Καρπενήσι (τόπο που δήλωσαν οι ίδιοι)
1. Κωνσταντίνος Πριόβολος : Πήγε το 1905, σε ηλικία 35 ετών και δήλωσε σερβιτόρος (waiter). Εργάστηκε στη Νέα Υόρκη.
2. Δημήτριος Σαφάκας : Σε ηλικία 18 ετών, πήγε στην Αμερική το 1905, δηλώνοντας σερβιτόρος, με προορισμό για εργασία το Βερμόντ (Vermont) της Νέας Υόρκης.
3. Νικόλαος Σερετάκης : Κι αυτός πήγε το 1905, δηλώνοντας σερβιτόρος[7], σε ηλικία 24 ετών. Εργάστηκε στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν και ο αδερφός του Δημήτριος.
4. Γεώργιος Τσιτσέρας : Το έτος 1905 πήγε και δήλωσε σερβιτόρος, με προορισμό τη Νέα Υόρκη.
5. Σπύρος Πάσσιος : Από την Κωνσταντινούπολη, σε ηλικία 20 ετών, πήγε στην Αμερική το 1907. Είχε γεννηθεί στο Καρπενήσι. Δήλωσε σερβιτόρος και αναζητούσε εργασία στη Νέα Υόρκη.
6. Νικόλαος Βλάχος : Το πρώτο ταξίδι του έγινε την περίοδο 1910-12 στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης. Το 1914 έκανε δεύτερο ταξίδι, δηλώνοντας σερβιτόρος (waiter) με προορισμό τη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο αδερφός του Θεόδωρος.
7. Αθανάσιος Τσίπας : Πρωτοπήγε την περίοδο 1906-12 και εργάστηκε στη Βοστώνη (Boston) της Μασαχουσέτης. Ξαναπήγε το 1914, δηλώνοντας ως επάγγελμα σερβιτόρος, με τον ίδιο προορισμό.
8. Κωνσταντίνος Παλέτσης : Πήγε το 1907 και εργάστηκε 5 χρόνια στη Νέα Υόρκη, μέχρι το 1912. Έκανε δεύτερο ταξίδι το 1912, ως σερβιτόρος, στον ίδιο προορισμό.
9. Δημήτριος Βασ. Σιαφάκας : Πήγε στην Αμερική την περίοδο 1905-12 και εργάστηκε στην πόλη Weston της Δυτ. Βιρτζίνια. Ξαναπήγε το 1914, δηλώνοντας σερβιτόρος, στον ίδιο πάλι προορισμό, όπου ήταν και ο αδερφός του Ιωάννης, που εργαζόταν - όπως γράφτηκε - στο : “busy Bee Restaurant, Weston W.Va.”.
10. Αθανάσιος Ανδρ. Τσάμης : Το 1907 πήγε στην Αμερική και εργάστηκε μέχρι το 1912, στο Θερμόντ (Thurmond) της Δυτ. Βιρτζίνια. Το 1915 έκανε δεύτερο ταξίδι, δηλώνοντας σερβιτόρος (waiter) πάλι στην ίδια πόλη, κοντά στον αδερφό του Γεώργιο στο “Thurmond Coffe Ave. Thurmond W.Va.”.
β. Σερβιτόροι από άλλα μέρη της Ευρυτανίας
1. Κωνσταντίνος Θεοδωρόπουλος, από τον Προυσό : Το πρώτο ταξίδι του έγινε την περίοδο 1906-11, οπότε εργάστηκε στη Νέα Υόρκη. Το 1915 έκανε δεύτερο ταξίδι, δηλώνοντας σερβιτόρος (waiter) και εργάστηκε μέχρι το 1919 πάλι στη Νέα Υόρκη. Το 1922 έκανε και τρίτο ταξίδι, δηλώνοντας εργάτης (!) πάλι στον ίδιο προορισμό.
2. Λεωνίδας Χαρ. Κατσαρός, από τη Φραγκίστα : Πήγε το 1906, σε ηλικία 20 ετών, ως εργάτης στη Νέα Υόρκη και μετά στην πόλη Άθενς (Athens) της Τζώρτζια. Το 1915 πήγε για δεύτερη φορά, δηλώνοντας σερβιτόρος, με προορισμό την πόλη Νόξβιλ (Knoxville) του Τεννεσί.
4. Έμποροι-επιχειρηματίας (merchant, business man)
(α) ποιο ήταν το αντικείμενο της εμπορικής ή επιχειρηματικής δραστηριότητας, για το οποίο - δυστυχώς - δεν έχουμε στοιχεία από το αρχειακό υλικό και
(β) η άγνοια της αγγλικής γλώσσας που - προφανώς - ήταν βασικό εμπόδιο στις συζητήσεις και συμφωνίες τις οποίες απαιτεί το εμπόριο. Η μεγαλύτερη ηλικία του μετανάστη-εμπόρου ήταν πλεονέκτημα, εφόσον θα διέθετε μεγαλύτερη εμπειρία και γνώση, όπως και κάποιο κεφάλαιο (αν είχε).
Παρά τις ελλείψεις αυτές, θα παρουσιαστούν τα υπάρχοντα στοιχεία του αρχείου.
α. Έμποροι από το Καρπενήσι – Ένας επιχειρηματίας
1. Γεώργιος Μαριώτης : Σε ηλικία 36 ετών, πήγε στην Αμερική το 1906. Δήλωσε έμπορος (merchant), με 180 $ μαζί του και με προορισμό τη Νέα Υόρκη.
2. Αθανάσιος Κυρίτσης : Το πρώτο του ταξίδι έγινε σε ηλικία 56 ετών, το 1913, με 110 $ μαζί του και αρχικό τόπο προορισμού την πόλη Φλόρενς (Florence) της Νότ. Καρολίνας. Δήλωσε έμπορος και πήγε στο Πέτερσμπουργκ της Βιρτζίνια. Το 1916, έκανε δεύτερο ταξίδι, πάλι ως έμπορος με τον ίδιο προορισμό (Petersburg).
3. Βασίλειος Μοσχονήσιος : Σε ηλικία 30 ετών, πήγε το έτος 1903 στην Αμερική, μέχρι το έτος 1910 στη Νέα Υόρκη. Το 1913 ξαναπήγε και δήλωσε έμπορος (merchant) με τον ίδιο πάλι προορισμό.
4. Απόστολος Γεωρ. Μπαλάφας : Πήγε την περίοδο 1905-12, αρχικά ως εργάτης στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν και ο πατέρας του Γεώργιος[8]. Το 1914, έκανε δεύτερο ταξίδι, με 400 $ στην τσέπη, δηλώνοντας έμπορος, με προορισμό τη Γκρινβίλ (Greenville) της Βόρ. Καρολίνας, για να συνεχίσει τη δουλειά του, όπως γράφτηκε : “to continue his business Café Main Greenville N.C.”.
5. Δημήτριος Τσάγκας : Το πρώτο ταξίδι του έγινε την περίοδο 1907-12 στη Νέα Υόρκη. Το 1914 έκανε δεύτερο ταξίδι, ως έμπορος (merchant) πάλι στον ίδιο πάλι προορισμό.
6. Αθανάσιος Τσιάμης : Πρωτοπήγε την περίοδο 1907-12, ως εργάτης αρχικά, στην πόλη Μέικον (Macon) της Τζώρτζια. Δεύτερο ταξίδι έκανε το 1915, δηλώνοντας έμπορος, με προορισμό τη Νέα Υόρκη.
7. Θεοφάνης Νικόπουλος : Σε ηλικία 15 ετών, πήγε στην Αμερική το 1905 και εργάστηκε αρχικά ως εργάτης, μέχρι το 1914, στην πόλη Κλάρκσμπουργκ (Clarksburg) της Δυτ. Βιρτζίνια. Το 1921 ξαναπήγε, με 90 $ μαζί του, δηλώνοντας έμπορος και πάλι στον ίδιο προορισμό, όπου όπως δήλωσε - και γράφτηκε - ήταν η δουλειά του “to his business 310 W. Puyak st. Clarksburg W.Va.”. Έκανε κι άλλο ταξίδι το 1947.
8. Παύλος Παπαϊωάννου : Το πρώτο του ταξίδι έγινε την περίοδο 1910-19 στην πόλη Ντάνβιλ της Βιρτζίνια. Το 1923 έκανε δεύτερο ταξίδι, δήλωσε έμπορος (merchant), με 5.000 $ στην τσέπη, πάλι στον ίδιο προορισμό (Danville), όπου ήταν και ο αδερφός του Γρηγόριος.
9. Δημήτριος Σπ. Χόνδρος : Πρωτοπήγε στην Αμερική το 1906 και εργάστηκε μέχρι το 1921, στον τόπο Λορίν (Lorine) της Νότ. Καρολίνας. Ξαναπήγε το 1923, με 1.000 $ μαζί του, δηλώνοντας έμπορος και ως τόπο επέλεξε την πόλη Μπλούφιλντ (Bluefield) της Δυτ. Βιρτζίνια.
10. Νικόλαος Χαϊκάλης : Σε ηλικία 51 ετών πήγε στην Αμερική το έτος 1911 και παρέμεινε μέχρι το 1916, με άγνωστη την ασχολία του, σε τόπο της Νότ. Καρολίνας (δεν μας είναι γνωστός), το 1920 ξαναπήγε, με 100 $ στην τσέπη και δήλωσε επιχειρηματίας (business) με προορισμό την πόλη Κολούμπια της Νότιας Καρολίνας.
β. Έμποροι από τη Φραγκίστα
1. Σεραφείμ Αναγνωστόπουλος : Το πρώτο του ταξίδι έγινε την περίοδο 1909-13, στην πόλη Σάρλοτ (Charlotte) της Βόρ. Καρολίνας. Έκανε δεύτερο ταξίδι το 1915 και δήλωσε έμπορος, με τον ίδιο πάλι προορισμό.
2. Αλέξης Δημητρίου ή Δημ. Αλεξίου (Alexis Dimitrios): Το πρώτο βραχύχρονο ταξίδι του έγινε την περίοδο 1910-11, στην πόλη Χάμπτον της Βιρτζίνια. Το επόμενο έγινε το 1915, όπου δήλωσε έμπορος (merchant) με τον ίδιο προορισμό.
3. Γεώργιος Κουτσουπιάς : Πήγε την περίοδο 1901-11, στην πόλη Danville της Βιρτζίνια. Το 1915 ξαναπήγε, δηλώνοντας έμπορος, πάλι στον ίδιο προορισμό.
4. Εμμανουήλ Ζώτος : Πρωτοπήγε στην Αμερική την περίοδο 1907-11, με προορισμό τη Νέα Υόρκη. Έκανε δεύτερο ταξίδι το 1920, δήλωσε έμπορος και πήγε στην πόλη Πάτουκιουτ του Κεντάκυ.
5. Χαράλαμπος Νίτσιος : Πρώτο ταξίδι του την περίοδο 1907-13 στην πόλη Σάρλοτ (Charlotte) της Βόρ. Καρολίνας. Δεύτερο ταξίδι το 1920, ως έμπορος, αρχικά με τον ίδιο προορισμό και μετά στο Νιούμπερι (Newbury) της Μασαχουσέτης, μέχρι το 1926. Τρίτο ταξίδι έκανε το 1927, δηλώνοντας εργάτης, με προορισμό την πόλη Σάρλοτ της Βόρ. Καρολίνας.
6. Γεώργιος Στασινός : Πήγε την περίοδο 1915-17 στην πόλη Χάμπτον της Βιρτζίνια. Το 1920 έκανε δεύτερο ταξίδι, ως έμπορος (merchant), με 100 $ μαζί του πάλι στην ίδια πόλη (Hampton) της Βιρτζίνια.
γ. Έμποροι από το Μικρό Χωριό
1. Σταύρος Κομπορόζος : Προέρχεται από το Μικρό Χωριό, αν και δήλωσε το Καρπενήσι ως τόπο γέννησης και διαμονής. Πρωτοπήγε την περίοδο 1900-12 στο Νόρφολκ της Βιρτζίνια. Το 1913 έκανε δεύτερο ταξίδι, ως έμπορος, στο Νιούπορτ Νιους (Newport News) πάλι της Βιρτζίνια. Το 1915 βρέθηκαν άλλες δύο καταγραφές του ιδίου μετανάστη, ως εργάτη, με προορισμούς τη Νέα Υόρκη ή την πόλη Φλόρενς της Νότ. Καρολίνας.
2. Δημήτριος Φλέγκας : Πρωτοπήγε το 1907, ως εργάτης, με προορισμό το Ώκλαντ (Oakland) της Καλιφόρνιας και εργάστηκε μέχρι το 1912. Ξαναπήγε το 1919, ως έμπορος (merchant), με 120 $ στην τσέπη, για τον ίδιο προορισμό, όπου ήταν ο αδερφός του Σπύρος.
3. Χρήστος Φλέγκας[9] : Αδελφός του προαναφερθέντος Δημητρίου. Κι αυτός στο πρώτο ταξίδι του πήγε την περίοδο 1907-12 στο Ώκλαντ της Καλιφόρνιας. Δεύτερο ταξίδι έκανε το 1919, δηλώνοντας έμπορος, με 120 $ μαζί του, με τον ίδιο προορισμό, όπου ήταν και ο άλλος αδερφός του Σπύρος.
4. Κωνσταντίνος Ζαχαρόπουλος : Σε ηλικία 30 ετών πήγε στην Αμερική την περίοδο 1915-19 στη Νέα Υόρκη. Το 1920 έκανε δεύτερο ταξίδι, ως έμπορος (merchant) πάλι για τη Νέα Υόρκη.
δ. Έμποροι από τη Βίνιανη
1. Αριστείδης Κλίτσης : Σε ηλικία 20 ετών, το έτος 1897 πήγε στην Αμερική, και εργάστηκε 15 χρόνια μέχρι το 1912, στη Νέα Υόρκη. Δεύτερο ταξίδι έκανε την περίοδο 1912-14 ως έμπορος (merchant), με 150 $ μαζί του, στην πόλη Ρίτσμοντ της Βιρτζίνια. Το 1916 έκανε τρίτο ταξίδι, με 200 $ στην τσέπη, αλλά δηλώνοντας εργάτης πλέον, με προορισμό τη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Ιωάννης Κλίτσης.
2. Κωνσταντίνος Μόνιας : Πήγε το 1902 στην Αμερική, σε ηλικία 20 ετών και δήλωσε υπάλληλος (clerk), με προορισμό τη Νέα Υόρκη, μέχρι το 1911. Ξαναπήγε το 1915, δηλώνοντας έμπορος (merchant) για τη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Σεραφείμ Κλίτσης
3. Γεώργιος Καροπλεσίτης : Το πρώτο ταξίδι του έγινε την περίοδο 1901-12 στην πόλη Μπλούφιλντ (Bluefield) της Δυτ. Βιρτζίνια. Το 1915 έκανε δεύτερο ταξίδι, με 100 $ μαζί του, πάλι στην ίδια πόλη, όπου - όπως έγραψε - ήταν “η δουλειά του” (his business 459 Pruedon Ave. Bluefield W.Va.).
ε. Έμποροι από άλλα μέρη της Ευρυτανίας
1. Αθανάσιος Θ. Κουτσούκης από τα Αλέστια : Σε ηλικία 29 ετών, πήγε από το 1907 και εργάστηκε μέχρι το 1912 στο Μάντσεστερ του Νιου Χαμσάιρ. Το 1913 έκανε δεύτερο ταξίδι, δηλώνοντας έμπορος, με τον ίδιο προρισμό.
2. Αντώνιος Χαντζής από την Αντράνοβα : Πήγε την περίοδο 1913-25 και εργάστηκε στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης. Το 1926 ξαναπήγε, ως έμπορος (merchant), “επιστρέφοντας σπίτι”, όπως γράφτηκε τότε : “returning home address room 239 South Station Boston”.
3. Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου, από τους Δομιανούς : Σε ηλικία 25 ετών, πρωτοπήγε στην Αμερική το 1900 και εργάστηκε 10 χρόνια στην πόλη Μπλούφιλντ (Bluefield) της Δυτ. Βιρτζίνια. Το 1912 ξαναπήγε, δηλώνοντας έμπορος, πάλι στον ίδιο προορισμό.
4. Περικλής Ζαβέρδας, από την Κλεπά : Στο πρώτο[10] ταξίδι του πήγε την περίοδο 1914-19 στη Νέα Υόρκη. Ακολούθησε δεύτερο ταξίδι το 1921, όπου δήλωσε έμπορος, με 150 $ στην τσέπη και προορισμό πάλι τη Νέα Υόρκη.
5. Αρτοποιοί (baker)
Η έρευνα απέδωσε συνολικά 7 άτομα, που δήλωσαν αρτοποιοί (baker). Αναλυτικά στοιχεία δίνονται στον πίνακα 8.
Ακολουθούν τα υπάρχοντα στοιχεία του αρχείου γι’ αυτούς :
α. Αρτοποιοί από το Καρπενήσι (όπως δήλωσαν οι ίδιοι)
1. Φώτιος Μπομπουγκάρης : Πήγε στην Αμερική το 1906, σε ηλικία 24 ετών. Δήλωσε αρτοποιός με προορισμό τη Νέα Υόρκη.
2. Γεώργιος Δημ. Κατσούδας : Ήταν 19 ετών, όταν πήγε το 1911 στην Αμερική. Κι αυτός δήλωσε αρτοποιός και πήγαινε στη Νέα Υόρκη.
3. Στυλιανός Μπομποτσιάρης : Το πρώτο ταξίδι του έγινε την περίοδο 1903-11, στη Νέα Υόρκη. Δεύτερο ταξίδι έκανε το 1911, δηλώνοντας αρτοποιός, με τον ίδιο προορισμό.
4. Δημήτριος Κόκκοτος : Νέος 17 χρονών, πήγε στην Αμερική το 1914, δηλώνοντας αρτοποιός (baker), με προορισμό την πόλη Ντάνβιλ της Βιρτζίνια, κοντά στο θείο του Ιωάν. Παπαϊωάννου, ξενοδόχο με ιδιόκτητο κατάστημα.
β. Αρτοποιοί από την Αντράνοβα
1. Παναγιώτης Πατσιοκώστας : Το πρώτο ταξίδι του έγινε την περίοδο 1905-12 στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης. Το 1915 έκανε δεύτερο ταξίδι και δήλωσε αρτοποιός, πάλι στον ίδιο προορισμό (Boston).
2. Βασίλειος Χαντζής : Έκανε ένα βραχύχρονο ταξίδι την περίοδο 1911-12 και εργάστηκε στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης. Ακολούθησε δεύτερο ταξίδι το 1915, δηλώνοντας εργάτης αρχικά και το άλλαξε σε αρτοποιός, με τον ίδιο προορισμό.
6. Παντοπώλες (grocer)
Η έρευνα απέδωσε 5 άτομα, που δήλωσαν αυτό το επάγγελμα, χωρίς να ξέρουμε αν ήταν υπάλληλοι παντοπωλείου (το πλέον πιθανό) ή ιδιοκτήτες (που όμως απαιτούσε κεφάλαιο και περισσότερα χρόνια στο επάγγελμα).
Ακολουθούν τα διαθέσιμα στοιχεία του αρχείου :
α. Παντοπώλες από το Καρπενήσι
1. Δημήτριος Ιωάν. Γκούρας : Σε ηλικία 18 ετών πήγε στην Αμερική το 1911, δηλώνοντας παντοπώλης, με προορισμό την πόλη Danville της Βιρτζίνια.
2. Βασίλειος Σιαμάνης : Το πρώτο ταξίδι του έγινε την περίοδο 1907-11, στη Νέα Υόρκη. Το δεύτερο ταξίδι του έγινε το 1912, όπου δήλωσε παντοπώλης, με τον ίδιο προορισμό.
3. Κώστας Ιωάν. Φασουλής : Νεαρός 18 ετών, πήγε στην Αμερική το 1914, δηλώνοντας παντοπώλης, με προορισμό τη Νέα Υόρκη.
α. Παντοπώλες από τη Βίνιανη
1. Σπύρος Ρογκάτσιος : Πρωτοπήγε την περίοδο 1904-09 στην πόλη Goldsboro της Βόρ. Καρολίνας. Ξαναπήγε το 1911 και δήλωσε παντοπώλης (grocer) πάλι στον ίδιο προορισμό.
2. Σπυρίδων Νικόπουλος : Το 1898, σε ηλικία 28 ετών πήγε για πρώτη φορά στην Αμερική. Δήλωσε υπάλληλος (clerk) με προορισμό το Σικάγο. Δεν μας είναι γνωστή η διάρκεια του πρώτου ταξιδιού. Σε ηλικία 50 ετών, ξαναπήγε το 1920, δηλώνοντας παντοπώλης, με προορισμό τη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Ιωάννης Κλίτσης.
7. Με άγνωστο ή με άλλο αντικείμενο εργασίας
1. Δημήτριος Ι. Καλαντζής, από το Καρπενήσι. Σε ηλικία 17 ετών, πήγε στην Αμερική το 1907, ως εργάτης μέχρι το 1911, στην πόλη Τσατανούγκα του Τεννεσί. Το ίδιο έτος 1911 ξαναπήγε, με 200 $ μαζί του, δηλώνοντας εργάτης, πάλι για την ίδια πόλη (Chattanooga), όπου ήταν “το κατάστημά του” ή όπως γράφτηκε “his shop”(!) Είναι όντως περίεργο αυτό, αλλά έτσι καταγράφηκε στο αρχείο.
2. Θωμάς Χαρ. Καβαλάρης, από τη Φραγκίστα. Πήγε στην Αμερική το 1915 (δήλωσε ηλικία 11 ετών), αλλά ήταν 15) και συγκεκριμένα στην πόλη Σάρλοτ (Charlotte N.C.) της Βόρ. Καρολίνας, όπου εργάστηκε (δεν μας είναι γνωστό το αντικείμενο της εργασίας του) μέχρι το 1927, που επέστρεψε και παντρεύτηκε την Παναγιού (21 ετών). Μαζί, ξαναπήγαν το 1928. Για τη διεύθυνση διαμονής του στις ΗΠΑ, εγράφη τότε : “My Home 37 W. Trade st. Charlotte N.C.” Ο Θωμάς είχε ήδη αποκτήσει την αμερικανική υπηκοότητα. Ήταν ένας από τους βασικούς συνιδρυτές της Ένωσης Ευρυτάνων Αμερικής “Το Βελούχι” (από το 1944).
3. Δημήτριος Βλάχος από την Αντράνοβα. Πρωτοπήγε στην Αμερική το 1895, ως εργάτης, με προορισμό τη Βοστώνη της Μασαχουσέτης και εργάστηκε 24 χρόνια, μέχρι το 1919, που επέστρεψε. Το 1920, αφού παντρεύτηκε τη Λάμπρω, με 140 $ μαζί του, ξαναπήγε, πάλι ως εργάτης, με τον ίδιο προορισμό, όπου ήταν και τα αδέρφια του Θεόδωρος και Κων/νος.
4. Χρήστος Τσαβός από την Αραχωβίτσα. Πήγε το 1901 στην Αμερική και εργάστηκε 10 χρόνια στην πόλη Σποκέιν (Spokane) της πολιτείας Ουάσινγκτον, μέχρι το 1911. Το 1914 ξαναπήγε, δηλώνοντας εργάτης, πάλι στον ίδιο τόπο.
5. Γεώργιος Βόντζολος, από το Κρίκελο. Σε ηλικία 16 ετών, πήγε ως εργάτης στη Νέα Υόρκη. Το δεύτερο ταξίδι έγινε το 1913, για δουλειά εργάτη, με προορισμό την πόλη Columbus του Οχάιο. Έκανε και τρίτο ταξίδι το 1924 (ήταν αμερικανός πολίτης) και επέστρεφε στη διεύθυνση - όπως γράφτηκε - “N. Park Place, Newark Ohio”, στην πόλη Νιούαρκ, του Οχάιο.
6. Γεώργιος Ζαβέρδας, από την Κλεπά. Το πρώτο ταξίδι του έγινε το 1910, σε ηλικία 23 ετών, για δουλειά εργάτη στην πόλη Λόουελ (Lowell) της Μασαχουσέτης. Το 1927, μετά από 17 χρόνια έκανε δεύτερο ταξίδι, γυρίζοντας στο “σπίτι του”, στο Σικάγο, όπως γράφτηκε “My Home 1629 Madison st. Chicago Ill.” Δεν είναι γνωστό το αντικείμενο της εργασίας του. Μαζί του πήγε και η σύζυγος Ελισάβετ Κ. Ζησιμοπούλου, με το μωρό τους Κωνσταντίνο.
7. Ιωάννης Κλίτσης, από τη Βίνιανη. Πήγε στην Αμερική το 1908 μέχρι το 1914 με προορισμό τη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο αδελφός του Σεραφείμ. Το 1915 έκανε δεύτερο ταξίδι και δήλωσε ανθοπώλης (florist). Το 1931 έκανε τρίτο ταξίδι, σε ηλικία 58 ετών. Μαζί του πήγε και ο γιος του Σταύρος 16 ετών.
 |
| Η οικία Ιωάννη Κλίτση στη Βίνιανη |
8. Νικόλαος Κοντοδήμος απ’ τον Προυσό. Το πρώτο ταξίδι του έγινε την περίοδο 1911-12, ως εργάτης, στο Νιου Τζέρσεϋ. Δεύτερο ταξίδι έκανε την περίοδο 1914-20, αρχικά ως εργάτης, στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης και μετά στο Νόρφολκ της Βιρτζίνια, όπου έγινε ζαχαροπλάστης (confectioner). Έκανε και τρίτο ταξίδι το 1921, πάλι με επάγγελμα ζαχαροπλάστης, με προορισμό τη Νέα Υόρκη, όπου ήταν και ο αδερφός του.
9. Ιωάννης Χασάνης από τη Φραγκίστα. Πήγε το 1902 και εργάστηκε μέχρι το 1910 στη Νέα Υόρκη. Το επάγγελμά του ήταν χρυσοχόος (goldsmith). Το 1911 έκανε δεύτερο ταξίδι, πάλι με το ίδιο επάγγελμα με προορισμό τη Νέα Υόρκη (La Rochelle).
10. Βασίλειος Παπαγεωργίου από τους Δομιανούς. Το πρώτο ταξίδι του έγινε το 1900 και έμεινε 10 χρόνια στην Αμερική, με προορισμό την πρωτεύουσα Ουάσινγκτον D.C. Το 1911, έκανε δεύτερο ταξίδι, με 100 $ μαζί του, δηλώνοντας υπάλληλος (clerk) για αναζήτηση εργασίας πάλι στον ίδιο προορισμό (Washington D.C.).
8. Συμπεράσματα
Από τα στοιχεία που αναφέρθηκαν, έγινε φανερό ότι:
α) Οι άνθρωποι της εστίασης ήταν εκείνοι που χρονικά προηγήθηκαν πηγαίνοντας ως μετανάστες στην Αμερική από το 1892-93.
γ) Η αριθμητικά μεγαλύτερη ομάδα ήταν οι μάγειροι (48 άτομα) και ακολούθησαν οι ξενοδόχοι (με 31 άτομα), οι εστιάτορες (με 20 άτομα) και οι σερβιτόροι (με 12 άτομα).
δ) Επίσης πολύ σημαντική ομάδα ήταν οι έμποροι, με 27 άτομα. Βρέθηκαν μερικοί με ιδιόκτητο κατάστημα στην Αμερική, αλλά δεν μας είναι γνωστό το αντικείμενο εργασίας τους.
ε) Εκτός του Καρπενησίου, το οποίοι πολλοί δήλωσαν ως τόπο καταγωγής τους (χωρίς να είναι αλήθεια), ικανοί αριθμοί πετυχημένων μεταναστών καταγράφηκαν στη Φραγκίστα, τη Βίνιανη, την Αντράνοβα και το Μικρό Χωριό.
στ) Τον πλούτο που απέκτησαν από την πολυετή εργασία στους αποδεικνύουν τα μεγάλα και όμορφα πετρόκτιστα σπίτια που έφτιαξαν ηπειρώτες μαστόροι στη Βίνιανη και αλλού.
Εκτός από τα ονόματα που παρουσιάστηκαν, υπήρξαν και άλλα, που όμως δεν τηρούσαν τους όρους-προϋποθέσεις, που τέθηκαν στην αρχή αυτής της εργασίας.
Επίλογος
Ήταν ένα ενδιαφέρον “ταξίδι”, κάπως δύσκολο, αλλά αναγκαίο, ώστε να αναδειχτούν εκείνοι που δικαιώθηκαν με τον πολυετή κόπο τους στην Αμερική, κερδίζοντας αρκετά χρήματα. Ένα μέρος απ’ αυτά υλοποίησε το όνειρο ζωής των μεταναστών, να φτιάξουν στην πατρίδα τους ένα μεγάλο όμορφο σπίτι, όπου έζησαν τα υπόλοιπα χρόνια τους, Άλλοι έφεραν κάποιον από τα παιδιά τους στην Αμερική, ώστε να τους διαδεχτούν και να συνεχίσουν σε καταστήματα ή άλλες επιχειρήσεις, που είχαν εκείνοι πρωτοδημιουργήσει. Βεβαίως αρκετοί έκαναν δωρεές στην γενέτειρα, όπου υπήρχαν ανάγκες.
Ειδικά στο χώρο της εστίασης, η συνέχεια των Ελλήνων είναι πολύ γνωστή και μέχρι σήμερα πολλά καταστήματα λειτουργούν με επιτυχία, κυριαρχώντας με τη μεσογειακή κουζίνα και την εξαιρετική ποιότητα διατροφικών επιλογών.
---------------------------
Βιβλιογραφία-Αναφορές-Ιστοσελίδες
1. Προσωπικό Αρχείο καταγραφών (από Ellis Island)
2. Γεωργίου Κ. Γιαννίτσαρη, αρχιτέκτονα του ΕΜΠ, βιβλίο-μελέτη “Η ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΤΗΣ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ”, 2010.
3. Εργασίες με μετανάστες του Κωνστ. Αθ. Μπαλωμένου, για πόλεις και χωριά της Ευρυτανίας (έχουν αναρτηθεί στο www.amfictyon.blogspot.gr)
ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1] Έχει γραφεί με προέλευση Καρπενήσι, αλλά και Μικρό Χωριό, την ίδια χρονική περίοδο.
[2] Ως τόπο καταγωγής του δήλωσε Μεγάλο Καρπενήσι!
[3] ό. π.
[4] Το 1915 που έκανε β’ ταξίδι στην Αμερική, δήλωσε σερβιτόρος (waiter).
[5] Στις παρατηρήσεις της καταγραφής του γράφτηκε : ALIEN VETERAN (ξένος βετεράνος).
[6] Είχε έρθει το 1907 από την Κωνσταντινούπολη, σε ηλικία 15 ετών, με προορισμό τη Νέα Υόρκη, για να συναντήσει τον πατέρα του Σεραφείμ. Άρα, ο πατέρας του πρέπει να είχε έρθει από τότε.
[7] Εκτός από σερβιτόρος (waiter) δήλωσε και υπηρέτης (servant).
[8] Είχε πάει το 1907, σε ηλικία 44 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος, ως εργάτης στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν και ο άλλος γιος του Δημήτριος.
[9] Το 1942 συνελήφθη από τους Ιταλούς και (το Δεκέμβριο του 1942) εκτελέστηκε μαζί με άλλους στη θέση Λόγγοβες.
[10] Για το ίδιο όνομα βρέθηκε κι άλλη μία καταγραφή, όπου φαίνεται ότι πήγε στην Αμερική το 1907, σε ηλικία 27 ετών. Η μητέρα του λεγόταν Δημητρούλα. Προορισμός του ήταν η Νέα Υόρκη. Είναι περίεργο πώς δεν τη δήλωσε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου